2
MUSIC
Ikaduha nga Kwarter – Modyul 9
Melody: Pag-ila sa Kataason ug
Kaubuson sa Tono
MUSIC – Ikaduha nga Grado
Alternative Delivery Mode
Ikaduha nga Kwarter – Modyul 9 : Melody : Pag-ila sa Kataason ug Kaubuson sa Tono
Unang Edisyon, 2020
Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong makaangkon og
katungod sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa man,
kinahanglan una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga nagpatuman sa tagsulat kung
kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga buhaton sa maong ahensya ang
pagtakda sa mahimong bayad.
Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa produkto o brand
name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga ginamit niini nga modyul
nagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan. Paningkamutan nga matultulan sila para
makuha ang ilang pagtugot sa paggamit sa mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga
nagmantala ug sa nagsulat ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit gawas
niining modyul, kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.
Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong kopyahon o ipatik sa
unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat: Ghebre D. Pallo
Editor: Belinda M. Dagaraga, Divina Leah B. Abecia, Bernandita G. Babanto, Rex J. Chanpokin,
Felipa B. Sahilan and Isabelo D. Yamit
Tagasuri: Elaine J. Licame, Marivic M. Amontos, PSDS
Tagaguhit: Ghebre D. Pallo
Tagalapat: Ghebre D. Pallo
Tagapamahala: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III, Regional Director
Mala Epra B. Magnaong, CLMD Chief
Dr. Neil Improgo, Regional EPS-LRMS
Dr. Bienvinido Tagolimot, Regional ADM Coordinator
Dr. Emelia G. Aclan, CID Chief
Dr. Linda D. Saab, Division EPS-LRMS
Roy S. Estrobo, Division ADM Coordinator
Rogelio C. Dagaraga, Division EPS - MAPEH
Inilimbag sa Pilipinas ng Sangay ng Camiguin
Department of Education –Region X
Office Address
Website
E-mail Address
:
:
:
B, Aranas St., Poblacion, Mambajao, Camiguin
www.depedcamiguin.com
depedcamiguin@gmail.com, camiguin@deped.gov.ph
2
MUSIC
Ikaduha nga Kwarter – Modyul 9
Melody: Pag-ila sa Kataason ug
Kaubuson sa Tono
Pasiuna nga Mensahe
Para sa Magtutudlo:
Kumusta, malipayong paggamit niining Music - Ikaduha
nga Grado Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 9:
Melody: Pag-ila sa Kataason ug Kaubuson sa Tono,
Unang Semana.
Kini nga Modyul nadesinyo, naugmad ug nasusi sa
pagtinabangay sa mga magtutudlo nga gikan sa
pampublikong institusyon para sa pagtabang kanimo
nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa K to 12
Curriculum samtang ilang gibuntog ang mga babag nga
adunay kalabutan sa personal, social, ug economic nga
mga sitwasyon sa ilang pag-eskwela.
Kining kapanguhaan sa pagkat-on o learning resource
gilauman nga makapadasig sa magtutuon o bata nga
mobuhat sa mga giniyahan ug gawasnong buluhaton sa
iyang kaugalingon nga lihok ug panahon. Dugang pa,
ang katuyuan usab niini mao ang pagtabang sa
magtutuon o bata nga makakuha sa mga gikinahanglan
nga kahanas niining atong panahon karon sa ika- 21 nga
siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang
mga panginahanglan og sitwasyon.
Isip dugang nga materyales sa nag-unang teksto, makita
ninyo kini nga kahon sa kinatibuk-an sa modyul.
Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Basaha ug sabta ang direksiyon sa matag panid. Palihog
og gamit sa laing papel alang niining mga buluhaton.
Ipabiling limpyo kining modyula.
ii
Isip magtutudlo, ikaw ang gilauman nga maghatag sa
magtutuon o bata kung unsaon paggamit niini nga
Modyul. Gitahasan usab ikaw sa pagsubay sa paguswag sa iyang kahibalo samtang imo siya gitagaan og
higayon nga makatuon sa iyang kaugalingon nga
pagkat-on sa kahibalo. Ug usab, gitahasan ka nga
dasigon ug tabangan ang magtutuon o bata sa iyang
pagbuhat sa mga buluhaton sulod niini nga Modyul.
