Uploaded by Reynaldo Bico

AP 10 Lesson 5 Q1(2020-2021)

advertisement
Suliranin sa Solid Waste
Ito ay tumutukoy ito sa mga basurang nagmula sa
mga tahanan at komersyal na establisimyento, mga
basura na nakikita sa paligid.
Ang
malaking
bahagdan
ng
itinatapong basura ng
mga Pilipino ay mula
sa mga tahanan na
mayroong
56.7%
(National Solid Waste
Management
Status
Report, 2015)
Samantalang
pinakamalaki
naman sa uri ng
tinatapong
basura
ay iyong tinatawag
na bio-degradable na
may 52.31%
Dahilan at Epekto ng Porblema sa Solid
Waste
Dahilan – kawalan ng disiplina sa pagtatapon ng basura,
pagsusunog ng basura, illegal dumpsite.
Epekto
- Ang ng basura ay nakadaragdag sa polusyon sa hangin.
- Sa mga tirahan na malapit sa dumpsite ay nagdudulot ng
panganib sa mga naninirahan dito.
- Ang katas ng basura ay nagtataglay ng lead, arsenic na
mapanganib sa kalusugan ng tao.
Pagkasira ng mga Likas na Yaman
- Sa kasalukuyan, patuloy na nasisira at nauubos
ang likas na yaman ng Pilipinas dahil sa mapangabusing paggamit nito.
- Hindi epektibong pagpapatupad ng mga
programa at batas para sa pangangalaga sa
kalikasan.
Kalagayan ng likas na yaman sa
ating bansa
A. Yamang Gubat – mabilis at patuloy na pagliit ng forest
cover mula sa 17 milyong ektarya noong 1934 ay naging 6.43
milyong ektarya noong 2003.
B Yamang Tubig – pagbaba ng kabuuang timbang
nga mga nahuhuling isda sa 3 kilo bawat araw
mula sa dating 10 kilo.
C Yamang Lupa – pagkasira ng halos 50% ng
matabang lupain sa huling sampung taon.
Suliranin sa Yamang gubat:
Deforestation:
tumutukoy
sa
matagalan
o
permanenting pagkasira ng kagubatan dulot ng iba’t
ibang gawain ng tao o ng mga natural na kalamaidad.
Dahilan At Epekto ng Deforestation sa Pilipinas
Dahilan:
- Illegal logging – Ilegal na pagputol sa mga puno sa
kagubatan.
- Kaingin – pagsusunog ng mga puno para
pagtaniman ng ibang produkto.
- Mabilis na pagtaas ng populasyon
- Fuel wood harvesting
- Ilegal na pagmimina – Paghuhukay sa ilalim ng
lupa ng ginto, pilak, diamond, ruby, limestone
atbp.
Dahilan At Epekto ng Deforestation sa Pilipinas:
Dahilan:
- Illegal logging – Ilegal na pagputol sa mga puno sa
kagubatan.
- Migration – paglipat ng pook panirahan ng mga
hayop
- Mabilis na pagtaas ng populasyon
- Fuel wood harvesting
- Ilegal na pagmimina – Paghuhukay sa ilalim ng
lupa ng ginto, pilak, diamond, ruby, limestone
atbp.
Epekto
- Soil erosion, pagbaha at pagkasira ng tirahan ng mga
hayop.
- Migration – paglipat ng pook panirahan ng mga hayop.
- Mataas na demand sa mga produkto kung kaya ang
dating kagubatan ay ginagawang plantasyon,
subdivision, paaralan at iba pa pang imprastruktura.
- Kapag nNawala ang mga puno, ang karaniwang epekto
ay pagbaha at pagguho ng mga bundok.
- Pagguho ng mga lupain.
Climate Change
- Ito ay maaring isang natural na pangyayari o kaya ay
maaari ding gawain ng tao.
- Isa sa sinasabing dahilan nito ay ang patuloy na paginit ng daigdig o global warming dahil sa mataas na
antas ng konsentrasyon ng carbon dioxide na naiipon
sa atmosphere.
