KARAPATANG
PANTAO
Ito ay karapatan at
kalayaan na nararapat
matanggap ng mga
tao.
MGA HALIMBAWA NG KARAPATANG
PANTAO
Kalayaan sa
pagsasalita
Pagkakapantaypantay sa harap
ng batas
Karapatang
makilahok
sa kalinangan
Karapatan
sa pagkain
Karapatang
makapaghanap
buhay
Karapatan
sa
edukasyon
Historikal ng Pag-unlad ng
konsepto ng Karapatang
Pantao
“Cyrus Cylinder” (539 B.C.E.)
Sinakop ni Haring
Cyrus ng Persia at
kaniyang mga
tauhan ang
lungsod ng
Babylon.
“Cyrus Cylinder” (539 B.C.E.)
Pinalaya niya ang mga alipin
at ipinahayag na maaari
silang pumili ng sariling
relihiyon.
Idineklara rin ang
pagkakapantay pantay ng
lahat ng lahi.
Nakatala ito sa isang baked-clay
cylinder na tanyag sa tawag na
“Cyrus Cylinder.” Tinagurian ito
bilang “world’s first charter of
human rights.”
Kinakitaan din ng kaisipan
tungkol sa karapatang
pantao ang iba pang
sinaunang kabihasnan tulad
ng India, Greece, at
Rome.
Ang mga itinatag na relihiyon at
pananampalataya sa Asya tulad ng
Judaism, Hinduism,
Kristiyanismo, Buddhism,
Taoism, Islam at iba pa ay
nakapaglahad ng mga kodigo tungkol
sa moralidad, kaisipan tungkol sa
dignidad ng tao at tungkulin nito sa
kaniyang kapwa.
1215- Magna Carta
Noong 1215, sapilitang
lumagda si John I, Hari ng
England, sa Magna Carta,
isang dokumentong
naglalahad ng ilang
karapatan ng mga tagaEngland.
1215- Magna Carta
Ilan sa mga ito ay hindi maaaring
dakpin, ipakulong, at bawiin
ang anumang ari-arian ng
sinuman nang walang
pagpapasiya ng hukuman. Sa
dokumentong ito, nilimitahan
ang kapangyarihan ng hari ng
bansa.
Petition of Right (1628)
Petition of Right (1628)
Sa England, ipinasa ang Petition of
Right na naglalaman ng mga karapatan
tulad nang hindi pagpataw ng buwis
nang walang pahintulot ng Parliament,
pagbawal sa pagkulong nang walang
sapat na dahilan, at hindi pagdeklara ng
batas militar sa panahon ng kapayapaan
Bill of Rights(1791)
Noong 1787, inaprubahan ng
United States Congress ang
Saligang-batas ng kanilang bansa.
Sa dokumentong ito, nakapaloob
ang Bill of Rights na ipinatupad
noong Disyembre 15, 1791.
Bill of Rights(1791)
Ito ang nagbigay-proteksiyon
sa mga karapatang pantao
ng lahat ng mamamayan at
maging ang iba pang taong
nanirahan sa bansa.
Declaration of the Rights of
Man and of the itizen(1789)
Noong 1789,
nagtagumpay ang
French Revolution na
wakasan ang ganap
na kapangyarihan ni
Haring Louis XVI.
Declaration of the Rights of
Man and of the Citizen(1789)
Sumunod ang paglagda ng
Declaration of the Rights of
Man and of the Citizen na
naglalaman ng mga karapatan
ng mamamayan.
The First Geneva
Convention(1864)
Noong 1864, isinagawa
ang pagpupulong ng labinganim na Europeong bansa at
ilang estado ng United States
sa Geneva, Switzerland.
The First Geneva
Convention(1864)
Kinilala ito bilang The First
Geneva Convention na may
layuning isaalang-alang ang pagalaga sa mga nasugatan at may
sakit na sundalo nang walang
anumang diskriminasyon.
Universal Declaration of
Human Rights (1948)
Noong 1948, itinatag ng United
Nations
ang
Human
Rights
Commission sa pangunguna ni
Eleanor Roosevelt, asawa ng
yumaong
Pangulong
Franklin
Roosevelt ng United States.
Gawain 1:Human Rights Declared
Kompletuhin ang tsart sa
pamamagitan ng pagtala sa
ikalawang kolum ng mga
karapatang pantaong
nakapaloob sa bawat
dokumento.
Dokumento
1. Cyrus’ Cylinder
2. Magna Carta
3. Petition of Right
4. Bill of Rights
5. Declaration of the Rights
of Man and of the Citizen
6. The First Geneva
Convention
Mga Nakapaloob
na Karapatang
Pantao
Gawain 2: Connecting Human Rights Then and Now
1. Pumili ng isang karapatang pantao na
nakapaloob sa alinman sa tinalakay na
dokumento.
2. Magbigay ng halimbawa, sitwasyon o
pangyayari sa iyong komunidad na
nagpapatunay na nagaganap o ipinatutupad
ito sa kasalukuyan.
3. Ipakita ang gawaing ito sa malikhaing
paraan.
1. Piniling dokumento sa pagkabuo ng
karapatang pantao: ________________
2. Karapatang pantaong nakapaloob sa
dokumento na nagaganap/ipinatutupad
sa kasalukuyan:
_______________________
3. Malikhaing Gawain:
_________________
(Maaaring role playing, pagsulat ng tula
o sanaysay, pag-awit at iba pa)
Gawain 3: Three Cards Diagram
Kompletuhin ang datos na hinihingi sa bawat card.
