T.C. ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPORYÜKSEKOKULU DERSİN ADI EĞİTİM SOSYOLOJİSİ ÖDEV BAŞLIĞI TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN TEMEL AMAÇLARI VE GENEL İLKELERİ HAZIRLAYAN (Adı Soyadı Okul Numarası) BEYZA NUR KIZIL-201001063 DERSİN HOCASI YRD.DOÇ.DR ALPTÜRK AKÇÖLTEKİN 1. 1 ARDAHAN-2020 İÇİNDEKİLER Sayfa No 1. GİRİŞ…………………………………………………………………………………..3 2. TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN AMAÇLARI………………………………………….3-5 3. TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN TEMEL İLKELERİ…………………………………..5-8 4. EĞİTİMLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER………………………………..…8-9 5. TÜRK MİLLİ EĞİTİM SİSTEMİNİN GENEL YAPISI……………………….….9-13 6. KAYNAKÇA…………………………………………………………………………14 1. 2 TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN AMAÇLARI I. GİRİŞ Bu çalışmada Türk milli eğitiminin amaçları ve temel ilkelerinden “genellik ve eşitlik”, “eğitim hakkı”, “demokrasi eğitimi”, “bilimsellik” ve “planlılık” ele alınmaktadır. II. TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN AMAÇLARI Ülkemizde Milli Eğitim politikası merkezde oluşturulmaktadır. Eğitimle ilgili yasalar, yönetmelikler, eğitim programları ve diğer kararlar merkezden uygulama yerine duyurulmaktadır. Her bir eğitim kademesinde, programların başında, milli eğitim politikası kaynaklı ve Türkiye’de eğitim gören her bireyi ilgilendiren milli eğitim amaçları yer almaktadır. Bu amaçların belli bir kademede ve belli bir okul tipinde ne düzeyde gerçekleşeceğini gösteren okulun amaçları da milli eğitimin amaçlarını izlemektedir. Disiplinlerin amaçlarının okul amaçlarıyla ve dolaylı olarak milli eğitim amaçlarıyla ilişkili olmasına dikkat edilmektedir. Milli eğitimin amaçları, kademe kademe somutlaşan amaçlara ışık tutmakta ve herbir derste öğretmen, dolaylı olarak milli eğitim amaçlarının gerçekleşmesine katkıda bulunmaktadır. Eğitim, amaçsız yapılamayan bir etkinliktir. Bir sistemin başarılı olup olmadığının anlaşılması için amaçlarına ulaşılma düzeyine bakılmaktadır. Buna göre Türk Milli Eğitiminin başarılı olup olmadığının anlaşılması için öncelikle 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Yasası’nda yer alan Türk Milli Eğitiminin amaçlarının gözden geçirilmesi gerekmektedir. Türk Milli Eğitiminin genel amacı, Türk milletinin bütün bireylerini; 1. Atatürk devrimlerine ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı, Türk milletinin ulusal, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek; 2. Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek; 1. 3 3. İlgi, eğilim ve yeteneklerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle yaşama hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak; Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı ve seçkin bir ortağı yapmaktır (MEB,2000). Gayrisafi milli hasıladan (GSMH) eğitime ayrılan payın yüzde 2.2 olduğu Türkiye’nin, Etiyopya, Kenya, Fas, Kongo Cumhuriyeti gibi Afrika ülkelerinin bile gerisinde kaldığı ve pekçok açıdan eğitim alanında ülkemizin üçüncü dünya ülkeleri arasında yer aldığı düşünülürse ülkemizin bu amaçlara ulaşmasının ne kadar güç olduğunu anlamak olasıdır. Türkiye gerçeklerine bakıldığında, eğitim yılı ortalamasının 3,6 yıl olduğu; okulöncesi eğitimde okullaşma oranının yüzde 9, ilköğretimde yüzde 89, ortaöğretimde yüzde 55, yükseköğretimde yüzde 22 olduğu; 2001 yılında 500 okulun kapalı olduğu; ülkedeki her 100 çocuktan 21’inin okuma yazma