Uploaded by Nhật Nguyễn Minh

TIỂU-LUẬN-CUỐI-KÌ-hoàn-thành-nhóm-13

advertisement
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HCM
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

MÔN HỌC: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI : SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT
NAM. LIÊN HỆ THỰC TIỄN.
GVHD: TS.Thái Ngọc Tăng
SVTH ( nhóm 13)
1.Đặng Thị Bảo Ngân
21161466
2.Lâm Thị Xuân Nhi
21161467
3.Đỗ Tiến Phát
21161468
4.Huỳnh Trọng Nghĩa
21143468
5.Nguyễn Minh Nhật
21126061
Lớp thứ 7_tiết 4,5
LLCT120405_21_2_01CLC
1
ĐIỂM SỐ
TIÊU CHÍ
NỘI DUNG
BỐ CỤC
TRÌNH BÀY
TỔNG
ĐIỂM
NHẬN XÉT
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………....
2
PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ
THỨ
NHIỆM VỤ
THỰC HIỆN
KẾT QUẢ
Chương 2, Kết luận, mục lục, tìm
Đặng Thị Bảo Ngân
Hoàn thành tốt
kiếm tài liệu và trích nguồn
( nhóm trưởng)
2
Chương 1, thuyết trình
Lâm Thị Xuân Nhi
Hoàn thành tốt
3
Mở đầu, powerpoint
Đỗ Tiến Phát
Hoàn thành tốt
4
Liên hệ bản thân, powerpoint
Huỳnh Trọng Nghĩa
Hoàn thành tốt
5
Thuyết trình, kết luận
Nguyễn Minh Nhật
Hoàn thành tốt
TỰ
1
3
KÝ TÊN
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài .......................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài......................................................................... 2
3. Phương pháp nghiên cứu đề tài ................................................................. 2
4. Kết cấu đề tài:.............................................................................................. 3
NỘI DUNG........................................................................................................... 4
CHƯƠNG 1: QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊ NIN
VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA GIAI CẤP
CÔNG NHÂN VIỆT NAM.............................................................................. 4
1. Khái niệm giai cấp công nhân ................................................................ 4
2. Một số đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân ................................... 7
CHƯƠNG 2: NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬ, MỤC TIÊU, GIẢI
PHÁP VÀ ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT
NAM NGÀY NAY. LIÊN HỆ THỰC TẾ. ................................................... 10
1. Định nghĩa sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân .......................... 10
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân hiện nay ..................... 10
3. Mục tiêu.................................................................................................. 13
4. Một số giải pháp chủ yếu ...................................................................... 13
5. Định hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. ......... 15
6. Liên hệ thực tế ....................................................................................... 16
KẾT LUẬN ......................................................................................................... 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 19
4
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
C.Mác khẳng định, giai cấp công nhân là chủ thể của phương thức sản xuất công
nghiệp với các đặc tính: công cụ lao động là máy móc, năng suất lao động cao,
lao động có tính chất xã hội hóa cao và gợi mở nhiều giải pháp tích cực cho quá
trình phát triển xã hội
Trong giai đoạn mới hiện nay, công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đang diễn
ra trên toàn thế giới, chủ nghĩa xã hội đang ở trong thời kỳ thoái trào, thời đại
ngày nay vẫn đang là thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên
phạm vi toàn thế giới còn đang có nhiều biến động, tiêu cực... thì vấn đề làm sáng
tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được đặt ra trở nên bức thiết hơn bao
giờ hết, cả trên hai phương diện: lý luận và thực tiễn. Sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân là một phạm trù cơ bản nhất của chủ nghĩa xã hội khoa học, do đó
nó đã được C.Mác - Ph.Ăngghen và Lênin nghiên cứu và phát triển hết sức hoàn
thiện trong trong quá trình phát triển của lịch sử thế giới. Xét trên phương diện
lịch sử, những nhận định và lý luận của các ông về giai cấp công nhân có tác dụng
to lớn và đúng đắn.Còn đối với nước ta, vấn đề trên được Đảng ta rất chú trọng.
