Uploaded by dcnix466

AP-1

advertisement
3
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 1:
Kultura ng mga Lalawigan sa
Kinabibilangang Rehiyon
Araling Panlipunan – Ikatlong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – Modyul 1: Kultura ng mga Lalawigan sa Kinabibilangang Rehiyon
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Consultants:
Regional Director
: BENJAMIN D. PARAGAS, CESO IV
Assistant Regional Director
: JESSIE L. AMIN, CESO V
Schools Division Superintendent
: ALFREDO B. GUMARU, JR., EdD, CESO VI
Asst. Schools Division Superintendent(s): MARITES L. LLANES, CESE
Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD
Chief Education Supervisor, CID
: RUBY B. MAUR, EdD.
Manunulat:
Editor:
Tagasuri:
Tagaguhit:
Tagalapat:
LODESA G. DULNUAN, Don Faustino N. Dy ES, Cauayan City
MARK JOSEPH G. DULNUAN, Maligaya E/S - Annex, Cauayan City
NOIMI L. TATTAO, Cauayan South Central School, Cauayan City
MARYFE P. LACAMBRA, Nungnungan2, E/S, Cauayan City
LODESA G. DULNUAN, Don Faustino N. Dy ES, Cauayan City
LODESA G. DULNUAN, Don Faustino N. Dy ES, Cauayan City
Tagapamahala: MIRAFLOR D. MARIANO, Regional Learning Area Supervisor
RIZALINO G. CARONAN, Regional LRMS Supervisor
HILARIO P. LAUIGAN, Division Learning Area Supervisor
CHERRY GRACE D. AMIN, Division LRMS Supervisor
Inilimbag sa Pilipinas ng Department of Education – Region 02
Office Address:
Telefax:
E-mail Address:
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500
(078) 304-3855; (078) 396-9728
region2@deped.gov.ph
3
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 1:
Kultura ng mga Lalawigan sa
Kinabibilangang Rehiyon
Alamin
Magandang araw sa iyo!
Ako’y lubos na nasisiyahang ipaalam na sa araling ito ay
mailalarawan mo ang Kultura ng mga Lalawigan sa
Kinabibilangang Rehiyon.
May mga gawain akong inihanda para sa iyo upang mahasa
ang iyong kaalaman tungkol dito.
Pagkatapos ng araling ito, ikaw ay inaasahang:
1. nailalarawan ang mga kultura ng mga lalawigan sa
kinabibilangang rehiyon (AP3PKR-IIIa-1)
2. nailalarawan
ang
pagkakakilanlang
kinabibilangang rehiyon.
kultura
ng
3. napahahalagahan ang mga pagdiriwang sa sariling
rehiyon.
Subukin Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat ito sa patlang
bago ang numero.
________1. Ang Bambanti Festival ay isang pagdiriwang na
sumasagisag sa pagiging masipag at matatag ng mga
mamamayan sa lalawigan ng
a) Cagayan
b) Isabela
c) Batanes
________2. Sa anong lalawigan sa Rehiyon II ipinagdiriwang
ang Ammungan Festival?
a) Cagayan
b) Isabela
c) Nueva Vizcaya
________3. Ang Aggao nac Cagayan ay ipinagdiriwang bilang
paggunita sa
a) Pagkakatatag ng gobyernong sibil ng
Cagayan
b) pagkakatatag ng Araw ng Cagayan
c) pagkakatatag ng kasaysayan ng Cagayan
________4. Ang Ivatan Festival ay pagdiriwang sa Araw ng
Batanes. Ano ang tawag sa pagdiriwang na ito?
a) Panagdadapun Festival
b) Gawagaway yan Festival
c) Payuhuan Festival
________5. Ito ay pagdiriwang na ginaganap tuwing ika 7
hanggang ika 10 ng Setyembre na kasabay ng Quirino’s Day.
a) Balatong Festival
b) Balamban Festival
c) Panagdadapun Festival
Modyul Kultura ng mga Lalawigan
1
sa Rehiyong Kinabibilangan
Nabatid mo ang ilang mga pangunahing impormasyon
tungkol sa mga lalawigan na iyong kinabibilangan. Ang mga
impormasyong ito ay lubhang mahalaga sa pag-aaral ng kultura
ng mga nasabing lalawigan upang mas maintindihan mo ang mga
ito.
