T P CHÍ KHOA H IH VAI TRÒ C TR T T p 6, S 1, 2016 103–118 103 TÀI CHÍNH VÀ CH M na* a Khoa Kinh t và Qu n tr kinh doanh ih t Nh n ngày 18 tháng 0 Ch nh s a ngày 03 tháng 0 m 2016 | Ch p nh n ng, Vi t Nam 16 tháng 03 6 Tóm t Bài vi t này nghiên c u s ng c a quá trình t do hóa tài chính và vai trò c a y u t ch ng qu n tr qu i v i hi u qu ho ng c i Vi t Nam t 2003 – 2014. Sau khi s d u nhiên SFA ng h s hi u qu , tác gi dùng mô hình h i quy mômen t ng quát hoá (Generalized Method of Moments - GMM) nh m ki m tra các gi thuy t nghiên c u có liên quan. Các k t qu ng cho th t do hóa th ng tài chính có th i c i thi hi u qu ho t ng c a mình. Ngoài ra, các k t qu phân tích còn cho th y vi c nâng cao ch ng qu n tr qu c gia còn ò tích c u qu kinh doanh c a ngân i trong ti n trình t do hóa tài chính. T khoá: Ch 1. ng qu n tr qu c gia; Hi u qu ngân hàng; T do hóa tài chính; SFA. T NG QUAN V QUAN H GI A T DO HÓA TÀI CHÍNH VÀ HI U QU NGÂN HÀNG Ho g ng c a h th i (NHTM) Vi t Nam nh ã phát tri n v i quy mô ngày càng l n v i m c ph n vào nh ng thành t h i nh p sâu r ng. Góp ò c a chính ph trong vi ình c ph n hoá và m c a d ch v ngân hàng nh m th c hi n cam k t gia nh p WTO. S m r ng c a quá trình toàn c u hóa tài chính c kinh t bi t là sau kh ng ho * Tác gi liên h : Email: tuanda@dlu.edu.vn ãt l góp v n vào th u ki n cho các thành ph n ng ngân hàng n c 104 T P CHÍ KHOA H có Vi IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H ã ti n hành tái c u trúc toàn di n h th ng n c ph y nhanh t c i qu c doanh. T t ra v là li u r ng chính sách t do hóa tài chính có giúp cho h th c hi u qu kinh doanh hay không. Khi mà m i quan h gi a t do hóa tài chính và m c hi u qu còn b ph thu hàng ng th ch m i qu c gia, thì gi i quy t v nhà nghiên c u hi vi trên tr c tính riêng c a t ng ngân m nóng” tranh lu n c a các góp ph n c ng c lý thuy t hàn lâm, bài ng và phân tích s v i hi u qu c ng chính sách t i n h i nh p. Sau cu c kh ng ho ng tài chính toàn c ng c a ti n trình t – 2009, các nghiên c u v i v i ho ng c ã tr c nhi u h c gi quan tâm. M t trong nh m cho r ng s kh ng ho ng c a h th ng ngân hàng b t ngu n t y t do hóa h th ng tài chính, có th k ình c i cách thúc n nghiên c a Keeley (1990). Trong khi các ti p c n khác thì cho r ng b n thân vi c m c a th ch t không ph i là nguyên nhân sâu xa d ng tài chính th c n kh ng ho ng tài chính, mà chính nh ng nh l ng l o v qu n tr r i ro và m c an toàn v n t i thi u m i là nguyên nhân tr ng y u d ns nr ts hàng (Tsai và Hung, 2013) t ra t các tranh lu n trên là t do hoá tài chính có i v i hi u qu ho xu th h i nh p. M c dù nhi u nghiên c do v kinh t c a ngân ng c a ngân hàng trong ng s d ng các ch s t c l p trong mô hình phân tích h i quy (ch ng h Powell, 2003; Altman, 2008; Heckelman và Knack, 2009; Goddard và ctg, 2011), nh ng nghiên c u này ho c ch xem nhân t t do hóa tài chính là bi n ki m soát, ho c ch nh m ki m tra m i quan h gi a các v kinh t v v t do hoá tài chính và s phát tri n n các nghiên c chính và ho ng c phát tri n (ví d c t p trung phân tích t nv t do hóa tài c có n n kinh t Claessens và Laeven, 2004; Gwartney, 2009; Saurav Roychoudhury và Lawson, 2010; Chortareas và ctg, 2013). Các phân tích này c ra nh gi m thi nh chung r t do hóa trong l c tài chính s góp ph n ng v n và nâng cao hi u qu ho ng c a ngân hàng. Trong T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H 105 ình nghiên c u liên quan t i th tri n còn r t h n ch ên c u c a Quazi (2007) ã nêu ra tác tích c c c a t i v i