Vì thế, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ thể hiện rõ trong các
văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc, mà đây còn là một trong những đề tài nghiên
cứu khoa học của nhiều nhà lý luận, nhà nghiên cứu lịch sử, và của nhiều thế hệ
công nhân, sinh viên. Sự tác động của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
không chỉ ảnh hưởng tới sự chuyển biến của lịch sử thế giới là thay đổi từ hình
thái kinh tế này sang hình thái kinh tế khác, thay đổi từ chế độ kinh tế này sang
chế độ kinh tế khác ... mà còn làm thay đổi tình hình kinh tế chính trị xã hội trên
toàn thế giới, nó tác động tới quá trình sản xuất cụ thể, tới bộ mặt phát triển của
1
thế giới. Như vậy, vấn đề đặt ra là: sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là gì?
Nội dung, điều kiện khách quan quy định là gì? Trên phương diện lý luận và thực
tiễn, nó được thể hiện ra sao? Và để củng cố và tăng cường sự lãnh đạo của giai
cấp công nhân cần phải tiến hành những biện pháp gì?
2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài
Tìm hiểu và góp phần làm sang tỏ nội dung sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân
cùng với chỉ ra các vấn đề, thực trạng còn tồn tại cùng với giải pháp khắc phục
của nước ta
Qua vấn đề này, chúng em muốn nhấn mạnh giai cấp công nhân đóng vai trò rất
quan trọng đến sự phát triển kinh tế, đẩy mạnh quá trình hiện đại hóa – công
nghiệp hóa đất nước
3. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Tra cứu tài liệu, tổng hợp và phân tích thông tin, nghiên cứu và đưa ra những
nhận xét, đánh giá
Vận dụng quan điểm toàn diện và hệ thống, kết hợp khái quát và mô tả, phân
tích, tổng hợp
Phương pháp luận: Phương pháp nghiên cứu của đề tài dựa trên các
nguyên lý, phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện chứng, đồng thời tuân
thủ các nguyên tắc của chủ nghĩa duy vật lịch sử để xem xét, đánh giá vấn đề.
Phương pháp chung: Phương pháp lôgic - lịch sử, quy nạp, diễn dịch,
phân tích tổng hợp...
Phương pháp cụ thể: Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu tài liệu,
thu thập tài liệu, phân tích, sắp xếp... để làm sáng tỏ vấn đề. Ngoài ra, trong quá
2
trình nghiên cứu, tác giả còn tiến hành trao đổi, thảo luận với đồng môn, tranh
thủ sự giúp đỡ của thầy cô trong khoa để bổ sung cho tiểu luận.
4. Kết cấu đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo thì đề tài gồm 2 chương như
sau:
Chương 1: Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê-nin về giai cấp công
nhân và một số đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
Chương 2: Nội dung sứ mệnh lịch sử, mục tiêu, giải pháp và định hướng xây
dựng giai cấp công nhân Việt Nam ngày nay. Liên hệ thực tế
3
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊ NIN
VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA GIAI CẤP
CÔNG NHÂN VIỆT NAM
1. Khái niệm giai cấp công nhân
Khi sử dụng khái niệm giai cấp công nhân, C.Mác và Ph.Ăngghen đã dùng một
số thuật ngữ khác nhau để biểu đạt khái niệm đó, như: giai cấp vô sản, giai cấp vô
sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân đại công nghiệp,...
Mặc dù vậy, về cơ bản những thuật ngữ này trước hết đều biểu thị một khái niệm
thống nhất, đó là chỉ giai cấp công nhân hiện đại, con đẻ của nền sản xuất đại công
nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho
phương thức sản xuất hiện đại.
Trong phạm vi phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là giai
cấp có hai đặc trưng cơ bản sau đây:
Thứ nhất, về phương thức lao động của giai cấp công nhân.
Giai cấp công nhân là những tập đoàn người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận
hành những công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại, ngày
càng có trình độ xã hội hóa cao. Đây là một đặc trưng cơ bản phân biệt người
công nhân hiện đại với người thợ thủ công thời trung cổ, với những người thợ
trong công trường thủ công. Giai cấp công nhân có một quá trình phát triển từ
những người thợ thủ công thời kỳ trung cổ đến những người thợ trong công trường
thủ công và cuối cùng đến những nguời công nhân trong công nghiệp hiện đại.
