ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΚΑΙ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΩΝ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ»
Διπλωματική Εργασία
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ.
του
Βραχνού Γεώργιου
ΑΕΜ: 0003
Επιβλέπων Καθηγητής: Κέλλης Ελευθέριος
Τριμελής Επιτροπή
1. Κέλλης Ελευθέριος, Καθηγητής ΤΕΦΦΑ Σερρών
2. Κωφοτόλης Νικόλαος, Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Σερρών
Eleftherios
Kellis
Nikolaos
Kofotolis
3. Αμοιρίδης Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Σερρών
Σέρρες, Σεπτέμβριος 2021
Digitally signed by
Eleftherios Kellis
Date: 2021.11.23
13:38:45 +02'00'
Digitally signed by
Nikolaos Kofotolis
Date: 2021.11.23
10:34:49 +02'00'
Υπεύθυνη Δήλωση
Με ατομική μου ευθύνη και γνωρίζοντας τις κυρώσεις που προβλέπονται από τον
Κανονισμό Σπουδών του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Προπόνηση και
Πρόληψη Τραυματισμών στο Ποδόσφαιρο, δηλώνω υπεύθυνα ότι:
•
Η παρούσα Διπλωματική Εργασία αποτελεί έργο αποκλειστικά δικής μου
δημιουργίας, έρευνας, μελέτης και συγγραφής.
•
Για τη συγγραφή της Διπλωματικής μου Εργασίας δεν χρησιμοποίησα
ολόκληρο ή μέρος έργου άλλου δημιουργού ή τις ιδέες και αντιλήψεις άλλου
δημιουργού χωρίς να γίνεται σαφής αναφορά στην πηγή προέλευσης (βιβλίο,
άρθρο από επιστημονικό περιοδικό, ιστοσελίδα κλπ.).
Θεσσαλονίκη,12/11/2021
Ο Δηλών: Βραχνός Γεώργιος
ii
Περίληψη
Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η καταγραφή της δυνατότητας
επιστροφής
στην
αθλητική
δραστηριότητα
έπειτα
από
τραυματισμό
και
επανατραυματισμό στο ποδόσφαιρο. Πρόκειται για μία επιδημιολογική μελέτη μέσα
από την οποία γίνεται προσπάθεια κατηγοριοποίησης των τραυματισμών που δύναται
να συμβούν με βάση την σπουδαιότητά τους. Στην εργασία συμμετείχαν 121
ερασιτέχνες αθλητές Γ΄ Κατηγορίας ομάδες της Ελλάδας. Το 47,1% υπέστη πρώτο
τραυματισμό συχνότερα ελαφρύ, μυϊκό και κατά το πρώτο μέρος της προπόνησης. Το
29,4% από αυτούς επανατραυματίστηκαν συχνότερα μυϊκά σε ελαφρύ βαθμό αλλά
κατά το τέλος αγώνα. Με δεύτερο τραυματισμό ήρθαν αντιμέτωποι το 8,3% με τη
μορφή συχνότερα ελαφρύ και μυϊκού, στο πρώτο μέρος αγώνα. Το 20% από αυτούς
επανατραυματίστηκε συχνότερα ελαφρά και πάλι κατά το τέλος αγώνα. Τέλος, τρίτο
τραυματισμό αντιμετώπισε μικρή μερίδα αθλητών (1,7%) με στοιχεία ελαφρού
μυϊκού τραύματος στην αρχή ή στο τέλος αγώνα συχνότερα. Από αυτούς οι μισοί
επανατραυματίστηκαν με αντίστοιχη μορφή. Εκ των αποτελεσμάτων φαίνεται ότι ο
παλαιότερος τραυματισμός κατά την ερασιτεχνική δραστηριότητα ποδοσφαίρου
επιφέρει επανατραυματισμούς στο ίδιο σημείο αλλά σε μικρότερη κλίμακα. Με τους
μυϊκούς τραυματισμούς να καταγράφονται εντονότερα και να είναι πιο συχνοί κατά
τη διάρκεια της προπόνησης, η μελέτη επιθυμεί να τονίσει την σημασία της
προθέρμανσης των αθλητών πριν από την ποδοσφαιρική αθλητική τους
δραστηριότητα.
Λέξεις-κλειδιά: ποδόσφαιρο, τραυματισμός, επανατραυματισμός, αγώνας,
προπόνηση
iii
Abstract
The benefits provided by sports activity have been known since ancient times
that is the reason they are not missing from the majority of people's everyday life in
modern times. Especially in the case of football, it seems that this sport is gaining
ground compared to other sports, due to the dynamics it possesses and the various
benefits arising from it concerning good health or even it is selected for its
recreational character. The following study aims to document the possibility of
returning to sports activity after football injuries. This is an epidemiological research
through which an attempt is made in order to categorize the injuries that may occur
based on their importance. The thesis includes a theoretical part where a bibliographic
review is made through previous research that have studied topics related to the
present study. In addition, a research part is included where a sample of 121 third
category amateur football athletes of Greek teams is studied as well as a comparison
of the results with previous surveys is carried out. This is a perspective study on
amateur footballers. From the sample 47.1% suffered the first injury most often in a
slight manner. It has been mostly muscular and during the first part of training. The
29.4% of them re-injured their muscles more often to a slight degree but at the end of
a match. As for their second injury, 8.3% were injured often slight and muscular, in
the first part of a match. The 20% of them were more often slightly injured again at
the end of a match. Finally, a small part of the sample (1.7%) participates at the third
injury mostly with a slight muscle injury at the beginning or at the end of a match.
Half of them were re-injured in a similar way. As it occurs from the results it seems
that an older injury that may have happened during amateur football activity in the
past can cause re-injuries in the same part of the body. With muscle injuries being
more pronounced and more frequent during the game, the study seeks to emphasize
on the importance of warming up athletes before their soccer activity.
Keywords: football, injury, re-injury, match, training
iv
Περιεχόμενα
Περίληψη ..................................................................................................................... iii
Abstract ......................................................................................................................... iv
Εισαγωγή ....................................................................................................................... 1
Κεφάλαιο 1ο: Τραυματισμοί στο ποδόσφαιρο ............................................................... 4
1.1. Η κατηγοριοποίηση των τραυματισμών ............................................................. 4
1.2. Τραυματισμός τερματοφύλακα ........................................................................... 5
1.3. Επιπολασμός τραυματισμών κατά την προπόνηση ή τον αγώνα ....................... 6
1.4. Θέση και σοβαρότητα τραυματισμού ............................................................... 10
1.5. Τραυματισμοί στο γυναικείο ποδόσφαιρο ........................................................ 13
Κεφάλαιο 2: Επιστροφή στο παιχνίδι .......................................................................... 15
2.1. Πρόληψη ........................................................................................................... 15
2.2. Αποκατάσταση τραυματισμών ......................................................................... 18
2.3. Η εφαρμογή “return to sports” τεστ μετά από τραυματισμό ............................ 20
2.4. Ο ρόλος του προπονητή .................................................................................... 21
2.5. Ο χρόνος επιστροφής στο ενεργό παιχνίδι ....................................................... 24
Κεφάλαιο 3ο: Μεθοδολογία ......................................................................................... 26
3.1. Ερευνητικός Σχεδιασμός................................................................................... 26
3.2. Διαδικασία συλλογής δεδομένων ..................................................................... 26
3.3. Συμμετέχοντες/ Δείγμα έρευνας ....................................................................... 27
3.4. Υποθέσεις και ερευνητικά ερωτήματα ............................................................. 33
Κεφάλαιο 4ο: Αποτελέσματα ....................................................................................... 35
Κεφάλαιο 5ο: Συμπεράσματα ....................................................................................... 49
5.1. Προτάσεις ......................................................................................................... 56
5.2. Περιορισμοί της μελέτης .................................................................................. 56
v
Βιβλιογραφία ............................................................................................................... 58
Παραρτήματα ............................................................................................................... 66
Παράρτημα 1: Ερωτηματολόγιο .............................................................................. 66
Παράρτημα 2. ΕΝΤΥΠΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ............................................................. 69
Παράρτημα 3: ΦΟΡΜΑ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ .......................................................... 70
Παράρτημα 4: Πίνακες SPSS .................................................................................. 71
Λίστα πινάκων
Πίνακας 1: Δημογραφικά στοιχεία .............................................................................. 29
Πίνακας 2: Στατιστικά στοιχεία πρώτου τραυματισμού.............................................. 35
Πίνακας 3: Στατιστικά στοιχεία δεύτερου τραυματισμού ........................................... 37
Πίνακας 4: Στατιστικά τρίτου τραυματισμού .............................................................. 39
Πίνακας 5: Βαθμός παρουσίας μυϊκού τραυματισμού και μυϊκού επανατραυματισμού
...................................................................................................................................... 43
Πίνακας 6: Συχνότητα τραυματισμού ή επανατραυματισμού κατά τη διάρκεια αγώνα
ή προπόνησης ............................................................................................................... 43
Πίνακας 7: Συχνότητα τραυματισμού και επανατραυματισμού βάσει της κυριαρχίας
δεξιού ή αριστερού ποδιού .......................................................................................... 44
Πίνακας 8: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με τον Δείκτη Μάζας
Σώματος ....................................................................................................................... 45
Πίνακας 9: Συσχέτιση τραυματισμών με το ιστορικό προηγούμενου τραυματισμού . 45
Πίνακας 10: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με την ηλικία ......... 46
Πίνακας 11: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με το ύψος ............. 46
Πίνακας 12: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με το βάρος ........... 47
Πίνακας 13: Επιπολασμός τραυματισμών σε σχέση με το είδος παίκτη ..................... 48
Λίστα γραφημάτων
Γράφημα 1: Εμφάνιση ηλικιών συμμετεχόντων ποσοστιαία ...................................... 30
vi
Γράφημα 2: Εμφάνιση ύψους συμμετεχόντων ποσοστιαία ......................................... 30
Γράφημα 3: Εμφάνιση βάρους συμμετεχόντων ποσοστιαία ....................................... 31
Γράφημα 4: Εμφάνιση δείκτη μάζας σώματος συμμετεχόντων ποσοστιαία ............... 31
Γράφημα 5: Εμφάνιση κυρίαρχου ποδιού συμμετεχόντων ποσοστιαία ...................... 32
Γράφημα 6: Εμφάνιση ιστορικού προηγούμενου τραυματισμού συμμετεχόντων
ποσοστιαία ................................................................................................................... 32
vii
Εισαγωγή
Το άθλημα του ποδοσφαίρου, στους αθλητές που ασχολούνται με αυτό και
ασκούνται χρησιμοποιώντας τις τεχνικές του αθλήματος προσφέρει αρκετά οφέλη για
την υγεία τους. Υπάρχουν στην βιβλιογραφία ποικίλες μελέτες που τεκμηριώνουν τα
πλεονεκτήματα για την υγεία που αποκομίζονται μέσω της ποδοσφαιρικής
προπόνησης και πιο συγκεκριμένα προκύπτει πως βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία,
την υγεία των οστών αλλά και την ψυχική υγεία (Andersen, 2016). Πρόσφατη μελέτη
έδειξε πως το ποδόσφαιρο βοηθάει να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιοπάθειας και διαβήτη.
Το ποδόσφαιρο ως άσκηση στην οποία επιδόθηκαν για αναψυχή μια ομάδα
ανθρώπων ηλικίας από 63 έως 75 για 52 εβδομάδες, χάρισε μεγάλα οφέλη στην υγεία
των συμμετεχόντων μειώνοντας μετά από ιατρικά τεστ και ελέγχους την πιθανότητα
εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και διαβήτη. Τα άτομα που αποτέλεσαν το δείγμα
πληθυσμού προπονήθηκαν από επαγγελματίες του χώρου (Andersen, 2016).
Ο Thomas Rostgaard Andersen (2016) εξέτασε την άμεση επίδραση της
άσκησης στην υγεία των συμμετεχόντων καθώς και τα πιο μακροπρόθεσμα
πλεονεκτήματα για την υγεία. Η εργασία έδειξε ότι οι περισσότεροι εκ των
συμμετεχόντων εξακολουθούν να παίζουν ποδόσφαιρο και αυτό το δεδομένο
προέκυψε από την ανατροφοδότηση που λήφθηκε έπειτα από 2 χρόνια από την
ολοκλήρωση της έρευνας. Πιο συγκεκριμένα, εντός των ευρημάτων ήταν ξεκάθαρο
πως έπειτα από τετράμηνη εκπαίδευση στο ποδόσφαιρο, οι τιμές που αφορούν την
καρδιαγγειακή κατάσταση βελτιώθηκαν και μάλιστα σε ποσοστό της τάξεως του
15%, ενώ βελτιώθηκε επίσης και η λειτουργική ικανότητα σε ποσοστό 30%. Έπειτα
από ένα έτος προέκυψε στα ευρήματα της έρευνας πως υπήρξε μείωση 3% στο ΔΜΣ
και επίσης υπήρξε καλύτερη ικανότητα διαχείρισης των βλαβερών ριζών και
αυξημένη ικανότητα ελέγχου του σακχάρου στο αίμα.
Σημαντική επισήμανση επάνω στην ίδια έρευνα έκανε και ο ερευνητής Jens
Bangsbo (όπ. αναφ. στο Andersen, 2016) ο οποίος παρατήρησε πως το σωματικό
βάρος των συμμετεχόντων μειώθηκε δίχως όμως να χαθεί μυϊκή μάζα. Επιπρόσθετα,
ο ίδιος δήλωσε πως αλλαγές παρόμοιες με τις προαναφερθείσες παρατηρούνται κατά
κύριο λόγο έπειτα από περιόδους ασκήσεων που αφορούν την ενδυνάμωση,
επιβεβαιώνοντας το γεγονός πως το άθλημα του ποδοσφαίρου αποτελεί την καλύτερη
δυνατή αποτελεσματική εναλλακτική λύση ασκήσεως που χρειάζεται να γίνεται σε
1
άτομα ακόμη και μεγαλύτερης ηλικίας έτσι ώστε να διατηρηθεί η μυϊκή μάζα και να
χαθεί το λίπος. Τέλος, όπως προαναφέρθηκε το ποδόσφαιρο βοηθάει και την ψυχική
υγεία των αθλούμενων, συμβάλλοντας στη διασκέδαση και στην κοινωνικοποίηση
(Andersen, 2016).
Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως υπάρχει και μια παράδοξη επίδραση αρνητικής
χροιάς που προκύπτει από τις προπονήσεις στο άθλημα του ποδοσφαίρου όσον αφορά
την υγεία και αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει τραυματισμός. Τότε είναι πιθανό π.χ. να
εμφανίζουν μετατραυματική οστεοαρθρίτιδα ή παχυσαρκία έπειτα από τραυματισμό
του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (Toomey, et al., 2017). Όπως επίσης είναι φυσικό
από τα παραπάνω προκύπτει πως οι τραυματισμοί στο ποδόσφαιρο δύναται να
επιβαρύνουν σε σημαντικό βαθμό τα κοινωνικοοικονομικά στοιχεία του αθλητή
καθώς επίσης και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης (Fuller, 2019).
Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα, φαίνεται πως παγκοσμίως ο αριθμός
των εγγεγραμμένων ανθρώπων σε ποδοσφαιρικούς συλλόγους ανέρχονται στα
διακόσια εβδομήντα εκατομμύρια. Οι κατηγοριοποιήσεις στις οποίες ανήκει ο
αριθμός των αθλητών ποδοσφαίρου είναι επίσης διαφορετικές όπως είναι για
παράδειγμα οι αθλητές που ασχολούνται με το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, με το
επαγγελματικό που υπάρχει και πληρωμή καθώς επίσης και με το ψυχαγωγικό
ποδόσφαιρο χωρίς αυτοί οι άνθρωποι να ανήκουν σε κάποια ομάδα (FIFA, 2006).
Γενικότερα, οι τραυματισμοί δύναται να συμβαίνουν με μεγάλη συχνότητα
στο ποδόσφαιρο και κατά βάση στα κάτω άκρα (Krutsch, et al., 2014; Koch et al.,
2015; Krutsch et al., 2016), επηρεάζοντας όχι μόνο τη φυσική απόδοση και την
ακεραιότητα του παίκτη, αλλά και την πορεία ολόκληρης της ομάδας με αποτέλεσμα
να εξαρτάται η επιτυχία των συλλόγων και των ομάδων από μια σοβαρή βλάβη που
προήλθε από τον τραυματισμό κάποιου παίχτη και της μακράς διάρκειας διακοπής
του από την ποδοσφαιρική δραστηριότητα (Hägglund et al., 2013). Για να μην
προκύπτουν δυσμενείς συνθήκες για την ομάδα και για την αποφυγή επώδυνων
τραυματισμών των παιχτών είναι υψίστης σημασίας και πλέον υποχρεωτική η
πρόληψη του οποιοδήποτε είδους τραυματισμού του αθλητή στο ποδόσφαιρο.
Άλλωστε, η πρόληψη τραυματισμών και η προστασία της υγείας των αθλητών είναι
απαραίτητες για την προώθηση της αθλητικής ασφάλειας για τις αθλητικές ομάδες
2
ώστε να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας τους και για τους αθλητές να
επιτύχουν τη βέλτιστη απόδοση (Junge & Dvorak, 2015).
Η παρούσα εργασία διαθρώνεται σε πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο
παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά με τους τραυματισμούς στο ποδόσφαιρο μέσω
δεδομένων διεθνών ερευνών. Το δεύτερο κεφάλαιο πραγματεύεται την επιστροφή στο
παιχνίδι μέσω αναφορών στην πρόληψη και την αποκατάσταση. Το τρίτο κεφάλαιο
περιέχει τη μεθοδολογία της έρευνας που ακολουθήθηκε. Στο τέταρτο κεφάλαιο
περιέχονται τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης. Στο πέμπτο και τελευταίο
κεφάλαιο περιέχονται τα συμπεράσματα της ερευνητικής μελέτης, προτάσεις για
μελλοντική έρευνα και οι περιορισμοί της έρευνας.
3
Κεφάλαιο 1ο: Τραυματισμοί στο ποδόσφαιρο
Οι Ahmed et al. (2020) σε πρόσφατη μελέτη τους, αναφέρουν πως οι
συχνότεροι τραυματισμοί που παρουσιάζονται στο άθλημα του ποδοσφαίρου είναι τα
διαστρέμματα, οι μυϊκές ρήξεις καθώς επίσης λίγο πιο σπάνια ενέχεται κίνδυνος
κατάγματος και πολλοί άλλοι τραυματισμοί, γεγονός που τονίζεται και από τα Κέντρα
Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC, 2002).
Κατά την πρόληψη, είναι σημαντικό να ενισχυθούν επαρκώς οι μύες γύρω
από την άρθρωση του γόνατος έτσι ώστε να μην πιέσουν την άρθρωση οι σύνδεσμοι
και οι χόνδροι.
1.1. Η κατηγοριοποίηση των τραυματισμών
Πολλές είναι οι περιπτώσεις εκείνες που οι τραυματισμοί κατά την
ποδοσφαιρική άθληση αφορούν τα κάτω άκρα και μπορεί απλά να είναι ήπια μέχρι
και μέτρια συμπεριλαμβάνοντας ερεθισμούς και διάστρεμμα (Fong et al., 2008). Σε
έρευνα των Morgan και Oberlander (2001) που επιτελέστηκε σε δείγμα πληθυσμού
παικτών ποδοσφαίρου πρωταθλήματος στις ΗΠΑ, φάνηκε πως το γόνατο
επηρεάστηκε σημαντικά και σε μεγάλο βαθμό σε σύγκριση με την ποδοκνημική
πλειοψηφικά των περιπτώσεων τραυματισμών.
Η μεθοδολογία της έρευνας που εκπονήθηκε περιλάμβανε ένα ερευνητικό
εργαλείο το οποίο κατασκευάστηκε ώστε να περιλαμβάνει τα εξής πεδία: την
ημερομηνία τραυματισμού, την διάγνωση τραυματισμού, τον μηχανισμό του
τραυματισμού, το εάν ο τραυματισμός έγινε κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή του
αγώνα, ο συνολικός χρόνος (σε ημέρες) ο οποίος χάθηκε από τη συμμετοχή σε
αγώνα, η θέση και η ηλικία του παίκτη. Τέλος, προέκυψε πως τα κάτω άκρα
τραυματίζονται σε ποσοστό του 77% των περιπτώσεων τραυματισμών.
Ο αθλητικός τραυματισμός μπορεί απλά να οριστεί ως ο τραυματισμός που
σχετίζεται με την άσκηση και τις αθλητικές δραστηριότητες. Η συμμετοχή σε
παιχνίδια και αθλήματα ενέχει εγγενή κίνδυνο τραυματισμού. Οι ειδικοί έχουν
ταξινομήσει τους τραυματισμούς με βάση την προσβεβλημένη περιοχή του σώματος
και μερικοί είχαν ταξινομηθεί με βάση γεγονότα και συναφή συμπτώματα. Ένα
μεμονωμένο συγκεκριμένο και αναγνωρίσιμο συμβάν μπορεί να προκαλέσει οξείες
4
τραυματικές βλάβες, ενώ υποξείες και υπερβολικές κακώσεις μπορεί να συμβούν
χωρίς ενδείξεις για ένα μόνο αναγνωρίσιμο συμβάν λόγω επαναλαμβανόμενου
μικροτραύματος. Ένας επαναλαμβανόμενος τραυματισμός είναι η επανάληψη του
ίδιου τραυματισμού. Έχει αναφερθεί ότι ένα προηγούμενο ιστορικό τραυματισμού
αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για υποτροπιάζοντα τραυματισμό (Gogoi,
Rajpoot & Sajwan, 2020).
1.2. Τραυματισμός τερματοφύλακα
Οι γνώσεις και η έρευνα σχετικά με τραυματισμούς τερματοφυλάκων
ποδοσφαίρου (GK) είναι λιγοστές, γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη
προγραμμάτων πρόληψης τραυματισμών βασισμένων σε αποδεικτικά στοιχεία.
Ευτυχώς, η πρόοδος είναι εμφανής στις στρατηγικές πρόληψης τραυματισμών σε
ποδοσφαιριστές. Ωστόσο, ένας τερματοφύλακας εκπληρώνει έναν μοναδικό ρόλο και
ένας τραυματισμένος τερματοφύλακας μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά μια ομάδα.
Έτσι, υπάρχει ανάγκη να διευκρινιστούν και να συνοψιστούν οι τρέχουσες γνώσεις
σχετικά με τον πόνο και τους τραυματισμούς των τερματοφυλάκων του ποδοσφαίρου.
