NGUỒN GỐC CỦA NHÀ NƯỚC 1. QUAN ĐIỂM PHI MÁC XÍT VỀ NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC Có đặc điểm chung là giải thích nguồn gốc nhà nước không dựa trên quan điểm duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, điển hình như: -Thuyết thần quyền cho rằng nhà nước là sản phẩm sáng tạo của thượng đế, vì thương xót nhân loại thượng đế đã tổ chức ra nhà nước để lãnh đạo nhân dân, duy trì trật tư cộng đồng. -thuyết gia trưởng cho rằng nhà nước xuất hiện là kết quả phát triển của gia đình và quyền gia trưởng, nhà nước là một gia tộc mở rộng, quyền lực nhà nước là quyền gia trưởng mở rộng. -thuyết bạo lực chủ trương rằng, nhà nước xuất hiện là kết quả sử dụng bạo lực của thị tộc này với thị tộc khác, thị tộc chiến thắng thiết lập ra bộ máy bạo lực, để nô dịch những người thất bại, nhà nước là công cụ của kẻ mạnh thống trị kẻ yếu. -thuyết khế ước xã hội cho rằng con người sống trong thế giới tự nhiên và xã hội đều tự do, bình đẳng nhưng mỗi người không tự bảo vệ được quyền lợi của mình một cách độc lập, thường bị người khác xâm phạm. vì vậy họ đã cùng nhau kí kết một khế ước để tổ chức ra nhà nước, sử dụng nhà nước bảo vệ lợi ích của mỗi thành viên trong cộng đồng. nhà nước xuất hiện là kết quả kí kết một khế ước giữa các thành viên của một xã hội không có nhà nước. 2. HỌC THUYẾT MÁC LÊNIN VỀ NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC Quan điểm đưa ra dựa trên các căn cứ khoa học rút ra từ nghiên cứu và phân tích toàn bộ lịch sử hiện thực của loài người, các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác Lênin cho rằng: Nhà nước không phải là hiện tượng xã hội vĩnh cửu, bất biến mà là một phạm trù lịch sử, có quá trình phát sinh, phát triển và tiêu vong. Nhà nước nảy sinh từ trong đời sống xã hội, xuất hiện khi xã hội loài người phát triển đến một trình độ nhất định và sẽ tiêu vong khi những điều kiện khách quan của sự tồn tại nhà nước không còn nữa 3. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CỦA NHÀ NƯỚC: Vào thời kỳ cuối của chế độ công xã nguyên thủy đã diễn ra lần lượt 3 lần phân công lao động xã hội: Chăn nuôi tách khỏi trồng trọt; Thủ công nghiệp tách khỏi nông nghiệp; Buôn bán phát triển thương nghiệp ra đời tách khỏi quá trình sản xuất vật chất trực tiếp của xã hội. Dưới sự phát triển của công cụ sản xuất, sự phân công lao động xã hội làm cho kinh tế đạt được những bước tiến dài, sản phảm làm ngày một nhiều hơn so với nhu cầu thỏa mãn ở mực độ cần thiết của xã hội. Như vậy xuất hiện điều kiện chiếm đoạt của cái dư thừa của công xã nguyên thủy làm tài sản riêng của một số người. Sự lợi dụng ưu thế có sẵn để chiểm ddaotj tài sản đã dần hình thành nên chế độ tư hữu. Cùng với những sự tác động của kinh tế đó là những sự tác động từ xã hội, cụ thể đó là sự phân hóa xã hội không thể hòa giải được. Chính những nguyên nhân đó thì nhà nước ra đời. Nghiên cứu về quá trình xuất hiện của nhà nước thì Ph Ăngghen đã nêu ra 3 phương thức điển hình của sự ra đời nhà nước ở châu Âu. Cụ thể là điển hình là: - Sự ra đời của nhà nước Aten (được xem là thuần túy cổ điển nhất): là kết quả của sự vận động những nguyên nhân nội tại trong xã hội - Sự ra đời của nhà nước Giec -manh: do nhu cầu thiết lập sự cai trị đối với vùng đất La Mã sau chiến thắng của người Giec- manh đối với đế chế La Mã cổ đại - Sự ra đời của nhà nước Rooman: do sự thúc đẩy của cuộc đấu tranh giữa những người bình dân sống ngoài các thị tộc Rôma chống lại giới quý tộc của cacxs thị tộc Rôma - Sự ra đòi của nhà nước phương Đông cổ đại: do nhu cầu tự vệ và yêu cầu sản xuất đòi hỏi con người phải tập hợp nhau lại trong một cộng đồng có sự liên hệ cao hơn gia đình và thị tộc với một bộ máy có quyên lực tập trung cộng đồng đó là nhà nước 4. KHÁI NIỆM NHÀ NƯỚC Nhà nước là tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị, có bộ máy chuyên trách để cưỡng chế và quản lý xã hội nhằm duy trì trật tự xã hội, bảo vệ địa vị và lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội có giai cấp. 5. CÂU HỎI LIÊN QUAN Trong các học thuyết phi Mác xít về nguồn gốc nhà nước, học thuyết nào thể hiện quan điểm tiến bộ hơn cả? Giải thích? Khác với cách thức quản lí của các thị tộc, cách thức quản lí và vận hành bộ máy quản lí của các bào tộc, bộ lạc mang tính tập trung quyền lực hơn. Hãy chứng minh vấn đề này.