Pagkatapos, sagutin ang sumusunod na tanong.
QUIZ
_______1. Ito ay isang lungsod na sinakop ni Haring
Cyrus ng Persia at ng kaniyang mga tauhan.
_______2. Hari ng England na sapilitang lumagda sa
Magna Carta.
_______3. Kailan ipinatupad ang Bill of Rights?
_______4. Ito ay may layuning isaalang-alang ang
pag-alaga sa mga nasugatan at may sakit na sundalo
nang walang anumang diskriminasyon.
______5. Noong 1864, isinagawa ang pagpupulong ng
___ na Europeong bansa at ilang estado ng United
States sa Geneva, Switzerland.
______6. Ito ay isa pang tawag sa baked-clay cylinder
at tinaguriang “WORLD’S FIRST CHARTER OF HUMAN
RIGHTS”.
______7. Ito ay isang dokumentong naglalahad ng
ilang karapatan ng mga taga-England.
8-9. Magbigay ng 2 halimbawa ng karapatang pantao.
______10. Ano ang karapatang pantao?
Ang Universal
Declaration of Human
Rights (UDHR) ay isa sa
mahalagang
dokumentong
naglalahad ng mga
karapatang pantao ng
bawat indibiduwalna
may kaugnayan sa
bawat aspekto ng
buhay ng tao.
Karapatang sibil
Karapatang politikal
Karapatang
ekonomiko
Karapatang sosyal
Karapatang
kultural
Universal Declaration of Human Rights
(UDHR)
Nang itatag ang United Nations noong
Oktubre 24, 1945, binigyang-diin ng mga
bansang kasapi nito na magkaroon ng
kongkretong balangkas upang matiyak na
maibabahagi
ang
kaalaman
at
maisakatuparan ang mga karapatang pantao
sa lahat ng bansa. Ito ay naging bahagi sa
adyenda ng UN General Assembly noong
1946.
Nabuo ang UDHR nang maluklok bilang
tagapangulo ng Human Rights Commission ng
United Nations si
ELEANOR
ROOSEVELT
Binalangkas ng naturang komisyon ang talaan ng
mga pangunahing karapatang pantao at tinawag
ang talaang ito bilang
UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS
“International Magna Carta for
all Mankind.”
Sa kauna-unahang
pagkakataon,
pinagsama-sama Ito ang naging
at binalangkas ang pangunahing
lahat ng
batayan ng mga
karapatang
demokratikong
pantao ng
bansa sa pagbuo
indibiduwal sa ng kani-kanilang
isang dokumento. Saligang-batas.
• Malaki ang pagkakaugnay ng mga
karapatang nakapaloob sa UDHR sa
bawat aspekto ng buhay ng tao.
• Naging sandigan ng maraming bansa ang
nilalaman ng UDHR upang panatilihin
ang kapayapaan at itaguyod ang
dignidad at karapatan ng bawat tao.
• Kaisa ang pamahalaan ng Pilipinas
sa maraming bansang nagbigay ng
maigting na pagpapahalaga sa
dignidad at mga karapatan ng tao
sa iba’t ibang panig ng daigdig
• Ang Katipunan ng mga Karapatan o Bill
of Rights ng Konstitusyon ng ating
bansa
ay
listahan
ng
mga
pinagsamasamang karapatan ng bawat
tao mula sa dating konstitusyon at
karagdagang karapatan ng mga
indibiduwal na nakapaloob sa Seksyon
8, 11, 12, 13, 18 (1), at 19.
• Ayon sa aklat ni De Leon, et.al (2014),
may tatlong uri ng mga karapatan ng
bawat
mamamayan
sa
isang
demokratikong
bansa.
Mayroon
namang apat na klasipikasyon ang
constitutional rights. Unawain ang
diyagram sa ibaba.
Natural
Rights
• Mga karapatang
taglay ng bawat tao
kahit hindi
ipagkaloob ng Estado
Hal: Karapatang
mabuhay, maging
malaya, at magkaroon
ng ariarian
Apat na Klasipikasyon
ang Constitutional
Rights.
• Mga karapatang
ipinagkaloob at
pinangangalagaan ng
Estado.
Constitutional
Rights
HAL: Karapatang Politikal –
Kapangyarihan ng
mamamayan na makilahok,
tuwiran man o hindi, sa
pagtatag at pangangasiwa
ng pamahalaan
Constitutional
Rights
• Karapatang Sibil –
mga karapatan na
titiyak sa mga
pribadong indibidwal
na maging kasiya-siya
ang kanilang
pamumuhay sa
paraang nais nang
hindi lumalabag sa
batas.
• Karapatang Sosyoekonomik – mga
karapatan na
sisiguro sa
Constitutional
katiwasayan
ng
Rights
buhay at
pangekonomikong
kalagayan ng mga
indibiduwal.
• Karapatan ng
akusado –
Constitutional
Rights
mga karapatan na
magbibigay-proteksyon
sa indibidwal na
inakusahan sa anomang
krimen
Statutory
• Mga karapatang kaloob
ng binuong batas at
maaaring alisin sa
pamamagitan ng
panibagong batas.
Karapatang
makatanggap ng
minimum wage
