PİRİ REİS ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEK OKULU GEMİCİLİK 1 DERSİ • Kpt. Esra ERİKÇİ BİLGİN Uzakyol 1. Zabiti n DERS KONULARI 1 2 3 4 5 6 7 Gemiciliğin önemi, tarihi Gemi Tanımı, Gemilerin genel karakteristikleri, Gemide Yaşam (gemiye katılım, görevler, hiyerarşi, vardiya düzenleri, seferler) Gemide yönler, Kürekli, Yelkenli, Motorlu Tekneler ve Özellikleri, Gemilerin Boyutları ve Tonaj Kavramı, Yükleme hatları, kana rakamları Draft okuma, ortalama Draft hesabı, Gemilerin Sınıflandırılması (classification) , Ticaret, Savaş, Yardımcı-Hizmet vs. Gemi Türlerinin Özellikleri Gemilerin genel yapısı, denizcilik terimleri Gemicilik donanımları ve terimleri, pilot çarmıhı Yükleme donanımları, yük işlem güvenliği, SWL alıştırması, bakım-tutum devam edecek DERS KONULARI (devamı) 8 Yükleme donanımları, yük işlem güvenliği, SWL alıştırması, bakım-tutum (devamı) 9 Halatlar ve Çeşitleri, Burgata Hesabı 10 Halat manevraları, terimler, manevrada kullanılan halat isimleri 11 Gemici bağları 12 Gemici bağları uygulaması 13 Demir çeşitleri, terimler 14 Zincirler, kilit çeşitleri, fırdöndü, demirleme sistemleri Not Dağılımı Yarıyıl içi Çalışmaları Değerlendirmedeki Katkısı, % Devam 5 Yıl İçi Sınavları (Ara Sınav) 25 Kısa Sınavlar 10 Ödevler (slayt) 10 Uygulama/Kısa sınav 10 Final Sınavı 40 GEMİCİLİK nedir? • Bir gemiyi kullanış maksadına göre, bu hizmete yeterli olacak şekilde gemi bünyesindeki donanım ve araçları kullanmak, onları her an hizmete hazır bulundurmak için gerekli bilgilerin uygulanmasıdır. ÖNEMİ nedir? • Denizde herşey hayati önem taşır. devam edecek https://www.ayrintilihaber.com.tr/dunya/cin-de-gemi-kazasi-32-kayip-h11043.html ÖNEMİ nedir? Kişisel koruyucu ekipmanlarını bilmeyip, gerekli olduğu yerlerde bakım ve tutumunu yapmazsanız bir kaza anında kullanamayabilirsiniz. https://www.google.com/search?q=denizde+canl%C4%B1+kalma&tbm=isch&ved=2ahUKEwj1iZmTlYTsAhUP_BoKHcU3BaEQ2cCegQIABAA&oq=denizde+canl%C4%B1+kalma&gs_lcp=CgNpbWcQAzoFCAAQsQM6AggAOgQIABBDOgYIABAIEB46BAgAEB5Q9eoBWNScAmCpogJoAHAAe ACAAX2IAdYOkgEEMTMuNpgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1nwAEB&sclient=img&ei=bs9tX_WaGI_4a8XvlIgK&bih=601&biw=1266#imgrc=huW_q8d60TguDM devam edecek ÖNEMİ nedir? • Gözden kaçan halat yıpranması sonucu halat manevrası sırada iş arkadaşlarınızın veya kendinizin ölümüne sebep olabilirsiniz. https://www.denizcilikbilgileri.com/manevra-snap-back-alanlari-gereksiz-midir/ devam edecek ÖNEMİ nedir? • Herkesin bir sorumluluğu vardır ve bunu layıkıyla yapması beklenir. devam edecek Titanic filikasında olmak istemiyorsanız tabi ki de M SIRA SİZDE.. • Biraz da sizden bahsedelim.. Yüklediğim anketin sorularını yazmadan sadece cevaplarınızı yazarak fotoğrafını bana emaille gönderin. ebilgin@pirireis.edu.tr Kara mili vs Deniz mili? • Deniz mili deniz ve hava ulaşımında mesafeyi ifade etmek amacıyla kullanılan özel bir birimdir. Uluslararası Birimler Sistemi’ne (SI) dâhil olmamasına rağmen tercih edilmesinin nedeni Dünya’nın dairesel yapısını dikkate almasıdır. Kara mili ise iki nokta arasındaki doğrusal uzaklığı ifade eder. Bir deniz mili bir meridyen üzerinde bir dakikalık yayın uzunluğuna eşittir. Örneğin Dünya’yı Ekvator hizasından ikiye ayırdığımızı ve elde ettiğimiz çemberi 360 dereceye böldüğümüzü düşünelim. Bu dereceler tekrar 60 dakikaya bölündüğünde elde edilen bir dakikalık yayın ortalama uzunluğu bir deniz milini ifade eder. Kutuplardaki basıklık nedeniyle Dünya’nın şekli tam bir küre olmadığı için bir dakikalık yayın uzunluğu Ekvator’dan kutuplara doğru gittikçe değişir. 