dòng v c ti c ngoài t i các Sufian và Habibullah (2011) c ti n t thông thoáng cùng v i m tham nh hàng t i Trung Qu c càng c i thi c ch ra r ng chính sách àng th ng ho ng ng giúp các ngân ng kinh doanh. Bài vi t này nghiên c u vai trò c a chính sách t do hóa tài chính và vai trò c a nhân t qu n tr qu i v i hi u qu ho ng c i Vi t i pháp phù h p nh m t Khác v i nh ng công trình nghiên c u công b u qu kinh doanh. (ví d Barth và ctg, 2002; Demirguc-Kunt và ctg, 2004) ch y u dùng các ch s hi u qu ho ng, trong bài vi t này tác gi s d ng k thu t phân tích biên ng u ng m hi u qu nói chung và m chính nói riêng c hi u qu qu n lý tài i a Berger và Humphrey ng m v hi u qu so n th ng qua các ch s tài chính (ROA, ROE …), vì d ng các thu k th p ng th i các y u t ng ra h s thích h p cho m i ngân hàng. Bên c u ra và u d ng ch s t do hóa tài chính t t ch c The Heritage Foundation1 làm này c i di n cho các nhân t chính trong mô hình ng, ng th i phân bi t rõ vai trò ng c a t do hóa tài chính thay vì các quy nghiên c c hi chính và lu ng v 1 The Heritage Foundation cung c m v t do hóa tài chính trong nghiên c u này g b nh h n ch d ch chuy n các d ch v tài c ngoài vào th d li ng tài chính n t do hóa kinh t a. c gia và vùng lãnh th . 106 T P CHÍ KHOA H 2. D 2.1. Ngu n d li u IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H LI N TÍCH phân tích các nhân t n hi u qu ho ng c a ngân hàng, tác gi s d ng các ch tiêu tài chính cu i Vi t Nam t n 2014. H th c thu th p t BankScope2 cung c p b d li u c a m t do hóa c thu th p t b ch s Index of Economic Freedom, cung c p b i t ch c The Heritage Foundation3 d li u c a BankScope không cung c thông tin tài chính, tác gi ti p t c s d ng các ngu n d li website c a t c thu th p d li u. Các bi n gi i thích ch ng qu n tr c thu th p t t p d li u Worldwide Governance Indicators c a Kaufmann qu và ctg (2010) i v i bi n ki m soát t m v ng kinh t (Economic Growth) và l m phát (Inflation) tác gi thu th p t ngu n d li u m c a Qu ti n t qu c t d li d ng b c thu th nh d i m 44 ngân hàng v - c lo i tr các quan sát b thi u thông tin (g m 140 quan n ch tiêu thu nh p, chi phí và các bi n ki m soát khác. Các ngân hàng có d li u còn l c lo i tr (g m 7 ngân hàng và 34 quan sát). h n ch s tích, tác gi còn lo i b (winsorization) ng các giá tr ngo i lai (outliers) có trong m u phân thêm 12 quan sát thông qua k thu t bi i Winsor m c 1%. V i t t c các lo i tr trên, m u phân tích cu i cùng còn l i thu c d ng b ng không cân b ng (unbalanced panel) g iv i 324 quan sát. 2 c u. Hi 3 d li d li c cung c i, bao g n và tài chính c c s d ng ph bi n b i các nhà nghiên c u và phân tích trên th gi i. The Heritage Foundation cung c p b (http://www.heritage.org/). ch s t do hóa kinh t i toàn i d ng ngu n m T P CHÍ KHOA H 2.2. IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H 107 ng h s hi u qu ngân hàng Nh ng m hi u qu ho ng c a m i ngân hàng, nghiên c u này còn s d u nhiên SFA. K t Aigner và ctg (1977), k thu ho c gi i thi u b i c áp d ng r ng rãi ng c a các công ty. G so sánh hi u qu Berger và Mester (1997) cùng v i Kumbhakar và Lovell (2000) còn phát tri n phát tri n k thu t này cho phù h p v i vi u vào c a ngành ngân hàng. B u ng h s hi u qu chi phí (Cost Efficiency u qu ho thi ng d a vào vi c t i d ng m c chi phí càng th p trong cùng m tm u ra s c xem là ngân hàng có m c hi u qu i h s hi u qu ình chi phí ti p c c vi n theo d n sau: 4 ln TC / w2TA i ng pháp SFA ln Yi / TA i 1 k ln Wk / w2 k 1 1 km ln Wk / w2 ln Wm / w2 2 k 1m 1 ln uit ln vit 1 2 4 4 ij ln Yi / TA ln Yj / TA i 1 j 1 4 ik ln Yi / TA ln Wk / w2 year dummiest i 1 k 1 (1) TCi là t ng chi phí c a t ng ngân hàng qua m ng v i các giá tr s n ph u ra; và Wk , k = 1,2 u vào c a m i ngân hàng. TA (total assets) là t ng tài s n c a ngân hàng. Ph theo phân ph i chu i di n cho ng b i kh i di n cho ph n phi hi u n lý chi phí c a t ng ngân hàng. Gi a Bonin và ctg (2005), b n giá tr c l a ch u vào ng h s (phi) hi u qu (xem chi ti t trong b ng 1). H s phi hi u qu (Inefficiencyi,t) Inefficiencyi,t = exp(ui,t) v i k t qu n cho vi c so sánh m Pasiouras và ctg (2009) vi là nhi u tuân ng c a các nhân t không ki m soát c; trong khi ui là nhi u tuân theo phân ph i chu n c qu k thu t b Yi , i = 1,2,..4 ng qua k thu t biên ng u nhiên c n m trong kho ng t m n vô cùng. Tuy hi u qu , tác gi ti p c a tính h s hi u qu chi phí (Cost Efficiencyi,t) theo công th c 108 T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H n: Cost Efficiencyi,t = 1/Inefficiencyi,t s n m trong kho ng giá tr t m t thì ngân hàng 2.3. s hi u qu chi c n m t, và v i ngân hàng nào có h s càng g n u qu ho Mô hình ng Mô hình c thi t l nh ình h i quy (2) và (3) i quan h nhân qu gi a m ng hóa và hi u qu ngân hàng: Cost Efficiencyi ,t 0 1 Finfreet + Bank Controlsi ,t Macro Controlst Year Dummies ei ,t , Cost Efficiencyi ,t 0 2 + 1 (2) Finfreet Finfreet National Governance Qualityt Bank Controlsi ,t Macro Controlst Year Dummies ei ,t , (3) Cost Efficiencyi,t là h s hi u hi u qu c a ngân hàng i t i th i th i mt l c. Finfree là bi ng trong ph c tài chính và ngân hàng c a th s Financial Freedom l y t Financial Freedom i di n cho m t do hóa ng tài chính Vi t Nam, b ng logarit c a ch d li u c a The Heritage Foundation 4 . Ch s c xây d ng trên khu mt n 100, v i qu c gia nào có giá tr càng g n 100 thì qu c a th và/ho c có càng ít s can thi p c a chính ph vào các l ng tài chính c tài chính và ngân hàng. N u chính sách t do hóa tài chính có th giúp các ngân hàng c i thi c hi u qu kinh doanh, thì h s h i quy ý ngh 1 t ình (2) s có giá tr m t th ng kê. Ngoài ra, trong mô hình còn có nhân t National Goverance Qualityt di n cho ch ng qu n tr qu c gia (Vi c thu th p t t p d i li u Worldwide Governance Indicators c a Kaufmann và ctg (2010). National Goverance Quality bao g m có các bi 4 The Heritage Foundation cung c cl d li Rule (h s th c thi pháp lu t – Rule of t do hóa kinh t c gia và vùng lãnh th . T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H Law5); Corruption (h s ki m soát tham nh 109 – Control of Corruption6); Regulatory nh – Regulatory Quality7); Government (h s hi u qu (h s ch qu n lý nhà n c – Government Effectiveness8); và Politics (h s nh chính tr – Political Stability9). Bank Controlsi,t g m các bi n ki m soát c Non- interesti,t (t tr ng thu nh p ngoài lãi trên t ng tài s n); Depositi,t (t tr ng nhu c u ti n ng c a ngân hàng); Bank Equityi,t (t tr ng v n t có trên t ng g i trên t ng v tài s n); và Bank Sizei,t (logarit c a t ng tài s n c a ngân hàng). Macro Controlst g m n Economic Growtht (logarit c a GDP th c theo các bi n ki m soát c p v i); bi n Inflationt (ch s giá tiêu dùng v ki m soát s kê mô t 2005=1), và bi n Crisis ng c a kh ng ho ng tài chính toàn c i v i các bi n ph thu c l p trong mô hình t qu th ng c trình bày chi ti t trong b ng 1. Cu i cùng, tác gi s d ng thêm các bi n Year Dummies nh m ki m soát s thay i c a các y u t khác v công ngh thông tin và chính sách qu n lý ngân hàng. Ngoài h n