Για αυτό τον λόγο οι Muracki, Klich, Kawczyński και Boudreau (2021)
πραγματοποίησαν μία ανασκόπηση με στόχο την παρουσίαση της καλύτερης
σύνθεσης αποδεικτικών γνώσεων σχετικά με τους τραυματισμούς και τον πόνο του
τερματοφύλακα ποδοσφαίρου, τον τύπο, τη θέση και την επίπτωσή τους. Ένας
δευτερεύων στόχος είναι η αντιπαραβολή αυτών των ευρημάτων με παίκτες εκτός
πεδίου και ο εντοπισμός κενών στη γνώση. Μέσα από την έρευνά τους αναφέρουον
ότι συνήθως οι τραυματισμοί είναι κατάγματα, μυίκοί τραυματισμοί και εξαρθρώσεις
στα δάχτυλα, το χέρι και τον καρπό. Οι τετρακέφαλοι και οι οπίσθιοι μηριαίοι μύες
είναι οι πιο συχνά περιγραφόμενοι τραυματισμοί στο ποδόσφαιρο. Επιπλέον, οι
τραυματισμοί του τερματοφύλακα ποδοσφαίρου διαφέρουν ως προς τον τύπο, την
τοποθεσία και την επίπτωση σε σύγκριση με τους παίκτες πεδίου. Το αν οι
τερματοφύλακες υποφέρουν λιγότερο από τραυματισμούς από τους παίκτες σε άλλες
θέσεις, αν οι τερματοφύλακες υποφέρουν περισσότερο από τραυματισμούς σε
προπονήσεις ή αγώνες και αν έχουν περισσότερους τραυματισμούς στα άνω άκρα σε
σύγκριση με τους παίκτες του γηπέδου είναι ακόμα ασαφές και αμφιλεγόμενο. Λίγες
μελέτες αξιολογούν τον πόνο και τα τρέχοντα δεδομένα δείχνουν την ανάπτυξη του
5
πόνου στο ισχίο και τη βουβωνική χώρα, τους μηρούς, το γόνατο, τον βραχίονα που
προκύπτουν είτε από την προπόνηση και είτε από τον αγώνα. Λόγω του κρίσιμου
ρόλου του τερματοφύλακα στην ποδοσφαιρική ομάδα, συνιστάται να χρησιμοποιείται
ο τραυματισμός ως παράμετρος βάσει του αριθμού τραυματισμών και του χρόνο από
τη συμμετοχή στην ενεργό δράση για μελλοντικές μελέτες.
1.3. Επιπολασμός τραυματισμών κατά την προπόνηση ή τον αγώνα
Κατά τη μελέτη των Morgan et al. (2001) φάνηκε ότι περισσότεροι αθλητές
ποδοσφαίρουν καταγράφουν τραυματισμούς κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού παρά
κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Επιπρόσθετα, από τους 256 τραυματισμούς που
καταγράφονται στη μελέτη, οι 154 (60%) κατηγοριοποιήθηκαν ως ελαφριάς
σοβαρότητας τραυματισμοί ενώ αντίστοιχα καταγράφησαν 67 (26%) μέτριας
σοβαρότητας και 35 (14%) σοβαροί τραυματισμοί.
Επιπρόσθετα, οι Stubbe, Van Beijsterveldt , Van Der Knaap, Stege, Verhagen
και van Mechelen (2015) αναφέρουν ότι ανεξάρτητα από τον αριθμό των αγώνων, η
συχνότητα τραυματισμών κατά τη διάρκεια των αγώνων φαίνεται να είναι υψηλότερη
σε σύγκριση με την προπόνηση, δηλαδή, όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση στην υψηλή
ένταση των αγώνων, μπορεί να ενισχύσει αυτό το εύρημα. Αυτό το γεγονός
καταγράφεται συχνά σε αγώνες ποδοσφαίρου επαγγελματικού επιπέδου. Εκτός από
το υψηλό φορτίο έκθεσης, οι παίκτες που έχουν τραυματιστεί στο παρελθόν
διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμού την επόμενη σεζόν (Hägglund,
Waldén & Ekstrand, 2003). Σύμφωνα με τους Junge και Dvorak (2015), αυτές οι
αλλαγές στην επίπτωση τραυματισμών σε τουρνουά επαγγελματικού επιπέδου μπορεί
να επηρεαστούν από το στυλ παιχνιδιού, τη διαιτησία, τη διάρκεια και την ένταση του
αγώνα.
Συγκριτικά με άλλα ομαδικά αθλήματα, όπως είναι για παράδειγμα το
μπάσκετ, το ράγκμπι, το αμερικανικό ποδόσφαιρο και το βόλεϊ, το ποδόσφαιρο
φαίνεται να παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό τραυματισμών (Koutures &
Gregory, 2010). Μέσα από ποικίλες και αριθμητικά πολλές μελέτες έγιναν εκτιμήσεις
αναφορικά με τη συχνότητα τραυματισμών σε ενήλικες άνδρες ποδοσφαιριστές και
6
όπως παρουσιάζεται κυμαίνονται από 2 έως 9 ανά 1000 ώρες προπόνησης και 10 έως
35 ανά 1000 ώρες αγώνα (Ekstrand et al., 2011).
Η μελέτη των Ahmed et al. (2020) είχε ως στόχο να καταγράψει τον
επιπολασμό των αθλητικών τραυματισμών σε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές στην
ομάδα της Ριάντ κατά την χρονική περίοδο 2017- 2018. Επίσης, γνωστοποιήθηκαν τα
αποτελέσματα της έρευνας που αφορούσαν το ποιοι ήταν οι πιο συνηθισμένοι
τραυματισμοί που αναφέρθηκαν και πώς αντιμετωπίστηκαν στη συνέχεια με τον
κατάλληλο σχεδιασμό ενός πλάνου διαχείρισης που αφορά το μέλλον. Το δείγμα
πληθυσμού της μελέτης ήταν 146 άνδρες ποδοσφαιριστές. Η μεθοδολογία βασίστηκε
σε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο είχε ως σκοπό την συλλογή δεδομένων αναφορικά
με το πρότυπο τραυματισμού, το ιστορικό τραυματισμού, τις πρώτες βοήθειες αμέσως
μετά από τον τραυματισμό και την φυσιοθεραπευτική διαδικασία που ακολουθήθηκε.
Μέσα από τα αποτελέσματα, φάνηκε πως 102 παίκτες (69,9%) από αυτούς
που ερωτήθηκαν έκαναν αναφορά σε προηγούμενο τραυματισμό. Οι περισσότεροι
τραυματισμοί που σημειώθηκαν στους συμμετέχοντες της έρευνας κατά τη διάρκεια
αγώνα ήταν σε 63 (61,76%) παίκτες συγκριτικά με τους 39 (38,23%) παίκτες οι
οποίοι τραυματίστηκαν ενώ έκαναν προπόνηση. Αναφορικά με τη θέση στο γήπεδο
του παίκτη που τραυματίστηκε φάνηκε πως από τους 102 τραυματισμούς (αριθμός
και ποσοστό για κάθε θέση) οι 10 (9,8%) στους 17 τερματοφύλακες υπέστησαν
τραυματισμούς, ενώ επίσης τραυματίστηκαν 37 (36,27%) από 46 αμυντικούς, 35
(34,31%) από τους 57 μέσους και 20 (19,6%) από 26 επιθετικούς. Οι περισσότεροι
τραυματισμοί ήταν στους αμυντικούς και τους μέσους.
Ο επιπολασμός των τραυματισμών όλων των παικτών στη μελέτη ήταν στο
σύνολο σε ποσοστό 69,9%. Επιπρόσθετα, καταγράφηκαν 102 τραυματισμοί μεταξύ
146 ποδοσφαιριστών. Υπήρχαν 94 (92,15%) παίκτες με τραυματισμούς στο κάτω
άκρο, 4 (3,92%) παίκτες με τραυματισμούς στο άνω άκρο, 3 (2,94%) παίκτες με πόνο
στην πλάτη και 1 (0,98%) παίκτης με τραυματισμούς στο κεφάλι και στο λαιμό.
Επιπλέον, οι τύποι των τραυματισμών σε 102 ποδοσφαιριστές ταξινομήθηκαν ως
διαστρέμματα σε 47 αθλητές (46,07%) που αποτελεί και την πλειοψηφία, ως
στραμπούλιγμα σε 37 ποδοσφαιριστές (36,27%), ως μώλωπες σε 11 περιπτώσεις
(10,8%), ως κατάγματα σε 5 αθλητές (4,9%) και οι λιγότεροι τραυματισμοί που
καταγράφτηκαν αφορούσαν εξάρθρωση που συνέβη σε 2 άτομα (1,96%). Οι
7
περισσότεροι παίκτες που ήταν σε αριθμό οι 94 (92,15%) ανέφεραν τραυματισμούς
στα κάτω άκρα σε 102 ποδοσφαιριστές. Μεταξύ αυτών αυτοί που υπέστησαν
διάστρεμμα ήταν οι 23 (22,54%) κάποιοι έφεραν τραυματισμό στο στέλεχος του
μηρού και ήταν 7 άτομα (6,8%) 13 αθλητές είχαν τραυματισμό στον ιγνυακό τένοντα,
(12,74%) και 4 αθλητές έφεραν τραυματισμό (3,92%) στη κνήμη.
Οι παίκτες με τραυματισμό με διάστρεμμα είναι 20 σε αριθμό (19,6%) με
διάστρεμμα 17 (16,66%) και 3 αθλητές είχαν διάστρεμμα στο γόνατο. Οι παίκτες με
μώλωπες ήταν 7 (6,8%) και οι παίκτες με κατάγματα ήταν 2 (1,96%) 1στο γόνατο και
(0,7%) και στο κάτω μέρος του ποδιού. Ωστόσο, αναφέρθηκαν και άλλοι
τραυματισμοί που ήταν η εξάρθρωση ώμων σε 2 παίκτες (1,96%) και αντίστοιχα
κάταγμα ώμου και χεριού σε 1 παίχτη (0,98%), 3 παίκτες ανέφεραν πόνο στην πλάτη
και την οσφυϊκή περιοχή (2,94%) και 1 παίχτης (0,98%) θλάση προσώπου (κεφάλι
και στερνοκλειδική περιοχή). Οι τραυματισμοί των τενόντων και των μυών ήταν οι
πιο συνηθισμένοι τραυματισμοί. Ως λιγότερο συχνές κακώσεις φάνηκαν να είναι τα
κατάγματα και τα εξαρθρήματα.
Ως είδος θεραπείας και αποκατάστασης στους 102 τραυματισμούς, το μοτίβο
αποκάλυψε ότι η κρυοθεραπεία ακολουθούμενη από ανάπαυση ήταν σε 72 αθλητές
(70,58%) η καλύτερη λύση για να χρησιμοποιηθεί. Επίσης, επίδεσμοι και ταινίες
χρησιμοποιήθηκαν μετά από τους τραυματισμούς σε 9 (8,82%) και 7 παίχτες (6,86%)
αντίστοιχα. Δέσιμο και υποστήριξη άκρου έλαβαν 8 παίχτες (7,84%). Νάρθηκες
φόρεσαν 4 παίχτες (3,92%) και γύψο 2 (1,92%) παίκτες. Για ανάκαμψη από τον
τραυματισμό τους και επιστροφή στην ενεργό δράση, ο χρόνος που χρειάστηκε
αναλύθηκε σε έξι συνολικά κατηγορίες, 10 (6,84%) παίκτες είχαν πάρει 1 έως 5
ημέρες για ανάκτηση, 18 (17,64%) παίκτες έλαβαν 6 έως 10 ημέρες, καθώς η
πλειοψηφία των 51 (50%) παικτών πήραν από 11 έως 40 ημέρες, 11 (10,78%)
χρειάστηκαν 41 έως 70 ημέρες για την ανάκαμψή τους και την επιστροφή τους, 5
(4,9%) παίκτες χρειάστηκαν από 71 έως 100 ημέρες. Τέλος, οι 7 (6,86%) παίκτες
χρειάστηκαν από 101 έως 130 ημέρες ανάκτησης.
Περιστατικά τραυματισμού σημειώθηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό σε αγώνες
και συγκεκριμένα σε 63 (61,76%) παίκτες σε σύγκριση με τις προπονήσεις όπου οι
παίχτες που τραυματίστηκαν ήταν 39 (38,23%). Αυτά τα δεδομένα έρχονται σε
συνάρτηση με τα αποτελέσματα που προέρχονται από προηγούμενες μελέτες και
8
έχουν ολοκληρωθεί σε διάφορες χώρες και σε διαφορετικές ομάδες. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση ποδοσφαιρικών ομάδων (28.2 έναντι 26.2 / 1.000
ώρες) στη Σουηδία και τη Δανία αντίστοιχα (Hägglund et al., 2005) όπου
καταγράφτηκε
υψηλότερη
συχνότητα
τραυματισμού
συγκριτικά
με
τους
τραυματισμούς που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της προπόνησης (11,8 έναντι 6,0 /
1.000 ώρες) όπου και αναφέρονται συνολικοί τραυματισμοί 3,5 ανά 1.000 ώρες. Τα
ποσοστά εμφάνισης τραυματισμών υποδηλώνουν ότι 13 - 40,3 τραυματισμοί ανά
1.000 ώρες αγώνα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια επίσημων αγώνων, ενώ 1,9-5,9
τραυματισμοί ανά 1.000 ώρες εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια προπονήσεων (Noya et
al., 2014).
Μέσα από τα αποτελέσματα μελέτης που ολοκληρώθηκε το 2018 και ανέλυσε
τους τραυματισμούς ελίτ παικτών από τη Βραζιλία σε δύο μεγάλες κατηγορίες (A1
και A2) του Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου του Σάο Πάολο, φάνηκε πως οι μυϊκοί
τραυματισμοί σχετιζόταν με το 36–43% όλων των ατυχημάτων (Arliani et al., 2017).
Οι τραυματισμοί που επιτελέστηκαν στο υπόλοιπο σώμα ήταν λιγότεροι από ότι στα
κάτω άκρα όπως φαίνεται και στη μελέτη των Michel et al. (2002), μέσα στην οποία
αναφέρονται μόνο 7% τραυματισμοί στο κεφάλι και το λαιμό. Ένα ακόμα σημαντικό
στοιχείο που καταγράφτηκε είναι το ότι οι ποδοσφαιριστές τείνουν όταν πέφτουν να
βάζουν τα χέρια τους στο έδαφος. Αυτό το γεγονός δύναται να είναι η εξήγηση ως
προς το φαινόμενο των τραυματισμών στα άνω άκρα των ποδοσφαιριστών.
Αντίστοιχα εμφανίζουν ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά στα αποτελέσματα τους οι
Vernon et al., (2008), αναφέροντας το γεγονός πως το 7,5% των τραυματισμών
αφορά στα άνω άκρα, ενώ υπήρχε παρουσία μώλωπα και αυτό αποτελούσε το πιο
συνηθισμένο πρότυπο. Παρόμοια ήταν και η περίπτωση των τραυματισμών στην
πλάτη σε ποσοστό της τάξεως του 3,2%.
Κατά την μεθοδολογία αυτής της μελέτης προοπτικής χρησιμοποιήθηκε ένα
ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο που είχε προηγουμένως αναπτυχθεί από την ιατρική
επιτροπή της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Paulista. Το ερωτηματολόγιο στάλθηκε
στους γιατρούς των ομάδων που παίζουν στα προαναφερθέντα τμήματα έπειτα από
κάθε γύρο αγώνων στο Πρωτάθλημα του 2016 για να αξιολογήσουν τη συχνότητα
των τραυματισμών αλλά και τα χαρακτηριστικά τους. Το ερωτηματολόγιο
9
περιλάμβανε 10 ερωτήσεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά του αγώνα, τον αθλητή και
τον προπονητή.
Στη μελέτη των Akalın, Göktepe, Gümüş, Gökdemir, Çıplak και Emektar.
(2020) στόχος ήταν να αξιολογηθεί ο επιπολασμός, οι τύποι και ο ανατομικός
εντοπισμός τραυματισμών 50 επαγγελματιών ποδοσφαιριστών σε μια σεζόν που
παίζουν
σε
Επαγγελματικά
Πρωταθλήματα
της
Τουρκικής
Ομοσπονδίας
Ποδοσφαίρου με μέσο όρο ηλικίας 25 έτη και με μέσο όρο τα χρόνια εμπειρίας στο
ποδόσφαιρο. Σε αυτή τη μελέτη, περιελαμβάνονται πληροφορίες για την ημερομηνία
του τραυματισμού, τους μηχανισμούς τραυματισμού, την περιοχής του σώματος που
τραυματίστηκε, την τραυματισμένη δομή, τη διάγνωση, τη σοβαρότητα, το λεπτό του
αγώνα ή τα αποτελέσματα της προπόνησης για κάθε παίκτη μαζί με την αθλητική
ιατρική προηγούμενη ιστορία τραυματισμού του. Όταν εξετάστηκε το προφίλ
τραυματισμού των παικτών, διαπιστώθηκε ότι 34 (68%) παίκτες τραυματίστηκαν μία
φορά, εννέα παίκτες (52,9%) τραυματίστηκαν για δεύτερη φορά και συνολικά 50
παίκτες είχαν 43 τραυματισμούς σε μία αθλητική σεζόν. Ο υψηλότερος επιπολασμός
τραυματισμένων παικτών παρατηρήθηκε σε χαφ με 16 (37,2%) και ο χαμηλότερος σε
τερματοφύλακες με τέσσερις παίκτες (9,3%). Όσον αφορά την ανατομική θέση,
περισσότεροι τραυματισμοί παρατηρήθηκαν στο κάτω άκρο και τραυματισμοί των
αρθρώσεων και των μυών. Οι πιο συχνά παρατηρούμενοι τύποι τραυματισμών είναι
διάστρεμμα, μυϊκή ρήξη, μερική ρήξη μυών, τοπικός εκφυλισμός και σύνθλιψη
αντίστοιχα.
1.4. Θέση και σοβαρότητα τραυματισμού
Μέσα από τα ευρήματα ποικίλων μελετών, από παλαιότερες ακόμη έρευνες,
φάνηκε να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της θέσης που έχει ο παίκτης και της
σοβαρότητας των τραυματισμών. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε σε αρκετές περιπτώσεις
πως οι παίκτες σε θέσεις επαφής, όπως για παράδειγμα είναι οι αμυντικοί, ήταν πιο
επιρρεπείς σε τραυματισμούς. Επιπλέον, εντοπίστηκαν πιο πολλοί τραυματισμοί στα
κάτω άκρα κάτι που έρχεται σε συμφωνία με παλαιότερες έρευνες όπου στα
αποτελέσματα φάνηκε πως ο επιπολασμός τραυματισμών των κάτω άκρων
υπερβαίνουν το 80% των περιπτώσεων (Jan et al., 2009). Ωστόσο, θεωρείται
αναμενόμενο ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί εμφανίζονται στο κάτω μέρος του
10
σώματος δεδομένου ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που απασχολεί κυρίως το
κάτω μέρος του σώματος, υπάρχουν αρκετοί αγώνες μέσα στο έτος, καθώς επίσης οι
συγκρούσεις μεταξύ των παικτών έρχονται από τις κινήσεις είναι κυρίως στο κάτω
μέρος του σώματος, δηλαδή κάτω από το επίπεδο του ισχίου. Παρόμοιες μελέτες
έδειξαν επίσης ότι ο επιπολασμός των τραυματισμών στην ποδοκνημική και το
γόνατο μέσα στο πλαίσιο των τραυματισμών κάλυπτε σχεδόν το 30% των
περιπτώσεων.
Άλλωστε, η ποδοκνημική είναι μια δυναμική άρθρωση ικανή για ένα ευρύ
φάσμα κάμψης, επέκτασης, αναστροφής και εκτροπής καθώς επίσης συμμετέχει και
σε σύνολα άλλων ειδών κινήσεων, σηκώνοντας το πλήρες βάρος του σώματος και για
αυτούς τους λόγους ασκούνται τεράστιες δυνάμεις σε αυτό. Ιδιαίτερα κατά την
διαδικασία της κίνησης που κάνει το σώμα για να κλωτσήσει, να τρέξει και να
επιτελέσει άλμα. Αυτός θα μπορούσε να είναι ο λόγος για τον οποίο οι
ποδοσφαιριστές βιώνουν υψηλό ρυθμό τραυματισμών αστραγάλου, διαστρέμματα,
μώλωπες και ρήξη χιαστού συνδέσμου (Andersen et al., 2004).
Σε μελέτη των Donmez et al. (2017) η οποία εκπονήθηκε σε Τούρκους
παίκτες ψυχαγωγικού ποδοσφαίρου ο στόχος ήταν ο προσδιορισμός της συχνότητας
τραυματισμών αλλά και τα πρότυπα αυτών, καθώς και η ανεύρεση των συνεπειών για
την καθημερινή ζωή. Το περιβάλλον όπου επιτελέστηκε η έρευνα- μελέτη ήταν ένα
τουρνουά ποδοσφαίρου ανάμεσα σε δημόσιους υπαλλήλους στην χώρα της Τουρκίας.
Στο σύνολο συμμετείχαν 1821 παίκτες που έπαιζαν ποδόσφαιρο μόνο για λόγους
αναψυχής και τα άτομα προερχόταν από 78 ομάδες. Στην μελέτη καταγράφηκαν τα
ποσοστά των τραυματισμών (τραυματισμοί ανά 1000 ώρες έκθεσης στο άθλημα του
ποδοσφαίρου) κατά τη διάρκεια του τουρνουά ανά ηλικιακή ομάδα, καθώς και ο
επιπολασμός, οι τύποι αλλά και η σοβαρότητα των τραυματισμών. Τα δεδομένα που
συλλέχθηκαν αφορούσαν γενικά στοιχεία του τραυματισμού όπως π.χ. το σημείο, ο
τύπος, η περίσταση που δημιουργήθηκε αλλά επίσης σχετιζόταν και με τις συνέπειες
όπως π.χ. απουσία ιατρικής περίθαλψης, απώλεια εργασίας που προέκυπταν από τους
τραυματισμούς.