BalikanSa nakaraang aralin ay napag – aralan natin ang iba’t ibang
kuwento at mga sagisag na naglalarawan ng sarili at mga karatig
lalawigan sa kinabibilangang rehiyon.
Ting nana natin kung naaalala mo pa baa ng detalye ng mga
aralin sa ikalawang Markahan. Hanapin sa Hanay B ang
inilalarawan sa Hanay A. isulat ang sagot sa sagutang papel
Hanay A
Hanay B
1. Sinaunang tao na nairahan sa
Cauayan.
a. Callao Cave
2. Lugar kung saan natagpuan ang
pinakamatandang fossil ng tao sa
b. Gaddang
Pilpinas
3. Isa itong uri ng sayaw na pandigma
c. Emilia Domini
na sinasayaw ng mga Ivatan
4. Itinuturing na Joan of Arc of Batanes
5. Himno na isinulat ni Jaime
Macadangdang
d. Vizcaya Home
e. Palo palo
TuklasinPayuhuan Festival
Ang Ivatan Festival ay itinutuon sa pagdiriwang ng Araw ng
Batanes ( Batanes Day) taon – taon sa tuwing 26 ng Hunyo. Isang
linggong eksibisyon ng iba’t ibang produkto kahusayan ng bawat
bayan sa isports, at kultura ng batanes.
Sinisimulan ito sa pamamagitan ng siyam na araw na prusisyon
mula imnajbu hanggang Basco. May espesyal na misa sa araw ng
26 Hunyo bilang paggunita at paggalang sa patron ng lalawigan,
ang Immaculate Conception.
Nagsimula ang pagdiriwang ng Batanes Day isang lingo bago ang
Hunyo 26. Ginaganap ang taunang Palarong Panlalawigan ng
anim na munisipyo kasama na din ang mga eskwelahan sa
Batanes. Mayroon ding pagpili sa Mutya ng batanes. Pagkakataon
upang maipakita ang ganda at talento ng isang ng isang
babaeng Ivatan. Dinadaluhan din ng marami rito ang Agro –
Industrial Fair kung saan ipinapakita ng mga Ivatan ang bunga ng
kanilang kasipagan sa pagsasaka, pangingisda, at galling sa mga
gawaing kamay, at pagluluto. Makikita rito ang kanilang
pangunahing produkto katulad ng isda at bawang. Sa gabi
naman ay umaawit ang mga magagaling na mang – await ng
Ivatan at kung minsan ay mga turistang bumibisita rito.
Panagdadapun Festival
Ang lalawigan ng Quirino ay ipinagdiriwang tuwing 7 – 10
Setyembre na kasabay ng Quirino’s foundation Day. Lahat ng mga
tribo ng lalawigang ito ay nagkakaisa upang ipagmalaki ang
kultura, kasaysayan, at produkto nito. Nag – uumpisa ang
pagdiriwang sa parade na nilalahukan ng mga local na opisyal,
mga mamggawa sa iba’t ibang ahensya, mag – aaral, kasama na
rin ang mga tribo ng bawat bayan. Ang pinakatampok sa
pagdiriwang ay ang Agro – Tourism and trade fairs, motocross, at
mga gawain na may kaugnayan sa turismo.
Bambanti Festival
Ang Bambanti Festival ay hango sa “bambanti,” salitang Iloko na
ang kahulugan ay scarecrow sa Ingles. Ang bambanti ay
ginagamit ng mga Isabelinos upang itaboy ang mga ibon at
protektahan ang kanilang mga pananim. Sinasagisag din ng
bambanti ang pagiging masipag ng Isabelinos para sa kanilang
pamilya at pagiging matatag upang harapin ang mga unos sa
buhay.
Ang pagkamalikhain ng Isabelinos ay higit pang naipapamalas sa
street dance, parade, at festival dance showdown competition.
