Wnętrzowy rozłącznik średniego napięcia typu GTR SF 1 oraz GTR SF 2V Rozłącznik SN typu GTR SF 1 oraz GTR SF 2V. Firma ZPUE S.A. stworzyła nowoczesny rozłącznik wnętrzowy SN typu GTR SF 1 oraz GTR SF 2V. Rozłącznik charakteryzuje się: kompaktową obudową wykonaną ze stali nierdzewnej, wizualizacją stanu położenia, nowoczesnym napędem, bezpieczeństwem użytkowania, innowacyjnym rozwiązaniem napędu umożliwiającym wykonanie 8000 cykli CO. Większość osób mających styczność z konstruowaniem, projektowaniem, produkcją i stosowaniem rozdzielnic SN dla dystrybucji zdaje sobie sprawę, że na rynku polskim nie mieliśmy krajowego rozłącznika umożliwiającego stworzenie dwuprzedziałowej rozdzielnicy(o wymiarach max szer. pola 500 mm i głębokości 950 mm) pracującej na napięcie nominalne 20 kV bez konieczności stosowania dodatkowych elementów izolacyjnych. ZPUE S.A. od kilkunastu lat projektuje i produkuje rozdzielnice z zastosowaniem importowanej aparatury łączeniowej lecz ciągłe problemy z terminowością dostaw, serwisem, szkoleniami, instruktażem do stosowanych aparatów przyczyniły się do rozpoczęcia prac nad własnym rozłącznikiem. Większość aparatów dostępnych na rynkach posiada obudowy wykonane z tworzyw sztucznych, które ulegają procesom starzenia, a co za tym idzie zmieniają się ich cechy użytkowe: a) właściwości mechaniczne, b) właściwości dielektryczne, c) pojawia się problem wyładowań niezupełnych, d) po okresie eksploatacji - uciążliwy i kosztowny proces recyklingu. Aby wyjść naprzeciw potrzebom Zakładów Elektroenergetycznych, Zakładów Przemysłowych, analizując bardzo dokładnie wady i zalety dotychczas stosowanych aparatów skonstruowano nowy rozłącznik SN. Decyzję tę podjęto aby m.in. podtrzymać wieloletnie tradycje naszego kraju w zakresie produkcji aparatów SN oraz zwiększyć atrakcyjności produktów ZPUE S.A. Nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne umożliwiły wyeliminowanie wszystkich w/w wad, oraz stworzenie aparatu nie emitującego zakłóceń elektromagnetycznych (EMC) podczas wykonywania czynności łączeniowych. Rozłącznik GTR SF 1 oraz GTR SF 2V jak i rozdzielnica Rotoblok SF 24 zostały poddane badaniom w IEL w Warszawie. Badania typu zakończyły się wynikiem pozytywnym, na podstawie których wydano: Certyfikat nr 0006/NWM/04 dla rozdzielnicy Rotoblok SF Certyfikat nr 0001/NWM/04 dla rozłącznika GTR SF, Certyfikat nr 0011/NWM/04 dla rozłącznika GTR SF 2V. 1 Zasada działania i budowa rozłącznika. Zasada działania rozłącznika GTR SF 1 oraz GTR SF 2V polega na ruchu obrotowym trzech styków umieszczonych wewnątrz obudowy ze stali nierdzewnej, wypełnionej gazem SF6 o ciśnieniu nieznacznie wyższym od ciśnienia atmosferycznego. Szczelność obudowy jest sprawdzana dla każdego aparatu metodą helową. Rozłącznik posiada trzy położenia styków: “zamknięty”, “otwarty” i “uziemiony”, i sam ich układ tworzy naturalną blokadę mechaniczną i uniemożliwia wykonanie błędnych czynności łączeniowych. Obudowa aparatu ze stali nierdzewnej stanowią przegrodę mechaniczną pomiędzy jego górną, a dolną częścią tworząc dwa przedziały: szynowy i przyłączy. Takie rozwiązanie umożliwia bezpieczną pracę w dolnej części rozdzielnicy (przedział przyłączy), podczas gdy główny tor szynowy znajduje się pod napięciem (przedział szynowy). Ewentualny wzrost ciśnienia gazu wewnątrz zbiornika nie stanowi żadnego zagrożenia dla obsługi ponieważ zostaje bezwłocznie zmniejszony na skutek otwarcia membrany bezpieczeństwa umieszczonej w tylnej części zbiornika. System blokad uniemożliwia wykonanie błędnych czynności łączeniowych: 1) zamknięcie uziemnika przy załączonym rozłączniku, 2) załączenie rozłącznika przy zamkniętym uziemniku, 3) otwarcie drzwi pola przy załączonym rozłączniku, 4) otwarcie drzwi pola przy nie zamkniętym uziemniku. Otwarcie uziemnika jest możliwe tylko przy zamkniętych drzwiach pola (lub po świadomym zwolnieniu blokady specjalnym kluczem, na przykład w celu dokonania próby napięciowej na kablu). 