Δια μέσου των αποτελεσμάτων η κατευθυντήρια γραμμή των ερευνητών ήταν
τα εξής δεδομένα: Από τους 1821 παίκτες ποδοσφαίρου που εγγράφηκαν για
συμμετοχή, το τελικό ποσοστό επί των ατόμων που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη με
11
τα έντυπα ερωτηματολογίων να επιστρέφονται συμπληρωμένα ήταν μόλις το 57% (n
= 1038). Στο σύνολό τους οι αγώνες που εξελίχθηκαν ήταν 257 και ο συνολικός
χρόνος έκθεσης ήταν 5654 ώρες. Οι τραυματισμοί που καταγράφηκαν ήταν 218 και
συνέβησαν σε 192 παίκτες (10,5%), προκύπτοντας έτσι ο μέσος όρος των 0,85
τραυματισμών απώλειας χρόνου ανά αγώνα (38,6 ανά 1000 ώρες). Πιο συγκεκριμένα,
οι σοβαροί τραυματισμοί αποτέλεσαν το 42,6% επί του συνόλου των τραυματισμών
και το 28,9% όλων των τραυματισμών προκάλεσαν την απουσία των συμμετεχόντων
από την εργασία τους για τουλάχιστον 1 ημέρα από την επόμενη εργάσιμη ημέρα. Η
συνολική απώλεια εργασίας ήταν 1196 ημέρες για το σύνολο των τραυματισμένων.
Το ποσοστό της απουσίας της επόμενης εργάσιμης ημέρας ήταν σημαντικά μικρότερο
για μυϊκούς τραυματισμούς (P< 0,05)
Ως συμπέρασμα προκύπτει πως ο κίνδυνος τραυματισμού σε ποδοσφαιριστές
που έχουν ως στόχο μόνο την ψυχαγωγία, είναι σχετικά υψηλός προκαλώντας
σημαντική απώλεια προσωπικού χρόνου αλλά και εργασίας. Επιπρόσθετα, τα
αποτελέσματα δείχνουν ότι τα προγράμματα πρόληψης θα πρέπει να λαμβάνουν
υπόψη συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τραυματισμού, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη
συχνότητα εμφάνισης τραυματισμών των μυών και του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
σε αυτού του είδους δείγματος πληθυσμού.
Σε μια πρόσφατη μετα-ανάλυση, η επίπτωση τραυματισμών αποδείχθηκε
υψηλότερη στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο ανδρών σε διεθνές επίπεδο σε σύγκριση
με το ποδόσφαιρο ανδρών εντός του συλλόγου τους. Αυτό υποδηλώνει ότι οι
τραυματισμοί προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία σε διεθνές επίπεδο, και ως εκ τούτου, η
ανάπτυξη μεγαλύτερης κατανόησης είναι επιτακτική για να βοηθήσει τους
ενδιαφερόμενους στην παρακολούθηση και την πρόληψη τραυματισμών στο διεθνές
ποδόσφαιρο. Η πλειοψηφία της δημοσιευμένης βιβλιογραφίας σχετικά με τους
τραυματισμούς στο διεθνές ποδόσφαιρο ανδρών βασίζεται σε ενήλικες παίκτες σε
αγώνες αγώνων τουρνουά (Lopez- Valenciano, Ruiz-Perez, Garcia-Gomez et al.,
2019). Ενώ αυτά τα δεδομένα παρέχουν μια εικόνα για τη συχνότητα τραυματισμών
κατά τη διάρκεια αγώνα (33,9–48,2 τραυματισμοί ανά 1000 ώρες), τα διαχρονικά
δεδομένα είναι λιγοστά για όλα τα στοιχεία του διεθνούς ποδοσφαίρου (π.χ. φιλικοί
αγώνες, προπονητικά στρατόπεδα). Απαιτούνται πληροφορίες σχετικά με την
επιδημιολογία τραυματισμών σε όλες τις διεθνείς δραστηριότητες ποδοσφαίρου (δηλ.
12
κατά τη διάρκεια προπόνησης, φιλικών παιχνιδιών, αγώνων και διεθνών τουρνουά)
προκειμένου να κατανοηθεί καλύτερα ο κίνδυνος τραυματισμών του διεθνούς
ποδοσφαίρου.
1.5. Τραυματισμοί στο γυναικείο ποδόσφαιρο
Σε γυναίκες επαγγελματίες ποδοσφαίρου υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις
σχετικά με την επιστροφή στον αθλητισμό (RTS) μετά την ανακατασκευή του
πρόσθιου χιαστού. Το RTS εμφανίζεται καλύτερα σε μια συνέχεια που ευθυγραμμίζει
τη διαδικασία αποκατάστασης σε σχέση με τον τελικό στόχο που είναι η επιστροφή
στο ενεργό παιχνίδι. Ενώ η επίπτωση τραυματισμού είναι χαμηλή, η απώλεια χρόνου
είναι σημαντική και η σχετική επιβάρυνση είναι υψηλή (Bahret al., 2018). Υπάρχει
ένα μεγάλο σώμα έρευνας που εξετάζει τους μηχανισμούς τραυματισμού ACL, τους
σχετικούς παράγοντες κινδύνου και τη μείωση του κινδύνου στις γυναίκες αθλητές.
Σε επίπεδο ερασιτεχνών, εκτιμάται ότι το 32% των γυναικών παικτών ποδοσφαίρου
δεν επιστρέφουν στον αθλητισμό (RTS) και εκείνες που επιστρέφουν στο ενεργό
παιχνίδι έχουν υψηλό κίνδυνο τραυματισμού, ιδιαίτερα στο αντίθετο άκρο (Brophy et
al., 2012).
Η δημοτικότητα του γυναικείου ποδοσφαίρου γενικότερα αυξάνεται. Μόνο
στην Αγγλία, ο αριθμός των ομάδων γυναικών και κοριτσιών αυξήθηκε από 6000 το
2017 σε περισσότερες από 12.500 ομάδες το 2020 (Gear, 2020). Καθώς η
δημοτικότητα του γυναικείου ποδοσφαίρου αυξάνεται, υπάρχει μια απαίτηση να
κατανοηθεί ο πιθανός αυξημένος αντίκτυπος του ποδοσφαίρου στους τραυματισμούς
και τις ασθένειες των γυναικών παικτών. Υπάρχει σαφής έλλειψη δημοσιευμένων
ερευνητικών μελετών που τεκμηριώνουν την επιδημιολογία τραυματισμών στο
γυναικείο ποδόσφαιρο. Οι μελέτες που υπάρχουν συχνά περιλαμβάνουν χαμηλό
αριθμό τραυματισμών (Babwah, 2018), γεγονός που περιορίζει τα συμπεράσματα που
μπορούν να εξαχθούν και διεξάγονται σε ερασιτέχνες παίκτες (Hägglund & Waldén,
2016), οι οποίοι είναι πιθανό να έχουν ένα ευρύ φάσμα φυσικών δυνατοτήτων και
επιπέδων έκθεσης κατάρτισης, και ως εκ τούτου μπορεί να υποφέρουν από
διαφορετική παθοφυσιολογία τραυματισμού σε σύγκριση με τους επαγγελματίες
παίκτες (Gebert, Gerber, Pühse, Stamm & Lamprecht, 2019). Μελέτες που
αξιολογούν τις κορυφαίες γυναίκες παίκτριες από τα κορυφαία πρωταθλήματα στην
13
Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική παρέχουν μια εικόνα για τη συχνότητα
τραυματισμών σε αγώνες που είναι υψηλότεροι σε σχέση με τους τραυματισμούς που
συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της προπόνησης (Larruskain, Lekue, Diaz, Odriozola &
Gil, 2018).
Η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τη συχνότητα τραυματισμών στο διεθνές
ποδόσφαιρο γυναικών εκτός τουρνουά και η αναφορά άλλων μετρήσεων
τραυματισμών, όπως το βάρος και η σοβαρότητα, υποδηλώνει ότι τα διαθέσιμα
δεδομένα μέχρι στιγμής είναι ανεπαρκή για να εκτιμηθεί ο κίνδυνος τραυματισμών
του διεθνούς γυναικείου ποδοσφαίρου. Κατά συνέπεια, αρκετά σημαντικά ερωτήματα
σχετικά με την επιδημιολογία των τραυματισμών στο διεθνές ποδόσφαιρο των
γυναικών παραμένουν αναπάντητα.
14
Κεφάλαιο 2: Επιστροφή στο παιχνίδι
2.1. Πρόληψη
Οι στρατηγικές πρόληψης των τραυματισμών είναι απαραίτητο να μελετώνται
και να αναφέρονται ειδικά στην περίπτωση του αθλήματος του ποδοσφαίρου αλλά
και σε άλλα αντίστοιχα αθλήματα με παρόμοιες προπονητικές απαιτήσεις καθώς
επίσης χρειάζεται να περιλαμβάνουν ποικίλες πτυχές και διαφορετικές στρατηγικές.
Πέρα από τον αθλητικό ποδοσφαιρικό κλάδο, τους διαιτητές του ποδοσφαίρου, τους
ποδοσφαιρικούς συλλόγους και τις αθλιατρικές ομάδες που γνωρίζουν για την
κατάλληλη διαχείριση των τραυματισμών, οι προπονητές της ομάδας και οι ίδιοι οι
παίκτες έχουν το μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εμφάνιση και την πρόληψη αυτών
(Klügl et al., 2010).
Λόγω του ότι στην περίπτωση των τραυματισμών για προκληθούν αυτοί
υπάρχει επηρεασμός από εξωγενείς και ενδογενείς παράγοντες, οι παίκτες και οι
προπονητές έχουν διαφορετική αντίληψη και σημεία εκκίνησης έτσι ώστε να
μπορέσουν να βελτιώσουν την διαδικασία της πρόληψης. Ωστόσο, είναι δυνατή η
ενεργή πρόληψη τραυματισμών όταν συντρέχει προπόνηση και σωστή προθέρμανση,
δηλαδή ειδικές ασκήσεις, κάτι που έχει συζητηθεί στη διεθνή βιβλιογραφία (Silvers et
al., 2017).
Ενώ οι προπονητές της ομάδας έχουν υψηλό χαρτοφυλάκιο καθηκόντων
σχετικά με την προπόνηση και την πρόληψη στο ψυχαγωγικό και ερασιτεχνικό
ποδόσφαιρο (Krutsch et al., 2014), στην περίπτωση του σύγχρονου επαγγελματικού
ποδοσφαίρου παρέχεται ομάδα ή ακόμα και δίκτυο από ειδικούς για να καλύψουν
ανάγκες διαφορετικών ιατρικών και μη ιατρικών θεμάτων όπως αναφέρουν και οι
Malcolm et al. (2017) οι οποίοι στη μεθοδολογία τους έκαναν χρήση
ερωτηματολογίου με 21 ερωτήσεις. Η έρευνα διεξήχθει τον Ιανουάριο του 2014 σε
γιατρούς 92 ομάδων από τα Αγγλικά Premier και Football Leagues. Τα
ερωτηματολόγια περιείχαν κυρίως ερωτήσεις κλειστού τύπου που μελετήθηκαν σε
συνάρτηση με τα δημογραφικά στοιχεία, το υπόβαθρο της σταδιοδρομίας, τις
πρακτικές αποκατάστασης, τις διαδικασίες των ραντεβού και το συμβατικό ρόλο των
ιατρών του συλλόγου.
15
Επιπλέον, σε μελέτη των Faude, Rößler και Junge (2013) κατά την εκπόνηση
της οποίας εντοπίστηκαν 53 σχετικές επιστημονικές δημοσιεύσεις φάνηκε ότι η
επίπτωση των τραυματισμών κατά την προπόνηση ήταν σχεδόν σταθερή για παίκτες
ηλικίας 13-19 ετών, κυμαινόμενη από 1 έως 5 τραυματισμούς ανά 1.000 ώρες
προπόνησης. Η συχνότητα τραυματισμών του αγώνα τείνει να αυξάνεται με την
ηλικία σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με μια μέση συχνότητα 15 έως 20 τραυματισμών
ανά 1.000 ώρες αγώνα σε παίκτες άνω των 15 ετών. Οι περισσότεροι τραυματισμοί
(60-90 %) εντοπίστηκαν στα κάτω άκρα με τον ποδοκνημική, το γόνατο και τον μηρό
να είναι τα κυριότερα σημεία επηρεασμού. Η συχνότητα τραυματισμών άνω άκρων
και κεφαλής/προσώπου ήταν υψηλότερη σε εκείνες τις μελέτες που ανέλυαν μόνο
τραυματισμούς αγώνων. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι τραυματισμού ήταν μυϊκοί,
διαστρέμματα και μώλωπες (10 έως 40 % το καθένα). Τα κατάγματα ήταν πιο συχνά
σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών από ό, τι στους μεγαλύτερους παίκτες. Περίπου
οι μισοί τραυματισμοί λόγω απώλειας χρόνου οδήγησαν σε απουσία από τον
αθλητισμό λιγότερο από 1 εβδομάδα, το ένα τρίτο οδήγησε σε απουσία μεταξύ 1 και
4 εβδομάδων και το 10 έως 15 % όλων των τραυματισμών ήταν σοβαροί.
Σε άρθρο των Talpey και Siesma (2017) αναφέρεται ότι ένα μοντέλο που
μπορεί ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη των αθλητικών
τραυματισμών και τη βελτίωση της ασφάλειας των αθλητών είναι το μοντέλο
TranslatingResearch into Injury Prevention Practice (TRIPP). Αυτό το μοντέλο είναι
μια διαδικασία 6 σταδίων που ξεκινά με επιδημιολογία (δηλαδή, την καταγραφή του
τραυματισμού) για την κατανόηση της έκτασης του τραυματισμού και τον
προσδιορισμό
της
προτεραιότητας
για
στοχευμένες
στρατηγικές
πρόληψης
τραυματισμών. Επιπλέον, αναφέρουν ότι χρειάζεται να εντοπιστούν οι πρωταρχικοί
μηχανισμοί ή οι αιτίες που συμβάλλουν στους τομείς προτεραιότητας των
τραυματισμών που θα βοηθήσουν στην ενημέρωση για την ανάπτυξη στρατηγικών
πρόληψης τραυματισμών. Μόλις καθοριστούν οι προτεραιότητες τραυματισμού,
μπορούν στη συνέχεια να αναπτυχθούν στρατηγικές για τον μετριασμό του κινδύνου
συγκεκριμένων προβλημάτων τραυματισμού. Η ανάπτυξη αυτών των στρατηγικών
μπορεί να αντλήσει πληροφορίες από διάφορους κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της
φυσιολογίας, της βιολογίας, της ψυχολογίας και άλλων. Επιπλέον, αυτές οι
στρατηγικές πρόληψης τραυματισμών συχνά ταξινομούνται ως "Τρία Ε της
16
πρόληψης
τραυματισμών":
Educational
strategies
(εκπαίδευση),
Engineering
strategies (μηχανική) και Enforcement strategies (επιβολή) (McClure, Stevenson &
McEvoy, 2004)).
-Εκπαιδευτικές στρατηγικές: Επικέντρωση στη βελτίωση της κατανόησης
παικτών, προπονητών, ακόμη και γονέων για μια συγκεκριμένη στρατηγική
πρόληψης τραυματισμών ή τραυματισμών.
-Μηχανικές στρατηγικές: Περιλαμβάνει το σχεδιασμό προστατευτικού
εξοπλισμού ή την ανάπτυξη προγράμματος άσκησης που μπορεί να προστατεύσει τον
αθλητή από τον τραυματισμό.
-Στρατηγικές επιβολής: Επιβολή κανόνων, πολιτικών και πρακτικών που
έχουν θεσπιστεί για την πρόληψη τραυματισμών και βελτίωση της ασφάλειας των
αθλητών.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι για τη βελτιστοποίηση της επιτυχίας
των στρατηγικών πρόληψης των αθλητικών τραυματισμών, θα πρέπει να
ενσωματώνουν ένα μείγμα και των 3 προσεγγίσεων. Για παράδειγμα, η πρόληψη
τραυματισμών πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ACL) μεταξύ των αθλητριών γυναικών
έχει προσδιοριστεί ως προτεραιότητα πρόληψης τραυματισμών. Οι στοχευμένες
στρατηγικές για την πρόληψη τραυματισμών ACL περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό
προγραμμάτων νευρομυϊκής προπόνησης για τη βελτίωση της δύναμης και του
συντονισμού του κατώτερου σώματος (μηχανική) (Steffen, Emery, Romiti et al.,
2013), περίδεση γόνατος για να παρέχουν εξωτερική υποστήριξη στην άρθρωση του
γόνατος μετά από χειρουργική επέμβαση ACL (μηχανική), την ανάπτυξη και
εφαρμογή μαθημάτων και υλικών για τη βελτίωση των γνώσεων και των στάσεων
των προπονητών, των παικτών και των γονέων για την πρόληψη τραυματισμών ACL
(εκπαίδευση) (Myklebust, Skjolberg & Bahr, 2013) και πολιτικές και πρακτικές που
αναπτύχθηκαν από αθλητικούς φορείς για τη βελτίωση της ευρείας εφαρμογής των
προγραμμάτων νευρομυϊκής προπόνησης (επιβολή) (Bizzini, Junge & Dvorak, 2013).
Η πρόληψη τραυματισμών που σχετίζονται με τον αθλητισμό είναι ένα
πολύπλοκο πρόβλημα. Ο ρόλος του προπονητή κατά τη προπόνηση δύναμης και
προετοιμασίας σε αυτόν τον τομέα εκτείνεται πέρα από την παρατήρηση/ διόρθωση
της τεχνικής άσκησης και την αναφορά στο περιεχόμενο των ασκήσεων προπόνησης
17
για την ανάπτυξη ενός ισχυρού και ανθεκτικού αθλητή. Κοιτώντας πέρα από την
ανάπτυξη των φυσικών ικανοτήτων του αθλητή, υπάρχουν άλλες ευθύνες που
ευθυγραμμίζονται με το ρόλο ενός προπονητή δύναμης και προετοιμασίας που μπορεί
να είναι χρήσιμος στη διαδικασία πρόληψης τραυματισμών.
Οι προπονητές θα πρέπει να προσπαθούν να συνεργάζονται με όλους τους
ενδιαφερόμενους για την προάσπιση της υγείας του αθλητή για να διευκολύνουν μια
κουλτούρα όπου ένας αθλητής μπορεί να αισθάνεται άνετα και ενθαρρύνεται να
αναφέρει τραυματισμούς. Η αλλαγή μιας κουλτούρας μέσα σε μια ομάδα μπορεί να
είναι δύσκολη, μια διαδικασία που βασίζεται στην ψυχολογία της συμπεριφοράς
(McGlashin & Finch, 2010).
2.2. Αποκατάσταση τραυματισμών
Κατά την εξατομικευμένη αποκατάσταση μετά από τραυματισμό του αθλητή,
χρειάζεται εκτός από τις ιδιαιτερότητες του έκαστου τραυματισμού, να λαμβάνονται
σοβαρά υπόψη και αλλά σημαντικά στοιχεία και ιδανικά να ποσοτικοποιούνται η
μεταβλητότητα ανάμεσα στις ανταγωνιστικές απαιτήσεις του παίκτη, η γνωστική, η
νευρομυϊκή και μηχανική απόκρισή των αθλητών στον τραυματισμό κ.ά. (Taberner,
2020).
Η διαδικασία αποκατάστασης που γίνεται βάσει επιδόσεων έπειτα από
τραυματισμό ACL (προσθίου χιαστού συνδέσμου), χρειάζεται να έχει ως στόχο τον
εντοπισμό και την επίλυση όλων εκείνων των ελλειμμάτων που επηρεάζουν την
νευρομυϊκή απόδοση, έτσι ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί σε επαρκή ένταση,
όγκου και εξειδίκευσης προετοιμάζοντας τον αθλητή ως προς τις απαιτήσεις που έχει
το άθλημα του ποδοσφαίρου. Εν ολίγης, το να αποκατασταθεί απλά η βλάβη και ο
αθλητής να επιστρέψει στο παιχνίδι και το τραυματισμένο μέλος να «επιστρέψει σε
λειτουργία» πιθανόν να μην αποτελεί την καλύτερη λύση, ιδιαίτερα εάν έχουν
υπάρξει επανειλημμένοι τραυματισμοί στο ίδιο σημείο (Kraemer et al., 2009).
Άλλωστε, οι απαιτήσεις που επιβάλλονται στους αθλητές του ποδοσφαίρου που
επιστρέφουν μετά από τραυματισμό είναι πολύ υψηλότερες. Έχει παρατηρηθεί μέσα
από έρευνες πως σε ορισμένες περιπτώσεις ιατροί έχουν πιέσει τους αθλητές να
18
επιστρέψουν στο γήπεδο νωρίτερα από τη χρονική στιγμή που θα μπορούσε να
θεωρηθεί ότι είναι πλέον εντελώς ασφαλές για την υγεία τους (Nagelli et al., 2017).
Επομένως, για να υπάρχει επάρκεια ως προς την δυνατότητα για ενασχόλης με
το ποδόσφαιρο, απαραίτητη είναι η χρήση ορισμένων αντικειμενικών εργαλείων έτσι
ώστε να επιτελεστεί ορθός έλεγχος αναφορικά με τον τραυματισμό και τα τυχόν
ελλείμματα στις συνιστώσες εκείνες που απαρτίζουν τον επιτυχημένο αθλητή. Η
παρακολούθηση της πορείας του αθλητή ως ανατροφοδότηση είναι εξίσου σημαντικά
μέσα έτσι ώστε να μετριαστεί ο κίνδυνος που σχετίζεται με την επιταχυνόμενη
απόδοση. Για να υπάρξει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με βάση την απόδοση,
χρειάζεται να μην σταματάει η μελέτη αποκατάστασης της κάκωσης απλά στην
επιστροφή του αθλητή στην προηγούμενη κατάστασή του αλλά σε μια κατάσταση με
δυνατότητες για ανάπτυξη και ακόμη μεγαλύτερη εξέλιξη από αυτήν που είχε πριν
την κάκωση. Δεν είναι επαρκές η προσέγγιση απλά να ενσωματώνει την
προετοιμασία για την αποκατάσταση του τραυματισμού, αλλά χρειάζεται η φυσική
προετοιμασία να έχει ως στόχο την επιστροφή του αθλητή με μεγαλύτερες
δυνατότητες από τον προ-τραυματισμό του. Μια επίσης από τις πτυχές των δεικτών
απόδοσης μπορεί να αναφέρεται σε πλήρη ανάκαμψη μόνο έπειτα από έκθεση του
αθλητή στον ανταγωνισμό. Επιπροσθέτως, η παρακολούθηση της νευρομυϊκής
απόδοσης πρέπει να επεκτείνεται πέρα από το RTS για να είναι σε θέση να
χαρακτηρίσει την ανταπόκριση ενός αθλητή στον ανταγωνισμό και τη διαδρομή του
προς την επιστροφή στην ενεργό άθληση (RTPerf) (Jordan et al., 2020).