Para sa Magtutuon
Kumusta, maayong paggamit niining Music - Ikaduha
nga Grado Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 9:
Melody: Pag-ila sa Kataason ug Kaubuson sa Tono,
Unang Semana.
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa
makahuluganon nga higayon para sa mga giniyahan ug
gawasnong pagkat-on subay sa imong kaugalingon nga
lihok ug panahon. Isip aktibo nga magtutuon, mahimo
nimo ang pagproseso sa sulod niining modyul.
Kini nga Modyul adunay mga parte katugbang sa mga
icons:
Kat-oni
Dinhi nga bahin, mahibaloan
kung unsa ang kinahanglan
nga matun-an sa modyul.
iii
Pasiunang
Pagsulay/Sulayi
Ang katuyoan niini nga bahin
sa buluhaton mao ang
pagsusi sa imong naunang
kahibalo mahitungod sa
leksiyon nga imong pagatunan. Kung makuha nimo ang
ensakto nga mga tubag
(100%), pwede na nimo dili
gamiton kini nga modyul.
Pagsusi
Kini ang hamubo nga
buluhaton o paghisgot sa
nauna nga kahibalo para
matabangan ka nga
makonek ang karon ug sa una
nga leksiyon.
Sulayi ug Kat-oni
Dinhi nga bahin, ipaila ang
bag-o nga leksiyon sa
nagkalain lain nga pamaagi
sama sa usa ka istorya, kanta,
balak, pagpresentar sa
problema, sitwasyon, o mga
buluhaton.
Hisgutan Ta
Dinhi nga parte, tagaan ka og
hamubo nga panaghisgot sa
leksiyon. Ang katuyuan niini
para matabangan ug
masabtan ang bag-o nga
konsepto ug kahanas.
iv
Pagpalambo sa
Kahibalo
Naglangkob kini sa mga
buluhaton nga giniyahan og
gawasnon pagbansay para
mapalig-on ang imong
pagsabot ug kahanas sa
leksiyon. Mahimo nimo nga
tan-awon kung husto ba ang
imong tubag sa mga
buluhaton sa pagtan-aw sa
tubag nga nahimutang sa susi
sa hustong tubag nga anaa
sa katapusan nga parte sa
modyul.
Hinumdumi
Kini naglangkob sa mga
pangutana o pagbutang sa
mga tubag diha sa
gibutangan og blanko nga
parte sa kapahayag para
maproseso kung unsa ang
natun-an nimo gikan sa
leksiyon.
Buhata ug
Kat-oni
Kini naglangkob sa mga
buluhaton nga makatabang
sa imo para mabalhin ang
bag-ong kahibalo o kahanas
sa tinuod nga sitwasyon o ang
kamatuoran sa kinabuhi.
v
Tantiya
Kini usa ka buluhaton nga ang
katuyuan masukod ang lebel
sa kahibalo nga nakab-ot sa
natun-an nga kompetensi.
Dugang nga mga
Buluhaton
Dinhi nga bahin, adunay
ihatag nga dugang nga mga
buluhaton para mapalambo
ang imong kahibawo ug
kahanas sa natun-an nga
leksiyon.
Susi sa mga
Tubag
Naglangkob kini sa ensaktong
tubag sa tanan nga mga
buluhaton nga anaa sa
modyul
Sa katapusan nga parte ani nga modyul, makita usab ang:
Pakisayran
Kini ang listahan sa tanan
nga gikuhaan sa pagbuhat
ug pag-ugmad niini nga
modyul.
Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Ampingi ang paggamit niini nga modyul. Ayaw
butangi o sulati sa bisan unsa nga mga marka o sulat
sa bisan asa nga parte sa modyul. Maggamit sa lain
nga papel sa pagtubag sa mga tahas ug buluhaton.
vi
2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi sa dili pa
mobalhin sa laing gihatag nga buluhaton nga naa
niini nga modyul.
3. Basaha ug maayo ang mga direksiyon sa dili pa
buhaton nga mga buluhaton sa pagbansay.
4. Obserbahe ang pagkamatinud-anon og ang
integridad sa pagbuhat sa mga buluhaton ug sa
pagsusi sa insakto nga mga tubag.
