DAN VICROSE CLENT HOME Discussion Activities My list CLENT Trending Now TUGMANG PANUDYO Iuulat ni G. CLENT ELBERT ELICAÑA + MY LIST OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities TUGMANG PANUDYO Ano ang Tugmang Panudyo? My list CLENT • Ito ay isang uri ng karunungang bayan na ang kayarian ay may sukat at tugma. Ang layunin nito ay mambuksa o manudyo. • Makikita natin sa mga tugmang panudyo na ang ating mga ninuno ay may makulay na kamusmusan. • Karaniwan ng maririnig ito sa kalye. + MY LIST • karaniwan nang ginagamit ito ng mga bata, sa away bata. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT •Bata Batuta! Isang perang muta! TUGMANG PANUDYO Halimbawa ng Tugmang Panudyo + MY LIST •May dumi sa ulo, Ikakasal sa Linggo Inalis, inalis Ikakasal sa Lunes! •Bata, bata Pantay-lupa Asawa ng palaka OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS •Tutubi, tutubi ‘Wag kang pahuhuli Sa batang mapanghi •Putak, putak, Batang duwag Matapang ka’t nasa pugad •Ako’y tutula Mahabang mahaba Ako’y uupo Tapos na po DETAILS Home DISCUSSION Activities TUGMANG PANUDYO Halimbawa ng Tugmang Panudyo + MY LIST My list CLENT • Tatay mong bulutong Puwede nang igatong Nanay mong maganda Pwede nang ibenta Mama, Mama, namamangka Pasakayin yaring bata Pagdating sa Maynila Ipagpalit ng manika. •sitsiritsit alibangbang Salaginto Salagubang Ang babae sa lansangan Kung gumiri’y parang tandang. Santo Nino sa Pandacan, Puto seco sa tindahan Kung ayaw kang magpautang Uubusin ka ng langgam. Ale, Ale, namamayong Pasukubin yaring sanggol Pagdating sa Malabon Ipagpalit ng bagoong. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Discussion Home ACTIVITIES My list CLENT HOME Discussion Activities My list CLENT Trending Now TUGMANG DE GULONG Muling Iuulat ni G. CLENT ELBERT ELICAÑA + MY LIST OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT Bahagi ng pang-araw-araw na buhay ng mga Pilipino ang pagsakay sa mga pampasaherong TUGMANG DE GULONG sasakyan. Ilan sa mga karaniwang sinasakyan natin ay ang dyip na tinaguriang hari ng kalsada, bus, traysikel, at maging pedicab. Ngunit maliban sa paghahatid sa atin sa destinasyon, ang mga + MY LIST pampublikong sasakyan ay naglululan din ng ilang mahalagang tugma na bahagi ng ating mayamang panitikan—ang mga tugmang de gulong. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT Tinatawag na tugmang de gulong ang mga TUGMANG DE GULONG paalalang makikita sa mga pampublikong sasakyan gaya ng dyip, traysikel, o bus. Ang mga Ano ang Tugmang DE GULONG? + MY LIST tugma o paalalang ito ay karaniwang nakatutuwa, nanunudyo,o di kaya naman ay mayroon talagang makabuluhang mensaheng nais iparating sa mga pasahero. Karaniwan ding inihahango ang mga tugmang ito sa mga kasabihan o salawikaing Pilipino. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities TUGMANG DE GULONG My list CLENT Ang Tugmang de gulong ay isang uri ng komposisyong pang masa na madaling ihanda at Ano ang Tugmang DE GULONG? + MY LIST isulat. ito ay naksulat sa anyong patula na may tugma at kadalasa'y binubuo ng dalawang taludtod. nakatatawa ang diwa ngunit kung susuriin, sadyang nangyayari ito sa araw araw na nating pamumuhay. