Uploaded by Dogukan Celik

Boş

advertisement
6-Oyun teorisi, işbirliği sorunlarını anlamamıza nasıl yardımcı olabilir? “Beleşçilik” sorunuyla ilgili
oyun teorisini açıklayın ve uluslararası politik ekonomiden örnekler verin.
Mahkumun ikilemi, temel olarak işbirliği ve rekabet arasında nasıl bir
denge kurulacağını anlamak için bir çerçeve sağlar ve stratejik karar
verme için yararlı bir araçtır. Tutuklu ikilemi senaryosu şu şekilde
işliyor: İki zanlı bir suçtan tutuklandı ve şu anda bir karakolda
birbirleriyle iletişim kuramayacak şekilde ayrı odalardalar. Savcı
onlara ayrıca şunları söyledi. İtiraf eder ve itiraf etmeyen diğer zanlı
aleyhinde ifade vermeyi kabul ederseniz, hakkınızdaki suçlamalar
düşer ve beraat edersiniz.
Siz itiraf etmez, ancak diğer zanlı itiraf ederse, hüküm giyersiniz ve
savcılık en fazla üç yıl hapis cezası ister.
İkiniz de itiraf ederseniz, ikiniz de ikişer yıl hapis cezasına
çarptırılacaksınız.
İkiniz de itiraf etmezseniz, ikiniz de kabahatlerle suçlanacak ve bir yıl
hapis cezasına çarptırılacaksınız.
Beleşçilik sorunu, paylaşılan bir kaynağın, adil payını ödemeyen veya hiç ödemeyen insanlar
tarafından kullanımı veya aşırı kullanımı tarafından yaratılan yüktür.
Beleşçi sorunu, büyük ya da küçük herhangi bir toplulukta ortaya çıkabilir. Bir kentsel alanda, bir
belediye meclisi, banliyö taşıtlarını yollarının ve kaldırımlarının bakımına veya polis ve itfaiye
hizmetlerinin korunmasına katkıda bulunmaya zorlayıp zorlamayacağını tartışabilir. Halka açık bir
radyo veya yayın istasyonu, katkıda bulunmayan dinleyicilerden bağış toplamak umuduyla yayın
süresini bağış toplamaya ayırır.
Beleşçi sorunu ekonomide bir sorundur. Piyasa başarısızlığının bir örneği olarak kabul edilir. Yani,
bazı bireylerin paylaşılan kaynaktan kendilerine düşen paydan daha fazlasını tüketmelerine veya
maliyetlerde kendilerine düşen paydan daha az ödeme yapmalarına izin verildiğinde ortaya çıkan
verimsiz bir mal veya hizmet dağıtımıdır.
Serbest dolaşım, mal ve hizmetlerin geleneksel serbest piyasa yöntemleriyle üretilmesini ve
tüketilmesini engeller. Beleşçi için, kolektif bir kaynağa katkıda bulunma yönünde çok az teşvik
vardır, çünkü onlar bundan yararlanmasalar bile onun faydalarından yararlanabilirler. Sonuç olarak,
kaynağın üreticisi yeterince tazmin edilemez. Paylaşılan kaynak başka bir şekilde sübvanse
edilmelidir, aksi takdirde yaratılmayacaktır. Bir ekonomi sorunu olarak beleşçilik sorunu yalnızca
belirli koşullar altında ortaya çıkar:
Herkes bir kaynağı sınırsız miktarda tüketebildiğinde.
Kimse kimsenin tüketimini sınırlayamadığı zaman.
Birisinin kaynağı üretmesi ve sürdürmesi gerektiğinde. Yani doğal bir göl değil, bir yüzme havuzu
ve birisinin yapımını ve bakımını üstlenmesi gerekiyordu. Ekonomistler, hiçbir işletmenin bu
koşullar altında gönüllü olarak mal veya hizmet üretmeyeceğine dikkat çekiyor. Beleşçi sorunu
fl
ortaya çıktığında işletmeler geri adım atıyor. Ya paylaşılan kaynak sağlanmayacak ya da bir kamu
kurumu bunu vergi mükelle erinin fonlarını kullanarak sağlamalıdır. Olumlu tarafı, her topluluktan
bazı insanlar kendilerine düşen payı ödeme sorumluluğu hissettiklerini göstereceklerdir. Yüksek bir
güven duygusu, olumlu karşılıklılık ve toplu görev duygusunun bir kombinasyonu, onları adil
paylarını ödemeye istekli hale getirir. Ücretsiz sürüş sorunuyla karşı karşıya kalan topluluklar,
birkaç çözümden herhangi birini deneyebilir.
