Tiki là một trong những sàn thương mại điện tử hot nhất hiện nay với lượng truy cập và mua hàng khủng. Trước đây, mô hình kinh doanh của Tiki là B2C, nghĩa là các sản phẩm bán trên Tiki đều do Tiki nhập về bán. Tuy nhiên, đầu tháng 4 Tiki đã chuyển đổi mô hình sang hình thức B2B2C, tức là bạn có thể đăng ký mở gian hàng trên Tiki để bán hàng giống như các sàn thương mại điện tử khác như Lazada, Sendo, Adayroi… Ra đời vào tháng 3 năm 2010, Tiki được biết đến như một trang thương mại điện tử lớn với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp. Bán hàng trên tiki hanh chóng và nhận được sự ủng hộ của nhiều người trên cả nước, với lượng khách hàng đông đảo và ở nhiều phân khúc. Ban đầu, Tiki từ một đơn vị bán sách điện tử đã chuyển đổi mô hình kinh doanh của mình thành trang thương mại điện tử. Và là kênh đại lý của nhiều đơn vị doanh nghiệp lớn nhỏ. Nhiều doanh nghiệp, đơn vị tham gia vào Tiki với mong muốn được chia sẻ thị phần khách hàng tiềm năng rộng rãi. Với sự thay đổi sang B2B (Business to Business) từ mô hình B2C (Business to Customer) đã cho phép các doanh nghiệp và đơn vị đăng kí gian hàng cũng như bán hàng trên Tiki một cách hợp pháp. Tất nhiền những hoạt động này sẽ chịu sự quản lí của các quy định trên kênh thương mại điện tử này. Phân tích SWOT của Tiki Phân tích S (Strengths) – Điểm mạnh của TIKI Có lịch sử hình thành lâu đời Tiki là doanh nghiệp kinh doanh trong ngành thương mại điện tử được thành lập vào năm 2010, với bề dày hoạt động kinh doanh, Tiki đã tạo được niềm tin cho khách hàng và là một trong những lựa chọn đầu tiên giữa các sàn thương mại điện tử. Nhận diện thương hiệu tốt Với khởi điểm ban đầu chủ yếu kinh doanh sách trực tuyến, sau 9 năm hoạt động, Tiki.vn hiện đã trở thành một nhà bán lẻ trực tuyến đa ngành với 9 ngành hàng tiêu dùng cơ bản, trong đó sách vẫn là một sản phẩm “nhận diện” tốt cho thương hiệu của doanh nghiệp. Chiếm thị phần cao trong thị trường thương mại điện tử Vào tháng 10 2018, Tiki đã bất ngờ leo lên vị trí thứ hai toàn quốc về số lượt truy cập website trung bình. Có nguồn tài chính lớn, mạnh, rót vốn liên tục Trong năm 2018, các công ty TMĐT Việt Nam liên tục được rót các khoản tiền khủng từ các quỹ đầu tư quốc tế. Ngay đầu năm 2018, Tiki đã nhận thêm tiền từ tập đoàn JD, bổ sung vào khoảng đầu tư 44 triệu USD đã nhận trong năm 2017. Đến tháng 9/2018, công ty này tiếp tục nhận thêm 122 tỷ đồng từ VNG. Sản phẩm tiện dụng, gần gũi với đối tượng khách hàng Về niềm tin, có 85% khách hàng hài lòng với chất lượng và dịch vụ của Tiki. Với 400.000 lượt khách mua hàng tại Tiki hàng tháng, tỷ lệ đổi trả hàng chỉ là 0,95%. Chính sách đổi trả hàng theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho người mua. Mạng lưới phân phối rộng lớn, nhanh chóng Tiki đã xây dựng và thực hiện lợi điểm bán hàng độc đáo (USP) của mình cùng dịch vụ giao hàng nhanh với thời gian giao hàng trung bình toàn quốc chỉ 1,6 ngày, cho phép khách hàng nhận hàng trong 2 giờ tại Hà Nội và TP. HCM, và đảm bảo chất lượng hàng hóa khi đến tay người dùng. Từ tháng 5 đến tháng 10.2018, công ty đã tiến hành đầu tư rất