Αξίζει να αναφερθεί πως σε περίπτωση τραυματισμού εκτός από την
θεραπευτική διαδικασία και την σταδιακή αξιολόγηση του τραύματος, είναι
σημαντική και η άμεση απόκριση με την παροχή πρώτων βοηθειών όπως χρήση
κρυοθεραπείας, ορθή επίδεση με επιδέσμους, χρήση νάρθηκα και γύψου και άλλα
εργαλεία που χρησιμοποιούνται στον χώρο τραυματισμού ως πρώτη γραμμή
αντιμετώπισης του τραύματος. Χαρακτηριστικά, η κρυοθεραπεία είναι μια άμεση και
εύκολη λύση, έχει χαμηλό κόστος και παρέχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Για τους
παραπάνω λόγους ήταν αρκετά δημοφιλής ως μέθοδος πρώτων βοηθειών και
μελετήθηκε εκτεταμένα σε παλαιότερες εποχές παρέχοντας πλούσια βιβλιογραφία
ειδικά στην περίπτωση του γυναικείου επαγγελματικού ποδοσφαίρου (Owoeye et al.,
2008).
19
Περιγραφική
μελέτη
πραγματοποιήθηκε
με
δείγμα
πληθυσμού
100
επαγγελματίες ποδοσφαιριστές ηλικίας μεταξύ 20 και 35 ετών που προπονούνταν
στην Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Σρι Λάνκα. Σύμφωνα με την μεθοδολογία της
μελέτης οι παίκτες έπαιζαν ποδόσφαιρο για το χρονικό διάστημα των 2 ετών και άνω,
όπου και συλλέχθησαν τα δεδομένα. Για την συλλογή των πληροφοριών έγινε χρήση
ερωτηματολογίου που αφορούσε τη μορφή του τραυματισμού, εάν υπήρχε ιστορικό
τραυματισμών, τις πρώτες βοήθειες που παρήχθησαν και τη θεραπεία φυσιοθεραπείας
στους συμμετέχοντες παίχτες. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε μια δοκιμασία και το
ερωτηματολόγιο τροποποιήθηκε σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχόντων. Η
ανάλυση δεδομένων έγινε με το στατιστικό εργαλείο SPSS-17. Οι αθλητές που
δήλωσαν ότι ο χρόνος που χρειάστηκε για να γίνει ανάκαμψη από τον τραυματισμό
τους ήταν λιγότερο από 14 ημέρες ήταν πάνω από το 80% ενώ αντίστοιχα το 19,3%
των παικτών χρειάστηκαν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και συγκεκριμένα
περισσότερες από 14 ημέρες για ανάκαμψή (Henakaarachchi et al., 2017).
2.3. Η εφαρμογή “return to sports” τεστ μετά από τραυματισμό
Ένα εργαλείο το οποίο είναι κατάλληλο για χρήση αναφορικά με την
απόφαση επιστροφής στο παιχνίδι έπειτα από τραυματισμό είναι το RTS (return to
sport). Οι Cano-Espinel et al. (2017) τονίζουν πως οι δοκιμές ή αλλιώς τα τεστ που
αφορούν την επιστροφή στον αθλητισμό είναι υψίστης σημασίας και ουσιαστικά
επιτρέπουν σε κάποιον να θέσει στόχους έτσι ώστε να μπορέσει να αξιολογηθεί η
κατάσταση του ασθενούς για να είναι εφικτό να καθοριστούν ορισμένα κριτήρια πριν
ακόμα επιστρέψει στην ενεργό δράση (Ardern et al., 2016).
Εντός των δοκιμών αυτών, συμπεριλαμβάνονται και οι εξής: δοκιμές αντοχής,
δοκιμές άλματος και δοκιμές σταθερότητας και βασίζονται στα "Limb Symetry
Indexes" (LSI) (van Melick et al., 2016). Παρ’ όλα αυτά, εμφανίζονται στην
βιβλιογραφία και ποικίλες μελέτες οι οποίες παρουσιάζουν τη μέθοδο αυτήν της
αξιολόγησης να υπερεκτιμάει τις τιμές που αναφέρονται στην ικανότητα λειτουργίας
του γόνατος έπειτα από τον τραυματισμό (Wellsandt et al., 2017) ενώ τονίζουν πως
υπάρχει ανάγκη να συμπεριληφθούν και άλλες συγκεκριμένες κινήσεις που αφορούν
το άθλημα εντός των δοκιμών. Για να δημιουργηθεί το πρωτόκολλο RTS
συγκεκριμένα για το ποδόσφαιρο η έρευνα ακολούθησε την εξής μεθοδολογία:
20
Πραγματοποιήθηκε έρευνα στην οποία συμμετείχαν 22 επαγγελματίες παίχτες (6
αμυντικοί, 8 μέσοι και 8 επιθετικοί) μιας ισπανικής ομάδας που ήταν στην Β
κατηγορία, η οποία συγκέντρωσε 24 βασικές ποδοσφαιρικές κινήσεις με βάση την
τεχνική (ατομική, συλλογική και αμυντική) και τις βασικές ενέργειές τους, σύμφωνα
με το Royal Spanish Football Association (RFEF: Real Federación Española de
Fútbol) (Moreno, 2003), όπου ζητήθηκε να μετρηθεί η συχνότητα εκτέλεσης της
ενέργειας, η αντίληψη του κινδύνου που σχετίζεται με τη δράση, να καταγραφούν οι
τραυματισμοί που υπέστησαν και σχετίζονται με τη δράση καθώς και η ρύθμιση του
τρόπου παιχνιδιού τους λόγω της αντίληψης για τον κίνδυνο τραυματισμού.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει εξάρτηση των αποτελεσμάτων με τη
συχνότητα της δράσης και με τη θέση του παίκτη. Σε ένα παιχνίδι αναγνωρίστηκε να
υπάρχει υψηλός δείκτης αντίληψης κινδύνου από την πλευρά των παιχτών λόγω του
ότι περιελάμβανε άλμα εκτός ισορροπίας λόγω επαφής με αντίπαλο. Η εν λόγω
μελέτη περιέγραψε τις ενέργειες παιχτών που είχαν μεγαλύτερο δείκτη τραυματισμού
και τα δεδομένα αυτά επιβεβαιώθηκαν από ειδικούς αθλίατρους, για να ολοκληρωθεί
πλήρως το πρωτόκολλο. Όπως φάνηκε, οι τραυματισμοί τους οποίους υπέστησαν οι
παίκτες δεν συνέβαλαν σε σημαντικό βαθμό στο παιχνίδι τους. Συνοψίζοντας,
δημιουργήθηκε ένα πρωτόκολλο RTS, έχοντας ως βάση τις γενικές αλλά και
συγκεκριμένες ενέργειες που καθορίστηκαν εντός της εν λόγου μελέτης, το οποίο για
να επιτευχθεί χρειάστηκε παρατήρηση μέσω της ανάλυσης βίντεο μεταξύ άλλων
καθώς και 2 μετρήσεις οι οποίες είχαν ληφθεί σε προηγούμενη φάση της διάρκειας
της ποδοσφαιρικής σεζόν.
2.4. Ο ρόλος του προπονητή
Οι προπονητές μιας ποδοσφαιρικής ομάδας λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη
τους όλες εκείνες τις στρατηγικές τεχνικές που βοηθάνε στο να αποφευκτούν τυχόν
τραυματισμοί κατά την διάρκεια των προπονήσεων και των αγώνων. Οι στρατηγικές
πρόληψης κατά των τραυματισμών ενσωματώνεται συχνά στο εκπαιδευτικό τους
πρόγραμμα όπως επιβεβαιώνουν και οι Silvers-Granelli et al. (2017) μέσα από έρευνα
που διεξήγαγαν. Οι ίδιοι στη μεθοδολογία της έρευνάς τους χρησιμοποίησαν
τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη ομάδα συστάδων στις ομάδες ποδοσφαίρου ανδρών
Division I και Division II NCAA το 2012.
21
Προηγουμένως, υπήρξε επικοινωνία μέσω επίσημης επιστολής, email και
απευθείας τηλεφωνικής κλήσης. Εντός των κριτηρίων συμπερίληψης, οριζόταν πως
θα υπήρχε συμμετοχή ποδοσφαιριστών αρένων και με ηλικία από 18 έως 25 ετών, οι
οποίοι θα ήταν σε καλή ιατρική κατάσταση αλλά και πολύ ικανοποιητική αθλητική
πορεία οι οποίοι όμως θα έπρεπε να συμμετέχουν σε αγώνες της σεζόν του 2012.
Αφού λήφθηκαν συναινέσεις από την πλευρά των παιχτών, υπογράφηκε τεκμηρίωση
ως προς την κατανόηση της προπόνησης έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η κατανόηση
των προσδοκιών των παιχτών από την συμμετοχή τους στην εν λόγω μελέτη.
Έπειτα, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και στην ομάδα
παρέμβασης δόθηκε εκπαιδευτικό DVD FIFA 11+, εγχειρίδιο πρόληψης αλλά και
περισσότερες επεξηγηματικές λεπτομέρειες μέσα από την οποία περιγράφεται η
παρέμβαση FIFA 11+. Συγκεκριμένα, συμπεριλαμβανόταν ένα δυναμικό πρόγραμμα
προθέρμανσης 15 έως 20 λεπτών το οποίο χρησιμοποιείται πριν από τους αγώνες και
την προπόνηση από δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα και καθ 'όλη τη διάρκεια της
σεζόν. Το πρόγραμμα συγκέντρωνε ασκήσεις ευελιξίας, δύναμης, ιδιοδεκτικής και
πλυομετρικής και σχεδιάστηκε για να μειώσει τους τραυματισμούς που συνήθως
συμβαίνουν και εντοπίζονται σε ποδοσφαιριστές. Το σύστημα παρακολούθησης
τραυματισμών με βάση το Διαδίκτυο παρείχε ασφάλεια (HealtheAthlete; Cerner
Corporation, Overland Park, KS, USA) και στις δύο ομάδες ελέγχου και παρέμβασης.
Στις αθλητικές εκθέσεις καταγραφόταν όλοι οι τραυματισμοί όπως και αυτοί
του Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου (ACL), οι μηχανισμοί των τραυματισμών και οι
ημερομηνίες επιστροφής στο παιχνίδι. Η καταχώρηση γινόταν σε εβδομαδιαία βάση
από τον πιστοποιημένο αθλητικό προπονητή της ομάδας. Εξετάστηκαν επίσης οι
περιβαλλοντικές συνθήκες του τραυματισμού τύπου ACL σε σχέση με τον τύπο του
χωραφιού: γρασίδι έναντι τεχνητού χλοοτάπητα. Τέλος, συλλέχθηκαν πληροφορίες
δημογραφικού τύπου, συμπεριλαμβανομένης και της ηλικίας, της θέσης και του
κυρίαρχου ποδιού.
Έπειτα από την ολοκλήρωση της αθλητικής σεζόν, η καταχώριση των
δεδομένων επιβεβαιώθηκε από πιστοποιημένο αθλητικό εκπαιδευτή και καθορίστηκε
η πληρότητα και η ακρίβεια όσον αφορά το εσωτερικό σύστημα συλλογής δεδομένων
του κάθε ιδρύματος. Έγινε έλεγχος των δεδομένων μέσα από το στατιστικό
πρόγραμμα του SPSS 24. Δεν είναι ξεκάθαρο έως αυτή τη δεδομένη χρονική στιγμή
22
το εάν οι στρατηγικές πρόληψης τραυματισμών και γενικότερα οι γνώσεις που
αναφέρονται στα είδη, στον τρόπο των τραυματισμών και στην πρόληψη έναντι των
τραυματισμών εφαρμόζονται στην καθημερινή ρουτίνα του ελίτ ποδοσφαίρου.
Άλλωστε, οι παίχτες και φυσικά οι προπονητές της εκάστης ομάδας έχουν τον βασικό
ρόλο σχετικά με τις στρατηγικές της πρωτογενούς πρόληψης, όπως επίσης και για τα
δευτερεύοντα και τριτοβάθμια βήματα πρόληψης, συμπεριλαμβανομένης και της
πολύ βασικής απόφασης για επιστροφή του αθλητή στο παιχνίδι. Σημαντική αναφορά
γίνεται στην μελέτη η οποία αφορά την επιτυχία των στρατηγικών πρόληψης και την
σχέση τους με την αποδοχή τους από τους παίκτες και τους προπονητές, κάτι που
φαίνεται να συσχετίζεται θετικά τα αποτελέσματα προστασίας από τον τραυματισμό
(McKay et al., 2014).
Η άποψη και η γνώση των προπονητών αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα
ως προς τον βαθμό της βιωσιμότητας της έννοιας της πρόληψης (Chung et al., 2017).
Ωστόσο, μόνο οι απόψεις των ιατρών αναφορικά με θέματα που προκύπτουν όπως
είναι για παράδειγμα η επιστροφή στο παιχνίδι και η λήψη αποφάσεων,
δημοσιεύτηκαν και μάλιστα πρόσφατα (van der Horst et al., 2017). Για να είναι
δυνατό να υποστηρίζονται κοινές αποφάσεις εντός των ομάδων ποδοσφαίρου
κρίνεται απαραίτητο να υπάρχει κατανόηση από την πλευρά του ιατρικού
προσωπικού ως προς τις στάσεις και τις απόψεις των προπονητών αλλά και των
παικτών απέναντι στα διάφορα ιατρικά θέματα. Δεν υπάρχουν ωστόσο επαρκή
δεδομένα αναφορικά με απόψεις των προπονητών, όπως επίσης και με το επίπεδο
γνώσης των ιατρικών θεμάτων από την πλευρά τους, παρόλο του ότι έχουν
παρουσιαστεί κάποιες μελέτες οι οποίες διερευνούν τις απόψεις των παικτών και των
προπονητών ποδοσφαίρου σε σχέση με διάφορα ιατρικά θέματα.
Μια σημαντική έρευνα ως προς το προαναφερθέν θέμα είναι και η
αναδρομική μελέτη δεδομένων των Loose, et al., (2018), σε ελίτ μισθωτούς
ποδοσφαιριστές (p) (N = 486) και ομαδικούς προπονητές (c) (N = 88) γερμανικών
ομάδων της σεζόν 2015/16, η οποία χρησιμοποίησε τυποποιημένο ερωτηματολόγιο.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση διερευνήθηκαν οι γνώσεις και οι απόψεις των παικτών
και των προπονητών ομάδων σχετικά με την πρόληψη τραυματισμών, την επιστροφή
στο παιχνίδι μετά από τραυματισμούς, τη σημασία των εξετάσεων διαλογής, τα
γενικά προβλήματα τραυματισμών στο ποδόσφαιρο ή τη λήψη αποφάσεων όσον
23
αφορά την πρόληψη και την επιστροφή στο παιχνίδι στο ελίτ ποδοσφαίρου. Όπως
φάνηκε και από τα αποτελέσματα, οι συμμετέχοντες στη μελέτη ανέφεραν ως
σημαντικότερες τις ασκήσεις προθέρμανσης (p 76,4%, c 74,7%), την συνεχόμενη
εκπαίδευση (p 54,1%, c 56,3%) και τις ασκήσεις σταθερότητας του κέντρου του
σώματος (p 53,8&, c 70,1%) θεωρώντας ότι αποτελούν απαραίτητες μεθόδους
πρόληψης. Οι τραυματισμοί στα γόνατα (p 90,7%, c 93,1%) και οι τραυματισμοί
ACL (πρόσθιος χιαστός σύνδεσμός) αναφέρθηκαν ως το πιο σοβαρό και το πιο κοινό
πρόβλημα στο ελίτ ποδόσφαιρο.
Όσον αφορά το θέμα των αποφάσεων για επιστροφή των παικτών στο παιχνίδι
έπειτα από τραυματισμό, οι παίκτες και οι προπονητές είχαν διαφορετικές στάσεις.
Συγκεκριμένα, ενώ οι παίκτες θεωρούν υψίστης σημασίας το να μπορούν να
αποφασίσουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους (81,4%), οι προπονητές της ομάδας σε
μεγάλο ποσοστό τόνισαν ότι δεχόταν ιατρικές συμβουλές πριν λάβουν απόφαση για
την επιστροφή των αθλητών στο παιχνίδι έπειτα από τραυματισμούς (83,5%).
Συμπερασματικά, η εν λόγω μελέτη οδηγείται στο ότι η βασική γνώση της πρόληψης
και των τραυματισμών είναι επαρκής στο ελίτ ποδόσφαιρο, ωστόσο η απόσταση από
την θεωρητική γνώση στην πρακτική καθημερινότητα είναι μεγάλη. Μέσα από την
μελέτη διαφαίνεται επίσης ότι υπάρχουν δυνατότητες για βελτίωση της διαδικασίας
πρόληψης και επικοινωνίας ανάμεσα στους παίχτες, τους προπονητές, τους γιατρούς
και τους φυσιοθεραπευτές, ενώ δεν φαίνεται να υπάρχει συναίνεση μεταξύ των
παικτών και των προπονητών αναφορικά με το θέμα της απόφασης για επιστροφή στο
παιχνίδι.
2.5. Ο χρόνος επιστροφής στο ενεργό παιχνίδι
Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών περιστάσεων που παίζουν ρόλο
στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και καθορίζουν πότε ένα ο αθλητής πρέπει να
επιστρέψει στον αγώνα. Οι αποφάσεις επιστροφής στο παιχνίδι (RTP) είναι συχνά
δύσκολες και περίπλοκες. Αυτές οι συνθήκες αφορούν μια σειρά ατόμων που
εμπλέκονται σε αυτήν την απόφαση, συμπεριλαμβανομένου τους αθλητικούς ιατρούς
και φυσιοθεραπευτές, τον αθλητή, τους γονείς ή τους κηδεμόνες ανάλογα την ηλικια
του παίκτη, τον προπονητή και πολλούς άλλους. Η κατάλληλη συνέργεια αυτών των
απόψεων και εισροών, μαζί με τα συναισθήματα και την αυτοεκτίμηση του αθλητή,
24
συνεισφέρει σημαντικά και είναι το κλειδί για μια επιτυχημένη έκβαση. Η απόφαση
RTP θα γίνει καλύτερα κατανοητή και αποδεκτή εάν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς
ενημερώνονται και εξετάζονται σωστά. Ωστόσο, ο προσδιορισμός της πρόγνωσης θα
μπορούσε να είναι δύσκολος και η συμπερίληψη των συνεισφορών ενός τόσο ευρέος
φάσματος εξειδικευμένου προσωπικού με έναν πλήρως ολοκληρωμένο τρόπο είναι
πολύ περίπλοκη, οδηγώντας συχνά σε διαφωνίες σχετικά με το RTP (Brukner &
Khan, 2017). Ο κλινικός ιατρός αναμένεται να δώσει μια γνώμη βασισμένη σε
μεγάλο αριθμό παραγόντων, όπως το ιστορικό του τραυματισμού, η φυσική εξέταση,
ο τύπος τραυματισμού, η αποκατάσταση, ο τύπος της ψυχολογικής κατάστασης της
δραστηριότητας, το επίπεδο του ανταγωνισμού και η ικανότητα προστασίας του
τραυματισμού. Ωστόσο, οι κοινωνικοπολιτισμικές και κλινικές διαφορές και
προοπτικές μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων μπορεί να οδηγήσουν σε πολλά
αρνητικά σενάρια, όπως (1) κακή επικοινωνία, (2) απώλεια εμπιστοσύνης, (3) πιθανές
δικαστικές διαφορές, (4) μείωση των ποσοστών συμμετοχής στον αθλητισμό ή και η
μη δυνατότητα επιστροφής σε αγώνες και (5) η επιστροφή πιθανώς με σοβαρές
ιατρικές επιπλοκές μετά από ανεπιτυχή RTP ή η επιστροφή ενώ εξακολουθεί να
βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα κινδύνου για επακόλουθο τραυματισμό (RebeloMarques, Αndrade et al., 2019).
Η επιστροφή στον αθλητισμό μπορεί να ενέχει δύσκολες απόφάσεις όταν
λαμβάνονται υπόψη όλες οι πιθανές συνθήκες που ενδέχεται να εμπλακούν. Έτσι,
είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι προσδοκίες του αθλητή όταν επιστρέψει στην
προπόνηση και τον αγώνα, όπως επιστροφή (α) Χωρίς πόνο, φυσιολογικό εύρος
κίνησης, (β) με επαναφορά της ισχύος και της δύναμης στα επίπεδα που βρίσκονταν
πριν από τον τραυματισμό, (γ) με αντοχή στη κόπωση σε αθλητικές επιδόσεις υψηλής
έντασης. (δ) με αυτοπεποίθηση και ανταγωνιστικότητα στις τεχνικές επιδόσεις των
αθλητικών δεξιοτήτων. Όσον αφορά το πολιτιστικό πλαίσιο, αναφέρονται
διαφορετικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της διαδικασίας RTP: (1) ο αθλητής
θα μπορούσε να έχει αυτόνομη απόφαση και (2) η απόφαση θα μπορούσε να αφεθεί
στο ιατρικό προσωπικό ή (3) αναμένεται ότι ο κλινικός ιατρός θα καθορίσει την
πορεία δράσης. Ούτως ή άλλως, ο κλινικός ιατρός είναι συνήθως νομικά υπεύθυνος
για τυχόν συνέπειες της απόφασης. Εκτός από αυτό, ένα διαφανές πλαίσιο για τη
λήψη απόφασης RTP είναι απαραίτητο για την αποφυγή επανατραυματισμών.
25
Κεφάλαιο 3ο: Μεθοδολογία
3.1. Ερευνητικός Σχεδιασμός
Για την έρευνα θα ακολουθηθεί ποσοτική ερευνητική μεθοδολογία με τη
χρήση διαδικτυακού ερωτηματολογίου, ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται συχνά στις
ποσοτικές έρευνες (de Vaus, 2007). Η επιλογή της μεθόδου ακολουθείται διότι
προφέρει την δυνατότητα να γενικευθούν τα αποτελέσματα και να επιτευχθεί η
μείωση του κινδύου σφάλματος κατά την μέτρηση των μεταβλητών (Σίμος &
Κομίλη, 2003). Ως ανεξάρτητες μεταβλητές ορίζονται τα δημογραφικά στοιχεία των
συμμετεχόντων που είναι ηλικία, το ύψος, το βάρος, η σωματική μάζα, το εάν παίζει
ο αθλητής με κυρίαρχο πόδι το αριστερό ή το δεξί καθώς και το εάν έχει παλαιότερο
τραύμα στο ποδόσφαιρο. Οι εξαρτημένες μεταβλητές είναι τα τραύματα των αθλητών
και οι ειδικές πληροφορίες για αυτά. Η εργασία παρουσιάζει περιγραφική και
στατιστκή ανάλυση κατά Pearson βάσει δημογραφικών στοιχείων και κυριότερων
άλλων μεταβλητών.