1929’da birincisi düzenlenen Uluslararası Hidrografi Konferansı’nda bir deniz milinin değeri 1852 metre olarak kabul edilmiştir. (https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/bir-deniz-milinin-degeri-neden-kara-milinden-farklidir) Knot nedir? • Deniz mili (sembolü M, NM veya nmi) bir boylamın bir dakikalık yay parçasına karşılık gelen uzunluk birimi. 1852 metreye karşılık gelir. • Saatte 1 deniz miline eşit hız birimine ise knot adı verilir. • Hızın göstergesidir. Yani 1 saatte katedilen deniz mili. 10 nmi/hour = 10 knots • https://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_mili • https://www.youtube.com/watch?v=LZY3FJGG_gQ Eski zamanlar olur ki.. • 1500'lü yılların sonlarında denizciler, bir ip uzunluğunda tekdüze aralıklarla düğüm atarlar, bir ucunu tahta bir kütüğe bağlar ve geminin arkasına atarlar. Belirli bir süre içinde geçen deniz mili sayısı, geminin hızını hesaplamak için sayıldı. Ölçümü standart hale getirmek için, düğümler genellikle her 50 ft'de bir bağlanır ve 30 saniyelik kum camı kullanılır. Bugünün gemileri bunun yerine GPS kullanıyor. • https://isequalto.com/iet-app/daily-edition/NMbs5972-Why-is-the-speed-of-aship-measured-in-knots? Gemiadamı nedir? • Bir iş sözleşmesine dayanarak gemide çalışan kaptan, makinizt, tayfa vb kimselere verilen addır. • Kaçaklar gemiadamı yerine geçer mi? Kaçak nedir? Kısaca.. Gemiler hangi belgeye göre donanırlar? • Her geminin sefer bölgesine ve tonajına göre Gemilerin Gemiadamları ile Donatılması Yönergesi’nde belirtilen sayı ve özellikte gemiadamı çalıştırma zorunluluğu vardır. Bu sayı belirtildiği kadar veya fazla olabilir. (Minimum Safe Manning Certificate) Kim kimdir? • Soru: Bilinen Gemiadamlarını sayıp, kategorilerini belirleyelim.. • Soru: Hangi gemiadamları yeterlilikleri safe manning sertifikasında veya yönetmeliklerde • • • • • görülmez? Cevap: 2. zabit = 3. kaptan veya 3. mühendis, 3. zabit= 4. kaptan yoktur. Sadece vardiya zabiti veya mühendisi / makinisti vardır. Soru: Kaptan yeterliliğinin diğer isimlerini biliyor musunuz? Cevap: Süvari veya beybaba Soru: Güverte Lostromosu ismi nerden gelir? Cevap: «Lostra» boya bakımı yapmak demektir. Reis diye hitap edilir. Gemide hiyerarşi STCW • Gemiadamlarının eğitim ve belgelendirme ve vardiya tutma esaslarını standart hale getiren uluslararası konvansiyon. • 1978 yılında Londra’da kabul edilmiştir. • Türk gemilerine uygulanmaya başlanma tarihi Ekim 1997’dir. • Kurslar ve eğitimler bu konvansiyona göre hazırlanır. Gemiye Katılış • Gemiadamı işveren ile arasındaki sözleşmeyi imzaladıktan sonra ilk işe giriş eğitimini alır ve şirketinden görev talimatı bekler. Görevli olduğu gemisinin durumuna göre işletmeye çağrılan gemiadamına katılış ordinosu, kişisel evrakları ve şirkete gönderilecek evrakları verilir. Genel olarak şirket görevlisi tarafından ulaşım vasıtasına veya gemi o limandaysa doğrudan gemiye götürülür. Ordino : Görev emri Gemiye katılış • Eğer doğrudan kendisi gidecekse ve geminin bulunduğu yer katılmaya uygun