nhiều nguồn lực vào việc mở thêm 6 kho hàng, nâng tổng số kho hàng trên toàn quốc lên 8 kho, bao gồm TP. HCM với 3 kho hàng; Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Nha Trang và Cần Thơ với 1 kho hàng ở mỗi tỉnh thành. Sau nhiều nỗ lực và sự đầu tư nghiêm túc, ngày 20.10.2018, tất cả 8 kho hàng của Tiki đã đồng loạt đi vào hoạt động. Bắt kịp xu hướng và nhu cầu khách hàng, liên tục thay đổi mình để tương tác tốt với khách hàng Tiki không ngừng tung ra các chương trình khuyến mãi và truyền thông đặc biệt để đẩy mạnh nhận biết về sự đa dạng, nhất là các sản phẩm gia dụng và công nghệ. Phân tích W (Weaknesses) – Điểm yếu của TIKI Lỗ nặng, khoản lỗ cho xu hướng tăng dần qua các năm hoạt động Theo báo cáo tài chính của Công ty cổ phần Tiki, doanh nghiệp này ghi nhận lỗ lũy kế gần 308 tỷ đồng vào cuối năm 2016. Nếu tính thêm khoản lỗ 282 tỷ trong báo cáo thường niên năm 2017 của VNG, lỗ lũy kế của trang thương mại điện tử này đã lên tới gần 600 tỷ đồng sau 7 năm đi vào hoạt động. Tung giá sách ảo Thỉnh thoảng Tiki hay đưa ra các chính sách “Sale giá sốc 20%, 40%…”, tuy nhiên mức sale cao nhưng so với giá thực tế thì chả thấp hơn được bao nhiêu. Do đó đối với một số đối tượng khách hàng, đôi khi các chính sách sale lại không kích cầu, mà có thể sẽ phản tác dụng. Chính sách bọc sách plastic theo combo mang lại nhiều ý kiến trái chiều Tiki đưa ra chính sách bọc plastic, sử dụng theo gói 99k bọc 40 quyển hoặc 199k bọc 100 quyển. Điều này đã kich cầu của khách hàng về nhu cầu bảo vệ sách. Tuy nhiên không phải ai cũng có nhu cầu mua nhiều đến như vậy, nên đã tạo nên sự khó chịu và cần điều chỉnh lại chính sách này theo đơn vị quyển Vận chuyển và đặt hàng còn nhiều hạn chế Tuy Tiki có nhiều kho hàng và nhiều chính sách giao hàng. Tuy nhiên lượng hàng hóa ở các kho không đồng đều, nên việc đặt hàng lệch kho sẽ khiến người mua hàng đợi lâu từ 3-5 ngày. Một số sản phẩm của Tiki chỉ giao hàng tại HCM. Thời gian giao hàng phụ thuộc quá nhiều vào vị trí địa lý giữa các vùng miền. Sản phẩm còn hạn chế, chưa thật sự đa dạng (so với Lazada, Sendo…) Thời gia xét duyệt, đăng hàng lâu Thời gian đăng hàng lên tới 48h, mất nhiều thời gian khi xét duyệt, chỉnh sửa nội dung hình ảnh. Phân tích O (Opportunities) – Cơ hội của TIKI Marketplace mang lại tiềm năng lớn cho Tiki Các doanh nghiệp khi đưa hàng lên đây có thể chủ động phối hợp với Tiki làm makerting, đẩy mạnh việc bán hàng, nhưng chất lượng vẫn phải được kiểm soát bởi hệ thống chuỗi cung ứng – supply chain của Tiki. Bằng cách này, Tiki có thể kiểm soát được chất lượng đầu vào, và có thể thông qua các doanh nghiệp để cộng hưởng cho sàn thương mại điện tử của mình. Thời lượng sử dụng Internet của người Việt Nam cao Trung bình 1 ngày, người Việt sử dụng Internet lên đến 4 tiếng. Đây là một cơ hội lớn để phát triển kinh doanh online. Xu hướng mua hàng online đang tăng mạnh Với sự phát triển vũ bão của kinh doanh online, người tiêu dùng đang có xu hướng mua hàng online ngày càng nhiều, đây là một cơ hội lớn để phát triển của Tiki nói riêng và các sàn thương mại điện tử nói chung. Được sự tín nhiệm, cộng