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT TUGMANG DE GULONG Halimbawa ng Tugmang DE GULONG + MY LIST OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT Pangkaraniwang nakikita: TUGMANG DE GULONG • Barya lang po sa umaga, sa hapon pwede na. • Upong nuwebe lamang nang lahat ay magkasya. • Batak mo, hinto ko! Halimbawa ng Tugmang DE GULONG • Bayad muna, bago baba. • Bayad muna, bago mag-cellphone. • Diyos ko, ilayo mo po ako sa mga barat na tao. + MY LIST • Ang sitsit ay sa aso, ang katok ay sa pinto, sambitin ang ‘para’ para ang dyip ay huminto. OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Home DISCUSSION Activities My list CLENT TUGMANG DE GULONG Basta drayber, sweet lover. Halimbawa ng Tugmang DE GULONG + MY LIST OVERVIEW EPISODES MORE LIKE THIS DETAILS Discussion Home ACTIVITIES My list CLENT Home DISCUSSION Activities My list CLENT Tugmang De Gulong Tungkol sa Pag-ibig TUGMANG DE GULONG • Sana pwede ring batakin ang tali kapag gusto mo nang ihinto ang relasyon. • Susuklian kita nang tama, di tulad ng pag-ibig Halimbawa ng Tugmang DE GULONG mong di niya sinuklian. • Sa jeep lang pwedeng sumabet, pero bawal kumabet + MY LIST • Miss na sexy, kung gusto mong malibre, sa drayber ka tumabi. Home DISCUSSION Activities My list CLENT Tugmang De Gulong Tungkol sa Isyung Panlipunan TUGMANG DE GULONG • Sa pagtaas ng gasolina, kaming mga drayber ay naghahabol ng hininga. Halimbawa ng Tugmang DE GULONG • Sa tamang babaan lang pumara, mahirap nang magmulta. • Sumunod sa batas, para hindi mabawasan ang + MY LIST pambili ng gatas. • Ang taong tapat, sa tamang destinasyon nararapat. Home DISCUSSION Activities TUGMANG DE GULONG My list CLENT Tugmang De Gulong Tungkol sa Kabataan • Ang kabataan ang pag-asa ng bayan, kaya bumaba lamang sa may paaralan. Halimbawa ng Tugmang DE GULONG + MY LIST • Sa mga discount sa estudyante, para ko kayong pinag-aaral lahat. • Estudyante lang ang may discount, hindi ang mga mukhang estudyante lang. Home DISCUSSION Activities My list CLENT Tugmang De Gulong Tungkol sa Pasahero TUGMANG DE GULONG Halimbawa ng Tugmang DE GULONG + MY LIST • Huwag bumukaka, dahil hindi ka naman palaka. • Wag dumi-kuwatro dahil dyip ko ay di mo kuwarto. • God knows Hudas not pay. • Ang di magbayad mula sa kaniyang pinanggalingan ay di makararating sa paroroonan. Discussion Home ACTIVITIES My list CLENT Home DISCUSSION Activities TUGMANG DE GULONG My list CLENT Payak lamang ang katangian ng mga tugmang de gulong. Dahil hindi ito isang uri ng pormal na tula Katangian ngTugmang DE GULONG + MY LIST o anumang akda, wala itong sinusunod na tugma, bilang ng pantig, o maging bilang ng mga salitang gagamitin. Karaniwang nakaayon lamang ito sa mga tanyag na kasabihan o salawikain. Home DISCUSSION Activities My list CLENT Kung sariling akda naman, kinakailangan lamang TUGMANG DE GULONG ay nakatutuwa ito at mayroong kinalaman sa buhay ng isang tsuper o pasahero. Maaari din Katangian ngTugmang DE GULONG + MY LIST itong maging panunudyo o pang-aasar ngunit iniiwasan ang labis na paggamit ng salita upang hindi naman lubhang makasakit ng damdamin. Maaari din namang seryoso ang tono sa pagbibigay ng paalala o motibasyon sa mga pasahero at kapuwa komyuter Home DISCUSSION Activities My list CLENT Kung sariling akda naman, kinakailangan lamang TUGMANG DE GULONG ay nakatutuwa ito at mayroong kinalaman sa buhay ng isang tsuper o pasahero. Maaari din Katangian ngTugmang DE GULONG + MY LIST itong maging panunudyo o pang-aasar ngunit iniiwasan ang labis na paggamit ng salita upang hindi naman lubhang makasakit ng damdamin. Maaari din namang seryoso ang tono sa pagbibigay ng paalala o motibasyon sa mga pasahero at kapuwa komyuter Home DISCUSSION Activities TUGMANG DE GULONG My list CLENT Ayon sa mga eksperto sa wika at lingguwistika, walang tiyak na dahilan sa pagkakabuo ng mga Bakit Nabuo ang mga Tugmang DE GULONG? tugmang de gulong. Ngunit mababakas umano ang pinagmulan nito