NỘI DUNG ÔN TẬP
Môn: Tư tưởng Hồ Chí Minh Học kỳ I năm học 2022-2023
Hình thức thi: Tự luận Đề thỉ có 02 câu
Thời gian làm bài: 60 Phút Sinh viên không được sử dụng tài liệu
1. Phân tích khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh? Ý nghĩa của việc học tập
Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sinh viên hiện nay?
- Khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh:
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống toàn diện và sâu sắc về những vấn
đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển
sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và
phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đồng thời là sự kết tinh
tinh hoa văn hóa dân tộc và trí tuệ của thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp và giải phóng con người. Tư tưởng của người là tài sản vô cùng
to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp
cách mạng của nhân dân ta đến thắng lợi.
- Ý nghĩa của việc học tập Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sinh viên hiện
nay:
+ Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh giúp mỗi người nâng cao năng lực tư duy lý
luận và phương pháp làm việc, công tác
Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh giúp mỗi người nâng cao năng lực tư duy lý
luận và phương pháp công tác trong thời đại ngày nay. Những tư tưởng của Hồ
Chí Minh mặc dù có tính khái quát cao nhưng lại có tính thực tiễn và áp dụng
rất cao, có thể được vận dụng hiệu quả trong từng công việc của mỗi người dân.
Thấm nhuần được các tư tưởng chủ đạo, ta sẽ có nền tảng vững chắc về mục
đích, mục tiêu đúng đắn để phát triển đất nước đi lên xã hội chủ nghĩa và có
bản sắc riêng. Từ đó ta sẽ tìm ra đường hướng cụ thể để phát triển năng lực của
bản thân, xây dựng đất nước. Trên nền tảng kiên định lập trường, vững vàng
quan điểm ấy, việc nắm rõ được bản chất của các tư tưởng Hồ Chí Minh giúp
cho mỗi người nâng cao được khả năng tư duy lý luận sắc bén và cải tiến
phương pháp lao động hiệu quả và khoa học hơn.
+ Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người nêu một tấm gương mẫu mực về thực hành
đạo đức cách mạng để toàn Đảng, toàn dân noi theo. Việc học tập tư tưởng Hồ
Chí Minh góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu dưỡng, rèn luyện
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sâu rộng trong toàn xã hội, đặc
biệt trong đoàn viên, thanh niên. Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh giúp nâng cao
lòng tư hào dân tộc, sống hợp đạo lý, yêu cái tốt cái thiện, ghét cái ác cái xấu
Cố gắng vượt qua khó khăn thách thức vươn lên đạt được mục tiêu phấn đấu
cuộc đời.
2. Phân tích cơ sở thực tiễn hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh ? Giá trị
của Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với dân tộc và thời đại ?
- Phân tích cơ sở thực tiễn hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh ?
 Cơ sở thực tiễn gồm: Tình hình thế giới, Xã hội Việt Nam và Quê hương
quê hương gia đình
a. Thực tiễn thế giới cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX
+ Vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản trên thế giới
phát triển tự do cạnh tranh sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, hàng loạt các
nước ở châu Á, Phi...Mỹ La Tinh là thuộc địa của Anh, Pháp, Mỹ, Tây Ban
Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan... Đặc điểm chung là nhân dân lao động ở chính
quốc và thuộc địa có chung mâu thuẫn với chủ nghĩa tư bản- đế quốc. Mặt
khác diện tích và dân số các thuộc địa lớn gấp nhiều lần so với diện tích và dân
số các nước chính quốc.
+ Chủ nghĩa Mác-Lênin phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, thâm nhập vào
phong trào cách mạng thế giới, trở thành hệ tư tưởng tiên tiến của thời đại.