ch hi ng n i sinh x y ra trong quá trình gi s d i quy mômen t ình (2), tác c gi i thi tiên b i Hansen (1982). V i nh s ng v ng, không ch ch, phân ph i chu n và hi u qu c c phát tri n b i Arellano và Bond (1991) và Arellano và Bover (1995) li u d ng b u phù h p v d ng (dynamic panel data). Cùng v i Windmeijer (2005) và Roodman (2009), trong nghiên c u này tác gi s d c (two- 5 Rule of Law: Ph n ánh m nh n th c và tuân th các quy t c xã h i c c bi t là ch ng th c thi quy n s h u, ho ng tòa án và kh m soát an ninh tr t t i v i các lo i t i ph m và b o l c. H s này càng cao th hi n ch ng th c thi pháp lu t càng cao. 6 Control of Corruption: Ph n nh kh m soát c a n i v i các hành vi l i d ng quy n l c công nh m th c hi n cho l i ích cá nhân. Ch tiêu này mô t s c m nh c a b c và hi u qu th c thi lu t phòng ch ng tham nh iv i các d ng tham nh m nh (v n v nm l n, nghiêm tr ng và tinh vi. H s càng cao th hi n m tham nh àng th p. 7 Regulatory Quality: Ph n ánh kh y phát tri n khu v 8 sách c 9 c trong vi c xây d ng và th c hi s càng cao th hi n vi c xây d nh có ch nh nh m cho phép và ng càng cao. ng hi u qu ph c v các d ch v công c ng và dân s , ch ng xây d ng và th c hi n chính c, h s càng cao ph n ánh ch ng ph c v tin c y c c càng cao. ng m nh v chính tr qu c gia, c t n chính tr , bao l c và kh ng b . n ánh kh m soát c iv i 110 T P CHÍ KHOA H IH c ch ng minh là t T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H ng m c (one-step) trong vi c gi m thi u các nhi u và sai s chu n. 3. K T QU PHÂN TÍCH 3.1. K t qu B ng 1. ng h s hi u qu ng h s hi u qu và th ng kê mô t các bi n chính Trung bình (A) Th ng kê các nhân t qu Chi phí tr lãi (t ) Chi phí ngoài tr lãi (t ) T ng chi phí (t ) Giá tr u ra (t ) Y1 = T cho vay Y2 = Tài s n sinh l i khác Y3 = T ng ti n g i Y4 = Tài s n thanh kho n cao 0.228 0.067 0.296 Trung l ch v chu n ng h s hi u 0.384 0.095 0.412 0.060 0.027 0.126 Trung bình (B) Th ng kê mô t mô hình Finfree 3.469 Rule -0.628 Corruption -0.596 Regulatory 2.535 4.617 0.660 Government Trung l ch v chu n c l p trong 0.303 3.212 0.091 -0.620 0.042 -0.591 -0.257 0.098 -0.240 0.201 0.119 0.190 -0.628 0.683 0.091 0.173 -0.620 0.712 0.008 3.175 0.007 0.660 0.007 3.147 0.119 0.079 0.096 3.470 1.625 0.107 0.522 3.474 1.533 0.500 0.501 0.500 Politics 1.333 3.881 1.770 6.096 0.525 1.331 0.948 1.224 0.450 w1 = Chi phí s d ng tài s 3.532 w2 = Chi phí s d ng v 0.057 K t qu ng H s hi u qu (Cost Efficiency) 0.905 Deposit Non-Interest Bank Size Bank Equity 5.411 2.116 0.026 0.052 0.089 0.935 Economic Growth Inflation Financial Crisis Ghi chú: Chi phí s d ng tài s là t s chi phí ngoài tr lãi trên t ng tài s n c nh. Chi phí s d ng v v là t s chi phí tr lãi trên t ng ti n g i. T ng chi phí là t ng chi phí tr lãi và chi phí ngoài tr lãi. Ngu n d li u: BankScope và The Heritage Foundation, 2003 – 2014. B ng 1 li t kê các nhân t ng h s hi u qu ho ng và k t qu ct c (A) cho th y, trung bình các ngân hàng có t ng ti n g i l ng d n cho vay, trong khi giá tr tài s T P CHÍ KHOA H có m c th IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H 111 tài s n sinh l i khác. T ng chi phí trung bình qua các n 0.296 t là . Trung bình chi phí s d ng tài s n và chi phí s d ng v ng v i các m c 3.532 và 0.057. Các giá tr m d ng tài s (2.82) công b b i Sun và Chang (2011) t i th ng Châu Á, và th d ng v (0.21) công b b i Berger và ctg (2009) t i th ng Trung Qu ýr l ch chu n c a các y u t m c cao, u này ph n nh các ngân hàng có quy mô khác nhau s có