sa naisin ng mga may-ari ng pampasaherong sasakyan na mas pagandahin ang + MY LIST kanilang mga ginagamit sa hanapbuhay. Home DISCUSSION Activities TUGMANG DE GULONG My list CLENT Upang maging kakaiba, imbes na larawan ng mga sikat na personalidad, sinubukan nilang isulat ang Katangian ngTugmang DE GULONG? + MY LIST mga paalala sa mas malikhaing paraan na naging patok naman sa mga komyuter. Dahil doon, lumaganap ang paglalagay ng mga paalala sa mga pampasaherong sasakyan at kalaunan ay nakilala bilang tugmang de gulong. Http://TulangPambata.InulatniVICROSECHISTER Hanapin Tugmang Pambata Iniulat ni: Bb. Vicrosechister Jayson Pindutin Tugmaang Pambata:DEPINISYON Hanapin Ang tugmaang pambata, rimang pambata, o tulang pambata Ito ay mga tula, berso, kanta, o awiting kinawiwilihan ng mga bata dahil sa pagkakaroon ng mga ito ng nakasisiyang mga tugmaan ng tunog, tinig, at mga salita. Isang halimbawa nito ang Pen-pen de Sarapen. Pen pen de sarapen, de kutsilyo de almasen Haw, haw de carabao batutin Sipit namimilipit ginto’t pilak Namumulaklak sa tabi ng dagat. Sayang pula tatlong pera Sayang puti tatlong salapi Tugmaang Pambata:DEPINISYON Sa ibang pagbibigay depinisyon. Ang “Tugmaang Pambata” ay maiiksing tula na walang diwa, kung mayroon man ito ay mababaw lang. Ngunit, dahil sa mapaglarong isipan nating mga Pilipino, madalas tayo ay nakabubuo ng mga salita na ibinabase natin sa ating kapaligiran. Matatandaan natin nang tayo ay mga bata pa lamang ay may mga larong pambata o awit na tayo ay nakakabisado na maaaring walang kahulugan ngunit ibinase sa konteksto sa ating paligid. Tinatawag din itong “Chant” o AWIT Hanapin CHANT o AWIT Hanapin Chant o Awit Ito ay isang paulit-ulit o may tugmaang na nasa pariralang ritmo, karaniwang isinasalita o isinasaawit ng magkakasabay. Ilan sa mga halimbawa: Kabilugan ng buwan, lalabas ang aswang. Wala sa likod, wala sa harap. Pagbilang kong tatlo nakatago na kayo. Bubuka ang bulaklak, Papasok ang Reyna. Sasayaw ng chacha, ang saya-saya. PALITAN NG KAALAMAN Hanapin Maaari ka bang magbigay ng mga iba pang halimbawa ng “Chant o Awit”. Maaring VM o Itype ang iyong kasagutan Tugmaang Pambata: Kaugnayan Hanapin Sa Kanluraning Mundong nagsasalita ng Ingles, nalalaman ng mga bata ang tinatawag nilang mga rima ni Inang Gansa o Mother Goose. Karamihan sa mga tugmaang pambata ay hindi naman talaga layuning maging para sa mga bata, sapagkat mayroon sa mga ito ang may pinagmulang mga balada o awiting kinakanta ng mga matatanda. ALAM MO BA? Hanapin ALAM MO BA A B Ang Pen pen de sarapen ay isa sa mga kilalang tugmang pambata na siyang inaawit din ng mga Pilipino. Ang berso nito ay wala namang nais na malalim na pakahulugan, ngunit dahil ito ay nailapatan ng tugma ay nagiging kawili wili itong basahin at awitin. Ang awitin na ito ay katumbas ng mga awiting pambata tulad ng "Eeny, meeny, miny moe". Ang lahat ng mga nursery rhymes sa Isa, Dalawa, Tatlo, Inang Gansa ituon ang mga numero, mula 1, 2 Baluktot ang aking sapatos hanggang sa Dickory, Dickory, pantalan at masaya na basahin nang malakas. Mayroong 13 mga rhymes ng Mother Goose sa koleksyong ito, na naedit ng British folklorist na si Iona Opie at isinalarawan ni Rosemary Wells. DAGDAG NA KAALAMAN Hanapin Nang awitin ang mga ito ng mga ina at narinig ng mga batang inaalagaan nila, natandaan ng mga bata ang mga nakaaakit sa pandinig na mga koro o parirala. Kabilang sa mga tangi o talagang pambatang mga tugmaan o rima ang mga inaawit ng mga ina para sa mga bata tuwing oras na ng pagtulog, ang mga panghele o oyayi. Pati na ang