Uploaded by ALIBIN, Azel Ann

ika-19 na siglo

advertisement
ALIBIN, Azel Ann J.
BSA Alibin,
1-1 A
June 19, 2020
BSA 1-1
- Ang mga katutubo ay hindi
pinapayagan na isa ma sa mga
hanay ng mga pari at orden kaya
nagrebelde si Apolinario dela Cruz
- 200 Pilipinong sundalo ang nagalsa sa Cavite.
-Inilimbag ni Jose Rizal ang mga
nobela niyang Noli Me Tangere at El
Filibusterismo . Kahit na ipinagbawal
ng mga Kastila ang mga ito, marami
sa mga Pilipino ang nakapagbasa ng
mga nasabing libro.
-Itinatag ni Graciano Lopez-Jaena
ang La Solidaridad bilang bahagi ng
Kilusang Propaganda.
-Nagtatag din si Rizal ng
kilusan, ang La Liga Filipina,
isang
-Itinatag naman ni Andres Bonifacio
ang Katipunan, na naghahangad ng
kalayaan
-Nanawagan
si
Bonifacio
ng
pakikipaglaban sa mga Kastila, sa
Sigaw ng Balintawak..
-Ang radyo, dyaryo, telebisyon, at maging
ang internet upang mapalaganap ng mga
balita at kaisipan sa buong kapuluan
-Ang kasaysayan ng Pilipinas ay pinagaaralan sa mga klase.
-Hindi na malaki ang restriksyon sa
pagpapahayag
-Ang karapatan ng mga mamamayan sa
edukasyon ay hindi pa sapat na naibibigay ng
estado. Maging ito ay ginagamit upang pigilin
ang mga Pilipino na maging kritikal sa mga
pangyayari
-Mahirap bigyan ang mga mayayamang uri
ng bahagi sa rebolusyon dahil nais nilang
maprotektahan ang kanilang mga pag-aari.
Nagkakaiba ito sa paraan ng pagpapakita ngunit makikita pa rin ang damdaminng pagkamabayan.
Mapapansin na nagbabago ang kaisipan at pananaw ng mga tao tungkol sa mga dayuhan.
Patuoy na isasaad ang hinanaing sa oras a nagagawan ng pagkakamali.
Ang ganito kami noon paano kayo ay nagpakita ng pamumuhay noong ika 19 na taon.
•
•
•
•
•
•
•
Pagunlad ng imprastraktura, komunikasyon at
pananalapi
Bukod sa Ferrocaril de Manila-Dagupan,
nagbukas din ang Compañia de los Tranvías de
Filipinas sa pangunguna ni Don Jacobo Zobel
noong 1885
Nagbukas rin noong 1852 ang kauna-unahang
suspension bridge sa Timog Silangang Asya, ang
Puente Colgante na ngayon ay kilala na bilang
Quezon Bridge.
Una ring ginamit ang telepono sa Pilipinas noong
1890
una ring ginamit ang telegrama sa pagitan ng
Maynila at Corregidor noong 1872 at sa pagitan
ng Maynila at Hongkong noong 1882
Nabuo rin noong 1846 ang unang pangaraw-araw
na pahayagan sa Pilipinas, ang La
Esperaza/Esperanza
Nagbukas din noong ika-19 na dantaon ang ilan
sa pinakaunang mga bangko sa Pilipinas tulad ng
Banco Español-Filipino de Isabel II noong 1852 at
ng Monte de Piedad na pagmamay-ari ng
simbahan noong 1882

Pagdami ng mga dayuhan at ang mga mestizo
-
Dahil sa pagunlad ng kalakalan sa mga
pangunahing daungan ng Pilipinas tulad ng
Maynila, Iloilo, at Sual sa Pangasinan, hindi
naiwasan ang pagpasok ng mga dayuhan sa
kolonya. Marami sa mga dayuhang
mangangalakal na ito ang nanatili sa
Pilipinas sa matagal na panahon at ang iba
ay nakapangasawa ng mga katutubo.