Hükümet, kamu hizmetlerini sübvanse etmek için vergi dolarlarını toplayıp dağıtarak sorunu
çözmektedir. Teorik olarak, vergiler gelirle orantılıdır, bu nedenle adil maliyet paylaşımı sağlanabilir.
Topluluklar, kamu kaynaklarını özel veya kulüp kaynağına dönüştürebilir ve bu kaynağı kullanan
herkesin katkıda bulunmasını sağlamak için ücret talep edebilir. Topluluklar herkese küçük bir
ücret uygulayabilir. Bu, aşırı tüketimi sınırlayacak ve zamanla özgecil davranışı bile teşvik edebilir.
Yani, birçok kişi kullandığı bir kaynağa küçük bir katkı yapma krinden hoşlanabilir.
Örneğin yani amerika-çin karşılıklı mallarının ithalat yatını arttırıp azaltıyor prisoners dilemma’ya
göre eğer ikisi de iş birliği yapıp yatlarda oynamazlarsa 3-3 en iyi senaryo, abd kendi malları daha
pahalıya gitsin diye tarif arttırırsa çin arttırmazsa çine giriyor komple 4-1 , tam tersi senaryo da çin
kendi çıkarını düşünürse 1-4 amerikaya aşırı giriyor, eğer ikisi de tarif arttırırsa 2-2 oluyor çünkü
enazından biraz kâr ediyorlar karşılıklı gibi.
Çinlilerin Amerikan tarifelerine kendi tarifelerini uygulayarak yanıt vermeye kararlı olduğunu
düşünürsek, bu ticaret savaşının ABD ticaret dengesini iyileştireceğine inanmak için pek bir
nedenimiz yok. Amerikan tarifeleri ABD'ye yapılan ithalatı azaltacak, ancak Çin tarifeleri ABD'den
yapılan ihracatı azaltacaktır. Günün sonunda, ABD için daha önce olduğu gibi aynı ticaret açığına
sahip olabiliriz. Ancak, diğer birçok vergi türünde olduğu gibi, ithalat tarifelerinin ekonomiyi verimli
üretim ve dağıtım kararlarından daha da uzaklaştırarak bozucu etkilerinin olacağı kesindir.
Bu bizi hem ABD'nin hem de Çin'in (ve dahil olan diğer herhangi bir ülkenin) tüm bu ek tarifeler
olmadan daha iyi durumda olacağı sonucuna getiriyor. Mahkumların ikilemi ile veya daha genel
olarak oyun teorisi ve stratejik düşünme ile kurmak istediğim bağlantı budur. Bugün karşı karşıya
olduğumuz potansiyel ticaret savaşı, tüm ekonomik ajanların kendi bakış açılarına göre en iyi
kararları seçtikleri bir duruma bir örnek: Hem ABD hem de Çin, ticaret açığını azaltmak istediği için
Çin ve ABD daha yüksek tarifeler uyguluyor. ticaret fazlasını artırmak istiyor. Ancak ikisi de hiç
hoşlanmadıkları bir sonuca varırlar: Ekonomide daha fazla bozulma ile eskisi gibi aynı ticaret
dengesi.
SORU 7)
Oyun teorisi, işbirliği sorunlarını anlamamıza nasıl yardımcı olabilir? “Engelleyici korku” sorunu ile
ilgili oyun teorisini açıklar ve uluslararası politik ekonomiden örnekler verir.
