ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺎﻟﻖ زﯾﺒﺎﯾﯽﻫﺎ ۱ ﺻﻔﺤﻪ 1از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺪرس :اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏahassimi@iooc.co.ir : وﯾﺮاﯾﺶ ﺷﺸﻢ زﻣﺴﺘﺎن 1399 ۲ ﺻﻔﺤﻪ 2از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: ﻋﻨﻮان اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺻﻔﺤﻪ 3از 42 ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ 4 ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 4 ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي و اﻧﻮاع آن 5 اﻧﻮاع ﺷﯿﺮ از ﻟﺤﺎظ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ 8 ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺤﺮاﻧﯽ 9 ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ 12 ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 14 ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 20 اﺟﺰاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 20 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺗﻮﭘﯽ V 29 آزﻣﺎﯾﺸﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮل و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 33 ﺟﻨﺲ )(material 35 ﭘﯿﻮﺳﺖﻫﺎ 36 ﻣﺜﺎﻟﯽ ﻋﻤﻠﯽ 43 ﻣﻨﺎﺑﻊ 52 ۳ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 4از 42 ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻨﺪرج در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ، ISA-75.05ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل وﺳﯿﻠﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﻏﯿﺮ از ﻧﯿﺮوي دﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻣﯿﺰان ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل را در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﻣﺤﺮﮐﻪ ﯾﺎ Actuatorﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﺎل را دارد ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد. ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ در ﯾﮏ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﺮاﯾﻨﺪي اﯾﻔﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻗﺴﻤﺖ زﯾﺎدي از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺧﺮﯾﺪ ﻗﻄﻌﺎت و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ،ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. رﺷﺪ ﺷﯿﺮﻫﺎي Rotaryاز ﺳﺎل 1950ﺗﺎ ﺳﺎل 1980از ﯾﮏ درﺻﺪ ﺑﻪ 50درﺻﺪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﮐﺎرﺑﺮد آن ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ .اوﻟﯿﻦ ﻧﻮع از ﺷﯿﺮﻫﺎي Rotaryﻧﻮع ﭘﺮواﻧﻪاي آن ﺑﻮد .ﺷﯿﺮﻫﺎي Rotaryاز ﻟﺤﺎظ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻧﯿﺰ ﻋﻤﻠﮑﺮد ،ﻣﺰاﯾﺎﯾﯽ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺧﻄﯽ از ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ .ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻣﻌﺮوف Straight-throughداراي ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن CVﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﯽ ﺟﺰء ﺷﯿﺮﻫﺎي High Recoveryﺑﻮده و ﻣﺴﺘﻌﺪ اﯾﺠﺎد Chokingو Cavitationﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .وﻟﯽ از ﻟﺤﺎظ وزن و اﺑﻌﺎد ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ دارﻧﺪ .ﺷﯿﺮﻫﺎي Rotaryداراي داﻣﻨﻪ ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﻓﺸﺎر و دﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي Globeﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻗﺒﻼ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اوﻟﯿﻪاي ﻧﻈﯿﺮ ، Pressure Ratingداﻣﻨﻪ ﺟﺮﯾﺎن ،اﻓﺖ ﻓﺸﺎر و ..ﺑﻮد اﻣﺎ اﮐﻨﻮن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ از ﻟﺤﺎظ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اوﻟﯿﻪ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺗﻌﻤﯿﺮاﺗﯽ ،ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺧﻮاص ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺸﺘﯽﻫﺎي ﻣﺠﺎز، ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،دﻣﺎ ،ﻟﺰﺟﺖ و ﺳﺎﯾﺶ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻮاردي ﻫﻤﭽﻮن Noiseﺟﺮﯾﺎن ،ﻣﺤﺮك ﯾﺎ Actuatorﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ ) (Max. Shut-off Differential Pressureو ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﻫﻨﺪه ﺷﯿﺮ ﯾﺎ Positionerﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن اﻧﺪازه ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آن Control Valve Sizingاﻃﻼق ﻣﯽﺷﻮد ،ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﺮي ﺑﻨﺎم Cv دارد .ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻻزم ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺜﺎﻟﯽ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ،در اﺳﺘﺎﻧﺪادر ISAﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ اﯾﻦ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ در اداﻣﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ Cvﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ )اﻋﻢ از دﺳﺘﯽ ﯾﺎ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ( ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه "ﺑﻨﺎم ﺿﺮﯾﺒﯽ ﺑﺮاي ﺟﺮﯾﺎن" ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد .ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ اﯾﻦ ﻼ ﺑﺎز ﺿﺮﯾﺐ ،ﻧﺸﺎن داده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ دﺑﯽ ﮐﻪ از ﻣﺤﻠﯽ از ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﮐﻪ ﻣﻘﺮر ﻫﺴﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﺼﺐ ﮔﺮدد ،در ﺣﺎﻟﺖ ﮐﺎﻣ ً ﭼﻘﺪر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ )زﯾﺮا 1 Psiاﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ(. ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ زﻣﺎن روﻣﯿﺎن ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮدد ،زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ از ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺳﻤﺎوري ﺑﺮﻧﺰي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ وﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ اﺑﺘﺪا ﺗﻮﺳﻂ ﺟﯿﻤﺰ وات در اواﺧﺮ ﻗﺮن 18ﻣﯿﻼدي اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﯾﺪ .وي در ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﺨﺎر ﺧﻮد ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ ،از ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. اﺟﺪاد ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻣﺮوزي در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﻣﯿﻼدي ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺨﺎر ﺑﻪ ﺑﺎزار ،ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ .در اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ رﮔﻼﺗﻮرﻫﺎي ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﺑﺎزار آﻣﺪﻧﺪ .در ﺳﺎل ، 1880وﯾﻠﯿﺎم ﻓﯿﺸﺮ ) (William Fisherﻣﻬﻨﺪﺳﯽ در اﯾﺎﻟﺖ آﯾﻮاي آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﭘﯽ راﻫﯽ ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر ﺧﺮوﺟﯽ ﭘﻤﭗﻫﺎي آب آﺗﺶﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺗﻼش وي ،ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎﯾﯽ ) (governorﺟﻬﺖ ﭘﻤﭗﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﭘﺲ از آن ﺷﺮﮐﺖ Fisherﺗﺎﺳﯿﺲ ﮔﺮدﯾﺪ .در ﺳﺎل 1907اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ در ﻧﯿﺮوﮔﺎﻫﻬﺎي اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ،ﮐﺎﻧﺎدا و اﻧﮕﻠﯿﺲ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻧﺪ. ٤ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 5از 42 در ﺳﺎل 1882آﻗﺎي وﯾﻠﯿﺎم ﻣﺎﺳﻮن ) (William Masonﺷﺮﮐﺖ "ﻣﺎﺳﻮن رﮔﻼﺗﻮر" را ﺗﺎﺳﯿﺲ ﻧﻤﻮد .اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ در ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺷﻬﺮ ﺑﻮﺳﺘﻮن از اﯾﺎﻟﺖ ﻣﺎﺳﺎﭼﻮﺳﺖ ﻗﺮار داﺷﺖ .وي ﺳﭙﺲ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﮐﺸﺘﯽ ﻫﺎي ﺑﺨﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﻮد. در ﺳﺎل 1890رﮔﻼﺗﻮرﻫﺎ در ﮐﺸﺘﯽﻫﺎي ﻧﯿﺮوي درﯾﺎﯾﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ در اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ .ﺑﺎ رﺷﺪ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﻧﯿﺎز ﺑﻪ رﮔﻼﺗﻮرﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﮔﻼﺗﻮرﻫﺎي ﭘﺎﯾﻠﻮتدار ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪﻧﺪ .در ﺳﺎل ﻫﺎي 1920و 1930ﺷﺮﮐﺖ ، Hanlon-Watersاﺑﺪاﻋﺎﺗﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻌﻤﻞ آورد .اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ در اﯾﺎﻟﺖ اوﮐﻼﻫﺎﻣﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻗﺮار داﺷﺖ. ﺗﺎ ﺳﺎل 1930ﺟﻬﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳﺎﯾﺰ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ،از ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ Fisherاﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ آﻗﺎي Ralph Rockwell و آﻗﺎي دﮐﺘﺮ Masonاز ﺷﺮﮐﺖ Foxboroﻓﺮﻣﻮلﻫﺎﯾﯽ را ﺟﻬﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻧﺪازه ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل اراﯾﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ .در اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ،اﺛﺮي از Cvﻧﺒﻮد. در ﺳﺎل ﻫﺎي 1943ﺗﺎ 1945ﺷﺮﮐﺖ National Steam Specially Clubﺷﺮوع ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺟﻬﺖ اﺑﻌﺎد ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ) (Face-To-Faceﻧﻤﻮد .اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﮔﺮوﻫﯽ ﻣﺘﺸﮑﻞ از Paul Elfersاز ﺷﺮﮐﺖ Fisherو Ralph Rockwellاز ﺷﺮﮐﺖ Mason-Neilanو ..ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮔﺮدﯾﺪ. اوﻟﯿﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮﻫﺎي Rotaryدر ﺳﺎل 1930ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ Mason-Neilanﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ .در ﺳﺎل 1954ﺷﯿﺮﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻮع Saundersو ﭘﺮواﻧﻪاي ) (Butterflyﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪﻧﺪ. در ﺑﯿﻦ ﺳﺎل ﻫﺎي 1980ﺗﺎ 1995ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ .ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺷﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺗﺮاﻧﺴﻤﯿﺘﺮﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و Positionerﻫﺎي ﺧﻮد ،اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ. ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .1اﻓﺖ ﻓﺸﺎر درون اﻧﻮاع ﺷﯿﺮﻫﺎ و ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ آن ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي 1و اﻧﻮاع آن ﯾﮑﯽ از ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮدﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ،ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﯾﺎ globeﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .ﮐﺎرﺑﺮد آن ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل و ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل ،ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﻨﺪآور و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺳﯿﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﻧﺎم اﯾﻦ ﺷﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺷﮑﻞ ﻇﺎﻫﺮي ﺑﺪﻧﻪ آن ﮐﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮏ ﮐﺮه اﺳﺖ ،ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﺟﺰاي اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺪﻧﻪ ،درﭘﻮش، ﺳﺎﻗﻪ ،ﺑﻨﺪآور ،ﻧﺸﻤﯿﻨﮕﺎه و آبﺑﻨﺪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺟﻬﺖ ورود ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ .اﯾﻦ ﺷﯿﺮ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻃﻮري ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل از زﯾﺮ ﺑﻨﺪآور وارد ﺷﯿﺮ ﺷﻮد )اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﯽ ﺳﯿﺎل ﻣﺎﻧﻊ از ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺷﯿﺮ ﺷﺪه و ٥ Globe Valve 1 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 6از 42 ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺑﺎز ﺷﺪن آن ﻧﻤﺎﯾﺪ( و ﯾﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل از ﺑﺎﻻي ﺑﻨﺪآور وارد ﮔﺮدد؛ ﮐﻪ ﺣﺎﻟﺖ اول ﺟﻬﺖ اﺟﺘﻨﺎب از اﺣﺘﻤﺎل ﺟﺪا ﺷﺪن ﻗﻄﻌﻪاي از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺎﻗﻪ ) (Stemو ﺑﻨﺪآور ،ﺑﺮاي ﻣﻮاﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ وﻇﯿﻔﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﺎﻟﺖ دوم ﺑﺮاي ﻣﻮاﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﺳﺮﯾﻊ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ .در اﯾﻨﺤﺎﻟﺖ ،ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺮاي ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﮐﺮدن ﺟﺮﯾﺎن و آب ﺑﻨﺪي ﮐﺎﻣﻞ ،ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮارﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻨﺪآور ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از زﯾﺮ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺗﺎ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه و ﯾﺎ از ﺑﺎﻻي آن ﺗﺎ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺟﻬﺖ ﻧﯿﺮوي ﻫﻮا ﺑﻪ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ Air to What(Air to Close/Open) & Fail Closed/Open ،ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﮔﺮدد. در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﯿﻦ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي و ﯾﮏ ﺷﯿﺮ دروازهاي ،ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ ﻧﺸﺘﯽ از ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﻧﻮاع آن از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﯿﺮﻫﺎي Tﺷﮑﻞ ،ﺷﯿﺮﻫﺎي Yﺷﮑﻞ و ﺷﯿﺮﻫﺎي زاوﯾﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ آﻧﻬﺎ ﻣﯽﭘﺮدازﯾﻢ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮﻫﺎ در ﺻﻨﻌﺖ دارﻧﺪ ،ﻃﺮاﺣﺎن دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آﻧﻬﺎ زدهاﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﯿﺎز ،اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺷﻮد .اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﮐﻠﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد: ﺷﯿﺮﻫﺎي Tﺷﮑﻞ ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .در اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺳﯿﺎل ﺑﺮاي ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﻨﺪآور 90درﺟﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﯽدﻫﺪ و ﺑﺮاي ﺗﺮك ﺷﯿﺮ ﻧﯿﺰ دوﺑﺎره 90درﺟﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﯽدﻫﺪ .اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﻃﺮح ﺳﺎده و اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺧﻮد ،ﻋﻠﯽ رﻏﻢ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ ﮐﻪ دارﻧﺪ ،ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ،ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ وﻓﻮر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﻧﺪرت در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﺷﻮد ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺎرﮔﺬرِ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﯾﺎ در ﺳﺮوﯾﺲﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر اﻫﻤﯿﺖ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺗﻨﻬﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺷﯿﺮﻫﺎي Yﺷﮑﻞ در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ در وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎز در ﺳﺮوﯾﺲ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد ،ﺷﮑﻞ Tﺑﺎﻋﺚ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ،اﺗﻼف اﻧﺮژي و ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺑﺪﻧﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد؛ ﻟﺬا در اﯾﻦ ﻣﻮارد از ﻧﻮع دﯾﮕﺮي از ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﺑﺎ ﺷﮑﻞ Yاﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد .در اﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮي ﻣﺨﺘﺼﺮ در ﺳﺎﺧﺘﺎرِ ﺷﯿﺮ ،ﺧﻮاص آن ﺑﻪ ﻃﺮز ﭼﺸﻢ ﮔﯿﺮي ﺑﻬﺒﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ .در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﮑﻞ Yداراي ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎن و ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ اﻓﺖ ﻓﺸﺎردرون ﺷﯿﺮ در ﻣﯿﺎن ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي اﺳﺖ .در اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺳﯿﺎل ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اي ﮐﻤﺘﺮ از 90 درﺟﻪ وارد ﺷﺪه و ﻣﺠﺪداً ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪاي ﮐﻤﺘﺮ از 90درﺟﻪ از ﺷﯿﺮ ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد .از اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ در ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎي ﻓﺼﻠﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﺮ در ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎز ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ،ﯾﺎ در زﻣﺎن ﻫﺎي راهاﻧﺪازي ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ وﺟﻮد دارد ،ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮدهاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد .