Ang tobacco ay may masamang naidudulot sa kalusugan ng isang tao. Kada taon, higit sa 117700 ng mga mamamayan ang namamatay sa sakit na sanhi ng tabako. Gayunpaman, higit sa 94000 na mga bata (10-14 taong gulang) at 12838000 matatanda (15+ taong gulang) ay patuloy na gumagamit ng tabako araw-araw. Ang hindi pagbigay pansin sa mga masasamang epekto ng sigarilyo at kakulungan sa mga batas para matugunan ito ay isa sa mga sanhi ng pagtaas ng kaso ng mga Pilipinong namamatay dahil sa paninigarilyo . Dapat maabot ng mga tagapagtaguyod sa pagkontrol sa tabako ang ibang mga pamayanan upang mapalakas ang kanilang pagsisikap at lumikha ng pagbabago. Sa Pilipinas, 33.9% ng mga kalalakihan na nasa labinlimang taong gulang pataas ay nakitang mas naninigarilyo kumpara sa mga kalalakihan sa ibang bansa na may katulad ding edad. ● Karamihan sa mga matatanda sa Pilipinas ay nakitang mas naninigarilyo kumpara sa mga matatanda sa ibang bansa. Napag-alaman din na 1.34% ng mga batang lalake na sampo hanggang labing-apat na taong gulang ay naninigarilyo din kumpara sa mga bata sa ibang bansa na may katulad ding edad. ● Napag-alam din na karamihan sa mga kabataang Pilipino ay mas naninigarilyo kumpara sa mga kabataang nasa ibang bansa. Ayon sa statistika noong 2016, tinatayang 22.65% na mga kalalakihan sa Pilipinas ang namamatay dulot ng paninigarilyo. ● Mas maraming kalalakihan at kababaihan sa Pilipinas ang namamatay kumpara sa ibang bansa, sanhi ng paninigarilyo. Base sa pag-aaral ulit ay mayroong 3.6% na mga kababaihan sa Pilipinas na naninigarilyo na nasa labinlimang taong gulang pataas bagamat mas kaunti ito kumpara sa ibang bansa masasabi nating meron pa ring mahigit na 1,234,700 na mga kababaihan na naninigarilyo bawat araw. Napag-alaman din na 0.46% ng mga batang babae na nasa sampo hanggang labing-apat na taong gulang ay naninigarilyo din kumpara sa mga bata sa ibang bansa na may katulad ding edad. Ayon sa statistika noong 2016, tinatayang 13.25% na mga kababaihan sa Pilipinas ang namamatay sanhi ng paninigarilyo. Masasamang epekto ng paninigarilyo: Ang sigarilyo ay mayroong mahigit na 600 na sangkap. Karamihan ay mga kemikal na nakakalason. 71 sa mga kemikal na ito ay dahilan ng pagkakaroon ng kanser! Isa sa mga aktibong sangkap ng sigarilyo ay ang nicotine, ito ay isang kemikal na may kakayahang baguhin ang pakiramdam ng isang tao. Kayang abutin ng nicotine ang iyong utak sa loob lamang ng ilang segundo. Ito ay isang sangkap na nakapagpapasigla sa central nervous system ng tao, makararamdam ka ng masiglang pakiramdam sa loob ng ilang sandali. Ngunit habang papawala na ang epekto ng nicotine sa katawan, makararanas ka ng pagkapagod at maghahanap ka pa ng maraming nicotine. Kaya, ang nicotine na nakukuha sa pagsisigarilyo ay nakaka-adik. Ang paninigarilyo ay nagpapataas ng posibilidad ng pagkakaroon ng paghina ng mata, ng katarata at biglaang paglabo ng paningin. Pahihinain din nito ang kakayahan mong makalasa at makaamoy, kaya ang pagkain ay baka hindi na gaaanong maging nakaka-enjoy Sa paggamit ng sigarilyo, ikaw ay naeexpose sa mga sangkap na pwedeng makasira sa baga mo. Sa pagdaan ng ilang panahon, ang iyong baga ay malamang na mawalan ng kakayahan na salain ang ganitong uri ng mapaminsalang mga kemikal. Ang pag-ubo ay hindi gaanong makapag-aalis sa mga lason na naipon sa baga. Ang mga taong naninigarilyo ay mas malamang na tamaan ng mga impeksyon sa baga, sipon at trangkaso. Ang paninigarilyo ay nakasisira sa lahat ng bahagi ng cardiovascular system. Kapag ang nicotine ay nakapasok sa katawan, patataasin nito bigla ang dami ng asukal sa iyong dugo (blood sugar). Pakikiputin ng nicotine ang