k t qu kinh doanh khá khác bi t nhau. K t qu th y t ng h s hi u qu b ng k thu t biên ng u nhiên SFA cho hi u qu tt s t giá tr cao nh t t i vào kho ng th i gian gi ng suy gi m kéo dài t sau kh ng ho ng tài chính toàn c n th m hi n t i. Giá tr hi u qu trung bình toàn m u là 0.905 c i thích thêm r ng, trung bình các ngân hàng có kh d ng kho ng 90.5% ngu n l m b o cung c p các d ch v u ra c a mình. M i c t c a B ng 2 trình bày k t qu GMM v s i quy ng c a các nhân t t do hóa tài chính và ch n hi u qu c tính ho qu ng b ng ng qu n tr qu c c tác gi ki iv ng c a m i ngân hàng và các y u t v ng c t (1) trình bày k t ình (2), trong khi ng c ình (3). H s (0.141) và có giá tr th ng kê Nam h i nh p v i m tt n (5) mô t k t qu ng c a bi n Finfree có giá tr m c ý ngh y khi th tr t do hóa càng cao thì h th ng v i hi u qu càng cao. C th chính, thì – m t cách trung bình – hi u qu ho u này c i ho t a ch s t do hóa tài ng c a ngân hàng có xu i thích thêm r can thi p c a nhà c thông qua các hàng rào b o h th i trong vi c c i thi n ch K t qu này c ng tài chính Vi t c th t s là tr ng i ng ho t quán v i “hi u ng tích c c” c a t do hóa th c minh ch ng b i Fries và Taci (2005) và Chortareas và ctg (2013) v y, ph n l n các lu n gi c th a nh n g ng kinh doanh. ng tài chính t a nh n r ng, các ngân hàng ho t ng kinh t h i nh p càng sâu r ng thì càng có nhi c qu n lý và hi u qu c nh tranh cho toàn h th ng. 112 T P CHÍ KHOA H 3.2. IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H ng c a t i v i hi u qu ngân hàng B ng 2. K t qu ình (2) và (3) Bi n ph thu c: Cost Efficiency Các bi cl p 0 Finfree (1) (2) -0.978*** -0.916*** -0.807*** -0.925*** -0.840*** -0.767*** (-3.02) 0.141*** (4.12) (-3.14) 0.132*** (3.23) 0.005*** (3.45) (-4.53) 0.129*** (2.91) (-3.60) 0.135*** (3.37) (-4.82) 0.128*** (2.96) (-2.92) 0.119*** (2.81) Finfree*Rule (3) (4) (5) 0.005*** (3.71) Finfree*Corruption 0.006*** (4.35) Finfree*Regulatory 0.010*** (6.41) Finfree*Government Finfree*Politics Deposit Non-Interest Bank Size Bank Equity Economic Growth Inflation Financial Crisis Year dummies S ng quan sát S ng ngân hàng Ki nh AR(2) Ki nh Hansen 0.098*** (3.43) -1.170 (-1.63) -0.110*** (-3.62) -1.418*** (-5.52) 1.138*** (5.48) -0.132*** (-6.75) -0.084** (-2.57) Có 324 37 0.201 0.871 Ghi chú: Ý ngh ng kê t i m s t-value. 3.3. Vai trò c a ch B ng 2 c (6) 0.156*** (5.50) 0.813 (1.12) -0.102*** (-4.27) -1.438*** (-4.38) 1.044*** (4.87) -0.121*** (-5.19) -0.078** (-2.46) Có 324 37 0.220 0.943 0.203*** (6.17) -0.917 (-1.28) -0.121*** (-6.35) -1.952*** (-9.49) 1.060*** (7.86) -0.125*** (-6.39) -0.085** (-2.37) Có 324 37 0.228 0.929 0.280*** (8.53) -0.523 (-0.64) -0.116*** (-4.95) -2.019*** (-7.50) 0.781*** (3.93) -0.114*** (-3.28) -0.075** (-2.30) Có 324 37 0.211 0.891 c ký hi u b ng ***, ** 0.276*** (6.94) 0.566 (0.84) -0.132*** (-6.08) -2.226*** (-8.07) 1.160*** (6.80) -0.120*** (-4.04) -0.067** (-2.40) Có 324 37 0.184 0.914 0.003*** (3.28) 0.238*** (8.19) 0.959 (1.51) -0.091*** (-4.07) -1.551*** (-5.15) 0.777*** (3.40) -0.062*** (-3.37) -0.063** (-2.22) Có 324 37 0.197 0.936 và *. Giá tr trong d u ngo c ng qu n tr qu c gia ình bày k t qu nghiên c u vai trò c a các nhân t thu c ch t ng qu n tr qu h n ch hi i v i m i quan h gi a t do hoá tài chính và hi u qu c a ng tuy n x y ra gi a các y u t c u thành nên T P CHÍ KHOA H ch IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H ng qu n tr qu c gia, t c 113 n c t (6) tác gi riêng bi t cho m i nhân t ng. Các tham s ình (3) ng h n Finfree*Rule (0.005), Finfree*Corruption (0.005), Finfree*Regulatory (0.006), Finfree*Government (0.010) và Finfree*Politics ngh ng kê ý ngh t giá tr u này cho th y vi c c i thi n trình ý nh n th c và ng th c thi pháp lu t (Rule) s là nhân t quan tr ng góp ph ch hi u qu c a ti n trình t i v i h th ng ngân hàng. Bên c vi c nâng cao hi u qu công tác phòng ch ng tham nh g (Corruption), c i thi n ch t nh qu n lý (Regulatory), nâng cao hi u ng n i dung so n th c (Government), cùng v i vi qu ph c v các d ch v công c nh chính tr (Politics) c ninh qu c gia và gi v ng trong vi c nâng cao hi u qu c ng th ch qu chính nói chung và th hai ki ò quy ình t nh p. Nh ng k t qu này m t l n n a kh ch m b o an nh ng h i nh l i t m quan tr ng c a vi c c i thi n i v i s thành công c a chi n l c m c a th ng tài ng ngân hàng nói riêng. Ngoài ra, các thông s phân tích t nh AR(2) và Hansen còn ch ng minh không t n t i hi quan trong mô hình ng t ng th i s l a ch n các bi n công c ng GMM là phù h p. i v i các bi n ki m soát có trong mô hình, ngoài bi n t tr ng thu nh p ngoài lãi tín d ng (Non-interest), các bi n còn l u có t m ng quan tr tr ng ti n g i (Deposit) s ng c a ngân hàng. K t qu phân tích cho th n (Bank có tác d ng kích thích hi u qu Size) l v n c ph n (Bank Equity) s có kinh doanh c a ngân hàng. H s ng tiêu c i v i ch ng ho l l m phát (Inflation) và kh ng ho ng th ng làm x ng c a ng tài u qu kinh doanh c a h . Tóm l i, b ng cách s d hi u qu , tác gi tìm th y s n hi u qu ng c a Economic Growth còn cho th y t ng c a n n kinh t có quan h cùng chi chính (Financial Crisis) n ho t ng m c ng tích c c c a các chính sách t i 114 T P CHÍ KHOA H v i hi u qu ho IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H ng nói chung và hi u qu qu n lý tài chính nói riêng c a các ngân i Vi t Nam. Các k t qu phân tích còn cho th y vi c nâng cao ch t ng qu n tr qu c gia còn ò tích c u qu kinh doanh c a NHTM trong ti n trình t do hóa tài chính. Nghiên c h c quan tr n lý nhà n khoa c trong vi c xây d i m i và hoàn thi n chính sách h i nh p kinh t - tài chính khu v c và qu c t nh hi u qu ho 4. mb om ng c a h th ng NHTM Vi t Nam. M TS XU T D a trên m i quan h gi a y u t t do hoá tài chính và m th i, nghiên c u này ng h hi u qu c a h ng t do hoá và h i nh p sâu r ng vào kinh t qu c t c a Vi t Nam hi n nay. Tuy nhiên, m t trái c a các bi n pháp t do hoá th nd kh ng ho ng tài chính toàn c hoá l n các cu c cân b ng gi a l i ích và r i ro mà chính sách t do c tài chính mang l i cho ho ng ngân hàng, tác gi khuy n ngh m t s gi i pháp mang Th nh t kinh t cc c bi y m nh th c hi n ti n trình t do hoá cho các l ng m th sách nh m m c a th ng tài chính – ngân hàng. Vi c c i cách chính ng ngân hàng n a và t ng nâng d ng kinh doanh thông c c nh tranh và thích nghi c a c, mà còn giúp h th ng ngân hàng ti n g n nh ng chu n m c qu c t trong qu n lý và giám sát ngân hàng (nh Th c t quá trình m c a th là Basel III). ng ngân hàng trong th ã góp ph n làm gia tr ng tham gia góp v n c a các thành ph n kinh t tài chính ngày, mang l i l ng d ch v c c d ch v cho các ngân hàng trong vi c c i thi n ch t ng chuy n giao công ngh và kinh nghi m qu n lý. Th hai, quá trình h i nh p c n c ng c và ph i h ti n t và chính sách tài khoá nh mb ng b gi a chính sách ã phân tích, nâng cao hi u qu c a ti n trình t do hoá kinh t v ì không ch th c hi n c i cách riêng cho th ng b trên nhi u l ng ngân hàng mà còn ph i áp d cc a T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H 