ҚАЗАҚСТАНДА ТЕГІН БІЛІМ БЕРУ ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІНІҢ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ МЕН КЕМШІЛІКТЕРІН АЙҚЫНДАУ Орындаған:Мырзағалиева Ә Топ:ПТИ 20-12 Тексерген:Махмутов Б.Л ЖОСПАР • Кіріспе • Қазақстанның білім бері жүйесі қандай деңгейде тұр? • Қазақстанның білім беру жүйесу әлем бойынша нешінші орында тұр? • Қазақстанның білім беру жүйесіне өзгеріс керекпе? Білім – адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен пайымдауларының, т.б. жиынтығы. Білім адамзат мәдениетінің ең ауқымды ұғымдарының бірі болып табылады. Ол сана, таным, объективті әлем, субъект, ойлау, логика, ақиқат, па расат, ғылыми және т.б. күрделі де терең ұғымдармен тығыз байланыста әрі солар арқылы анықталады. Білім философия мен рационалды білім пайда болғаннан көп бұрын дүниеге келген. Білім (лат. scientia, ағылш.knowledge) Бiлiм беру тек Қазақстан Республикасы ушiн емес, барлык әлем елдерi үшiн өте маңызды. Америка Құрама штаттарының 35-шi президенті Джон Фицджеральд Кеннеди "Ел дiң дамуы ешқашан елдегi бiлiмнiң дамуынан жылдамырак болмайды" деп айткан болатын, сондықтан кез-келген мемлекет ең алдымен бiлiм беру жүйесін алдыңғы орындардың бiрiне қоятыны, айтпаса да түсінікті. Дегенмен әлем елдерiнiң көбiсiнде, соның iшiнде Қазақстанда да бiлiм беру жүйесі дұрыс емес. Елiмiздегi мектептер оқушыларды болашақта олар пайдаланбайтын, ете көп керек емес акпарат көзiн бередi және түсiнуге қиын оқыту әдістемелерi мен кітаптарды колданады. Бұл туралы Қазақстан Республикасынын бiлiм министрі Аслан Саринжиповтың өзi айтқан болатын. Кеп адамдардын көзкарасы бойынша Қазақстанның мектептерi оқушыларды бiлiмдi қылып шығарады. Бiрак шын мәнінде олай емес, оған жоғарыда айтылған сөздер дәлел бола алады. Мектеп окушыларының тек 30%-ы өзiнiң қабiлетi немесе қызығушылығы бойынша мамандықтарын алдын ала тандап қоятын болса, қалған 70%-ы қандай маман иесі боларын бiлмей журеді Тәуелсіз Қазақстанның жоғары білім жүйесін бетбұрыстандыру бірнеше кезеңнен тұрды: 1 кезең – жоғары білім жүйесінің заңдық және нормативтік құқықтық базасының қалыптасуы 2 кезең – жоғары білім жүйесін модернизациялау, оның мазмұнын жаңарту :3 кезең – білім беру жүйесін қаржыландаруды орталықсыздандыру, білім беру мекемелерінің академиялық еркіндігін кеңейту; 4 кезең – жоғары кәсіптік білім беру жүйесін стратегиялық дамыту Жемқорлықтың ең дамыған жерлерiнiң бiрi осы оку орындары болып табылады. Жалғыз сырттай бiлiм алатын студенттер емес, орта және жоғары оқу орындарыда білім алушылардың барлығы дерлік жемқорлықпен айналысады. Елiмiздегi оку орындарында осындай жағдай орын алып отырғанына кiмдер кiнәлi? студенттер ме, әлде мұғалімдер ме? Әрине, бiрiншiден, мұғалімдердің өздерi кiнәлi, себебі алушы болмаса, берушi кайдан болсын. Екiншi себеп, мұғалiмдердiң жалақыларының аздығы. Мысалы Америка Құрама штаттарында ең жоғары еңбекақыны дәрігерлер мен мұғалімдер алатын болса, Қазақстанда керiсiнше олар теменгi жалақылардын бiрiн алады. Әлем бойынша Қазақстандағы мұғалімдер жалақысы соңғы орындардың бiрiнде тұр. Орташа есеппен елiмiздегi мұғалімдердің айлык еңбекақысы 80 000 теңгені құрайды, бұл дамыған елдермен салыстырғанда 3 есе аз болып табылады. Мұғалімдердің жалақысының аздығы да Қазақстандағы бiлiм беру жуйесіндегі басты проблемаларының бiрiне жатады. Орта және жоғары оқу орындарында бiлiм алушыларды жатаханамен қамтамасыз ету бар жоғы 60%-ды құрайды, сондықтан қалған 40% аудандық жерлердiң студенттерi баспанасыз жүр Қазақстан білім сапасы бойынша 112-орында. Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің ректоры Жексенбек Әділов Жаннатпен «Кәсіби сұхбат» бағдарламасында білім сапасы бойынша Дүниежүзілік экономикалық форумның (ДЭФ) жаһандық бәсекеге қабілеттілік рейтингінде Қазақстанның қазіргі орны туралы айтып берді. Ертілесова. Оның айтуынша, бұған тілдерді білу деңгейінің төмендігі, сондай-ақ оқу орындарын басқару сапасы мен талапкерлердің мектептегі базалық дайындығы себеп болып отыр. Жексенбек Әділов техникалық білім беру саласында ағылшын тілін білу қажеттілігі жыл сайын артып келе жатқанын, бұл қазақстандық студенттерді халықаралық конференцияларға қатысуға тарту мүмкіндігін кеңейтуге, ғылыми еңбектер, мақалалар шығаруға мүмкіндік беретінін атап өтті. , болашақта қазақстандық жоғары техникалық білімді ілгерілетуге оң әсерін тигізетін ағылшын тілінде есеп береді. Білім беру жүйесі бойынша: 1. Германия 2. Норвегия 3. Великобритания Представители ЮНЕСКО и Всемирного банка однозначно дали понять, что существующим образованием в РК они недовольны. Однако Казахстан, по их мнению, идёт в правильном направлении – к будущему, где дети смогут находить применение своим знаниям и способностям. "Нам нужно, чтобы системы образования предоставляли учащимся возможность получить навыки, которые необходимы для успешного существования в XXI веке. Мир быстро меняется, мобильность людей растёт. Скорость информации возрастает. И всё это значит, что в XXI веке на рынке труда требуются совсем другие навыки, нежели ранее. Для того, чтобы учащиеся были успешными в рамках такого общества, им нужно разработать как технические навыки, так и финансовую грамотность. Но также им нужно уметь искать и фильтровать информацию. Один из таких навыков касается информационнокоммуникационных технологий (ИКТ). Стоит отметить, что большинство школ в Казахстане уже использует ИКТинструменты в образовании. Проблема в том, что нужно не только использовать цифровые технологии, но нужно использовать их так, чтобы трансформировать процесс образования. Международная практика в таких странах, как Финляндия, показывает полную интеграцию ИКТ в образовательный процесс, позволяет лучше обеспечить подготовку учащихся и затем использовать ИКТ в профессиональных целях. ЮНЕСКО поддерживает развитие ИКТ как в рамках программ планирования и управления, так и в рамках онлайн-обучения с обеспечением доступа к образовательным ресурсам", – заявила Криста Пиккат, директор Бюро и представитель ЮНЕСКО в Казахстане, Кыргызстане и Таджикистане. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!