K I R I SH
Mazkur dastur O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 10 dekabrdagi “Chet
tillarni o`rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PQ-1875sonli, O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 8 maydagi “Chet tillar
bo`yicha ta`limning barcha bosqichlari bitiruvchilarining tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan
talablar” to`g`risidagi 124-sonli qarorlari hamda evropa Kengashining “Chet tilini egallash
umumevropa kompetentsiyalari: o`rganish, o`qitish va baholash” to`g`risidagi umume`tirof
etilgan xalqaro me`yorlari (CEFR – Common European Framework of Reference) ga muvofiq
qayta ishlab chiqildi.
Vazirlar Mahkamasining “Chet tillar bo`yicha ta`limning barcha bosqichlari
bitiruvchilarining tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan talablar” ga ko`ra oliy ta`lim
muassasalarining ixtisosligi chet tili bo`lmagan fakul`tetlari bakalavriat bosqichi bitiruvchilari
to`rt yillik tahsillari nihoyasida o`rgangan chet tili bo`yicha V2 darajani egallashlari lozim.
“Chet tili” fanidan tuzilgan ushbu dastur asosida chet tili o`qituvchilari ixtisoslik
xususiyatlarini hisobga olgan holda ishchi dastur, o`quv-metodik majmualar va o`quv
qo`llanmalarni ishlab chiqishlari mumkin. Ushbu dastur “Chet tili” fanini ikki bosqichga
bo`lingan holda o`qitishni nazarda tutadi:
umumiy bosqich (umumiy chet tili o`rganiladi).
kasbga yo`naltirilgan bosqich (chet tili maxsus maqsadlarda o`rgatiladi).
Har bir kurs uchun ajratilgan o`quv soatlari teng, ya`ni 50%dan taqsimlanadi. Kurslar
bir-biridan mavzusi, leksik tizimi, o`quv matnlari, nutq faoliyatlari xususiyati va mavqeiga
qarab malakalarni rivojlantirish bo`yicha farqlansada, o`quv jarayoni uchun umumiy bo`lgan
grammatik mavzular, o`xshash sintaktik hodisalar, nutq ko`nikma va malakalarini egallashda
o`zaro uzviy bog`liq va uzluksiz holda o`rgatiladi. Chet tilini o`rgatish ixtisoslik
xususiyatlaridan kelib chiqib, “Chet tili maxsus maqsadlar uchun” tamoyillariga va
kommunikativ, integrativ kompetentlik yondashuvlariga asoslanadi.
Kommunikativ faoliyatga yo`naltirilgan yondashuv - ta`limning rivojlantiruvchi,
funktsional va kommunikativ xususiyatlariga ega bo`lib, ta`lim jarayonida bilish faolligini
oshirishga ko`maklashadi. Ta`lim jarayonida mazkur yondashuv talabalarda refleksiya, o`zo`zini rivojlantirish, namoyon etishga ko`maklashadi; chet tili ta`limini madaniyatlararo
muloqot sifatida tashkil etishga; dars jarayonida o`qituvchi talabalarning o`zaro teng huquqli
ishtirokchi sifatida o`zini namoyon etishlarini ta`minlaydi; ta`limning interaktiv shakllarini
qo`llash; talabalarda yangi til malakalari, sotsio-madaniy bilimlar, amaliy malakaviy
ko`nikmalarni mustaqil egallashni rivojlantirish.
Shaxsga yo`naltirilgan yondashuv - chet tilini o`qitishda nafaqat ilmiy bilimlar berish,
balki ta`lim jarayonining ishtirokchilari (talabalar, o`qituvchilar, ota-onalar) munosabatlarining
faol shakllariga asoslanish; talaba xarakteri va uning o`zini rivojlantirish usullarini o`rganish;
individuallikni shakllantirish uchun talabaga qulay shart-sharoitlar yaratish; madaniyatimizda
shakllangan shaxsning psixik rivojlantirish me`yorlari haqidagi tasavvurlarni o`zgartirish
(gorizantal emas, balki vertikal, ya`ni talaba rivojlanish dinamikasini uning oldingi holati bilan
taqqoslash orqali amalga oshirishni, boshqalar bilan emas, balki uni o`zi bilan taqqoslash).
