COLLEGE OF EDUCATION Masusing Banghay Aralin sa Pagtuturo ng Araling Panlipunan I. LAYUNIN Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang : a. Nabibigyan ng kahulugan ang biodiversity ng Asya at Naiisa-isa ang mga suliranin nito. b. Napapahalagahan ang biodiversity ng Asya sa pagbabago ng panahon sa kasalukuyan. c. Nakayayari ng konsepto ukol sa mga suliranin ng kapaligiran o Biodiversity ng Asya. II. Yunit: Paksa: PAKSANG ARALIN Batayang Aklat: Kagamitang Pagtuturo: Kaugnay na kurikulum: Pagpapahalaga: I. Heograpiya ng Asya Ang Biodiversity ng Asya at ang mga suliranin nito. Asya: Pagkakaisa sa kabila ng Pagkakaiba Mga Larawan, task card, Malikhaing biswal Geography and Environmental Science Napapahalagahan ang biodiversity ng Asya sa pagbabago ng panahon sa kasalukuyan III. YUGTO NG PAGKATUTO Lapit: Inquiry based Method: Group Dynamics Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral A. Panimulang Gawain 1. Panalangin Pangunahan mo nga ang panalangin, Itungo po natin ang ating mga ulo at Jericho. damhin ang presensya ng panginoon... Sangalan ng Ama at Anak at Espirito Santo Amen. 2. Pagbati Magandang umaga mga mag-aaral. Magandang umaga din po Gg. Pantaleon... 3. Pagtala ng Pumasok Maaari mo bang iulat kung ang lahat ng Ikinagagalak ko pong sabihin na wala iyong mga kamag-aral ay pumasok sa pong lumiban sa araw na ito. araw na ito. Charlene 4. Pagwawasto ng takdang aralin May inatas ba akong takdang aralin ? Ilabas nyo na at ating iwawasto. Makipagpalit sa inyong katabi. Opo. (Pagwawasto ng Takdang Aralin) Lahat ba nakakakuha ng mga tamang Opo. kasagutan? Ibalik nyo na ang kwaderno sa tamang may-ari. 5. Pagbabalik-aral Bago tayo dumako sa bagong aralin balikan muna natin ang ating mga napag aralan noong nakaraang araw. Ano ang ating pinag-aralan nakaraang araw? Lerton noong Lerton: Mga likas na Yaman ng Asya Mahusay! Ano nga ba ang mga likas na Warren: Yamang Tubig, lupa, kagubatan yaman sa Asya? Warren? at yamang mineral. Magaling! Bigyan nyo sya ng Limang bagsak. 6. Pagganyak Ngayon ay lubos nyo ng naintindihan ang ating nakaraang aralin. Bago ang lahat nais kong tingnan nyo kung may mga nakalagay na larawan sa ilalim ng inyong mga silya. Dalhin nyo dito sa harapan ang mga larawan na inyong mga nakita at idikit ito sa pisara. Kapaligiran o Kalikasan, Mapa ng Asya, at mga Ecological backlash. Ano ang ipinapahiwatig ng larawan sa inyong isip? Mahusay! Ang bawat larawan ay nagpapahiwatig ng Kapaligiran at suliranin ng Asya Kaya ang tatalakayin natin ngayon ay ang "Biodiversity ng Asya" B. PANGLINANG NA GAWAIN 1. Paglalahad Ang tatalakayin natin sa araw na ito ay ang Biodiversitya ng Asya at mga suliranin nito. Ano nga ba ang Biodiversity? Ellie. Ellie: Ang biodiversity po ay tirahan ng iba't Magaling! Bigyan nyo sya ng Ver Good -ibang organismo sa mundo sa partikular Clap! na habitat o ecosystem Ang Biodiversity ay ang pagkaiba-iba at katangi tanging anyo ng lahat ng buhay na bumubuo sa natural na kalikasan ay tinatawag na biodiversity. 