ise geminin hareket saatine bakmaksızın ve hiç vakit kaybetmeksizin gemiye gider. • Gemiye gelen gemiadamı amirini görerek katılışını bildirir, 2.zabiti görerek katılışını belirtir ve katılış ordinosunu, belgelerini, varsa gemiye gönderilmiş diğer evrakları teslim eder. • Değiştireceği kişiden zimmetindeki veya zimmetlenmemiş dahi olsa kendisine verilen gemiye ait malzeme ve eşyayı ve varsa görev dosyasını teslim alır. Genel olarak görevi ile devam eden iş veya durumla ilgili gerekli bilgiyi ve emirleri alır. Beraberce gemi ve çalışma mekanlarını dolaşılır. Eğer acil bir durum yoksa uyumlandırma eğitimini alır, ilgili formu imzalar ve görevine başlar. Gemiye katılma / ayrılma • • • • Şirketle anlaşma imzalanır, Ordino ve varsa gemiye teslim edilecek döküman vs teslim alınır, Gemiye varıldığında, ordino ve diğerleri teslim edilerek, intibak eğitimi denilen gemi tanıtım eğitimine katıınır. İntibak eğitiminde: • Gemideki her yer tanıtılır, acil kaçış yolları, toplanma yerleri, can kurtarma araçlarının yerleri hakkında genel bilgi verilir. Role kartı, can yeleği, yatak takımı, iş elbisesi (şirketten verilmediyse), temizlik malzemeleri gibi kişisel eşyalar teslim alınır. Ayrılırken, kaptan tarafından düzenlenen ordinoda: - Ayrılış tarihi, borç ve fazla mesai bilgileri içerir. Sefer Bölgeleri • Liman seferi, idari liman seferi ve 100 mille sınırlı liman seferi olmak üzere ikiye ayrılır. • 1) İdari liman seferi, Liman başkanlığı idari sınırları belirtilmiş deniz alanı içerisinde yapılır, • 2) 100 mille sınırlı liman seferi, en yakın kıyıdan 10 milden fazla açılmadan ve kalkış limanından 100 milden fazla uzaklaşmadan yapılır, • Kabotaj seferi, liman sefer bölgesi sınırları aşılarak Türkiye limanları arasında yapılır. • Yakın sefer, kabotaj sefer bölgesi sınırları aşılarak, Karadenizde, Akdenizde, Kızıldenizde ve İspanyanın Fransa sınırına kadar kuzey kıyılarını da kapsayan Finistre Burnu ile Moritanyanın Dakhla Limanı güney sınırını birleştiren çizginin doğusunda kalan deniz alanına yapılır. • Uzak sefer, yakın sefer bölgesi sınırları aşılarak sınırsız olarak yapılır. Geminin hangi seferi yapabileceği geminin denize elverişlilik sertifikasında belirtilir. (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13556&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5) İşveren kimdir? Hangi görevleri yapmakla yükümlüyüm? • İşveren gemi sahibi veya kendisinin olmayan bir gemiyi kendi adına ve hesabına işleten kimsedir. GÖREVLER • Belirlenen görevlerinin dışında dahi olsa aşağıdaki görevleri yapılacaktır. • Yapılmaması halinde gemi mal ve can emniyetinin tehlikeye düşeceği durumlar. • Gemi veya personelinden kaynaklanan çevre kirliliğine sebep olunan durumlar. • Deniz ve ticaretin olağan risklerinden birinin gerçekleşmesi sonucu şirket • menfaatleri için gereken işler. • Sözleşmede belirtilen görev dışı işler. Ücret ve Avans • Ücret gemi adamına iş karşılığında işveren veya işveren vekili tarafından nakden ödenen meblağdır. Ücret Deniz İş Kanunda belirtilen sürede çalışmanın karşılığıdır. Bu kanuna göre tespit edilmiş bulunan iş sürelerinin aşılması suretiyle yapılan çalışmalar fazla saatlerle çalışma sayılır. Yapılacak fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarı % 25 oranında artırılmak suretiyle bulunacak miktardan