bilmediği; kız çocuklarının yüzde 30’unun okula gitmediği, ilköğretim çağ nüfusunun yüzde 11’inin ilköğretim hakkından yararlanamadığı ve ilköğretimdeki öğrencilerin yüzde 47’sinin öğretmen şiddetine maruz kaldığı görülmektedir. Ayrıca, her yüz çocuktan 30’u çalışmakta ve çalışan çocukların da yüzde 78’I okula devam etmemektedir (Dikenli, 4 Eylül,2001; Oprukçu,2001). Bu durumda “sosyal hukuk devleti”, “beden, zihin, ahlak ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı gelişmiş kişilikler”den sözetmek güçleşmektedir. Toplumdaki ahlaki çöküş, kapkaç olaylarının artması, trafikte ya da benzer bir sosyal etkinlikte hak ihlalleri de dengeli ve sağlıklı gelişmemiş kuşaklar yetişmemiş olduğunun göstergesidir. Okullaşma oranı, ülkenin tüm bireylerine eğitim hizmetini götüremediğini göstermektedir. Sınıflar 30 kişilik olduğunda 186 bin öğretmene gerksinim duyulmaktadır. Bu durumda halen (2001- 2002) 50 bin öğretmene ihtiyaç vardır. 2001 yılının sonunda Hakkari’de bir dersliğe ortalama 69, Van’da 60, Diyarbakır ve Gaziantep’te 62, Şanlıurfa’da 67, İstanbul’da 64 öğrenci düşmektedir. 20 bin okulda ikili öğretim yapılırken 17 bin okulda 400 bin öğrenci birleştirilmiş sınıflarda eğitim görmeye devam etmektedir (Dikenli, 4 Eylül, 2001). Bu durumda, “ilgi, eğilim ve becerileri geliştirecek bilgi, beceri ve davranışlar kazanılması”nın pek olası görünmediği açıktır. ÖSS’deki başarısızlık da eğitimin amaçlarına ulaşamadığını doğrular niteliktedir. Milli Eğitim Temel Yasasına göre, sistem, “insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan, yapıcı, yaratıcı ve verimli” kişiler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Oysa, Sivas, Susurluk, Gültepe, Gazi Mahallesi olaylarına karışan suçlular bile adil 1. 4 şekilde yargılanmamışken, haklarını almak için gösteri yapan üniversite öğrencileri basının gözü önünde devletin kolluk güçlerince dövülebiliyorken, üniversite öğretim üyelerinin bile düşüncelerini özgürce dile getirme hakkı yokken yani Türkiye Cumhuriyeti’nin kendisi insan haklarına saygılı değil, kişilikleri ezen, topluma karşı duyarsız ve sorumsuz, yaratıcılığı ve verimliliği baltalayan bir tavır içindeyken bu niteliklere sahip bireyler yetiştirebilmesi mümkün görünmemektedir. Bu verilere bakarak, Türk Milli Eğitimi’nin amaçlarına ulaşamadığını ve dolayısıyla da sistemin başarılı olarak kabul edilemeyeceğini söylemek yanlış olmaz. Bu başarısızlığın kaynağı ise, Okçabol (2001)’ye göre, yönetim (siyasal tercihler, Milli Eğitim Bakanları, Bakanlık Bürokrasisi ve örgüt yapısı)dır. III. TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN TEMEL İLKELERİ Türk eğitim sisteminin temel ilkeleri 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 4 ila 17. maddelerinde 14 madde halinde ifade edilmiştir. 1. Genellik ve eşitlik Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet, engellilik ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açıktır. Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. 2. Ferdin ve toplumun ihtiyaçları Milli eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir. 3. Yöneltme Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilirler. 4. Eğitim hakkı İlköğretim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. İlköğretim kurumlarından sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanırlar. 1. 