Integrativ yondashuv – turli fanlardan olingan bilimlar, ko`nikma, malaka va tajribani
hisobga olish, tayanish, integratsiya qilish, chet tilida kommunikativ, kasbiy kommunikativ,
ijtimoiy kompetentlikni baravar rivojlantirishni nazarda tutadi.
Ta`limda kompetentlik yondashuv - muayyan natijalarga erishish va muhim
kompetentsiyalarni egallashga qaratiladi. Kompetentsiya bo`lajak kasbiy faoliyatga qarab
shakllanib boradi. Bunday sharoitda ta`lim jarayoni yangi mazmunga ega bo`ladi, u o`rganish
va o`rgatish jarayoniga aylanadi, ya`ni kasbiy va ijtimoiy ahamiyatga ega kompententlikni
mustaqil o`qib o`rganish, ijtimoiy-mehnat, madaniy, maishiy hamda madaniy hordiq sohalarda
chet tilini qo`llashga erishiladi.
Fanning maqsad va vazifalari
Chet tili fanining maqsadi talabalarning ko`p madaniyatli dunyoda kasbiy, ilmiy va
maishiy sohalarda faoliyat yuritishlarida kommunikativ kompetentsiya (uning tarkibiy qismlari
hisoblanuvchi lingvistik, sotsio-lingvistik, pragmatik va boshqa kompetentsiyalari)ni
shakllantirishdan iborat.
Kompetentsiya – kommunikatsiya (muloqot) ishtirokchilari tomonidan ta`limning aniq
maqsadlariga qaratilgan nutq faoliyatini rivojlantirishga imkon beradigan bilim, ko`nikma,
malaka va shaxsiy fazilatlar yig`indisini ifodalaydi.
Chet tili kommunikativ kompetentsiyasi – o`rganilayotgan chet tilida so`zlashuvchilar
bilan muloqot qilishni amalga oshirish qobiliyati va tayyorgarligi, shuningdek, talabalarning tili
o`rganilayotgan mamlakat madaniyati bilan tanishish, o`z mamlakati madaniyatini yanada
yaxshiroq anglash, uni muloqot jarayonida taqdim eta olishini nazarda tutadi. Mazkur o`quv
fanini o`rganishning asosiy vazifalariga talabalarda quyidagi kompetentsiyalarni rivojlantirish
kiradi:
Lingvistik kompetentsiya o`rganilayotgan til sohiblari bilan muloqot qilish uchun til
materiallari (fonetika, leksika, grammatika)ni etarli darajada bilish va nutq faoliyati turlari
(tinglab-tushunish, gapirish, o`qish va yozuv)da qo`llay bilishni nazarda tutadi.
Ijtimoiy-lingvistik kompetentsiya so`zlovchining biron bir nutqiy vaziyat,
kommunikativ maqsad va xohish-istagidan kelib chiqqan holda kerakli lingvistik shakl, ifoda
usulini tanlash ko`nikma va malakalarni o`z ichiga oladi.
Ijtimoiy-madaniy kompetentsiya autentik nutqning milliy xususiyatlarini: o`zi
yashayotgan mamlakatning urf-odatlari, qadriyatlari, marosimlari va boshqa milliy-madaniy
xususiyatlarini tili o`rganilayotgan mamlakat bilan taqqoslagan holda taqdim eta olish
kompetentsiyasidir.
Ijtimoiy kompetentsiya - ijtimoiy-lingvistik va sotsio-madaniy kompetentsiyalarni o`z
ichiga oladi. U hozirgi ko`p madaniyatli dunyoda ta`lim oluvchilarda chet tilini o`rganish
muhimligi tushunchasi, chet tilida muloqot qilish, o`z ustida mustaqil ishlash va ijtimoiy
moslashuv vositasi sifatida foydalanish ehtiyojini shakllantirish va rivojlantirish, fuqarolik,
vatanparvarlik fazilatlarini tarbiyalashda, chet tili orqali madaniyatlararo muloqotni amalga
oshirish istagi va xohishida namoyon bo`ladi.
