01 ජෛව ල ෝකලේ අසිරිය ප්‍රමාණයෙන් විශාල වීම වර්ධනෙ යලස හැදින් යේ. ජීවීන් ශාක සතුන් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් ජීවීන්යේ ලක්ෂණ වර්ධනෙ ය ෝෂණෙ චලනෙ ශ්වසනෙ ප්‍රජනනෙ ල ෝෂණය ජීවීන් සිෙ ආහාර අවශයතා සපුරා ගැනීයේ ක්‍රිොවලිෙ ය ෝෂණෙ යලස හැදින්යේ. ය ායහෝ ශාක තම ආහාර තමා විසින් ම නිෂ් ාදනෙ කර ගන්නා යහයින් ශාක ස්වෙංය ෝෂීන් යලස හැදින්යේ. . හරිත ශාක වායුයගෝලයේ ඇති කා න්ඩයොක්සයිඩ් වායුව හා යසන් උරා ගත් ජලෙ යොදා යගන සූර්ෙ ශක්තිෙ උ යෙෝගී කර යගන ආහාර නිෂ් ාදනෙ කරන අතර යමම ක්‍රිොවලිෙ ප්‍රභාසංස්යේෂණෙ යලස හදුන්වයි. ශාක නි දවන ආහාර මත සතුන් සෘජුව ම යහෝ වක්‍ර ව යහෝ ෙැය න ැවින් සතුන්, විෂමය ෝෂීන් යලස හදුන්වයි. සතුන්යේ විවිධ සංචරණ ක්‍රම පිහිනීම ඩගෑම දිවීම පිෙෑඹීම ඇවිදීම සංචරණෙ කළ යනාහැකි මුත්, විවිධ චලන ය න්වන සතුන් සාගරවල යවයසන මුහුදු මල යකාරේ බුහු ාවා මණක් ශාක ච න නිදිකුේ ා ශාක ත්‍ර අතින් ඇේූ විට හැකිලීම. හැන්දෑ වන විට මාර, කතුරුමුරුංගා, සිෙඹලා වැනි ශාකවල හැකිලීම ශාකෙක් හිරු එළිෙ යදසට නැමී වැඩීම. ත්‍ර ශ්වසනය ආශ්වාස කිරීයේ දී ශරීරෙට ල ා ගන්නා වාතයේ ඇති ඔක්සිජන් අයේ ශරීරයේ සංචිත වී ඇති ආහාර මත ක්‍රිොකර, සිරුර තුළ ශක්තිෙ නි දවා ගැනීයේ ක්‍රිොවලිෙ ශ්වසනෙ යලස හැදින්යේ. ශ්වසනයේ දී ඔක්සිජන් වායුව වැෙ වන අතර කා න්ඩයොක්සයිඩ් වායුව නි දයේ. සතුන්, ශාක, යමන් ම සිෙලු ම ජීවීන් ශ්වසනෙ කරන අතර, අජීවී ද්‍රවය ශ්වසනෙ යනාකරයි. ප්‍රාශ්වාස වාතයේ කා න්ඩයොක්සයිඩ් වායුව අඩංගු ව ය න්වීමට ක්‍රිොකාරකම නිරීක්ෂෂණය :- නළෙ තුළ අඩංගු හුණු දිෙර කිරි ැහැෙට හැයර්. නිගමනය :- හුනු දිෙර කිරි ැහැෙට හැයරන්යන් කා න්ඩයොක්සයිඩ් වායුව මගින් වන අතර, ප්‍රාශ්වාස වාතයේ කා න්ඩයොක්සයිඩ් වායුව අඩංගු යේ. ප්‍රෛනනය ජීවීන්යේ අඛණ්ඩ තවත් ැවැත්ම සදහා එක් රේ රාවක් මිෙ ෙන්නට ය ර රේ රාවක් බිහි කළ යුතු ෙ. නව ජීවීන් බිහිවීයේ ක්‍රිොවලිෙ යහවත් තම වර්ගො ය ෝ කිරීයේ ක්‍රිොවලිෙ ප්‍රජනනෙ යේ. ප්‍රජනනෙ සිෙලු ම ජීවීන්ට ය ාදු ලක්ෂණෙක් වන අතර, අජීවී ද්‍රවය ප්‍රජනනෙ යනාකරයි. ශාක විවිධත්වය සත්ත්ව විවිධත්වය ශාක හා සතුන් අතර යවනස්කේ