+ Năm 1917, Cách mạng tháng mười Nga thắng lợi mở ra thời đại mớithời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới.
b. Thực tiễn Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
+ Năm 1858, Pháp xâm lược Việt Nam. Lúc bấy giờ nước ta là xã hội phong
kiến độc lập, nền nông nghiệp lạc hậu, trì trệ. Chính quyền nhà Nguyễn đã thi
hành chính sách đối nội, đối ngoại bảo thủ, phản động... không mở ra khả năng
cho Việt Nam cơ hội tiếp xúc và bắt nhịp với sự phát triển của thế giới. Vì vậy,
đã không phát huy được những thế mạnh của dân tộc và đất nước, không tạo ra
tiềm lực vật chất và tinh thần đủ sức bảo vệ Tổ quốc, chống lại âm mưu xâm
lược của chủ nghĩa thực dân phương Tây.
+ Các phong trào yêu nước chống đế quốc đã nổ ra nhưng thất bại hoàn
toàn, thực tiễn dân tộc ta đòi hỏi một con đường tìm kiếm độc lập - tự do- hạnh
phúc.
c. Quê hương gia đình
+ Quê hương
Nghệ An là vùng đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống yêu nước, lắm
nhân tài và anh hùng yêu nước nổi tiếng trong lịch sử dân tộc. Như: Mai Thúc
Loan, Nguyễn Biểu, Trần Tấn, Đặng Như Mai, Phan Bội Châu, v.v. Quê
hương là bức tranh sinh động cho người hiểu rõ tình cảnh nước nhà bị giặc
ngoại xâm đô hộ, từ đó Hồ Chí Minh sớm có tinh thần yêu nước và thể hiện rõ
tinh thần yêu nước trong hành động. Điểm đặc biệt của tuổi trẻ Hồ Chí Minh
là sự suy ngẫm sâu sắc về quê hương Tổ quốc và thời cuộc. Tuy rất khâm phục
tinh thần yêu nước của các vị tiền bối cách mạng nổi tiếng như Phan Bội Châu,
Phan Chu Trinh, Hoàng Hoa Thám, nhưng Người sáng suốt phê phán tinh
tường, không đi theo các phương pháp, khuynh hướng cứu nước của các vị.
+ Gia đình
Hồ Chí Minh sinh ra trong một gia đình khoa bảng. Ông Nguyễn Sinh Sắc
đỗ Phó Bảng. Tháng 5-1906 ông được bổ nhiệm làm Thừa biện Bộ Lễ, phụ
trách công việc trường học. Tháng 5-1909, ông được bổ nhiệm chức quan tri
huyện huyện Bình Khê, tỉnh Bình Định. Tuy từng đã làm quan, nhưng ông
Nguyễn Sinh Sắc thường tâm sự: "Quan trường thị nô lệ trung chi nô lệ, hựu nô
lệ", nghĩa là: làm quan là nô lệ trong đám nô lệ, lại càng nô lệ hơn. Ông thường
dạy các con lấy phong cách nhà quan làm phong cách nhà mình. Tinh thần yêu
nước, thương dân và nhân cách của ông Nguyễn Sinh Sắc có ảnh hưởng lớn lao
đến tư tưởng, nhận cách Hồ Chí Minh. Thuở thiếu thời Hồ Chí Minh cũng chịu
ảnh hưởng sâu sắc tình cảm của người mẹ, bà Hoàng Thị Loan con gái đầu của
nhà nho Hoàng Xuân Đường. Bà Hoàng Thị Loan là người mẹ Việt Nam điển
hình vệ tính cần mẫn, tần tảo, đảm đang, hết mực thương yêu chồng, thương
yêu các con và ăn ở nhân đức với mọi người. Tiếp thu truyền thống tốt đẹp của
quê hương, gia đình được theo học các vị thầy nho và tiếp xúc với nhiều loại
sách báo tiến bộ ở các trường, lớp ở thành phố Vinh , ở thành phố Huế, những
tình cảm, nhân cách của Hồ Chí Minh đã hình thành, từ đó người muốn học hỏi
kinh nghiệm cách mạng trên thế giới để cứu giúp đồng bào mình.
- Giá trị của Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với dân tộc và thời đại ?