Pragmatik kompetentsiya quyidagilardan iborat:
Diskursiv kompetentsiya (diskurs – og`zaki yoki yozma nutq matni) matnni to`g`ri talqin
qilish va tuzish, shuningdek, shunga mos nutqiy muloqot turini tanlash uchun og`zaki va yozma
(stilistik hamda tarkibiy qismlarini bilib olishni nazarda tutgan) matnlar tuzish ko`nikma va
malakalaridan iborat.
Strategik (kompensator) kompetentsiya chet tili muhitida nutqiy hamda ijtimoiy
muloqot tajribasidagi kamchilik va nuqsonlarni ayrim verbal/noverbal vositalar yordamida
to`ldirish, kommunikativ vaziyatda tushunmovchiliklar paydo bo`lganda takroran so`rash, uzr
so`rash va hokazolar orqali murakkab vaziyatlardan uddaburonlik bilan chiqib keta olish
qobiliyatini nazarda tutadi.
O`quv - bilish kompetentsiyasi ta`lim oluvchining mustaqil bilim olish faoliyatida chet
tillar va madaniyatlarni o`rganishning kompetentsiyalar yig`indisi bo`lib, zamonaviy ta`lim
texnologiyalaridan foydalanish bilan bog`liq bo`lgan mantiqiy, metodologik va umumta`lim
vazifalarni o`z ichiga oladi.
Chet tilini o`qitish didaktik, metodik, lingvistik tamoyillarni hamda zamonaviy ta`lim
texnologiyalarini qo`llash asosida amalga oshiriladi.
Fan bo`yicha talabalarning bilim, ko`nikma va malakalariga qo`yiladigan talablar
“Chet tillar bo`yicha ta`limning barcha bosqichlari bitiruvchilarining tayyorgarlik
darajasiga qo`yiladigan talablar”da oliy ta`lim muassasalarining ixtisosligi chet tili bo`lmagan
fakul`tetlari bakalavriat bosqichi bitiruvchilari to`rt yillik tahsillari nihoyasida o`rgangan chet
tili bo`yicha V2 darajani egallashlari shart. Unga ko`ra bitiruvchi talabalar V2 darajani
ta`minlovchi quyidagi kommunikativ kompetentsiyalarni egallashlari lozim.
Lingvistik kompetentsiya:
Tinglab tushunish
 uzoq davom etgan suhbat va murakkab dalillar keltirilgan matnni tushunish va idrok
etish;
 ma`ruza, suhbat, mukammal yo`riqnomalar, akademik va kasbiy prezentatsiyalar, savoljavoblar asosiy mazmunini tushuna olish;
 reklama, e`lon va ma`lumotnomalarni tushunish;
 murakkab autentik nutqni tanish va notanish kontekstda tushuna olish;
 til sohiblari suhbatlari va bahs- munozaralarini tushuna olish;
 radio va internet materiallari, interv`yularni (suhbat) to`liq darajada tushuna olish.
Gapirish
Dialog
biznesdagi hamkori bilan muzokara olib borish;
aniq masalalar bo`yicha axborot olish;
uzoq muddatli muzokaralarda til sohibi bilan qatnashish, ularni qo`llab-quvvatlash,
kerak bo`lsa muzokaralarni boshqarish;
kundalik mavzularda bahs-munozara, muzokaralarda faol qatnashish;
ixtisoslik (kasb) bo`yicha interv`yu, suhbatlarda qatnashish;
fikrni aniqlashtirish, qaytadan tuzish va bahs- munozara rivojiga o`z hissasini qo`shish;
muzokaralar olib borish jarayonida muammolarni echimini ustalik bilan hal etish;
vaziyatga qarab savollar berish va javob qaytarish.
Monolog
alohida mavzu bo`yicha qilingan prezentatsiyalar o`tkazish;
ixtisosligi bo`yicha asbob-uskunalarni aniq va ravshan tasvirlash;
alohida mavzu bo`yicha og`zaki ma`ruza tuzish;
maqola, ma`ruza, bahs-munozaralarni aniq va ravshan qilib umumlashtirish;
aniq tizimga asoslangan holda qo`shimcha, etarli bo`lgan holda va tanish mavzu
bo`yicha o`z fikrini ifoda qila olish.