"Trong công trường thủ công và trong nghề nghiệp thủ công, người công nhân sử
dụng công cụ của mình, còn trong công xưởng thì người công nhân phải phục vụ
máy móc".
4
Trong xã hội tư bản, nền sản xuất đại công nghiệp ngày càng pháp triển, máy móc
ngày càng nhiều, sản xuất ngày càng có năng suất cao, làm cho những thợ thủ
công bị phá sản, những người nông dân mất việc làm buộc phải gia nhập vào hàng
ngũ công nhân. Theo sự phân tích của C.Mác và Ph.Ăngghen: "Tất cả các giai cấp
khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, còn giai
cấp vô sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp"; "Công nhân cũng
là một phát minh của thời đại mới, giống như máy móc vậy... Công nhân Anh là
đứa con đầu lòng của nền công nghiệp hiện đại".
Thứ hai, về địa vị của giai cấp công nhân trong hệ thống quan hệ sản xuất tư bản
chủ nghĩa.
Trong hệ thống quan hệ sản xuất của xã hội tư bản chủ nghĩa, người công nhân
không có tư liệu sản xuất, họ buộc phải bán sức lao động cho nhà tư bản để kiếm
sống. C.Mác và Ph.Ăngghen đặc biệt chú ý phân tích đặc trưng này, vì chính nó
là đặc trưng khiến cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp vô sản, giai cấp lao
động làm thuê cho giai cấp tư sản và trở thành lực lượng đối kháng với giai cấp
tư sản.
Trong tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen đã chỉ rõ:
"Giai cấp tư sản, tức là tư bản, mà lớn lên thì giai cấp vô sản, giai cấp công nhân
hiện đại - tức là giai cấp chỉ có thể sống với điều kiện là kiếm được việc làm, và
chỉ kiếm được việc làm, nếu lao động của họ làm tăng thêm tư bản - cũng phát
triển theo. Những công nhân ấy, buộc phải tự bán mình để kiểm ăn từng bữa một,
là một hàng hóa, tức là một món hàng đem bán như bất cứ món hàng nào khác; vì
thế, học phải chịu hết mọi sự may rủi của cạnh tranh, mọi sự lên xuống của thị
trường với mức độ như nhau".
Trong tác phẩm Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản, Ph.Ăngghen đã đưa
ra định nghĩa: "Giai cấp vô sản là một giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ kiếm sống
bằng việc bán lao động của mình, chứ không phải sống bẳng lợi nhuận của bất cứ
5
tư bản nào, đó là một giai cấp mà hạnh phúc và đau khổ, sống và chết, toàn bộ sự
sống còn của họ đều phụ thuộc vào số cầu về lao động, tức là vào tình hình chuyển
biến tốt hay xấu của công việc làm ăn, vào những sự biến động của cuộc cạnh
tranh không gì ngăn cản nổi. Nói tóm lại, giai cấp vô sản hay giai cấp những người
vô sản là giai cấp lao động trone thế kỷ XIX" ... "Giai cấp vô sản là do cuộc cách
mạng công nghiệp sản sinh ra...".
Phát triển học thuyết của C.Mác và Ph.Ăngghen trong thời đại đế quốc chủ nghĩa,
đặc biệt là từ thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga XôViết, V.I.Lênin
đã hoàn thiện thêm khái niệm giai cấp công nhân. Theo ông, sự phân chia giai cấp
trong xã hội phải dựa vào địa vị khác nhau của các tập đoàn người trong quan hệ
đối với tư liệu sản xuất, trong tổ chức, quản lý sản xuất và trong phân phối sản
phẩm. Qua thực tiễn cách mạng ở Nga, V.I.Lênin đã làm rõ hơn vai trò của giai
cấp công nhân trong quá trình lãnh đạo cách mạng xã hội chủ nghĩa, trong xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Trong các nước đi theo con đường xã hội chủ nghĩa, về cơ
bản giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động đã trở thành những người làm
chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội. Địa vị kinh tế và chính trị của họ
đã có những sự thay đổi căn bản.
Ngày nay, với sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ nửa sau
thế kỷ XX, giai cấp công nhân hiện đại đã có một số sự thay đổi nhất định so với
trước đây.