Üçüncü bir durum kategorisi, bariz görünen bir işbirliği fırsatını
yakalayamama olasılığıyla ilgilidir. Oyuncular en çok tercih edilen bir
sonucu paylaşırlar ancak baskın stratejileri yoktur. Sonuç olarak “Geyik
Avı” oyununda
ikinci, Pareto eksikliği olan denge sonucudur. Tasvir edilen durum, bir
geyiği kovalayan iki avcının hikayesinden geliyor. Şafak sökmeden dışarı
çıkarlar ve bir geyiğin saklandığını düşündükleri bir bölgenin farklı
tara arında mevzilenirler. Sadece geyiğe ateş etme konusunda karşılıklı bir
anlayışa sahipler (oyunda Strateji S1). Başka herhangi bir vahşi hayvana
fi
fi
fi
fi
fi
fi
fl
ateş etmek, örneğin bir tavşana (Strateji S2), geyiği vurmayı kaçırmalarına
neden olur çünkü geyik sesten korkar ve saklandığı yerde kalır. Ancak
zaman geçtikçe ve şafak sökerken, her iki avcı da bir tavşanla eve
dönmenin geyiğin saklandığı yerden çıkmasını beklemekten daha iyi
olabileceğini düşünmeye başlar. Her biri diğerinin sonunda bir tavşana ateş
etme cazibesine boyun eğeceğini düşünürse, ikisi de sonunda bir tavşan
öldürür - hiçbir şey yakalamamaktan daha iyi bir sonuç, ancak bir geyiği
paylaşmaktan çok daha az çekici olduğu açıktır. Böyle bir oyunda, Pareto
etkin dengesine ulaşmak kaçınılmaz bir sonuç değildir. Karşı tarafın Strateji
S1'i (geyik avı) seçme konusundaki istekliliğiyle ilgili şüpheler, bir oyuncuyu
en yüksek minimum kazancı garanti eden Strateji S2'yi (tavşan vur)
seçmeye itebilir. Yine de, sol üst hücrenin çekiciliği nedeniyle böyle bir
sonuç pek olası değildir. Güvence oyunları, sözde 'en zayıf halka
teknolojisi' gerektiren bir durumda mal sağlama sorununu doğru bir şekilde
yansıtır. Bu türde
ortamda, malın üretilmesi için her bir aktörün katkısına ihtiyaç vardır ve bu
nedenle oyuncuların serbest sürüş için bir teşviği yoktur. Uluslararası
ekonomi politikte, küreselleşen nansal dünyada nansal istikrarın
sağlanması (yüksek hareketlilik ile
sermaye), bir güvence oyununun bazı özelliklerini sergiler (en azından
arzulanan sonucun gerçekleşmesi için hepsinin işbirliği yapması gereken
büyük nans merkezleri arasında). Benzer şekilde, döviz kuru istikrarı
sadece hegemonik bir güce dayanamaz, aynı zamanda diğer devletlerin
Birbirine bağlı karar vermeyi incelemek için
faydalı analitik araç.
Uluslararası işbirliğinin tipik sorunları farklı“oyunlar” ile modellenebilir.“Oyunlar” şunları
tanımlar:Aktörler/oyuncular için mevcut seçenekler.Aktörlerin potansiyel sonuçları
değerlendirmeleri.Aktörler seçim yaparken sahip oldukları bilgiye sahiptir. It helps to predict likely
outcomes when rms engage in certain behaviors, such as price- xing and collusion. Birçok oyun
türü vardır.
Antlaşma müzakerelerinde en sık ortaya çıkan oyun, tara arın işbirliği yapma konusunda ortak
niyete sahip olduğu, ancak hangi seçeneğin seçileceği konusunda çatışmanın olduğu
koordinasyon ve çatışmaları karıştıran cinsiyetler arası savaş oyunudur. Tipik bir örnek, birlikte
dışarı çıkmak isteyen bir çifttir. Bununla birlikte, koca futbol izlemek isterken, karısı operayı tercih
eder. Cinsiyetler savaşı oyunu üç sonuçla sonuçlanabilir. İlk olarak, bir oyuncu diğerini birincinin
tercih ettiği seçeneği kabul etmeye ikna eder. Bu oyuncu, favori seçiminin diğerinden daha çekici
olduğunu kanıtlayan inandırıcı kanıtlar sunabilir veya bu oyuncu diğer tercihlerini değiş tokuş
etmeyi teklif edebilir. Bu sonuç genellikle pratikte nadirdir. İkincisi, her iki oyuncu da ilk tercihinden
vazgeçer ve daha yaygın olan alternati seçer. Üçüncüsü, müzakere başarısızlığıdır. Bir örnek,
Lahey Yargı Sözleşmesinin müzakeresidir. 1992'de ABD, Lahey Uluslararası Özel Hukuk
Konferansı (HCCH) Daimi Bürosundan olumlu yanıt alan yeni bir yargılama sözleşmesi önerdi.