5 5. Fırsat ve imkân eşitliği Eğitimde kadın, erkek herkese fırsat ve imkan eşitliği sağlanır. Maddi imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin en yüksek eğitim kademelerine kadar öğrenim görmelerini sağlamak amacıyla parasız yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla gerekli yardımlar yapılır. Özel eğitime ve korunmaya muhtaç çocukları yetiştirmek için özel tedbirler alınır. 6. Süreklilik Fertlerin genel ve mesleki eğitimlerinin hayat boyunca devam etmesi esastır. Gençlerin eğitimi yanında, hayata ve iş alanlarına olumlu bir şekilde uymalarına yardımcı olmak üzere, yetişkinlerin sürekli eğitimini sağlamak için gerekli tedbirleri almak da bir eğitim görevidir 7. Atatürk inkılâp ve ilkeleri ve Atatürk milliyetçiliği Eğitim sistemimizin her derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk inkılap ve ilkeleri ve Anayasada ifadesini bulmuş olan Atatürk milliyetçiliği temel olarak alınır. Milli ahlak ve milli kültürün bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli ile evrensel kültür içinde korunup geliştirilmesine ve öğretilmesine önem verilir. Milli birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin, eğitimin her kademesinde, özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan öğretilmesine önem verilir; çağdaş eğitim ve bilim dili halinde zenginleşmesine çalışılır ve bu maksatla Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ile işbirliği yapılarak Mili Eğitim Bakanlığınca gereken tedbirler alınır. 8. Demokrasi eğitimi Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik bir toplum düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için yurttaşların sahip olmaları gereken demokrasi bilincinin, yurt yönetimine ait bilgi, anlayış ve davranışlarla sorumluluk duygusunun ve manevi değerlere saygının, her türlü eğitim çalışmalarında öğrencilere kazandırılıp geliştirilmesine çalışılır; ancak, eğitim kurumlarında Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine aykırı siyasi ve ideolojik telkinler yapılmasına ve bu nitelikteki günlük siyasi olay ve tartışmalara karışılmasına hiçbir şekilde meydan verilmez 1. 6 9. Laiklik Türk milli eğitiminde laiklik esastır. Din kültürü ve ahlak öğretimi ilköğretim okulları ile lise ve dengi okullarda okutulan zorunlu dersler arasında yer alır. 10. Bilimsellik Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir. Eğitimde verimliliğin artırılması ve sürekli olarak gelişme ve yenileşmenin sağlanması bilimsel araştırma ve değerlendirmelere dayalı olarak yapılır. Bilgi ve teknoloji üretmek ve kültürümüzü geliştirmekle görevli eğitim kurumları gereğince donatılıp güçlendirilir; bu yöndeki çalışmalar maddi ve manevi bakımından teşvik edilir ve desteklenir. 11. Planlılık Milli eğitimin gelişmesi iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınma hedeflerine uygun olarak eğitim - insangücü - istihdam ilişkileri dikkate alınmak suretiyle, sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli teknolojik gelişmeyi sağlayacak mesleki ve teknik eğitime ağırlık verecek biçimde planlanır ve gerçekleştirilir. Mesleklerin kademeleri ve her kademenin unvan, yetki ve sorumlulukları kanunla tespit edilir ve her derece ve türdeki örgün ve yaygın mesleki eğitim kurumlarının kuruluş ve programları bu kademelere uygun olarak düzenlenir. Eğitim kurumlarının yer, personel, bina, tesis ve ekleri, donatım, araç, gereç ve kapasiteleri ile ilgili standartlar önceden tespit edilir ve kurumların bu standartlara göre optimal büyüklükte kurulması ve verimli olarak işletilmesi sağlanır. 