3.2. Διαδικασία συλλογής δεδομένων
Οι συμμετέχοντες έλαβαν έντυπο ενημέρωσης συμμετοχής στην έρευνα (βλ.
Παράρτημα 2) όπου θα τους έγινε γνωστό ότι η συμμετοχή τους είναι εθελοντική και
χωρίς κάποιο οικονομικό αντίτιμο, ότι μπορούν να αποχωρήσουν από τη μελέτη
όποια στιγμή το επιθυμήσουν, ότι είναι ανώνυμη η έρευνα (το όνομα του αθλητή
αντικαταστάθηκε με έναν αύξοντα αριθμό), ότι στα δεδομένα τους έχουν πρόσβαση
μόνο ο ερευνητής και ο επόπτης του καθώς επίσης ότι δύναται να τους δωθούν μετά
το πέρας της έρευνας αντίγραφα των αποτελεσμάτων για την γνώση των
συνηθέστερων τραυματισμών στο ποδόσφαιρο, την αποφυγή τους και την
αποκατάστασή τους. Επίσης έλαβαν μία φόρμα συγκατάθεσης (βλ. Παράρτημα 3) την
οποία δεν κλήθηκαν να υπογράψουν διαδικτυακά αλλά κλήθηκαν να επιβεβαιώσουν
ότι την διάβασαν και συμφωνούν με αυτή. Επιπρόσθετα, σε όλους τους
συμμετέχοντες δόθηκε πρόσβαση στα προσωπικά στοιχεία του ερευνητή (όνομα,
τηλέφωνο επικοινωνίας και ηλεκτρονική διεύθυνση – email) ώστε οποιαδήποτε
στιγμή το επιθυμήσουν να μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί τος. Τέλος,
ενημερώθηκαν για το χρονικό διάστημα το οποίο χρειάζεται για να συμπληρώσουν το
26
ερωτηματολόγιο και κατά τη λήξη συμπλήρωσης των παραπάνω ακολούθησαν
ευχαριστίες για την συμμετοχή τους.
3.3. Συμμετέχοντες/ Δείγμα έρευνας
Το σύνολο του δείγματος των συμμετεχόντων είναι 121 αθλητές, ερασιτέχνες
ποδοσφαιριστές ελληνικών ομάδων που είναι ενεργοί κατά το αθλητικό έτος 20202021. Η συμμετοχή τους στην έρευνα ήταν εθελοντική. Για την εύρεση του δείγματος
ακολουθήθηκε η τυχαία δειγματοληψία. Μέσω της μεθόδου οι πιθανότητες που φέρει
η κάθε μονάδα του πληθυσμού για την επιλογή της για την έρευνα είναι ίσες μεταξύ
τους. Το σχήμα αυτής της μορφής δειγματοληψίας έχει ευρεία χρήση διότι είναι απλό
και εξυπηρετεί ιδιαίτερα την στατιστική συμπερασματολογία. Ο συνολικός
πληθυσμός ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών σε ελληνικές ομάδες θεωρείται ως Ν και η
πιθανότητα να επιλεχθεί ένας αθλητής για να συμμετέχει στην έρευνα είναι 1/Ν
(Γαλάνης, 2012). Πραγματοποιήθηκε η χρήση ερωτηματολογίου (βλ. Παράρτημα 1).
Η μελέτη ήταν διαδικτυακή λόγω της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19. Τα κριτήρια
συμμετοχής ήταν η συμμετοχή των ποδοσφαιριστών σε ερασιτεχνικές ομάδες της
χώρας. Το ερωτηματολόγιο δημιουργήθηκε βάσει της θεωρίας που αναπτύχθηκε σε
προηγούμενες έρευνες. Η δομή του ερωτηματολογίου περιλαμβάνει αρχικά 7
ερωτήσεις δημογραφικών στοιχείων σχετικές με την ηλικία, το ύψος, το βάρος, τη
σωματική μάζα, το εάν ο αθλητής χρησιμοποιεί ως κυρίαρχο πόδι το αριστερό ή το
δεξί καθώς και το εάν έχει παλαιότερο τραύμα στο ποδόσφαιρο. Η στήλη του
ονόματος θα αντικατασταθεί με έναν προσωπικό αριθμό (Α/Α) για τις ανάγκες
ανωνυμίας που διέπει ο δεοντολογικός κώδικας της έρευνας. Το ερωτηματολόγιο
περιέχει έξι περιοχές με ίδιες ερωτήσεις που αναφέρονται σε 3 τραυματισμούς και
τους επανατραυματισμούς επί αυτών. Η κάθε περιοχή περιλαμβάνει ερωτήσεις
σχετικά με το είδος του τραυματισμού (μυϊκό, σκελετικό ή άλλο), την σοβαρότητα
του τραύματος (G1= ελαφρύς, G2= μέτριος και G3= βαρύς), τον τόπο τραυματισμού
(κατά τη διάρκεια αγώνα ή προπόνησης) καθώς και το χρόνο εντός του αγώνα ή της
προπόνησης που έλαβε χώρα ο τραυματισμός (Ε= αρχή, Μ= μέση ή L=τέλος).
Ξεκινώντας από τα δημογραφικά στατιστικά του δείγματος της έρευνας στον
Πίνακα 1 φαίνεται ότι οι περισσότεροι παίκτες είναι νεαρής ηλικίας από 14 έως 18
ετών (55,4%), ακολουθούμενοι από του 19 έως 24 ετών (14,9%), τους 25 έως 29 ετών
27
(14%), τους 30 έως 35 ετών (10,7%) και με λιγότερους στις ηλικέις 36 έως και 40
ετών (5%). Σχετικά με το ύψος τους οι περισσότεροι παίκτες φαίνεται να είναι από
1,74 έως 1,80 μ. ύψος (43%), ακολουθούμενοι από παίκτες με ύψος από 1,67 και 1,73
μ. (24,8%), παίκτες με ύψος από 1,81 έως και 1,94 μ. (23,1%), παίκτες με ύψος από
1,60 έως και 1,66 (5%) και παίκτες με ύψος από 1,88 έως και 1,94 μ. (4,1%). Σχετικά
με το βάρος των παικτών φαίνεται ότι οι περισσότεροι ζυγίζουν από 68 έως και 77
κιλά (33,9%), ακολουθούμενοι από παίκτες που ζυγίζουν 59 έως και 67 κιλά (28,1%),
78 έως 86 κιλά (19,8%), 50 έως και 58 κιλά (9,9%) και 87 έως 95 κιλά (8,3%).
Σχετικά με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) οι περισσότεροι παίκτες φαίνεται να
έχουν από 21 έως και 22 (45,5%), από 23 έως και 25 (28,9%), από 26 έως και 27
(17,4%), και τέλος από 18 έως 20 ή 28 έως 30 (4,1% αντίστοιχα). Σχετικά με την
κυριαρχία του ποδιού οι παίκτες κατά 88,4% χρησιμοποιούν ως κυρίαρχο πόδι το δεξί
και κατά 11,6% το αριστερό. Σχετικά με προηγούμενους τραυματισμούς πριν από την
διεξαγωγή της έρευνας φαίνεται ότι το 55,4% είχε ιστορικό προηγούμενου
τραυματισμού ενώ το 44,6% δεν είχε.
28
Πίνακας 1: Δημογραφικά στοιχεία
Ποσότητα παικτών
Ποσοστό
Ηλικία
14 - 18
19 - 24
67
18
55,4%
14,9%
25 - 29
30 - 35
17
13
14%
10,7%
36-40
Ύψος
6
5%
1,60 - 1,66
1,67 - 1,73
6
30
5%
24,8%
1,74 - 1,80
1,81 - 1,87
52
28
43%
23,1%
5
4,1%
12
34
41
24
10
9,9%
28,1%
33,9%
19,8%
8,3%
5
55
35
21
5
4,1%
45,5%
28,9%
17,4%
4,1%
107
14
88,4%
11,6%
67
54
55,4%
44,6%
1,88-1,94
Βάρος
50 - 58
59 - 67
68 - 77
78 - 86
87-95
ΔείκτηςBMI
18 - 20
21 - 22
23 - 25
26 - 27
28-30
Κυρίαρχο πόδι
Δεξί
Αριστερό
Ιστορικό προηγούμενου τραυματισμού
Ναι
Όχι
Τα αποτελέσματα των δημογραφικών στοιχείων των συμμετεχόντων
παρουσιάζονται και με μορφή γραφημάτων.
29
Γράφημα 1: Εμφάνιση ηλικιών συμμετεχόντων ποσοστιαία
Γράφημα 2: Εμφάνιση ύψους συμμετεχόντων ποσοστιαία
30
Γράφημα 3: Εμφάνιση βάρους συμμετεχόντων ποσοστιαία
Γράφημα 4: Εμφάνιση δείκτη μάζας σώματος συμμετεχόντων ποσοστιαία
31
Γράφημα 5: Εμφάνιση κυρίαρχου ποδιού συμμετεχόντων ποσοστιαία
Γράφημα 6: Εμφάνιση ιστορικού προηγούμενου τραυματισμού συμμετεχόντων
ποσοστιαία
32
3.4. Υποθέσεις και ερευνητικά ερωτήματα
Η παρούσα εργασία εξέτασε τις παρακάτω υποθέσεις:
Η1: Ο συχνότερος τραυματισμός ενός παίκτη ποδοσφαίρου είναι μυϊκός
Η2: Οι παίκτες τραυματίζονται πιο συχνά από τους τερματοφύλακες
Η3: Οι συχνότεροι τραυματισμοί καταγράφονται κατά την εξέλιξη της
προπόνησης
Η4: Οι συχνότεροι επανατραυματισμοί καταγράφονται κατά την εξέλιξη της
προπόνησης
Η5: Οι συχνότεροι τραυματισμοί καταγράφονται κατά την εξέλιξη ενός αγώνα
παρά στην προπόνηση
Η4: Οι συχνότεροι επανατραυματισμοί καταγράφονται κατά την εξέλιξη ενός
αγώνα παρά στην προπόνηση
Η5: Οι συχνότεροι επανατραυματισμοί καταγράφονται από παίκτες με
κυρίαρχο το αριστερό πόδι
Η6: Οι συχνότεροι επανατραυματισμοί καταγράφονται από παίκτες με υψηλό
Δείκτη Μάζας Σώματος
Η7: Οι συχνότεροι τραυματισμοί σχετίζονται με ιστορικό προηγούμενου
τραυματισμού
Η8:
Οι
συχνότεροι
επανατραυματισμοί
καταγράφονται
σε
παίκτες
καταγράφονται
σε
παίκτες
καταγράφονται
σε
παίκτες
ποδοσφαίρου μεγαλύτερης ηλικίας
Η9:
Οι
συχνότεροι
επανατραυματισμοί
ποδοσφαίρου με υψηλότερο ύψος
Η10:
Οι
συχνότεροι
επανατραυματισμοί
ποδοσφαίρου με αυξημένο βάρος
Για τις ανάγκες της εργασίας χρειάζεται να απαντηθούν τα παρακάτω
ερευνητικά ερωτήματα:
Q1: Υπάρχει συσχέτιση των δημογραφικών στοιχείων των παικτών με τη
σοβαρότητα του τραυματισμού;
33
Q2: Σε τι βαθμό είναι ο μυϊκός τραυματισμός και επανατραυματισμός
συχνότερος τραυματισμός από σπάσιμο οστού ή άλλο τραυματισμό;
Q3: Σε τι βαθμό τραυματίζονται ή επανατραυματίζονται συχνότερα οι παίκτες
κατά την διάρκεια της προπόνησης ή ενός αγώνα;
Q4: Σε τι βαθμό διαφέρει ο τραυματισμός και ο επανατραυματισμός ενός
παίκτη σε σχέση με την κυριαρχία αριστερού ή δεξιού ποδιού;
Q5: Σε τι βαθμό σχετίζονται οι τραυματισμοί και οι επανατραυματισμοί με
τον Δείκτη Μάζας Σώματος
Q6: Σε τι βαθμό σχετίζεται ο τραυματισμός με ιστορικό προηγούμενου
τραυματισμού;
Q7: Σε τι βαθμό σχετίζονται οι τραυματισμοί και οι επανατραυματισμοί με
την ηλικία του παίκτη;
Q8: Σε τι βαθμό σχετίζονται οι τραυματισμοί και οι επανατραυματισμοί με το
ύψος του παίκτη;
Q9: Σε τι βαθμό σχετίζονται οι τραυματισμοί και οι επανατραυματισμοί με το
βάρος του παίκτη;
Q10: Σε τι βαθμό τραυματίζονται οι παίκτες σε σύγκριση με τους
τερματοφύλακες;
34
Κεφάλαιο 4ο: Αποτελέσματα
Παρακάτω ακολουθεί αναφορά σχετικά με στατιστικά στοιχεία που
αναφέρονται στον πρώτο τραυματισμό των παικτών. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2 οι
περισσότεροι παίκτες δεν αναφέρουν πρώτο τραυματισμό κατά 52,9%. Από το 47,1%
των παικτών που αναφέρουν ότι έχουν υποστεί τον πρώτο τραυματισμό το 31,4% έχει
υποστεί μυϊκό τραυματισμό, το 5,8% σπάσιμο οστού και το 9,9% άλλους
τραυματισμούς. Αναφερόμενοι στον πρώτο τραυματισμό τους οι περισσότεροι
αναφέρουν ότι ήταν ελαφρύς (42,1%), το 3,3% ότι υπέστει μέτριο τραυματισμό και
το 1,7% βαρύ τραυματισμό. Σχετικά με τον τόπο που καταγράφεται ο πρώτος τους
τραυματισμός, οι παίκτες αναφέρουν συχνότερα τη διάρκεια της προπόνησης (24%)
και έπειτα τη διάρκεια του αγώνα (23,1%). Σχετικά με τον χρόνο κατά τον οποίο
τραυματίστηκαν αναφέρουν συχνότερα τα τέλος (24,5%), έπειτα τη μέση (14%) και
μετά την αρχή του αγώνα ή της προπόνησης (8,3%).
Από το σύνολο των παικτών που αντιμετώπισαν τον πρώτο τραυματισμό το
29,8% επανατραυματίστηκε και το 29,4% από αυτούς κατ’ επανάληψη. Σχετικά με
τον τύπο του επανατραυματισμού οι παίκτες φαίνεται συχνότερα να αντιμετωπίζουν
μυϊκό επανατραυματισμό (70,6%), ενώ το 17,6% αντιμετώπισε σπάσιμο και το 11,8%
άλλους τραυματισμούς. Όλοι οι αθλητές αναφέρουν ελαφρύ επανατραυματισμό. Ο
επανατραυματισμός τους φαίνεται να συμβαίνει συχνότερα κατά τη διάρκεια αγώνα
(64,7%) παρά κατά τη διάρκεια προπόνησης (35,3%). Τέλος, ο επανατραυματισμός
επί του πρώτου τραυματισμού των παικτών φαίνεται συχνότερα να συμβαίνει στο
τέλος (70,6%), έπειτα στη μέση (17,6%) και πιο σπάνια στην αρχή (11,8%) του
αγώνα ή της προπόνησης.
Πίνακας 2: Στατιστικά στοιχεία πρώτου τραυματισμού
Ποσότητα παικτών
Ποσοστό επί του
συνόλου των
παικτών
Ά Τραυματισμός
Ναι
Όχι
Τύπος τραυματισμού
57
64
35
47,1%
52,9%
Χωρίς τραυματισμό
64
52,9%
Μυϊκός τραυματισμός
Σπάσιμο
Άλλος τραυματισμός
Σοβαρότητα τραυματισμού
Χωρίς τραυματισμό
G1-Ελαφρύς
G2-Μέτριος
G3-Βαρύς
Τόπος τραυματισμού
Χωρίς τραυματισμό
38
7
12
31,4%
5,8%
9,9%
64
51
4
2
52,9%
42,1%
3,3%
1,7%
64
52,9%
Κατά τη διάρκεια αγώνα
Κατά τη διάρκεια προπόνησης
Χρόνος τραυματισμού
Χωρίς τραυματισμό
Στην αρχή
Στη μέση
Στο τέλος
28
29
23,1%
24,0%
64
10
17
30
Ποσότητα παικτών
52,9%
8,3%
14,0%
24,8%
Ποσοστό επί του
συνόλου των
τραυματισμένων
παικτών
Επανατραυματισμός Ά τραυματισμού
Ναι
Επανάληψη επανατραυματισμού
Ναι
Τύπος επανατραυματισμού
Μυϊκός τραυματισμός
Σπάσιμο
Άλλος τραυματισμός
Σοβαρότητα επανατραυματισμού
G1-Ελαφρύς
Τόπος επανατραυματισμού
Κατά τη διάρκεια αγώνα
Κατά τη διάρκεια προπόνησης
Χρόνος επανατραυματισμού
Στην αρχή
Στη μέση
Στο τέλος
36
17
29,8%
5
29,4%
12
3
2
70,6%
17,6%
11,8%
17
29,8%
11
6
64,7%
35,3%
2
3
12
11,8%
17,6%
70,6%
Παρακάτω ακολουθεί αναφορά σχετικά με στατιστικά στοιχεία που
αναφέρονται στον δεύτερο τραυματισμό των παικτών. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 3
οι παίκτες αναφέρουν ότι έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον δεύτερο τραυματισμό κατά
8,3%. Οι περισσότεροι παίκτες αναφέρουν ότι ο δεύτερος τραυματισμός τους
συχνότερα ήταν μυϊκός (5,8%), λιγότερο σπάσιμο (1,7%) και σπανιότερα άλλου
είδους τραυματισμός (0,8%). Αναφερόμενοι στον δεύτερο τραυματισμό τους οι
περισσότεροι αναφέρουν ότι ήταν ελαφρύς (8,3%). Σχετικά με τον τόπο που
καταγράφεται ο δεύτερο τους τραυματισμός, οι παίκτες αναφέρουν συχνότερα τη
διάρκεια του αγώνα (5%) και έπειτα τη διάρκεια της προπόνησης (3,3%). Σχετικά με
τον χρόνο κατά τον οποίο τραυματίστηκαν αναφέρουν συχνότερα την αρχή του
αγώνα ή της προπόνησης (4,1%), έπειτα το τέλος (3,3%) και τέλος τη μέση (0,8%).
Από το σύνολο των παικτών που αντιμετώπισαν τον δεύτερο τραυματισμό το
50% φαίνεται να έχει υποστεί επανατραυματισμό και μόνο το 20% από αυτούς τους
επανατραυματισμούς
ήταν
κατ’
επανάληψη.
Σχετικά
με
τον
τύπο
του
επανατραυματισμού σε σχέση με τον δεύτερο τραυματισμό τους οι παίκτες φαίνεται
να συχνότερα να αντιμετωπίζουν μυϊκό επανατραυματισμό (60%), ενώ το 20%
αντιμετώπισε σπάσιμο και το υπόλοιπο 20% άλλους τραυματισμούς. Εκ του συνόλου
των
παικτών
που
επανατραυματίστηκαν
το
60%
αντιμετώπισε
ελαφρύ
επανατραυματισμό ενώ μέτριο και βαρύ επανατραυματισμό φαίνεται να αντιμετώπισε
το 20% αντίστοιχα. Ο επανατραυματισμός επί του δεύτερου τραυματισμού των
παικτών φαίνεται να συμβαίνει συχνότερα κατά τη διάρκεια αγώνα (60%) παρά κατά
τη διάρκεια προπόνησης (40%). Τέλος, ο επανατραυματισμός επί του δεύτερου
τραυματισμού των παικτών φαίνεται συχνότερα να συμβαίνει στο τέλος (60%), και
πιο σπάνια στην αρχή (40%) του αγώνα ή της προπόνησης χωρίς να σημειώνονται
επανατραυματισμοί στον δεύτερο τραυματισμό στη μέση του αγώνα ή της
προπόνησης.
Πίνακας 3: Στατιστικά στοιχεία δεύτερου τραυματισμού
Ποσότητα παικτών
Ποσοστό επί
του συνόλου
των παικτών
37
΄Β Τραυματισμός
Ν/Α
59
10
52
48,8%
8,3%
43%
76
2
43
62,8%
1,7%
35,5%
36
7
2
1
62,0%
29,8%
5,8%
1,7%
,8%
75
36
10
62,0%
29,8%
8,3%
75
36
6
62,0%
29,8%
5,0%
4
3,3%
75
36
62,0%
29,8%
Στην αρχή
Στη μέση
5
1
4,1%
,8%
Στο τέλος
4
Ποσότητα παικτών
3,3%
Ποσοστό επί του
Ναι
Όχι
Επανάληψη
Ν/Α
Ναι
Όχι
Τύπος ‘Β τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
Μυϊκός τραυματισμός
Σπάσιμο
Άλλος τραυματισμός
Σοβαρότητα τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
G1-Ελαφρύς
Τόπος τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
Κατά τη διάρκεια αγώνα
Κατά τη διάρκεια προπόνησης
Χρόνος τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
συνόλου των
τραυματισμένων
παικτών
Επανατραυματισμός ΄Β τραυματισμού
Ναι
Επανάληψη επανατραυματισμού
Ναι
Τύπος επανατραυματισμού
Μυϊκός επανατραυματισμός
38
5
50%
2
20%
3
60%
Σπάσιμο
1
20%
Άλλος τραυματισμός
Σοβαρότητα επανατραυματισμού
G1-Ελαφρύς
G2-Μέτριος
G3-Βαρύς
Τόπος επανατραυματισμού
Κατά τη διάρκεια αγώνα
Κατά τη διάρκεια προπόνησης
Χρόνος τραυματισμού
Στην αρχή
1
20%
3
1
1
60%
20%
20%
3
2
60%
40%
2
40%
Στο τέλος
3
60%
Παρακάτω ακολουθεί αναφορά σχετικά με στατιστικά στοιχεία που
αναφέρονται στον τρίτο τραυματισμό των παικτών. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 4 οι
περισσότεροι παίκτες αναφέρουν ότι δεν έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον τρίτο
τραυματισμό κατά 98,4% εν συγκρίσει με το 1,7% του δείγματος που έχει
αντιμετωπίσει τον τρίτο τραυματισμό. Οι περισσότεροι παίκτες αναφέρουν ότι ο
τρίτος τραυματισμός τους συχνότερα ήταν μυϊκός, ελαφρύς, συναίβει κατά τη
διάρκεια αγώνα (1,7% αντίστοιχα) και συναίβει είτε στην αρχή είτε στο τέλος του
αγώνα (0,8% αντίστοιχα). Το 50% των παικτών έχουν εμπειρία επανατραυματισμού
επί του τρίτου τραυματισμού τους αλλά τον βίωσαν κατ’ επανάληψιν, ήταν σε όλους
μυϊκός, ελαφρύς και συναίβει στη μέση της διάρκειας της προπόνησης και όχι του
αγώνα.