- Isa ring dahilan ang usok na mula sa pabrika, mga
iba’t ibang industriya at pagsusunog ng mga
kagubatan.
Epekto ng Climate Change
-
El Niño at La Niña
Pagkakaroon ng malalakas na bagyo
Malawakang pagbaha
Pagguho ng lupa
Tagtuyot
Forest fire
Hamong
Pangkapaligiran
VULNERABILI
TY
Man Made
Natural
Reselience
Natural
Calamities
DISASTER
Collapse
Damage
Death
Uncontrolable
Risk
War
Hazard
1.
– ito ay tumutukoy sa mga banta na maaaring
dulot ng kalikasan o ng gawa ng tao. Kung hindi maiiwasan,
maari itong magdulot ng pinsala sa buhay, ari-arian, at
kalikasan.
Anthropogenic Hazard o Human Induced Hazard – ito
ay tumutukoy sa mga hazard na bunga ng mga gawain
ng tao.
Natural Hazard – ito naman ay tumutukoy sa mga
hazard na dulot ng kalikasan.
Disaster/Kalamidad
– ito ay tumutukoy sa mga pangyayari na nagdudulot ng
pangahib at pinsala sa tao, kapaligiran, at mga gawaing pangekonomiya. Maaaring ang disaster ay natural ng bagyo, lindol
at pagputok ng bulkan o gaw ng tao tulad ng digmaan at
polusyon.
Lindol
- Ito ay isang biglaan at mabilis na pagyanig o pag-uga
ng lupa na dulot ng pagbiyak at pagbabago ng mga
batong nasa ilalim ng lupa kapag pinakakawalan nito
ang puwersang naipon sa mahabang panahon.
- Ito ay paggalaw ng lupa dulot ng pagkikiskisan ng
Tectonic Plate.
- Karaniwang nagiging epicenter ng lidol ang mga fault
lines kung saan nagsasalubong ang dalawang
magkasalungant na tectonic plates.
- Nakakaranas ng mas malakas na lindol sa mga epicenter
kaya itinuturing geohazard ang mga lugar na malapit sa
fault lines.
- Ang pagsabog ng bulkan ay isa ring sanhi ng paglindol.
- Philippine Institutue of Volcanology and Seismology o
PHILVOCS ang nagmomonitor nsa mga lindol at pagsabog
ng bulkan sa bansa.
- Mayroong sampung sukat ang lakas ng lindol kung saan
ang Intensity 1 ang pinakamahina at Intensity 10 ang
pinakamalakas.
Bagyo
- Ito ay ang namumuong sama ng panahon, may isang
pabilog o spiral na Sistema ng marahas at malakas na
hangin at may dalang mabigat na ulan. Karaniwang
daang-daang kilometro o milya ang diyametro ang
laki.
- Kadalasang nabubuo ang bagyo sa gitna ng karagatan
kung saan nagtatagpo ang mainit at malamig na
hangin.
- Dahil sa LPA na nabuo sa paligid, naaakit nito ang
iba pang malamaig na hangin sa ibang lugar
hanggang sa ang malamig na hangin ay iinit din at
bubuo ng mga ulap.
- Ang typhoon o bagyo ay isang ganap na
tropical cyclone na nabubuo sa karagatang
Pasipiko.
- 20 hanggang 26 ng bagyo ang pumasok sa
Philippine Area of Responsibility taon-taon.
- Philippine Atmospheric Geophysical and
Astronomical Services Administration (PAGASA) – ay naatasang mabantay at mag-aral
tungkol sa mga bagyo.
Storm Surge
- Daluyong
ay
ang
hindi
pangkaraniwang pagtaas ng
tubig sa dalampasigan habang
papalapit akaapekto sa tindi ng
daluyonang bagyo sa baybayin.
Ng ang lalim at oryentasyon ng
katubigan na dinaraanan ng
bagyo at ng tiyempo ng kati.
Tsunami
- Isang uri ng sakuna na
nangyayari sa katubigan.
- Ang madalas na sanhi nito
ay mga lindol, lalo na ang
lindol na nangyayari sa
ilalim ng tubig.
