แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สะเต็มศึกษา เสนอ อาจารย์ ดร. วิจิตรา โสเพ็ง จัดทาโดย นางสาวประภาดา อ่อนคง เลขที่ 1 รหัสนักศึกษา 623150710027 นางสาวยุวรินทร์ อินธิกาย เลขที่ 19 รหัสนักศึกษา 623150710225 นางสาวสิ ริรัตน์ เคนโสม เลขที่ 30 รหัสนักศึกษา 623150710357 นางสาวรุ้ งลาวัลย์ สี สิงห์ เลขที่ 36 รหัสนักศึกษา 623150710423 นางสาวเนตรนภา บุพศิริ เลขที่ 55 รหัสนักศึกษา 623150710613 นางสาวสุ ภัทรา เสี ยงลา้ เลขที่ 56 รหัสนึกศึกษา 623150710621 • ศึกษาคลิปวิดีโอการจัด กิจกรรมสะเต็มในการเรียน การสอนและร่ วมกันวิเคราะห์ และเขียนแนวการจัดกิจกรรม สะเต็มศึกษาที่รับผิดชอบตาม ประเด็นดังนี้ • • • • • ชื่อกิกรรม ระดับชัน้ กรอบแนวคิด วัสดุอปุ กรณ์ แนวการจัดการเรียนรู ่ ( 6 ขัน้ ) ชื่ อกิจกรรม นักโภชนาการ น้ อย ระดับชั้น ระดับชั้นประถมศึกษาปี ที่ 6 สาระสาคัญ • อาหารเป็ นปัจจัยหนึ่งที่มีความสาคัญกับการเจริ ญเติบโตและการดารงชีวิตของมนุษย์สารอาหารที่อยู่ ใน อาหารมี6 ประเภท คือ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ลิพิด เกลือแร่ วิตามินและน้ า ซึ่งให้ประโยชน์ที่ แตกต่างกัน ใน แต่ละวันมนุษย์ตอ้ งรับประทานอาหารเพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารทุกประเภท และได้รับพลังงานจากอาหารที่ เหมาะสมกับเพศและวัยเพื่อให้ร่างกายมีการเจริ ญเติบโตที่สมส่วน และส่งผลให้มีสุขภาพดีดว้ ยการนาเสนอข้อมูล โภชนาการเกี่ยวกับปริ มาณพลังงานจากอาหารแต่ละ ประเภทนั้น มักใช้รูปแบบต่างๆเช่น ตารางกราฟ แผนภูมิ เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น กรอบแนวคิด S: วิทยาศาสตร์ * - ประเภทของสารอาหาร - พลังงานที่พบในอาหาร M: คณิตศาสตร์ - การอ่านกราฟเส้ น นักโภชนาการน้ อย E: วิศวกรรมศาสตร์ - กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม (การออกแบบรายการอาหารให้ ร่างกายได้ รับ สารอาหาร ครบถ้ วนและพลังงานเพียงพอต่ อ ความต้ องการของเพศ และวัย) T: เทคโนโลยี - การใช้ คอมพิวเตอร์ ในการ ค้ นหาข้ อมูลหรื อนาเนอ - การใช้ ซอฟต์ แวร์ ประมวลคา วัสดุอปุ กรณ์ วัสดุอปุ กรณ์ วัสดุอุปกรณ์ ที่ รายการ จานวนต่ อกลุ่ม ที่ รายการ จานวนต่ อกลุ่ม 1 ภาพอาหารชนิดต่าง ๆ - 5 กล้องถ่ายรู ป 1 ตัว 2 กระดาษ 2 แผ่น 6 คอมพิวเตอร 6 ตัว 3 กาว 1 หลอด 4 กรรไกร 7 ที่วดั ส่วนสูง 