2. Pagtatalakay Alamin na natin ang Biodibersity ng Asya at ang mga suliranin nito. Bakit nga ba pinakamalaking Sheila. ang Asya ay may Shiela: Dahil Global Biodivesity? pinakamalaking mundo. Mahusay! Ang Asya, bilang pinakamalaking kontinente sa buong mundo ay itinuturing na pangunahing pinagmulan ng global biodiversity. Bakit kaya nagkakaroon ng suliraning ekolohikal at pangkapaligiran ang kontinente ng Asya? Charlene po ang kontinente Asya ay sa buong Charlene: Dahil po sa pag-unlad ng mga bansa sa Asya at pag-usbong ng kaunlaran nakakaapekto po ito sa kapaligiran dahil sa sobrang pag-unlad mas lalo ding nasisira ang pinagkukunang yaman. Magaling! Kaya nagkakaroon ng Suliraning ekolohikal at pangkapaligiran ang kontinente ng Asya sapagkat sa bunsod na hindi mapigilang pag-unlad ng ekonomiya at patuloy ang paglaki ng populasyon. Basahin nga ng lahat. (Magbabasa ang mga mag-aaral). Ang mga bansang Asyano ngayon ay humaharap sa masalimuot na interaksiyon ng mga isyung panlipunan, politikal, ekonomiya at pangkapaligiran. Ang masusing ugnayan at pagbabalikatan ng bawat isa sa loob ng isang bansa, at pagitan ng bawat bansa ay mahalaga upang makapagbalangkas at makapagpatupad ng angkop na solusyon sa mga suliraning ito. Ang bansang Pilipinas ay sakop ng Lerton: Bilang isang mamamayan ng kontinente ng Asya, at ang ating bansa ay ating bansa makakatulong ako sa nakahaharap sa mga problemang politikal, pamamagitan ng disiplina sa sarili. panlipunan at pangkapaligiran. Ngayon bilang mamamayan ng ating bansa paano ka makapag-aambag upang makatulong sa mga isyung kinahaharap ng ating bansa ? Lerton. Magaling bigyan natin ng tatlong bagsak! Mahalaga ang disiplina sa sarili sapagkat kung mayroon tayong wastong pag-iisip hindi tayo natin masisira ang ating kapaligiran at makapagtutulungan pa tayo upang mapaunlad ang ating bansa na ... hindi sinisira ang ating ating kalikasan at maresulbahan ang mga iba't ibang isyu ng ating bansa. Nalaman na natin kung ano ang kahulugan at kahalagahan ng biodibersity dito sa Asya. Dumako na tayo sa mga suliranin ng biodiversity dito sa Asya. Magpapakita ako ng mga larawan upang mas maintindihan lalo ninyo ang ating tatalakayin Ano nga ba ang desertification sa inyong Vic: Ito po ay isang suliranin ng iba't-ibang pananaw? Vic. lugar sa mundo, nagkakaroon po ito sa mga tuyong lugar na lalong sinisira ng tag init. Mahusay! Basahin nga ng lahat. 1. Desertification- Tumutukoy sa (Magbabasa ang mga mag-aaral). pagkasira ng lupain sa mga rehiyong bahagyang o lubhang tuyo na kapag lumaon ay humahantong sa permanenteng pagkawala ng kapakinabangan o productivity nito tulad ng nararanasan sa ilang bahagi ng China, Jordan, Iraq, Lebanon, Syria , Yemen, India at Pakistan. Bakit kaya ang isang lugar na bahagya o Jeniffer: Dahil po kapag lubhang tuyo ang lubhang tuyo ay himahantong ito sa isang lugar ay humahantong ito pagkawala ng productivity? Jeniffer desertication sapagkat hindi po nararating ng ulan ang Lugar kaya nasisira o nawawala ang kapakinabangan nito. Magaling bigyan natin sya ng Limang Bagsak! Sapagkat kapag hindi nararating ng ulan ang lokasyon nito ay magiging permanenye na ang pagkasira nito. Dumako na tayo sa isa pang suliranin ng Asya sa biodiversity nito. Ano nga ba ang Salinization sa inyong Gilbert: Para po sa akin ang salinization opinyon? Gilbert. po ay isang natural penomenon kung saan tumataas ang tubig alat papuntang lupa kaya nasisira po nito ang isang lugar. Magaling tingnan nga natin kung tama ang iyong mga sinambit. Basahin nga ng lahat. 