Πίνακας 4: Στατιστικά τρίτου τραυματισμού
Ποσότητα παικτών
Ποσοστό επί του
συνόλου των
παικτών
΄Γ Τραυματισμός
Ν/Α
Ναι
Όχι
Επανάληψη
Ν/Α
Όχι
39
97
2
22
80,2%
1,7%
18,2%
97
24
80,2%
19,8%
Τύπος ‘Γ τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
Μυϊκός τραυματισμός
Σοβαρότητα τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
G1-Ελαφρύς
Τόπος τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
Κατά τη διάρκεια αγώνα
Χρόνος τραυματισμού
Ν/Α
Χωρίς τραυματισμό
Στην αρχή
Στο τέλος
97
22
2
80,2%
18,2%
1,7%
97
22
2
80,2%
18,2%
1,7%
97
22
80,2%
18,2%
2
1,7%
97
22
1
1
Ποσότητα παικτών
80,2%
18,2%
,8%
,8%
Ποσοστό επί του
συνόλου των
τραυματισμένων
παικτών
Γ΄ Επανατραυματισμός
Ναι
Επανάληψη επανατραυματισμού
Ναι
Τύπος Γ’ επανατραυματισμού
Μυϊκός επανατραυματισμός
Σοβαρότητα Γ’ επανατραυματισμού
G1-Ελαφρύς
Τόπος επανατραυματισμού
Κατά τη διάρκεια προπόνησης
Χρόνος επανατραυματισμού
Στη μέση
1
50%
1
100%
1
100%
1
100%
1
100%
1
100%
Για την καταγραφή ή μη σχέσης μεταξύ των μεταβλητών χρησιμοποιηθηκε ο
έλεγχος x2 του Pearson (Παράρτημα 4). Η συσχέτιση της ηλικίας και της σοβαρότητας
τραυματισμού και επανατραυματισμού των συμμετεχόντων φαίνεται θετική αλλά όχι
στατιστικά σημαντική σύμφωνα με τον έλεγχο Pearson:
40
•
Ά τραυματισμός και ηλικία: r= .02, n= 121, p>0.01
•
Ά επανατραυματισμός και ηλικία: r= ,03, n=121, p>0.01
•
΄Β τραυματισμός και ηλικία: r= ,27, n=121, p>0.01
•
΄Β επανατραυματισμός και ηλικία: r= ,18, n=121, p>0.01
•
΄Γ τραυματισμός και ηλικία: r= ,49, n=121, p>0.01
•
΄Γ επανατραυματισμός και ηλικία: r= ,34, n=121, p>0.01
Η συσχέτιση του ύψους και της σοβαρότητας τραυματισμού και
επανατραυματισμού των συμμετεχόντων φαίνεται αρνητική αλλά όχι στατιστικά
σημαντική σύμφωνα με τον έλεγχο Pearson:
•
Ά τραυματισμός και ύψος: r= -.07, n= 121, p>0.01
•
Ά επανατραυματισμός και ύψος: r= -,06, n=121, p>0.01
•
΄Β τραυματισμός και ύψος: r= -,03, n=121, p>0.01
•
΄Β επανατραυματισμός και ύψος: r= -,01, n=121, p>0.01
•
΄Γ τραυματισμός και ύψος: r= -,22, n=121, p>0.01
•
΄Γ επανατραυματισμός και ύψος: r= -,27, n=121, p>0.01
Η συσχέτιση του βάρους του παίκτη και της σοβαρότητας τραυματισμού και
επανατραυματισμού των συμμετεχόντων φαίνεται αρνητική αλλά όχι στατιστικά
σημαντική κατά τον πρώτο τραυματισμό και τον επανατραυματισμό του τρίτου
τραυματισμού αλλά θετική και όχι στατιστικά σημαντική στις υπόλοιπες περιπτώσεις,
σύμφωνα με τον έλεγχο Pearson:
•
Ά τραυματισμός και βάρος: r= -.02, n= 121, p>0.01
•
Ά επανατραυματισμός και βάρος: r= ,02, n=121, p>0.01
•
΄Β τραυματισμός και βάρος: r= ,11, n=121, p>0.01
•
΄Β επανατραυματισμός και βάρος: r= ,07, n=121, p>0.01
•
΄Γ τραυματισμός και βάρος: r= ,04, n=121, p>0.01
•
΄Γ επανατραυματισμός και βάρος: r= -,27, n=121, p>0.01
41
Η συσχέτιση του δείκτη μάζας σώματος του παίκτη και της σοβαρότητας
τραυματισμού και επανατραυματισμού των συμμετεχόντων φαίνεται αρνητική αλλά
όχι στατιστικά σημαντική κατά τον πρώτο τραυματισμό και τον επανατραυματισμό
του δεύτερου και τρίτου ταυματισμού αλλά θετική και όχι στατιστικά σημαντική στις
υπόλοιπες περιπτώσεις, σύμφωνα με τον έλεγχο Pearson:
•
Ά τραυματισμός και BMI: r= -.38, n= 121, p>0.01
•
Ά επανατραυματισμός και BMI: r= ,07, n=121, p>0.01
•
΄Β τραυματισμός και BMI: r= ,19, n=121, p>0.01
•
΄Β επανατραυματισμός και BMI: r= -,00, n=121, p>0.01
•
΄Γ τραυματισμός και BMI: r= ,14, n=121, p>0.01
•
΄Γ επανατραυματισμός και BMI: r= -,19, n=121, p>0.01
Επιπλέον, ο έλεγχος Pearson δείχνει:
- μία αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση της ηλικίας και του ιστορικού
τραυματισμού των παικτών, r=-,57, n=121, p<0.01
- μία αρνητική και μη στατιστικά σημαντική σχέση του ύψους και του ιστορικού
προηγούμενου τραυματισμού των παικτών, r=-,08, n=121, p>0.01
- μία αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση του βάρους και του ιστορικού
προηγούμενου τραυματισμού των παικτών, r=-,30, n=121, p<0.01
- μία αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση του δείκτη μάζας σώματος και
του ιστορικού προηγούμενου τραυματισμού των παικτών, r=-,32, n=121, p<0.01
Στην προσπάθεια να απαντηθούν και τα υπόλοιπα ερευνητικά ερωτήματα της
έρευνας οδηγούμαστε στους παρακάτω πίνακες: Στον Πίνακα 5 φαίνεται ότι ο μυϊκός
τραυματισμός είναι συχνότερος και στις τρεις περιπτώσεις τραυματισμού (66,7%,
70% και 100% αντίστοιχα). Το ίδιο ισχύει και για τις τρεις περιπτώσεις
επανατραυματισμών (70,6%, 60,% και 100% αντίστοιχα).
42
Πίνακας 5: Βαθμός παρουσίας μυϊκού τραυματισμού και μυϊκού επανατραυματισμού
Μυϊκός
Ά Τραυματισμός
Σπάσιμο
38
(66,7%)
Ά Επανατραυματισμός
12
(70,6%)
΄Β Τραυματισμός
7
(70%)
΄Β Επανατραυματισμός
3
(60%)
΄Γ Τραυματισμός
2
(100%)
΄Γ Επανατραυματισμός
1
(100%)
Άλλος
Σύνολο
τραυματισμός
παικτών
7
12
57
3
2
17
2
1
10
1
1
5
0
0
2
0
0
1
Στον Πίνακα 6 που ακολουθεί φαίνεται ότι τον πρώτο και τον τρίτο
τραυματισμό τον βίωσαν οι παίκτες συχνότερα κατά τη διάρκεια προπόνησης (50,9%
και 100% αντίστοιχα) ενώ τον δεύτερο τραυματισμό συχνότερα κατά τη διάρκεια
αγώνα (64,7%). Στο πλαίσιο των επανατραυματισμών επί των τριών βασικών
τραυματισμών
τους
φαίνεται
ότι
στον
πρώτο
και
δεύτερο
τραυματισμό
καταγράφονται επανατραυματισμοί κατά τη διάρκεια του αγώνα (34,7% και 60%
αντίστοιχα) ενώ αναφορικά με τον επανατραυματισμό επί του τρίτου τραυματισμού
τα στατιστικά δείχνουν υψηλότερα ποσοστά στην περίπτωση της διάρκειας της
προπόνησης (100%).
Πίνακας 6: Συχνότητα τραυματισμού ή επανατραυματισμού κατά τη διάρκεια αγώνα ή
προπόνησης
Ά Τραυματισμός
Κατά τη διάρκεια
Κατά τη διάρκεια
Σύνολο
αγώνα
προπόνησης
παικτών
28
29
57
(50,9%)
Ά Επανατραυματισμός
11
6
(64,7%)
43
17
΄Β Τραυματισμός
6
4
10
2
5
2
2
(60%)
΄Β Επανατραυματισμός
3
(60%)
΄Γ τραυματισμός
0
(100%)
΄Γ Επανατραυματισμός
0
1
1
(100%)
Στον
Πίνακα
7
φαίνεται
οι
περισσότεροι
τραυματισμοί
και
επανατραυματισμοί συμβαίνουν σε παίκτες που χρησιμοποιούν ως κυρίαρχο πόδι το
δεξί τους. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να τονιστεί ότι οι παίκτες που χρησιμοποιούν
το αριστερό τους πόδι ως κυρίαρχο είναι πολλοί λιγότεροι όμως αναφέρουν ότι έχουν
βιώσει μόνο τον πρώτο τραυματισμό και κανέναν άλλο.
Πίνακας 7: Συχνότητα τραυματισμού και επανατραυματισμού βάσει της κυριαρχίας
δεξιού ή αριστερού ποδιού
Κυρίαρχο πόδι
Δεξί
Αριστερό
Σύνολο
παικτών
Ά Τραυματισμός
Ά Επανατραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
΄Β Επανατραυματισμός
΄Γ τραυματισμός
΄Γ Επανατραυματισμός
51
(89,5%)
17
(100%)
10
(100%)
5
(100%)
2
(100%)
1
(100%)
6
57
0
17
0
10
0
5
0
2
0
1
Στον Πίνακα 8 φαίνεται πρώτο, δεύτερο και τρίτο τραυματισμό συχνότερα
αντιμετώπισαν οι παίκτες με δείκτη μάζας σώματος από 21 έως 25 ενώ οι παίκτες με
44
υψηλό δείκτη μάζας σώματος (28-30) αναφέρουν μόνο μία περίπτωση πρώτου
τραυματισμού.
Πίνακας 8: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με τον Δείκτη Μάζας
Σώματος
Δείκτης Μάζας Σώματος
Σύνολο
18 20
Ά Τραυματισμός
Ά Επανατραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
΄Β Επανατραυματισμός
΄Γ τραυματισμός
΄Γ Επανατραυματισμός
παικτών
21 - 22
3
24
(42,1%)
0
6
0
3
0
0
0
23 - 25
26 - 27
28-30
12
1
57
4
0
17
2
0
10
1
0
5
0
1
(50%)
0
2
0
0
0
1
17
7
(41,2%)
5
(50%)
2
(40%)
2
(40%)
1
(50%)
1
(100%)
Στον Πίνακα 9 φαίνεται ότι σε όλες τις περιπτώσεις τραυματισμού υπήρξε
συχνότερα ιστορικό προηγούμενου τραυματισμού (Α:73,7%, Β: 90% και Γ: 100%).
Πίνακας 9: Συσχέτιση τραυματισμών με το ιστορικό προηγούμενου τραυματισμού
Ιστορικό Προηγούμενου
Τραυματισμού
Ναι
Όχι
Σύνολο
παικτών
Ά Τραυματισμός
42
15
57
(73,7%)
΄Β Τραυματισμός
9
(90%)
1
10
΄Γ τραυματισμός
2
0
2
45
(100%)
Στον Πίνακα 10 φαίνεται ότι ήρθαν αντιμέτωποι με τον πρώτο τραυματισμό
και τον επανατραυματισμό του συχνότερα οι παίκτες μικρότερης ηλικίας δηλαδή 14
έως 18 χρονών(47,4%), με τον δεύτερο τραυματισμό οι παίκτες ηλικίας 14 έως 24
ετών (60%) ενώ με τον επανατραυματισμό αυτού συχνότερα οι παίκτες ηλικίας 19
έως 24 ετών ή 30 έως 35 (40% αντίστοιχα) και σχετικά με το τρίτο τραυματισμό και
επανατραυματισμό επί του σημείου οι παίκτες μεγαλύτερης ηλικίας, αυτοί από 30 έως
35 χρονών (100% αντίστοιχα).
Πίνακας 10: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με την ηλικία
Ηλικία παίκτη
Σύνολο
Ά Τραυματισμός
Ά Επανατραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
14 - 18
27
(47,4%)
7
(41,2%)
3
(30%)
΄Β Επανατραυματισμός
΄Γ τραυματισμός
΄Γ Επανατραυματισμός
19 - 24
25 - 29
30 - 35
3640
παικτών
11
9
7
3
57
4
4
2
0
17
3
(30%)
2
2
0
10
1
2
(40%)
0
0
5
0
0
0
0
2
0
0
0
0
1
2
(40%)
2
(100%)
1
(100%)
Σχετικά με την συσχέτιση του ύψους των παικτών φαίνεται από τον Πίνακα
11 ότι συχνότερα βίωσαν τραυματισμό και επανατραυματισμό οι παίκτες με ύψος
1,67 έως 1,8 μ..
Πίνακας 11: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με το ύψος
Ύψος παίκτη
Σύνολο
1,60 1,66
1,67 1,73
1,74 1,80
46
1,81 1,87
1,881,94
παικτών
Ά Τραυματισμός
Ά Επανατραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
΄Β Επανατραυματισμός
΄Γ Τραυματισμός
΄Γ Επανατραυματισμός
2
19
0
7
(41,2%)
0
3
0
0
0
20
(35,1%)
7
(41,2%)
2
(40%)
1
(50%)
1
(100%)
13
3
57
2
1
17
4
(40%)
2
1
10
1
1
1
5
1
(50%)
0
0
2
0
0
0
1
Σχετικά με την επιρροή του βάρους του παίκτη και την παρουσία
τραυματισμού και επανατραυματισμού φαίνεται στον Πίνακα 12 ότι οι περισσότεροι
παίκτες που αντιμετώπισαν τον πρώτο τραυματισμό αλλά και τον επανατραυματισμό
επί αυτού όπως επίσης και τον δεύτερο τραυματισμό ζυγίζουν 68-77 κιλά. Στις
περιπτώσεις του επανατραυματισμού επί του δεύτερου τραυματισμού, του τρίτου
τραυματισμού αλλά και του επανατραυματισμού αυτού, οι παίκτες συχνότερα
ζυγίζουν 59-67 κιλά.
Πίνακας 12: Συσχέτιση τραυματισμών και επανατραυματισμών με το βάρος
Βάρος παίκτη
Σύνολο
Ά Τραυματισμός
Ά Επανατραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
΄Β Επανατραυματισμός
΄Γ τραυματισμός
΄Γ Επανατραυματισμός
50 - 58
59 - 67
5
16
1
4
0
3
0
2
(40%)
0
0
68 - 77
18
(31,6%)
8
(47,1%)
4
(40%)
1
(50%)
1
(100%)
47
78 - 86
8795
παικτών
15
3
57
3
1
17
2
1
10
1
1
1
5
0
1
(50%)
0
2
0
0
0
1
Σχετικά με τον επιπολασμό τραυματισμών σε σχέση με το εάν πρόκειται για
παίκτη ή τερματοφύλακα όπως φαίνεται στον Πίνακα 13, οι τερματοφύλακες
αναφέρονται ότι έχουν αντιμετωπίσει μόνο τον πρώτο τραυματισμό και όχι τους
υπόλοιπους.
Πίνακας 13: Επιπολασμός τραυματισμών σε σχέση με το είδος παίκτη
Είδος παίκτη
Τερματοφύλακας
Ά Τραυματισμός
΄Β Τραυματισμός
΄Γ Τραυματισμός
Παίκτης
Σύνολο παικτών
3
54
57
0
10
10
0
2
2
48
Κεφάλαιο 5ο: Συμπεράσματα
Το ποδόσφαιρο είναι ένα διαλείπον ομαδικό άθλημα υψηλής έντασης που
απαιτεί από τους παίκτες να είναι σωματικά ικανοί να αντιμετωπίσουν κινήσεις
υψηλής
έντασης,
συμπεριλαμβανομένων
επαναλαμβανόμενων
αλλαγών
κατεύθυνσης, σπριντ και επιταχύνσεων/επιβραδύνσεων, παράλληλα με πολύπλοκες
και απαιτητικές σωματικές τεχνικές ενέργειες. Λόγω της φύσης αυτών των
δραστηριοτήτων, δεν αποτελεί έκπληξη ότι η συχνότητα στο επαγγελματικό αλλά και
στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο είναι υψηλή. Βέβαια, οι παίκτες ποδοσφαίρου
ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού λόγω του δυνητικά
ασυνήθιστου χαρακτήρα της προπόνησης και του αγώνα σε σύγκριση με το
ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο και της αυξημένης συμφόρησης των αγώνων (Carling,
McCall, Le Gall & Dupont, 2016). Η μείωση της διαθεσιμότητας των παικτών ως
αποτέλεσμα τραυματισμών και ασθενειών έχει αποδειχθεί ότι έχει επιζήμια επίδραση
στην απόδοση της ομάδας και μπορεί να προκαλέσει οικονομικές αντιξοότητες σε
συλλόγους, διεθνείς ποδοσφαιρικούς οργανισμούς και διοικητικά όργανα (Hagglund
et al., 2013). Επιπλέον, η ευημερία των παικτών είναι υψίστης σημασίας, και ως εκ
τούτου, θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για να ελαχιστοποιηθεί ο
κίνδυνος τραυματισμού και ασθένειας των παικτών.
Η παρούσα εργασία καλείται να καταγράψει τους τραυματισμούς παικτών
ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου σε ελληνικές ομάδες κατά το αθλητικό έτος 2020-2021.
Τα δεδομένα της έρευνας που εκπονήθηκε πάρθηκαν από 121 συμμετέχοντες άνδρες
αθλητές ηλικίας 14 έως 40 (ΜΟ 20,9 έτη), ύψους από 1,60 έως 1,94 (ΜΟ 1,77 μ.),
βάρους 50 έως 95 κιλά (ΜΟ 71 κιλά), δείκτη ΒΜΙ από 18 έως 30 (ΜΟ 22,6), με
συχνότερα κυρίαρχο πόδι το δεξί και συχνότερα ιστορικό προηγούμενου
τραυματισμού. Επιπρόσθετα, καλείται να απαντήσει σε μία σειρά ερωτημάτων στα
οποία οδηγήθηκε έπειτα από στατιστική επεξεργασία των δεδομένων της έρευνας.
Η μελέτη αναφέρεται σε τρεις βασικούς τραυματισμούς που δύναται να έχουν
υποστεί οι αθλητές και εν συνεχεία σε αντίστοιχους επανατραυματισμούς που έχουν
αντιμετωπίσει στη συγκεκριμένη περιοχή. Απαντώντας το πρώτο ερευνητικό
ερώτημα φαίνεται ότι τα δημογραφικά στοιχεία σε σχέση με τη σοβαρότητα των
τραυματισμών καταγράφουν θετική ή αρνητική αλλά όχι σημαντικά στατιστική
συσχέτιση.
Αυτό
σημαίνει
ότι
η
σοβαρότητα
49
των
τραυματισμών
και
επανατραυματισμών των αθλητών ποδοσφαίρου της έρευνας δεν φαίνεται να είναι
αποτελέσμα σημαντικού επηρεασμού από τα δημογραφικά τους στοιχεία, όπως η
ηλικία τους, το ύψος τους, το βάρος τους ή ο δείκτης μάζας σώματός τους. Παρόλα
αυτά, στους τρεις τραυματισμούς και επανατραυματισμούς που ελέγχει η μελέτη
φαίνεται ότι όσο μεγαλύτερος είναι ηλικιακά ο αθλητής τόσο αυξάνεται η
σοβαρότητα του τραυματισμού του.
Επιπρόσθετα, οι επανατραυματισμοί της μελέτης αναφέρονται σε μικρότερο
ποσοστό σε σχέση με τους αρχικούς τραυματισμούς γεγονός που παρουσιάζει
ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την άποψη της πρόληψης μετά από τον αρχικό
τραυματισμό. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες η υγεία των μεγαλύτερων σε ηλικία
ανθρώπων δύναται να βοηθηθεί από το ψυχαγωγικό ποδόσφαιρο, μειώνοντας έτσι
κινδύνους καρδιοπάθειας ή ακόμη και διαβήτη (Andersen, 2016). Γενικότερα, στη
παρούσα έρευνα οι τραυματισμοί και οι επανατραυματισμοί μεταφράζονται σε
χαμηλής σοβαρότητας τραυματισμοί στις περισσότερες των καταγραφών γεγονός που
έρχεται σε αντίθεση με τα ευρήματα των Donmez et al. (2017) που μελέτησαν
τραυματισμούς σε άνδρες που συμμετείχαν σε ψυχαγωγικό ποδόσφαιρο. Αντίθετα,
συμφωνεί με τα ευρήματα των Morgan et al. (2001) που μελέτησε άνδρες
ποδοσφαιριστές υψηλής επαγγελματικής κατηγορίας και το με το εύρημα των
Sprouse, Alty, Kamp, Cowie, Mehta et al. (2020) που αναφέρει ότι δεν υπήρχε
διαφορά στη σοβαρότητα του τραυματισμού μεταξύ αγώνα και προπόνησης για
επαγγελματίες άνδρες αλλά και γυναίκες ποδοσφαιριστές. Παράλληλα, σε μελέτη
σχετικά με την επίδραση της ωριμότητας σε παίκτες ακαδημιών φάνηκε ότι η αύξηση
της ηλικίας αύξησε και τους τραυματισμούς που συνηθέστερα ήταν μυϊκοί (Δαγρέ &
Συρίγος, 2016). Τα παραπάνω σημειώνουν ενδιαφέρον διότι πιθανά υποδεικνύουν ότι
η επαγγελματική ενασχόληση με το ποδόσφαιρο δύναται να καταγράφει μεγαλύτερη
ένταση στις κινήσεις ή ακόμη και στην επιθετικότητα των αθλητών με αποτέλεσμα ο
οποιοσδήποτε τραυματισμός να είναι πιο σοβαρός σε σχέση με τους τραυματισμούς
των ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών. Αντίθετα, φαίνεται ότι όσο μικρότερο ύψος έχει ο
αθλητής τόσο πιο σοβαρός είναι ο τραυματισμός του γεγονός που δεν επιβεβαιώνεται
από παλαιότερες έρευνες.
