Republic of the Philippines Department of Education Region III School Division Office of Olongapo City Sergia Soriano Esteban Integrated School II-Coral Purok 6, Coral Road, Barangay Kalaklan, Olongapo City, Zambales BANGHAY ARALIN SA EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 9 (Pakitang Turo) I. LAYUNIN 16.1 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa kahalagahan ng kasipagan sa paggawa 16.2 Ang mga mag-aaral ay nakagagawa ng mga hakbang upang mapanatili ang kasipagan sa pag-aaral o takdang gawain sa tahanan 16.4 Napapahalagahan ang mga tamang paraan sa paggawa at paggamit ng kapangyarihan. 16.3 Nakabubuo ng matatag na posisyon tungkol sa mga isyu sa paggawa at paggamit ng kapangyarihan sa pamamagitan ng pagsasagawa ng gawaing panunumpa at pagbubuo ng isang makabuluhang informational poster. II. NILALAMAN Paksa: Kasipagan, Pagpupunyagi, Pagtitipid at Wastong Pamamahala sa Naimpok Sanggunian: Gayola, Sheryll T., et. al. 2015. Department of Education. Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasiyam na Baitang, Modyul para sa Mag-aaral: DepEd 5 th Floor Mabini Bldg. DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City. p.162-177 Most Essential Learning Competencies (MELC) K to Grade 12 S.Y. 2020-2021 Kagamitan: Sangguniang Aklat: Edukasyon sa Pagpapakatao 10, LCD at Laptop, mga ginupit na puso III. PAMAMARAAN A. Paunang Pagtataya Sumangguni sa EsP 10 Modyul 16 pahina 98-100 B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN Gawain 3: Cellphone ng Pagtitipid at Pag-iimpok Panuto: 1. Isulat sa mga kahon na nasa “cellphone” ang iilan sa iyong mga realisasyon na nais mong isakatuparan upang maipamalas ang mga angkop na kilos sa pagtitipid at pag-iimpok. Ilipat ang guhit sa inyong sagutang papel. 2. STOP para sa mga gawaing nais mong itigil, PAUSE para sa mga gawaing nais mong pag-isipan o pagnilayan kung aalisin mo o ipagpapatuloy mo, PLAY para sa mga gawaing nais mong ipagpatuloy sa kasalukuyan at NEXT para sa mga aksyong plano mo pang gawin para ikaw ay makatipid at makapag-impok. Mga Gabay na Tanong: 1. Ano ang inyong naramdaman mula sa katatapos na gawain? 2. Ano ang naramdaman ng mga nabigyan o naabutan ng tinapay? Ano naman ang naramdaman ng mga hindi naabutan ng tinapay? 3. Sa inyong palagay, nangyayari ba ang mga ganitong pagkakataon ng lamangan sa ating kapwa sa panahon ngayon? Ipaliwanag ang inyong kasagutan. C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA Gawain 4: Pagsusuri ng Maikling Kwento Panuto: Basahin at pagnilayan ang maikling kwento tungkol sa Aral ng Damo at sagutin ang mga gabay na tanong sa ibaba. Ang Aral ng Damo May anghel na galing sa langit na nagbisita upang tiyakin kung tunay ngang ang lahat ng nilalang sa kagubatan ay nasisiyahan. “G. Punongkahoy, ikaw ba’y maligaya?” tanong ng anghel. “Hindi.” Ang sagot sa tinig na walang sigla, “sapagkat ako’y walang bulaklak.” Ang anghel ay nagpunta sa bulaklak upang magsiyasat. “Bb. Bulaklak, ikaw ba’y maligaya sa iyong paligid?” “Hindi ako maligaya sapagkat wala akong halimuyak. Masdan mo ang gardenia banda roon. Siya’y umuugoy sa amihan. Ang kanyang bango na taboy ng hangin ay kahali-halina!” Ang anghel ay nagpunta sa gardenia upang mabatid ang damdamin nito. “ Ano ang masasabi mo sa iyong halimuyak?” “Ako’y hindi nasisiyahan. Wala akong bunga. Naiinggit ako sa saging! Iyon, siya’ y natatanaw ko. Ang kanyang mga piling ay hinog na!” Ang anghel ay lumapit sa saging, nag magandang-araw at nagtanong, “G. Saging, kumusta? Ikaw ba’y nasisiyahan sa iyong sarili? “Hindi. Ang aking katawan ay mahina, hindi matibay na tulad ng sa narra! Pag malakas ang hangin lalo’t may bagyo, ako’y nababali! Nais ko sanang matulad sa Narra!” Nagpunta ang anghel sa Narra at nagtanong, “Anong palagay mo sa iyong matibay na puno? “Sa ganang