hưởng lớn từ Google, Facebook Tiki kết hợp với Google làm Thành phố Tết, còn mấy năm trước làm với Facebook. Facebook có Facebook store. Cứ mỗi năm, Tiki sẽ cử nhân viên của mình qua trụ sở Facebook, mình học cách xây dựng hệ thống dữ liệu khách hàng – build customer database, đây là một dự án lớn của Tiki, để hiểu khách hàng hơn, giúp họ có sự lựa chọn đúng đắn. Việc hợp tác với các với các công ty lớn, đã mang lại thêm kinh nghiệm và nâng cao vị thế về thương hiệu cho Tiki. Thuộc top các ngành nghề được chính phủ khuyến khích và ưu tiên phát triển Phân tích T (Threat) – Thách thức của TIKI Đối thủ cạnh tranh mạnh Đối với sự phát triển như vũ bão của thị trường thương mại điện tử hiện nay, Tiki có nhiều đối thủ cạnh tranh đáng để lo lắng như Lazada, Shopee, Sendo… Chính sách Marketplace Marketplace tuy mang lại cơ hội lớn cho sự phát triển mới của Tiki, nhưng đây cũng là thách thức lớn về chất lượng đầu vào sản phẩm, kiểm soát nguồn gốc và xây dựng niềm tin với khách hàng khi thực hiện mô hình marketplace. Hình thức kinh doanh online Tuy việc mua hàng online đang phát triển mạnh, song song đó trước nhiều sự việc mua hàng fake, lừa đảo, đã tạo nên xu hướng dè chừng khi không được kiểm hàng. Chi phí bán hàng cao Thương mại điện tử là hình thức bán hàng còn khá mới ở Việt Nam, do đó chi phí để duy trì trang, các kho và hỗ trợ khách hàng là rất cao. Trong khi rủi ro về việc khách hàng đặt hàng nhưng lại không nhận hàng còn rất lớn, doanh nghiệp phải chịu hoàn toàn những phí tổn do việc trả hàng về, chất lượng hàng hóa qua nhiều khâu vận chuyển khó đảm bảo được chất lượng như ban đầu. Chính Sách Hoạt Động Của Tiki.vn 1. Quy định chung 1.1 Mục đích của Chính sách hoạt động Tiki Công ty cổ phần TiKi ban hành chính sách hoạt động trên sàn thương mại điện tử Tiki.vn nhằm mục đích đảm bảo lợi ích của Nhà bán hàng và Khách hàng. Chính sách hoạt động này áp dụng cho tất cả các Nhà bán hàng trên Tiki. Thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia giao dịch trên Tiki tự do thỏa thuận trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên. Hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ trên Tiki phải được thực hiện minh bạch, công khai. Đồng thời phải đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng. Cũng như tuân thủ theo hệ thống pháp luật hiện hành của Việt Nam. Nhà bán hàng cam kết đồng ý thực hiện đúng những quy định trong quy chế hoạt động của Tiki. 1.2 Quyền và nghĩa vụ của Nhà bán hàng Nhà bán hàng đồng ý và cam kết có trách nhiệm đọc, cập nhật, tuân thủ và thực hiện đúng Chính sách thương mại được ban hành bởi Tiki. Tuân thủ pháp luật Việt Nam về hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Cũng như các hoạt động thanh toán, quảng cáo, khuyến mãi, sở hữu trí tuệ… Đảm bảo hàng hóa, dịch vụ của mình trên Tiki đã được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam phê duyệt. Đảm bảo đạt tiêu chuẩn chất lượng, có xuất xứ rõ ràng. Hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam. Được phép lưu hành trên thị trường. Tự chịu trách nhiệm toàn bộ đối với nhưng hình ảnh, nội dung và các thông