ABD, izin verilen, yasaklanan ve tanımlanmayan (ne izin verilen ne de yasaklanan) yetki alanlarını
içeren karma bir sözleşme önerdi ve bu tür bir esnekliğin küresel kabulü sağlamanın tek yolu
olacağına inandı. Bununla birlikte, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Topluluğu Üye Devletleri, başarılı
bölgesel modeli
fi
fl
fi
fi
ff
fi
fi
küresel olarak ihraç etmek isteyen Brüksel-Lugano tarzı bir çifte sözleşmeyi tercih ettiler.
Uluslararası işbirliğine yönelik güçlü siyasi irade AK'yi sonunda 'karma kongre' modelinden ödün
vermeye yönelttikten sonra bile, sonuç ABD açısından büyük ölçüde tatmin edici değildi. 1999'da,
karma bir sözleşme olan ancak AK'nin daha önceki zorlaması ve "uzlaşı yerine çoğunlukçu
düşüncenin sonucu" nedeniyle "esasen çifte sözleşme olarak tasarlandığı" gerekçesiyle eleştirilen
bir ön sözleşme taslağı kabul edildi. Lahey Konferansı daha sonra mutabakat sistemini
benimsemiş olsa bile, çoğu yargı alanında mutabakata varılamadı. Özellikle 1999 Ön Taslak
Sözleşmesi ve sonrasında Haziran 2001 tarihli Geçici Metin, kural ve tasnif esaslı, ABD'nin takdir
ve ilke esaslı yetki kurallarından temelden farklı, AB yetki kurallarına yakın bir şekilde kaleme
alınmıştır. Spesi k olarak, Avrupa tarzı yargı yetkisi kuralları, ABD mahkemesinin "geleneksel adil
oyun ve esaslı adalet kavramlarını" sürdürmek için devletle asgari temas olmaksızın bir sanık
üzerinde yargı yetkisi ileri sürmesini engelleyen ABD anayasal yargı süreci ilkesiyle uyumsuz
olabilir. '. Aynı felsefe, nesnel bağlantı faktörlerini karşılayan herhangi bir davanın yargı yetkisini
otomatik olarak haklı çıkardığı AB hukukunda mevcut değildir. Konsensüs sağlamak için bazı
tavizler önerildi. Örneğin, önerilen haksız il yargı yetkisi kuralı, AB faaliyetine dayalı ilkesi ile
ABD'nin niyete dayalı felsefesini karıştırmaktadır; davalı "eylem veya ihmalin o eyalette aynı
nitelikte bir yaralanmaya yol açabileceğini makul bir şekilde öngöremedi". Ancak bu 'makul
öngörülebilirlik' savunması, ABD'nin asgari temas ilkesiyle aynı şey değil ve AB'deki bazılarını
belirsizliği konusunda da mutsuz etti. Ayrıca, e-ticaret, faaliyete dayalı yargı, tüketici sözleşmeleri,
iş sözleşmeleri, kri mülkiyet, diğer araçlarla ilişkiler ve ikilileştirme gibi bir dizi zor teknik konuda
kir birliğine varılamadı. Bu cinsiyetler savaşı oyununda, hiçbir oyuncu diğerini pozisyonunu
değiştirmeye ikna edemedi, çünkü ABD anayasasını atlatamadı ve AB, Brüksel kurallarının
sonucundan memnun kaldı ve değişmeyi tercih etmedi. Alternatif başarısız oldu ve cinsiyetler arası
savaş oyunu sonunda müzakere başarısızlığıyla sonuçlandı.