از ﻣﺰاﯾﺎي دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺧﻄﻮط drainﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ ،ﻣﯽﺗﻮان رﺳﻮﺑﺎت ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺳﻤﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﮔﺬر را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ و ﺑﺎ ﺳﯿﺦ زدن از ﺷﯿﺮ ﺧﺎرج ﻧﻤﻮد. ﺷﯿﺮﻫﺎي زاوﯾﻪاي ﻧﻮع ﺳﻮم اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺷﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر زاوﯾﻪاي ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .در اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺳﯿﺎل ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ وارد ﺷﯿﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎ 90 درﺟﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ،ﺷﯿﺮ را ﺗﺮك ﻣﯽﮐﻨﺪ .اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻧﻮع Yﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ ﻣﺰﯾﺖ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎ، ﺗﻐﯿﯿﺮ 90درﺟﻪاي ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از زاﻧﻮﯾﯽ اﺳﺖ .ﻫﭽﻨﯿﻦ در ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺪت ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﺪت و ﺑﺎ ﺿﺮﺑﺎن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن دوﻓﺎزي دارﻧﺪ ﯾﺎ داﺋﻤﺎً ﻫﻮا ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ،اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ ،ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺷﮑﻞ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﺷﺎن ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺿﺮﺑﺎت ﺳﯿﺎل را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ٦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 7از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .2اﻧﻮاع ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻧﺴﻞ اول ﺗﺎ ﺳﻮم ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻃﺮاﺣﺎن ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺸﺎر و ﻧﯿﺮوي ﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﺑﻨﺪآور و ﺳﺎﻗﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ داﻣﻨﻪ ﻓﺸﺎر و اﻧﺪازه ﺷﯿﺮ ،وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪه و ﻧﺴﻞ دوم ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي را ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﻮدﻧﺪ .زﯾﺮا در ﻧﺴﻞ اول اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ درﺣﺎﻟﺘﯿﮑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل از زﯾﺮ ﺑﻨﺪآور وارد ﻣﯽﺷﻮد، ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ ﺷﯿﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﯿﺮوي ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﺑﻪ ﺳﺎﻗﻪ اﻋﻤﺎل ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻨﮑﺎر ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ) Actuator (Handdwheelﺑﺰرﮔﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺟﺎ ،ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺷﺪن Actuatorو ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺖ. در ﻧﺴﻞ دوم اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ از دو ﺑﻨﺪآور و دو ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ .در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﺘﻪ ،از ﺳﻮي ﺳﯿﺎل دو ﻧﯿﺮو ﺑﻪ دو ﺑﻨﺪآور ﺷﯿﺮ وارد ﻣﯽﺷﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﻄﺤﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ﺳﺮوﯾﺲ ﻗﺮاردارد ،در دو ﺑﻨﺪآور ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻣﺴﺎوي اﺳﺖ ،از ﺳﻮي ﺳﯿﺎل دو ﻧﯿﺮوي ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻣﺴﺎوي و ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻟﺠﻬﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺪآورﻫﺎ و ﺳﺎﻗﻪ وارد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮده )ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ ﻧﯿﺮوﻫﺎ ﺧﻨﺜﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ( و ﺗﻌﺎدل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ .در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎ ﻧﯿﺮوي ﮐﻤﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺷﯿﺮ را ﺑﺎز و در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ،ﺑﺴﺘﻪ ﻧﻤﻮد. ﻣﺸﮑﻞ راﯾﺠﯽ ﮐﻪ در ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻧﺴﻞ دوم وﺟﻮد داﺷﺖ ،اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل را ﮐﺎﻣﻼً ﻗﻄﻊ و آبﺑﻨﺪي ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ در ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻒ اﺳﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرﻓﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻃﺮاﺣﺎن در ﭘﯽ رﻓﻊ اﯾﻦ اﯾﺮاد، ﻧﺴﻞ ﺳﻮم ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي را اﺑﺪاع ﻧﻤﻮدﻧﺪ .در اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ،ﺑﻨﺪآور ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﯾﮏ ، cageدر ﻣﺴﯿﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ )در اداﻣﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﯿﺸﺘﺮي در ﻣﻮرد آن در ﻗﺴﻤﺖ اﺟﺰاي ﺷﯿﺮ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ( .وﻇﯿﻔﻪ اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ،ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﻧﺤﺮاف و ﻟﻖزدن اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺬﮐﻮر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺪﻧﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد :ﻣﻨﻄﻘﻪ اول ،ورودي ﺷﯿﺮ؛ ﻣﻨﻄﻘﻪ دوم ،ﺑﺨﺶ ﺧﺮوﺟﯽ و در آﺧﺮ ،ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮازﻧﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دارد .ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﻣﺠﺮاﻫﺎﯾﯽ در ﺑﻨﺪآور ،ﺑﺨﺶ ورودي ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ درﭘﻮش ﻫﻢ ﻓﺸﺎر اﺳﺖ .در ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﺮ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺳﯿﺎل ﺑﻪ واﺳﻄﻪ وﺟﻮد ﺗﺠﻬﯿﺰات آبﺑﻨﺪي در ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ راﻫﻨﻤﺎي ﺑﻨﺪآور ،ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﻧﺸﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ،اﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻨﺪآور و ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ آن ،ﻣﺴﯿﺮ ﺧﺮوج ﺳﯿﺎل ﺑﺎز ﺷﺪه و ﺳﯿﺎل ﺟﺮﯾﺎن ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﻣﺠﺮاﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﺎﻻي ﺑﻨﺪآور ،ﺑﺎﻻﻧﺲ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﺑﻮده و ﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺑﺎز ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮلﻫﺎي ﺧﺎص ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎص ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺗﻮﭘﯽ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﯿﺮﻫﺎي V-Port Ball Control Valveو V-ball Control Valveﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ در اداﻣﻪ ﻣﻘﺪاري در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ۷ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻣﺪرس: ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .3 ﺻﻔﺤﻪ 8از 42 V-Port & X-Port Ball Control Valve اﻧﻮاع ﺷﯿﺮ از ﻟﺤﺎظ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ )(Flow Characteristics اﻧﻮاع آن ﺷﺎﻣﻞ Linear ، Quick Openingو Equal Percentageﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺷﯿﺮ ﻧﻮع Quick Openingدر ﺣﺮﮐﺖﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ﺳﺎﻗﻪ )ﺗﺎ ﺣﺪود ،(30%دﺑﯽ زﯾﺎدي را از ﺧﻮد ﻋﺒﻮر ﻣﯽدﻫﺪ و در اﻧﺘﻬﺎي ﺣﺮﮐﺖ ﺳﺎﻗﻪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﮐﻤﯽ از ﺷﯿﺮ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ .اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻗﻄﻊ-وﺻﻞ ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﺳﺮﯾﻊ دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ .در ﺷﯿﺮ از ﻧﻮع Linearﻧﺴﺒﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺮﮐﺖ ﺷﯿﺮ و ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن ،ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺪآور ،ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ .ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ 20%ﺑﺎز ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ 20% ،ﺟﺮﯾﺎن را ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ .از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﺷﯿﺮ ﺳﻬﻢ ﻋﻤﺪهاي از اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﮐﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ دارد ،اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدد .در ﺷﯿﺮ از ﻧﻮع Equal Percentageﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﯿﯿﺮ واﺣﺪ در ﺣﺮﮐﺖ ﺷﯿﺮ ،ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﺳﺖ ﻗﺒﻞ از ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن ﺗﻐﯿﯿﺮ ،وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﻌﺒﺎرت دﯾﮕﺮ وﻗﺘﯽ ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن ﮐﻢ اﺳﺖ ،ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﻢ و وﻗﺘﯽ ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن زﯾﺎد اﺳﺖ ،ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﯿﺰ زﯾﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻋﻤﻮﻣﺎً از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ در ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي )دﺳﺘﯽ ﯾﺎ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ( و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان دﺑﯽ ﺳﯿﺎﻟﯽ ﮐﻪ از ﺧﻮد ﻋﺒﻮر ﻣﯽدﻫﻨﺪ ،ﯾﮏ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﯾﻌﻨﯽ ) Valve Flow Coefficient (CVﯾﺎ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﯾﻌﻨﯽ ) Flow Factor (Kvﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮔﺮدد .ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ در ﺳﯿﺴﺘﻢ آﺣﺎد اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﺪار دﺑﯽ آب ﺑﺮﺣﺴﺐ gal/minدر دﻣﺎي 60 ° Fاﺳﺖ ﮐﻪ از ﺷﯿﺮي ﺑﺎ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر psi 1ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻣﺰاﯾﺎي ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي :ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺎﻻي واﮐﻨﺶ ﺷﯿﺮ ﺑﻌﻠﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮐﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺪآور ﺑﯿﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻧﯿﺰ ﺳﺎدﮔﯽ ﺗﻌﻤﯿﺮ آن ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺪا ﺷﺪن از ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ. ﻣﻌﺎﯾﺐ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي :اﺳﺎﺳﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ ،اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺸﺎر و ﻧﯿﺮوي ﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﺑﻨﺪآور و ﺳﺎﻗﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ۸ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 9از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .4ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺤﺮاﻧﯽ 2 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .5ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﭼﻮك ﺷﺪه ۹ Critical Flow 2 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 10از 42 ﭼﻮك ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن :اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ،ﯾﮏ اﺛﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮده ﮐﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﻮر ﯾﮏ ﺳﯿﺎل از ﯾﮏ ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه ﺟﺮﯾﺎن )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻠﻮﮔﺎه ﯾﮏ ﻧﺎزل ﯾﺎ ﺷﯿﺮ در ﯾﮏ ﻟﻮﻟﻪ( ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﺳﯿﺎﻻت و اﺛﺮ وﻧﺘﻮري ) (Venturi Effectﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻫﻤﺮاه ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ )ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺤﺪود ﺷﺪه ﯾﺎ ﭼﻮك ﺷﺪه ،ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ( .در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ﺳﺮﻋﺖ ﺻﻮت ،ﺑﻌﻠﺖ ﻋﺒﻮر ﺳﯿﺎل از ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻞ ﺑﻘﺎي ﺟﺮم ،ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﺎل زﯾﺎد ﻣﯽﮔﺮدد درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ،در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ،ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺛﺮ وﻧﺘﻮري ،ﻓﺸﺎر اﺳﺘﺎﺗﯿﮏ )ﺑﻪ Pدر ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺮﻧﻮﻟﯽ ،ﻓﺸﺎر اﺳﺘﺎﺗﯿﮏ و ﺑﻪ ﺗﺮم ½ ρv2ﻓﺸﺎر دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد( و در ﻧﺘﯿﺠﻪ داﻧﺴﯿﺘﻪ ﺳﯿﺎل در ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪه ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ .ﺟﺮﯾﺎن ﭼﻮك ﺷﺪه ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺮخ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻓﺸﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ،ﻣﺎداﻣﯿﮑﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻣﻌﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ،اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﺪ .در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ دﺑﯽ ﺟﺮﻣﯽ از ﻓﺸﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﮔﺮدﯾﺪه و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر و ﻧﺘﯿﺠﺘﺎً داﻧﺴﯿﺘﻪ ﮔﺎز ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،واﺑﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ) .در Choke Valveﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺪود ﻧﻤﻮدن و ﺗﻨﻈﯿﻢ دﺑﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪي از ﭼﺎﻫﻬﺎي ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ،ﻗﺒﻞ از ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدد ،از ﻫﻤﯿﻦ اﺻﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺗﺎ دﺑﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﭼﺎه ،ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻓﺸﺎر در ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻓﺮاورش اﺳﺖ ،ﮔﺮدد(. در ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﯾﺎ ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ آب ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻌﺎت ،داﻧﺴﯿﺘﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ .در اﯾﻨﺤﺎﻟﺖ ﻧﻮﻋﯽ دﯾﮕﺮ از ﭼﻮك ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ درﺻﻮرت ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﻣﺎﯾﻊ در ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪه ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ زﯾﺮ ﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر آن در آن دﻣﺎ ،ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن رخ ﻣﯽدﻫﺪ .ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ،ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﺒﺎب ﻫﺎي ﺑﺨﺎر ،از اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﺮخ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺟﺮﯾﺎن در زﯾﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﭼﻮك Sub-Critical ،و ﺑﺎﻻي آﻧﺮا Criticalﯾﺎ ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ. 𝑘𝑘 𝑘𝑘−1 ﮐﻪ 2 �=Rc= �𝑘𝑘+1 𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑃𝑃 𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑢𝑃𝑃 =Critical Pressure Ratio 𝑝𝑝𝐶𝐶 𝐶𝐶 =K 𝑣𝑣 اﮔﺮ ﻧﺴﺒﺖ ) P2ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ( ﺑﻪ ) P1ﺑﺎﻻدﺳﺖ(ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ و ﻣﺴﺎوي Rcﺑﺎﺷﺪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ CVﻣﻨﺎﺳﺐ ،ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي Flashingو Cavitationدر ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺷﯿﺮ ،ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن اﻓﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ را ﻧﯿﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت آن اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد: در ﭘﺪﯾﺪه ، Flashingﻓﺸﺎر اﺳﺘﺎﺗﯿﮏ ﺧﺮوﺟﯽ ،ﺑﻪ زﯾﺮ ﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر ﺳﯿﺎل در دﻣﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﻪ اﻓﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ ،در ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﯿﺎل ﺗﺒﺨﯿﺮ ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ در اﯾﻦﺣﺎﻟﺖ ﺗﺠﻬﯿﺰي ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ،ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺳﺎﯾﯿﺪﮔﯽ ﯾﺎ erosionﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻي ﺳﯿﺎل ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻧﺒﺴﺎط ﻣﺎﯾﻊ ﺑﻪ ﺑﺨﺎر ،دﭼﺎر آﺳﯿﺐ ﻣﯽﮔﺮدد وﻟﯽ در ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ،ﺑﻌﺪ از ﺟﻮﺷﺶ و ﺗﺒﺨﯿﺮ ،ﻓﺸﺎر اﺳﺘﺎﺗﯿﮏ ﺳﯿﺎل در ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﻧﻘﻄﻪ Vena Contractaﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺣﺒﺎبﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ،ﺑﻬﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ و ﺗﺮﮐﯿﺪه و اﯾﺠﺎد Shock Waveو Microjetﮐﺮده ﮐﻪ ﻟﻄﻤﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺪيﺗﺮي ﺑﻪ ﺗﺠﻬﯿﺰ وارد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ )ﺗﻔﺎوت اﯾﻦ دو ﻧﻮع ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻮع اﯾﺴﺘﺎﯾﯽ و ﻏﯿﺮاﯾﺴﺘﺎﯾﯽ در ﻧﯿﺮوي ﻣﺘﻘﺎرن و ﻧﺎﻣﺘﻘﺎرن وارد ﺷﺪه ﺑﻪ ﺣﺒﺎﺑﻬﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن Shock Waveو Microjetﻣﯽﮔﺮدد(. ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﯿﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ،ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ Cavitation Indexرا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد ) (Sigma Methodﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از : )Cavitation Index = (P1-Pv)/(P1-P2 ۱۰ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 11از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .6ﻧﻘﻄﻪ Vena Contractaدر ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ﮐﻪ Pvﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر ﻣﺎﯾﻊ در دﻣﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽﮔﺮدد: ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن رخ ﻧﻤﯽدﻫﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺮاي ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺟﺪي وﺟﻮد دارد Flashingدر ﺣﺎل رخ دادن اﺳﺖ Cavitation Index >> 2 1.7 < Cavitation Index < 2 1.5 <Cavitation Index < 1.7 1 < Cavitation Index < 1.5 Cavitation Index << 1 اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﯿﻦ دﻗﯿﻖﺗﺮ ،ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ رواﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ANSI/ISA 75.23ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ و اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﮐﻪ در ﮐﺪام ﻣﺮﺣﻠﻪ از cavitationﻫﺴﺘﯿﻢ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ،ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ : Incipient Cavitation, si Constant Cavitation, sc Incipient Damage Cavitation, sid Choking Cavitation, sch Maximum Intensity of Vibration, smv - ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ،در ﺟﺰوه ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ آﻣﺪه اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از رواﺑﻄﯽ ﮐﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را ﺑﺎ ﺟﻤﻠﻪ ) Km*(P1-Rc*Pvﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ Km=Valve Recovery Coefficient )Rc=Critical Pressure Ratio (depending on Pv/Pc, Pc= Absolute Critical Pressure of Liquid Pv= Vapor Pressure of the Liquid at body inlet temperature ﺑﺮاي ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﭘﺪﯾﺪه Chokeو اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را ﺑﺎ ﺟﻤﻠﻪ ) Kc*(P1-Pvﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ Kc=Cavitation Index ۱۱ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 12از 42 ﺑﺮاي ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ،ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﯽ از ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺳﺎزﻧﺪه ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ ،(Emerson ﻣﻌﻤﻮل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ در اﻧﺘﺨﺎب ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ،ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي زﯾﺎدي دﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد: -1ﻣﺤﯿﻂ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮردﮔﯽ ،ﺳﺎﯾﺶ ،دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر -2ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ -3اﻧﺪازه ﺷﯿﺮ )ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮاﯾﻨﺪي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد( -4ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ﺷﯿﺮ )ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺸﺎر و ﻧﯿﺰ دﻣﺎي ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ) :Set Point (SPﻣﻘﺪار ﻣﻘﺮر ﯾﺎ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺮ روي آن ﻣﻘﺪار ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮔﺮدد. ) :PV (Process Valueﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺸﺎر ﯾﮏ ﺗﻔﮑﯿﮏﮔﺮ ﯾﺎ دﻣﺎي ﻧﻔﺖ ) :OP (Outputﺧﺮوﺟﯽ ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ در زﻣﺎن tﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﺪار ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻏﺘﺸﺎش :ﺗﻐﯿﯿﺮي اﺳﺖ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮐﻪ در ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ،ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮﻫﺎي ﺧﺮوﺟﯽ از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﻄﻠﻮب اﻧﺤﺮاف ﭘﯿﺪا ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺧﻄﺎ ) :(errorاﺧﺘﻼف ﺑﯿﻦ SPو PVدر ﻫﺮﻟﺤﻈﻪ اﻓﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﯾﺎ ﺧﻄﺎي ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ) :(offsetﺧﻄﺎي ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪار ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﯾﻌﻨﯽ اﺧﺘﻼف ﺑﯿﻦ SPو ، PVﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑﻪ زﻣﺎن ﺑﻪ ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﯿﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ. :overshootﻣﻘﺪاري اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪي از ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺮر در ﺧﻼل ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﺎر ﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﺎ در ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺮر ،ﺗﺠﺎوز ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .درواﻗﻊ ﻫﻤﺎن ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺷﺪﯾﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﻟﺤﻈﻪ ورود ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻪ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. زﻣﺎن ﻣﺮده ) : (Dead Timeاﺧﺘﻼف زﻣﺎن ﺑﯿﻦ ﻟﺤﻈﻪ وارد ﺷﺪن اﻏﺘﺸﺎش و ﻟﺤﻈﻪ ﺷﺮوع ﭘﺎﺳﺦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﮔﺎﻫﺎً delayﻧﯿﺰ اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد .اﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﺮده ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ،ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي و ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد .زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮاد ﯾﺎ اﻧﺮژي از ﻧﻘﻄﻪاي از واﺣﺪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﯾﮕﺮ ،اﻏﺘﺸﺎﺷﺎت ﺧﺎرﺟﯽ و ﻟﻮﭘﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن اﯾﻦ ﺗﺎﺧﯿﺮ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺎﺧﯿﺮ زﻣﺎﻧﯽ ) : (Lag Timeﻣﯿﺰان زﻣﺎن ﺑﻌﺪ از زﻣﺎن ﻣﺮده ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﻧﯿﺎز دارد ﺗﺎ ﺑﻪ 63,3درﺻﺪ از ﻣﻘﺪار ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺧﻮد ،ﭘﺲ از ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﻠﻪاي در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺷﯿﺮ ﺑﺮﺳﺪ. ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي ): PID(Proportional-Integral-Derivative ﺑﺼﻮرت ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ،اﮔﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺟﺪﯾﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ،اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ .ﺣﺎل اﮔﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ) (Proportional Controlوﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﺎدر اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﻤﺎﯾﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ،در ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﻧﮕﺎه دارد .اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﮐﻨﺘﺮل اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺬف اﻓﺖ ۱۲ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 13از 42 ﮐﻨﺘﺮل ) (offsetﻣﯽﮔﺮدد و ﻣﺘﻐﯿﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪه در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد .اﯾﻦ ،ﻣﺰﯾﺖ ﮐﻨﺘﺮل اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ ﺑﺎ زﯾﺎن ﺑﺨﺸﯽ رﻓﺘﺎر ﻧﻮﺳﺎﻧﯽﺗﺮ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺸﺘﻘﯽ ﺑﻬﺒﻮدي ﺧﺎﺻﯽ در ﭘﺎﺳﺦ ،اﯾﺠﺎد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪه ،ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ و ﺑﺎ ﻧﻮﺳﺎن ﮐﻤﺘﺮ ،ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺷﻮد. درواﻗﻊ اﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺳﺮﯾﻊ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻏﺘﺸﺎش ورودي ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ اﻓﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪار ﻣﻬﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﻓﻘﻂ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ،ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ .ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ اﻓﺰاﯾﺶ kﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ،ﺑﺎﻋﺚ ﮐﻨﺘﺮل دﻗﯿﻖﺗﺮ و ﺑﻬﺘﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﯽﮔﺮدد ،اﻣﺎ آﻧﺮا ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻧﺎﻣﺤﺪود اﻓﺰاﯾﺶ داد زﯾﺮا اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺤﺪوده ﭘﺎﯾﺪاري ،ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﮔﺮدد و ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ آن ﻧﯿﺰ در ﻣﺤﺪوده ﭘﺎﯾﺪاري ،زﻣﺎن رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﻬﺎﯾﯽ ،ﮐﺎﻫﺶ اﻣﺎ ﻧﻮﺳﺎن ﭘﺎﺳﺦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ .ﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑﻪ وﺟﻮد ﺧﻄﺎ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ از ﻋﻤﻞ اﻧﺘﮕﺮالﮔﯿﺮي ﺑﺮاي رﻓﻊ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد .ﻧﻘﺺ ﻋﻤﻞ اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻮﺳﺎن ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري در ﻓﺮاﯾﻨﺪ را ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ .ﻫﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ .اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ-اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻏﺘﺸﺎش ﺑﻪ ﺣﺪ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻣﯽﺗﻮان از ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺘﻖﮔﯿﺮي ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ﺗﺎ دوره ﻧﻮﺳﺎن ﭘﺎﺳﺦ را ﮐﺎﻫﺶ داد .درواﻗﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺸﺘﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮات ،ﺟﻬﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺧﻄﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ SPﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮔﺮدد. در ﻋﻤﻞ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ،راﺑﻄﻪاي ﺧﻄﯽ ﺑﯿﻦ ورودي ﯾﺎ ﺧﻄﺎ و ﺧﺮوﺟﯽ ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪه وﺟﻮد دارد ،در ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺘﻘﯽ ،ﺧﺮوﺟﯽ ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﺮخ ﺗﻐﯿﯿﺮات ورودي ﯾﺎ ﺧﻄﺎ )ﻣﺸﺘﻖ ﺧﻄﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن( ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و در ﻋﻤﻞ اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ ،ﺧﺮوﺟﯽ ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻧﺘﮕﺮال ورودي ﯾﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺪار ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪه PIDوﺟﻮد دارد .ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻌﻀﯽ از ﺣﺎﻻت ﻣﺪل ﻓﺮاﯾﻨﺪي و ﺳﭙﺲ اﻧﺘﺨﺎب ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ،اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ و ﻣﺸﺘﻘﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺪل دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .روﺷﻬﺎي ﺗﻨﻈﯿﻢ دﺳﺘﯽ ،ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎﯾﯽ ﺑﺎ زﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺪار ﻃﻮﻻﻧﯽ ،ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺴﺒﺘ ًﺎ زﻣﺎنﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ .اﻧﺘﺨﺎب روش ﺗﺎﺣﺪ زﯾﺎدي ﺗﺎﺑﻊ اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺎ ﺑﺘﻮان ﻣﺪار ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را ﺑﺼﻮرت offlineدرآورد ﯾﺎ ﺧﯿﺮ و ﺗﺎﺑﻊ زﻣﺎن ﭘﺎﺳﺦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﮔﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺑﺘﻮان offlineﻧﻤﻮد، اﻏﻠﺐ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﺗﻨﻈﯿﻢ ،ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﻠﻪاي در ورودي ،اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺼﻮرت ﺗﺎﺑﻌﯽ از زﻣﺎن و اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از :ﺗﻨﻈﯿﻢ دﺳﺘﯽ Cohen-Coon ، Tyreus-Luyben ، Ziegler-Nichols ،و اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﺮماﻓﺰاري ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﯾﮏ ،ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺒﯽ دارﻧﺪ. روﺷﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ﻣﺎﻧﻨﺪ ) MPC (Model Predictive Controlو LQR ﮐﻨﺘﺮل ﭘﯿﺶﺑﯿﻦ ﯾﺎ ، MPCﻧﻮﻋﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ از دﻫﻪ 1980در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻓﺮاﯾﻨﺪي در ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﭘﺎﻻﯾﺸﮕﺎﻫﻬﺎي ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود .در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﯿﺮ ،اﯾﻦ ﮐﻨﺘﺮل در ﻣﺪلﻫﺎي ﺑﺎﻻﻧﺲ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﻗﺪرت ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي ﭘﯿﺶﺑﯿﻦ ،ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﺪﻟﻬﺎي دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ،ﻋﻤﺪﺗﺎً ﻣﺪﻟﻬﺎي ﺧﻄﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪهاﻧﺪ .اﯾﻦ ﻧﻮع ﮐﻨﺘﺮل ،ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ رﺧﺪادﻫﺎي آﯾﻨﺪه و اﺗﺨﺎذ اﻋﻤﺎل ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ را دارد ،درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي PIDو LQRاﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ را ﻧﺪارﻧﺪ .ﮐﻨﺘﺮل ﭘﯿﺶﺑﯿﻦ ﺑﻄﻮرﮐﻠﯽ ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﮐﻨﺘﺮل دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯽﺷﻮد. ۱۳ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از14 ﺻﻔﺤﻪ PID :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﺛﺮ اﻓﺰودن ﮐﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي.7 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره 3 ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ :(ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺗﻌﺎرﯾﻒ زﯾﺮ را ﮐﺎﻣﻼ درك ﻧﻤﻮد )در ﻣﻮرد ﺗﻌﺪادي از آﻧﻬﺎ ﻗﺒﻼ ﺑﺤﺚ ﺷﺪ Cavitation: Occurs in liquid service when the pressure in the valve body falls below the vapour pressure of the liquid. The bubbles which are formed will implode immediately or shortly after leaving the valve, due to the downstream pressure of the control valve recovering to rise above the liquid vapor pressure. Choked Flow: Is a situation in which, for either compressible or incompressible fluids with fixed inlet conditions, decreasing downstream pressure fails to produce further increases in flowrate at a constant valve opening. Compressible Fluid: Is a fluid whose density will decrease by 10% or greater if the pressure drop due to the flow of a gas through a system is large enough relative to the inlet pressure. Design Condition: Is the set of process conditions under which the total plant or part of the plant is calculated, main equipment is ordered, etc. NOTE: During a plant start-up or shutdown situation, conditions other than design condition may exist. 