12. Karma eğitim Okullarda kız ve erkek karma eğitim yapılması esastır. Ancak eğitimin türüne, imkân ve zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca erkek öğrencilere ayrılabilir. 13. Eğitim kampüsleri ve okul ile ailenin işbirliği Aynı alan içinde birden fazla örgün ve/veya yaygın eğitim kurumunun bir arada bulunması halinde eğitim kampüsü kurulabilir ve bunların ortak ihtiyaçlarını karşılamak üzere eğitim kampüsü yönetimi oluşturulabilir. 1. 7 14. Her yerde eğitim Milli eğitimin amaçları yalnız resmi ve özel eğitim kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede, işyerlerinde, her yerde ve her fırsatta gerçekleştirilmeye çalışılır. Resmi, özel ve gönüllü her kuruluşun eğitimle ilgili faaliyetleri, Milli Eğitim amaçlarına uygunluğu bakımından Milli Eğitim Bakanlığının denetimine tabidir. Eğitimle İlgili Yasal Düzenlemeler • 1739 - Milli Eğitim Temel Kanunu • 222 - İlköğretim ve Eğitim Kanunu • 652 - MEB Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK • 430 - Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Kanunu • 3308 - Mesleki Eğitim Kanunu • 2547 - Yükseköğretim Kanunu • 5580 - Özel Öğretim Kurumları Kanunu • 657 - Devlet Memurları Kanunu • MEB’na Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik 1739 - Milli Eğitim Temel Kanunu Türk eğitim sisteminin omurgasını şekillendirir. Milli eğitimin üç genel amacını (Md.2) 14 temel ilkesini (Md. 4-17) belirler. Eğitim sisteminin yapısını örgün ve yaygın eğitim olarak iki bölüme ayırır. Örgün eğitim basamakları: – Okul Öncesi Eğitim, – İlköğretim, – Ortaöğretim ve – Yükseköğretim Yaygın eğitim: “Örgün eğitim sistemine hiç girmemiş yahut, herhangi bir kademesinde bulunan veya bu kademeden çıkmış vatandaşlara, örgün eğitimin yanında veya dışında verilen eğitimdir.” 1. 8 222 - İlköğretim ve Eğitim Kanunu “İlköğretim, kadın erkek bütün Türklerin milli gayelere uygun olarak bedeni, zihni ve ahlaki gelişmelerine ve yetişmelerine hizmet eden temel eğitim ve öğretimdir.” Okula Başlama Yaşı: • Okulöncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde (Md. 11) belirlenmiştir: ➢66 ayını dolduran çocukların ilkokula kaydı yapılır. ➢60 – 65 ay: Velinin yazılı isteği ile kaydedilir. ➢66, 67 ve 68 ay: Velinin dilekçesiyle 1 yıl ertelenebilir ➢69, 70 ve 71 ay: İlkokula başlamaya hazır olmadıklarını belgeleyen sağlık raporu ile 1 yıl ertelenebilir ➢72 ay ve üzeri: Zorunlu kaydedilir. 652 - MEB Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK ➢Millî Eğitim Bakanlığının kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarını düzenler. ➢Bakanlık, merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatı olmak üzere üç ana yapıdan oluşur. ➢Millî Eğitim Şûrası Bakanlığın en yüksek danışma kuruludur. ➢Şûranın toplanmasıyla ilgili sekreterya işlerini Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı yürütür. 430 - Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Kanunu • 3 Mart 1924’te çıkarıldı. • Tüm eğitim ve öğretim kurumları Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı) bünyesinde toplanmıştır. • Darülfünun’da (İstanbul Üniversitesi) imam ve hatip yetiştirilmesi amacıyla bir İlahiyat Fakültesi kurulması kararlaştırılmıştır. • Kanun, Anayasanın 174. maddesinde düzenlenen inkılap kanunlarının korunması kapsamında anayasal koruma altındadır. TÜRK MİLLÎ EĞİTİM SİSTEMİNİN GENEL YAPISI Türk Millî eğitim sistemi, bireylerin eğitim gereksinimlerini karşılayacak şekilde ve bir bütünlük içinde "örgün eğitim" ve "yaygın eğitim" olmak üzere, iki ana bölümden oluşur. 