9-Chicken Game, Called Blu , Harmony ve Suasion oyunlarını açıklayınız ve örnekler veriniz.
fi
fi
aktif katılımını da gerektirir, hem Bretton Woods'un sabit döviz kuru
sistemlerinin hem de Avrupa Para Sisteminin (EMS) diğer devletler
çöktüğünde çökmesiyle gösterildiği gibi. baskın aktörle (sırasıyla ABD ve
Almanya) işbirliği yapamadı
Uluslararası İlişkilerde buna en yakın yaklaşım, Kyoto Protokolü çevre
anlaşması gibi evrensel anlaşmalardır. Uzun vadede, teorik olarak çevre
düzenlemesi hepimizi korur, ancak ülkelerin çoğu anlaşmayı imzalayıp
düzenlese bile, Çin ve ABD gibi bazıları egemenlik nedenleriyle veya büyük
ekonomik kazanç elde ettikleri için bunu yapmayacaktır.
Soru-8 where to meet
Şimdi işbirliğinin üç temel boyutunu birleştiren oyunlara dönüyoruz - oyuncu tercihleri, oyuncu
yetenekleri ve oyuncular arasındaki iletişim. Bu tür oyunlara en güzel örnek Tavuk oyunudur. Bu
oyun, zıt yönlerde seyahat eden ve yolun ortasında birbirine doğru hızlanan iki arabanın hikayesine
dayanıyor. Her arabanın içinde, ilgili yolcusunu sert bir insan olduğu konusunda etkilemek (yani,
kararlılık göstermek) isteyen bir sürücü oturur. Bunu yapmanın en iyi yolu, yolun ortasından
dümdüz sürmeye devam etmektir (oyundaki Strateji S2 - ters yönden gelen araba tehlikeli bir
şekilde yaklaşsa bile. Yine de, en az bir sürücü yoldan çıkmazsa, sonuç felaket olacak ve her iki
araba da çarparak herkesi öldürecek.Bu istenmeyen sonuçtan kaçınmak için, en az bir sürücünün
yol vermesi ve yoldan çıkması gerekecek (Strateji S1 in ), ancak her ikisi de diğerinin yoldan çıkan
'Tavuk' olmasını istiyor.
Tavuk oyunları, bir grup güçlü oyuncu arasında ortaya çıkan yük paylaşımının karmaşıklığının
yararlı tasvirleridir. Örneğin, küresel ekonomide parasal ve nansal istikrar olduğunda, ABD ve
Avrupa Birliği, diğer tarafın da benzer şekilde davranacağına dair açık bir işaret olmadıkça,
uluslararası düzeyde aşırı taahhütte bulunmaya direnme eğiliminde olabilir. Bir ticaret müzakere
çıkmazından veya anlaşmazlığından çıkmak, her bir aktörün herhangi bir asimetrik çözümü kabul
etmeye isteksiz olduğu Tavuk benzeri bir durum olabilir.
Rusya-ABD ülkelerini örnek verelim ve bunların birbirine nükleer bomba atma tehdidinde
bulunduklarını örnek durum olarak ele alalım. İkisi de birbirine atarsa, 2 ülke de mahvolur, tarumar
olur. İkisi için de son derece kötü. Biri atar diğeri bir şey yapmazsa, atan ülke, atmayana üstün
konuma geçer uluslararası sistemde. Ancak ikisi için de en iyisi ikisinin de birbirini
bombalamamasıdır.
