Results of National Scientific Research 196 PYTHON DASTURLASH TILI Jo'rayev Ismoil Lutfulla o'g'li. Chirchiq davlat pedagogika instituti talabasi Yuldash Abdullayevich Kuralov Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti katta o'qituvchisi ruslan998999367876@gmail.com ANNOTATSIYA Maqolada python dasturlash tili va undagi funksiyalarni ishlash prinspi, ro’yxatlar, lug’atlar, kortejlar va to’plamlarni python dasturlash tilida ishlatilishi haqida ko’rsatilgan. Kalit so’zlar: Python dasturlash tili, kortejlar, lug’atlar, to’plamlar. ANNOTATION The article describes the python programming language and how it works, the use of lists, dictionaries, cottages, and collections in the python programming language. Keywords: Python programming language, tuples, dictionaries, collections KIRISH Python-yuqori bosqichli dasturlash tili hisoblanib, turli xil ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA ilovalarni yaratih uchun mo’ljallangan. Python dasturlash tiliga 1991-yil Python dasturlash tili yordamida vab- Golland daturchisi Grido Van Rossu ilovlar o’yi ilvalar, oddiy dasturlar asos slogan. Shundan berib ushbu til yaratish hamda berilgan bazasi bilan rivojlanishning ulkan yo’lini bosib ishlash mumkin. Ayniqsa python o’tdi va 2000 yilda 2.0 vsiyasi, 2008 dasturlash yil esa 3.0 versiyalari chiqarildi tilining tezlik bilan tarqalishiga uning mashinali o’rgatish Python dasturlash tilining asosiy sun’iy intellekt sohalaridagi tadqiqot xususiyatlari quyidagilardan iborat: ishlarida keng qo’llanilishi sabab Skriptli til. Dastur kodi skriptlar bo’lgan. Volume 1 Issue 2 ko'rinishida bo'ladi; Turli dasturlash https://academicsresearch.com/index.php/rnsr/index 2022-april Results of National Scientific Research paradigmlarni, xususan yo'nalltirilgan va 197 ob'ektga sohalarga (veb, o'yin, multimediya, funksional ilmiy tadqiqot) mo'ljallangan katta paradigmlarni o'zida hajmdagi kutbxonalar mujassamlagan;Skriptlar bilan ishlash yaratilgan bo'lib, uchun interpretator kerak bo'lib, u mashhurlashib skriptni ishga tushiradi va bajaradi. bo'lmoqda.Pythonni Portativlik Pythonda va platformaga majmui uning tobora borishiga sabab dastur o‘rnatish. tuzish bog'liqmaslik. Kop'yuterda qanday interpretator operasion tizim - Windows, Mac OS, kompyuteringizdagi Linux bo'lishidan qat'iy nazar, ushbu operasion tizim turiga mos ravishda operasion tizimda interpretator mavjud https://www.python.org bo'lsa, saytidan kerakli versiyasini tushirib foydalanuvchi tomonidan kerak uchun bo'ladi. Uni o'rnatilgan rasmiy yozilgan skript kod bajariladi. olishingiz mumkin Xotiraning avtomatik boshqarilishi; XULOSA Turlarga dinamik ajratilishi; Axborot xavfsizligini ta’minlash va Pythonda dasturning bajarilishi quyidagicha bo'ladi: kiber hujimlardan saqlanish hozirgi kundagi eng global muammolardan ushbu biri bo’lib kelmoqda.Bilamizki hozirgi dasturlash tili asosida ifodalar ketma- rivojlanib borayotgan davrda Axborot ketligidan iborat skript kod yoziladi. xavfsizlikni va kiber xavfsizlikni Ushbu yozilgan skript kod barajirilish taminlay olmasak har bir shaxs uchun uchun interpretatorga uzatiladi. balki butun jamiyat uchun ham jiddiy Python juda oddiy dasturlash tili bo'lib, zarar yetishi mumkin ya’ni hozirgi u ixcham shu bilan bir vaqtda sodda kunda internet tarmog’ida yakka bir va tushinarli sintaksisga ega. Shu shaxs ma’lumotlaridan tortib butun sababli Python o„rganish uchun juda boshli davlatning ma’lumotlari hsm oson til sifatida butun dunyoda eng tez saqlanmoqda hususan banklarning pul tarqalayotgan tillardan biri sifatida o’tkazmalari ham internet tarmog’idan e'tirof etiladi. Bundan tashqari ushbu turli hil ilova va dasturlar orqali tilda almashinilib kelinmoqda , shu Dastlab mant hozirgi muharririda kunga Volume 1 Issue 2 kelib, turli https://academicsresearch.com/index.php/rnsr/index 2022-april Results of National Scientific Research sababli ,har bir tashkilot uchun 198 sohaga jiddiy nigoh bilan qarashlikga kiberxavfsizlikni taminlash maqsadida o’rgatilib mazkur soha bilan shug’ullanuvchi kiber hujimlarga xodimlar uchun internet jalb xodimlarni qilinmoqda kiberxavfsizlikka bilimlar bilan borish uchun tanishtirlib qator seminar- tashkil muntazam qatnashib ta’lim kiberxavfsizlikni doir doimiy treyninglar Oliy va etilmoqda va kelmoqdalar. muassasalarida fan sifatida kelinmoqda.Biz bunday uchramasligimiz tarmog'i milliy segmentining axborot xavfsizligini ta'minlash huquqiy sohasidagi bazani normativ- takomillashtirish bo'yicha takliflar ishlab chiqish,davlat organlari resurslarida tizimlari axborot va axborot xavfsizligini ta'minlash zarurd qo’shilishi ham biz yoshlarni ushbu FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 1. Kuralov Y. A. (2020). Development Of Geometric Creativity Of Secondary Scholl Students By Computer. International Journal of Scientific & TechnologyResearch - (IJSTR) Volume-9 Issue-2, February 2020 Edition, 4572-4576. 2. Kuralov Y. A., Makhmudova, D. M. (2020). METHODOLOGY OF DEVELOPING CREATIVE COMPETENCE IN STUDENTS WITH PROBLEMATIC EDUCATION. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol. 2. 8 No. 4, 2020, Part IIISSN 2056-5852, 142-146. 3. Akhmedov B. A., Majidov J. M., Narimbetova Z. A., Kuralov Yu. A. (2020). Active interactive and distance forms of the cluster method of learning in development of higher education. Экономика и социум, 12(79), 805-808. Volume 1 Issue 2 https://academicsresearch.com/index.php/rnsr/index 2022-april Results of National Scientific Research 199 4. Kuralov Y. A., (2021). Elektron raqamli imzo algoritmlarining qiyosiy tahlili (RSA, ELGAMAL, DSA). Academic Research in Educational Sciences, 2(5) 428- 438. 5. Kuralov Y. A., (2021). Oliy ta`lim muassasalarida o`qitish texnologiyalarini innovatsion klaster usuli yordamida takomillashtirish. Academic Research in Educational Sciences, 2(7) 679- 685 Volume 1 Issue 2 https://academicsresearch.com/index.php/rnsr/index 2022-april