1 อัน 8 เครื่ องชัง่ น้ าหนัก 1 เครื่ อง 1 เล่ม แนวการจัดการเรียนรู้ ( 6ขั้น ) มีดังนี้ 1. ขั้นระบุปัญหา 2. ขั้นรวบรวมข้ อมูลและแนวคิดทีเ่ กีย่ วข้ อง กับปัญหา 3. ขั้นออกแบบวิธีการแก้ ปัญหา 4. ขั้นวางแผนและดาเนินการแก้ ปัญหา 5. ขั้นทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุ ง แก้ ไขวิธีการแก้ ปัญหาหรื อชิ้นงาน 6. ขั้นนาเสนอวิธีการแก้ ปัญหา ผลการ แก้ ปัญหาหรื อชิ้นงาน ขั้นที่ 1ขั้นระบุปัญหา 1. ครูแจกเอกสารเรื่ องสถิต1ิ 0 ปี ...เด็กไทย“อ้วนเร็วที่สุดในโลก”ให้ นักเรียนอ่าน แล้วร่ วมกันอภิปราย ในประเด็นต่ อไปนี้ 1.1 ในปี 2558 กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข คาดการณ์จานวนของเด็กอ้วนในประเทศไทยไว้ อย่างไร ( แนวคาตอบ เด็กก่อนวัยเรี ยน 5คนจะมีเด็กอ้วน 1คน และเด็กวัยเรี ยน 10คนจะมีเด็กอ้วน 1คน ) 1.2 สิ่ งใดบ้างที่ทาให้จานวนเด็กอ้วนเพิ่มมากขึ้น ( แนวคาตอบ เนื่องจากเด็กมีพฤติกรรมการบริ โภคที่มีแคลอรี และน้ าตาลสูงรับประทานอาหาร ที่มีคุณค่าทางโภชนาการน้อย และไม่ชอบออกกาลังกาย ) 1.3 เมื่ออ้วนจะเกิดโรคอะไรได้บา้ ง ( แนวคาตอบ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิ ตสูง ไขมันในเลือดสูง โรคหัวใจโรคทางเดินหายใจ ) 1.4 นักเรี ยนทราบหรื อไม่วา่ ร่ างกายของเรามีเจริ ญเติบโตอย่างไร (แนวคาตอบ ให้นกั เรี ยนตอบตามความเข้าใจของตนเอง) 2. ให้ นักเรียนทุกคนชั่งนา้ หนักและวัดส่ วนสู งแล้วบันทึกลงในใบกิจกรรมที่ 1 การเจริญเติบโตตามเพศ ของตนเอง 3. ครูและนักเรียนร่ วมกันอภิปรายในประเด็นต่ อไปนี้ 3.1 จากใบกิจกรรมที่ 1 นักเรี ยนมีการเจริ ญเติบโตเป็ นอย่างไร ( แนวคาตอบ นักเรี ยนตอบจากผลการบันทึกในใบกิจกรรมที่ 1 ว่า อ้วน สมส่วน หรื อผอม ) 3.2 มีสิ่งใดบ้างที่มีผลต่อการเจริ ญเติบโต ( แนวคาตอบ นักเรี ยนตอบตามความเข้าใจ ) 3.3 พฤติกรรมการกินอาหารเกี่ยวข้องกับการเจริ ญเติบโตหรื อไม่อย่างไร ( แนวคาตอบ นักเรี ยนตอบตามความเข้าใจ ) 3.4 นักเรี ยนจะต้องกินอาหารอย่างไรให้สมส่วนและมีสุขภาพดี ( แนวคาตอบ นักเรี ยนตอบตามความคิด ) ขั้นที่ 1ขั้นระบุปัญหา 4. ครู จดั กิจกรรมทบทวนความรู ้ที่เรี ยนมาแล้วเกี่ยวกับหมู่อาหาร ประเภทของสารอาหารโดยนาภาพ อาหารชนิดต่าง ๆ ประมาณ 20 ชนิด เช่น ข้าว เผือก อาหารทะเล นม ไข่ แตงกวา น้ ามันพืช เนย ถัว่ ส้ม องุ่น มะเขือเทศ น้ าตาล ข้าวผัดกุง้ ก๋ วยเตี๋ยวหมูลูกชิ้น เฟรนช์ฟรายส์ แฮมเบอร์เกอร์ ขนม บัวลอย น้ าผลไม้ และนักเรี ยนแข่งกันตอบว่าอาหารในภาพเป็ นอาหารหมู่ใดและพบสารอาหารหลัก ใดมากที่สุด 5. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันอภิปรายเกี่ยวกับภาพอาหารเพื่อให้นกั เรี ยนมีแนวคิดที่ถูกต้องก่อนที่จะไปทากิจกรรมต่อไป โดยครู อาจใช้แนวคาถามดังต่อไปนี้ 5.1 จากภาพ อาหารแต่ละหมูม่ ีอะไรบ้าง (แนวคาตอบ อาหารที่อยู่ในหมูน่ ม ไข่ เนือ้ สัตว์ต่างๆถั่วเมล็ดแห้งและงา ได้แก่อาหารทะเลไข่) 5.2 สารอาหารคืออะไร (แนวคาตอบ สารที่อยู่ในอาหาร) 5.3 สารอาหารมีก่ีประเภท (แนวคาตอบ สารอาหารมี6 ประเภท คือโปรตีน คาร์โบไฮเดรตลิพิดเกลือแร่วิตามิน และนา้ ) 5.4 สารอาหารเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตหรือไม่อย่างไร (แนวคาตอบ สารอาหารเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโต เพราะสารอาหารจะมีประโยชน์หลาย อย่าง เช่น โปรตีน ช่วยซ่อมแซมและเสริมสร้างส่วนที่สกึ หรอ ให้พลังงาน) 6. ครูนาเข้าสูป่ ั ญหาว่า “ปั จจุบนั เด็กไทยมีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่มีแคลอรีและนา้ ตาลสูง คุณค่าทางโภชนาการน้อยจึงเป็ นสาเหตุหนึ่งที่ทาให้เป็ น โรคต่างๆเช่น เบาหวาน ไขมันในเส้นเลือดสูง นักเรียนจะเลือกรับประทานอาหารชนิดใดเพื่อให้รา่ งกายได้รบั สารอาหารครบทุกประเภทในปริมาณ ที่เหมาะสม กับเพศและวัย โดยให้นกั เรียนออกแบบรายการอาหารสาหรับ 1 วัน” ขั้นที่ 2ขั้นรวบรวมข้ อมูลและแนวคิดทีเ่ กีย่ วข้ องกับปัญหา 7. ครู ให้นกั เรี ยนสารวจอาหารที่นกั เรี ยนรับประทานทุกมื้อใน 1 วัน โดยให้จาแนกประเภทของสาร อาหารเพื่อศึกษาพฤติกรรมการ รับประทานอาหารของตนเอง และบันทึกในใบกิจกรรมที่ 2 อาหาร ที่รับประทานใน 1 วัน 8. ครู ให้นกั เรี ยนอ่านข้อมูลเกี่ยวกับปริ มาณพลังงานที่ได้รับจากอาหารที่เหมาะสมกับเพศและวัยจาก ใบความรู ้ที่ 1 เรื่ อง ปริ มาณพลังงาน ในสารอาหาร 9. ครู ให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลเกี่ยวกับปริ มาณพลังงานที่ตนเองได้รับจากการรับประทานอาหารจาก แหล่งเรี ยนรู ้ต่าง ๆ แล้วบันทึกลงในใบ กิจกรรมที่ 2 10. ครู ให้นกั เรี ยนแต่ละกลุ่มร่ วมกันวิเคราะห์และนาเสนอว่า อาหารที่นกั เรี ยนรับประทานในแต่ละวันมี สารอาหารครบหรื อไม่ ได้รับ ปริ มาณพลังงานที่เหมาะสมกับการเพศและวัยหรื อไม่อย่างไร 