+ Đối với cách mạng Việt Nam
Tư tưởng Hồ Chí Minh đưa cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam đến
thắng lợi và bắt đầu xây dựng một xã hội mới trên đất nước ta. Chủ tịch Hồ Chí
Minh vĩ đại là lãnh tụ thiên tài của Đảng và nhân dân ta. Hồ Chí Minh là Người
thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam. Người đã sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện
Đảng ta thành một đảng cách mạng chân chính toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân
dân đã lãnh đạo cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công.
Mở ra một thời đại mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí
Minh là ánh sáng soi đường, là kim chỉ Nam định hướng hành động cho Đảng
ta và nhân dân ta. Khi nào làm đúng với tư tưởng Hồ Chí Minh thì cách mạng
thắng lợi. Khi nào xa rời hoặc làm sai với tư tưởng Hồ Chí Minh thì cách mạng
Việt Nam bị tổn thất hoặc thất bại.
+ Đối với sự phát triển tiến bộ của nhân loại
Tư tưởng Hồ Chí Minh mở ra cho các dân tộc thuộc địa con đường giải
phóng dân tộc gắn với giải phóng giai cấp và giải phóng con người C.Mác cho
rằng: Mỗi thời đại đều cần những con người vĩ đại của nó và nếu không có
những con người vĩ đại như thế thì thời đại sẽ sáng tạo ra những con người như
thế. Cống hiến lý luận lớn đầu tiên của Hồ Chí Minh là về cách mạng giải
phóng dân tộc. Cách mạng giải phóng dân tộc muốn giành thắng lợi triệt để
phải đi theo con đường cách mạng vô sản, được tiến hành bởi toàn thể nhân
dân với nòng cốt liên minh công nông dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản.
Cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động, sáng tạo, có thể
thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc . Thế giới còn đổi thay, nhưng
tư tưởng Hồ Chí Minh sống mãi. Trong lòng nhân dân thế giới. Bạn bè năm
châu khâm phục và coi Hồ Chí Minh là biểu tượng cao đẹp của những giá trị về
tư tưởng lương tri và phẩm giá làm người.
3. Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về Nhà nước dân chủ? Trong
giai đoạn hiện nay ở nước ta, chúng ta cần phải làm gì để xây dựng Nhà
nước trong sạch, vững mạnh?
- Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về Nhà nước dân chủ?
1. Nhà nước của dân:
Điều 1, Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (Năm 1946) nói:
“Nước Việt Nam là một nước dân chủ cộng hoà. Tất cả quyền binh trong nước
là của toàn thể nhân dân Việt Nam, không phân biệt nòi giống, gái trai, giàu
nghèo, giai cấp, tôn giáo.”
Điều 32, viết: “Những việc liên quan đến vận mệnh quốc gia sẽ đưa ra nhân
dân phúc quyết.” thực chất đó là chế độ trưng cầu dân ý, một hình thức dân chủ
đề ra khá sớm ở nước ta.
“Nhân dân có quyền bãi miễn đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân
dân nếu những đại biểu ấy tỏ ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân
dân”
Nhà nước của dân thì mọi người dân là chủ, người dân có quyền làm bất cứ
việc gì mà pháp luật không cấm và có nghĩa vụ tuân theo pháp luật. Nhà nước
của dân phải bằng mọi nỗ lực, hình thành thiết chế dân chủ để thực thi quyền
làm chủ của người dân. Những vị đại diện do dân cử ra chỉ là thừa uỷ quyền
của dân, chỉ là công bộc của dân.
2. Nhà nước do dân:
Nhà nước đó do nhân dân lựa chọn bầu ra những đại biểu của mình, nhà
nước đó do dân ủng hộ, giúp đỡ, đóng thuế để chi tiêu, hoạt động; nhà nước đó
lại do dân phê bình xây dựng, giúp đỡ. Do đó người yêu cầu tất cả các cơ quan
nhà nước là phải dựa vào dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến
và chịu sự kiểm soát của nhân dân. “nếu chính phủ làm hại dân thì dân có
quyền đuổi chính phủ” nghĩa là khi cơ quan nhà nước không đáp ứng lợi ích và
nguyện vọng của nhân dân thì nhân dân có quyền bãi miễn nó. Hồ Chí Minh
khẳng định: mỗi người có trách nhiệm “ghé vai gánh vác một phần” vì quyền
lợi, quyền hạn bao giờ cũng đi đôi với trách nhiệm, nghĩa vụ.