mga tulang nagtuturo sa mga bata ng pagbilang at pagbigkas ng abakada o alpabeto. Tugma sa Titik sa Alpabeto Hanapin Tugma sa Titik sa Alpabeto A, B, C, malaking kabibe, Ang nahuli naming kagabi. Kasama rin ang mga tugmaang ginagamit ng mga ina at mga anak sa tuwinang naglalaro sila habang magkakapiling. May mga tugmaang pambata ang bawat bansa. Naglalaman ang mga ito ng kasaysayan at ng kaugalian ng mga mamamayan ng bansa. A-BA-KA-DA ako’y Masaya, E-GA-HA, makikita ko na siya! A, B, C, ang asawa ni Romy, Nagtitinda ng balut at mani. A-BA-KA-DA, ano’ng oras na ba? E-GA-HA, aba’y alas-dose na, ako’y uuwi na! A, B, C, maghuhukay ng ube, Para maitinda mamayang tanghali. A-BA-KA-DA, tayo’y magsaka, Tumula TAYO! Hanapin A, B, C, malaking kabibe, Ang nahuli naming kagabi. A-BA-KA-DA ako’y Masaya, E-GA-HA, makikita ko na siya! A, B, C, ang asawa ni Romy, Nagtitinda ng balut at mani. Tugma sa Titik sa Alpabeto A-BA-KA-DA, tayo’y magsaka, Darating ang araw na tayo’y sasagana. A, B, C, ako’y nagmumuni, Nasaan ka na kaya, ikaw pa kaya’y uuwi? A-BA-KA-DA, maglala ng abaka, Para tayo’y may latag mamaya! A-BA-KA-DA, ano’ng oras na ba? E-GA-HA, aba’y alas-dose na, ako’y uuwi na! A, B, C, ang palad kong marumi, Magiging sandata sa aking paglaki. A, B, C, maghuhukay ng ube, Para maitinda mamayang tanghali. A-BA-KA-DA, bukas ng umaga, Ang aking mga problema’y mawawala na! PALITAN NG KAALAMAN Hanapin Anong Kultura at Kaugaliang Pilipino ang napalitaw sa Tulang Pambatang iyong nabasa at napakinggan? Maaring VM o Itype ang iyong kasagutan Kultura at Kaugalian Hanapin Napalitaw mula sa isang Tulang Pambata ang mga Kultura at Kaugaliang Pilipino. Naisasatitik ito sa pamamagitan ng mga tunay na pangyayari sa kapaligiran. Ang pokus nito ay upang ang mga bata ay hindi lamang makabasa kundi ay magkaaroon ng kaalaman sa kultura at kaugalian. Tumula Tayo Hanapin Tumula Tayo! Mga iba pang halimbawang Tugmang Pambata Kategorya Hanapin Mga Kategorya PAGLALARO UKOL SA TAO PAG-IBIG PAGHAHAMBOG PAMPILIPIT NG DILA WALANG KABULUHAN TUMULA tayo! Hanapin Pipili ako ng ANIM na siyang magkakaroon ng pagkakataon upang Tumula gamit ang VM sa napili mong kategorya. Paglalaro Hanapin Tugmaan sa PAGLALARO Pik, pik, piripik, magtago ka ng husay, Pik, pik. Pirikiki, baka ikaw ay Makita ni Inday. Pung, pung, pungapong, nakita ko si Don Teong, nakikipagsabong. Pung, pung, pungapong, nahuli ko sina Enchong, na pagulunggulong. Buyong, buyong, kumain ka ng talong. Tayo’y maglalaro ng buong maghapon. Pung, pung, pungapong, tayo nang magtakbuhan. Pung, pung, pungapong, atin nang bilisan! Bilis na, bilis na, kayo’y magsiayos na! parating na si Nena, may dalang baraha. Pulis, Pulis, batang matulis, wag mong ipaaalis, nag-eespadahan ng walis! Pung, pung, pungapong, ang talo’y hahalik sa pagong, ang panalo’y kakain ng putlong. Boom taya! Boom taya! Mahuli’y taya! Bato, bato pik!, habol habol ng itik! Bato, bato pik!, siya kasi’y naninilip! Pag-ibig Tugmaan sa PAG-IBIG Ang dalaga kung umaga, maganda pa rin kahit may muta. Nakaka-inlove pa rin pag may panis na laway pa, at ang buhok ay parang binaha. Mahal na sinta ko, wag ka nang magtampo. Ako na’y magbabago, ‘yan ang pangako sa’yo. Kung ang pag-ibig ay isang laro, gagawin ko ang lahat para manalo. Hindi mandadaya, hindi susuko, Datnan man ng sigwa’y mananatiling nakatayo. Hanapin Katulad mo sinta’y bulaklak sa hardin, maganda, masaya, mayumi’t mahinhin. Pahintulutan mo lamang itong paglalambing, pangako ko’y hindi ka iiyak sa akin. Ang pag-ibig ko sa’yo’y tulad ng isang panaginip, Kailanma’y hindi