1. 9 ÖRGÜN EĞİTİM Örgün eğitim, belirli yaş grubundaki ve aynı seviyedeki bireylere, amaca göre hazırlanmış programlarla okul çatısı altında yapılan düzenli eğitimdir. Örgün eğitim, okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarını kapsamaktadır. Okul Öncesi Eğitim Okul öncesi eğitim; isteğe bağlı olarak zorunlu ilköğretim çağına gelmemiş 3-5 yaş grubundaki çocukların eğitimini kapsar. Okul öncesi eğitim kurumları, bağımsız ana okulları olarak kurulabildikleri gibi, kız meslek liselerine bağlı uygulama sınıfları ile diğer öğretim kurumlarına bağlı anasınıfları olarak da açılabilmektedir. Okul öncesi eğitimin amacı; çocukların bedensel, zihinsel, duygusal gelişimini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını, onların ilköğretime hazırlanmasını, koşulları elverişsiz çevrelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme ortamı yaratılmasını, Türkçe'nin doğru ve güzel konuşulmasını sağlamaktır. İlköğretim İlköğretim, 6-14 yaş grubundaki çocukların eğitim ve öğretimini kapsar. İlköğretimin amacı; her Türk çocuğunun iyi birer yurttaş olabilmesi için, gerekli temel bilgi, beceri, davranış ve alışkanlık kazanmasını, millî ahlak anlayışına uygun olarak yetişmesini, ilgi, yeti ve yetenekleri doğrultusunda hayata ve bir üst öğrenime hazırlanmasını sağlamaktır. İlköğretim kız ve erkek bütün yurttaşlar için zorunludur ve Devlet okullarında parasızdır. İlköğretim kurumları sekiz yıllık okullardan oluşur. Bu okullarda kesintisiz eğitim yapılır ve bitirenlere ilköğretim diploması verilir. Ortaöğretim Ortaöğretim; ilköğretime dayalı, en az dört yıllık genel, meslekî ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. Ortaöğretimin amacı; öğrencilere asgarî ortak bir genel kültür vermek, birey ve toplum sorunlarını tanıtmak ve çözüm yolları aramak, ülkenin sosyo-ekonomik ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunacak bilinci kazandırarak öğrencileri ilgi, yeti ve yetenekleri doğrultusunda yükseköğretime, hem yükseköğretime hem mesleğe veya hayata ve iş alanlarına hazırlamaktır. 1. 10 Ortaöğretim; * Genel ortaöğretim *Meslekî ve teknik ortaöğretim olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Ortaöğretim, çeşitli programlar uygulayan liselerden meydana gelir ve öğrenciler, istek ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda bu programlardan birine yönelerek yetişme imkânı bulurlar. Genel Ortaöğretim: Genel ortaöğretimin amacı; öğrencileri ortaöğretim seviyesinde asgari genel kültüre sahip, toplumun sorunlarını tanıyan, ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunan insanlar olarak yetiştirmek ve yükseköğretime hazırlamaktır. Genel ortaöğretim; Genel liseler, Anadolu liseleri, Fen liseleri, sosyal bilimler liseleri Anadolu öğretmen liseleri, spor liseleri, Anadolu güzel sanatlar liseleri ve Çok programlı liselerden oluşmaktadır. Meslekî ve Teknik Ortaöğretim: Meslekî ve teknik ortaöğretim; iş ve meslek alanlarına iş gücü yetiştiren ve öğrencileri yükseköğretime hazırlayan öğretim kurumlarıdır. Meslekî ve teknik ortaöğretim; Erkek teknik öğretim okulları, Kız teknik öğretim okulları, Ticaret ve turizm öğretimi okulları ve Din öğretimi okullarından oluşmaktadır. Özel Eğitim Özel eğitimin amacı; özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayarak onları toplumla bütünleştirmek ve meslek sahibi yapmaktır. Özel eğitim okulları Türk millî eğitim sistemindeki