HỆ CƠ
ThS. Nguyễn Thị Sinh
BM. Giải phẫu học
MỤC TIÊU
1. Mô tả được các nhóm cơ vùng đầu mặt cổ, cơ vùng thân
mình : tên gọi, chức năng, áp dụng.
2. Mô tả ống bẹn và đáy chậu
3. Mô tả được các nhóm cơ vùng chi trên, chi dưới : tên gọi,
chức năng, áp dụng
I. ĐẠI CƯƠNG HỆ CƠ
1. Đại cương
1.1. Mô cơ
III. HỆ CƠ
1. Đại cương
1.2. Phân loại cơ vân và cách gọi tên:
Dựa vào: Hình dạng
Số đầu nguyên ủy
Số bụng cơ
Cách sắp xếp bó cơ
Chức năng…
Tªn gäi c¬: Theo hình thể: Dài, rộng, ngắn, vòng
- Tªn gäi c¬: Theo số lượng thân và gân cơ
- Tªn gäi c¬: Theo hướng đi
- Tªn gäi c¬: Theo chức năng
III. HỆ CƠ
1. Đại cương
1.3. Cấu trúc của cơ xương
I. HỆ CƠ
1. Đại cương
1.4. Cách hoạt động cơ, đầu bám cơ
I. HỆ CƠ
1. Đại cương
1.5. Các kiểu sắp xếp bó
sợi cơ:
- Song song: 1,5
- Hình thoi: 2
- Cơ lông vũ: 6,7
Ảnh hưởng đến tầm vận
động cơ.
II. CƠ ĐẦU MẶT CỔ
II. c¬ ®Çu mÆt cæ
1. Cơ đầu mặt
1.1. C¸c c¬ b¸m da
1.2. Nhãm c¬ nhai
2. C¬ vïng cæ
2.1. C¬ vïng g¸y
2.2. C¬ vïng cæ tríc bªn
1. C¸c c¬ ®Çu mÆt
1.1. C¸c c¬ b¸m da
* §Æc ®iÓm:
• Thay ®æi nÐt mÆt
• S¾p xÕp quanh c¸c hè tù nhiªn
• TK mÆt (VII) chi phèi
1.1 CƠ BÁM DA
CƠ CHẨM TRÁN
CƠ VÒNG MI
CƠ MÀY
CƠ HẠ MÀY
CƠ THÁP
CƠ MŨI
CƠ HẠ VÁCH MŨI
1.1 CƠ BÁM DA
CƠ VÒNG MÔI
CƠ NÂNG CÁNH MŨI MÔI
TRÊN
CƠ NÂNG MÔI TRÊN
CƠ GÒ MÁ NHỎ
CƠ GÒ MÁ LỚN
CƠ MÚT
CƠ CƯỜI
CƠ HẠ GÓC MIỆNG
CƠ VUÔNG CẰM
CƠ CẰM
1.1. C¸c c¬ b¸m da
* C¸c c¬ cña vµnh tai
• C¬ tai trªn
• C¬ tai trưíc
• C¬ tai sau
1. C¸c c¬ ®Çu mÆt
1. 2. Nhãm c¬ nhai
*§Æc ®iÓm
a. 3 c¬ däc th¼ng:
. C¬ th¸i d¬ng
. C¬ c¾n
. C¬ ch©n bím trong
* KÐo hµm lªn trªn
b. 1 c¬ ch¹y ngang:
. C¬ ch©n bím ngoµi,
* §a hµm sang bªn or tríc
c. TK hµm díi chi phèi
2. Cơ vùng cổ
1. Các cơ nông vùng cổ bên
* Cơ bám da cổ:
- Nguyên ủy: mạc phủ cơ ngực lớn,
cơ Delta
-Bám tận: xương hàm dưới, ½
ngoài môi dưới
-Chức năng: giảm độ lõm giữa
XHD và mặt bên của cổ.
2. Cơ vùng cổ
2.1. Các cơ nông vùng cổ bên
* Cơ ức đòn chũm:
- Nguyên ủy: xương ức, xương đòn
-Bám tận: xương chũm, xương
chẩm
-Chức năng: nghiêng đầu về một
bên và quay mặt sang bên đối diện.