2. Salinization- Sa proseong ito, (Magbabasa ang mga mag-aaral). lumilitaw sa ibabaw ng lupa ang asin o kaya naman inaanod papuntang lupa. Ito ay nagaganap kapag mali ang isinasagawang proseso ng irigasyon, sa paligid ng estuary at gayundin sa mga lugar na mababa na ang balon ng tubig o water table. Unti-unting nanunuot ang tubig-alat o salt water kapag bumababa ang water level gaya ng narsranasan ng bansang Bangladesh sapagkat nsnunuot na ang tubig alat sa kanilang mga ilog. Kapag nagkakaroon ng high tide ang tubig April: Maaari pong masira ang kalikasan alat ay inaagos papuntang lupa at kapag at mawala ang kapakinabangan nito. nagka low tide naiiwan ang asin sa lupa, ano kaya ang mangyayari sa kalikasan kapag naunuoot ang asin sa lupa? April. Magaling! Magbigay ka nga ng mga April: Stomserge, pagbaha, mali ang pangyayari na nararanasan ng mundo ukol irigasyon. sa salinization? April. Mahusay! Bigyan nyo ng Angel clap! ... Ngayon lubos nyo ng nalaman ang salinization dumako na tayo sa isa pang sakop ng biodiversity ng Asya. Magbigay nga kayo ng kuro-kuro hinggil Lovely: Ang habitat po ay tirahan ng mga sa Habitat? Lovely. hayop at iba pang organismo. Tama! Basahin nga ng lahat! 3. Habitat- Tirahan ng mga hayop at (Magbabasa ang mga mag-aaral). iba pang mga bagay. Ito ay pangunahing apektado ng land conversion o ang paghahawan ng kagubatan, pagpapatag ng bundok o burol na lugar upang mabigyan ng daan sa mga proyektong pangkabahayan. Kapag patuloy ang konstruksyon at Chiara: Maaari pong mamatay ang mga pagpapatayo ng iba't ibang hayop at hindi maging balanse ang establisyemento o pag sira ng kagubatan kanilang pamumuhay. ano kaya ang mangyayari sa Habitat? Chiara. Tama! Bigyan nyo ng dalawang bagsak! Kapag patuloy ang land conversion mas ... nasisira nito ang pamumuhay ng mga hayop o halaman na humahontong sa hindi balanseng pamumuhay. Dumako na tayo sa isa pang sakop ng Josephine: Ang hinterlands po ay lugar biodiversity ng Asya na malayo sa isang lungsod. Ano nga ba ang hinterlands sa inyong pananaw? Josephine. Tama! Basahin nga ng lahat! 4. HinterlandsMalayong lugar, (Magbabasa ang mga mag-aaral). malayo sa mga urbanisadong lugar ngunit apektado ng mga pangyayari sa teritoryong sakop ng lungsod. Ang lungsod ay nangangailangan ng pagkain, panggatong at troso para sa konstruksyon na naitutustos ng hinterlands na humahantong sa pagkasaid ng likas na yaman nito. Sa pagkonstruksyon ng lungsod at sa Denis: Mauubos po ang likas na yaman. pagkonsumo nito ng mga iba't-ibang pangangailangan, ano ang mangyayari kapag patuloy ang pagkonsumo ng lungsod sa likas na yaman ng hinterlands? Denis. Mahusay! Pakibasa at magbigay ng paliwanag! Lerton 5. Ecological Balance- Balanseng Lerton: (Nagbabasa) ugnayan sa pagitan ng mga buhay Ang ecological balance po ay balanse ang at kanilang kapaligiran. interaksyon ng hayop, halaman at kapaligiran sa isa't isa. Magaling! Magbibigay ako ng sitwasyon. Kapag naubos sa palayan ang ma predator (snake) ano naman kaya mangyayari sa mga pray (Mice)? Joysan. Joysan: Di po magiging balanse ang ecosystem sa pagkat kapag naubos ang mga snake dadami po ang mga mice at maituturing po itong peste sapaggkat maninira na po ito ng pananim. Napakahusay! Tama ang iyong mga sinambit sapagkat nauubos na yung mga kakain sa mga daga ang tendency lalaki ang populasyon ng mga daga at maninira ito ng pananim at ututuring mga peste. Isa sa mga suliranin ng ating kontinente ang deforestation. Ano nga ba ang deforestation? Maricris? Maricris: ang deforestation po ay pagputol ng tao sa mga puno upang gawing troso. Magaling! Basahin nga ng lahat! 