Xét về phương thức lao động, nếu lao động của người công nhân trọng thế kỷ XIX
chủ yếu là lao động cơ khí, lao động chân tay, thì nay đã xuất hiện một bộ phận
công nhân của những ngành ứng dụng công nghệ ở trình độ phát triển cao, do vậy
công nhân có trình độ tri thức ngày càng cao. Về phương diện đời sống, công nhân
ở các nước tư bản phát triển đã có những thay đổi quan trọng: một bộ phận công
nhân đã có một số tư liệu sản xuất nhỏ để cùng với gia đình làm thêm trong các
công đoạn phụ cho các xí nghiệp chính; một bộ phận nhỏ công nhân đã có cổ phần
trong các xí nghiệp tư bản chủ nghĩa. Tuy nhiên, trong thực tế số cổ phần và tư
6
liệu sản xuất của giai cấp công nhân chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, còn tuyệt đại bộ
phận tư liệu sản xuất trong các nước tư bản chủ nghĩa vần nằm trong tay các nhà
tư bản lớn.
Giai cấp công nhân về cơ bản vẫn không có tư liệu sản xuất, vẫn phải bán sức lao
động cho các nhà tư bản,
Xuất phát từ quan niệm cua các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin về giai cấp
công nhân, nghiên cứu những biến đổi của giai cấp công nhân trong giai đoạn hiện
nay, có thể nhận định: "Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình
thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với
nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hóa ngày càng cao;
là lực lượng sản xuất cơ bản tiên tiến, trực tiếp hoặc tham gia vào quá trình sản
xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là lực lượng
chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Ở
các nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về
cơ bản không có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp
tư sản bóc lột giá trị thặng dư; ở các nước xã hội chủ nghĩa, họ là người đã cùng
nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu và cùng nhau hợp tác
lao động vì lợi ích chung của toàn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của bản
thân họ".
2. Một số đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất
của thực dân Pháp. Sinh ra trong lòng một dân tộc có truyền thống đấu tranh
chống ngoại xâm, trong điều kiện đất nước bị kẻ thù xâm lược, khiến cho ý chí
và động cơ cách mạng của giai cấp công nhân Việt Nam được nâng lên gấp bội.
7
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp công nhân Việt Nam đã
đi tiên phong trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, liên minh đoàn kết chặt
chẽ với nông dân, trí thức và các tầng lớp nhân dân lao động yêu nước làm nên
thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chiến thắng Điện Biên Phủ lừng
lẫy địa cầu và Đại thắng Mùa Xuân năm 1975, giành thống nhất, độc lập cho Tổ
quốc, tự do hòa bình cho Dân tộc. Đánh giá về giai cấp công nhân Việt Nam, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đãkhẳng định: Chỉ có giai cấp công nhân là dũng cảm nhất,
cách mạng nhất, luôn luôn gan góc đương đầu với bọn đế quốc thực dân.
Ngay từ khi ra đời, giai cấp công nhân nước ta đã anh dũng, kiên cường đấu
tranh chống kẻ thù xâm lược. Phong trào đấu tranh của công nhân từng bước
trưởng thành, phát triển từ tự phát đến tự giác và không ngừng lớn mạnh. Sự ra
đời của Công đoàn Việt Nam - tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn nhất của giai
cấp công nhân Việt Nam - là kết quả tất yếu của quá trình phát triển phong trào
công nhân nước ta cùng với việc chuẩn bị các điều kiện lý luận, tư tưởng, chính
trị, tổ chức của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.
Đại đa số xuất thân từ nông dân nghèo ra đô thị, vào các đồn điền, xưởng máy
nhỏ… làm thuê cho chủ tư sản xâm lược.
Chủ yếu sống bằng sức lao động, nguồn thu nhập chính là tiền công và cũng có
thể có cổ phần hay cổ phiếu.
Khi ra đời với trình độ khoa học kĩ thuật, tay nghề và mức sống còn thấp, vì Việt
Nam lúc đó chưa có nền công nghiệp hiện đại; chịu ảnh hưởng nặng nề của sản
xuất nhỏ, tiểu nông.
Có truyền thống lao động cần cù, yêu nước nồng nàn, gắn bó mật thiết với dân
tộc, nhất là nông dân và các tầng lớp lao động.