az olamaz. Fazla mesai • Ancak bazı sözleşmelerde ücretin fazla mesaileri de kapsadığı belirtildiğinden bu sözleşmeyi imzalayan gemi adamına fazla çalışmalar için ayrı ücret verilmez. Ayrıca gemi adamının yeterliğinin karşılığı görevleri belirlidir. Eğer gereklilik hallerinde gemi adamına bu görevlerinin dışında iş yaptırılmak isteniyorsa gemi adamı bu işleri yapmakla zorunlu değildir. Ancak gemi adamı belirli bir ücret karşılığında bu işi yapabileceğini söylüyorsa o ücret verilerek ek iş yaptırılabilir. Ancak bazı sözleşmeler görev dışı işleri ve ücretlerini tanımlar. Bu tip sözleşmeleri imzalayan gemi adamı bu işi o ücret karşılığı kabul etmiş anlamındadır verilen işi reddedemez ve belirtilenin üzerinde ücret talep edemez. Ücret ödeme • Ücretin gemi adamına hizmet akdinde gösterilen yer ve devrelerde tam olarak ödenmesi zorunludur. Ancak yapılan ödemeden alınan avans, telefon, stor vb. Kesinti borçları kesilir. Kalan miktar genel uygulama olarak, gemi adamının belirttiği banka hesap numarasına aylık olarak yatırılır. Ücret ödeme devresi bir aydan fazla olamaz. • Haklı bir sebep olmaksızın belirli bir süre işini yapmayan gemi adamı keyfiyet gemi jurnaline kaydedilmek ve jurnal yoksa bir tutanakla belgelenmek şartıyla bu müddete ait ücretten mahrum edilir. İşveren gemi adamının görevini yapmamasından dolayı bir zarara uğradıysa bundan dolayı tazminat isteme hakkı saklıdır. Dükkan • Gemilerde ikram amaçlı olarak kaptan storunda toplu vaziyette içki ve sigara bulunur. Gemi adamı ihtiyacı olan içki ve sigarayı seyirlerde haftada bir açılan kaptan storundan temin edebilir. Kaptan storundan satışlarda kar amacı güdülmez. Gemi adamının aldığı bu sigara ve içkinin parası ay başlarında maaşından kesilir. • Gemi telsiz cihazları ile özel ücretli telefon görüşmesi yapabilir. Bu irtibat ancak görevli telsiz veya güverte zabiti tarafından sağlanır. Bu görüşme ücretleri de işletmeye bildirilerek maaş ödeme dönemlerinde maaşlarından kesilir. Gemi bakkalı, levazımcısı?? Gemi malzemlerinin sipariş edildiği dükkanın ismi vardır denizcilikte. Söylemesi de pek hoştur. Shipchandler.. Telaffuz için.. https://www.seslisozluk.net/ship-chandler-nedir-ne-demek/ Ayrılış ve avans • Hizmet akdinin sona ermesi veya bozulması halinde işveren veya işveren vekili ilişki kesilmesi sırasında gemi adamının alacaklarını derhal ve tam alarak ödemek zorundadır. • Avans alınacak ilk maaştan kesilecek olan ön ödemedir. İşveren veya işveren vekili gemi adamlarının istekleri halinde kendilerine hizmet akdinde yazılı esaslara göre avans ödemeye zorunludur. Personelin limanlarda ihtiyacı olan döviz maaşlarına mahsup edilmek üzere kaptan tarafından avans olarak dağıtılır. Avansın miktarı gemi imkanları ile sınırlı olup miktarını kaptan belirler. BESLENME • İş kanununa tabi gemilerde iaşe (beslenme) servisi kurulması zorunludur. Gemiadamları hizmete başladığı günden başlayarak hizmetten çıkışlarına kadar gemide işveren tarafından bedelsiz iaşe olunurlar. İaşenin zorunlu sebeplerle uygulanamaması halinde işveren veya işveren vekilince başkaca uygun bir iaşe imkanı sağlanır veya nakden ödeme usulü uygulanır. Yemek yemek • Liman içinde, şehir hatlarında, körfezlerde, göllerde ve akarsularda yolcu ve yük nakleden gemilerde, mavna, şat ve benzerlerinde iaşe servisi