2.2.C¬ vïng trªn
mãng
- Líp n«ng
+ C¬ tr©m mãng
+ C¬ nhÞ th©n
- Líp gi÷a
+ C¬ hµm mãng
- Líp s©u
+ C¬ c»m mãng
2.2. C¬ vïng dưíi
mãng
- Líp n«ng
+ C¬ vai mãng
+ C¬ øc ®ßn mãng
- Líp s©u
+ C¬ gi¸p mãng
+ C¬ øc gi¸p
* Tr¸m më khÝ qu¶n
2. CƠ VÙNG CỔ
2.3. Cơ vùng cổ trước bên
a. Cơ trước sống:
Cơ thẳng đầu trước
Cơ thẳng đầu ngoài
Cơ dài đầu
Cơ dài cổ
b. Cơ bên cột sống:
Cơ bậc thang trước
Cơ bậc thang giữa
Cơ bậc thang sau
2. C¬ vïng cæ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2.4. Cơ vùng gáy
a. Lớp 1: - Cơ thang
b. Lớp 2:
- Cơ gối đầu
- Cơ gối cổ
c. Lớp 3:
- Cơ bán gai
- Cơ dài đầu
- Cơ dài cổ:
- Phần cổ của cơ thắt lưng
d. Lớp 4:
- Cơ thẳng đầu sau to
- Cơ thẳng đầu sau bé
- Cơ chéo đầu trên
- Cơ chéo đầu dưới :
III. CÁC CƠ Ở THÂN
3.1. Các cơ đích thực ở lưng
* Lớp sâu nhất: Trong rãnh sống
- Cơ chậu sườn thắt lưng
Khèi c¬
- Cơ cực dài
- Cơ ngang gai (Cơ dài ngực) chung
* Tác dụng: Duỗi, nghiêng, xoay CS.
3.2. Các cơ không đích thực của lưng
* Líp n«ng
- C¬ thang
- C¬ lưng to
* Líp gi÷a
- C¬ gãc
- C¬ tr¸m
3.2. Các cơ không đích thực ở lưng
* Lớp sâu
- Cơ răng bé sau trên(C6,T2-4XST)
- Cơ răng bé sau dưới(T11,L3-4XSC)
3.3. Các cơ của ngực
* Lớp nông: Các cơ gian sườn: 11 cơ
* Nhóm sâu: Cơ ngang ngực và cơ dưới sườn
3.4. CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
 Cơ thẳng to
 Nguyên ủy:
Xương ức
Sụn sườn 5-7
 Bám tận:
Xương mu
 Cơ tháp
Dải gân
ngang
3.4. CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
Cân cơ thẳng to: Do cân cơ rộng bụng bọc cơ thẳng to tạo thành
• Lá trước
• Lá sau
Cung Douglass
Đường trắng
giữa
Đường trắng
bên
3.4.CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
 Cơ chéo bụng ngoài ( chéo lớn )
 Nguyên ủy: Mặt ngoài xương sườn 6- 12
 Bám tận:
Cân cơ
chéo lớn
Dải
chậu
Dây
mu
chằng
khuyết
Cung
đùi
Mào chậu
Cung đùi
Xương mu
Đường trắng giữa
3.4. CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
 Cơ chéo bụng ngoài ( chéo lớn )
 Nguyên ủy
 Bám tận
Xương mu
Trụ sau
(D/c phản
Trụ
chiếu)
trong
Trụ
ngoài
3.4. CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
 Cơ chéo bụng trong ( chéo bé )
 Nguyên ủy:
2/3 ngoài cung đùi
Mào chậu
L5
 Bám tận:
Xương sườn X,XI,XII
Bờ sườn
Đường trắng giữa
Củ mu
Liềm bẹn
3.4. CƠ THÀNH BỤNG TRƯỚC BÊN
 Cơ ngang bụng
 Nguyên ủy:
1/2 ngoài Cung đùi
Mào chậu
Mỏm ngang L1- 5
Bờ sườn
 Bám tận:
Đường trắng giữa
Củ mu
Gân kết hợp
èng bÑn
1. Đại cương
- Định nghĩa
- Vị trí giới hạn
2. Mô tả
2.1. Các lớp thành bụng
- Da
- Tổ chức dưới da
- Cân cơ chéo lớn
- Gân kết hợp
- Mạc ngang bụng
- Phúc mạc