kademelendirmeye göre yapılandırılmıştır. Ancak, diğer okullardan farklı olarak, ilköğretim öncesinde hazırlık sınıfı bulunmaktadır. İlköğretime devam edecek durumda olan engelli öğrenciler hazırlık sınıfına alınmadan ilköğretime başlamaktadır. Özel eğitim okullarında; Görme Engellilerin Eğitimi, İşitme Engellilerin Eğitimi, Ortopedik Engellilerin Eğitimi, Zihinsel Engellilerin Eğitimi, Süreğen Hastalığı Olanların Eğitimi, Otistik Çocukların Eğitimi, Üstün veya Özel Yeteneklilerin Eğitimi ve Kaynaştırma ve Özel Sınıflarda Eğitim kategorilerinde eğitim verilmektedir 1. 11 Yükseköğretim Yükseköğretim, ortaöğretime dayalı en az iki yıllık yüksek öğrenim veren, en üst seviyeli insan gücünün ve bilimsel araştırma alanlarının istediği elemanları yetiştiren eğitim kurumlarının tümünü kapsar. Yüksek öğretimin amaç ve görevleri, millî eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak; 1. . Öğrencileri ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda yurdumuzun bilim politikasına ve toplumun yüksek seviyede ve çeşitli kademelerdeki insangücü ihtiyaçlarına göre yetiştirmek 2. Çeşitli kademelerde bilimsel öğretim yapmak, 3. Yurdumuzu ilgilendirenler başta olmak üzere, bütün bilimsel, teknik ve kültürel sorunları çözmek için bilimleri genişletip derinleştirecek inceleme ve araştırmalarda bulunmak, 4. Yurdumuzun türlü yönde ilerleme ve gelişmesini ilgilendiren bütün sorunları, Hükümet ve kurumlarla da elbirliği etmek suretiyle öğretim ve araştırma konusu yaparak sonuçlarını toplumun yararlanmasına sunmak ve Hükümetçe istenecek inceleme ve araştırmaları sonuçlandırarak düşüncelerini bildirmek, 5. Araştırma ve incelemelerin sonuçlarını gösteren, bilim ve tekniğin ilerlemesini sağlayan her türlü yayınları yapmak, 6. Türk toplumunun genel seviyesini yükseltici ve kamu oyunu aydınlatıcı bilim verilerini sözle, yazı ile halka yaymak ve yaygın eğitim hizmetlerinde bulunmaktır. Yükseköğretim kurumları; Üniversite, fakülte, enstitü, yüksekokul, konservatuar, meslek yüksekokulu ile uygulama ve araştırma merkezlerinden oluşmaktadır. YAYGIN EĞİTİM Yaygın eğitim, örgün eğitim sistemine hiç girmemiş, herhangi bir kademesinde bulunan veya bu kademelerden birinden ayrılmış olan bireylere ilgi ve gereksinme duydukları alanda örgün eğitim yanında veya dışında düzenlenen eğitim faaliyetlerinin tümünü kapsar. 1. 12 Yaygın eğitim; genel ve meslekî teknik yaygın eğitim olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Yaygın eğitim kurumları şunlardır: Halk eğitimi merkezleri, Çıraklık eğitimi merkezleri, Pratik kız sanat okulları, Olgunlaşma enstitüleri, Endüstri pratik sanat okulları, Mesleki eğitim merkezi, Yetişkinler teknik eğitim merkezleri, Özel kurslar, Özel dershaneler, Eğitim ve uygulama okulları(özel eğitim), Meslek okulları(özel eğitim), Meslekî eğitim merkezleri (özel eğitim), Bilim ve sanat merkezleri (özel eğitim), Açık ilköğretim okulu, Açık öğretim lisesi. Yaygın eğitim, yetişkinlere okuma-yazma öğretmek, temel bilgiler vermek, en son devam ettikleri öğrenim kademesinde edindikleri bilgi ve kabiliyetlerini geliştirmek ve hayatını kazanmasını sağlayacak yeni imkânlar kazandırmak amacıyla verilen okul dışı eğitimdir. 1. 13 KAYNAKÇA 1. file:///C:/Users/Hewlett%20Packard/Downloads/Turk_Milli_Egitimin in_Amaclari.pdf 2. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/80298/mod_resource/co ntent/0/4.HAFTA.pdf 3. https://sites.google.com/site/osmanlidaegitim/tuerk-egitim-sistemi 1. 14