5. Humana usa ang gibuhat nga buluhaton ayha
moadto sa uban pa nga mga buluhaton.
6. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator
kung mahuman na ang pagtubag sa tanan nga
mga buluhaton.
Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga
buluhaton , ayaw pag duha-duha pagkonsulta sa
imong maestra o facilitator. Mahimo ka usab nga
mangayo ug tabang sa imong nanay ug tatay , sa
imong magulang o sa bisan kinsa nga kauban sa balay
na mas magulang nimo. Imong huna-hunaon pirmi
nga wala ka nag-inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati
ka sa usa ka makahuluganon nga kahibalo ug
makakuha ka sa lawom nga pagsabot nga may
kalabutan sa kompetensi nga gitun-an.
vii
Kat-oni
Sa paggamit niini nga modyul akong gilauman nga
imong matun-an ang pagtubag sa han-ay sa tono o
pitch nga imong nadunggan pinaagi sa mga lihok sa
lawas pagkanta ug pagpatingog sa mga tinubdan sa
mga tingog.
Aron masuta ang imong kahibalo kabahin sa atong
leksyon karon, palihog tubaga ang mga pangutana nga
anaa sa ubos. Paggamit og laing papel.
Pasiunang Pagsulay/Sulayi
Direksyon: Pilia ang husto nga tubag sa matag
pangutana. Palihog kuha ug laing papel ug isulat lamang
ang letra sa husto nga tubag sa matag numero.
1. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang pinakaubos nga tono?
a. Tunga sa botilya nga tubig
b. Puno nga botilya sa tubig
c. Gamay nga tubig sa botilya
d. Walay sulod nga botilya
1
2. Sa unsang posisyon matandi nimo ang pinakataas
nga tono o pitch sa tingog?
a. Naghigda
c. Nagkinto
b. Naglingkod
d. Naghapa
3. Sa unsang posisyon matandi ang pinakaubos nga
tono o pitch sa tingog?
a. Naghigda
c. Nagkinto
b. Naglingkod
d. Nagtindog
4. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang pinakataas nga tono?
a. Tunga sa botilya nga tubig
b. Puno nga botilya sa tubig
c. Gamay nga tubig sa botilya
d. Walay sulod nga botilya
5. Asa sa musunod ang adunay pinakataas nga tono
kung imong patingugon?
a. Balde
c. Kutsara ug tinidor
b. Bagol
d. Drum
2
Lesson
9
Melody – Pitch
Pagtubag sa han-ay sa tono o pitch nga
imong nadunggan pinaagi sa mga lihok sa
lawas pagkanta ug pagpatingog sa mga
tinubdan sa mga tingog
Sa atong leksyon karon matun-an nimo og lawom
ang pagsusi sa tingog kung kini taas ba o ubos ang tono
o pitch. Sa dili pa nimo sugdan palihog tubaga ang mga
pangutana sa ubos. Paggamit sa lain nga papel
Pagsusi
Susiha ug butangi og tsek ang kahon tapad sa
saktong tubag kung ang mga musunod nga hulagway
adunay taas o ubos nga tono o pitch.
1.
TAAS
UBOS
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bass_drum_hayman.jpg
2.
TAAS
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:German,_maple_Violin.JPG
3
UBOS
3.
TAAS
UBOS
https://www.nps.gov/subjects/sound/understandingsound.htm
4.
TAAS
UBOS
TAAS
UBOS
https://www.pxfuel.com/en/free-photo-jgvsw
5.
https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?image=222286&picture=sunbird
Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Ayaw kabalaka kung sayop ang imong tubag kay
kini pagsusi lang kung aduna ka na bay kahibalo sa
atong leksyon karon.
Palihog gamit og lain nga papel para imong
sulatan sa imong mga tubag.
4
Sulayi ug Kat-oni
Nadumduman pa ba nimo ang sofa silaba sa
sulpaduhan nga C?
Kantaha kini sugod sa “do” nga ikaw nagpungko.
Anam-anam pagtindog samtang nagkanta ka hangtud
sa katapusang “do” nga nagkinto na ang imong pustora
sama sa hulagway sa ubos.
do
re
mi
fa
5
sol
la
ti
do
Hisgutan Ta
do
re
mi
fa
so
la
ti
do
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:C_major_scale_letter_notation.png
Mao kini ang mga sofa silaba sa sulpaduhang C
gikan sa ubos nga “do” hangtud sa taas nga “do”.