Sớm được giác ngộ cách mạng và thành lập Đảng tiên phong do Hồ Chí Minh Người đưa chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam và Đông Dương - sáng lập và rèn
luyện. Giai cấp công nhân sớm trở thành giai cấp lãnh đạo cáhc mạng Việt Nam
8
từ khi có Đảng của nó. Hơn 70 năm qua, giai cấp công nhân và nhân dân Việt
Nam đã thu được nhiều thắng lợi to lớn trong cách mạng giải phóng dân tộc và
xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Trong cuộc sống đổi mới hiện nay, tuy đã có nhiều thành tựu to lớn, song giai
cấp công nhân Việt Nam vẫn còn nhiều mặt hạn chế, đặc biệt là về trình độ văn
hóa cơ bản, khoa học công nghệ và tay nghề; giác ngộ chính trị và mức sống tuy
có khá hơn sau những năm dổi mới có kết quả, nhưng nhìn chung cũng còn hạn
chế, chưa tương xứng với yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo
định hướng xã hội chủ nghĩa
9
CHƯƠNG 2: NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬ, MỤC TIÊU, GIẢI
PHÁP VÀ ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT
NAM NGÀY NAY. LIÊN HỆ THỰC TẾ.
1. Định nghĩa sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới thực chất là sự nghiệp của một giai cấp đại biểu
cho phương thức sản xuất tiên tiến, đại diện cho tiến bộ xã hội để xác lập mọt
hình thái kinh tế - xã họi mới thay thế cho hình thái kinh tế - xã hội đã lỗi thời.
Như vậy, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là toàn bộ những nhiệm vụ cơ
bản, tất yếu của giai cấp công nhân mà địa vị kinh tế xã hội của nó trong chủ
nghĩa tư bản đã đòi hỏi, tạo điều kiện cho nó cần phải và có thể thực hiện nhằm
thủ tiêu chủ nghĩa tư bản, xây dựng và xác lập xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ
nghĩa.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân hiện nay
2.1.
Về kinh tế:
Giai cấp công nhân Việt Nam với đông đảo các công nhân có cơ cấu ngành nghề
đa dạng, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ công nghiệp ở mọi thành
phần kinh tế, với chất lượng ngày một nâng cao về kỹ thuạt và công nghệ sẽ là
nguồn nhân lực lao động chủ yếu tham gia phát triển nền kinh tế thị trường hiện
đại, định hướng xã hội chủ nghĩa, lấy khoa học-công nghệ làm động lực quan
trọng, quyết định tăng năng suất lao động, chất lượng và hiệu quả. Đảm bảo tăng
cường kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, thực hiện hài hòa
lợi ích cá nhân-tập thể và xã hội.
Giai cấp công nhân phát huy vai trò và trách nhiệm của lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đây là vấn đề nổi bật
nhất đối với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân Việt Nam hiện
nay. Thực hiện thắng lợi công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, làm cho nước ta
trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, nền công nghiệp hiện đại,
10
định hướng xã hội chủ nghĩa trong một, hai thập kỉ tới, với tầm nhìn tới giữa thế
kỷ XXI (2050) đó là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân mà giai cấp công nhân
làm nòng cốt. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam phải gắn liền với phát
triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường. Tham gia vào sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giai cấp công nhân có điều kiện khách
quan thuận lợi để phát triển cả số lượng và chất lượng, làm cho phẩm chất của
giai cấp công nhân hiện đại được hình thành và phát triển đầy đủ trong xã hội hiện
đại, với phương thức lao động công nghiệp hiện đại, với phương thức lao động
công nghiệp hiện đại. Đó còn là điều kiện làm cho giai cấp công nhân Việt Nam
khắc phục những nhược điểm, hạn chế vốn có do hoàn cảnh lịch sử và nguồn gốc
xã hội sinh ra( sinh lý tiểu nông, lối sống nông dân, thói quen, tập quán lạc hậu từ
truyền thống xã hội nông nghiệp cổ truyền thâm nhập vào công nhân).