O`qish
tanish va notanish mavzu bo`yicha tuzilgan matnlardan asosiy / kerakli bo`lgan
axborotni, shaxsiy va mutaxassislik bo`yicha korrespondentsiyalarni (xat-xabarlarni) tushunish;
diagramma, sxema, chizmalarni qisqacha ta`rifini tushunish;
murakkab bo`lgan ma`lumotlarni idrok etish;
maxsus, murakkab bo`lgan yozma yo`riqnoma va qo`llanmalarni tushunish;
kasbga oid maqola va ma`ruzalardan kerakli axborotni ajratib olish;
kerak yoki nokerakligini aniqlash maqsadida matnni u yoki bu qismini sinchiklab o`qish,
konferentsiya dasturlarini o`qib tushunish.
Yozuv.
maxsus ma`lumotlarni (til yuzasidan bo`lgan xatlarni, ma`lumotlarni, elektron xatlarni)
yoza olish;
esse va ma`ruzalarni yoza olish;
aniq mantiqqa ega bo`lgan ilmiy maqolalar va ilmiy tadqiqot ishlarni yoza olish;
yozma takliflar, hisobot va rezyumelar tuza olish;
bitiruv malakaviy ishlarni zarur bo`lganda yoza olish.
Til kompetentsiyasi
Leksik kompetentsiya
kasbiy leksika va terminlarni ishlata olish;
kommunikativ vaziyatlarda mavzuga oid bo`lgan leksikani ishlata olish;
internatsional so`zlarni tushunish va qo`llay olish.
Grammatik kompetentsiya
- murakkab grammatik va sintaktik qurilmalarni kommunikativ vaziyatlarda qo`llay olish;
- bog`lovchi so`zlarni to`g`ri qo`llash;
- mutaxassislikka oid matnlarni uning mazmunini tushunish maqsadida matnni tahlil qilishi
talab etiladi..
Fanning o`quv rejadagi boshqa fanlar bilan o`zaro bog`liqligi va uslubiy jihatdan
uzviyligi
Chet tili fani ijtimoiy-iqtisodiy fanlar va ixtisoslik fanlari bilan o`zaro bog`liq. Ushbu
fan boshqa fanlar bilan integrallashgan holda o`rgatiladi.
Fanni o`qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar
“Chet tili” fanini o`qitishda ta`limning quyidagi ilg`or va zamonaviy texnologiya va
metodlaridan foydalaniladi:
- pedagogik mahorat texnologiyasi (Yu.N.Kulyutkin, e.B.Spasskaya);
- bilimdonlar bahsi;
- mavqeingizni egallang – shiorlar asosidagi bahs;
- ta`limning faol uslublari: “Keys-uslubi” (Garvard universiteti biznes maktabi), ishbop
o`yinlar.
Ijodiy topshiriqlarni guruh bilan hal qilish uslublaridan:
- del`fi uslubi – taklif qilingan echimdan statistik uslub asosida besh kamchilikni aniqlash va
ulardan eng yaxshisini tanlab, baholash, kamchiliklar sababini aniqlash;
- qora quti uslubi – masalani tahlil qilish, ijodiy bahs orqali kamchiliklar sababini aniqlash;
- kundaliklar uslubi – guruh a`zolarining yon daftarchalaridagi yozuvlarni tahlili va ularda
berilgan taklif-mulohazalarni muhokama qilish, umumiy fikr ishlab chiqish;
- “To`g`ridan-to`g`ri jamoaviy aqliy hujum” (Dj.Donal`d Fillips) – 20-60 kishilik katta
auditoriyada yangi fikrlarni, samaradorlikni oshirish ish yoki mashq mini-guruhlarda olib
boriladi va fikrlar jamoada muhokama qilinadi;
- “Aqliy hujum” – (e.A.Aleksandrov i G.Ya.Bush) – guruh qatnashchilari ijodiy g`oyalarini
jamoa, g`oyalari bilan qarshi g`oyalar yordamida faollashtirish, ularni qo`llashni baholash;
- senektika uslubi (U.Gordon) – muammoni ifodalashga o`rgatish, uning qismlarini aniqlash,
muammoni echishdagi o`xshashliklarni topish. Kreativlikni o`stirish, oddiy hodisalarning
g`ayri-tabiiy tomonlarini topish, ijodiy qobiliyatlarini aniqlash;
- «ARIZ – TRIZ» (G.S.Al`tshuller va uning maktabi, TRIZ - kashfiyot topshiriklari
texnologiyalarini rivojlantirish) – o`rganilayotgan tizim rivojlanishi qonuniyatlariga
bo`ysundirilgan mantiqiy operatsiyalar tizimi 40 usuldan iborat: “qo`shilish”, “matryoshka”,
“qarama-qarshi”, “zararni foydaga aylantirish” va boshqalar.