Itinatampok din sa pagdiriwang ang mga local na produkto at
pagkain ng iba’t ibang lungsod at bayan ng Isabela na makikita sa
kanilang mga booth at naglalakihang bambanti.
Aggao nac Cagayan
Ang Aggao nac Cagayan ay ipinagdiriwang tuwing 23 -29 Hunyo
bilang paggunita sa pagkakatatag ng gobyernong sibil ng
Cagayan noong 29 Hunyo 1583.
Puvvurulun Afi Festival
Ang Pavvurulun Afi Festival ay isang linggong pagdiriwang ng
Tuguegaraoenos sa pagdiriwang nagtatapos sa 16 Agosto taon –
taon. Ito ay pagtipon – tipon ng Tuguegaraoenos sa pagridiwang
para kay San Jacinto na kanilang patron. May mga parade,
timpalak sa kagandahan, paligsahan sa pagluto at pagkain ng
pansit batil patong, paligsahan sa pagsayaw sa kalye, paligsahan
pag–awit, paligsahan sa laro, at iba pa.
Ammungan Festival
Ang Ammungan Festival na dating tinatawag na Panagyaman
Festival ay kinikilalang taunang paggunita ng Novo Viscayano sa
pagkakatatag ng kanilang lalawigan. Ang pagdiriwang na ito ay
kanilang lalawigan. Ang pagdiriwang na ito ay karaniwang
ginaganap tuwing 19 hanggang 24 Mayo. Itinatampok dito ang
iba’t ibang kultura at paraan ng pamumuhay ng bawat bayan na
bumubuo sa lalawigan.
SuriinPanuto: Basahin at sagutin ang mga sumusunod na tanong.
1. Ano ano ang mga pagdiriwang sa bawat lalawigan ng ating
rehiyon?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Bakit natin ito ipinagdiriwang?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
3.Paano mo mailalarawan ang mga tao sa Rehiyon Dos ?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
4. Paano mo mailalarawan ang mga tao sa rehiyon sa mga
pagdiwang na idinaraos sa bawat lalawigan.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
PagyamaninIsulat sa Data Retrieval Chart ang mga pagdiriwang ng
bawat lalawigan at isulat din kung kailan ito ipinagdiriwang.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
220450738/
Mga Pook
Batanes
Cagayan
Isabela
Quirino
Nueva Vizcaya
Pangalan ng
Pagdiriwang
Buwan ng
Pagdiriwang
Isaisip
Basahin at sagutin ang mga sumusunod na tanong.
1. Ano ano ang mga lalawigan sa ating rehiyon?
Ang mga lalawigan sa ating rehiyon ay ; ______________,
________________, __________________, _______________, at
_________________.
2. Ano ano ang mga pagdiriwang sa bawat lalawigan?
Ipinagdiriwang sa Isabela ang Bambanti Festival, sa Quirino
ang ______________________, sa ____________________ ang
Payuhuan Festival, sa Cagayan ang ____________________at
sa Nueva Vizcaya ang__________________.
Isagawa
Gawain A
Pag isipan ang pinakatanyag na pagdiriwang ng iyong
lalawigan. Paano nag umpisa ito? Punan ang bawat patlang
sa talata tungkol sa pagdiriwang upang mailarawan ito.
_______________________________
(Pamagat)
Ang aming pagdiriwang ay tinatawag na __________
________________________________. Ito ay idinadaos tuwing
________________________. Ang pagdiriwang ay tungkol sa
_______________________________________________________.
Ipinagdiriwang ito dahil ________________________________
_______________________________________________________.
Kaming mga tagarito ay (ginagawa ng mga tao) _______
_______________________________________________________
sa selebrasyon. Hinihikayat ko ang lahat na pumunta sa
aming lalawigan. Damhin ninyo an gaming kultura.
Tayahin
Panuto : Basahin ang bawat tanong at isulat ang titik ng
tamang sagot.