Αναφορικά με το βάρος αλλά και τον δείκτη BMI φαίνεται ότι οι αθλητές με
χαμηλότερες τιμές επηρεάστηκαν σε κάποιο βαθμό αναφορικά με τη σοβαρότητα του
50
τραυματισμού τους κατά τον πρώτο τραυματισμό και κατά τον επανατραυματισμό
τους στην δεύτερη είτε στην τρίτη περίπτωση τραυματισμού. Επιπρόσθετα, το
ιστορικό τραυματισμού των παικτών δύναται να δηλώσει σημαντικά στοιχεία για την
πορεία τραυματισμού των αθλητών ποδοσφαίρου. Εκ των αποτελεσμάτων της μελέτης
φάνηκε ότι τα άτομα με μικρότερη ηλικία, με μικρότερο ύψος, με χαμηλότερο βάρος και
χαμηλότερο δείκτη μάζας (ΒΜΙ) έχουν περισσότερο επιβεβαρυμένο ιστορικό
προηγούμενων τραυματισμών.
Σχετικά με τον πρώτο τραυματισμό αν και οι περισσότεροι αθλητές δεν τον
έχουν βιώσει αναφέρουν ότι ήταν μυϊκός. Αντίστοιχα αποτελέσματα παρουσιάζει και
ο επανατραυματισμός του σημείου με τους περισσότερους επανατραυματισμούς να
είναι μυϊκοί. Απαντώντας λοιπόν, στο δεύτερο ερευνητικό ερώτηματα φαίνεται ότι τα
αποτελέσματα συνάδουν με προηγούμενες μελέτες όπως αυτή των Ahmed et al.
(2020) όπου κατά πλειοψηφία οι άνδρες ποδοσφαιριστές της μελέτης τους
τραυματίστηκαν μυϊκά παρά βίωσαν άλλου είδους τραυματισμό. Οι τραυματισμοί
των μυών και των τενόντων των αθλητών ήταν οι πιο συνηθισμένοι τραυματισμοί.
Κατάγματα και εξάρθρωση των οστών ήταν οι λιγότερο συχνές κακώσεις όπως
παρουσιάζεται και στην παρούσα μελέτη. Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν και άλλες
μελέτες όπως των Arliani et al. (2017) στις οποίες οι μυϊκοί τραυματισμοί σχεδόν
καλύπτουν τους μισούς τραυματισμούς ανδρών παικτών ποδοσφαίρου. Άλλοστε,
στην περίπτωση των άλλων τραυματισμών, πέρα από τους μυϊκούς ή τα κατάγματα
οστών οι καταγραφές είναι πάντοτε χαμηλότερες όπως επιβεβαιώνεται και από τη
μελέτη των Miche et al. (2002).
Συνεχίζοντας με το τρίτο ερευνητικό ερώτημα φαίνεται ότι οι αθλητές
ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου συχνότερα τραυματίστηκαν κατά την διάρκεια της
προπόνησης χωρίς όμως να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο
τόπων τραυματισμού. Τα ευρήματα έρχονται σε αντίθεση με τα ευρήματα ερευνών
των Stubbe et al. (2015) όπου στους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές η συχνότητα
τραυματισμών κατά τη διάρκεια των αγώνων φαίνεται να είναι υψηλότερη σε
σύγκριση με την προπόνηση. Επίσης, τα αποτελέσματα του αρχικού τραυματισμού
δεν συνάδουν με τα όσα κατέγραψε η μελέτη των Ahmed et al. (2020) στην οποία το
μεγαλύτερο
ποσοστό
των
τραυματισμών
ανδρών
αθλητών
ποδοσφαίρου
κατεγράφησαν κατά τη διάρκεια αγώνα και όχι προπόνησης. Παρόλα αυτά θεωρείται
51
ενδιαφέρον το ότι οι προηγούμενες έρευνες δεν αναφέρουν επιλογές τραυματισμού
και επανατραυματισμού όπως η παρούσα μελέτη.
Οι
συμμετέχοντες
στην
παρούσα
μελέτη,
αναφερόμενοι
στους
επανατραυματισμούς δήλωσαν συχνότερα ότι τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια ενός
αγώνα. Τα αποτελέσματα συμφωνούν με παλαιότερη μελέτη των Morgan et al.
(2001) που κατέγραψε περισσότερους τραυματισμούς κατά τη διάρκεια του
παιχνιδιού παρά κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
Οι αθλητές της μελέτης που τραυματίστηκαν είναι ιδιαίτερα περισσότεροι
παίκτες με κυρίαρχο πόδι το δεξί. Οι παίκτες που χρησιμοποιούν το αριστερό τους
πόδι ως κυρίαρχο είναι πολλοί λιγότεροι, οι απαντήσεις των οποίων, όμως,
αναφέρουν ότι έχουν βιώσει μόνο τον πρώτο τραυματισμό και κανέναν άλλο
τραυματισμό ή επανατραυματισμό. Εις απάντηση, λοιπόν, του τέταρτου ερευνητικού
ερωτήματος οι παίκτες με κυρίαρχο πόδι το δεξί τραυματίζονται συχνότερα από τους
παίκτες με κυρίαρχο πόδι το αριστερό.
Απαντώντας το πέμπτο ερευνητικό ερώτημα, φαίνεται ότι οι τραυματισμοί
των αθλητών είναι περισσότεροι όταν ο δείκτης μάζας σώματός τους είναι 21 έως 25
που κρίνεται σύμφωνα με τη βιβλιογραφία ο βασικός BMΙ ενός αθλητή ποδοσφαίρου.
Δεν καταγράφεται στατιστική σημαντικότητα μεταξύ των μεταβλητών διότι το
μεγαλύτερο δείγμα βρίσκονταν σε αυτήν την κατηγορία BMI. Στα πλαίσια του έκτου
ερευνητικού ερωτήματος, φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των αθλητών που
δήλωσαν ότι αντιμετώπισαν τον πρώτο τραυματισμό της μελέτης έχουν παρουσιάσει
επιβεβαρυμένο ιστορικό προηγούμενου τραυματισμού. Τα αποτελέσματα συνάδουν
με τα ευρήματα της μελέτης των Ahmed et al (2020) όπου μελέτησε τους
τραυματισμούς από 146 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Η διαφορά μεταξύ
ποδοσφαιριστών ερασιτεχνικού και επαγγελματικού ποδοσφαίρου φαίνεται μέσω της
σύγκρισης της παρούσας έρευνας και αυτής των Ahmed et al. (2020). Επιπρόσθετα,
οι τερματοφύλακες ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου της παρούσας μελέτης σημείωσαν
τραυματισμούς σε υψηλότερα ποσοστά από τους τερματοφύλακες επαγγελματικού
ποδοσφαίρου της προηγούμενης μελέτης. Οι προαναφερθείσες διαφορές στα ποσοστά
τραυματισμών μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών παικτών μπορεί να εξηγηθούν
από τη διαφορά στο επίπεδο στο οποίο παίζουν, καθώς παράγοντες όπως η
52
διαθεσιμότητα ιατρικής υποστήριξης και/ή το μέγεθος της ομάδας μπορεί να
επηρεάσουν τον κίνδυνο τραυματισμού και τα χαρακτηριστικά τους.
Οι συμμετέχοντες καταγράφουν μέσο όρο ηλικίας 21 έτη. Αναζητώντας την
συσχέτιση της ηλικίας του παίκτη με την καταγραφή τραυματισμών και
επανατραυματισμών αυτών ώστε να απαντηθεί το έβδομο ερευνητικό ερώτημα
φαίνεται ότι περισσότεροι αθλητές μικρότερης ηλικίας έως τα 24 τους χρόνια έχουν
αντιμετωπίσει τους τρεις τραυματισμούς της μελέτης. Στην περίπτωση μόνο του
τρίτου τραυματισμού τα άτομα που τον αναφέρουν είναι ηλικίας 30-35 ετών.
Συμπερασματικά, οι νεότεροι ηλικιακά αθλητές έχουν αντιμετωπίσει περισσότερους
τραυματισμούς και επανατραυματισμούς. Σε έρευνα των Akalin et al. (2020) με
δείγμα ανδρών ποδοσφαιριστών σε κοντινή μέση ηλικία με της παρούσας έρευνας
φάνηκε ότι το 68% των παικτών έχουν βιώσει έστω έναν τραυματισμό γεγονός που
επιβεβαιώνει ότι η ηλικία των 20-25 καταγράφουν συχνά τραυματισμούς.
Για το όγδοο ερώτημα τα αποτελέσμα δείχνουν ότι αθλητές μέσου ύψους και
πιο συγκεκριμένα 1,67 έως 1,8 έχουν αντιμετωπίσει τους περισσότερους
τραυματισμούς και επανατραυματισμούς χωρίς να καταγραφεται άμεσα συσχετισμός
με τον τραυματισμό των αθλητών και το αποτέλσμα να θεωρείται στατιστικά
ασήμαντο.
Η επιρροή του βάρους των αθλητών απέναντι στην εμφάνιση τραυματισμών
και επανατραυματισμών οδήγησε την εργασία στο ένατο ερευνητικό ερώτημα. Εκ
των αποτελεσμάτων φαίνεται ότι οι περισσότεροι παίκτες που αντιμετώπισαν τον
πρώτο τραυματισμό αλλά και τον επανατραυματισμό επί αυτού όπως επίσης και τον
δεύτερο τραυματισμό ζυγίζουν 68-77 κιλά, μία μέση τιμή που συνηθίζεται στους
αθλητές ποδοσφαίρου. Στις περιπτώσεις του επανατραυματισμού επί του δεύτερου
τραυματισμού, του τρίτου τραυματισμού αλλά και του επανατραυματισμού αυτού, οι
παίκτες συχνότερα ζυγίζουν 59-67 κιλά. Άρα καταλήγουμε ότι το βάρος των αθλητών
που επηρεάζονται συχνότερα είναι από 59 έως 77 κιλά χωρίς να καταγραφεται άμεσα
συσχετισμός με τον τραυματισμό των αθλητών και το βάρος τους και το αποτέλσμα
να θεωρείται στατιστικά ασήμαντο.
53
Τέλος, απαντώντας το δέκατο ερευνητικό ερώτημα της μελέτης φαίνεται ότι
οι τερματοφύλακες αντιμετώπισαν συχνότερα μόνο τον πρώτο τραυματισμό ενώ οι
υπόλοιποι παίκτες φαίνεται ότι τραυματίζονται πιο συχνά. Τα ευρήματα
επιβεβαιώνουν παλαιότερες μελέτες που τονίζουν ότι οι αμυντικοί παίκτες
ποδοσφαίρου είναι αυτοί που βιώνουν τους σοβαρότερους τραυματισμούς όπως
επίσης και τους συχνότερους (Jan et al., 2009). Επίσης, οι Akalin et al. (2020)
αναφέρουν στη μελέτη τους που σχετίζεται με επαγγελματίες άνδρες ποδοσφαιριστές
ότι δεν υπάρχει διαχωρισμός θέσης των αθλητών παρά μόνο σε γενικότερα παίκτες
ασχέτου
θέσεως
τραυματισμένων
και
παικτών
σε
τερματοφύλακες.
παρατηρήθηκε
σε
Ο
χαφ
υψηλότερος
και
ο
επιπολασμός
χαμηλότερος
σε
τερματοφύλακες. Επιπρόσθετα, οι Muracki et al. (2021) αναφέρουν ότι αν και
καταγράφονται τραυματισμοί στους τερματοφύλακες (ιδιαίτερα μυϊκοί ή τενόντων)
και μικροτραυματισμοί στα δάκτυλα, στα χέρια και στους καρπούς τους, φέρουν
περισσότερους τραυματισμούς στα άνω άκρα από ότι οι υπόλοιποι ποδοσφαιριστές. Ο
τραυματισμός όμως και των τερματοφυλάκων προσφέρει γνώση για το σύνολο της
ομάδας και την αποφυγή χρόνου μέχρι την επιστροφή στην ενεργό δράση.
Η επιστροφή στο παιχνίδι μετά από τραυματισμό ενέχει κινδύνους
επανατραυματισμού. Εάν και οι περισσότεροι αθλητές της μελέτης αντιμετωπίζουν
συχνότερα μυϊκούς τραυματισμούς φαίνεται ότι συχνά επανατραυματίζονται.
Φαίνεται από τα αποτελέσματα της μελέτης ότι επανατραυματίστηκαν στον πρώτο
τραυματισμό ένας στους τρεις ενώ στον δεύτερο και τρίτο τραυματισμό ένας στους
δύο παίκτες ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου. Αντίστοιχα αποτελέσματα παρουσιάζει και
η μελέτη των Akalin et al. (2020) στην οποία από τους 50 άνδρες ποδοσφαιριστές που
συμμετείχαν 7 στους 10 κατέγραψαν επανατραυματισμό ενώ στη μελέτη των Ergunet
al. (2013) αναφέρονται λιγότεροι επανατραυματισμοί σε 20% του συνόλου των
παικτών της μελέτης τους. Στη μελέτη αυτή όμως το δείγμα ποδοσφαιριστών ήταν
μικρότερης ηλικίας (έως 19 ετών). Σε ακόμη μία μελέτη, λοιπόν, επιβεβαιώνεται το
ότι οι παίκτες ποδοσφαίρου μικρότερης ηλικίας δύναται να επανατραυματιστούν σε
χαμηλότερη συχνότητα.
Σε προηγούμενες μελέτες φάνηκε ότι περίπου οι μισοί τραυματισμοί λόγω του
απαιτούμενου χρόνου αποκατάστασης οδήγησαν σε απουσία από τον αθλητισμό
λιγότερο από 1 εβδομάδα, το ένα τρίτο οδήγησε σε απουσία μεταξύ 1 και 4
54
εβδομάδων και το 10 έως 15 % όλων των τραυματισμών ήταν σοβαροί Faude et al.
(2013). Το εάν οι στρατηγικές πρόληψης τραυματισμών και άλλες γνώσεις σχετικά με
τους τραυματισμούς εφαρμόζονται στην καθημερινή ρουτίνα του ερασιτεχνικού
ποδοσφαίρου δεν έγινε σαφές από την παρούσα εργασία σε σχέση με το δείγμα της
έρευνας. Οι προπονητές όμως όπως και οι παίκτες της ομάδας κατέχουν βασικό ρόλο
όσον αφορά τις στρατηγικές πρωτογενούς πρόληψης, αλλά και για δευτερεύοντα και
τριτοβάθμια βήματα πρόληψης, όπως είναι η απόφαση επιστροφής του αθλητή στο
παιχνίδι. Αναφέρεται ότι η επιτυχία των στρατηγικών πρόληψης εξαρτάται από την
αποδοχή από τους παίκτες και τους προπονητές, γεγονός που δείχνει θετική
συσχέτιση με τα αποτελέσματα προστασίας από τον τραυματισμό (McKay et al.,
2014). Η αποφυγή τραυματισμών μπορεί να συμβεί ιδιαίτερα με την πρόληψη.
Πολλές έρευνες αναφέρουν την έννοια της πρόληψης βασισμένη στις γνώσεις των
προπονητών ως σημαντικό γεγονός (Chung et al., 2017) όπως επίσης και οι πρόληψη
που προσφέρεται μέσα από την γνώση του ιατρικού προσωπικού (van der Horst et al.,
2017).
Συγκρίνοντας τα τελικά αποτελέσματα επανατραυματισμών και σοβαρότητας
τραυματισμού της παρούσας μελέτης με παλαιότερα ευρήματα φαίνεται ότι οι
ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές έχουν μειώσει τους επανατραυματισμούς τους. Τέτοιου
είδους πληροφορία δύναται να καταγραφεί και ως επιτυχία της ομάδας στο σύνολό
της που προκύπτει από τη γνώση αναφορικά με την πρόληψη. Οι αθλητικοί
τραυματισμοί
είναι
συνηθισμένοι,
αλλά
όταν
οι
κατάλληλες
στρατηγικές
αναπτύσσονται και υιοθετούνται αποτελεσματικά από προπονητές και παίκτες, ο
κίνδυνος τραυματισμού μπορεί να μετριαστεί. Ο ρόλος του προπονητή στη
διαδικασία πρόληψης αθλητικών τραυματισμών εκτείνεται πέρα από την εξασφάλιση
ασφαλούς τεχνικής άσκησης, κατάλληλου προγραμματισμού και σχεδιασμού
εγκαταστάσεων. Αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ προπονητών και το ιατρικό
προσωπικό είναι επιτακτική για την ανάπτυξη μιας κουλτούρας εντός ενός αθλητικού
συλλόγου που δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια των αθλητών. Οι προπονητές
χρειάζεται να παραμένουν ενήμεροι για τις εξελίξεις στην αθλητική ιατρική που
σχετίζονται με την πρόληψη τραυματισμών με βάση την άσκηση και την επιστροφή
στα παιχνίδια.
55
Συμπερασματικά, η μελέτη οδηγείται στο ότι η βασική γνώση της πρόληψης
και των τραυματισμών χρειάζεται να επιτυγχάνει τη μεταφορά της από τη θεωρητική
γνώση στην πρακτική ρουτίνας εντός των ποδοσφαιρικών ομάδων. Η μελέτη
επιπρόσθετα λόγω της μειωμένης συχνότητας επανατραυματισμού δύναται να
βασίζεται σε βελτιωμένες διαδικασίες πρόληψης και επικοινωνίας μεταξύ παικτών,
προπονητών, γιατρών και φυσιοθεραπευτών, για οποιαδήποτε απόφαση επιστροφής
στο παιχνίδι. Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά τραυματισμών, και τη συχνότητα
τραυματισμών, υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ διαφόρων ερασιτεχνών
ποδοσφαιριστών που υποδηλώνουν ότι μια πιο συγκεκριμένη προσέγγιση στην
πρόληψη τραυματισμών μπορεί να δημιουργήσει θετικά αποτελέσματα.
Αυτή η μελέτη πιστεύεται ότι είναι ένα δυνητικά πολύτιμο εργαλείο για την
κατανόηση των γεγονότων που οδηγούν σε τραυματισμούς στο ποδόσφαιρο
εξετάζοντας μερικούς από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία
τραυματισμού των ερασιτεχνών ανδρών ποδοσφαιριστών και εντοπίζοντας τη
σοβαρότητα των τραυματισμών και των επανατραυματισμών.
5.1. Προτάσεις
Τέσσερις βασικοί τομείς φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη
μελλοντική έρευνα πρόληψης σε ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές: (1) η πληροφορία
προηγούμενου
ιστορικού
τραυματισμού,
(2)
η
πληροφορία
σοβαρότητας
προηγούμενου τραυματισμού, (3) η διαδικασία πρόληψης για την αποφυγή
τραυματισμών και επανατραυματισμών και (4) οι μέθοδοι αποκατάστασης
τραυματισμών για την αποφυγή επανατραυματισμών.
5.2. Περιορισμοί της μελέτης
Αυτή η έρευνα έχει αρκετούς περιορισμούς και αδυναμίες. Πρώτα απ 'όλα, οι
ερευνηθείσες πληροφορίες σχετικά με πρώην τραυματισμούς και αποφάσεις μετά την
επιστροφή στο παιχνίδι δεν αναφέρονται σχολαστικά από τον πληθυσμό της μελέτης.
Μια προοπτική προσέγγιση για τη διερεύνηση της άποψης των παικτών και των
προπονητών ομάδων σε θέματα ιατρικής ποδοσφαίρου εξακολουθεί να λείπει, αλλά
είναι απαραίτητη για το μέλλον. Μια άλλη αδυναμία είναι το μέγεθος του δείγματος
56
των ποδοσφαιριστών σε αυτήν την έρευνα. Σε σχέση με το σύνολο των ερασιτεχνών
ποδοσφαιριστών στην χώρα το δείγμα που συμμετέχει στη μελέτη δεν θεωρείται
πλήρως αντιπροσωπευτικό. Το ερευνητικό δείγμα των τερματοφυλάκων σε αυτή τη
μελέτη είναι μικρός σε σύγκριση με τους υπόλοιπους παίκτες άλλων θέσεων.
Παράλληλα, δεν έχει γίνει κάποιος διαχωρισμός παικτών αναφορικά με τη θέση στην
οποία παίζουν (αμυντικός ή επιθετικός κτλ) γεγονός που θα μας βοηθούσε να
συσχετίσουμε τα ευρύματα παλαιότερων ερευνών βάσει αυτού του δημογραφικού
χαρακτηριστικού.
57
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Γαλάνης, Π. (2012). Μεθοδολογία δειγματοληψίας στις επιδημιολογικές
μελέτες. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής, 29(5), 632-637.
Δραγρέ, Γ. Ε. & Συρίγος, Π. (2016). Επιδημολογική ανάλυση κακώσεων στο
χώροτου ποδοσφαίρου: Η επίδραση της ηλικιακής ωρίμανσης. Πτυχιακή εργασία.
ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας. Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας. Τμήμα
Φυσικοθεραπείας
Σίμος Π., Κομίλη Αιγλ. (2003) Μέθοδοι έρευνας στην ψυχολογία και τη
γνωστική νευροεπιστήμη. Αθήνα: Παπαζήσης.
Ξενόγλωσση
Ahmed, H., Alhaddad, Mousa, M Akkour, Naif A Alruwaished, Mohammed
H Alattas, Mubarak M Almutawa, Khaled A Alattar. Prevalence of Sport Injuries
among professional Soccer players in Riyadh Province Clubs. Medical Science, 2020,
24(103), 1086-1094.