iyong mga ugat na daanan ng dugo, kaya malilimitahan ang sirkulasyon ng dugo sa buong katawan. Ang paninigarilyo ay nakapagpapababa rin ng dami ng good cholesterol at nakapagpapataas ng presyon, na maaaring mauwi sa stroke. Ang baradong mga ugat, o blood clot ay nakukuha rin sa paninigarilyo. Sa katagalan ng paninigarilyo, ang mga taong gumagamit nito ay mas malamang na magkaroon ng kanser sa dugo o leukemia kumpara sa mga hindi. Hindi lamang puro sa kalusugan ang masamang naidudulot ng paninigarilyo, kasama na rito ay ang: Hindi pag-asenso Sinasabing ang pagbili ng sigarilyo ay isa sa mga dahilan bakit ang isang pamilyang Pilipino ay hindi nakaasenso sa kahirapan. Ang isang naninigarilyo ay kailangang gumastos ng 6.45% ng kanilang average na kita. Nakakasira ng kalikasan Ang sigarilyo ay ang pinakakaraniwang itinatapon na mga basura sa buong mundo. Tinatayang nasa 37165 tonelada ng mga butt at pack ang nakokolekta sa Pilipinas bawat taon. Ito ay halos katumbas ng bigat ng 7433 na nanganganib na mga elepante sa Africa. EFFECTS OF SECONDHAND SMOKING Not only does smoking affect the smoker, but also the people around him/her. According to the DOH, around 600,000 people are estimated to die due to exposure to secondhand smoke. In the Philippines Global Adult Tobacco Survey (2015), approximately 21.5% of adults who worked indoors were exposed to tobacco smoke in enclosed areas at their workplace. 34.7% of adults were exposed at home and 37.6% of adults were exposed when using public transportation. Secondhand smoke refers to the fumes that are emitted when smokers use cigarettes, pipes, cigars, and other tobacco products. This is a combination of smoke coming from the cigarette and the smoke breathed out by the smoker. Secondhand smoke causes numerous health problems for both children and adults. → Ayon sa DOH, mahigit 600,000 katao ang namamatay kada taon dahil sa “second-hand smoking”. Base sa pagsisisyasat ngPhillipines Global Adult Tobacco Survey noong 2015, mahigit 21.5% ng mga may katrabahong naninigarilyo, 37.6% ng nasa bahay lamang, at 37.6% ng gumagamit ng pampublikong sasakyan ay lantad sa second hand smoke. Secondhand Smoke Causes Cardiovascular Disease On a global scale, around 12% of all heart disease deaths are caused by tobacco use and exposure to secondhand smoking. Exposure to secondhand smoking increases the risk of developing heart disease by 25-30% and the risk for stroke by 20-30%. Breathing in secondhand smoke has immediate adverse effects on the blood and the blood vessels of the individual which increases the risk for a heart attack. This is because even just a brief exposure to secondhand smoke could damage the lining of the blood vessel as well as make the blood platelets become stickier. Secondhand Smoke Causes Lung Cancer in Nonsmokers Secondhand smoke increases the risk for nonsmokers of developing lung cancer by 20-30%. Nonsmokers that are exposed to this type of smoke inhale the same cancer-causing substances as well as the other toxic substances inhaled by the smoker. Even brief exposure to secondhand smoke could damage the cells. The longer the duration and the higher the level of exposure to this would mean a greater risk of developing lung cancer. → sa buong mundo, 12% ng mga namatay dahil sa heart disease ay naiuugnay sa paninigarilyo at sa paglanghap ng second hand smoke. Ang second hand smoke, kahit sa sandaliang pagkakalantad lamang ay nakakapagtaas ng panganib na magkaroon ng sakit sa puso (25-30%), magdulot ng stroke (20-30%), at magka kanser sa baga (20-30%). → “hindi naman ako nagyoyosi, safe ako” (nice line to add) Secondhand Smoke