na maibabalik. Pag-ibig ko sa’yo’y hindi magbabago, mutyang paralumang mahal ng puso ko. Asahan mong tapat sa aking pagsuyo, hindi magmamaliw magunaw man ang mundo. Pampilipit ng Dila Royal, Loyal (10x) Huwag mabagabag sa mga nakapagpapabagabag na bagay na magiging dahilan ng iyong pagkabagabag. Tugmaan sa PAMPILIPIT NG DILA Pitong libo, pitong daan at pitumpu’t pitong putting pating. Bumili ako ng walumpu’t walong salawal na walang bulsa sa botikang maraming butiki. Minikaniko ni Nicollo ang makina ni Nica na anak ng mekaniko ng manika Hanapin Iniinda ni Inday ang hirap ni Inay na nagpapaaral kay Dilay na kapatid ni Dinday. Pumuputi nang pumuputi ang pitumpu’t pitong kuting. Pitumpu’t pitong putting patungpatong. Ruler, Rural (5x) Kumakalabukab na naman ang balakubak na nakapagpapabalabukab sa balabukab. Ukol sa Tao Doon po sa amin ay maraming kuba,may bulag, may duling, may pipi at baluga. Tugmaan UKOL SA TAO Itong si Maria, mahinhin kung ituring, kilos n’ya’y pangmatanda, nagtitinda ng saging. Ako’y may kakilala, Mauricia ang pangalan, buhok n’ya’y mahaba, sintu-sinto nga lamang. Si Diegong siga ay nanghamon ng taga, sa Barrio Payapa, sa tabi ng sapa. Hanapin Nang siya’y makuyog ng mga matatanda, wala man lang lumapit, wala man lang naawa. Isa, dalawa, si Jaime’y parating na, tatlo, apat, magtago ang lahat. Lima, anim, bibig ay itikom natin, pito, walo, mamamaril ang loko, siyam, sampu, mag-ingat tayo. Nang si Pedro’y nawala, sa Sitio Walang-awa, wala nang nagpakana ng mga okasyong Masaya. Lahat ay nanamlay, buhay nila’y parang walang saysay. Paghahambog Doon po sa amin, bayan ng San Martin,may nagsuntukan, dalawang walang kamay, at may naghabulan na dalawang pilay. Tugmaan sa PAGHAHAMBOG Isa, dalawa, si Karding ay kuba, tatlo, apat, siya rin ay makunat, lima, anim, ang bibig n’ya’y matalim, pito, walo, may bukol sa ulo Ako’y may kakilala, si Nardong siga walang inuurungan, nanghahabol ng taga. Ngunit nang ang parak ay dumating na, siya’y biglang nawala, nagtago na pala. Hanapin Ako’y may nakita, dalagang maganda, nang siya’y lumingon na, aysus, Bingot pala. Ako’y kasintigas ng bakal at bato, sampung libong sundalo, aking matatalo, ngunit pagdating doon sa multo, hala wag na po, ako’y uuwi na Ako’y isang lalaking tapat kung magmahal, handing ialay sa iyo ang buhay ko’y dangal, ngunit kung ako’y gagawin mong hangal, aba’y magtago ka na, ika’y aking mapapatay! WALANG KABULUHAN Hanapin Nang ako’y nagising kaninang umaga, ako’y nakasimangot ngunit ako’y Masaya. Ako ay kumain ng isang sakong bigas, nang bumuhos ang ulan, ako na’y lumabas! Tugmaan na WALANG KABULUHAN Tiririt ng maya, tiririt ng ibon, gusto kong lumakad pabalik ang taon. Tila, tila lalabas ang bata, ulan, ulan, isang balde ang muta. Itak na bungi-bungi, hiniram ng pari, nang itaga’y nabali, papaltan na lamang ng salapi. Ang puso ko’y nalilito, Meeni, meeni, mayni mo! Paano ko masasabing sa’yo’y may pagtingin? Kung ika’y may saging na laging kinakain! Patayin mo na ang pusa ko, wag lang ang syota ko,. Dahil panigurado, magkakamatayan tayo. Huwag kang magkakamali na ako ay saktan, dahil pag ako’y nasaktan, hindi na kita bibigyan ng kending hubad. Nang ako’y tumalon sampung kilometro paitaas, akin nang naabot ang eroplanong matigas. TANDAAN Hanapin TANDAAN: Ito man ay mga Tugmaang Pambata, ito padin ay isang repleksyon ng mga sumusulat nito. Ang magiging paksa at nilalaman ay may ugnayan sa kung para kanino at sino ang mga babasa nito. Hanapin Http://TulangPambata.InulatniVICROSECHISTER Maraming Salamat sa Pakikinig Hanggang sa Muli