Akalın, T. C., Göktepe, M., Gümüş, M., Gökdemir, K., Çıplak, M. E., &
Emektar, B. (2020). Injury prevalence, types and anatomical localizations in elite
football players. Progress in Nutrition, 22(2-S), e2020018..
Andersen ,T. R. (2016). Recreational Football in Veteran Football Players,
Untrained Old Men and Men with Type 2 Diabetes Mellitus. Thesis. Department of
Nutrition, Exercise and Sports, University of Copenhagen, Denmark
Andersen, T. E., Floerenes, T.W., Arnason, A. & Bahr, R.. (2004). Video
Analysis of the Mechanisms for Ankle Injuries in Football, American Journal of
Sports Medicine, 32(1).
Ardern, C. L., Glasgow, P., Schneiders, A., Witvrouw, E., Clarsen, B., et al.
(2016). Consensus statement on return to sport from the First World Congress in
Sports Physical Therapy, Bern. Br J Sports Med., 50(14), 853-64.
58
Arliani, G.G., Lara P.H.S., Astur, D.C., et al. (2017). Orthopaedics injuries in
male professional football players in Brazil: a prospective comparison between two
divisions. Muscles Ligaments Tendons J., 7, 524–31.
Babwah, T. J. (2014) The incidence of injury in a Caribbean amateur women’s
football league. Res Sports Med. 22(4), 327–33.
Bahr, R., Clarsen, B. & Ekstrand, J. (2018). Why we should focus on the
burden of injuries and illnesses, not just their incidence. Br J Sports Med., 52, 1018–
21.
Bizzini, M., Junge, A. & Dvorak, J. (2013). Implementation of the FIFA11+
football warm-up program: How to approach and convince the football associations to
invest in prevention. Br J Sports Med., 43,803– 806.
Brophy, R. H., Schmitz, L., Wright, R.W., et al. (2012). Return to play and
future ACL injury risk after ACL reconstruction in soccer athletes from the
Multicenter Orthopaedic Outcomes Network (MOON) group. Am J Sports Med., 40,
2517–22.
Brukner, P. & Khan K. (2017). Brukner & Khan’s clinical sports medicine.
(5th ed.) New York: McGraw-Hill Education.
Bull, F. C., Al- Ansari, S. S., Biddle, S. Borodulin, K., Buman, M. P., Cardon,
G. et al. (2020). World Health Organization 2020 guidelines on physical activity and
sedentary behaviour. Br J Sports Med, 54, 1451–1462.
Cano-Espinel et al. (2017). Proposal for "Return To Sport" Tests afrer injury,
specific to football. The Orthopaedic Journal of Sports Medicine, 6(6).
Carling, C., McCall, A., Le Gall, F. & Dupont, G. (2016). The impact of short
periods of match congestion on injury risk and patterns in an elite football club. Br J
Sports Med., 50(12), 764–8.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (2002). Nonfatal sportsand recreation-related injuries treated in emergency departments--United States, July
2000-June 2001. MMWR. Morbidity and mortality weekly report, 51(33), 736–740.
Chung, K.C., Lark, M.E. & Cederna, P.S. (2017) Treating the football athlete:
coaches’ perspective from the University of Michigan. Hand Clin., 33, 1–8.
59
De Vaus DA. (2007). Analyzing social science data. London: Sage
Publications.
Donmez, G., Korkusuz, .,Özçakar, L., Karanfil, Y. et al. (2017). Injuries
among Recreational Football Players: Results of a Prospective Cohort Study. Clinical
Journal of Sport Medicine, 28(1).
Ekstrand, J., Hägglund, M., Waldén, M. (2011). Injury incidence and injury
patterns in professional football: the UEFA injury study. Br J Sports Med., 45, 553–8.
Ergün, M., Denerel, H. N., Binnet, M. S., & Ertat, K. A. (2013). Injuries in
elite youth football players: a prospective three-year study. Acta orthopaedica et
traumatologica turcica, 47(5), 339–346.
Faude, O., Rößler, R., & Junge, A. (2013). Football injuries in children and
adolescent players: are there clues for prevention?. Sports medicine (Auckland, N.Z.),
43(9), 819–837.
Fong, D.T., Man, C.Y., Yung, P.S., Cheung, S.Y. & Chan, K.M. (2008). Sport
related ankle injuries attending an accident and emergency department. Injury, 39,
1222-1227.
Fuller, C.W. (2019). Assessing the return on investment of injury prevention
procedures in professional football. Sports Med. 2019.
Gebert A, Gerber M, Pühse U, Stamm H, Lamprecht M. 2019 Injury
prevention in amateur soccer: a Nation-Wide Study on Implementation and
Associations with Injury Incidence. Int J Environ Res Public Health. 16(9), 1593.
Gogoi, H. Rajpoot, Y. & Sajwan, A. S. (2020). Sports Specific Injury Pattern
of Sportspersons. International Journal of Human Movement and Sports Sciences,
8(5), 199 - 210.
Hägglund, M., Waldén, M. & Ekstrand, J. (2003). Exposure and injury risk in
Swedish elite football: A comparison between seasons 1982 and 2001. Scand J Med
Sci Sport., 13(6), 364-70.
Hägglund, M., Waldén, M. & Ekstrand, J. (2005). Injury incidence and
distribution in elite football--a prospective study of the Danish and the Swedish top
divisions. Scan J Med Sci Sports, 15, 21-28.
60
Hägglund, M., Waldén, M. (2016). Risk factors for acute knee injury in female
youth football. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc., 24(3), 737–46.
Hägglund, M., Waldén, M., Magnusson, H., Kristenson, K., Bengtsson, H.,
Ekstrand, J. (2013). Injuries affect team performance negatively in professional
football: an 11-year follow-up of the UEFA Champions League injury study. Br J
Sports Med 47, 738–742.
Henakaarachchi, N. S. & Gunawardena, A.D., (2017). International Journal of
Scientific and Research Publications, 7, 5.
Jan, E., Martin, H., Markus, W. (2009). Injury incidence and injury pattern in
professional football the UEFA injury study. British journal of Sport Medicine.
Jordan, M.J., Morris, N., Lane, M., et al. (2020). Monitoring the return to sport
transition after ACL injury: an alpine ski racing case study. Front Sports Active
Living, 2, 1–12.
Junge, A. & Dvořák, J. (2015). Football injuries during the 2014 FIFA World
Cup. Br J Sports Med., 49(9), 599-602.
Klügl, M., Shrier, I., Shultz, R. et al. (2010). The prevention of sport injury: an
analysis of 12,000 published manuscripts. Clin J Sport Med 20, 407–412.
Koch, M., Zellner, J., Berner, A., Grechenig, S., Krutsch, V., Nerlich, M.,
Angele, P., Krutsch, W. (2015). Influence of preparation and football skill level on
injury incidence during an amateur football tournament. Arch Orthop Trauma Surg,
136, 353–360.
Koutures, C.G., Gregory, A.J., (2010). American Academy of Pediatrics.
Council on Sports Medicine and Fitness. Injuries in youth soccer. Pediatrics; 125,
410–4.
Kraemer, W., Denegar, C., Flanagan, S. (2009). Recovery from injury in sport:
considerations in the transition from medical care to performance care. Sports Health,
1, 392–5.
Krutsch, W., Voss, A., Gerling, S., Grechenig, S., Nerlich, M., Angele, P.
(2014). First aid on field management in youth football. Arch Orthop Trauma Surg.,
134, 1301–1309.
61
Krutsch, W., Zeman, F., Zellner, J., Pfeifer, C., Nerlich, M., Angele, P. (2016)
Increase in ACL and PCL injuries after implementation of a new professional football
league. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc 24, 2271–2279.
Larruskain, J., Lekue, J. A., Diaz, N., Odriozola, A., Gil, S. M. (2018). A
comparison of injuries in elite male and female football players: a five-season
prospective study. Scand J Med Sci Sports, 28(1), 237–45.
Loose, Ol., Achenbach, L., Fellner, B., Lehmann, J., Jansen, P., Nerlich, M.,
Angele, P. & Krutsch, W. (2018). Injury prevention and return to play strategies in
elite football: no consent between players and team coaches. Archives of Orthopaedic
and Trauma Surgery. 138.
López-Valenciano, A., Ruiz-Pérez, I., Garcia-Gómez, A., Vera-Garcia, F. J.,
Croix, D. S. M., Myer, G. D. & Ayala, F. (2019). Epidemiology of injuries in
professional football: a systematic review and meta-analysis. Br J Sports Med. 5, 77.
Malcolm, D., Scott-Bell, A., & Waddington, I. (2017). The provision of
medical care in English professional football: An update. Journal of science and
medicine in sport, 20(12), 1053–1056.
McClure, R., Stevenson, M., & McEvoy, S. (2004). The Scientific Basis for
Injury Prevention and Control (1st ed.). Melbourne, Australia: IP communications.
(pp. 175–202).
McGlashan, A. J., & Finch, C. F. (2010). The extent to which behavioural and
social sciences theories and models are used in sport injury prevention research.
Sports medicine (Auckland, N.Z.), 40(10), 841–858.
McKay, C. D., Steffen, K., Romiti, M., Finch, C. F., & Emery, C. A. (2014).
The effect of coach and player injury knowledge, attitudes and beliefs on adherence to
the FIFA 11+ programme in female youth soccer. British journal of sports medicine,
48(17), 1281–1286.
Michel, J.S., Michael, A.M., Aynsley, M.S., John, K.M. & Cedric, J.O.
(2002). Injuries in Youth Football a Prospective Observational Cohort Analysis
Among Players Aged 9 to 13 Years. Mayo Foundation for Medical Education and
Research. 77, 317-322.
62
Moreno, M. (2003). La técnica aplicada al alto rendimiento. Curso nivel-3
entrenador nacional de fútbol, técnico deportivo superior. (3ª ed.). España: Real
Federación Española de Fútbol, Escuela Nacional.
Morgan, B. E. & Oberlander, M. A. (2001). An examination of injuries in
Major Soccer League. The inaugural season. Am J Sports Med; 29, 426-430.
Muracki, J., Klich, S., Kawczyński, A., & Boudreau, S. A. (2021). Injuries and
Pain Associated with Goalkeeping in Football—Review of the Literature. Applied
Sciences, 11(10), 4669.
Myklebust, G., Skjølberg, A., & Bahr, R. (2013). ACL injury incidence in
female handball 10 years after the Norwegian ACL prevention study: important
lessons learned. British journal of sports medicine, 47(8), 476–479.
Nagelli, C. V., Hewett, T. E. (2017). Should return to sport be delayed until 2
years after anterior cruciate ligament reconstruction? Biological and functional
considerations. Sports Med., 47, 221–32.
Noya, J., Gómez-Carmona, P. M., Gracia-Marco, L., Moliner-Urdiales, D.,
Sillero-Quintana, M. (2014). Epidemiology of injuries in First Division Spanish
football. J Sports Sci., 32, 1263-1270.
Owoeye, O. B. A. Nwachukwu. A. L. Akinbo. (2008). Injuries in Nigerian
National Female Footballers at the 2008 Beijing Olympic Games, China. Injuries in
Nigerian National Female Footballers, 24, 57-61.
Rebelo-Marques, Alexandre & Andrade, Renato & Pereira, Rogério &
Espregueira-Mendes, Joao. (2019). Return to Play (RTP). In book: The Sports
Medicine Physician (pp.149-169). 10.1007/978-3-030-10433-7_12.
Sanders, T. L., Maradit Kremers, H., Bryan, A. J., Larson, D. R., Dahm, D. L.,
Levy, B. A., Stuart, M. J., Krych, A. J. (2016). Incidence of Anterior Cruciate
Ligament Tears and Reconstruction: A 21-Year Population-Based Study. Am J Sports
Med. Jun; 44(6), 1502-7.
Silvers-Granelli, H. J., Bizzini, M., Arundale, A., Mandelbaum, B. R., SnyderMackler, L. (2017). Does the FIFA 11+ injury prevention program reduce the
63
incidence of ACL injury in male soccer players? Clin Orthop Relat Res 475, 2447–
2455.
Silvers-Granelli, H. J., Bizzini, M., Arundale, A., Mandelbaum, B. R., SnyderMackler, L. (2017). Does the FIFA 11+ injury prevention program reduce the
incidence of acl injury in male soccer players? Clin Orthop Relat Res.
Steffen, K., Emery, C. A., Romiti, M., Kang, J., Bizzini, M., Dvorak, J., Finch,
C. F., & Meeuwisse, W. H. (2013). High adherence to a neuromuscular injury
prevention program (FIFA 11+) improves functional balance and reduces injury risk
in Canadian youth female football players: A cluster randomised trial. Br J Sports
Med., 47, 794–802.
Stubbe, J. H., van Beijsterveldt, A. M., van der Knaap, S., Stege, J., Verhagen,
E. A., van Mechelen, W., & Backx, F. J. (2015). Injuries in professional male soccer
players in the Netherlands: a prospective cohort study. Journal of athletic training,
50(2), 211–216. https://doi.org/10.4085/1062-6050-49.3.64
Taberner M. (2020). Constructing a framework for return to sport in elite
football (PhD academy award). Br J Sports Med;54, 1176–7.
Toomey CM, Whittaker JL, Nettel-Aguirre A, Reimer RA, Woodhouse LJ,
Ghali B, et al. (2017). Higher fat mass is associated with a history of knee injury in
youth sport. J Orthop Sports Phys Ther., 47(2), 44-129.
van der Horst, N., Backx, F., Goedhart, E. A., Huisstede, B. M., & HIPSDelphi Group (2017). Return to play after hamstring injuries in football (soccer): a
worldwide Delphi procedure regarding definition, medical criteria and decisionmaking. British journal of sports medicine, 51(22), 1583–1591.
van Melick N, van Cingel RE, Brooijmans F, Neeter C, van Tienen T,
Hullegie W, Nijhuis-van der Sanden MW (2016). Evidence-based clinical practice
update: practice guidelines for anterior cruciate ligament rehabilitation based on a
systematic review and multidisciplinary consensus. Br J Sports Med. 50(24), 15061515.
Vernon, G.L.C. (2008). Incidence of football injuries in different age groups
at a professional football club. MSc. University of the Western Cape.
64
Wellsandt E, Failla MJ, Snyder-Mackler L. (2017). Limb Symmetry Indexes
Can Overestimate Knee Function After Anterior Cruciate Ligament Injury. J Orthop
Sports Phys Ther. 29, 1-18.
Διαδικτυακές πηγές
FIFA Big Count 2006: 270 million people active in football [Internet]. (2007).
Διαθέσιμο
online
στο:
https://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/bcoffsurv/bigcount.statspackage_7024.p
df [Ανακτήθηκε στις 15/8/2021]
Gear L. (2020). Review of gameplan for growth strategy. 2020. Διαθέσιμο
Online
στο:
http://www.thefa.com/news/2020/may/14/gameplan-for-growth-
participation-140520 [Ανακτήθηκε στις 15/7/2021].
65
Παραρτήματα
Παράρτημα 1: Ερωτηματολόγιο
Δημογραφικά στοιχεία
Όνομα: .................... (θα γίνει αντικατάσταση με Α/Α)
Ηλικία: ...................
Ύψος: .....................
Βάρος: .....................
ΔΣΜ: .......................
Κυρίαρχο πόδι: Αριστερό □ Δεξί □
Βασικές ερωτήσεις
Τραυματισμός 1
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
G2 □ G3 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
Μ□
L□
Επανατραυματισμός
Ναι □
Όχι □
Επαναλαμβανόμενος
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
Τραυματισμός 2
Ναι □
Όχι □
66
G2 □ G3 □
Μ□
L□
Επαναλαμβανόμενος
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
G2 □ G3 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
Μ□
L□
Επανατραυματισμός
Ναι □
Όχι □
Επαναλαμβανόμενος
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
G2 □ G3 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
Μ□
L□
Τραυματισμός 3
Ναι □
Όχι □
Επαναλαμβανόμενος
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
G2 □ G3 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
Μ□
L□
Επανατραυματισμός
Ναι □
Όχι □
Επαναλαμβανόμενος
Ναι □
Όχι □
Τύπος τραυματισμού
Μυϊκός □ Σκελετικός □ Άλλο □
Σημαντικότητα τραυματισμού
G1 □
Τόπος τραυματισμού
Αγώνας □ Προπόνηση □
67
G2 □ G3 □
Χρόνος τραυματισμού
Ε □
68
Μ□
L□
Παράρτημα 2. ΕΝΤΥΠΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΠΡΙΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΤΕ
Το όνομά μου είναι Βραχνός Γεώργιος και είμαι φοιτητής του ΤΕΦΦΑ Σερρών στο
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Προπόνηση και Πρόληψη Τραυματισμών στο
Ποδόσφαιρο». Σας προσκαλώ να είστε ένας από τους συμμετέχοντες που θα λάβουν
μέρος σε μια ποσοτική έρευνα (με ερωτήσεις πολλαπλής απάντησης) που διεξάγω ως
μέρος της διατριβής μου στον τομέα της προπονητικής. Η συμμετοχή σας στη μελέτη
θα διαρκέσει περίπου 15 λεπτά. Με τη συμμετοχή σας, θα σας ζητηθεί να απαντήσετε
σε ορισμένες ερωτήσεις που σχετίζονται με τους τραυματισμούς σας κατά την
διάρκεια αγώνα ή προπόνησης. Ο στόχος είναι να διερευνηθεί η ποσότητα των
τραυματισμών, οι φάσεις και τα στάδιά τους, ο τρόπος, ο χρόνος επίστροφής σας στο
ενεργό παιχνίδι, καθώς και η αποκατάστασή σας. Διατηρείται η εμπιστευτικότητα και
η ανωνυμία των δεδομένων κάθε συμμετέχοντα. Επιπλέον, κάθε συμμετέχων μπορεί
να αποσυρθεί από την έρευνα οποιαδήποτε στιγμή και εντός μίας εβδομάδας μπορεί
να ζητήσει τη μη δημοσίευση των αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων. Ο
ερευνητής είναι το μόνο άτομο που θα γνωρίζει τα δεδομένα των συμμετεχόντων. Η
συμμετοχή σε αυτήν τη μελέτη είναι εντελώς εθελοντική. Δεν θα χρησιμοποιηθούν
προσωπικά δεδομένα και για να διασφαλιστεί η ανωνυμία σας. Εάν έχετε απορίες
σχετικά με αυτήν την έρευνα και χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες,
επικοινωνήστε με: Βραχνός Γεώργιος: email…………. Επόπτης: ……………
Σας ευχαριστούμε για το χρόνο σας, η συμβολή σας στην έρευνα είναι σημαντική.
69
Παράρτημα 3: ΦΟΡΜΑ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ
Επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα μετά από τραυματισμό στο ποδόσφαιρο.
Κατηγοριοποίηση των τραυματισμών με βάση την σπουδαιότητά τους. Μία μελέτη
προοπτικής σε ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές
Ο συμμετέχων πρέπει να συμπληρώσει αυτή τη φόρμα μόνος του. παρακαλώ όπως
επιλέξατε Ναι ή Όχι από τα παρακάτω
- Κατάλαβα το Έντυπο Ενημέρωσης.
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
- Έκανα ερωτήσεις και έλαβα ικανοποιητικές
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
-Γνωρίζω ότι έχω το δικαίωμα να αποσύρω ανά πάσα στιγμή, χωρίς κανένα λόγο.
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
-Γνωρίζω ότι η συμμετοχή μου σε αυτήν την έρευνα είναι εθελοντική
- Συμφωνώ να συμμετάσχω σε αυτήν την έρευνα.
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
«Αυτή η μελέτη είχε εξηγηθεί ικανοποιητικά, συμφωνώ να συμμετάσχω στη μελέτη
και να καταλάβω ότι έχω το δικαίωμα να αποχωρήσω από αυτήν τη μελέτη».
ΝΑΙ □
Ημερομηνία:
70
ΟΧΙ □
Παράρτημα 4: Πίνακες SPSS
Correlations
Ηλικία
Pear
_Παίκ
son
τη
Corr
Ηλικία
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Επα
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
_Παίκ
ραυματισμού_
νατραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
τη
Α
Α2
Β1
Β2
Γ1
Γ2
1
,023
,035
,273
,183
,494*
,342
,804
,703
,066
,223
,014
,102
121
121
46
46
24
24
elati
on
Sig.
(2taile
d)
N
121
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Correlations
Ύψος
Pear
_Παίκ
son
τη
Corr
Ύψος
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Επα
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
_Παίκ
ραυματισμού_
νατραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
τη
Α
Α2
Β1
Β2
Γ1
Γ2
1
-,068
-,063
-,030
-,009
-,224
-,271
,459
,491
,842
,951
,293
,200
121
121
46
46
24
24
elati
on
Sig.
(2taile
d)
N
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Correlations
71
Βάρος
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Επα
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
_Παίκ
ραυματισμού_
νατραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
ραυματισμού_
τη
Α
Α2
Β1
Β2
Γ1
Γ2
Βάρος Pear
_Παίκ
son
τη
Corr
1
-,017
,021
,114
,075
,036
-,272
,850
,819
,449
,620
,868
,198
121
121
46
46
24
24
elati
on
Sig.
(2taile
d)
N
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Correlations
BMI_
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Επαν
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Σοβαρότητα_Τ
Παίκ
ραυματισμού_
ατραυματισμού_Α
ραυματισμού_Β
ραυματισμού_Β
ραυματισμού_Γ
ραυματισμού_Γ
τη
Α
2
1
2
1
2
BMI_ Pear
Παίκτ son
η
Corr
1
-,037
,070
,186
-,002
,135
-,187
,683
,443
,215
,988
,530
,383
121
121
46
46
24
24
elati
on
Sig.
(2taile
d)
N
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Correlations
Ιστορικό_Προηγούμενου_Τραυματισμο
Ηλικία
Ηλικία
Pearson
ύ
1
Correlation
72
-,562**
Sig. (2-tailed)
,000
N
121
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Correlations
Ύψος_Παίκτη Ιστορικό_Προηγούμενου_Τραυματισμού
Ύψος_Παίκτη
Pearson
1
Correlation
-,076
Sig. (2-
,405
tailed)
N
121
121
N
121
121
Correlations
Ιστορικό_Προηγούμενου_Τραυματισ
Βάρος_Παίκτη
Βάρος_Παίκτη
μού
Pearson
-,301**
1
Correlation
Sig. (2-
,001
tailed)
N
121
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Correlations
Ιστορικό_Προηγούμενου_Τραυματισμ
BMI_Παίκτη
BMI_Παίκτη
Pearson Correlation
ού
1
Sig. (2-tailed)
-,316**
,000
N
121
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
73
121