akin, gusto ko pa ang isang damo! Ang kanyang mga dahon ay matutulis. Ang mga ito’y nagsisilbing proteksiyon!” pakli ng Narra. Ang anghel ay nagpunta sa damo. “Ayaw kong mamulaklak. Walang kwenta ang bunga. Ayaw ko rin ng matibay na puno. Gusto ko’y ako… hindi nananaghili kaninuman pagkat maligaya! Gawain 1 (Rescue the President) Panuto: Magbibigay ng isang sitwasyon ang guro tungkol sa pagkakabihag ng Pangulo ng Pilipinas. Ang bawat pangkat ng mga mag-aaral ay aatasan upang maging “Rescue Squad” at sagutin ang mga sumusunod na hidden codes upang mailigtas ang pangulo. Kinakailangan magtulungan ang bawat kasapi ng bawat pangkat upang mailigtas ang kanyang buhay. Gabay na Tanong: 1. Ano ang inyong naramdaman mula sa katatapos na gawain? 2. Anu-ano ang mga salitang nabuo? Anu-ano ang inyong opinyon tungkol sa mga salitang nabuo? 3. Sa inyong palagay, ang mga ito ba ay tunay na nangayayari sa kasalukuyan? Ipaliwanag. D. PAGPAPALALIM I.Panimula II.Mga Isyu sa Paggawa 1.Paggamit ng oras at Paggamit ng kagamitan sa trabaho 2.Sugal 3.Game of Chance 4.Conflict of interest 4.1Pinansyal na interes 4.2 Mga regalo at paglilibang, at presentasyon ng dilemma III.Kahulugan ng Kapangyarihan IV.Mga Isyu sa Paggamit ng Kapangyarihan 1.Korapsiyon 2.Suhol 3.Pakikipagsabwatan 4.Nepotismo V.Mga Hakbang sa Tamang Paggamit ng Kapangyarihan IV. EBALWASYON Paghinuha ng Batayang Konsepto *Paggamit ng “Coat of Learning” bilang pagsasagawa ng Paghinuha ng Batayang Konsepto V. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO E. PAGSASABUHAY E.1 PANUNUMPA NG ISANG MAG-AARAL Panuto: a. Bibigyan ng guro ang bawat mag-aaral ng mga colored paper na hugis kamay. Bawat mag-aaral ay susulat ng kanilang pangako laban sa katiwalian at pagsasawalang-bahala ng paggawa. b. Matapos na maisulat sa colored papers ang kanilang mga pangako ay sabay sabay na tatayo ang bawat mag-aaral upang bigkasin ang sipi ng panunumpa na nasa inilaang cartolina sa pisara. c. Matapos manumpa ay aatasan ang mga mag-aaral upang isa-isang idikit ang kanilang mga colored papers sa cartolinang inilaan ng guro. E.2 PANGKATANG GAWAIN: PAGGAWA NG INFORMATIONAL POSTER) Panuto: Gamitin ang iyong mga natutunan sa paggamit ng Microsoft Publisher 2010, Gumawa ng isang “Informational Poster” bilang pagsasabuhay ng iyong natutunan mula sa katatapos na paksa. Ang desktop publishing tool ay ginagamit upang makalikha ng newsletters, brochures, flyers, advertisement poster at libro. Ang MS Publisher at Adobe InDesign ang ilan sa mga kilalang desktop publishing tool. Isa ang poster na maaaring magawa gamit ang tool na ito. Ito ang ilang patnubay sa paggawa nito. a. Pag-isipang mabuti ang magiging disenyo ng iyong poster. Maaari mo itong iplano muna gamit ang papel at lapis. b. Kung nangangailangan ng mga larawan ay tiyaking nakahanda na ang mga ito. Hangga’t maaari ay kumuha o gumuhit ng sariling mga larawan. Kung talagang kailangang i-download ang isang clip art o photo na natagpuan sa internet, siguraduhin lamang na ito ay walang copyright protection o nakapagpaalam sa mayari nito bago gamitin. c. Maaaring gumamit ng mga hugis, clipart, borders at wordart upang mas lalong mapaganda pa ang poster. d. Magsama rin ng mga aktuwal na larawan ng produkto o serbisyo upang lubos na mahikayat ang mga mamimili. VI. TAKDANG ARALIN Panuto: Sagutin at pagnilayan ang mga tanong. Isulat sa isang malinis na bond paper ang inyong mga kasagutan. 1. Bilang mag-aaral sa Baitang 9, paano ko mapatatatag ang mga positibong katangian ko na magiging kapital ko sa aking pagharap sa mga isyu sa paggawa? 2. Paano ko dapat paglabanan ang mga isyu sa paggamit ng kapangyarihan na mapangibabaw ko ang pagiging mapanagutang paglilingkod? Inihanda ni: IAN SANTOS B. SALINAS Dalubguro I Binasang Nilalaman: MARIA TERESA D. LUMIBAO Punong-Guro I