3 Control Valve Sizing ۱٤ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از15 ﺻﻔﺤﻪ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ Flashing: Occurs, for liquids only, when the pressure in the valve body falls below the liquid's vapour pressure. The bubbles thus formed remain as vapour in the fluid, owing to the fact that the downstream pressure of the control valve is below the liquid's vapour pressure. Flow Coefficient: Is the flow capacity of a control valve, commonly expressed by the "CV" factor or "Kv" factor. *The CV of a control valve is defined as the quantity of water, at 60 °F, in US gallons per minute, that will flow through the valve at a specified travel with a pressure drop of 1 psi. *The Kv of a control valve is defined as the quantity of water in m3/h, at a temperature between 5 and 40 °C, that will flow through the valve at a specified travel with a pressure drop of 1 bar. *Kv = 0.856 CV. Fluid mixture is a mixture of various gases, a mixture of various liquids, a mixture of liquid with a non-associated gas or a mixture of a liquid with its saturated vapour. NOTE: Other type of mixtures, such as with solids, etc., are not considered. Incompressible Fluid: Is a liquid or it is a gas whose density change within the system is less than 10% . : ANSI/ISA-75.01 ﻣﺜﺎل از اﺳﺘﺎﻧﺪارد :ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺎده و ﺑﺮاي ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﻧﺎﭘﺬﯾﺮ آب و ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪون ﭼﻮك ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن را درﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ ﮐﻠﻮﯾﻦ363 = دﻣﺎي ورودي Density = 965.4 kg/m3 Vapour Pressure = 70.1 Kpa Critical Pressure = 22120 Kpa Kinematic Viscosity = 3.26 x10 -7 m2/sec = ﻓﺸﺎر ﻣﻄﻠﻖ ورودي 680 kpa = ﻓﺸﺎر ﻣﻄﻠﻖ ﺧﺮوﺟﯽ 220 kpa Flowrate = 360 m3/hr Pipe Size: D1=D2=150 mm ۱٥ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 16از 42 ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺷﯿﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ : Trim= Parabolic Plug Flow Direction = Flow to Open Valve Size: D=150 mm از ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ) 2ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (3دارﯾﻢ : Liquid Pressure Recovery Factor, FL = 0.90 Valve Style Modifier, Fd =0.46 ﺣﻞ: ﺑﺮاي ﭼﻨﯿﻦ دﺑﯽ و ﺳﯿﺎل آب ﮐﻪ از ﻧﻮع ﺷﯿﺮ ﺑﺎﻻ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ،ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ، ISAﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﻢ: ﻧﻤﻮدار درﺧﺘﯽ ) B.1ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (1را در ﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر و ﻓﺸﺎر ﺑﺤﺮاﻧﯽ دارﯾﻢ : = 0 ∙ 944 ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع ﺟﺮﯾﺎن : 𝑣𝑣𝑃𝑃 𝑐𝑐𝑃𝑃 � FF=0.96-0.28 𝐾𝐾𝐾𝐾𝐾𝐾 𝐹𝐹𝐿𝐿2 (𝑃𝑃1 − 𝐹𝐹𝐹𝐹 × 𝑃𝑃𝑉𝑉 ) = 497 ∙ 2 ﮐﻪ از اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر 460ﮐﯿﻠﻮﭘﺎﺳﮑﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮده و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺼﻮرت non-chokedﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ Cavitation Indexدارﯾﻢ: ﮐﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪول ﻣﻮﺟﻮد ،ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺮاي ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺟﺪي وﺟﻮد دارد. Cavitation Index = (P1-Pv)/(P1-P2) = 1.32 اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﯿﻦ دﻗﯿﻖﺗﺮ ،ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ رواﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ANSI/ISA 75.23ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ )ﺗﯿﻮري اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﺟﺰوه ﺑﻌﺪي اﯾﻨﺠﺎﻧﺐ ﮐﻪ ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺪارك ﺷﺮﮐﺖ VALTEKﺣﻞ ﺷﺪه ،آﻣﺪه اﺳﺖ( و اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﮐﻪ در ﮐﺪام ﻣﺮﺣﻠﻪ از cavitationﻫﺴﺘﯿﻢ .در ﻣﺜﺎل ﺑﻌﺪي ،ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ) Revﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ( دارﯾﻢ: 1 4 ﮐﻪ از ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ) 1ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (2ﺑﺮاي ﻣﻘﺎدﯾﺮ N2و N4اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ: + 1� =2.967x106 N4𝐹𝐹𝑑𝑑 𝑄𝑄 𝐹𝐹𝐿𝐿2 𝐶𝐶𝑖𝑖2 � 𝑣𝑣�𝐶𝐶𝑖𝑖 𝐹𝐹𝐿𝐿 𝑁𝑁2 𝐷𝐷4 =Rev N2=1.60x10-3 ۱٦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻣﺪرس: ﺻﻔﺤﻪ 17از 42 N4=7.07x10-2 و ﻣﻘﺎدﯾﺮ Fdو FLو دﺑﯽ ،وﯾﺴﮑﻮزﯾﺘﻪ دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ و ﻗﻄﺮ ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ داﺷﺘﯿﻢ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ، Revﭼﻮن از ﻣﻘﺪار 10000ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻼﻃﻢ اﺳﺖ )ﻣﻌﯿﺎر روال ﺷﺮﮐﺖ ، VALTEKﻋﺪد 40000ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ(.. ﭘﺲ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ Cﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮ )راﺑﻄﻪ ﺷﻤﺎره (1ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﮔﺮدد )ﺟﺮﯾﺎن ﭼﻮك ﻧﺸﺪه ،ﻣﺘﻼﻃﻢ و ﺑﺪون وﺟﻮد :(reducer 3 𝜌𝜌1 � 𝜌𝜌0 = 165 𝑚𝑚 for Kv ℎ 𝑃𝑃∆ 𝑄𝑄 𝑁𝑁1 =C ﮐﻪ از ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ) 1ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (2ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار N1دارﯾﻢ x1x10-1 :و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﺑﯽ ) ( 360 m3/hو ﻧﯿﺰ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر h ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ 460ﮐﯿﻠﻮﭘﺎﺳﮑﺎل و ، 𝜌𝜌𝜌𝜌1 = 0 ∙ 965ﻣﻘﺪار ﺑﺎﻻ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ ) ،r0داﻧﺴﯿﺘﻪ ﻣﺎﯾﻊ در دﻣﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﺎ ﻫﻤﺎن 60درﺟﻪ ﻓﺎراﯾﻨﻬﺎﯾﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ(. 0 ﺗﻮﺿﯿﺢ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻋﺪم وﺟﻮد reducerﯾﺎ اﺗﺼﺎﻻت ،ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ Geometry Factorو ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از 10000ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻼﻃﻢ ﺑﻮده و ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ،ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﺪارد )ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ Reynolds Number Factor, Frﻧﯿﺴﺖ(: Ci=C=Kv=165 m3/h ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ،از ﻟﺤﺎظ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺮاي ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﻌﻨﯽ دﺑﯽ ﮐﻤﯿﻨﻪ ،دﺑﯽ ﻧﺮﻣﺎل و دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻣﺎن ،ﺳﻪ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ) (Required or Calculated Cvو ﺑﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺷﯿﺮ ﺑﻪﻫﻤﺮاه اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﯿﺎل و دﺑﯽ ،اﻋﻼم ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﺗﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﺑﺮاي ﻣﺎ از ﺑﯿﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﯾﺪ. ذﮐﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺣﺘﻤ ًﺎ Cvﺷﯿﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺳﺎزﻧﺪه در ﺣﺎﻟﺖ 100درﺻﺪ ﺑﺎز ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ، Rated CVاز Cv ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ ﻣﺎ ) (Calculated or Required CVﺑﺮاي دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪاﻣﺎن ،ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺷﯿﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ را از ﺧﻮد ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻋﺒﻮر دﻫﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ Rangeabilityﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ،ﺷﯿﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﯿﻦ 30ﺗﺎ 70 درﺻﺪ ﯾﺎ ﮔﺎﻫﺎً ﺑﯿﻦ 20ﺗﺎ 80ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ،ﺣﺮﮐﺖ ﯾﺎ Travellingﻣﻌﻤﻮل را اﻧﺠﺎم و دﻗﺖ ﻻزم ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن در دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ و ﮐﻤﯿﻨﻪ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪاي از Datasheetﺷﯿﺮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ ﯾﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎﮐﻨﻨﺪه ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ﭘﺮﺷﺪه اﺳﺖ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﯿﻮﺳﺖ )ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (4آﻣﺪه اﺳﺖ. ﻣﺜﺎل از اﺳﺘﺎﻧﺪارد : ANSI/ISA-75.23 ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﻮع globeدر ﺳﺮوﯾﺲ آﻣﻮﻧﯿﺎك دﻣﺎي ورودي = 20درﺟﻪ ﻓﺎراﯾﻨﻬﺎﯾﺖ ۱۷ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻣﺪرس: ﺻﻔﺤﻪ 18از 42 Specific Gravity = 0.65 Vapour Pressure = 48.2 Psia ﻓﺸﺎر ﻣﻄﻠﻖ ورودي = 149.7 Psia ﻓﺸﺎر ﻣﻄﻠﻖ ﺧﺮوﺟﯽ = 64.7 Psia )Flowrate = 850 GPM (Gallon Per Minute Pipe Size: D1=D2=3 inch, Sch. 40 ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ،ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ 74.3 GPMو ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺷﯿﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ: Trim: Globe Valve, Full Area Trim Flow Characteristics: Linear Valve Size: D=3 inch, Pressure Rating=300 ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ Cavitation Indexﯾﺎ ﻫﻤﺎن روش sigmaدارﯾﻢ: Cavitation Index = (P1-Pv)/(P1-P2) = 1.194 ﮐﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪول ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺳﺮاﻧﮕﺸﺘﯽ ،ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺮاي ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺟﺪي وﺟﻮد دارد .ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻓﺮض اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺪازه ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﺧﻮاص ﺳﯿﺎل ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﺑﻐﯿﺮ از ﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر ،اﺛﺮ ﮐﻤﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ،درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ در ﻋﻤﻞ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ .ﭘﺲ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮوﯾﺲ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮔﺮدد و ﺳﭙﺲ ،ﺑﺎ ﺗﻌﺪادي ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮔﺮدد .ﺣﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻔﻀﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﯾﻦ روش ﻣﯽﭘﺮدازﯾﻢ: Sigmaﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ) (smrﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺮﺣﻠﻪ Incipient Damageﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ: smr Trim Style 2 1.15 1.002 Standard Trim A Trim B Trim Aﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮔﺮدد )ﺑﺮرﺳﯽ .(Size and Pressure Scale Effectدادهﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي اﯾﻦ Trim ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ: )(P1-Pv)R=90 Psi , a= 0.2, dR=3 inch (valve inlet inside diameter of tested referenc valve ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ): Pressure Scale Effect (PSE ۱۸ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 19از 42 =1.024 ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ): Size Scale Effect (SSE 101.5 0.2 � 90 𝑎𝑎 ) 𝑉𝑉𝑃𝑃(𝑃𝑃 − �= � 𝑏𝑏 �(𝑃𝑃 1 𝑅𝑅) 𝑉𝑉𝑃𝑃1 − 𝑏𝑏 𝑑𝑑 3 � =� � =1 𝑅𝑅𝑑𝑑 3 ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ (cavitation coefficient for a valve, scaled for a valve size and pressure) svﺑﺮاي : Trim A � sv= (sRSSE-1)PSE+1 ﮐﻪ sRﻣﻘﺪاري ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺮاي ﺿﺮﯾﺐ ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن اﺳﺖ و ﻣﯽﺗﻮان ﻣﻘﺪار آن را ﺑﺮ اﺳﺎس Sigmaﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺣﺪ ﺑﺮاي ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ .ﭘﺲ: sv= (1.15x1-1)x1.024+1=1.153 ﺣﺎل ﺑﺨﺎﻃﺮاﯾﻨﮑﻪ svاز ) Cavitation Index (sﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ Trim A ،ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ و ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﻣﻼﯾﻢﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ sRﺷﯿﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﮐﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد. ۱۹ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 20از 42 ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ﻓﻠﻨﺠﻬﺎي آﻧﻬﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﻓﻠﻨﺞﻫﺎ ﯾﮑﯽ از اﺗﺼﺎل دﻫﻨﺪهﻫﺎي ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ،ﺷﯿﺮآﻻت و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻓﻠﻨﺞﻫﺎ ﺑﺼﻮرت ﻗﻄﻌﻪ دﯾﺴﮑﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﻮده ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺼﻮرت ﺟﻔﺖ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﭘﯿﭻ و ﻣﻬﺮه ،دو ﻗﻄﻌﻪ را ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ و ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ .آبﺑﻨﺪي ﺑﯿﻦ دو ﻓﻠﻨﺞ ﺗﻮﺳﻂ gasketﮐﻪ در ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﻗﺮار داده ﻣﯽﺷﻮد ،اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد .ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪار ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮد درﻣﻮرد ﮐﻼس ﻓﺸﺎري ،اﺑﻌﺎد و آزﻣﺎﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ، اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASME B16.34ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﺪاول ﻓﺸﺎر و دﻣﺎﯾﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺟﺪاول ﻣﻮﺟﻮد در اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ASME B16.47و ASME B16.5را دارد. • دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻓﻠﻨﺞﻫﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺸﺎر: -دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻓﺸﺎر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASME B16.5و ASME B16.47 ﻣﻄﺎﺑﻖ اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﻠﻨﺞﻫﺎي ﻓﻮﻻدي و آﻟﯿﺎژﻫﺎي آن ﺑﻪ ﮐﻼس ﻫﺎي 1500 ، 900 ، 600 ، 400 ، 300 ،150 و 2500ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﻓﻠﻨﺞ و دﻣﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ،ﻓﺸﺎر ﻣﺠﺎز ﮐﺎري ﺑﺮاي آن ﻓﻠﻨﺞ ﻣﺬﮐﻮر از ﺟﺪاول ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ .ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻓﺸﺎر ﮐﺎرﮐﺮد ،ﺣﺪود 2,4ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﺪاد ﻓﻮق ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﻣﺜﻼً ﻓﻠﻨﺞ ﮐﻼس 150از ﺟﻨﺲ ﮔﺮوه 1,1ﻣﻮاد ،ﻓﺸﺎر ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮاﺑﺮ 19.2 bargدر دﻣﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ 50oCﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. -دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻓﺸﺎر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ISO در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﺸﺎر ﺗﺤﻤﻞ ﻓﻠﻨﺞﻫﺎي ﻓﻮﻻدي وآﻟﯿﺎژﻫﺎي آن ،ﺑﺎ PNﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻓﺸﺎر اﺳﻤﯽ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ bargﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل PN30ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺸﺎر ﮐﺎرﮐﺮد ﻓﻠﻨﺞ 30 barg ،ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻓﺸﺎر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ) API 6Aﻓﻠﻨﺞ ﻫﺎي ﻧﻮع 6Bو (6BXاﯾﻦ ﻧﻮع ﻓﻠﻨﺞﻫﺎ داراي ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺸﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻠﻨﺞ ﻫﺎي ﮔﺮوه ANSIﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﮐﻼس ﻫﺎي 3000 ، 2000 15000 ، 10000 ، 5000،و 20000ردهﺑﻨﺪي ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ )اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﯽ از ﮐﻼس ﻫﺎي ﻓﺸﺎري اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ ﮐﻼس ﻫﺎي ﻓﺸﺎري اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASMEﺗﻄﺎﺑﻖ دارد(. ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASME B16.34ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻓﻠﻨﺠﯽ ،رزوهاي و ﺟﻮﺷﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﮐﻼس ﻓﺸﺎري 4500ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻧﻮع ﺟﻮﺷﯽ اﺳﺖ. اﺟﺰاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ زﯾﺮ ،ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ Fisherﻣﯽﺑﺎﺷﺪ "ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﯽ" آن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪهاﺳﺖ : - Actuator - Positioner - Solenoid Valve - Pressure Regulator - Body - Trim ۲۰ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 21از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .8ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ) globeﺳﻤﺖ راﺳﺖ( ﺑﺎ ﻣﺤﺮك ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ و اﺟﺰاي اﺻﻠﯽ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻓﯿﺸﺮ )ﺳﻤﺖ ﭼﭗ( Actuator ﻣﺤﺮك ﯾﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺷﯿﺮ ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ،ﻓﺸﺎر ﻫﻮا ،ﻓﺸﺎر روﻏﻦ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮏ و ﯾﺎ ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﻋﻀﻮ ﻣﺴﺪودﮐﻨﻨﺪة ﺷﯿﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻨﺪآور ،ﻧﯿﺮو و ﺣﺮﮐﺖ اﻋﻤﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻨﺪآور ،ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل ﺗﻨﻈﯿﻢ و ﯾﺎ ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﻣﯽﮔﺮدد .ﻣﺤﺮكﻫﺎ داراي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ANSI/ISA-75.05ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ : - Diaphragm Actuators - Piston Actuators - Electro-Mechanical Actuators - Electro-Hydraulic Actuators ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. Actuatorﻣﻌﻤﻮﻻ از ﯾﮏ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻨﺎﺳﺐ ،ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﻧﻮع دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ( .ﻋﻀﻮ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﻋﻀﻮ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺸﺎر اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ آن واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ و ﻧﯿﺮو را ﺑﻪ ﺳﺎﻗﻪ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Stemاﻋﻤﺎل ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﻣﺤﺮكﻫﺎي ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ ،ﺳﯿﺎل ﻣﺤﺮك ﺑﺮ روي ﯾﮏ ﻋﻀﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺮﮐـﺖ ﭘﯿـﺴﺘﻮﻧﯽ ﺷـﮑﻞ ﻋﻤـﻞ ﮐﺮده و ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺮﮐﺖ ﺳﺎﻗﻪ ﻣﯽﮔﺮدد .ﺳﯿﺎل ﻣﺤﺮك در اﯾﻦ ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻮا ﯾﺎ روﻏﻦ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﺰﯾﺖ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﺮكﻫﺎي دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ اﺳﺖ .درﺿﻤﻦ ،در ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﺑﺎﻻ ،ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ۲۱ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 22از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .9ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ globeﺑﺎ ﻣﺤﺮك ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ )ﺳﻤﺖ راﺳﺖ( و ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ globeﺑﺎ ﻣﺤﺮك دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ )ﺳﻤﺖ ﭼﭗ( ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﺤﺮكﻫﺎي دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ و ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ از ﻟﺤﺎظ Fail Actionو در واﻗﻊ ﺣﺮﮐﺖ ﯾﮏ ﯾﺎ دوﻃﺮﻓﻪ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ و ﯾﺎ ﭘﯿﺴﺘﻮن ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ) Single Acting(Spring Returnو Double Actingدﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .در ﺣﺎﻟﺖ دوم ،ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ﺑﻪ دو ﻃﺮف دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ و ﯾﺎ ﭘﯿﺴﺘﻮن وارد ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻌﻠﺖ ﻋﺪم وﺟﻮد ﻓﻨﺮ ،ﻓﻘﻂ درﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از ادوات اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺣﺎﻟﺖ Fail ﻼ ﺑﺴﺘﻪ را اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد .ﻧﻮع ﻣﺤﺮك Double Actingﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻼ ﺑﺎز و ﯾﺎ ﮐﺎﻣ ً Safeﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣ ً اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻧﺪ .ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﺑﺨﺼﻮص ﻣﺤﺮكﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ و دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ ﻓﻨﺮدار ،ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ) Air to Open (Fail Closedو ﯾﺎ ) Air to Close (Fail Openﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻫﻮا ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﺣﺎﻟﺖ Failure ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﺸﺎر ﻫﻮا ﻗﻄﻊ و ﯾﺎ اﺷﮑﺎﻟﯽ در ارﺳﺎل ﺳﯿﮕﻨﺎل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﻮﺟﻮد آﯾﺪ )اﺷﮑﺎل در اﺗﺼﺎل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﻪ (positionerو ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ Fail Safeﺧﻮد ﻣﯽرود ،ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻨﺮ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎز و ﯾﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﭘﺲ در ﺣﺎﻟﺖ ﻼ ﺑﺴﺘﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ .ﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻼ ﺑﺎز و ﯾﺎ ﮐﺎﻣ ً وﺟﻮد ﻓﻨﺮ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت Fail Safeﮐﺎﻣ ً ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﻮع ، globeﺣﺎﻟﺖﻫﺎي ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﻮع ﻣﺤﺮك و ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ از ﻟﺤﺎظ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ 4و ﻣﻌﮑﻮس 5ﺑﻮدن ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﻮد .ﺣﺎﻟﺖ Fail Lockﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽ آن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﺤﺮك ﻗﻄﻊ ﺷﻮد ،ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ،ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻣﺤﺮكﻫﺎي Single & Double Actingﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﺗﺠﻬﯿﺰ اﺿﺎﻓﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ Lock- ،up Valveﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ Fail Safeرا داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﺣﺎﻟﺖ Fail Lastﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﻣﺤﺮكﻫﺎي Double Actingوﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻼ ﺑﺎز و ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد( .ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ،اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﮑﻪ در ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ ،ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ،ﮐﺎﻣ ً ISAاز اﺻﻄﻼح Fail-in-placeﺑﺮاي اﯾﻦ دو ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .اﺧﺘﺼﺎر وﺿﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ FCو FL، FOدر ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻓﺮاﯾﻨﺪي در زﯾﺮ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ درج ﻣﯽﮔﺮدد. ۲۲ Direc Reverse 4 5 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .10ﻣﺤﺮكﻫﺎي Single Actingو ﺻﻔﺤﻪ 23از 42 Double Acting ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻣﻌﮑﻮس ﺑﻮدن ﻣﺤﺮك در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺮكﻫﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻫﻮا ﺑﻪ زﯾﺮ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ و ﯾﺎ ﭘﯿﺴﺘﻮن ﺑﺨﻮرد و ﯾﺎ از ﺑﺎﻻ و ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻣﻌﮑﻮس ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻨﺪآور زﯾﺮ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ زﯾﺮ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺗﺎ آن را ﻃﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﯾﺎ ﺑﻨﺪآور روي ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﻻي ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺗﺎ آن را ﻃﯽ ﺑﮑﻨﺪ و ﺟﻬﺖ ورود ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ،دارد .در ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره ،11اﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .11ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻣﻌﮑﻮس ﺑﻮدن ﻣﺤﺮك و ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺤﺮكﻫﺎي Single & Double Actingﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺼﻮرت ﺧﻄﯽ 6ﯾﺎ ﭼﺮﺧﺸﯽ 7ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻮع ﭼﺮﺧﺸﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺼﻮرت Single or Double Cylinderﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻮع ﭼﺮﺧﺸﯽ از ﻟﺤﺎظ اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮو ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت Rack & Pinionو Scotch Yokeﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﻮع Scotch Yokeﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ )ﮔﺸﺘﺎور ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻓﺸﺎر ﯾﮑﺴﺎن( ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ اﺳﺖ .در ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره 12ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ اﯾﻦ دو ﻧﻮع ﻣﺤﺮك دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ۲۳ Linear Rotary 6 7 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻣﺪرس: ﺻﻔﺤﻪ 24از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .12ﻣﺤﺮك ﭼﺮﺧﺸﯽ ،ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ) Scotch Yokeﺑﺎﻻ( و ) Rack & Pinionﭘﺎﯾﯿﻦ( ﻣﺤﺮكﻫﺎي Electro-Mechanicalاز ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭼﺮخدﻧﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﺮاي ﺣﺮﮐﺖ ﺳﺎﻗﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي داراي اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺮكﻫﺎ Motor Operated Valve (MOV) ،اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد .ﻣﺰﯾﺖ اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺮكﻫﺎ ،ﺣﺬف ﻫﻮا ﺑﻌﻨﻮان ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﺑﻮده اﻣﺎ ﻣﻌﺎﯾﺒﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻗﯿﻤﺖ و ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﺮك دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ و ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ و ﻧﯿﺰ ﻋﺪم ﺣﺎﻟﺖ Fail Safeﺑﻮدن ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ )در اﻧﻮاع ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ آن( را دارد. ﻣﺤﺮكﻫﺎي Electro-Hydraulic ﻣﺤﺮﮐﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﮕﻨﺎل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ واﮐﻨﺶ داده و ﯾﮏ Pilot Valueرا ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗـﺎ روﻏﻦ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮏ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر، ﭘﯿﺴﺘﻮن ﯾﺎ belowsﻣﻮﺟﻮد را ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﺎﻗﻪ ،ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در آورد .ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﻣﻌﻤﻮﻻً از اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺮك اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽﮔﺮدد. ﻣﺤﺮك ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع دﯾﺎﻓﺮاﮔﻤﯽ ،ﭘﯿﺴﺘﻮﻧﯽ و Vaneﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. Positioner دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮﻗﻌﯿﺖدﻫﻨﺪه ﺷﯿﺮ ﯾﺎ Positionerﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﯿﺖدﻫﻨﺪه ﺷﯿﺮ ﯾﺎ ﮔﺮدش واﺳﻄﻪ ) (Positioner Deflectionﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ و دﺳﺘﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻗﻪ را دﻗﯿﻘﺎً در وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﯿﮕﻨﺎل ارﺳﺎﻟﯽ از controllerﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ .در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﻗﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺤﮑﻢ و ﺳﻔﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ Positioner ،آﻧﻘﺪر ﻓﺸﺎر ﻫﻮاي دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﻗﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ درآﯾﺪ .از ﻣﺰاﯾﺎي اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰ ،اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﻋﻤﻞ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﻧﯿﻮﻣﺎﺗﯿﮑﯽ )ﻫﻮاﯾﯽ( ،زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﻓﺮﻣﺎن از راه دور ارﺳﺎل ﻣﯽﮔﺮدد و وارد دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﻣﯽﺷﻮد ،ﺑﻌﻠﺖ ﻓﺸﺎر ﮐﻢ و ﮐﻨﺪي اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺲ از ﻣﺪت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ،ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻤﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ اﻣﺎ positionerﺑﺎ ارﺳﺎل ﻫﻮا ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ،ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺳﺮﻋﺖ ﻓﺮﻣﺎن ﻋﻤﻞ ﻣﯽدﻫﺪ. ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻧﺪه اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از : ﯾﮏ دﺳﺘﮕﺎه Bellowsﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎن را از Controllerﻣﯽﮔﯿﺮد. ﯾﮏ ﻣﺤﻮر Beanﯾﺎ ﻣﯿﻠﻪ اﺗﺼﺎل دﻫﻨﺪه ﮐﻪ از ﯾﮏ ﻃﺮف ﺑﻪ Bellowsو از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ از ﻃﺮﯾﻖ اﺗﺼﺎلدﻫﻨﺪه) (Mechanical Feedback Linkageﺑﻪ ﺳﺎﻗﻪ ﺷﯿﺮ وﺻﻞ اﺳﺖ. ۲٤ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 25از 42 -ﯾﮏ ﺷﯿﺮ از ﻧﻮع Pilot Valveﮐﻪ در ﻧﻘﻄﻪ اﺗﮑﺎ Fulcrumﺑﻪ ﻣﯿﻠﻪ وﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻓﺮﻣﺎن از controllerﺑﺎﻋﺚ ﺣﺮﮐﺖ Bellows ﻣﯽﺷﻮد و ﺣﺮﮐﺖ آن ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ Pilot Valveﻫﻮا را اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﻤﮑﺪ )از ﻃﺮﯾﻖ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ( ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﺎﻗﻪ ﺷﯿﺮ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن رﺳﯿﺪه ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ .در اﯾﻦ ﻣﻮﻓﻊ Pilotﺑﺤﺎﻟﺖ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ .اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺷﯿﺮ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ و ﺣﺮﮐﺖ Bellowﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ. Solenoid Valve ﻣﻌﻤﻮﻻً ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﺑﺮﻗﯽ )اﻟﮑﺘﺮوﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ( دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺴﯿﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﺎ ﺳﯿﮕﻨﺎل Shut Downﺑﺮاي آن ارﺳﺎل ﻣﯽﮔﺮدد De-energized ،ﺷﺪه و ﻣﺴﯿﺮ ﻫﻮاي ورودي ﺑﻪ actuatorرا ﻗﻄﻊ و ﻫﻮاي ﻣﻮﺟﻮد در روي دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ را ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ )در ﺣﺎﻟﺖ ، energizedﺑﺨﺎﻃﺮ ﻧﯿﺮوي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ و اﯾﺠﺎد ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ،ﯾﮏ ﭘﯿﺴﺘﻮن ﯾﺎ ﯾﮏ آرﻣﯿﭽﺮ ﮐﻪ ﺣﻞ ﻣﺤﻮري ﻣﯽ ﭼﺮﺧﺪ ،ﺑﺮﺧﻼف ﻧﯿﺮوي ﻓﻨﺮ ﺷﯿﺮ ،solenoidﮐﺸﯿﺪه و ﻣﺴﯿﺮ ﻫﻮا ﺑﺎز ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد( .ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ،ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺮوي ﻓﻨﺮ ﻣﺤﺮك و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﮐﺎرﺑﺮد آن ،ﺑﺎز ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ESDVﯾﺎ BDVﻋﻤﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ( .اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰ ﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽاي ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻗﻄﻊ ﯾﺎ وﺻﻞ ﺟﺮﯾﺎن را ﻧﯿﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ در واﻗﻊ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﮐﻪ از داﺧﻞ ﯾﮏ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻋﺒﻮر ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ،ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ. Supply Pressure Regulator رﮔﻼﺗﻮر ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﻫﻮاي اﺑﺰار دﻗﯿﻖ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در Positionerﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯽرود. Body ﺑﺪﻧﮥ ﺷﯿﺮﮐﻪ اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎﻻت ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ و ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺤﻞ ﻻزم ﺑﺮاي ) Seat & Plugﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه و ﺑﻨﺪآور( را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورد. Cage ﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﺴﻞ ﺳﻮم از cageﻫﺎ و ﺑﻌﻨﻮان Flow Dividerاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي زﯾﺎدي دارد .اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰ ،ﻋﻀﻮي ﺳﯿﻠﻨﺪر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ از Trimﺷﯿﺮﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدد .از اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻫﺪاﯾﺖﮐﻨﻨﺪه ﺟﻬﺖ ﻫﺪاﯾﺖ ﺑﻨﺪآور ﺑﺮ روي ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد .وﻇﯿﻔﻪ اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﻧﺤﺮاف و ﻟﻖ زدن اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺬﮐﻮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .در ﺑﻌﻀﯽ از اﻧﻮاع ﺷﯿﺮﻫﺎ cage ،ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ داراي ﺣﻔﺮهاي ﺑﺎ اﺷﮑﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل اﻋﻢ از Linear ، Quick Openingو ، Equal Percentageﮐﻪ در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪ ،را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎﻫﻨﺪة ﺳﺮ و ﺻﺪا ﯾﺎ noiseو ﻧﯿﺰ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ وﺳﯿﻠﻪ ﺿﺪﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﺑﺮاي ﺳﺮوﯾﺲﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد .ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺷﯿﺮﻫﺎي ، rotaryﭼﻨﯿﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰي وﺟﻮد ﻧﺪارد و دﯾﺴﮏ ﺳﻮراخدار در ﺑﻌﻀﯽ از اﻧﻮاع ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺗﻮﭘﯽ cage ،ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ. Bonnet ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺘﺤﺮك ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻗﻪ ﯾﺎ Stemدر آن ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺳﺎﻗﻪ در آن ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻫﺪاﯾﺖﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ در ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﺟﻌﺒﻪ آبﺑﻨﺪ 8و آبﺑﻨﺪﻫﺎ و ﻗﻄﻌﺎت داﺧﻠﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻌﻀﯽ از ﺷﯿﺮﻫﺎي ۲٥ Stuffing Box 8 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 26از 42 ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺳﻤﺎوري ﯾﺎ ﺑﻌﻀﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺗﻮﭘﯽ ،اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ را ﻧﺪارﻧﺪ .اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ درواﻗﻊ ﻣﮑﻤﻞ ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ Bodyﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت اﺗﺼﺎل داﯾﻤﯽ و ﯾﺎ ﻣﻮﻗﺖ )ﭘﯿﭻ و ﻣﻬﺮه( ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮد. اﻧﻮاع Plugﯾﺎ ﺑﻨﺪآور و ﻧﯿﺰ اﻧﻮاع Cageﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ،در ﺷﮑﻠﻬﺎي ﺷﻤﺎره 9و 10آﻣﺪه اﺳﺖ. ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .13اﻧﻮاع ﺑﻨﺪآور ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .14اﻧﻮاع Cage ۲٦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .15ﯾﮏ ﻧﻮع Cageو ﺑﻨﺪآور آن ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .16ﻧﻤﺎﯾﯽ از ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ۲۷ ﺻﻔﺤﻪ 27از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﻣﺪرس: ﺻﻔﺤﻪ 28از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .17اﻧﻮاع ﺑﻨﺪآور ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي Trim Trimﺷﯿﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻠﯿﻪ ﻗﻄﻌﺎﺗﯽ از ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺳﯿﺎل ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﯿﺮ ، Bonnet ،ﻓﻠﻨﺞﻫﺎي ﺑﺪﻧﻪ و .Gasketﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي Trim ،ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻨﺪآور ،ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه Guide Bushing ،و Cageﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از Packing Boxﻫﻢ ﺑﻌﻨﻮان Trimﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را در ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره 14ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﺪ. ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .18ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ۲۸ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 29از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺗﻮﭘﯽ V ﺷﯿﺮﻫﺎي ﭘﺮواﻧﻪاي و ﺗﻮﭘﯽ ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻨﻮان ﺷﯿﺮﻫﺎي ﻗﻄﻊ-وﺻﻠﯽ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ،اﻣﺮوزه ﺑﻄﻮر وﺳﯿﻌﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ﻣﺮﺳﻮم ،اﻣﺘﯿﺎزات اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ )ﺑﺨﺼﻮص ﺗﻮﭘﯽ( ﺷﺎﻣﻞ ﻗﯿﻤﺖ و وزن ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻋﺒﻮردﻫﯽ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ )دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي( ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻘﯿﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺪود ﻧﻤﻮدن ﻣﺴﯿﺮ ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺼﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ،ﻃﺮاﺣﯽﻫﺎي اﯾﻤﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶﺳﻮزي و ﻧﺸﺘﯽ ﮐﻢ از ﺳﺎﻗﻪ ،ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه دوﻟﺘﯽ در اداره اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺣﺮﻓﻪاي 9و آژاﻧﺲ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ 10در اﯾﺎﻟﺖ ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﯾﮑﺎ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر در اﺗﺤﺎدﯾﻪ اﻗﺘﺼﺎدي اروﭘﺎ ، 11آﺳﺎنﺗﺮ ارﺿﺎ ﮔﺮدﻧﺪ. ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺷﮑﻞ و ﺗﻮﭘﯽ Vﺷﮑﻞ ) (V-Port & V-Ballﯾﮏ اﻧﺘﺨﺎب ﻋﻤﻠﯽ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﻮاع دﯾﮕﺮ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺰرگ و ﮔﺮانﺑﻮدن دارﻧﺪ و اﯾﻨﮑﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ آبﺑﻨﺪي ﺧﻮﺑﯽ را ﮔﺎراﻧﺘﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ،اراﯾﻪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﻗﻄﻊﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي اﯾﺰوﻟﻪ ﻧﻤﻮدن ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ،ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮد .اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻮع V از ﯾﮏ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﻓﻠﺰي ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮﭘﯽﺷﯿﺮ درﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺟﻬﺖ آبﺑﻨﺪي ﮐﺎﻣﻞ ،ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﻧﺮم ارﺗﺠﺎﻋﯽ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺷﺪه ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ،ﺷﯿﺮ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻧﺸﺘﯽ داﺧﻠﯽ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎﻻ و ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي ﺳﯿﺎﻻت ﺗﻤﯿﯿﺰ ﯾﺎ ﮐﺜﯿﻒ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﻧﯿﺰ در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺳﯿﺎﻻت ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن رﺷﺘﻪاي ،ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورﻧﺪ Rangeability .در واﻗﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻗﺎﺑﻞﮐﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﮐﻤﯿﻨﻪ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﺰو ﻣﺸﺨﺼﺎت ذاﺗﯽ ﺧﻮد ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﺑﺮاﺳﺎس آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد و آﻧﺮا ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ Turndown Ratioﮐﻪ از ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﺼﺐ ﺷﯿﺮ در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ pipingﯾﺎ ﻟﻮﻟﻪﮐﺸﯽ ﻫﺴﺖ )ﺣﺎﻟﺖ واﻗﻌﯽ( ،اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺖ Inherent Flow Characteristic .ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در ﮐﺎرﮔﺎه ﺳﺎزﻧﺪه ﺷﯿﺮ ﺑﺎ ﺳﯿﺎل آب ﺗﺤﺖ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺛﺎﺑﺖ )ﻣﻌﻤﻮﻻً (1 Psiو درواﻗﻊ ﻧﻤﻮدار راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ در ﺣﺎﻟﺖ آزﻣﺎﯾﺶ و ﺑﺪون ﻟﺤﺎظ ﻧﻤﻮدن اﺛﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻟﻮﻟﻪﮐﺸﯽ ،ﺑﺎ Intalled Flow Characteristic و ﻧﻤﻮدار راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ در ﺣﺎﻟﺖ واﻗﻌﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺎ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر واﻗﻌﯽ ،ﮐﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ CV ،ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در آزﻣﺎﯾﺶ ،ﯾﮑﺘﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻧﻤﻮدار ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﻣﯿﺰان ﺑﺎز ﺑﻮدن آن در اﺧﺘﯿﺎر ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ و ﻧﻪ ﺑﯽﺷﻤﺎر ﻧﻤﻮدار ﺑﺮاي ﺳﯿﺎلﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﻓﺖ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﺑﯽﺷﻤﺎر ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ،ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ واﻗﻌﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﻧﺼﺐ ﺷﻮد. ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺗﻮﭘﯽ Rangeability ،ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ .ﺗﻮﭘﯽ ﺷﯿﺮ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰﺷﺪه ،ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل از ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎز را اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﮔﺬرﮔﺎه ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺧﻄﯽ ،اﺟﺎزه ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﻓﺸﺎر )اﻓﺖ ﻓﺸﺎر داﺧﻠﯽ ﮐﻤﺘﺮ( ،ﺑﺎزده ﻣﻮﺛﺮ ﺣﺪاﮐﺜﺮي و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎﯾﯿﺪﮔﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻋﺎﻟﯽ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورد .اﯾﻦ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﮐﻤﺘﺮ ،ﺑﻌﻠﺖ ﻓﺮﻣﻬﺎي داﺧﻠﯽ ﺧﻄﯽ و اﻏﺘﺸﺎش ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺣﺪاﻗﻠﯽ ،ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﮐﻢ اﻧﺮژي ﺟﺮﯾﺎن و ﻓﺮاﻫﻢ آوردن ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﺮوي ﻣﯽﺷﻮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻓﺸﺎر ﭘﺎﯾﻦدﺳﺖ ﺷﯿﺮ در ﻧﻘﻄﻪ Vena Contractaﺑﻪ درﺻﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻣﻘﺪار ورودي آن ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮔﺮدد .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺎﺻﺮﻓﻪﺗﺮي ﺑﺨﺼﻮص در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ﭘﯿﭻ و ﺧﻢدار ﻣﯽﺷﻮد. )Occupational Safety & Health Administration (OSHA )Environmental Protection Agency (EPA 11 )European Economic Community (EEC 9 10 ۲۹ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 30از 42 ﮔﺬرﮔﺎه ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻄﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ،ﮐﻤﺘﺮ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﺎﻓﺘﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪﮐﻤﮏ اﯾﺠﺎد ﺷﺒﮑﻪ ﻟﻮﻟﻪاي ﺳﻮراخﻫﺎ، ﺳﺮ و ﺻﺪا و ﻧﻮﺳﺎن و ﻧﯿﺰ ﺧﺴﺎرت ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ،ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦدﺳﺖ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﻓﻠﺰي ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺮﻣﻮاﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺷﺪن ﺑﺎ ﺗﻮﭘﯽﺷﯿﺮ ،روﯾﻬﻢ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد .ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ، ﺑﺮاي ﺣﺬف ﺳﺎﯾﯿﺪﮔﯽ و ﻧﯿﺰ ﺑﺎﻻﺑﺮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎﯾﯿﺪﮔﯽ ،ﻣﻘﺎوم ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ .ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﯿﺮﻫﺎي Vدر ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن وﺟﻮد دارد ،ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد .ﻃﺮاﺣﯽﻫﺎي ﺿﺪ ﮐﺎوﯾﺘﺎﺳﯿﻮن و ﺿﺪ ﺻﺪا ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اوﻟﯿﻦ ﻧﻮع ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي ﺻﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ داﺧﻞ ﺗﻮﭘﯽ ﺷﯿﺮ ﺑﮑﺎر ﻣﯽروﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎي ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﻮد .ﺳﻮراﺧﮑﺎري داﺧﻞ ﺗﻀﻌﯿﻒﮐﻨﻨﺪه ﺻﺪا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﮕﻮﻧﻪاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬارد .ﻧﻮع دﯾﮕﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ،اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن آراﯾﺶ ﭘﯿﭻ و ﺧﻢدار ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪاي داﺧﻞ ﺗﻮﭘﯽ ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺳﻮراﺧﻬﺎي ﮐﻮﭼﮏ، ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﺎل زﯾﺮ ﻣﻘﺎدﯾﺮي ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ آﺳﯿﺐدﯾﺪﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮد ،ﻧﮕﻪداﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮدن ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺷﯿﺮ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺑﻪ دﺑﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﺧﻮد ﻋﺒﻮر ﻣﯽدﻫﺪ ،ﻣﯽﺗﻮان دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺷﯿﺮ ،ﻓﻀﺎي ﮐﻤﺘﺮي را اﺷﻐﺎل ﻧﻤﻮده و اﻧﺘﺨﺎب آن، وزن ﮐﻤﺘﺮ ،ﺻﺮﻓﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺗﻌﻤﯿﺮات راﺣﺖﺗﺮي را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ .از ﻃﺮﻓﯽ ،ﭼﻮن ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﺑﻨﺪآور ﺷﯿﺮ ﮐﺮوي اﻋﻤﺎل ﻣﯽﮔﺮدد ،ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﺮﮐﻬﺎي ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﺮاي اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷﯿﺮ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﻧﯿﺮوي ﺑﺰرگ ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ درآوردن آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺣﺮﮐﺖ 90درﺟﻪ ﭼﺮﺧﺸﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ، Vاﺟﺎزه اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﺮﮐﻬﺎي ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ را ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در آوردن ﺷﯿﺮ ﻣﯽدﻫﺪ. ﮐﺎراﯾﯽ و دﻗﺖ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮاي ﻫﻨﺪﺳﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦدﺳﺖ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺷﮑﻞ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﮔﺮدد .ﺷﮑﻞ Vﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪه ﺑﺎ دﻗﺖ ﻟﯿﺰر ،ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ Equal Percentageرا اﻣﮑﺎﻧﭙﺬﯾﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ،درﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺠﺮا ﻣﺎﻧﻨﺪ) ،(slotﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ Linearرا ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورد .ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ Vﺗﻤﺎﯾﻞ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﺮاي ﻧﺸﺘﯽ ﺧﺎرﺟﯽ از ﺳﺎﻗﻪ را ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ ،زﯾﺮا ﮔﺸﺘﺎور ﮐﻤﺘﺮي از ﻣﺤﺮك اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ درآوردن آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ و ﻧﺘﯿﺠﺘﺎً ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ آبﺑﻨﺪ ﺳﺎﻗﻪ ﻧﯿﺰ ﮐﻤﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﯿﺰان ،ﺗﻌﻤﯿﺮات اﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ۳۰ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 31از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .19ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺷﮑﻞ و ﺗﻮﭘﯽ Vﺷﮑﻞ ،ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ slotﻣﺎﻧﻨﺪ و ﺗﻮﭘﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺷﮑﻞ و ﺗﻮﭘﯽ Vﺷﮑﻞ ،اﯾﺪهآل ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖﺗﺮ ،ﺑﻬﻤﺮاه وﯾﮋﮔﯽ ﺳﺎدﮔﯽ و آبﺑﻨﺪي ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﺗﻮﭘﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻟﺒﻪ ﺗﻮپ ﻧﯿﻤﻪ ﮐﺎﻣﻞ و ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮاري ﺟﺮﯾﺎن واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ .ﺷﮑﻞ ﺷﮑﺎف Vﺷﮑﻞ ،در ﻟﺒﻪ ﺷﯿﺮ از ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﻌﺮ ﺑﺮاي دﻫﺎﻧﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﺪب ﺑﺮاي دﻫﺎﻧﻪﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺑﺎ زاوﯾﻪ 30درﺟﻪ ،اﺟﺎزه ﮐﻨﺘﺮل ﻇﺮﯾﻒﺗﺮ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﭼﺮﺧﺶ ﺷﯿﺮ را داده در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ Vﺑﺎ زاوﯾﻪ 60درﺟﻪ ،ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺳﯿﺎل ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورﻧﺪ. ۳۱ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 32از 42 ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره .20ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻮﭘﯽ Vﺷﮑﻞ ﺑﺎ زاوﯾﻪﻫﺎي 30و 60درﺟﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ از اﻧﻮاع دﯾﮕﺮ ،ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ: Segmented Ball Control Valve Axial Flow Control Valve Eccentric Plug Control Valve Diaphragm Control Valve Butterfly Control Valve ۳۲ - ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از33 ﺻﻔﺤﻪ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ آزﻣﺎﯾﺸﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮل و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ )و ﻧﯿﺰ اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ و ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﺑﯿﻦ (اﻟﻤﻠﻠﯽ ANSI/ISA-75.19.01 و ﯾﺎBS EN 12266.1 و ﯾﺎASME B16.34 ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎيHydrostatic Test • و ﯾﺎANSI/FCI 70.2 ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارﻫﺎيControl Valve Seat leakage Test • ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردPacking Leakage Test • ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردStandard Function Test • ﺑﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪControl Valve Capacity Test Procedure ANSI/ISA–75.02.01 ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد • IEC 60534_4 IEC 60534_4 IEC 60534_4 : ﺗﻌﺪادي از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪo API RP 550, manifold installation for control valves API RP 553, Refinery Valves and Accessories for Control and Safety Instrumented Systems IPS-E-IN-160 Engineering standard for control valves IPS-M-IN-160 Material standard for control valves IPS-C-IN-160 Construction and installation standard for control valves NPCS-MS-IN-23 M.S for control valves NPCS-SD-IN-18 Air connection for control valves ISA 51.1, Process Instrumentation Terminology ISA75.01, Flow Equations for Sizing Control Valves ISA 75.02, Control Valve Capacity Test Procedures ISA 75.03, Face-to-Face Dimensions for Flanged Globe-Style Control Valve Bodies (Classes 125, 150, 250, 300, and 600) ISA 75.04, Face-to-Face Dimensions for Flangeless Control Valves (Classes 150, 300, and 600) ISA 75.05, Terminology ISA 75.07, Laboratory Measurement of Aerodynamic Noise Generated by Control Valves ISA 75.08, Installed Face-to-Face Dimensions for Flanged Clamp or Pinch Valves ISA 75.11, Inherent Flow Characteristic and Rangeability of Control Valves ISA 75.12, Face-to-Face Dimensions for Socket Weld-End and Screwed-End Globe-Style Control Valves (Classes 150, 300, 600, 900, 1500, and 2500) ISA 75.13, Method of Evaluating the Performance of Positioners with Analog Input Signals ISA 75.14, Face-to-Face Dimensions for Buttweld-End Globe-Style Control Valves (Class 4500 ۳۳ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ 42 از34 ﺻﻔﺤﻪ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ISA 75.15, Face-to-Face Dimensions for Buttweld-End Globe-Style Control Valves (Classes 150, 300, 600, 900, 1500, and 2500) ISA 75.16, Face-to-Face Dimensions for Flanged Globe-Style Control Valve Bodies (Classes 900, 1500, and 2500) ISA 75.17, Control Valve Aerodynamic Noise Prediction ISA 75.19, Hydrostatic Testing of Control ISA 75.20, Face-to-Face Dimensions for Separable Flanged Globe-Style Control Valves (Classes 150, 300, and 600) ISA 75.22, Face-to-Centerline Dimensions for Flanged Globe-Style Angle Control Valve Bodies (Classes 150, 300, and 600) ISA RP75.23, Considerations for Evaluating Control Valve Cavitation IEC 60534-1 Part 1: Control valve terminology and general considerations IEC 60534-2-1 Part 2: Flow capacity - Section One: Sizing equations for incompressible fluid flow under installed conditions (based on ISA S75.01) IEC 60534-2-3 Part 2: Flow capacity - Section 3: Test procedures (based on ISA S75.02) IEC 60534-2-4 Part 2: Flow capacity -Section 4: Inherent flow characteristics and rangeability (based on ISA S75.11) IEC 60534-4 Part 4: Inspection and routine testing IEC 60534-5 Part 5: Marking IEC 60534-6-1 Part 6: Mounting details for attachment of positioners to control valve actuators - Section 1: Positioner mounting on linear actuators IEC 60534-6-2 Part 6: Mounting details for attachment of positioners to control valve actuators - Section 2: Positioner mounting on rotary actuators IEC 60534-7 Part 7: Control valve data sheet IEC 60534-8-1 Part 8: Noise considerations - Section 1: Laboratory measurement of noise generated by aerodynamic flow through control valves (based on ISA S75.07) IEC 60534-8-2 Part 8: Noise considerations - Section 2: Laboratory measurement of noise generated by hydrodynamic flow through control valves IEC 60534-8-3 Part 8: Noise considerations - Section Three: Control valve aerodynamic noise prediction method (based on ISA S75.17) IEC 60534-8-4 Part 8: Noise considerations - Section 4: Prediction of noise generated by hydrodynamic flow FCI 70-2-1991, Control Valve Seat Leakage ۳٤ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 35از 42 ﺟﻨﺲ )(material ﺟﻨﺲ ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺪﻧﻪ و bonnetﺑﺮاي ﺷـﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟـﯽ ﺑـﺮاي ﺳﺮوﯾﺴـﻬﺎي ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ ﻫﻤـﺎن Carbon Steelﺑـﻮده ﮐـﻪ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑـﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASTM A216ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و داراي ﮔﺮﯾﺪﻫﺎي WCB ، WCAو WCCﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ رﯾﺨﺘﻪﮔﺮي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﺑﻪ روش آﻫﻨﮕﺮي ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASTM A105ﺗﺒﻌﯿﺖ ﮔﺮدد. ﻓﻮﻻدﻫﺎي زﻧﮓ ﻧﺰن ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Stainless Steelﺑﻪ ﺻﻮرت رﯾﺨﺘﻪﮔﺮي ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑـﺎ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ASTM A351و ﺑـﻪ ﺻـﻮرت آﻫﻨﮕـﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASTM A182ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺮاي ﺳﺮوﯾﺴﻬﺎي ﺗﺮش ،اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي NACE MR 0175ﯾـﺎ ISO 15156وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ و ﺑـﺮاي ﺳﺮوﯾﺴـﻬﺎي Cryogenicﯾﻌﻨـﯽ ﮔﺴﺘﺮه دﻣﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ -100ﺗﺎ -255درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ،ﻧﯿﺰ ﻣﺘﺮﯾﺎل ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد MSS SP 134ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺷـﻮﻧﺪ ﮐـﻪ ﺧﻮد اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺪﻧﻪ و درﭘﻮش ،ﺑﻪ ﮐﺪ ASME B16.34ارﺟﺎع داده اﺳﺖ. روش ﺳﺎﺧﺖ و ﺟﻨﺲ ﺳﺎﻗﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ. ۳٥ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره 1 اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﭘﯿﻮﺳﺖﻫﺎ Annex B (informative) — Control valve sizing flow charts ۳٦ ﺻﻔﺤﻪ 36از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ۳۷ ﺻﻔﺤﻪ 37از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از38 ﺻﻔﺤﻪ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ 2 ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره Table 1 — Numerical constants N Flow coefficient C Constant N1 Kv CV W Q P, DP 1 x 10–1 8.65 x 10–2 – m3/h 10–1 – m3/h – 2.14 x 10–3 8.90 x 102 1 N2 N4 8.65 x 1 1.60 x 10–3 7.07 x 10–2 7.60 x 10–2 4 1.73 x 10 N5 N6 Formulae unit 1.80 x 10–3 ρ T d, D J kPa – – – bar – – – gpm psia – – – – – – – – mm – – – – – – in – – m3/h – – – – m2/s – gpm – – – – cS 2.153 x 10 3 – scfh – – – – cS 2.41 x 10–3 – – – – – mm – 1.00 x 103 – – – – – in – 3.16 2.73 kg/h – kPa kg/m3 – – – 3.16 x 101 2.73 x 101 kg/h – bar – – – 6.33 x 101 lbm/h – psia kg/m3 3 lbm/ft – – – N7 4.82 4.17 – m3/h kPa – –K – – (t = 15.6°C) 4.82 x 102 4.17 x 102 – m3/h bar – –K – – 1.36 x 103 – scfh psia – –R – – 10–1 kg/h – kPa – K – – 9.48 x 101 kg/h – bar – K – – 1.93 x 101 lbm/h – psia – R – – kPa – K – – N8 1.10 1.10 x 102 9.48 x N9 2.46 x 101 2.12 x 101 – m3/h (t = 0°C) 2.46 x 103 2.12 x 103 – m3/h bar – K – – 6.94 x 103 – scfh psia – R – – 101 – m3/h kPa – K – – 2.25 x 103 – m3/h bar – K – – 7.32 x 103 – scfh psia – R – – N9 (ts = 15°C) N18 N19 2.60 x 101 2.60 x 103 8.65 x 10–1 2.5 2.25 x 1.00 – – – – – mm – 6.45 x 102 – – – – – in – 2.3 – – – – – mm – 9.06 x 10–2 – – – – – in – N22 1.73 x 101 1.50 x 101 – m3/h kPa – K – – (ts = 0°C) 1.73 x 103 1.50 x 103 – m3/h bar – K – – 4.92 x 103 R – – N22 (ts = 15°C) 1.84 x 101 1.84 x 103 – scfh psia – 101 – m3/h kPa – K – – 1.59 x 103 – m3/h bar – K – – 5.20 x 103 – scfh psia – R – – 1.59 x N27 7.75 x 10–1 6.70 x 10–1 kg/h – kPa – K – – (ts = 0°C) 7.75 x 101 6.70 x 10+1 kg/h – bar – K – – 1.37 x 101 lbm/h – psia – R – – 1.27 x 102 – – – – – mm – 1 – – – – – in – N32 1.40 x 102 1.70 x 10 NOTE Use of the numerical constants provided in this table together with the practical metric and US units specified in the table will yield flow coefficients in the units in which they are defined. ۳۸ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از39 ﺻﻔﺤﻪ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ 3 ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره Table 2 — Typical values of valve style modifier Fd, liquid pressure recovery factor FL, and pressure differential ratio factor xT at full rated travel 1) Valve type Globe, single port Globe, double port Globe, angle Trim type Flow direction 2) FL xT Fd 3 V-port plug Open or close 0.9 0.70 0.48 4 V-port plug Open or close 0.9 0.70 0.41 6 V-port plug Open or close 0.9 0.70 0.30 Contoured plug (linear and equal percentage) Open Close 0.9 0.72 0.46 0.8 0.55 1.00 60 equal diameter hole drilled cage Outward 3) or inward 3) 0.9 0.68 0.13 120 equal diameter hole drilled cage Outward 3) or inward 3) 0.9 0.68 0.09 Characterized cage, 4-port Outward 3) Inward 3) 0.9 0.75 0.41 0.85 0.70 0.41 Ported plug Inlet between seats Contoured plug Either direction Contoured plug (linear and equal percentage) Characterized cage, 4-port 0.9 0.75 0.28 0.85 0.70 0.32 Open Close 0.9 0.72 0.46 0.8 0.65 1.00 Outward 3) Inward 3) 0.9 0.65 0.41 0.85 0.60 0.41 Venturi Close 0.5 0.20 1.00 V-notch Open 0.98 0.84 0.70 Flat seat (short travel) Close 0.85 0.70 0.30 Tapered needle Open 0.95 0.84 Eccentric spherical plug Open Close 0.85 0.60 0.68 0.40 0.42 Open Close 0.77 0.54 0.44 0.79 0.55 0.44 Swing-through (70°) Either 0.62 0.35 0.57 Swing-through (60°) Either 0.70 0.42 0.50 Fluted vane (70°) Either 0.67 0.38 0.30 High Performance Butterfly (eccentric shaft) Offset seat (70°) Either 0.67 0.35 0.57 Ball Full bore (70°) Either 0.74 0.42 0.99 Segmented ball Either 0.60 0.30 0.98 Globe, small flow trim Rotary Eccentric conical plug Butterfly (centered shaft) N19 (CFL )0.5 D0 0.42 1) These values are typical only; actual values shall be stated by the valve manufacturer. 2) Flow tends to open or close the valve, i.e. push the closure device (plug, ball, or disc) away from or towards the seat. 3) Outward means flow from center of cage to outside, and inward means flow from outside of cage to center. ۳۹ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از40 ﺻﻔﺤﻪ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ 4 ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره CONTROL VALVE DATA SHEET VSP2010-K01A-03 Project Tag No. Customer Q'ty 1 SHT. No. Ult. Client Revision No. 0 Date Inq./P.O. No. Process 02-PV-0201A Serial No. 3/10 12/8/17 RFQ-G436 P&ID : QSMS-02-PR-PI-0105 Application Fluid Max. Flow Rate Kg/hr 4451 4047 1214 Inlet Pressure BarG 1.8 1.8 1.8 Outlet Pressure BarG 1.6 1.6 1.6 Bar 0.2 0.2 0.2 Inlet Temperature Deg C 85 24.8 24.9 8 9 Density 3.7 10 Kg/m3 3.7 3.7 Specific Heat Ratio k 1.2 1.2 1.2 Compressibility Z 0.982 0.982 0.982 Required Capacity 12 Opening Travel 13 Predicted SPL 14 15 16 17 GENERAL 11 Cv 206.97 187.8 56.11 %-EQ 70.68 67.01 41.78 dBA < 85 < 85 Inlet Pipe Size 8 Inch Outlet Pipe Size 8 Inch Design Pressure [IN] Design Temperature [IN] 20 Sch. 50 20 Sch. 51 [OUT] BarG 52 [OUT] Deg C 53 Bar 54 Max. Shut-Off Dp. 19 Model No. KCG 12Series 55 Body Type GLOBE 56 Body Size 6" (150A) 57 Pr. Rating ANSI 300 LBS 58 End Connection RF FLANGED 59 Bonnet Type STANDARD 60 Flow Direction FLOW TO OPEN 61 20 21 22 23 24 25 26 VALVE BODY/BONNET 18 Lining 62 Deg C < 85 POSITIONER 7 Differential Pressure Critical Tr. Min. SOL. V/V 6 Norm. Type E/P Mfr / Model Y.T.C / YT - 2550L Input Signal 4 ~ 20 mA DC Increase Signal To VALVE OPEN Type N/A Mfr / Model N/A Energized To N/A Voltage LIMIT SW. 5 SERVICE CONDITIONS 4 BarA Units 2 3 Critical Pr. GAS SOUR Type N/A Mfr / Model N/A Contact Point N/A ACC. OTHERS 1 Filter Regulator Y.T.C / YT - 250(1/4") Volume Booster Y.T.C / YT - 350(1/4") I-P Transducer N/A 6 in Rated Cv 360 64 Flow Character. EQ - % Stroke 60 mm 65 Plug Type BALANCED 66 Seat Leakage ANSI Class IV 67 32 Body /Bonnet A216 WCB 68 Elect Housing STD Ex ia IIC T5,6 33 Stem 316L SS 69 Tubing Material S.S 316L 34 Plug /Disc /Ball 316L SS 70 Seat Ring 316L SS 71 Cage /Retainer 316L SS 72 30 31 35 36 MATERIAL 29 63 MISC. P - PORT Port Size 28 VALVE TRIM Trim Type 27 Position Feedback N/A N/A Stroke Time(s) Approx. Weight 316L + TFE 73 Packing V - PTFE 74 1. POSITIONER & FILTER REGULATOR : 316 SS 39 Gasket 316L+TFE - SPIRAL WOUND 75 2. NACE 01.75 : YES 40 Actuator Type DIAPHRAGM - RA 76 41 Mfr / Model KOPECS / KAC 40 SERIES 77 Actuator Size 480Lmm Dia. 78 Failure Mode VALVE CLOSE 79 Supply (Max) 4.5(7.0) Barg 80 Manual Override N/A 81 42 43 44 ACTUATOR Balance Seal 38 37 45 Notes / Special Instruction 47 48 0 49 No. 2012-08-17 Date FOR INFORMATION Revision Description ٤۰ S.Y.AN Prepared By G.M.CHO Reviewed By Approved By ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از41 ﺻﻔﺤﻪ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ CONTROL VALVE SIZING SHEET Project --- Revision No. Customer OCEANUS SHT. No. Ult. Client --- Prepared By Tag No. 02-PV-0201A Date Valve Sizing : Gas Flow 0 3/10 S.Y.AN 2012-08-17 VSP2010-K01A-03 Body Size Inlet Line Size 6" (150A) 8 Flow Rate Unit Pressure Unit Kg/hr BarG Outlet Line Size 8 Temperature Unit Deg C Outlet Line Schedule 20 Velocity Unit m/sec Trim Type P - PORT Rated Cv 360 Rangeability 30 Service Conditions Max. 4451 Norm. 4047 Min. 1214 Inlet Pressure 1.8 1.8 1.8 Outlet Pressure 1.6 1.6 1.6 Diff. Pressure 0.2 0.2 0.2 Inlet Temperature 85 24.8 24.9 Density 3.7 3.7 3.7 Specific Heat Ratio 1.2 1.2 1.2 0.982 0.982 0.982 Calculated Cv Stroke % (EQ %) 206.97 70.7 187.8 67.0 56.11 41.8 Stroke % (Linear) 56.0 50.5 12.7 Stroke % (Modified) 83.7 80.9 45.3 Choked Flow None None None 1.83 1.83 1.84 Outlet Valve Velocity 19.7 17.9 5.4 Outlet Line Velocity 10.8 9.8 2.9 Noise Level [dBA] < 85 < 85 < 85 Flow Rate Compressibility Sizing Output Notes 1. Single phase control valve sizing is based on ISA S75.01, "Flow Equations For Sizing Control Valves". ٤۱ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ٤۲ ﺻﻔﺤﻪ 42از 42 ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 43از 42 ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺎزﻃﺮاﺣﯽ و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ روش )ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت دﺳﺘﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از روال ﻣﺪارك ﺷﺮﮐﺖ ﺧﻮب VALTEKزﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ، FLOWSERVEاﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار ﻃﺮاﺣﯽ ، ValSpeQاﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار ﻃﺮاﺣﯽ CONVALو اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار ﺷﺒﯿﻪﺳﺎز Aspen HYSYS (10 اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻓﺮآورش ﻧﻔﺖ ﺧﺎم )ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﺸﺎر ﺗﻔﮑﯿﮏﮔﺮ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم( و ﺳﯿﺎل ﺳﺮوﯾﺲ ﮔﺎز ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﺮش ﺟﺪاﺷﺪه از ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ،در دﺳﺘﺮس ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮد را ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ و ﺳﯿﺎل ،ﻣﺠﺪد ًا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ. Fluid Service: Natural Saur Gas )PCV: Globe, Single Port and Trim Type: Contoured Plug (Equal Percentage ﻫﻮا از زﯾﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﺮك وارد ﻣﯽﺷﻮد ) (Reverse Acting Actuatorو ﺑﻨﺪآور از زﯾﺮ ﻧﺸﯿﻨﮕﺎه ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺸﯿﻤﻨﮕﺎه ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده و ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺠﺮاي ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯽﺷﻮد ) (Reverse Control Valveو ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل ﻫﻢ از ﺑﺎﻻي ﺑﻨﺪآور وارد و ﺑﻪ آن ﻧﯿﺮو وارد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ : Air to Close/Fail Open/Normally Open and Flow to Open ﭘﺲ از ﺟﺪول اﺳﺘﺎﻧﺪارد ISA 75.01ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ) 2ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره ،(3ﺑﺮاي اﯾﻦ : Trim Type and Flow Direction Liquid Pressure Recovery Factor, FL = 0.9 XT(Terminal Pressure Drop Ratio) = 0.72 Valve Style Modifier, Fd =0.46 ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﻣﺴﯿﺮ ﻣﻮﺟﻮد : "Control Valve Body Size = 3 "Inlet and Outlet Nominal Pipe Size = 4 اﻃﻼﻋﺎت ﻓﺮاﯾﻨﺪي: Tin = 22 oC Pin = 11.8 barg Maximum Volumetric Flow= 2 MMSCFD Tout = 14.2 oC Pout = 2 barg ٤۳ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 44از 42 Mw= 26.3 Compressibility Factor at upstream = 0.9428 Ratio of Specific Heats or Cp/Cv at Upstream = 1.303 )Kinematic Viscosity = 0.8056x10-6 (m2/sec ﺣﻞ روش اول .