1. Ang Payuhuan Festival ay itinutuon sa pagdiriwang ng
Araw ng ___
a. Cagayan
b. Isabela c. Batanes
2. Ang pagdiriwang na ito ay idinaraos tuwing 23 – 29 ng
Hunyo
a. Sambali festival
b. Pavvurulun Afi Festival
c. Aggao Nac Cagayan
3. Ang Bambanti Festival ay ipinagdiriwang sa _______
a. Quirino
b. Isabela
c. Nueva Viscaya
4. Ipinagdiriwang ang Ammungan Festival sa______
a. Batanes b. Quirino c.Nueva Vizcaya
5. Ang pagdiriwang na ito ay nagkakaisa ang lahat ng mga
tribo ng lalawigan upang ipagmalaki ang kultura, kasaysayan
at produkto nito.
a, Panagdadapun Festival
b. Mamangi Festival
c. Gawagaway yan Festival
Karagdagang GawainAng pagdiriwang ay isa lamang pagpapakita ng kultura ng isang
lugar. Mag–isip pa ng ibang aspekto na nagpapakita ng kultura ng
sariling lalawigan o rehiyon. Sumulat ng isa hanggang dalawang
talata tungkol dito kasama na ang maikling kwento tungkol sa
pinagmulan nito.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
ISAISIP 1
BATANES
CAGAYAN
QUIRINO
ISABELA
NUEVA VIZCAYA
ISAISIP 2
Panagdadapun Festival
Batanes
Aggao Nac Cagayan
Ammungan Festival
PAGYAMANIN
SUBUKIN
C
C
D
C
A
1)
2)
3)
4)
5)
Payuhuan Festival- Hunyo 26
Aggao Nac Cagayan- Hunyo 23-29
Bambanti
Panagdadapun -September 7-10
Ammungan Festival – May 19-24
1)
2)
3)
4)
5)
TAYAHIN
1)
2)
3)
4)
5)
1)
2)
3)
4)
5)
B
C
A
C
C
BALIKAN
B
A
E
C
D
Susi sa Pagwawasto-
Sanggunian
https://brianjaycruz.files.wordpress.com/2016/10/20160427-vakul-kanayi_festival005_6facd1d6c08f4b75a8bf6aac223a685c.jpg?w=616 (PAYUHUAN FESTIVAL)
https://i.ytimg.com/vi/av5BdTD-9oY/hqdefault.jpg (PANAGDADAPUN-QUIRINO)
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fpia.gov.ph%2Fnews%2Farticles%2F103348
6&psig=AOvVaw1BibR0qL9AhskY_YXbSylK&ust=1613530102220000&source=images&cd=vfe&ved=
0CAIQjRxqFwoTCKDS5Z-y7e4CFQAAAAAdAAAAABAD (BAMBANTI-ISABELA)
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.bomboradyo.com%2Ftuguegarao%2
F3500-estudyante-sabay-sabay-na-sumayaw-kasabay-ng-pagdiriwang-ng-ika-295th-afi-festival-satuguegaraocity%2F&psig=AOvVaw0MdgTykhl7cEpamFxJuaNO&ust=1613530380101000&source=images&cd=vf
e&ved=0CAIQjRxqFwoTCIjfnsGz7e4CFQAAAAAdAAAAABAD (PUVVURULUN AFI FESTIVAL)
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Finteraksyon%2Fstatus%2F4
85625118589071360&psig=AOvVaw0i1AHEuWPeO8hKiTsS8v1H&ust=1613530590833000&source=i
mages&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPiz84K07e4CFQAAAAAdAAAAABAP (AMMUNGAN FESTIVAL)
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fbmolivepascual.wordpress.com%2F2014%
2F06%2F24%2Fcelebrating-aggao-naccagayan%2F&psig=AOvVaw1__MuQuRb0AzD8RX7Ex2j9&ust=1613532868582000&source=images&
cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCOjw0dW87e4CFQAAAAAdAAAAABAD (AGGAO NAC CAGAYAN)
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fpia.gov.ph%2Fnews%2Farticles%2F103348
6&psig=AOvVaw3enq38h93eMn2QSGkoZDX&ust=1613532968168000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCMDKqO287e4C
FQAAAAAdAAAAABAD (BAMBANTI FESTIVAL)
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)
Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985
Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph
Download