115 n n kinh t , vì b t k m t tr c tr c nào x y ra trong quá trình này ng tiêu c c n l i ích t ng th . Chính sách ti n t c n ti p t c hoàn thi n nh m b s m nh ng n i t , ki m soát l m phát, góp ph n c i thi n cán cân thanh toán t ng th và d tr ngo i h i. Trong quá trình t do hóa kinh t - i phó v i nguy n ra kh i n n kinh t , h th ng thanh toán và d ch v h tr c a ngân hàng c c quan tâm phát tri ng hi ng giám sát tài chính theo các thông l và chu n m c qu c t . Bên c n ph i t i và i m i nh m gi m thi thâm nh p c a các ho nh gây c n tr s c ngoài, t ct b o v u ki n c nh tranh qu c t cho h th ng ngân hàng Vi t Nam. Th ba, hoàn thi n th ch v công khai, minh b ch trong ho ng c a th ng tài chính nói chung và c a t ch c tín d ng nói riêng. D th y r ng vi c nâng cao ch trên th ng minh b ã góp ph n h n ch trình tr ng tham nh ng tài chính, t o m ng kinh doanh thu n l i và giúp cho các ngân hàng gi m thi ho c v i vai trò trung tâm trong vi c nh và th c thi chính sách ti n t , c th c hi n các cam k t minh b ch các ho im qu n lý và quy n l c nh m ng thanh tra, giám sát các dòng chu chuy n v n trong n n kinh t phù h p v i các thông l qu c t c a ngân hàng vào khu v c tài chính công c th T ng, và tuân th s ình duy trì s c công khai, th c hi n th ng nh t u ch nh c a Lu t chuyên ngành v ngân hàng. ng cho các t ch c tín d nh và s lành m nh c a th i ho c ngoài, giúp ng d ch v tài chính Vi t Nam. TÀI LI U THAM KH O [1] Aigner, D., Lovell, C. & Schmidt, P. 1977. Formulation and estimation of stochastic frontier production function models. Journal of Econometrics, 6, 21-37. [2] Altman, M. 2008. How much economic freedom is necessary for economic growth? Theory and evidence. Economics Bulletin, 15, 1-20. [3] Arellano, M. & Bond, S. 1991. Some Tests of Specification for Panel Data Monte-Carlo Evidence and an Application to Employment Equations. Review of Economic Studies, 58, 277-297. 116 T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H [4] Arellano, M. & Bover, O. 1995. Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models. Journal of Econometrics, 68, 29-51. [5] Barth, J. R., Dopico, L. G., Nolle, D. E. & Wilcox, J. A. 2002. Bank Safety and Soundness and the Structure of Bank Supervision: A Cross-Country Analysis. International Review of Finance 3, 163–188. [6] Berger, A. N., Hasan, I. & Zhou, M. M. 2009. Bank ownership and efficiency in China: What will happen in the world's largest nation? Journal of Banking & Finance, 33, 113-130. [7] Berger, A. N. & Mester, L. J. 1997. Inside the black box: What explains differences in the efficiencies of financial institutions? Journal of Banking & Finance, 21, 895-947. [8] Bonin, J. P., Hasan, I. & Wachtel, P. 2005. Bank performance, efficiency and ownership in transition countries. Journal of Banking & Finance, 29, 31-53. [9] Chortareas, G. E., Girardone, C. & Ventouri, A. 2013. Financial freedom and bank efficiency: Evidence from the European Union. Journal of Banking & Finance, 37, 1223-1231. [10] Claessens, S. & Laeven, L. 2004. What drives bank competition? Some international evidence. Journal of Money Credit and Banking, 36, 563-583. [11] Demirguc-Kunt, A., Laeven, L. & Levine, R. 2004. Regulations, market structure, institutions, and the cost of financial intermediation. Journal of Money Credit and Banking, 36, 593-622. [12] Fries, S. & Taci, A. 2005. Cost efficiency of banks in transition: Evidence from 289 banks in 15 post-communist countries. Journal of Banking & Finance, 29, 55-81. [13] Goddard, J., Liu, H., Molyneux, P. & Wilson, J. U. S. 2011. The persistence of bank profit. Journal of Banking & Finance, 35, 2881-2890. [14] Gwartney, J. 2009. Institutions, Economic Freedom, and Cross-Country Differences in Performance. Southern Economic Journal, 75, 937-956. [15] Hansen, L. P. 1982. Large Sample Properties of Generalized Method of Moments Estimators. Econometrica, 50, 1029-1054. [16] Heckelman, J. C. & Knack, S. 2009. Aid, Economic Freedom, and Growth. Contemporary Economic Policy, 27, 46-53. [17] Kaufmann, D., Kraay, A. & Mastruzzi, M. 2010. The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issues. World Bank Policy Research Working Paper No. 5430, The World Bank. T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H 117 [18] Keeley, M. 1990. Deposit insurance, risk, and market power in banking. American Economic Review 80, 1183 - 1200. [19] Kumbhakar, S. C. & Lovell, C. A. K. 2000. Stochastic Frontier Analysis. Cambridge University Press. [20] Pasiouras, F., Tanna, S. & Zopounidis, C. 2009. The impact of banking regulations on banks' cost and profit efficiency: Cross-country evidence. International Review of Financial Analysis, 18, 294–302. [21] Powell, B. 2003. Economic freedom and growth: The case of the Celtic Tiger. Cato Journal, 22, 431-448. [22] Quazi, R. 2007. Economic Freedom and Foreign Direct Investment in East Asia. Journal of the Asia Pacific Economy, 12, 329–344. [23] Roodman, D. 2009. How to do xtabond2: An introduction to difference and system GMM in Stata. Stata Journal, 9, 86-136. [24] Saurav Roychoudhury & Lawson, R. A. 2010. Economic freedom and sovereign credit ratings and default risk. Journal of Financial Economic Policy, 2, 149–162. [25] Sufian, F. & Habibullah, M. S. 2011. Opening the Black Box on Bank Efficiency in China: Does Economic Freedom Matter? Global Economic Review: Perspectives on East Asian Economies and Industries, 40, 269-298. [26] Sun, L. & Chang, T. P. 2011. A comprehensive analysis of the effects of risk measures on bank efficiency: Evidence from emerging Asian countries. Journal of Banking & Finance, 35, 1727-1735. [27] Tsai, J. Y. & Hung, W. M. 2013. Bank capital regulation in a cap option framework. International Review of Economics & Finance, 25, 66-74. [28] Windmeijer, F. 2005. A finite sample correction for the variance of linear efficient two-step GMM estimators. Journal of Econometrics, 126, 25-51. 118 T P CHÍ KHOA H IH T [CHUYÊN SAN KHOA H C XÃ H FINANCIAL FREEDOM AND BANK EFFICIENCY: THE ROLE OF NATIONAL GOVERNANCE QUALITY Doan Anh Tuana* a The Faculty of Economics and Business Administration, Dalat University, Lamdong, Vietnam * Corresponding author: anhdt@dlu.edu.vn Article history Received: January 18th, 2016 Received in revised form: March 03rd, 2016 Accepted: March 16th, 2016 Abstract This paper investigates the impacts of fianancial freedom and national governance quality on bank efficiency, employing data of 37 Vietnam commercial banks over the period 2003 – 2014. Using stochatic frontier approach to estimate bank efficiency scores, the author finds the evidence that increase in financial freedom is positively associated with bank efficiency. The results also show that most indicators of Vietnam governnance quality tend to play an important role in improving the relation between financial freedom and bank efficiency. Keywords: Bank efficiency; Financial freedom; National governance quality; SFA.