ﺣﻞ دﺳﺘﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﺑﺘﺪا ﻣﺴﺎﻟﻪ Choked Flowرا ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ .اﺑﺘﺪا ﻓﺎﮐﺘﻮر Fkرا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﻢ: Fk (Ratio of Specific Heats Factor) = Ratio of Specific Heats /1.40 و ﺳﭙﺲ ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﻣﻘﺮر دو ﺳﺮ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﻓﺸﺎر ﻣﻄﻠﻖ ورودي را ) (Xﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ .ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ: Fk = 0.9307 and X = 0.764 و ﭼﻮن Xاز ﺣﺎﺻﻞﺿﺮب Fk.XTﺑﺰرﮔﺘﺮﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﺟﺮﯾﺎن) Choked (Critical Flowﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .درﻧﺘﯿﺠﻪ ،ﺑﺠﺎي ﻣﻘﺪار ، Xاز ﻣﻘﺪار Fk.XTدر ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ. در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ،ﻣﻘﺪار ) Fp(Piping Geometry Factorرا ﻋﺪد ﯾﮏ ﻓﺮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ )ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﻣﻘﺪار آن ،ﯾﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻮن دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ Reducerدارﯾﻢ( و ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر از راﺑﻄﻪ ) ، (3.14ﻣﻘﺪار CVرا ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ ):(12.88 USGal/min ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ) Revﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ( از راﺑﻄﻪ زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ: 1 4 ﮐﻪ از ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ) 1ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره (2ﺑﺮاي ﻣﻘﺎدﯾﺮ N2و N4اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ: N4𝐹𝐹𝑑𝑑 𝑄𝑄 𝐹𝐹𝐿𝐿2 𝐶𝐶𝑖𝑖2 4 + 1� = 58764063.53 � 𝐷𝐷 𝑣𝑣�𝐶𝐶𝑖𝑖 𝐹𝐹𝐿𝐿 𝑁𝑁2 =Rev N2=8.9x102 N4=1.73x104 و ﭼﻮن از ﻣﻘﺪار 10000ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻼﻃﻢ اﺳﺖ )ﻣﻌﯿﺎر روال ﺷﺮﮐﺖ ، VALTEKﻋﺪد 40000ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ( .ﭘﺲ، ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ،ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﺪارد )ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ Reynolds Number Factor, Frﻧﯿﺴﺖ(. ٤٤ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 45از 42 ﻧﮑﺘﻪ :ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮاي ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ ،ﭼﻮن ﻧﻮع ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺘﻼﻃﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﯽﮔﺮدد اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ از ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﺿﺮاﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ، 0/01 Reynolds Number Factorﺑﺮاي ﺗﺼﺤﯿﺢ CVﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدد. ﺣﺎل ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رواﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ، ISA 75.01ﻣﻘﺪار Fpرا ﺑﺪﺳﺖ ﺑﯿﺎورﯾﻢ .در ﻣﺮﺣﻠﻪ ،ﺑﺮاي ﺗﺴﺮﯾﻊ ﮐﺎر و از ﺟﻨﺒﻪ ﮐﺎرﺑﺮدي ،از ﻧﻤﻮدارﻫﺎي زﯾﺮ ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ )ﺑﺠﺎي اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﻪ(: D/d = 4"/3" = 1.33 "d = 3 Cd (valve Discharge Coefficient) = CV/d2 = 1.43 ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒ ًﺎ ﻫﻤﺎن ﯾﮏ ﺷﺪه و ﻣﻘﺪار CVﺗﻐﯿﯿﺮي ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ )در روال ﺷﺮﮐﺖ VALTEKﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت آن ﺷﺮﮐﺖ ،از ﺟﺪاوﻟﯽ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ(. روش ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ : Geometry Factor 1 ∑ 𝐶𝐶 2 𝑉𝑉 �𝐾𝐾 �1+ �2 =Fp 𝑑𝑑 𝑁𝑁2 ﮐﻪ ΣKﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﺟﺒﺮي ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺿﺮاﯾﺐ اﻓﺖ ﻫﺪ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺗﺼﺎﻻت ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل )اﻟﺒﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺿﺮﯾﺐ اﻓﺖ ﻫﺪ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺧﻮد ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد(: ΣK = K1+K2+KB1-KB2 ﮐﻪ K1و K2ﺿﺮاﯾﺐ اﻓﺖ ﻫﺪ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺑﺨﺎﻃﺮ reducerﻫﺎي ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ ) fittingﻫﺎي ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ( و KB1و KB2ﻧﯿﺰ ﺿﺮاﯾﺐ bernoulliورودي و ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ٤٥ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 46از 42 ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ: K1= 0.5 [1-(d/D1)2]2= 0.0957 [1-(d/D2)2]2= 0.1914 =K2 KB1=1-(d/D1)4= 0.6835 KB2=1-(d/D2)4= 0.6835 ΣK=0.2871 Fp= 0.99967 ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﯾﮏ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در اﻧﺘﻬﺎ ،ﺑﺮاي ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮑﯽ از رواﺑﻂ زﯾﺮ ،ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻘﺪار ﻋﺪد ﻣﺎخ ) (Mach Numberرا در ﺧﺮوﺟﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﻬﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺴﺎﻟﻪ ، noiseﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ: ٤٦ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 47از 42 از اوﻟﯿﻦ راﺑﻄﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و Mach Numberرا در ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﺎدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺮوﺟﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ و اﺛﺮ Joule-Thomsonرا درﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ. ﺑﺮاي ﭘﺎراﻣﺘﺮ Avﮐﻪ Control Valve Output Areaﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ از ﺟﺪول ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ و ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ ﻟﯿﺴﺘﯽ را از ﺳﺎزﻧﺪه ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺬﮐﻮر ﻧﺪارﯾﻢ ،ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﯾﻦ ،از ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﺮﮐﺖ VALTEKاﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﻢ .ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل (Control Valve Body Size and Pressure Rating = 3” and 300#) ،از ﺟﺪول زﯾﺮ ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ VALTEKاﺳﺖ ،دارﯾﻢ: ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻋﺪد ﻣﺎخ ،ﻣﻘﺪار آن در ﺣﺪود 0/2ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ از ﻣﻘﺪار 1دور ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧﮑﺘﻪ :ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﯿﻦ noiseو ﻟﺮزش در ﺧﺮوﺟﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ،ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻋﺪد machﺑﺮاي ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﮐﻠﯽ و ﯾﺎ درواﻗﻊ اﻧﺮژﯾﯽ ﮐﻪ از ﺳﯿﺎل ﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑﻪ از trimﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ،ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻗﺎﻋﺪه ﮐﻠﯽ دارﯾﻢ : ٤۷ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 48از 42 ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ CVﻧﯿﺰ ﮐﻪ از راﺑﻄﻪ ) (3.14اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدﯾﻢ ،ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت را ﻣﯽﺗﻮان از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﺮماﻓﺰار MATLABاﻧﺠﺎم داد: ﻫﻤﯿﻦ روﻧﺪ را ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮاي دﺑﯽﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل و ﮐﻤﯿﻨﻪ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﻢ و ﻧﯿﺰ ﻣﻄﻤﯿﻦ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ CVﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ازاي دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Calculated or Required CVﺑﻪ ازاي دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ،از CVﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﺬﮐﻮر در ﺣﺎﻟﺖ 100درﺻﺪ ﺑﺎزﺑﻮدن ﮐﻪ ﻫﻤﺎن Rated CVاﺳﺖ ،ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪي را ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ Rangeabilityﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ از ﻟﺤﺎظ دﻗﺖ ﻻزم ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن در دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ و ﮐﻤﯿﻨﻪ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ )(Turndown Ratio ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ .اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ ﺷﻮد ،اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺠﺪد ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺮر ﻫﺴﺖ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ، CVﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ را از ﻟﯿﺴﺖ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ،ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪازه ﺑﺪﻧﻪ ،ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ،ﮐﻼس ﻓﺸﺎري و ، Trim اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮد .در ﺟﺰوه دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺎﻟﯿﻒ اراﯾﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ،ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾﯽ از روال ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺮﮐﺖ VALTEKو اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ،وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ از اﺑﺘﺪا ﻃﺮاﺣﯽ و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ،اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد. ٤۸ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 49از 42 روش دوم .اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ﺷﺒﯿﻪﺳﺎز Aspen HYSYSﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ):(Required CV ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺠﻬﯿﺰ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ از Model Palleteﻧﺮماﻓﺰار و رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﺐ Ratingو اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮرد اول ﯾﻌﻨﯽ ، Sizingﺷﮑﻞ ﺑﺎﻻ را ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ. دﻗﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺳﯿﺎل ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ FL ،ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Liquid Pressure Recovery Factorﺑﯽﻣﻌﻨﯽ ﺑﻮده و در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻘﺪار ﭘﯿﺶﻓﺮض ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ )اﻟﺒﺘﻪ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻧﯿﺎز ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ( .ﺑﺎ وارد ﻧﻤﻮدن دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ دﯾﮕﺮ و ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺪار ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺷﯿﺮ ﺑﺮ روي ﻣﯿﺰان 100درﺻﺪ، اﻧﺘﺨﺎب ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ و اﺳﺘﻔﺎده از روش اﺳﺘﺎﻧﺪار ) ANSI/ISA (ANSI/ISA 75.01و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻓﺸﺮدن دﮐﻤﻪ Size ، Valveﻣﻘﺪار CVﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ .ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻋﺪد ﻣﺎخ را در ﺧﺮوﺟﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه، ﯾﮏﺑﺎر ﻫﻢ دﺳﺘﯽ ﭼﮏ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ .ﺑﺮاي دو دﺑﯽ ﻧﺮﻣﺎل و ﮐﻤﯿﻨﻪ ﻧﯿﺰ ،ﻫﻤﯿﻦ روﻧﺪ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﮔﺮدد. روش ﺳﻮم .اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ﻃﺮاﺣﯽ ValSpeQﺷﺮﮐﺖ : Baker Hughes ٤۹ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 50از 42 در ﺧﺮوﺟﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻧﺮماﻓﺰار ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﻋﮑﺲ ﺑﺎﻻ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ،ﻋﺪد ﻣﺎخ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮ و ﻧﯿﺰ Sound ﻼ ذﮐﺮ ﺷﺪ ،ﻋﺪد machدر ﺧﺮوﺟﯽ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي Levelﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﻠﺒﯽ ﮐﻪ ﻗﺒ ً ﺗﺨﻤﯿﻦ noiseﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي دﺑﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ 2 MMSCFDﺑﺎوﺟﻮد ﻋﺪد ﻣﺎخ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 0/13ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ ،ﻣﻘﺪار noiseﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 93 dBAﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮده و ﻧﺮم اﻓﺰار ،ﭘﯿﻐﺎم ﻫﺸﺪاري داده اﺳﺖ. ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺮماﻓﺰار ،ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي Mooney ، Masoneilanو Becker ﮐﻪ زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺧﻮب Baker Hughesﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ )اﻟﺒﺘﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﯾﮑﺴﺮي اﻃﻼﻋﺎت ورودي ﺑﺮاي ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ را ﺑﺎ ﻗﺮار دادن آنﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻣﺪ دﺳﺘﯽ ،ﺑﺼﻮرت دﺳﺘﯽ وارد ﻧﻤﻮد( .ﻟﺬا اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ CONVALﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ANSI/ISAاﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﺪ ،ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد. روش ﭼﻬﺎرم .اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ﻃﺮاﺣﯽ CONVALﻣﺤﺼﻮل ﺷﺮﮐﺖ : F.I.R.S.T GmbH ٥۰ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ : ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺪرس: اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ ﺻﻔﺤﻪ 51از 42 ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ،اﻋﻼم Choked Flowﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰار اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﻌﺪ از ﻃﺮاﺣﯽ و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ،ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﺮك ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Actuatorﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺣﺪاﮐﺜﺮي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي دﯾﮕﺮي ،ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺗﺎﻟﯿﻒ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻧﻤﯽﮔﺮدد. ٥۱ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﻣﯿﺮ ﺣﺼﯿﻤﯽ 42 از52 ﺻﻔﺤﻪ : ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ :ﻣﺪرس ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺴﺘﻪ ﻧﺮماﻓﺰاري آﻣﻮزش اﭘﺮاﺗﻮر ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ ﺷﺮﮐﺖ رهآوران ﻓﻨﻮن ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ،" "اﺻﻮل ﮐﺎر ﺷﯿﺮﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽﺟﻬﺎنﻧﻮ- اﻧﺘﺸﺎرات اﺗﺤﺎد،" ﻓﻠﻨﺞﻫﺎ و ﮔﺴﮑﺖﻫﺎ، "اﺻﻮل و ﺳﺎﺧﺘﺎر وﻟﻮﻫﺎ،(1389) ﯾﻮﺳﻔﯽ اﻧﺘﺸﺎرات اﻧﺪﯾﺸﻪﺳﺮا،" "ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻓﺮاﯾﻨﺪي،(1395) رازيﻓﺮHYSYS Dynamic "ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار،(1387) ﻧﺠﻔﯽ و ﺷﻌﺒﺎﻧﯽ، ﺗﺮاﺑﯽ، ﮔﻮﻫﺮﺧﯽ اﻧﺘﺸﺎرات ﺷﺮﮐﺖ داﻧﺸﮕﺮان ﺻﻨﻌﺖ ﭘﮋوه،"2006 .Top Line و ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﺷﺮﮐﺖFlowTek ، Habonim ﮐﺎﺗﺎﻟﻮگ ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي- - Flow Equations for Sizing Control Valves (ISA-75.01.01-2007) and Considerations for Evaluating Control Valve Cavitation (ISA-RP 75.23-1995) - Flowserve VALTEK Control Valve Sizing & Selection Manual, Section 3: Control Valve Sizing - Process Control & Optimization, Volume 2, Chapter 6, Control Valve Selection & Sizing, Reviewed by F. M. Cain and B. G. Lipták - www.Flowserve.com, Flowserve Cavitation Control - www.emerson.com, Valve Sizing Calculations (Traditional Method) - www.Linkedin.com - BELA & LIPTAK, Instrument Engineers’ Handbook, “Process Control and Optimization”, VOLUME II, GAYLER, MARTON (1970, 1985), LIPTAK (1995) and MILLER (2005), Control Valve Selection and Sizing, Valve Types: Ball Valves, Taylor & Francis Group, 2006. ٥۲