Pagputok ng
Bulkan
- Ito
ay
likas
na
pangyayari na maaring
maging sakuna kung ito
magkakaroon
ng
malawak at negatibong
epekto sa mga tao.
3 pangunahing salik upang
sumabog ang bulkan
- Buoyancy ng magma o pagiging magaan nito
ayon sa kanyang volume kaya ito umaakyat
palabas sa bulkan.
- Ang tindi ng presyon mula sa mga volcanic
gases.
- Pagkakaipon ng lahat ng ito sa loob ng magma
chamber.
- Ang
pinakamalubhang
pagsabog
ng
bulkan
sa
kasaysayan ay ang pagsabog ng
Bulkang Pinatubo sa Zambales
noog 1991 at naging malawak
ang pinsalang idinulot nito.
- Umabot sa Brunie, Cambodia,
Malaysia at Vietnam ang abong
ibinuga nito.
- Ilang
araw
matapos
ang
pagsabog
ng
Pinatubo
ay
tumama naman ang isang
malakas na bagyo. Maraming
bayan
sa
Pampanga
ang
natabunan ng abo dahil sa pagagos ng lahar.
- Lahar – ay pinaghalong abo
mula sa pagsabog ng bulkan,
bato, at putik na rumaragasa
dala ng ulan o bagyo.
Man-made Disaster
Pagbaha
- Ito ang umaapaw at tuamataas na lebel
ng tubig na dulot ng malakas at walang
tigil na pag-ula sa komunidad.
Sunog
- Isa sa pinakamadalas na sakunang
nagaganap sa Pilipinas dulot ng iba’t
ibang salik.
- Ito ay nagiging sakuna lamang kung ito
ay nakakaapekto sa maraming tao o
malawak na kapaligiran.
Madalas pagmulan ng sunog
Electrical
- Pangunahing sanhi ng sunog ay
overloading sa saksakan ng outlet,
at short circuit.
Kapabayaan
- Nakaligtaang sinaing o lutuin
- Pagtagas ng gas mula sa LPG.
- Hindi dapat itatabi ang kandila sa
mga bagay na madaling magliyab at
dapat laging may bantay.
ELECTRICAL
Vulnerability
- Ito ay tumutukoy sa tao, lugar, at imprastruktura na
may mataas na posibilidad na maapektuhan ng mga
hazard. Ang pagiging vulnerable ay kadalasang
naiimpluwensyahan ng kalagayang heograpikal at
antas ng kabuhayan. Hal. Mas vulnerable ang mga
bahay na gawa sa hindi matibay na materyales.
Risk
- Ito ay tumutukoy sa tao, ari-arian, at buhay dulot ng
pagtama ng isang kalamidad. Ang vulnerable na bahagi ng
pamayanan ang kadalasang may mataas na risk dahil wala
silang kapasidan na harapin ang panganib na dulot ng
hazard.
Resilience
- Ang pagiging resilient ng isang komunidad ay
tumutukoy sa kakayahan ng pamayanan na harapin
angmga epekto na dulot ng kalamidad. Ang pagigigng
resilient ay maaring istruktural, at pagkakaroon ng
kaalaman tungkol sa hazard an maaaring makatulong
upang sila ay maging ligtas sa panahon ng kalamidad.
Mitigation
- Ito
ay
ang
kilos
o
hakbang
na
naglalayong
bawasan
ang
mga
elementong
nakapagpapalala
sa
negatibong epekto ng sakuna.
Adaptation
- Ito ay mga kilos o hakbang na ginagawa upang
maaangkop ang mga tao sa mga negatibong epekto
ng sakuna.
Disaster Management
- Ito ay isang dinamikong proseso na sumasakop sa
pamamahala ng kagamaitan, pag-oorganisa, pagtukoy
ng mga kasapi, pamumuno at pagkontrol.
- Kabilang din dito ang iba’t ibang organisasyon na
dapat magtulungan at magkaisa upang maiwasan,
maging handa, makatugon, at makabangon angisang
komunidad mula sa epekto ng sakuna, kalamidad at
hazard.
Download