kurulması zorunlu değildir. Bu durumda işveren veya vekili iaşe zorunluluğunu nakden ödemek suretiyle yerine getirilir. • Gemilerde yemek servisleri özel durumlar haricinde kamarotlar tarafından yapılır. Kamarotlar sorumlu oldukları salonda servisi hazırlama, yemekleri dağıtma ve servisi toplamakla sorumludur. Kamarotlar ayrıca servis, temizlik gibi görevlerinin dışında aşçıya da yardım ederler. Kumanya • Kumanya kullanım hakkı genel ve eşittir. Bu neden ile istisnai durumlar haricinde mutfaktan özel talepte bulunulmaz veya bizzat alınmaz. İstisnai durumlar sağlık, misafir, ara verilemeyen çalışma, dış görev durumları olup uygulanması 1.zabitin iznine bağlıdır. • Gemilerde 24.00-04.00 vardiyası için büfe dolaplarında kahvaltılık bulundurulur. Gece vardiyacıları vardiya sonunda kendi kahvaltılarını hazırlar ve sonunda da masalarını kendileri toplarlar. Bulaşıklar kırılmayacak ve etrafı kirletmeyecek şekilde toplanıp, sabah kamarot tarafından yıkanmak üzere büfeye bırakılır. Gece vardiyacısı haricinde kişilerin yemek saatleri dışı servis ihtiyacı ancak kurallar dahilinde, gece vardiyacılarının ihtiyaçları ayrılarak, aşçı tarafından bu maksatla ayrılmış yiyecek var ise, etrafta artık, çöp, bulaşık bırakmamak kaydı ile kişilerin kendileri tarafından karşılanabilir. Çalışma Süresi • Personel genel olarak çalışma zamanları açısından meydancı, vardiyacı ve servis elemanları olarak üç farklı çalışma programı uygular. Günlük çalışma saatleri çalışma çizelgesinde belirtilir. Bu çizelge personelin istirahat salonlarına asılır. Meydancı: genel olarak sabah 0800’dan, akşam 1700’a kadar çalışan görevliler. Vardiyacı: Gemide günlük değişmeli olarak 2 kere 4’er saat çalışma yapan görevliler. VARDİYA DÜZENLERİ 24 saatlik bir günün hepsini kullanan gemide, hizmetlerin aksamadan yürütülebilmesi için vardiyalar düzenlenmiştir. Bunlar seyirde çoğu zaman 4er saatlik bölünmüş zaman dilimlerine denk gelir. Gemide hangi vardiyada bulundunuz? Çalışma süresi (devamı) • Genel bakımdan iş süresi gemiadamının işbaşında olduğu veya vardiya tuttuğu süredir ve bu süre günde sekiz ve haftada kırk sekiz saattir. • Günlük iş süresi ilgili mevzuatlar, sözleşme, şirket emniyetli işletim sistemi dahilinde 16 saate kadar çıkartılabilir. Can ve mal emniyeti ile çevrenin önemli olarak tehlikede olması ve şirket menfaatlerinin yüksek değerde ve olasılıkla tehlikeye düştüğü durumlarda birbirini takip etmedikçe ve dinlenmenin kesintisiz verilmesi kaydıyla bu süre 18 saate kadar artırılabilir. • Pazar günleri vardiya, manevra, yükleme-boşaltma, can ve mal güvenliği ile çevreyi tehdit eden durumlar ve acil onarımlar olmadıkça, bakım tutum ve onarım işleri yapılmaz ve istirahat edilir. • Nazari eğitimler çalışma olarak değerlendirilmez. KAÇAK YOLCU - STOWAWAYS • Gemide İstenmeyen Kişi-Kaçak Yolcular Hakkında IMO Esasları • Deniz taşımacılığı yolcu ve yük nakliyesinin en eski yollarından biridir. Gemiler, okyanus aşırı seferlerinde birçok uluslararası suların sınırlarına girerek farklı ülkelerdeki limanlara uğrar. Deniz hukukuna göre hiçbir gemi veya gemi mürettebatı geçerli evraklara haiz olmadan herhangi bir ülkeye ait karasularına giremez. • Çoğu ülke bu kanunlar hakkında son derece sıkı olsa da, yerel halkın liman alanlarına girerek farklı ülkelere yasadışı olarak