Thực hiện sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân trên lĩnh vực kinh tế gắn liền với
việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân, của công nghiệp, thực hiện khối liên
minh công – nông – trí thức để tạo ra những động lực phát triển nông nghiệp –
nông thôn và nông dân ở nước ta theo hướng phát triển bền vững, hiện đại hóa,
chủ động hội nhập quốc tế, bảo vệ tài nguyên và môi trường sinh thái. Như vậy,
đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa là một quá trình tạo ra sự phát triển và
trưởng thành không chỉ đối với giai cấp công nhân mà còn đối với giai cấp nông
dân, tạo ra nội dung mới, hình thức mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả khối
liên minh công – nông – trí thức ở nước ta
2.2.
Về chính trị - xã hội
Cùng với nhiệm vụ giữ vững và tang cường sự lãnh đạo của Đảng thì nhiệm vụ
“Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, vai trò tiên phòng, gương mẫu
của cán bộ đảng viên” và tang cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngân chặn, đẩy
lùi sự suy thoại về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là những nội dung chủ
yếu, nổi nổi bật thể hiện sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân về phương diện chính
trị - xã hội. Đội ngũ cán bộ đảng viên trong giai cấp công nhân phải nêu cao trách
11
nhiệm tiên phòng, góp phần củng cổ và phát triển cơ sở chính trị - xã hội quan
trọng của Đảng đồng thời giai cấp công nhân chủ động, tích cực tham gia xây
dựng chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch vững mạnh, bảo vệ Đảng,
bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa để bảo vệ nhân dân – đó là trọng trách lịch sử
thuộc về sứ mệnh của giai cấp công nhân Việt nam hiện nay.
2.3.
Về văn hóa tư tưởng
Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tốc là
xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, giao dục đạo đức cách mạng, rèn luyện
lối sống, tác phòng công nghiệp văn minh, hiện đại, xây dựng hệ giá trị văn hóa
và con người Việt Nam. Giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình,
tham gia đấu tranh trên kĩnh vực tư tưởng lý luận để bảo vệ sự trong sáng của chủ
nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời chống lại những quan
điểm sai trái, những sự xuyên tạc của các thế lực thù địch, kiến định lý tưởng, mục
tiểu và con đường cách mạng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Giai cấp công
nhân Việt Nam phải thường xuyên giao dục cho các thế hệ trẻ ở nước ta về ý thức
giai cấp, bản lĩnh chính trị,chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế, củng cố mối
liên hệ mật thiết giữa giai cấp công nhân với dân tộc, đoàn kết giai cấp gắn liền
với đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế. Đó là sự kết hợp sức mạnh dân tộc với
sức mạnh thời đại trong thời đại Hồ Chí Minh
Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm cái
cũ lỗi thời, lạc hậu, không ngừng xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức
tư tưởng , trong tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Đấu tranh khắc
phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư còn sót lại của hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn
hóa, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức là một trong những nội
dung căn bản mà cách mạng xã hội chủ nghĩa trong lĩnh vực văn hóa tư tưởng đặt
ra đối với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại.
12
3. Mục tiêu
Xây dựng đội ngũ công nhân Việt Nam vừa có sức vừa có tài, đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; xây dựng đội ngũ công nhân Việt Nam
gắn với thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế theo hướng công nghiệp và hiện đại,
tạo ra một cơ cấu công nhân đông đảo, trẻ hóa, có tri thức ngày càng sâu rộng,
hăng say trong lao động. Nâng cao sự giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị, hiểu
biết pháp luật, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động; xây dựng lối sống lành
mạnh trong công nhân, nhất là công nhân trẻ, cho đội ngũ công nhân tỉnh nói
chung. Chú ý phát triển lực lượng công nhân trong các doanh nghiệp Nhà nước,
sao cho họ trở thành lực lượng nòng cốt trong giai cấp công nhân cả về số lượng,
chất lượng và sự giác ngộ chính trị.
Giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng, chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, ý
thức và vai trò sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân để thực hiện tốt các nhiệm
vụ trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hội nhập với khu vực và thế giới.
Điều quan trọng là vừa kế thừa được tinh hoa của nhân loại nhưng phải giữ gìn
phát huy được bản sắc tốt đẹp của dân tộc, phát huy được nội lực, sức mạnh Việt
Nam trong quá trình phát triển.
