Advocacy: Early screening & detection of HPV + prevention Aim: Good practices: Target audience: Females, aged 20 and above “Women have always been at the heart of the Filipino family and society. They are our mothers, sisters, and daughters. We must ensure their protection against diseases such as cervical cancer.” Magandang umaga, mga magagandang dilag! Ako si Afrah Abdul shukkor, isang 4th year nursing student mula sa AdZU. Andito ako ngayon para magbahagi ng kaunting kaalaman sainyo. Siguro kayo ay nagtataka bakit kababaihan lamang ang aking inimbita dito sa munting pagsasalo natin; sige sasagutin ko iyang katanungan niyo. Kayo ang aking inimbita dahil ang pag uusapan natin ay isang karamdaman o sakit na nangyayari lamang sa ating mga babae… Narinig niyo na ba ang Cervical Cancer? Sige, sino ang makakapagsabi sa atin kung ano ang cervical cancer? Hmm, may punto ka. Sino pa ang may ideya dito? Wala na ba? Sige sisimulan na natin ang ating pag-uusap. Bago yan, alamin muna natin kung ano ang cervix. - Ito ay ang parte ng ating pagkababae na asa tuktok ng ating vagina at namamalagi sa ibabang bahagi ng ating bahay-bata. Ano ang Kanser sa Cervix? - Ang kanser sa cervix ay ang pangalwang uri ng kanser sa kababaihan. Sa Pilipinas, mahigit 7000 ang naitatala ng eksperto taon-taon. Sa 7 libong ito, almost 4000 ang namamatay. Dahilan ng Cervical Cancer - Ang impeksiyon sa pamamagitan ng human papillomavirus (HPV) (isang pamilya ng mga virus na humahawa sa balat at sa mucosal membranes na pumapaligid sa katawan) ay maaaring maging sanhi ng hindi karaniwang mga pagbabago sa mga selula ng cervix, isang kondisyon na tinatawag na Cervical Intraepithelial Neoplasia (CIN). Hindi kanser ang CIN, ngunit mayroong pagkakataon na maaari itong mabuo bilang kanser. o Multiple sexual partners o Had partners who have had several sexual partners o Early sexual intercourse At risk - Ang paulit-ulit na impeksyon ng HPV, lalo na ng mga HPV type na 16 at 18, ay nagpapataas sa panganib ng CIN Dati nang nakipagtalik, lalo na kung nagsimula sa maagang edad Mga sakit na naililipat sa pamamagitan ng pakikipagtalik Kung mas maraming kapareha sa pakikipagtalik na mayroon ang isang babae o ang kanyang kapareha, mas malaki ang panganib ng kanser sa cervix - Huminang resistensiya sa sakit, talamak na sakit sa bato, AIDS o iba pang sakit ng immune system Paninigarilyo Symptoms - No symptoms Advance stage: unusual bleeding, mabahong vaginal discharge, painful sexual intercourse (dyspareunia) Hindi karaniwang pagdurugo sa vagina Pagdurugo sa pagitan ng mga panahon o pagkatapos ng pagtatalik Pagdurugo ng vagina pagkatapos ng menopause Bahid ng dugo sa likidong lumabas sa vagina o Masamang amoy na likidong lumalabas sa vagina o Maaaring mangyari sa malalang yugto ng kanser sa cervix ang pananakit ng likod, namamagang paa o kahirapan sa paglabas ng dumi Early detection - Curable if detected early (Pap smear) First pap smear: 3 years after the first vaginal intercourse. Every three years Treatment - Paggamot sa pamamagitan ng operasyon o Tinatanggal ang bukol, inaalis ang uterus, vagina Radiotherapy Chemotherapy Prevention - Huminto sa paninigarilyo One partner Barrier contraceptives Regular screening HPV Vaccination HPV Vaccination -