3. Nhà nước vì dân:
Đó là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân,
không có đặc quyền đặc lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính. Trong
nhà nước đó, cán bộ từ chủ tịch nước trở xuống đều là công bộc của dân.“Việc
gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm,Việc gì có hại đến dân ta phải hết sức
tránh”.
Hồ Chí Minh chú ý mối quan hệ giữa người chủ nhà nước là nhân dân với
cán bộ nhà nước là công bộc của dân, do dân bầu ra, được nhân dân thừa uỷ
quyền. Là người phục vụ, nhưng cán bộ nhà nước đồng thời là người lãnh đạo,
hướng dẫn nhân dân. “Nếu không có nhân dân thì chính phủ không đủ lực
lượng. Nếu không có chính phủ thì nhân dân không ai dẫn đường”. Cán bộ là
đày tớ của nhân dân là phải trung thành, tận tuỵ, cần kiệm liêm chính..., là
người lãnh đạo thì phải có trí tuệ hơn người, sáng suốt, nhìn xa trông rộng, gần
gũi với dân, trọng dụng hiền tài.
 Nhà nước phải làm gì bảo đảm quyền làm chủ thật sự của nhân dân
+ Nhà nước bảo vệ lợi ích của nhân dân, lấy lợi ích của dân tộc làm cơ bản.
Bản chất của vấn đề này là ở chỗ. Lợi ích cơ bản của giai cấp công nhân, của
nhân dân lao động và của toàn dân
+ Bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên tất cả các lĩnh vực
cuộc sống.
+ Quyền làm chủ của nhân dân phải được thể chế hóa bằng Hiến pháp và
pháp luật và đưa Hiến pháp và pháp luật vào cuộc sống.Bảo vệ nhân dân.
+ Bảo đảm mọi người được bình đẳng trước pháp luật, xử phạt nghiêm
minh mọi hành vi vi phạm pháp luật không bao che cho ai.
+ Chú ý thực hiện các quy tắc dân chủ trong cộng đồng dân cư tùy theo
điều kiện từng vùng, miễn là không trái với pháp luật
- Trong giai đoạn hiện nay ở nước ta, chúng ta cần phải làm gì để xây
dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh?
Cần đẩy mạnh việc hoàn thiện pháp luật gắn với tổ chức thi hành pháp luật
nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của Nhà nước; bảo đảm pháp luật vừa là
công cụ để Nhà nước quản lý xã hội, vừa là công cụ để nhân dân làm chủ, kiểm
tra, giám sát quyền lực nhà nước. Quản lý đất nước theo pháp luật, đồng thời
coi trọng xây dựng nền tảng đạo đức xã hội. Cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống
pháp luật, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ của
công dân. Phải xác định rõ cơ chế phân công, phối hợp thực thi quyền lực nhà
nước, nhất là cơ chế kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước trong việc
thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp trên cơ sở quyền lực nhà
nước là thống nhất; xác định rõ hơn quyền hạn và trách nhiệm của mỗi quyền.
4. Trình bày tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của đại đoàn kết dân tộc?
Trong giai đoạn hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam cần phải làm gì để
phát huy sức mạnh của toàn dân tộc?
- Trình bày tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của đại đoàn kết dân tộc?
1. Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công
của cách mạng Việt Nam
+Theo HCM, để đánh bại đế quốc thực dân nhằm giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp và giải phóng con người, nếu chỉ có tinh thần yêu nước chưa đủ
mà cần phải tập hợp được tất cả mọi lực lượng xây dựng khối đại đoàn kết dân
tộc, mạnh mẽ, bền vững. Vì vậy, trong tư tưởng HCM đại đoàn kết dân tộc là
vấn đề có ý nghĩa chiến lược, cơ bản nhất quán và lâu dài, xuyên suốt tiến trình
cách mạng.