4. Một số giải pháp chủ yếu
Đảng Cộng sản Việt Nam đã nêu ra quan điểm và khẳng định:
Đối với giai cấp công nhân, phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức, nâng
cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn nghề nghiệp, xứng đáng là lực
lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thực hiện
tốt chính sách và pháp luật đối với công nhân và lao động, giải quyết việc làm,
giảm tối đa số công nhân thiếu việc làm và thất nghiệp. Bảo vệ quyền lợi, nâng
cao đời sống vật chất và tinh thần của công nhân. Coi trọng giữ vững bản chất giai
cấp công nhân và nguyên tắc sinh hoạt của đảng
13
Để đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, xây dựng
giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kỳ mới cần thực hiện một số giải pháp
chủ yếu sau:
Thứ nhất , nâng cao nhận thức kiến định của quan điểm của giai cấp công nhân
là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự lớn mạnh
và phát triển của giai cấp công nhân là một điều kiện tiên quyết bảo đảm thành
công của công cuộc đổi mới công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
Thứ hai, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với phát huy sức mạnh của
liên minh giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức và doanh nhân, dưới sự lãnh đạo
của Đảng. Phát huy vai trò giai cấp công nhân trong khối đại đoàn kết toàn dân
tộc – động lực yếu của sự phát triển đất nước, tang cường quan hệ đoàn kết, hợp
tác quốc tế với giai cấp công nhân trên toàn thế giới
Thứ ba, thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt
chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Xử
lý đúng đắn mối quan hệ giữa tang trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ, công bằng
và chăm lo xây dựng giai cấp công nhân. Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa công nhân,
Nhà nước và toán xã hội, không nhừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của
công nhân, quan tâm giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc, cấp bách của của
giai cấp công dân
Thứ tư, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân. Đặc biệt
quan tâm xây dựng thế hệ công nhân trẻ, có học vấn, chuyện môn và kỹ năng nghề
nghiệp cao, trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp công nhân
Thứ năm, Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của hệ thống
chính trị, của toán xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi công nhân. Sự
lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước có vai trò quyết định, công đoàn có
vai trò quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân ngày một
14
lớn mạnh gắn với xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng,
tổ chức và đạo đức.
5. Định hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay.
Đại hội lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định phương hướng xây
dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa là: “Đối với giai cấp công
nhân, phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh
chính trị, trình độ học vấn nghề nghiệp, xứng đáng là là lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Giải quyết việc làm, giảm tối đa
số công nhân thiếu việc làm và thất nghiệp. Thực hiện tốt chính sách và pháp luật
đối với công nhân và lao động, như Luật Lao động, Luật Công đoàn, chính sách
tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hộ lao động,
chăm sóc, phục hồi sức khỏe đối với công nhân; có chính sách ưu đãi nhà ở đối
với công nhân bậc cao. Xây dựng tổ chức, phát triển đoàn viên công đoàn, nghiệp
đoàn đều khắp ở các cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc các thành phần kinh
tế...Chăm lo đào tạo cán bộ và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú” Tại
Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đã ra nghị quyết
về “Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước”, trong đó nhấn mạnh: “Xây dựng giai cấp công nhân
lớn mạnh, có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng; có ý thức côn dân,
yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, tiêu biểu cho tinh hoa văn hóa của dân tộc; nhạy
bén và vững vàng trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và những
biến đổi của tình hình trong nước; có tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết, hợp tác
quốc tế thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội
tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam... Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh,
phát triển nhanh về số lượng, nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ứng yêu cầu
phát triển đất nước; ngày càng được trí thức hóa: có trình độ học vấn, chuyên môn,
kỹ năng nghề nghiệp cao, cơ khả năng tiếp cận và làm chủ khoa học - công nghệ
15
tiên tiến, hiện đại trong điều kiện phát triển kinh tế tri thức; thích ứng nhanh với
cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế;... có tác phong công nghiệp và kỷ luật cao”.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng khẳng định: “Coi trọng giữ vững
thần của công nhân”. bản chất giai cấp công nhân và các nguyên tắc sinh hoạt của
Đảng”. Đồng thời, “Chú trọng xây dựng, phát huy vai trò của giai cấp công nhân,
giai cấp nông nhân, đội ngũ trí thức, đội ngũ doanh nhân đáp ứng yêu cầu phát
triển đất nước trong thời kỳ mới” Vì vậy, Đảng và Nhà nước phải “quan tâm giáo
dục, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển gia cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng;
nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp,
tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động của công nhân; bảo đảm việc làm, nhà ở,
các công trình phúc lợi phục vụ cho công nhân, sửa đổi, bổ sung các chính sách,
pháp luật về tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp,...