Tavuk Oyunu Bağlamında Doğu Akdeniz’deki Durumun Analizi
Akdeniz bölgesine yönelik oyun teorisi bağlamında ortaya konan çalışmaların kökeni Kıbrıs’ın AB
ile )o dönemde Avrupa
Toplulukları( ilişkilerinin başlamış olduğu dönemden başlamaktadır. Lumsden )1973( “Kıbrıs
Sorunu”nu mahkûmun ikilemi oyunu bağlamında ele almıştır. Lumsden, Kıb- rıs Sorunu’nu çok
aktörlü bir grup çatışması olarak tanımlamaktadır. Başta Yunanistan ve Türkiye’nin dâhil olduğu,
aynı zamanda da ABD, )o dönemde Sovyetler Birliği( Rusya, NATO ve Birleşmiş
Milletler’i )BM( taraf edinen konuyu, Türkiye ve Yunanistan arasındaki tartışmalara odaklanarak ele
almış ve mevcut duru- mun tam bir mahkûmun ikilemi olduğunu iddia etmiştir.35 Yeşilada ve
Sözen )
2002( Kıbrıs’taki durumun aktörler bağlamında bir kitlenme ortaya çıkarmış olduğunu ve bu
kitlenmenin anlaşılabilmesi için oyun teorisi kullanılmasının yararlı olacağını ortaya koyarak, oyun
teorisinin Kıbrıs Sorunu gibi stratejilerin sü- rekli olarak değişmiş olduğu bir durum karşısında
değişen stratejilere iyi yanıt verebildiğini belirtmişlerdir. Yeşilada ve Sözen’e göre Kıbrıs Sorunu
“eksik bilginin bulunduğu, dinamik ve iş birlikçi olmayan bir oyun teorisi örneği” olarak kabul
edilebilmektedir.36 Atabey )2009( Kıbrıs Sorunu’nu mahkûmun ikilemi oyunu bağlamında ele almış
ve 2004 yılında gerçekleştirilen Annan Planı doğrultusunda oyunu Kıbrıs Sorunu’na uygulamaya
çalışmış ve mahkûmun ikilemi oyununun psikolojik özelliklerini öne çıkararak mevcut duru- mu
incelemiştir.37 Özkaleli ve Hasgüler ) 2013( Kıbrıs Sorunu’nun çözülmesi için gerçekleştirilen
müza- kerelerin karmaşık yapısını dikkate alarak “evrimsel bir çatışma modeli” ile konuyu ele
almakta ve oyun teorisini bir çatışma çözüm teorisi olarak kabul etmektedir.38
Kıbrıs sorununun mahkûmun ikilemi oyun teorisi bağlamında çeşitli varyasyonlar içerisinde ele
alın- makta olduğu görülmektedir. Bu çalışmayı diğer çalışmalardan ayıran temel fark, günümüzde
Doğu Ak- deniz’de meydana gelen ve Kıbrıs’ın merkezinde yer almış olduğu sorunların “Tavuk
Oyunu” bağlamında ele alınmasıdır. Çalışma, tavuk oyununun Doğu Akdeniz’de meydana gelen ve
içerisinde çeşitli aktör ve sorunları barındıran olaylar silsilesini daha anlaşılabilir kıldığını iddia
etmektedir.
fi
P: Oyuncuları/aktörleri ifade etmektedir. Bu bağlamda;
P1: Türkiye
P2: GKRY
olarak tanımlanmıştır. Modelde aktörlere yönelik iki durum belirlenmiştir. Seçenekler )C( ile gösterilmektedir;
C1 : İş Birliği
C2 : Savaş
olarak tanımlanmıştır. Oyun sonucunda aktörlerin elde edeceği dört sonuç bulunmaktadır.
Sonuçlar )O( ile gösterilmekte ve şu şekilde tanımlanmıştır. O1: Uzlaşma
O2: GKRY Kazanımı O3: Türkiye Kazanımı O4: Çarpışma
Aktörlerin belirtilen durumları )C1-C2( seçimleri sonucunda elde etmiş oldukları kazanç ve kayıpları
)O1-O2-O3-O4( ortaya çıkarmaktadır. Bu durum çalışmanın modelinin basitleştirilmesi adına Şekil
2.’de gözlemlenen varsayımsal değerler ile ifade edilmiştir. Şekilde belirtilen varsayımsal değerler
aktörlerin seçimlerinin nihai değerleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Şekil 2’de yer alan varsayımsal değerlerden hareketle tara arın minimum zarar ve olabildiğince
fayda sağlamak adına başvuracakları en mantıklı seçenek iki oyuncunun da iş birliğini kabul ettiği
O1 “Uzlaşma” sonucu olacaktır. O1’in tara ar için en iyi seçenek olmasının temel nedeni en kötü
senaryo düşünüldü- ğünde )O4( tara arın karşılıklı olarak savaşması hâlinde kayıplarının
maksimum seviyeye yükselmesidir. Tara arın iş birliğine gitmeleri hâlinde ortaya çıkan uzlaşma
sonucunda tara arın kazanımlarını 10 olarak belirlediğimiz varsayımın da savaşma durumunda ilgili
kayıp -1000 olarak karşımıza çıkmaktadır. İlgili sonuçlar tara arın karşılıklı hareketlerinde en iyi ve
en kötü durumları ifade etmektedir. Ancak O2 ve O3 durumlarında karşılıklı kazanç ve kayıptan
ziyade aktör...