+ Để quy tụ được mọi lực lượng vào khối đại đoàn kết toàn dân cần phải có
chính sách và phương pháp phù hợp với từng đối tượng, trong từng thời kỳ,
từng giai đoạn cách mạng, đại đoàn kết dân tộc phải luôn luôn được nhận thức
là vấn đề sống còn, quyết định thành bại của cách mạng.
+ Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đại đoàn kết không chỉ là một chiến lược
lớn trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, mà còn là một chiến lược lớn
cả trong cách mạng xã hội chủ nghĩa
2. Đại đoàn kết toàn dân tộc dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng,
của dân tộc
+ Đối với Hồ Chí Minh, đại đoàn kết không chỉ là khẩu hiệu chiến lược mà
còn là mục tiêu lâu dài của cách mạng. Do đó, đại đoàn kết toàn dân tộc phải
được xác định là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, phải được quán triệt trong tất cả
mọi lĩnh vực, từ đường lối, chủ trương, chính sách, tới hoạt động thực tiễn của
Đảng.
+ Trong lời kết thúc buổi ra mắt của Đảng Lao động Việt Nam 1951, Hồ
Chí Minh tuyên bố: “Mục đích của Đảng Lao động Việt Nam có thể gồm trong
tám chữ là: ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN, PHỤNG SỰ TỔ QUỐC” . Hồ Chí
Minh còn chỉ ra rằng, đại đoàn kết toàn dân tộc không chỉ là mục tiêu của Đảng,
mà còn là nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc.
- Trong giai đoạn hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam cần phải làm gì để
phát huy sức mạnh của toàn dân tộc?
1. Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết trong chủ trương, đường lối
của Đảng
- Từ khi cả nước Việt Nam thống nhất bước vào cách mạng xã hội chủ nghĩa,
bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận dụng tư tưởng Hồ
Chí Minh về đại đoàn kết phù hợp với thời kỳ mới. Các Nghị quyết của Đảng
đều toát lên những tư tưởng chỉ đạo là:
+ Phải khơi dậy và phát huy đến mức cao nhất sức mạnh dân tộc, đặt lợi ích
dân tộc, của đất nước và của con người lên hàng đầu, lấy đó làm cơ sở để xây
dựng các chủ trương, chính sách kinh tế - xã hội; nếu trước kia sức mạnh của
khối đoàn kết dân tộc là sức mạnh để chiến thắng giặc ngoại xâm, thì bây giờ
sức mạnh ấy phải là sức mạnh để chiến thắng nghèo nàn và lạc hậu; xây dựng
một nước Việt Nam giàu mạnh.
2. Xây dựng khối đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh công - nông –
trí.
Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã chứng minh sức sống kỳ diệu và sức
mạnh vĩ đại của tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc. Đảng cần thực
hiện tốt quan điểm: “Đại đoàn kết dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công
nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng là
đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam; là nguồn sức mạnh, động lực
chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa quyết định bảo đảm thắng lợi bền vững của sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”
3. Đoàn kết dân tộc phải gắn với đoàn kết quốc tế
Tình hình quốc tế và trong nước hiện nay biến chuyển nhanh chóng và sâu
sắc đặt ra những điều kiện mới đòi hỏi phải rút ra những bài học trong chiến
lược đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh để vận dụng cho phù hợp kết hợp sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh trong nước và sức mạnh quốc tế
để công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần vào sự nghiệp cách mạng
thế giới
5.Trình bày tư tưởng Hồ Chí Minh về những chuẩn mực đạo đức cách
mạng của con người Việt Nam trong thời đại mới? Từ đó, liên hệ thực tiễn
của bản thân về vấn đề này?
- Trình bày tư tưởng Hồ Chí Minh về những chuẩn mực đạo đức cách
mạng của con người Việt Nam trong thời đại mới?