11. ครู ชวนนักเรี ยนอภิปรายและสรุ ปให้ได้วา่ “การรับประทานอาหารในแต่ละวันนั้นต้องคานึงถึงความ ครบถ้วนของสารอาหาร และ ปริ มาณพลังงานที่เหมาะสมกับเพศและวัยเพื่อให้ร่างกายมีการเจริ ญ เติบโตสมส่ วนและมีสุขภาพดี” 12. ครู ให้นกั เรี ยนปรับรายการอาหารที่บนั ทึกในใบกิจกรรมที่ 2 เพื่อให้ร่างกายของตนเองเจริ ญเติบโต สมส่ วนและมีสุขภาพดีโดยนักเรี ยน อาจนาเสนอในรู ปแบบต่าง ๆ และสามารถใช้เทคโนโลยีช่วยใน การนาเสนอได้ 13. ครู ให้นกั เรี ยนทุกกลุ่มสื บค้นข้อมูลเกี่ยวกับอาหารที่ควรรับประทานเพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหาร ครบทุกประเภทในปริ มาณที่ เหมาะสมกับเพศและวัย 14. ครู ให้นกั เรี ยนทุกกลุ่มอภิปรายร่ วมกันเกี่ยวกับสิ่ งที่ตอ้ งคานึงถึงในการจัดรายการอาหารให้ร่างกาย ได้รับสารอาหารครบทุกประเภท ในปริ มาณที่เหมาะสมกับเพศและวัย ขั้นที่ 3 ขั้นออกแบบวิธีการแก้ ปัญหา 15. ครู ให้นกั เรี ยนทุกกลุ่มช่วยกันออกแบบรายการอาหารสาหรับ 1 วัน เพื่อให้ร่างกายได้รับ สารอาหาร ครบทุกประเภทในปริ มาณที่เหมาะสมกับเพศและวัยและสอดคล้องกับเกณฑ์การ ประเมินตามแบบ ประเมินรายการอาหาร ขั้นที่ 4 ขั้นวางแผนและดาเนินการแก้ ปัญหา 16. ครู ให้นกั เรี ยนแต่ละกลุ่มใช้โปรแกรมประมวลคาเพื่อจัดทารายการอาหารตามข้อ15ในรู ปแบบที่น่า สนใจ ขั้นที่ 5 ขั้นทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุ งแก้ไขวิธีการแก้ปัญหาหรือชิน้ งาน 16. ครู ให้นกั เรี ยนแต่ละกลุ่มใช้โปรแกรมประมวลคาเพื่อจัดทารายการอาหารตามข้อ15ใน รู ปแบบที่น่า สนใจ ขั้นที่ 6 ขั้นนาเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิน้ งาน 19. ครูให้นกั เรียนแต่ละกลุม่ นาเสนอรายการอาหารใน 1 วันและปริมาณพลังงานที่ได้รบั 20. ครูให้นกั เรียนร่วมกันสรุปประเด็นและความรูท้ ่ีได้จากการออกแบบรายการอาหาร โดยครูอาจใช้ คาถามดังต่อไปนี ้ 20.1 สารอาหารมีก่ีประเภทอะไรบ้าง (แนวคาตอบ 6 ประเภท ได้แก่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ลิพิด เกลือแร่ วิตามิน และนา้ ) 20.2 อาหารเกี่ยวข้องกับกับการเจริญเติบโตอย่างไร (แนวคาตอบ อาหารมีผลให้รา่ งกายเจริญเติบโตได้สมส่วนหรือไม่สมส่วน) 20.3 การเจริญเติบโตที่สมส่วน วัดได้จากสิ่งใด (แนวคาตอบ วัดจากนา้ หนักและส่วนสูงโดยเทียบกับเกณฑ์อา้ งอิงการเจริญเติบโตของกระทรวง สาธารณสุข) Thank you