Causes Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) is the unexplained and unexpected death of an infant during their first year of life. Smoking by the mother during pregnancy increases the risk for SIDS and infants who are exposed to secondhand smoke after birth would also have a great risk for SIDS. This is because the harmful chemicals of the smoke appear to affect the brain which would interfere with the regulation of the infant’s breathing. → Ang SIDS, o Sudden infant death syndrome, ay ang hindi mapaliwanag na biglaang pagkamatay ng bata pagkatapos ipanganak. Maaring dahil ito sa paninigarilyo ng mga nanay habang buntis, o kaya ang paglanghap ng bata ng second hand smoke, kaya tumataas ang panganib na mgkaroon ng SIDS. Secondhand Smoke Causes Serious Health Problems in Children Studies have shown that older children exposed to secondhand smoke get sick more often. Their lungs are unable to grow well compared to those not exposed. Therefore they get more illnesses such as bronchitis and pneumonia. It can trigger an asthma attack and children with asthma who are around secondhand smoke have more severe and frequent asthma attacks. In addition to problems in the lungs, children exposed to secondhand smoke often get ear infections and have fluid in their ears more often. ● Ipinakita ng mga pag-aaral na ang mga bata na naeexpose sa secondhand smoking ay madalas na nagkakasakit. Napipigilan ang paglago at paglaki ng kanilang mga baga kumpara sa mga batang di pa naeexpose. Samakatuwid nakakakuha sila ng mas maraming sakit tulad ng brongkitis at pulmonya. Maaari itong maging sanhi ng hika at kapag naman ang mga batang may hika na ay naexpose din sa usok ng sigarilyo sila ay magkakaroon ng mas matindi at madalas na pag-atake ng hika. Bilang karagdagan sa mga problema sa baga, ang mga bata na naexpose sa usok ng sigarilyo ay madalas na nagkakaroon din ng mga impeksyon sa tainga at madalas din na may likido sa kanilang tainga. Benepisyo ng pagtigil sa paninigarilyo 1. Pagbalik ng normal na rate ng puso at presyon ng dugo ● Ang epektong ito ay marahil isa sa pinakamabilis na maaring mangyari, dahil lilitaw ito dalawampung minuto pagkatapos ng hindi pagkonsumo ng sigarilyo. Ang isang pagpapabuti sa kapasidad at sirkulasyon ng baga ay lumalabas din sa unang buwan, at sa paglipas ng panahon bumabalik na ang rater ng puso at presyon ng dugo sa normal. ● Ang pagbaba sa normal na bilis nang tibok ng puso at pagbaba ng presyon ang pinakamabilis na epektong nakikita natin sa paghinto ng paninigarilyo. Susunod naman dito ay ang pagpapabuti sa kapasidad at sirkulasyon ng baga. 2. Ang panganib ng cancer ay nababawasan. ● Ang cancer sa baga ay marahil ang sakit kung saan tradisyonal na nauugnay ang paninigarilyo. Bilang karagdagan dito, isa pa sa pinakakaraniwan sa mga naapektuhan ng paninigarilyo ay ang trachea. Ang mga ito at iba pa tulad ng pantog, pancreas o bibig ay makikita kung paano ang paghinto ng pagkonsumo ay binabawasan ang posibilidad na magkaroon ng kanser. Sa katunayan, sa loob ng sampung taon ay nababawasan ang iyong risk ng 50%. ● Dahil ang kanser sa baga ay isang malubhang sakit na maaring dulot ng paninigarilyo, ang paghinto sa paninigarilyo ay nakakbawas ng 50% sa panganib na magkaroon nito sa loob ng 10 years. 3. Ang kapasidad sa baga ay naibabalik sa normal. 4. Ang pangabib ng coronary and cerebrovascular disease ay nababawasan. ● Ang isa pang pinakakaraniwang sanhi ng pagkamatay ng mga naninigarilyo ay ang coronary heart disease, isang bagay na unti-unting babawasan habang lumilipas ang oras nang walang pagkonsumo. Sa panahon ng unang taon ang mga panganib ay nabawasan ng halos kalahati. Sa loob ng labinlimang taon, ang panganib na magkaroon ng atake sa puso (stroke) ay nababawasan kumpara doon sa isang hindi naninigarilyo. Sa parehong paraan, ang posibilidad ng stroke ay nababawasan din. 5. 