Sa pagsusi sa tono o pitch sa usa ka nota, mahimo
nimong gamiton ang mga lihok sama sa inyong gibuhat
kaganiha, gikan ikaw nagpungko sa ubos nga tono
hangtod nga ikaw nagkinto sa taas nga tono. Kung mas
taas pa nga tono, mahimo pud nga ikaw muambak.
Mahimo pud nimong masusi ang tono o pitch kung
taas ba o ubos pinaagi sa pagpatingog sa bisan unsang
tinubdan sa tingog sama sa botilya, lata, ug uban pa.
6
Pagpalambo sa Kahibalo
Unang Giniyahang Buluhaton
Sa niini nga buluhaton gamiton nato ang atong mga
kamot sa pagsusi sa katas-on og kaubuson sa tono o
pitch sa sofa silaba. Palihog ug sundog sa mga hulagway
nga imong nakita.
do
re
mi
sol
la
ti
fa
do
Sa imong pagbuhat sa buluhaton masayran nimo
nga samtang nagkataas ang tono nag-anam pod
pagsaka imong kamot.
7
Unang Pagtantiya
Direksyon: Pilia ang saktong tubag sa mga pangutana.
Isulat sa laing papel ang letra lamang sa matag
pangutana.
1. Sa asa nga parte sa lawas mabutang ang kamot
sa pag-awit sa “re”?
a. agtang b. dughan
c. tiyan d. liog
2. Sa asa nga parte sa lawas mabutang ang kamot
sa pag-awit sa “ti”?
a. agtang b. dughan
c. baba d. ilong
3. Sa asa nga parte sa lawas mabutang ang kamot
sa pag-awit sa mubo nga “do”?
a. ilong
b. dapit sa hawak
c. tiyan
d. baba
4. Sa asa nga parte sa lawas mabutang ang kamot
sa pag-awit sa “fa”?
a. baba
b. dughan
c. liog
d. tiyan
5. Sa asa nga parte sa lawas mabutang ang kamot
sa pag-awit sa taas nga “do”?
a. mata
b. baba c. ibabaw sa ulo
d. liog
8
Unang Gawasnong Buluhaton
Sa niini nga buluhaton masusi nimo ang tono o pitch
pinaagi sa pagpatingog sa mga tinubdan sa tingog.
Pagkuha ug mga botelya og sudli kini og tubig.
Dapat lahi-lahi ang kadaghanon sa tubig nga inyong
isulod sa matag botelya sama sa hulagway sa ubos.
Human og sulod sa tubig sa mga botilya, patinguga
ang mga botelya pinaagi sa hinay nga pagbunal sa
kabilya, puthaw, ug kutsara o tinidor. Paminawa ang
tingog sa matag botilya. Asa sa mga botelya ang
adunay taas nga tono? Asa ang adunay ubos nga tono?
Ihan-ay ang mga botelya gikan sa pinakaubos nga tono
hangtud sa pinakataas nga tono.
Ang botilya nga naay daghan nga sulod nga tubig
ang naay ubos nga tono. Ang botilya nga naay gamay
nga sulod nga tubig madungog pud nimo ang taas nga
tono sa tingog. Sa gaanam nga gakagamay ang tubig
sulod sa botilya, nagkaanam pud og kataas ang tono sa
tingog. Sa nagkaanam pod ug daghan sa tubig sulod sa
botilya, nagkaanam pud og kaubos ang tono sa tingog.
9
Unang Pagtantiya (Assessment 1)
Direksyon: Pilia ang hustong tubag sa mga pangutana
pinaagi sa pagshade sa kahon abay sa mga pilianan.
Paggamit sa lain nga papel.
1. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang ubos nga tono?
Gamay nga tubig
Daghan nga tubig
2. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang taas nga tono?
Gamay nga tubig
Daghan nga tubig
3. Kung kuhaan nimo ang tubig nga naa sa
botilya, unsay mahitabo sa tono niini.
Magtaas ang tono
Mag-ubos ang tono
4. Kung dugangan nimo ang tubig nga naa sa
botilya, unsay mahitabo sa tono niini.
