Drie sentrale vrae :
- Watter goedere en
Twee basiese kriteria om
ekonomiese stelsels te
klassifiseer :
- Eiendomsregte
- Koordinerende
meganismes
dienste word
vervaardig en in
watter hvlhede ? =
UITSETVRAE
- Hoe sal elkeen v die
g & d vervaardig
word ? =
INSETVRAE
- Vir wie word die
versk g & d
vervaardig ? =
Eiendomsregte:
- Die reg om tasbare en
ontasbare bates te
besit/gebruik/oor te
beskik
- Reg op hele/gedeelte
v inkomste wat deur
die bates gegenereer
word
- Kan privaat/deur
regering/openbare
direksies besit word
Koordinerende
meganismes
- Metode om inligting
VERSPREIDINGSVR
AE
te verskaf en oor te
dra ten einde die
ekonomiese akt’e v
die groootste aantal
tussen potensiele
ekonomie te
‘n produk of diens.
deelnemers aan die
koordineer
1. Tradisie = die
deurgee van
inligting, metodes,
kopers en verkopers v
Kan
plaaslik/streeks/na
sionaal. Vir mark
om te kan bestaan :
oortuigings,
moet ten. Minste 1
een generasie na
verkkoper wees,
stellings, ens. Van
volgende (
potensiele koper en
verkoper moet g&d
produksiemetodes,
beskikbaar he.
2.Bevel =ekonomiese
he om te koop.
deur ‘n sentrale
bepaal word.
take ens. )
besluite word bepaal
plan, opgestel deur
‘n sentrale owerheid
en waar deelnemers
opdrag kry wat, hoe
en vir wie om te
produseer.
3. Mark = kontak of
kommunikasie
Koper moet middelle
Markprys moet
Ooreenkoms moet met
wet/tradisie
gewaarborg word.
Ekonomiese stelsels kan
geklassifiseer word as `;
- Markkapitalisme
- Beplande-
organisasies wat
- Mark-sosialisme
drie hoof soorte vrae v
sosialisme
daarop gemik is om
eko omie op te los :
watter g &d word
Sosialisme :
Spesifiekee tipe
eienaarskap v die
produksiefaktore wat
gekenmerk word deur
openbare eienaarskap
van die
geproduseer en in
kapitalisme
:
watter hvlhede.,
hoe
spesifieke tipe
produseer, vir wie word
eienaarskap v die
dit vervaardig, en wie
produksiefaktore wat
ontvang dit. M.a.w.
gekenmerk word deur
privaat eienaarskap
v die
produksiefaktore.
produksiefaktore.
die stelsel wat die
Ekonomiese stelsel : ‘n
Besluitneming kan
Besluitneming
produksie vanisgoedere
patroon of network v
gesentraliseer en
gedesentraliseerd
by
beheer, die toekenning
gekoordineer word
deur ‘n sentrale plan
( beplande sosialisme
of bevel sosialisme ) of
gedesentraliseer en
gekoordineer deur die
markmeganisme (
mark-sosialisme )
van hulpbronne
die eienaars
v die vir
produksie en die
produksiefaktore.
uitruil en verspreiding
Markstelsels
word
van goedere
binne ʼn
gereeldsamelewing.
kapitalistiese
Eiendomsreg
en die drie
stelsels
genoem,
koördinerende
aangesien die gebruik
meganismes (tradisie,
v die markmeganisme
bevel en mark) vorm
geneigdieisbasis
om saam
van diet
dire ekonomiese
vrae
- Maar is traag om
aan te pas by
verandering
- Ekonomiese akt’e
is gereeld
ondergeskik aan
godsdienstige en
kulturele waardes
- Eiendomsreg word
Die tradisionele stelsel :
- Stelsel waarin
dieselfde g & d deur
elke opeenvolgende
generasie op
dieselfde manier
vervaardig en
versprei word.
- Verskaf duidelike.
Antwoorde op die
ook beheer
Die bevelstelsel
- Stelsel/ekonomie
waar deelnemers
opdrag kry om te
produseer en hoe
om dit te produseer
deur ‘n sentrale
owerheid, en ook
verpsrei
- Aka sentraal
beplande stelsel
-