6. DeforestationPagkaubos at (Magbabasa ang mga mag-aaral). pagkawala ng mga punong kahoy sa mga gubat. Isa ito sa mga problemang kinahaharap ng asya sa kasalukuyan. Ayon sa Asian Development Bank (ADB), nangunguna ang Bangladesh, Indonesia, Pakistan, at Pilipinas sa mga bansang may pinakamabilis na antas o rate ng deforestation. Alam natin patuloy ang pagputol ng mga puno sa kasalukuyan bilang mag-aaral paano mo mapapahalagahan ang ating mga puno? Jason. Jason: Mapapangalagaan ko po ito sa pamamagitan ng malawak na pag-iisip at angkop na pagdedesisyon sa buhay. Magiging halintulad po ako sa mga kabataan at makikilahok sa mga iba'tibang programa ng ating bansa ukol sa tree planting. Mahusay! Bigyan nyo ng 2 bagsak! ... Dumako na tayo sa isang problema ng ating kontinente ang Siltation. Pakibasa nga ng lahat (Magbabasa ang mga mag-aaral). 7. Siltation- Parami at padagdag na deposito ng banlik na dala ng umaagos na tubig sa isang lugar. Ang siltation ay isa sa mga problemang Kyla: Dahil po sa bunsod ng pagkasira ng kinahaharap ng mga bansa sa Asya. kagubatan at erosyon kaya bumababa ang Satingin nyo ano ang pinagmulan nito? banlik at umaagos papuntang lawa o ilog. Kyla. Mahusay! Bigyan ng Very Good Clap! ... Alamin pa natin ang isa pang isyung kinahaharap ng Asya. Magbigay ka nga ng sarili mong opinyon Jannel: Ang redtide po ay isang natural na ukol sa Redtide? Jannel. pangyayari kung saan nakalutang sa dagat ang mga dinoflagellates. Magaling! Basahin nga ng lahat! 8. Red tide- Ito ay sanhi ng (Magbabasa ang mga mag-aaral). dinoflagellates na lumulutang sa ibabaw ng dagat. Ang dinoflagellates ay isang bacteria o Danica: Malalason po salot ng karagatan. Kapag nakakain ang tao ng tahong na apektado ng redtide ano kaya ang mangyayari sa nakakain nito? Danica. Tama! Alamin pa natin ang isa pang suliranin ng ating kontinente. Ano nga ba ang Global Climate change sa Jennifer: Ang Global Climate change po inyong pananaw? Jennifer. ay pagbabago ng klima ng mundo. Tama! Basahin nga ng lahat! 9. Global Climate Change- (Magbabasa ang mga mag-aaral). Pagbabago ng pandaigdigan o rehiyonal na klima na maaaring dulot ng likas na pagababago sa daigdig o ng mga gawain ng tao. Ano kaya ang sanhi ng Global Warming? Charlene: Dahil sa gawain ng tao sa Charlene. kalikasan. Tama! Magbigay ka nga ng mga pangyayari o Charlene: Pagputol ng mga puno, gawain ng tao hinggil sa Global Climate Pagkalbo ng kagubatan, Mga usok galing change? Charlene. pabrika at mga chemical o langis na humahalo sa tubig. Mahusay ! Bigyan nyo sya ng Limang ... bagsak! Dumako na tayo sa ikahuling suliranin ng biodiversity dito sa Asya. Ano nga ba ang ozone layer? Jericho. Jericho: isang bahagi po ng atmosphere. Tama! Basahin nga ng lahat 10. Ozone layer- Isang suson sa (Magbabasa ang mga mag-aaral). stratosphere na naglalaman ng maraming konsentrasyon ng ozone. Bakit kaya dapat pangalagaan ang ozone Joyce Anne: dahil po ang ozone layer layer? Joyce Ann. ang nagpoprotekta sa lahat ng organismo sa buong mundo mula sa sinag ng araw. At kung di po natin pangngalagaan ito lalo pong masisira ang ozone nagpoprotekta sa atin sa araw. Mahusay! Bigyan nyo ng limang bagsak! ... Kapag lalong numinipis ang ozone layer dahil sa mga usok nanggagaling sa mga pabrika sa buong mundo numinipis ang ozone layer kaya nagkakaroon ng global warming, natutunaw ang yelo at bumababa at nagkakaroon ng pagbaha, namamatay ang mga hayop, halaman at higit sa lahat ang tao. Ito ang mga larawan na nagppapkita ng Biodiversity dito sa Asya. Desertification Ecological Balance Salinization Deforestation Habitat Siltation Hinterlands Red Tide Global Climate Change Ozone Layer 