để bảo vệ quyền lợi, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của công nhân
6. Liên hệ thực tế
Số lượng giai cấp công nhân (GCCN) hiện nay có nhiều số lượng tương đối khác
biệt do tiêu chí, quy mô và cách đánh giá của mỗi chủ thể nghiên cứu.
Cơ cấu nghề nghiệp của công nhân hiện nay vô cùng đa dạng và chưa ngừng lại
ở những nghề hiện có.
Cơ cấu công nhân theo lĩnh vực hoạt động. Giai cấp công nhân hiện nay lao động
trên 3 lĩnh vực cơ bản là nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Mặc dù đang có
sự dịch chuyển lao động giữa các lĩnh vực nhưng xu hướng chung là nhóm lao
động ở lĩnh vực dịch vụ tăng mạnh, số lượng lao động trong lĩnh vực công nghiệp
và nông nghiệp giảm nhẹ.
Cơ cấu của GCCN xét theo trình độ công nghệ hiện nay được nhìn nhận là đa
dạng và không đồng đều. Các nghiên cứu về trình độ công nghệ của công nhân
thường xét theo khả năng tiếp cận các cuộc cách mạng công nghiệp, cách tính
toán thường là công nghiệp 2.0; 3.0 hoặc tiệm cận 4.0.Cơ cấu GCCN theo chế độ
xã hội là cách tiếp cận theo chế độ chính trị
16
Điều đáng quan tâm là hiện tượng suy giảm tính tích cực chính trị của một bộ
phận công nhân trong cơ chế kinh tế thị trường hiện đại đang diễn.
17
KẾT LUẬN
Tóm lại, từ các phân tích trên về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cả về lý
luận lẫn thực tiễn đã khẳng định tính khách quan của sứ mệh lịch sử của giai cấp
công nhân, đúng như lời của C.Mác nói. Hiểu được rõ về giai cấp công nhân, đặc
biệt là hiểu được sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một vấn đề hết sức
quan trọng trong nhận thức của mỗi chúng ta, giúp ta có những nhận thức đúng
đắn đối với các giai cấp trong xã hội nói chung và giai cấp công nhân nói riêng.
Qua đó, mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng nâng cao ý thức trách nhiệm
về giai cấp, về nhận thức xã hội để nâng cao tri thức văn hóa của mình. Trước
những đòi hỏi mới của công cuộc đổi mới hiện nay, để đảm bảo thắng lợi của sự
nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Đảng ta luôn đòi hỏi phải tăng
cường hơn nữa bản chất giai cấp công nhân thì mới đáp ứng được yêu cầu của sự
nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới. Cùng với việc đẩy mạnh CNH, HĐH đất
nước hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam sẽ tăng nhanh về số lượng. Việc tăng
cường giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đường lối
chính sách của Đảng và Nhà nước trong giai cấp công nhân là một yêu cầu cấp
thiết cho thắng lợi của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhân dân
ta đã lựa chọn.
18
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. GS.TS Hoàng Chí Bảo, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo trình chủ nghĩa xã hội
khoa học (Dành cho bậc đại học hệ không chuyên lý luận chính trị), Nxb
Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021 (2019), trang [42] [44],
[29/04/2022]
2. Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, truy cập tại
< https://loigiaihay.com/giai-cap-cong-nhan-va-su-menh-lich-su-cua-giaicap-cong-nhan-c126a20301.html#ixzz7TsfhGnxE>, [29/04/2022]
3. Những đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân, truy cập tại
https://123docz.net/document/12238-nhung-dac-diem-co-ban-cua-giai-capcong-nhan-doc.htm , [29/04/2022]
4. PGS.TS. Nguyễn An Ninh , Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
(17-10-2020), Những nhận thức mới về giai cấp công nhân hiện nay, truy cập
tại https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien-cu//2018/819840/nhung-nhan-thuc-moi-ve-giai-cap-cong-nhan-hien-nay*.aspx ,
[20/05/2022]
19
Download