Program on English for the 2nd year students
LesSon
Term III-IV
Grammar
and lexical
materials
2
Grammar
revision
Grammar
revision
Working with
words
Working with
words
80 hours
Class
Exercises
Home
Task
3
What is agriculture?
4
Exercises 1-3
6
2
Why we study
Biology?
Cattle breeding in
India
Ecological problems
Exercises 1-3
Exercises 1-5
5
Learn all the new
words from the text
Good reading and
translation the text
Retell the text
Answer the
questions
To learn by heart
the new words
2
Working with
words
The Infinitive
Environmental
protection
Ecological Balance
Giving
examples
Exercises 1-5
2
7
Using with
presentations
Exercises 1-6
8
Be attention
tenses
Using with
presentations
The Problem of
Environmental
protection
The ancient cities of
Uzbekistan
Science In Britain
Retelling the text
Translation
Read and translate
the text
Read the text and
answer questions
Exercises 1-5
Retelling the text
2
Exercises 1-6
Retelling the text
2
Science opens road to
Future
Development of the
Computers
A machine which can
think
The source of
technological
progress
Dubna atomic center
Exercises 1-5
Translation new
words
Good reading and
understanding
Good reading and
translation
Good reading and
understanding
2
2
Digital and electronic
computers
Exercises 1-4
Good reading and
translation
Good reading and
understanding
Read the text and
answer the
questions
1
1
2
3
4
5
6
9
10
11
12
13
14
15
16
Working with
words
Working with
words
Working with
words
Working with
words
Working with
words
Vocabulary
work
Vocabulary
work
Topic
Exercises 1-6
Exercises 1-6
Exercises 1-4
Exercises 1-4
Exercises 1-3
Control work
Hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
17
Vocabulary
work
18
Vocabulary
work
Working with
words
Grammar
analyze
Working with
words
19
20
21
22
23
24
25
26
27
Vocabulary
Using
presentations
Working with
words
Working with
words
Vocabulary
work
Vocabulary
work
Students of
agriculture and
forestry in Britain
English universities
Exercises 1-3
To learn by heart
the new words
2
Exercises 1-4
2
I. P. Pavlov
experiments
Soil and its
management
Students at work
Exercises 1-4
Good reading and
translation
Make up sentences
Exercises 1-3
Retelling the text
2
Exercises 1-4
Read the text and
answer the
questions
Answer the questions on the text
Good reading and
translation
Good reading and
translation
Answer the
questions on the
text
To make up the
sentences
Answer the
questions on the
text
Answer the
questions on the
text
Answer the
questions on the
text.
To learn by heart
the new words
To learn by heart
the new words
Answer the
questions on the
text
To learn by heart
the new words
2
Working on the
words
To learn by heart
the new words
CHECKING
2
Utilization of natural Exercises 1-3
resources
Environmental
Exercises 1-3
conservation
Plants and Their Uses Exercises 1-2
Improvement of
plants
Exercises 1-3
Water is life
Exercises 1-4
Text B. Energy
Exercises 1-4
28
Working with
new words
Domestication of
animals
Exercises 1-3
29
Working with
words
Text B. Cattle
breeding.