2.1. Các lớp thành bụng
- Phúc mạc
- Mạc ngang
- Cơ ngang bụng
- Cơ chéo bụng trong
- Cơ chéo bụng ngoài
- Tổ chức dưới da
- Da
C¸c thiÕt ®å c¾t qua èng
bÑn
2. M« t¶
2.2. CÊu t¹o èng bÑn
- Hè bÑn ngoµi
- Hè bÑn gi÷a
- Hè bÑn trong
2. M« t¶
2.2. CÊu t¹o èng bÑn
* C¸c lç bÑn
- Lç bÑn ngoµi
- Lç bÑn trong
2. M« t¶
2.3. C¸c thµnh phÇn ®ùng trong èng bÑn
- Nam
- N÷
2. M« t¶
2.4. C¸c kiÓu tho¸t vÞ bÑn
- Hè bÑn ngoµi
- Hè bÑn gi÷a
- Hè bÑn trong
2. M« t¶
2.5. §iÒu trÞ
- Nguyªn t¾c: kh©u g©n kÕt hîp víi cung ®ïi
3.5. Các cơ thành bụng sau
*Nhóm cơ cùng bình diện mỏm ngang
- Cơ liên mỏm ngang
- Cơ vuông thắt lưng
* Nhóm cơ trước mỏm ngang
- Cơ thắt lưng bé
- Cơ thắt lưng lớn
3. 6. Cơ hoành
- Đại cương
- Cách bám:
Mặt sau mỏm mùi kiếm X.Ư
Mặt trong của 6 s.x và xs dưới
Cột sống: 2 cột trụ
đến Tâm hoành
- Các lỗ cơ hoành
- Các loại thoát vị hoành
®¸y chËu
1. Định nghĩa
2. Cấu tạo
a. Khung xương
Hình trám
Phân chia đáy chậu
b. Vách hoành cơ
* Cơ
* Cân chậu hông
C¬ th¸p
C¬ ngåi côt
C¬ n©ng hËu
m«n
ĐÁY CHẬU TRƯỚC
* Lớp nông: Da và tổ chức TBDD
ĐÁY CHẬU TRƯỚC
•Líp n«ng: - c¸c c¬ cƯ¬ng
- C¸c t¹ng cƯ¬ng
ĐÁY CHẬU TRƯỚC
• LỚP GIỮA:
• Chỉ có ở đáy chậu trước??
ĐÁY CHẬU TRƯỚC
* Lớp sâu (chung )
- Hoành chậu hông
- Cân đáy chậu sâu
- Khoang chậu hông dưới PM:
khu tạng (Denonvillier)
khu mạch thần kinh
ĐÁY CHẬU SAU
a. Lớp nông
- Da và hậu môn.
- Tổ chức dưới da
- Cơ thắt ngoài hậu môn
b. Lớp giữa
Hố ngồi trực tràng
c. Lớp sâu:
(Tương tự đáy chậu trước)
V. C¬ chi trªn
1. CÁC CƠ VÙNG VAI NÁCH
1.1 Khu ngoài
1.2 Khu trong
1.3 Khu trước
1.4 Khu sau
2. VÙNG CÁNH TAY
2.1 Vùng cánh tay trước
Cơ nhị đầu
Cơ cánh tay
2.2 Vùng cánh tay sau
Cơ tam đầu cánh tay
3. VÙNG CẲNG TAY
3.1 Cơ vùng cẳng tay trước
- Lớp nông
- Lớp giữa
- Lớp sâu
- Lớp sát xương
3. CƠ VÙNG CẲNG TAY
3.2 Cơ vùng cẳng tay sau
- Lớp nông:
+ Nhóm ngoài
+ Nhóm sau
- Lớp sâu
4. VÙNG BÀN TAY
4.1. Vùng mu tay
4.2. Vùng gan tay
-Ô mô cái:
-Ô mô út:
-Ô mô giữa
CƠ CHI DƯỚI
1. CƠ VÙNG MÔNG
- Lớp nông:
+ Cơ mông to
+ Cơ căng cân đùi
- Lớp giữa:
+ Cơ mông nhỡ
- Lớp sâu:
+ Cơ mông nhỏ
+ Cơ hình lê
+ Cơ sinh đôi trên và sđ dưới
+ Cơ bịt trong
+ Cơ bịt ngoài
+ Cơ vuông đùi
2. CƠ VÙNG ĐÙI
2.1. Cơ vùng đùi trước
- Nhóm trước:
+ Cơ may
+ Cơ tứ đầu đùi
+ Cơ thắt lưng chậu
- Nhóm trước trong:
+ Lớp nông
+ Lớp giữa
+ Lớp sâu
2.2. Cơ vùng đùi sau
- Cơ nhị đầu đùi
- Cơ bán gân
- Cơ bán mạc
3. VÙNG CẲNG CHÂN
3.1. Vùng cẳng chân trước:
- Khu trước
- Khu ngoài
3.2. Vùng cẳng chân sau
4. VÙNG BÀN CHÂN
4.1. Vùng mu chân
4.2. Vùng gan chân:
*
•
•
•
Lớp nông:
Lớp giữa:
Lớp sâu
Lớp sát xương