6. 7. 8. 9. Nagpapabuti ng immune system Ang pang-amoy at panlasa ay bumabalik sa normal Mas kaunting pagkahilo at pananakit ng ulo Nag-aambag sa pagpapabuti ng sekswalidad Mas malusog na balat at ngipin ● Ang tabako ay mayroon ding masamang epekto sa balat, na sanhi ng maagang pagtanda. Naaapektuhan din ang mga ngipin dahil sa pagdevelop tartar at pyorrhea. 10. Epekto sa ekonomiya ● Quitting smoking saves money. A smoker who pays 115 pesos for one pack can expect to save more than 40000 pesos per year if he stopped smoking. May programa ang DOH na inilunsad ukol sa pagtigil sa paninigarilyo. Ito ay ang Smoking Cessation Program. Ang layunin nito ay ang pagbibigay halaga sa pagtigil sa paninigarilyo dito sa Pilipinas at magbigay ng serbisyo sa mga naninigarilyo na nais nang tumigil. Ang programang ito ay binubuo ng training, advocacy, health education at smoking cessation services. Sa ilalim ng smoking cessation services ay ang sumusunod na programa: LEVEL OF CARE STAFFING PRIMARY LEVEL I. Barangay Health Station BHW RM Intervention Package DRUGS/MEDS EQUIPMENTS None Risk assessment/ Risk screening (Note: Use Risk Assessment Form) Risk Assessment Tool Quit Contract Assess for Tobacco Use Referral Form If smoker, do Brief Intervention Advice (5 A's) See Attached Protocol If non-smoker, Congratulate and advice continue Healthy Lifestyle activity PRIMARY LEVEL Above Plus Above Plus II. RHU Nurses Doctors and other health personnel - SECONDARY LEVEL Quit Clinic (Use DOH Protocol or other suggested protocols e.g. Motivational Interview, SDA Protocol, etc. as available) - DOH Protocol provides: Use of Nicotine Replacement therapy particularly Nicotine patch and Nicotine Gum is advocated Patient Assessment Tool: Stages of change WHO Mental Health Checklist Motivation and TERTIARY LEVEL - - - Assessment of client's Smoking History, Current Smoking Status and Readiness to stop smoking Planning for client's Readiness to stop smoking Quit day: Pharmacologi c, Psychologica l and Behavioral Interventions - Identifying and address triggers for going back into smoking - Dealing with cravings to smoke Confidence to quit Smoking History and Current Smoking Status Self-test for reason for smoking (Horn's Smoker's Selt-test) Fagerstrom Nicotine Dependence Test Self-test on Readiness to stop smoking - Managing withdrawal syndromes - Monitoring and Prevention of Relapse Previous attempts to stop smoking Quit Lines Form: Quit Contract Centers for Disease Control and Prevention. (2020, June 8). Guide for Quitting Smoking. Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved May 15, 2021, from https://www.cdc.gov/tobacco/campaign/tips/quit-smoking/guide/index.html. Drope J, Schluger N, Cahn Z, Drope J, Hamill S, Islami F, Liber A, Nargis N, Stoklosa M. 2018. The Tobacco Atlas. Atlanta: American Cancer Society and Vital Strategies. Retrieved May 15, 2021, from https://tobaccoatlas.org/country/philippines/ Smoking Cessation Program: Department of Health website. Smoking Cessation Program | Department of Health website. (n.d.). https://doh.gov.ph/smoking-cessation-program. https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/fact_sheets/secondhand_smoke/health_effects/inde x.htm https://doh.gov.ph/Tobacco-Control-Key-facts-and-Figures Philippines Global Adult Tobacco Survey (GATS). Centers for Disease Control and Prevention; 2015. Available from: https://www.cdc.gov/tobacco/global/gtss/