АШЫҚ САБАҚ ЖОСПАРЫ САБАҚ: №1 Күні: 14.10.2016 СЫНЫП: 8 «А» Сабақтың тақырыбы: Мектеп: №267 Мұғалімнің есімі: Каниева Г. Қатысқандар саны: Қатыспағандар Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі. Қозу және тежелу. Рефлекс және рефлекстік доға. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері №2 зертханалық жұмысТізе рефлексін зерттеу Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі. Қозу және тежелу. Сабақ негізделген Рефлекс және рефлекстік доға. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі оқу бөлімдерін мақсаты сипаттайды. Барлық оқушылар: жүйке жүйесінің маңызын, құрылысын сипаттайды. Сабақ мақсаттары Оқушылардың басым бөлігі: жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдерін анықтайды. Кейбір оқушылар: қозу және тежелу және рефлекстік доға механизмін сипаттайды. Оқушылар: Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі. Қозу Тілдік мақсат және тежелу. Рефлекс және рефлекстік доға. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдерін түсіндіре алады Негізгі сөздер мен тіркестер: Жүйке жүйесі, қозу, тежелу, рефлекс, рефлекстік доға. Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер: Талқылауға арналған тармақтар: Жүйке жүйесінің маңызын атаңыз. Жүйке жүйесінің құрылысын атаңыз Жүйке жүйесінің қызметіне мысал келтіріңіз. Қозу процесіне мысал келтіріңіз. Тежелу процесіне мысал келтіріңіз. Рефлекс және рефлекстік доғаны түсіндіріңіз. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдерін атаңыз. Сіз неліктен жүйке жүйесінің екіге бөлінетіндігін айта аласыз ба? Жазылым бойынша ұсыныстар: 1. Нейрондардың үш түрін бөліп жазу. 2. Рефлекстік доғаның бес бөлімін жазу. 3. Тізе рефлексін бақылау қорытындысын жазу. Жүйке жасушасы туралы жалпы түсініктері бар. Алдыңғы тақырып Жоспар Жоспарланған Жоспарланған жаттығулар Ресурстар уақыт Басталуы 1 минут1. Ұйымдастырылу кезеңі (сәлемдесу, түгендеу). 4 минут 2. Үй тапсырмасын сұрау: «Иә−жоқ» ойыны арқылы 3. Өткен тарау: «Эндокриндік мүшелер жүйесі.» 1. 1. Гипофиз, қалқанша без, тимус ішкі секреция бездері. «иә» 2. 2. Ұйқыбез, жыныс бездері аралас бездер. «иә» 3. 3. Адреналин қалқанша безінен бөлінеді. «жоқ» (бүйрекүсті безінен бөлінеді) 4. 4. Тестостерон аталық без. «иә» 5. 5. Инсулин қалқанша маңы безінен бөлінеді. «жоқ» (ұйқыбезінің аралды бөлігінен) 6. 6. Эпифиз безі мелатонин гормонын бөледі. «иә» 7. 7. Гипофиз гормоны аз бөлінсе алыптық ауруына Ортасы шалдығады. «жоқ» (ергежейлік) 8. 8. Су мен тағамда йод жетіспесе акромегалия ауруына шалдығады. «жоқ» (іспебұғақ) 9. 9. Жас балаларда қалқанша без гормоны жетіспесе кретинизм ауруына шалдығады. «иә» 10. Қалқанша бездің салмағы 20-50 мг. «жоқ» (1-2г) 11. Айырша без тимозин гормонын бөледі. «иә» 12. Бүйрекүсті безінің қыртыс қабатының нашарлауынан туындайтын ауру Аддисон ауруы. «иә» 13. Инсулин көңіл-күй гормоны. «жоқ» (қандағы глюкозаны реттейтін гормон) 14.Ағзаның гормондар арқылы реттелуі жүйкелік реттелу деп аталады. «жоқ» (гуморальдық) 15. Тер бездері, жас, сүт бездері сыртқы секрециялық бездер. «иә» 1 минут Мадақтау сөздері арқылы бағалау. 2 минут 4. БЖӘ сұрақтар: Бастама: Нейрондар дегеніміз не? Жауап: жүйке жасушалары Кейінгі әрекет: Дұрыс Дұрыс жауап берген оқушы мадақтау арқылы бағаланады 2 минут Түрткі сұрақ: Неліктен нейронның өсінділері екіге жіктеледі? Сынама сұрақ: Нейрон өсіндісінің әр түріне мысал келтіре аласыз ба? Қайта бағыттау сұрағы: Көмектесе алатындарыңыз бар ма? Жауап берген оқушыны басбармақ арқылы бағалау. 2 минут 5. Оқушыларды жаңаша топтастыру: Аксон және дендрит сөздері жазылған парақшаларды таңдау арқылы нейронның ұзын және қысқа өсінділері бойынша екі топ құрылады. І топ: Аксон ұзын өсінді ІІ топ: Дендрит қысқа өсінді 5 минут6. Жаңа сабаққа кіріспе: АКТ пайдалану арқылы электронды оқулықтан жүйке жүйесінің құрылысы туралы бейнематериал көрсетіледі. 