seyahat etmek amacıyla gemilere gizlice tırmandığı ülkeler de bulunmaktadır. Bu şekilde yasadışı faaliyetlerde bulunan kişiye kaçak yolcu denir. Kaçak Yolcu kimdir? Kaçak yolcu, herhangi bir ücret ödemesi yapmadan ve resmi evrakları olmadan başka bir ülkeye ulaşmak için uluslararası sularda seyahat etmek amacıyla gemiye yasadışı yollarla ve gizlice binen ve gemi armatörü veya kaptanının onayı olmadan gemide saklanan kişidir. Kaçak Yolcu Gemiye Nasıl Biner ve Gemide Yaşamını Nasıl Sürdürür? • Kaçak yolcular gemiye gizlice binmek ve gitmek istediği limana varana kadar fark edilmeden gemide saklanmak amacıyla farklı yol ve yöntemler kullanırlar. Kaçak yolcular genellikle aşağıda belirtilen şekillerde gemiye biner ve gemideki bölgelerde saklanırlar- Gemiye nasıl girerler? • Liman, ISPS kuralları ile kontrol altında tutulan yasak bir bölgedir, bu nedenle kaçak yolcunun iskeleye ve bu yolla limana erişim sağlamak için bazen liman çalışanlarının dış desteğine ihtiyaç duyar. • Kaçak yolcuların en çok tercih ettiği yöntem ise daha gemiye yüklenmeden önce konteyner içine girmektir. • Konteyner içinde saklanmalarına yardımcı olması amacıyla yalancı duvar kullanırlar. • Gemiye sahte kimlik kullanarak yükleme-boşaltma işçisi olarak binebilirler ve gemiye bindikten sonra gemi içinde saklanırlar. Kaçaklar nerede olabilirler? • Geminin makine dairesi, boya malzeme dolabı, dümen dairesi ve benzeri girişin yasak olduğu bölgelerine erişim sağlayabilirler. • Kaçak yolcular tespit edilmek istemediklerinden gemi mürettebatının nadir erişim sağlayacağı veya inceleme yaptığı bölgelerde saklanmak için ellerinden geçen tüm çabaya gösterirler. • Geminin uzun seferi boyunca yaşamlarını sürdürebilmek amacıyla yanlarında bir miktar su ve yiyecek de alırlar. Nerelerde saklanırlar? Kaçak Yolcular Hakkında IMO Kılavuzu Fakir veya gelişmekte olan ülkelerin limanlarına sefer yapan gemilerde bulunan kaçak yolculara ilişkin birtakım vakalar yaşanmıştır. Bu tür yasadışı faaliyetlerde artışı araştıran Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tüm ülkelerdeki limanlarda geçerli olacak bir kılavuz yayımlamıştır. Kaçak yolcu bulunduktan sonra varil veya yüzecek bir kutu içinde bir miktar su ve yiyecek ile açık denizlere atıldığı birtakım vakalar yaşanmıştır. Bu tür bir işlemin nedenleri arasında: • -Kaçak yolcunun gemiden karaya çıkarılmasında uğraşılması gereken birçok resmi evrak işi ve işlemlerinin olması, IMO KLAVUZU (devamı) • -Birçok ülkenin bu tür kişileri limanlarına kabul etmemesi, • -Ayrıca gemi mürettebatının güvenlik önlemlerini yeterince almadığı hususunda suçlanacakları, • -Ve tüm sınır dışı etme maliyetlerinin şirket veya gemi armatörü tarafından karşılanacağı yer almaktadır. • Bu tür uygulamalara son vermek adına IMO gemi mürettebatı, deniz taşımacılığı şirketleri ve tüm ülkelere yönelik IMO altında bağlayıcı katı esaslar koymuştur. • Kaçak öyküsü. Avustralyadan İngiltereye.. https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/04/150408_avustralya_sandik • MV Top Grace isimli gemide bulunan kaçaklar için ne gibi bir çözüm bulmuşlar. Aşağıdaki linkte.. https://www.barstoolsports.com/blog/2334840/being-a-stowaway-is-hard-especially-in-shark-infestedwaters Kaynaklar • Gemicilik 1- 2 M. Burak Öztuna 2013 • Güncel medya kaynakları