Exercises 1-3
30
Vocabulary
work
Vocabulary
work
Working with
words
Ecosystems
31
32
33
34
35
36
37
Working with
words
Vocabulary
work
Working with
words
Vocabulary
work
Working with
words
Food chains
Control Work
Doing tasks
Doing tasks
Exercises 1-3
History of agriculture Exercises 1-2
and forestry
machinery
Climatic require Exercises 1-3
ments of plants
Conversation practice Exercises 1-6
Air pollution. part 1
Exercises 1-6
Exercises 1-4
Air pollution. Part 2
Answer the
questions on the
text
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
38
39
Vocabulary
work
Darwin and evolution
Working with
words
Control work
Vocabulary
work
Grammar Revision.
Testing
40
Exercises 2-6
Exercises 3-4
Exercises 1-4
In all
Answer the
questions on the
text
Answer the
questions on the
text
Answer the
questions on the
text
2
2
2
80
Oliy talim muassasalarida talabalar o`zlashtirishini baholash tizimi to`grisida
Baholash turlari, shakllari, mezonlari va namunaviy savollar kafedra mudiri tavsiyasi bilan oliy talim
muassasasi (fakulteti)ning oquv-uslubiy kengashida muhokama qilinadi va tasdiqlanadi hamda har bir fanning
ishchi o’quv dasturida mashg`ulot turlari bilan birgalikda ko`rsatiladi.
Baholash turlari, shakllari, soni hamda mezonlari haqidagi ma’lumotlar talabalarga professor-o’qituvchilar
tomonidan fan bo’yicha birinchi mashg`ulotda e’lon qilinadi.
Talabalarning fan bo’yicha o`zlashtirishini aniqlash uchun quyidagi baholash turlari o`tkaziladi:
Oraliq baholash (OB) – semestr davomida talabaning fan o’quv dasturini tegishli tugallangan
bo`lim(lar)ini o`zlashtirishini baholash usuli. OB soni (bir semestrda 2 tadan oshmasligi lozim) va shakli (suhbat,
yozma ish, og`zaki so`rov, test o`tkazish, kollokvium, hisob-grafika ishi, nazorat ishi, kurs ishi, kurs loyihasi,
ijodiy topshiriq va hokazo) fan xususiyati va unga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda
belgilanadi;
Yakuniy baholash (YaB) – semestr yakunida talabaning muayyan fan bo’yicha nazariy bilim va amaliy
ko`nikmalarni o`zlashtirishini baholash usuli. U asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan yozma ish,
og`zaki so’rov, test, ijodiy ish va boshqa shakllarda o`tkaziladi.
Baholashlar yozma ish shaklida o`tkazilganda, talabaning yozma ishlarini tekshirish identifikatsiya
raqamlari berish orqali amalga oshiriladi.
Yozma ish talaba tomanidan mustaqil ravishta yoziladi. Muallifni o`zlashtirish (plagiat)ga yo’l
qo’yilmaydi. Yozma ish matnidagi o`zganing muallif ishidan olingan har qanday matnda muallif, ishning nomi
va ishning boshqa rekvizitlarini ko`rsatgan holda havolalar keltirishi shart. Yozma ishni tekshirishda plagiat
holatlari aniqlanishi, shunungdek ikki yoki undan ortiq yozma ishning mustaqil yozilganligiga shubha
uyg`otadigan darajada uxshash bo`lishi ushbu barcha yozma ishlarga nol ball qo`yish yoki oldin qo’yilgan
ballarni bekor qilishga asos bo`ladi.
O`quv rejasidagi fanlar boyicha belgilangan baholash turlarini barcha talabalar topshirishlari shart.
Yakuniy baholashlar jadvali fakultet dekani tomanidan tayorlanib, baholash boshlanishidan bir oy oldin oily
talim muassasasi rektori (prorektori) tomanidan tasdiqlanadi.
Oraliq baholash jarayoni kafedra mudiri tomanidan tuzilgan komissiya ishtirokida davriy ravishta o`rganib
borilishi mumkin va uni o`tkazish tartiblari buzilgan hollarda, oraliq nazorat natijalari bekor qilinib, oraliq
nazorat qayta o`tkaziladi.
