SULYAP SA KASAYSAYAN NG
WIKANG PAMBANSA
Hindi madali ang pagpili ng wikang pambansa
ayon kina Dayag at del Rosario (2016)
 ang Pilipinas ay bansang pulo-pulo
 maraming wika ang umiiral
 naging mainit ang paksang ito noong 1934
kumbesnsyon.
Lope K. Santos – nagmungkahi na dapat ibatay
sa isa sa wikang umiiral sa Pilipinas ang wikang
pambansa.
Manuel L. Quezon – pangulo ng Pambansang
Komonwelt ng Pilipinas
Saligang Batas 1935, Artikulo XIV, Seksyon 3
“Ang kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa
pagkakaron ng isang wikang pambansang
ibabatay sa isa sa mg aumiiral na katutubong
wika. Hanggat hindi itinakda ng batas, ang
wikang Ingles at Kastila ang siyang
mananatiling opisyal na wika”.
Nobyembre 13, 1936 – Pinagtibay ng
pambangsang Asemblea ang Batas Komonwelt
Blg. 184 na may pamagat na “Isang Batas na
Nagtatakda ng Surian ng Wikang Pambansa at
Nagtatakda ng mga Kapangyarihan at Tungkulin
Nito.”
Disyembre 30, 1937 – ipinroklama n I Pangulong
Quezon na wikang Tagalog ang batayan ng
wikang pambansa sa bisa ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134.
Pamantayan sa pagpili ng Tagalog bilang
batayan ng wikang pambanasa:
 Wika ng sentro ng pamahalaan
 Wika ng sentro edukasyon
 Wika ng sentro ng kalakalan
 Wika ng nakakarami at pinakadakilang
nasusulat na panitikan
Hunyo 4, 1946– pinagtibay ang Batas ng
Komonwelt Blg. 570, na nagtatadhana, bukod sa
iba pa, na ang Pambansang Wika ay magiging
isa na sa mga wikang opisyal ng Pilipinas simula
sa Hulyo 4, 1940.
Agosto 13, 1959 – pinalitan ang tawag sa wikang
pambansa. Mula Tagalog naging Pilipino sa bisa
ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na
ipinalabas ni Jose E. Romero, ang Kalihim ng
Edukasyon noon.
1972 – nagkaroon ng mainitang pagtatalo sa
Kumbensiyong Konstitusyunal kaugnay ng
usaping wika.
Saligang Batas ng 1973, Artikulo XV, Seksiyon 3,
blg. 2:
“Ang
Batasang
Pambansa
ay
dapat
magsasagawa
ng
mga
hakbang
na
magpapaunlad at pormal na mapagtibay sa
isang panlahat na wikang pambansang
kikilaning Filipino.”
1987 – ayon Saligang Batas 1987, pinagtibay ng
Komisyong Konstitusyunal na binuo ni dating
Pangulong
Corazon
C.
Aquino
ang
implementasyon sa paggamit ng wikang
Filipino.
Saligang Batas 1987, Artikulo XIV, Seksiyon 6:
“Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin
at pagyamanin sa salig na umiiral na mga wika
ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.”
Ang Wikang Pambansa at Edukasayon
Ang edukasyon ay isang proseso ng komunikasyon. Ang
wika ng edukasyon ay dapat na naaayon sa mithiin ng mga
nakakarami sa lipunan (Eastman, 1983; sa Boras-Vega, 2010)
Ayon sa Artikulo XIV, Sek. 3 ng Konstitusyon 1935, Tgalog
ang wikang pambansa ngunit hindi opisyal na wika.
 Wikang Opisyal – itinadhana ng bats na maging wika
sa opisyal na talastasan ng pamahalaan. Ibig sabihin
ito ang wikang gagamitin sa anumang uri ng
komunikasyon, lalo na sa anyong pasulat, sa loob at
labas ng alinmang sangay o ahensiya ng gobyerno
(Almario, 2014).