1. Trung với nước, hiếu với dân
+ Trong mối quan hệ đạo đức thì mối quan hệ giữa mỗi người với đất nước,
với nhân dân, với dân tộc là mối quan hệ lớn nhất. Trung, hiếu là phẩm chất
đạo đức quan trọng nhất, bao trùm nhất
+ Trung, hiếu là những khái niệm đã có trong tư tưởng đạo đức truyền thống
Việt Nam và phương Đông, xong có nội dung hạn hẹp. “Trung với vua, hiếu
với cha mẹ”, phản ánh bổn phận đối với vua, con đối với cha mẹ. Hồ Chí Minh
đã vận dụng và đưa vào nội dung mới. Hồ Chí Minh đã kế thừa những giá trị
đạo đức truyền thống và vượt trội
+ Trung với nước là trung thành với sự nghiệp giữ nước và dựng nước
+ Hiếu với dân, yêu thương nhân dân, giúp đỡ nhân dân, phục vụ nhân dân,
lắng nghe sự góp ý của nhân dân
2. Cần kiệm, liêm, chính, chỉ cộng vô tư
+ Cần là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo năng
suất cao; lao động với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại,
không dựa dẫm. Lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh
phúc của con người.
+ Kiệm là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của của
nhân dân, của đất nước, của bản thân mình. Tiết kiệm từ cái nhỏ đến cải to;
“Không xa sỉ, không hoang phí, không bừa bãi.”
+ Liêm là “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân; không xâm
phạm một đồng xu, hạt thóc của nhà nước, của nhân dân”. Phải trong sạch,
không tham lam địa vị, tiền của, danh tiếng, sung sướng. Không tâng bốc mình.
Chỉ có một thứ ham là ham học, ham làm, ham tiến bộ. Hành vi trái với chữ
liêm là:… cậy quyền thế mà đục khoét, ăn của dân, hoặc trộm của công làm
của riêng. Dìm người giỏi, để giữ địa vị và danh tiếng của mình là bất liêm. Cụ
Khổng nói: người mà không liêm, không bằng súc vật. Cụ Mạnh nói: ai cũng
tham lợi thì nước sẽ nguy.
+ Chính là không tà, thẳng thắn, đứng đắn. Đối với mình, với người, với
việc.
Đối với mình, không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn
kiểm điểm mình để phát huy điều hay, sửa đổi điều dở.
Đối với người, không nịnh hót người trên, xem khinh người dưới; luôn giữ
thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết, không dối trá, lừa lọc.
Đối với việc, để việc công lên trên việc tư, làm việc gì cho đến nơi, đến chốn,
không ngại khó, nguy hiểm, cố gắng làm việc tốt cho dân cho nước.
Chí công vô tư, là làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, vì Tổ
quốc, vì nhân dân, vì lợi ích của cách mạng. Thực hành chí công vô tư là quét
sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng. “phải lo trước thiên hạ,
vui sau thiên hạ”. Chủ nghĩa cá nhân chỉ biết đến mình, muốn “mọi người vì
mình”. Nó là giặc nội xâm, còn nguy hiểm hơn cả giặc ngoại xâm. Hồ Chí
Minh cũng phân biệt lợi ích cá nhân và chủ nghĩa cá nhân là hoàn toàn khác
nhau.
3. Yêu thương con người
Kế thừa truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, kết hợp truyền thống nhân
nghĩa với chủ nghĩa nhân đạo cộng sản, tiếp thu tinh thần nhân văn của nhân
loại qua nhiều thế kỷ, qua hoạt động thực tiễn, Hồ Chí Minh đã xác định tình
yêu thương con người là phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất.
Tình yêu rộng lớn dành cho những người cùng khổ, những người lao động bị
áp bức, bóc lột. Hồ Chí Minh chỉ ham muốn cho đất nước được hoàn toàn độc
lập, dân được tự do, mọi người ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học
hành. Đây là tình yêu thương con người bao la vô bờ bến
Nghiêm khắc với mình, độ lượng với người khác. Phải có tình nhân ái với cả
những ai có sai lầm, đã nhận rõ và cố gắng sửa chữa, đánh thức những gì tốt
đẹp trong mỗi con người
4. Tinh thần quốc tế trong sáng, thuỷ chung
+ Đó là tinh thần quốc tế vô sản, bốn phương vô sản đều là anh em
+ Đó là tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao động các
nước
+ Đó là tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam với tất cả những người tiến
bộ trên thế giới vì hòa bình, công lý và tiến bộ xã hội. Sự đoàn kết là nhằm vào
mục tiêu lớn của thời đại hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
- Từ đó, liên hệ thực tiễn của bản thân về vấn đề này?