tin liên quan. Bao gồm nhưng không giới hạn mô tả Hàng hóa, Dịch vụ, giá, chương trình khuyến mãi, chính sách sau bán hàng. mật thông tin, tài liệu được cung cấp bởi Tiki. Cũng như thông tin cá nhân của Khách Hàng trong quá trình thực hiện giao dịch. Quản lý và bảo mật thông tin tài khoản của Nhà Bán Hàng được cung cấp bởi Tiki. Cung cấp các giấy tờ trong quá trình tham gia hoạt động thương mại điện tử. Cam kết cung cấp các hồ sơ, giấy tờ cần thiết đối với hàng hóa trong quá trình hoạt động thương mại điện tử theo yêu cầu của Tiki hoặc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong vòng tối đa 24h (hai mươi bốn ) kể từ khi nhận được yêu cầu. Cam kết không được chỉnh sửa, thay đổi, sao chép, phân phối, truyền bá, cung cấp hoặc tạo những công cụ tương tự công cụ trên sàn TMĐT Tiki.vn vì bất kỳ mục đích thương mại nào hay vì lợi ích của bất kỳ bên thứ ba hoặc theo bất kỳ hình thức nào mà không được Tiki cho phép. Nhà Bán Hàng tự chịu trách nhiệm với các hoạt động quảng cáo của mình. Đảm bảo tuân thủ theo pháp luật Việt Nam và không được quảng cáo gây nhầm lẫn. Nhà Bán Hàng cam kết không bán Hàng Hóa bị cấm hoặc chưa đủ điều kiện lưu thông, cấm nhập khẩu, cấm phân phối, danh mục Hàng hóa hạn chế theo quy định pháp luật, hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hoặc hàng hóa theo nhận định của Tiki là vi phạm hoặc có khả năng vi phạm pháp luật hiện hành. Bảo 1.3 Quyền và nghĩa vụ của Tiki Đảm bảo hoạt động thương mại điện tử trên sàn tuân thủ theo pháp luật Việt Nam. Áp dụng các biện pháp cần thiết bảo đảm an toàn thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh của Nhà Bán Hàng và thông tin cá nhân của Khách Hàng. Bảo lưu quyền điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các chính sách, quy định, quy trình nhằm phù hợp với hoạt động của SGD TMĐT Tiki.vn. Hỗ trợ Nhà Bán Hàng khi giải quyết tất cả các khiếu nại phát sinh. Thông báo về biểu giá dịch vụ, phí, phương thức thanh toán trong thời gian cung cấp Dịch vụ Thương Mại Điện Tử. Được quyền đánh giá chất lượng hàng hóa, dịch vụ của Nhà Bán Hàng. Và/hoặc cho phép Khách Hàng đánh giá và công khai trên sàn TMĐT Tiki.vn. Được toàn quyền xử lý đối với Đơn Hàng, hàng hóa, Dịch vụ trong trường hợp Nhà Bán Hàng không đảm bảo các cam kết về thời gian vận hành, các chính sách vận hành nói chung. Tiki được miễn trừ toàn bộ trách nhiệm, không phải chịu bất kỳ trách nhiệm nào, kể cả việc bồi thường thiệt hại. Bảo lưu toàn quyền sở hữu, sử dụng hợp pháp đối với nội dung có nguồn gốc khởi tạo hoặc được hình thành trên SGD TMĐT Tiki.vn dựa trên nền tảng của Tiki. Không cam kết cung cấp dịch vụ độc quyền cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Nhằm đảm bảo lợi ích cho Khách Hàng, theo quyết định của mình. Tiki có quyền yêu cầu Nhà Bán Hàng thực hiện các hành động và/hoặc không hành động trong các trường hợp phát sinh mâu thuẫn, khiếu nại, tranh chấp liên quan mà Nhà Bán Hàng không đưa ra được phương án giải quyết hợp lý và/hoặc bằng chứng thuyết phục. Tiki có thể tạm dừng hoặc chấm dứt Hợp đồng dịch vụ sàn thương mại điện tử với Nhà Bán Hàng khi vi phạm.