Paghalo ng kulturang kanluranin at kulturang
Filipino. Nawawala ang pagkakakilanlan ng mga
Filipino
•
ang pagpalit ng mga Bourbon
•
ang naghaharing dinastiya noon sa Pransya, sa
mga Hapsburg bilang naghaharing dinastiya o
royal house noong 1700.
•
pagkakaluklok sa Gobernador Heneral na si
Jose Basco y Vargas noong 1778
•
Pagbuo ng isang samahan na nakilala sa
pangalang Real Sociedad Económica de Amigos
del País (Royal Economic Society of Friends of
the Country)
-malawakang pagpapaunlad ng agrikultura,
partikular na sa mga piling produkto na malaki ang
potensyal na pagkakitaan ng gobyerno.
• Itinatag ang Real Compañia de Filipinas
- paunlarin ang kalakalan sa pagitan ng Pilipinas
(kung saan ibabagsak ang mga produkto mula Tsina at
India) at ng Espanya.
• Binuksan ang kolonya sa mga dayuhang
mangangalakal tulad ng mga Amerikano at
Ingles.
-paglaki ng demand mula sa pandaigdigang
pamilihan ng ilang produktong agrikultural na
itinatanim sa Pilipinas.
• Komersiyalisasyon ng agrikultura sa Pilipinas
- Ang monocropping ay tumutukoy sa pagtatanim
ng nagiisang produkto sa ilang partikular na lupain.
-Nagkaron ng malawakang pagpapatupad ng
monopolyo sa mga piling produkto tulad ng tabako,
areca nuts, alak, at mga pampasabog.
-mahigpit na binabantayan ng mga namamahala
ang bilang ng mga buto na itatanim ng mga katutubo
- Kailangan ding maabot ng mga katutubong
nagtatanim ang quota na ibinibigay ng mga Espanyol.
Ang Ganito kami noon Paano kayo ngayon na pelikula
ay ang pagpapakita ng ating nasyonalismo, ng ating
pagmamahal sa bayan. Ang mga pangyayari ay naganap
noong pananakop ng Espanyol. Sinalamin ng pelikulang ito
ang tunay na pangyayari at karanasan ng mga Filipino sa
kanyang sariling bansa. Ang mga karanasang ito ay ang
pagkamkam ng mga Dayuhan sa lupain, pagiging alipin sa
sariling bayan, at maging pagpanig ng mga mamayang Filipino
sa mga prayle at namumuno.
Masasabi kong ang ika-19 dantaon ay may dalang
masalimuot na pangyayari sa mga Filipino. Napagkaitan sila
ng mga karapatan na dapat ay sa kanila. Pinagkait ang mga
ari-arian na dapat sila ang namamahala . Ngunit sa kabila nito
hindi maitatanggi na nakapagdulot din sila ng mabuti. Sa
pamamagitan nilaý natuto ang mga Filipino na magkaisa.
Ipinaglaban ang kanilang bansa at ang pagkakakilanlan nito
na nakaugat pa sa ating mga ninuno.
Ang laging itinatanong ni Kulas sa kanyang sarili ay
kung siya ba talaga ay isang Pilipino. Marahil dahil sa
pananakop na ito kwekwestyunin natin ang ating sarili kung
tayo ba ay nanatiling Pilipino, sa kabila ng pag-impluwensiya
ng iba sa atin laging itatanong sa ating isipan kung nanatili at
tunay nga ba tayong Pilipino. Nakakahanga itong panoorin
sapagkat ipinakita nito kung sino at ano ang meron tayo
noon. Ipinakita din na ang mga Filipino ay may iba’t ibang
kakayahan. Maaaring sila ay maging mandirigma kung
kinakailangan , manlalakbay, artista, amo, alipin, tulisan,
preso, pobre at iba pa.
Download