Oliy ta`lim muassasasi rahbarining buyrug`i bilan talim sifatini nazorat qilish bo`limi yoki o`quv-uslubiy
boshqarma (bo`lim) boshlig`i rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida yakuniy nazoratni o`tkazish jarayoni
davriy ravishda o`rganib boriladi va uni o`tkazish tartiblari buzilgan hollarda, yakuniy nazorat natijalari bekor
qilinadi hamda yakuniy nazorat qayta o`tkaziladi.
Baholash tartibi va mezonlari
Talabaning fanlarni o`zlashtirishi 5 ballik tizimda baholanadi.
Talabaning fan bo’yicha o`zlashtirishini baholashda quyidagi namunaviy mezonlar tavsiya etiladi:
Baho
Talabalarning bilim darajasi
xulosa va qaror qabul qilish;
ijodiy fikrlay olish;
mustaqil mushohada yurita olish;
5
(A`lo)
olgan bilimlarini amalda qo’llay olish;
mohiyatini tushunish;
bilish, aytib berish;
tasavvurga ega bo`lish.
mustaqil mushohada yurita olish;
olgan bilimlarini amalda qo’llay olish;
4
(yaxshi)
mohiyatini tushunish;
bilish, aytib berish;
tasavvurga ega bo`lish.
mohiyatini tushunish;
3 (qoniqarli)
bilish, aytib berish;
tasavvurga ega bo`lish.
dasturni o`zlashtirmaganlik;
2
(qoniqarsiz)
fanning mohiyatini bilmaslik;
aniq tassavvurga ega bo`lmaslik;
mustaqil fikrlay olmaslik.
Baholash turlari bo’yicha tuzilgan savollar (topshiriqlar) mazmuni (oddiydan murakkabgacha) baholash
mezonlariga muvofiq talabaning o`zlashtirishini xolis (obektiv) va aniq baholash imkoniyatini berishi kerak.
Buning uchun ma’suliyat fan o’qituvshisi hamda kafedra mudiriga yuklatiladi.
Savollar tarkibiga fan dasturidan kelib chiqqan holda nazariy materiallar bilan birga mustaqil ish,
laboratoriya va hisob-grafika ishlari, amaliy va seminar mashg`ulotlari materiallari hamda kiritiladi.
Baholash natijalarini qayd qilish va tahlil etish tartibi
Talabaning fan boyicha yakuniy bahosi semestrda belgilangan baholash turlari (OB, YaB) bo’yicha
olingan ijobiy ballar (3,4,5) ning o`rtacha arifmetik miqdor sifatida aniqlanadi va yaxlitlanib butun sonlarda
qaydnoma, sinov daftarchasi va talabalar o`zlashtirishini hisobga olish elektron tizimida shu kunning o`zida
(baholash yozma ish shaklida o`tkazilgan bo’lsa, uch kun muddat ichida) qayd etiladi.
Talabaning 2 (qoniqarsiz) bahosi sinov daftarchasiga qayd etilmaydi.
Nazorat
Nazorat shakli va bahosi (x.y.z)
ON va YaN
turi va
baholari
soni
Аmaliy Amaliy
1-24
Talabalarning
mashgulotlar boyicha mashg’ulotlardagi
ish
ishlarini faolligi, daftarining topshiriqlarini
test
1-ON
mustaqil
o`tkazish.
yurutilishi
va vaqtida
holati.
o’z
sifatli
bajarilishi
va
a=
o’zlashtirilishi.
x=
25-48
y=(3,4,5)
z= (3,4,5)
Amaliy Amaliy
Talabalarning
mashgulotlar boyicha mashg’ulotlardagi
og`zaki
2-ON
o`tkazish.
mustaqil
ish
so`rovlar faolligi, daftarining topshiriqlarini
yurutilishi
holati.
va vaqtida
o’z
sifatli
bajarilishi
va
b=
o’zlashtirilishi.
x=
YaN
y=(3,4,5)
z= (3,4,5)
Fan bo’yicha yakuniy yozma ish nazorati.
c=(3,4,5)
Jami:
∑=