3. PAGLALAHAT Balikan muli natin ang ating pinag aralan Lerton: Ang Biodiversity ay ang pagkaibaano nga ba ang biodiversity? Lerton iba at katangi tanging anyo ng lahat ng buhay na bumubuo sa natural na kalikasan ay tinatawag na biodiversity Mahusay! Bigyannyo ng Very Good Clap! Isasahin mo nga kung ano-ano ang isyung pangkapaligiran at ekolohikal na nararanasan ng biodiversity dito sa Asya? Jericho. Jericho: Desertification, Salinization, Habitat, Hinterlands, Ecological balance, Deforestation, Siltation, Red tide, Global Climate Change, at Ozone layer. Magaling! bigyan nyo ng Angel Clap! ... 4. Pagpapahalaga Ano kaya ang kahalagahan pangangalaga sa biodiversity? Denis. ng Denis: Ang kahalagahanpo ng pangangalaga ng kalikasan o biodiversity ay mahalaga sapagkat ito po ay tumutulong upang matugunan ang pangangailangan ng bawat organismo na nabubuhay sa mundo. Tama! Ano naman kaya ang iyong magagawa upang sa ganoon ay makatulong tayo sa pangangalaga ng ating biodiversity? May. Mahusay! Bigyan nyo sya ng limang bagsak! 5. PAGLALAPAT (Ang klase ay hahatiin sa apat na grupo) May: bilang isang mag-aaral ang magagawa ko po upang makatulong tayo sa ating biodiversity, maging kusa sa lahat, makilahok sa mga ibang actibidad tulad ng tree planting, pag-aayos ng mga basura at magkaroon ng disiplina sa sarili. Panuto: Bumuo ng konsepto na nagpapakita ng kahalagahan at mga suliranin ng biodivesity ng Asya. Pangkat isa: Concept Map Pangkat dalawa: Concept Web Pangkat tatlo:Cause and Effect Chart Pangka apat: Tree chart Bibigyan ko kayo ng pitong minuto upang pagplanuhan ang inyong gawain. Ang inyong Leader ang mag-uulat ng nabuo nyong konsepto. Ito ang pamatayan o rubriks. Pamantayan sa pagbibigay ng marka Pamantayan Puntos Maliwanag na ipinaliwanag ang mga impormasyon na nakaatas sa kanila Organisasyon ng impormasyon Tama ang mga impormasyon na nakatala sa pag-uulat Kooperasyon ng grupo Kabuuan 5 Iskor 5 5 5 20 IV. PAGTATAYA Test I. Panuto: Tukuyin ang tamang kasagutan sa bawat bilang. Bilugan ang titik ng tamang sagot. 1. Ito ay ang pagkaiba-ba at katangitanging anyo ng lahat ng buhay na bumubuo sa natural na kalikasan ay tinatawag na ................. a. Ecosystem b. Biodiversity c. Environment d. Natural resources 1. 2. 3. 4. 5. 6. B A D B D – 15. Desertification Salinization Habitat Hinterlands 2. Ito ay isang uri o isyung pangkapaligiran na nararanasan sa Asya na kung saan tumataas ang tubig alat at naiiwan ito sa lupa. a. Salinization b. Siltation c. Habitat d. Hinterlands 3. Saang parte makikita ang ozone layer sa Atmoshere? a. Lithoshere b. Mesosphere c. Troposphere d. Stratosphere 4. Ang Deforestation ay isa sa mga problemang kinahaharap ng asya, anong organisayong nagsabi na nangunguna ang mga bansang Bangladesh, Indonesia, Pakistan at Pilipinas sa pagputol ng mga puno o deforestation? a. African Development Bank b. Asian Development Bank c. Association South east Asian Nation d. World Bank 5. Ano ang sanhi ng redtide? a. Algae b. Bacteria c. Dinoflagellates d. None of the above Test II. Panuto: Isa-isahin ang mga isyung kapaligiran na nararanasan sa asya (10 pts.) Test III. Panuto: Gumawa ng limang pangungusap ukol sa kahalagahan ng Biodiversity sa buhay ng mga nilalang sa ating mundo. (essay)(5pts.) V. TAKDANG ARALIN Maghanap ng mga larawan na nagppapakita ng likas na yaman ng Asya ilagay sa malinis na ael. Ecological Balance Deforestation Siltation Red Tide Global Climate Change Ozone layer