+ Một là, học trung với nước, hiếu với dân, suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp
giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người
+ Hai là, học cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đời riêng trong sáng, nếp
sống giản dị và đức tính khiêm tốn phi thường
+ Ba là, học đức tin tuyệt đối vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng nhân dân
và hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân, luôn nhân ái, vị tha, khoan dung và nhân
hậu với con người.
+ Bốn là, học tấm gương về ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, quyết tâm vượt
qua mọi thử thách, gian nguy để đạt được mục đích cuộc sống
6.Phân tích câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh. “Đảng ta là đạo đức, là văn
minh”? Hiện nay, để Đảng là “đạo đức” và “văn minh”, theo anh chị,
Đảng cần phải làm gì?
- Phân tích câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh. “Đảng ta là đạo đức, là văn
minh”?
Đảng ta là đạo đức, là văn minh thể hiện ở
1- Bản lĩnh, dũng khí của Đảng không chỉ là gan dạ trước kẻ thù, mà còn là
dám tự phê bình và phê bình, cả trong nội bộ Đảng và trước nhân dân. Đảng
phải biết thành thực trong nhận khuyết điểm, sai lầm để sửa đổi, tự tiến bộ.
Người nhấn mạnh, một đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một đảng
hỏng
2- Đảng phải giữ chủ nghĩa cho vững. Đảng còn phải luôn luôn xem xét lại
những nghị quyết và những chỉ thị của mình đã được thi hành như thế nào.
Đảng là đạo đức, văn minh chỉ khi các nghị quyết, chỉ thị của Đảng đi vào
cuộc sống, được tổ chức triển khai hiệu quả trong thực tiễn
3- Đảng là đạo đức, là văn minh, tức là phải hiểu dân, học dân thuận lòng dân.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, một đảng văn minh là khi lời nói và việc làm của
đảng phải làm cho nhân dân tin, nhân dân phục, nhân dân yêu, ngược lại, mất
lòng tin của nhân dân là mất tất cả, bởi Ý DÂN LÀ TRỜI. Làm đúng ý nguyện
của dân thì ắt thành. Làm trái ý nguyện của dân thì ắt bại
4- Đạo đức và văn minh của Đảng thể hiện ở tư duy khoa học, cách mạng đổi
mới, sáng tạo, tầm nhìn về tương lai, phù hợp với thực tiễn của Việt Nam và
xu thế phát triển của thế giới. Đó chính là phương châm hành động "dĩ bất biến
ứng vạn biến" mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thực hiện trong suốt sự nghiệp
cách mạng của mình. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, “tình hình khách quan thay
đổi hàng giờ hàng phút, một chủ trương của ta hôm nay đúng hôm sau đã
không hợp thời, nếu ta không tỉnh táo kiểm điểm những tư tưởng hành vi của
ta để bỏ đi những cái quá thời, sai hỏng nhất định ta sẽ không theo kịp tình thế,
ta sẽ bị bỏ rơi, bị các bạn tỉnh táo nhanh nhẹn hơn vượt đi trước đi trước”
- Hiện nay, để Đảng là “đạo đức” và “văn minh”, theo anh chị, Đảng cần
phải làm gì?
+ Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, để Đảng "là đạo đức, là văn minh" trong
giai đoạn hiện nay.

Đảng luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức xứng đáng là
người lãnh đạo của nhân dân.

Cán bộ đảng viên phải toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ
quốc, có đức, có tài.
 Chú ý khác phục tiêu cực, luôn giữ gìn Đảng trong sạch, vững mạnh