Şimdi iki ilginç asimetrik oyunu inceliyoruz.
Prisoners’ Dilemma tercihlerine sahip bir oyuncuya ve Tavuk tercihlerine sahip ikinci bir oyuncuya
sahip. Ortaya çıkan oyun, 'Blöf Denilen' oyunu olarak bilinir. Tahmin edilen sonuç, Beta
oyuncusunun en çok tercih ettiği sonucu alırken, Alpha oyuncusunun ikinci kötü sonucunu
almasıdır. Bu senaryo genellikle bir oyuncunun bir mal sağlama yükünün çoğunu taşıdığı
durumlarda görülür. Bu nihai sonucun neden olduğu
her iki aktörün de iyiyi sağlama yeteneğindeki (kaynaklarındaki) bir asimetriden veya iyinin
kendisine karşı hassasiyetteki (kırılganlık) bir farklılıktan. Kaynakları daha zayıf olan veya malın
faydalarına daha az bağımlı olan oyuncu diğer oyuncuya ücretsiz olarak binebilir. Bu durumun en
iyi örneği, Schelling'in "zayı ığın zorbalığı" (1960) teorisinden gelir. Schelling'in gösterdiği gibi,
baskın stratejisini (bir malın sağlanmasından "sıyrılmak") oynayarak, zayıf olan taraf daha güçlü
olan oyuncuyu
iyiyi sağlama yükü. Bu özel kavramın gerçek dünyadaki bir örneği, Bretton Woods sabit döviz kuru
sistemi bağlamında 1960'larda Almanya ve Japonya'nın para politikasıdır. Daha güçlü olan ABD,
bu ülkelerden ABD ihracatının rekabet gücünü artırmaya ve dolar üzerindeki baskıyı ha etmeye
yardımcı olmak için para birimlerini yeniden değerlendirmelerini istedi. Ancak bu ülkeler, para
birimlerinde herhangi bir önemli yeniden değerleme uygulamayı reddettiler, böylece ABD'ye
giderek daha maliyetli bir yük bindirdiler ve nihayetinde Bretton Woods sisteminin çökmesine
neden oldular.
bu örneğimizde alfa oyuncusu olarak adlandırdığımız aktör zengin bir ülkedeki bir şirketin kendi
ülkesindeki üretim masra arı ve standartlarının yüksek olması dolayısıyla başka bir ülkede üretim
yapmayı seçmek
fl
fi
fl
fl
fl
fl
fl
fl
fl
fl
istemesi, beta oyuncusu olarak adlandırdığımız aktörün ise dış yatırım almak isteyen nispeten fakir
bir ülkedir. Alfa'nın birinci stratejisi masraf yapmak ikincisi stratejisi ise hiç masraf yapmadan
üretimini yaptırmaktır. Beta'nın birinci stratejisi üretim standartlarını düşürüp yatırımı elde etmek,
ikinci stratejisi ise standartlarında bir değişikliğe gitmemektir yani hiçbir şey yapmamaktır. Bu
durumda eğer alfa masraf yapmayı kabul eder ve beta hiçbir şey yapmazsa bu alfa için ikinci en
kötü senaryo beta içinse en iyi senaryo olur. Eğer alfa masraf yapmama yoluna giderse ve beta ne
olursa olsun yatırıma muhtaç olduğu için standartlarını düşürme kararı alırsa bu alfa için en iyi
senaryo beta içinse en kötü senaryo olur. Şayet alfa yine masraf yapmamayı tercih eder ama beta
standartlarını düşürmemeyi yani hiçbir değişiklik yapmamayı tercih ederse bu durum alfa için çok
kötü beta içinse nispeten iyi bir sonuç olur çünkü ne olursa olsun yatırım almayı başarmış oluyor
alfa ise kötü şartlarda üretim yaptırtmış oluyor. Eğer alfa masraf yapmayı, beta'da standartlarını
düşürmeyi seçerse bir equilibrium oluşur yani iki taraf için de en kârlı sonuç ortaya çıkar, alfanın
harcamaları artar ama yüksek standartlarda üretim yaptırır, beta ise standartlarını o kadar da
düşürmemiştir ve yatırım almaktadır.
SUASION- DOGUKANIN PDF
Download