1 минут 7. Түсінгендері туралы баяндалады. 1 минут 8. Оқушылар мадақтау сөздері арқылы бағаланады. 5 минут Топтық жұмыс: Топ мүшелері рөлдерді (уақыт сақшысы, хатшы, баяндамашы, төраға, бақылаушы) өзара анықтап алады. 1. «Жарнама» стратегясы арқылы Оқушылар қиықшалардағы сөйлем бойынша жарнама жасау мақсатында мағлұмат береді, яғни маңызын, механизмін түсіндіреді. Тапсырма: 2 І топ: Жүйке жүйесінің маңызы минуттан ІІ топ: Рефлекстік доға 4 минут Постер қорғайды. 2 минут «2 жұлдыз 1 ұсыныс» арқылы екі топ бір-бірін бағалайды ______________________ _______________________ Үлестірмелі парақшалар Бейнематериал Таратпа материалдары Плакат, маркер, сызғыш, стикерлер. _______________________ Кері байланыс 1. Сіз үшін топта жұмыс жасау қаншалықты тиімді болды? 2. Жұптық жұмыс. №2 зертханалық жұмыс Тізе рефлексін зерттеу. Жұптасып тізе рефлексін бақылайды. Зертханалық жұмыс жүргізу, нәтижесін дәптерге жазу. Бірін-бірі бағдаршам арқылы бағалайды 1 минут 5 миунт 1 минут Тапсырма жазылған үлестірмелер. 1. 2. 1 минут Аяқталуы Кері байланыс Сізге жұппен жұмыс жасаған ұнадыма, несімен ұнады немесе ұнамады? 5 минут3. 1. 1. Жеке жұмыс: БЛУМ таксономиясы № Мақсаты Сұрақ Жауап 1 Білу Білекті бүгу 1. Рецептор рефлексінің 2. Сезгіш нейрон үш 3. Жұлын нейрондық 4. Байланыстырғыш күрделі нейрон рефлекстік 5. Қозғалтқыш доғасын жаз. нейрон 6. бұлшықет 2 Түсіну Нейронның 1. Қозу шеткі үш түрін бір- мүшелерден бірінен қалай орталық жүйке ажыратуға жүйесіне өттетін болады? болса ол сезгіш нейрон. 2. Қозуды сезгіш нейроннан қозғалтқыш нейрондарға өткізетінбайланыстырғыш нейрондар. 3. қозуды орталық жүйке жүйесінен бұлшықеттер мен ішкі мүшелерге өткізетінқозғалтқыш нерондар. 3 Қолдану Тізені жазу Тізені қолбасы рефлексінің алақанының қалай жүзеге қырымен жаймен асатынын ұрып байқаймыз. түсіндіріңіз. Екі нейрондық сезгіш және қозғалтқыш байланыс арқылы жүзеге асады. 4 Талдау Жүйке жүйесі Ұзын өсінді аксон. жүйке Бұлар шоғырланып Таратпа материалдары, кесте ұлпаларынан құралады. Жүйке ұлпасының негізін жүйке жасушалары құрайды. Жүйке жасушасының құрылысын түсінріңіздер. Жинақтау Рефлекстік доғаның бөлімдерін жазыңыз. ми мен жұлынның ақ затын түзеді. Қысқа өсінді дендрит. Бұлардың жиынтығы сұр зат түзеді. Дендриттер арқылы нейрон денесіне қозу немесе сигнал келеді. 1. Терідегі жүйке ұштары. 2. Сезгіш жүйке талшығы. 3. Жұлын 4. Қозғалтқыш жүйке талшығы 5. Бұлшықеттер. 6 Бағалау Адам Бар. Денедегі организмінде мүшелердің жүйке жүйесі жұмысын реттейді. бар ма, бар Барлық мүшелер болса мен мүшелер олардың жүйесінің бірмаңызы неде? бірімен үйлесімді жұмыс жасауын басқарады. Ағза мен сыртқы орта байланысын қамтамасыз етеді. 1 минут 4. 2. Кері байланыс «Шолиер табақшалары» Білдім Түсіндім Нені үйренгім келеді «Қызыл»-бүгінгі сабақта нені білдім? «Жасыл» - бүгінгі сабақта қандай мәліметтер алдым? «Сары»- бүгінгі сабақта маған қиындық тудырған не нәрсе, келесі сабақта нені білгім келеді? 1 минут Үйге тапсырма: §13 тақырыпты оқу, 63 бет А,В,С деңгейлік сұрақтарға жауап жазу. «Рефлекстік доға» тақырыбына реферат жазу. Қосымша ақпарат Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді Бағалау қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? 5 1. Топтық, жұптық жұмыстар арқылы оқушылар бір-біріне көмек көрсету арқылы көпіршелер орантады. 1. Екі жұлдық бір ұсыныс 2. Бағдаршам арқылы 3. Рефлексия тақташасы Слайд арқылы дұрыс жауап үлгісі көрсетіледі. Стикерлер, Шолиер табақшалары. Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс 1. АКТ (электронды оқулық, 2. Оқушыларға кеңейтілген тапсырма беріледі, қабілеті жоғары оқушы барлық тапсырманы дұрыс орындап шығады. бейнеролик) 2. Өзара байланыс орнайды, өзгенің пікірімен санасу Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз. Рефлексия Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?