FILIPINO
PAGSULAT NG TALUMPATI
-
ANG
PAGTATALUMPATI/TALUMPATI
Ay isang proseso o
paraan ng
pagpapahayag ng ideya
o kaisipan sa paraang
pasalitang
tumatalakay sa isang
particular na paksa.
APAT NA URI NG TALUMPATI
BATAY SA KUNG PAANO ITO
BINIBIGKAS SA HARAP NG
MGA TAGAPAKINIG
1. Biglaang talumpati
(Impromptu)
2. Maluwag
(Extemporaneous)
3. Manuskrito
4. Isinaulong talumpati
MGA URI NG TALUMPATI 2. Talumpating panlibang
AYON SA LAYUNIN
- Layunin ng talumpating ito na
1.Talumpating nagbibigay ng
impormasyon o kabatiran
magbigay ng kasiyahan sa mga
nakikinig.
- ang layunin ng talumpating ito ay
3. Talumpating Pampasigla
ipabatid sa mga nakikinig ang tungkol
- Layunin ng talumpating ito na
sa isang paksa, isyu o pangyayari.
magbigay ng inspirasyon sa mga
nakikinig.
4. Talumpating Panghikayat Pangunahing layunin ng
5. Talumpati ng Pagbibigay
galang
talumpating ito na hikayatin ang
- Layunin ng talumpating ito na
mga tagapakinig na tanggapin ang
tanggapin ang bagong kasapi ng
paniniwala ng mananalumpati sa
samahan o organisasyon. Ginagawa
pamamagitan ng
rin ito bilang pagtanggap sa isang
pagbibigaykatwiran at mga
bagong opisyal na natalaga sa isang
patunay.
tungkulin.
6. Talumpati ng Papuri
- Layunin ng talumpating ito na
magbigay ng pagkilala o
pagpupugay sa isang tao o
samahan.
MGA DAPAT ISAALANGALANG SA PAGSULAT NG
TALUMPATI
1. URI NG MGA TAGAPAKINIG
- Sa pagsulat ng isang mahusay na
talumpati, mahalagang magkaroon ng
kabatiran ang mananalumpating
tungkol sa kaalaman,
pangangailangan at interes ng
kanyang magiging tagapakinig.
A. Ang edad o gulang ng
mga makikinig
- Mahalagang alamin ang edad o
gulang ng nakararami sa mga
tagapakinig. Iakma ang nilalaman
ng paksa at maging ang wikang
gagamitin sa edad ng mga
makikinig.
B. Bilang ng mga makikinig
- Kung maraming makikinig,
marami ring paniniwala ang at
saloobin ang dapat na isaalangalang ng mananalumpati.
Mapaghahandaan nang husto
ang talumpati kung batid ang
dami ng makikinig
c. Kasarian
- Madalas magkaiba ang interes,
kawilihan, karanasan at
kaalaman ng kalalakihan sa
kababaihan. At nagkakaroon din
ng magkaibang pananaw sa isang
particular na paksa.
d. Edukasyon o antas sa
lipunan
- Malaki ang kinalaman ng
edukasyon sa kakayahan ng mga
tagapakinig na umunawa sa
paksa. Kung ang mga makikinig
ay kabilang sa masang pagkat,
mahalagang gumamit ng mga
salita o halimbawa na akma para
sa kanila.
e. Mga saloobin at dati nang
alam ng mga nakikinig
- Dapat mabatid kung gaano na
kalawak ang kaalaman at
karanasan ng mga nakikinig
tungkol sa paksa. Kung may alam
na ang mga tagapakinig tungkol sa
paksa, sikaping sangkapan ito ng
mga bago at karagdagang
impormasyon upang hindi sila
mabagot o mawalan ng interes.
2. TEMA O PAKSANG
TATALAKAYIN
- mahalagang matiyak ang tema
ng pagdiriwang upang ang
bubuoing talumpati ay may
kinalaman sa layunin ng
pagtitipon.
- MGA HAKBANG NA
MAARING ISAGAWA SA
PAGSULAT NG TALUMPATI
A. pananaliksik ng datos at
mga kaugnay na babasahin
-Ito ay maaaring maisagawa sa
pamamagitan ng pagbabasa at
pangangalap ng impormasyon sa
ensayklopedya, aklat, pahayagan,
magasin,dyornal at internet.
b. Pagbuo ng tesis
- Mahalagag matukoy ang tesis
sapagkat ditto iikot ang
pangunahing mensaheng ibabahagi
sa mga tagapakinig. Ang tesis ang
magsisilbing pangunahing ideya.
c. Pagtukoy sa mga
pangunahing kaisipan o
punto
- Maaari nang alamin ng
mananalumpati ang mga
pangunahing punto na
magsisilbing batayan ng
talumpati. Mahalagang
mahimay o matukoy ang
mahahalagang detalyeng
bibigyang pansin upang maging
komprehensibo ang susulatin
at bibigkasing talumpati
3. HULWARAN SA PAGBUO
NG TALUMPATI
- malaki ang epekto ng paraan ng
pagbabalangkas ng nilalaman ng
talumpati sa pagunawa nito ng
mga tagapakinig. Mahalagang
gumamit ng paraan o hulwaran
aakma sa uri o katangian ng mga
makikinig.
- TATLONG HULWARANG
MAAARING GAMITIN SA
PAGBUO NG TALUMPATI.
a. Kronolohikal na hulwaran
- gamit ang hulwarang ito, ang
mga detalye o nilalaman ng
talumpati ay nakasalalay sa
pagkakasunod-sunod ng mga
panyayari o panahon.
b. Topikal na hulwaran
- Ang paghahanay ng mga
materyals ng talumpati ay
nakabatay sa pangunahing paksa.
Kung ang paksa ay kailangang
hatin sa mga tiyak na paksa ay
mainam na gamitin ang hulwarang
ito.
c. Hulwarang problemasolusyon
- Kalimitang nahahati sa dalawang
bahagi ang pagkakahabi ng
talumpati gamit ang hulwarang
ito
- ang paglalahad ng suliranin at
ang pagtalakay sa solusyon na
maaaring isagawa. Kalimitang
ginagamit ang hulwarang ito sa
mga uri ng talumpating
nanghihikayat o nagpapakilos.
4. KASANAYAN SA
PAGHABI NG MGA BAHAGI
NG TALUMPATI
- ang paghahabi o pagsulat ng
nilalaman ng talumpati mula sa
umpisa hanggang sa matapos
ito ay napakahalaga ring
isaalang-alang upang higit na
maging mahusay,
komprehensibo at organisado
ang bibigkasing talumpati.
- tatlong bahagi ng talumpati
a. introduksiyon
b. diskusyon o katawan
c. katapuan o kongklusyon
d. haba ng talumpati