2 2 Podstawowe dane techniczne rozłącznika GTR SF 1 i GTR SF 2V. Liczba faz Napięcie nominalne sieci Najwyższe napięcie urządzeń Znamionowe wytrzymywalne napięcie krótkotrwałe częstotliwości sieciowej Częstotliwość znamionowa Znamionowe wytrzymywalne napięcie udarowe piorunowe 1,2/50 µs Prąd znamionowy ciągły Prąd znamionowy krótkotrwały wytrzymywany Prąd znamionowy szczytowy wytrzymywany Prąd znamionowy w obwodzie przeważnie bezindukcyjnym Prąd znamionowy w obwodzie sieci pierścieniowej Trwałość mechaniczna 3 20 kV 24 kV 50 kV / 60 kV 50 Hz 125 kV / 145 kV 630 A 12,5 kA (1 s) / 16 kA (1 s) 31,5 kA / 40 kA 630 A 630 A 8000 cykli “załącz-wyłącz” 2.1 Zgodność z normami. Rozłącznik spełnia wymagania poniższych norm: • PN-EN 60265-1:2001 „Rozłączniki wysokonapięciowe. Część 1: Rozłączniki na napięcie znamionowe wyższe niż 1 kV i niższe niż 52 kV”, • PN-EN 60694:2001 „Postanowienia wspólne dla norm na wysokonapięciową aparaturę rozdzielczą i sterowniczą”, • PN-EN 60420:2001 „Wysokonapięciowe zestawy rozłączników z bezpiecznikami”. 2.2 Tabela doboru wkładek bezpiecznikowych Moc transformatora w [kVA] Znamionowe napięcie transformatora w [kV] 6 15 20 Znamionowy prąd wkładki bezpiecznikowej w [A] 40 - 6,3 6,3 63 - 6,3 6,3 100 20 10 10 160 31,5 16 10 250 50 lub 63 20 16 400 80* 31,5 25 630 125* 50 lub 63 40 800 - 63 40 lub 50 1000 - 63 50 1250 - 100 80 1600 - 120 100 3 3 Widok rozłącznika i jego elementów GTR SF 1 GTR SF 2V 1 2 7 8 3 4 9 14 5 6 11 1 - izolator górny 2 - mechanizm napędowy 3 - membrana bezpieczeństwa 4 - zbiornik ze stali nierdzewnej 5 - izolator dolny 6 - sygnalizacja obecności napięcia 7 - gniazdo rozłącznika 8 - gniazdo uziemnika 9 - dźwignia blokady drzwi 12 13 10 10 - uziemnik dolny 11 - wkładka bezpiecznikowa 12 - podstawa bezpiecznikowa 13 - izolator wsporczy lub pojemnościowy dzielnik napięcia 14 - sygnalizacja położenia wkładki bezpiecznikowej 4 Podsumowanie. 1. Izolacja gazowa rozłącznik jest tak skonstruowany, że wszystkie styki są chronione przed czynnikami zewnętrznymi w atmosferze gazu SF6 i zamknięty w szczelnym zbiorniku ze stali nierdzewnej, 2. Dwuprzedziałowość po zastosowaniu rozłącznika w polu rozdzielnicy Cały aparat stanowi przegrodę mechaniczną pomiędzy jego górną i dolną częścią, 3. Gaszenie łuku odbywa wewnątrz szczelnego zbiornika ze stali nierdzewnej, uniemożliwiając przeniesienie się łuku na pozostałe części rozdzielnicy, 4. Kompaktowość napęd zintegrowany z wałem głównym wraz z systemem blokad we wspólnej obudowie bez konieczności stosowania drążków, wałków itp., 5. Nie wymaga konserwacji i regulacji w całym okresie eksploatacji, 6. System blokad uniemożliwiających wykonanie błędnych czynności łączeniowych pomiędzy rozłącznikiem, a uziemnikiem i drzwiami pola, 7. Neonowy sygnalizator obecności napięcia współpracujący z pojemnościowymi dzielnikami, 8. Łatwość montażu w polu, budowa szufladowa, 9. Wizualizacja stanu położenia rozłącznika i uziemnika widoczna na płycie głównej. 4