Magtaas ang tono
Mag-ubos ang tono
10
Hinumdumi
Kopyaha sa laing papel ang pamahayag sa kahon
sa inyong papel. Sulati ang mga linya sa hustong pulong
nga haom sa ideya sa mga pamahayag sa kahon.
Ang tono o pitch adunay kaubuson o katas-on.
Adunay ______ ug _______ nga tono o pitch. Mahimo nato
magamit ang lihok sa atong lawas sa pagsusi kung ang
________ taas ba o ubos. Ang mga butang pod sa atong
palibot anaa pod _______ sa ilang mga tingog kung
patingugon.
Buhata ug Kat-oni
Karon, tubaga kini nga mga pangutana.
Paminawa ang imong palibot. Unsa nga mga tingog
imong nadungog? Paghatag og upat (4) lamang ka
tinubdan niini nga tingog ug isulat sa inyong papel.
1. _______________________________
2. _______________________________
3. _______________________________
4. _______________________________
11
Unsa man ang tono sa mga tingog nga imong
nadungog?
Taas
Ubos
Kung taas ang tono sa tingog nga imong
nadungong, pakpak ug kantaha ang “Happy Birthday To
You”. Kung mubo ang tono sa tingog nga imong
nadungog, ibundak-bundak ang tiil og kantaha ang
“Twinkle Twinkle Little Star”.
Pagtantiya (Assessment)
Direksyon: Pilia ang husto nga tubag sa matag
pangutana. Palihog kuha ug laing papel ug isulat lamang
ang letra sa husto nga tubag sa matag numero.
1. Asa sa musunod ang adunay pinakataas nga tono
kung imong patingugon?
a. Balde
c. Kutsara ug tinidor
b. Bagol
d. Drum
2. Sa unsang posisyon matandi nimo ang pinakataas
nga tono o pitch sa tingog?
a. Naghigda
c. Nagkinto
b. Naglingkod
d. Naghapa
12
3. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang pinakaubos nga tono?
a. Tunga sa botilya nga tubig
b. Puno nga botilya sa tubig
c. Gamay nga tubig sa botilya
d. Walay sulod nga botilya
4. Sa unsang posisyon matandi ang pinakaubos nga
tono o pitch sa tingog?
a. Naghigda
c. Nagkinto
b. Naglingkod
d. Nagtindog
5. Sa unsa nga kadaghanon sa tubig sa botilya
imong madungog ang pinakataas nga tono?
a. Tunga sa botilya nga tubig
b. Puno nga botilya sa tubig
c. Gamay nga tubig sa botilya
d. Walay sulod nga botilya
13
Dugang nga Buluhaton
do
re
mi
fa
sol
la
ti
do
Gamit ang hulagway sa taas sunda ang silaba sa
“Doe, A Deer” nga gihatag sa ubos.
do re
mi
do mi
do mi
re
fa
fa
re
mi
14
mi
fa
Ikaduhang
Pagtantiya
1. Daghan
nga tubig
2. Gamay
nga tubig
3. Magtaas
ang tono
4. Mag-ubos
ang tono
Pasiunang
Pagsulay
1. B
2. C
3. A
4. D
5. C
15
Pagtantiya
1. C
2. C
3. B
4. A
5. D
Pagsusi
1. Ubos
2. Taas
3. Ubos
4. Ubos
5. Taas
Unang
Pagtantiya
1. C
2. A
3. B
4. C
5. C
Susi sa Insaktong Tubag
Pakisayran
Sarrazin, Natalie, Music and the Child, SUNY College at
Brockport, https://textbooks.opensuny.org/musicand-the-child/, Open SUNY Textbooks, CC BY-NC-SA,
Attribution-NonCommercial-ShareAlike
16
Alang sa inyong mga pangutana o komento, sulat o tawag sa:
Department of Education – Division of Camiguin
B. Aranas St., Poblacion, Mambajao, Camiguin Province
Email Address: depedcamiguin@gmail.com, camiguin@deped.gov.ph
Cellphone no: 09057284681
LISTAHAN SA NAGGAMIT SA MODYUL
Pangalan sa Petsa sa
Pirma sa Petsa sa Pirma sa
Naggamit
Paghulam Naggamit Pag-uli Maestra