‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫راه اندازی موفق از اولین‬
‫‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫تهیه کننده ‪:‬‬
‫آقای مهندس مهرداد ملک زاده‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫در واحد آمونیاک کشور اندونزی‬
‫در اواسط سال ‪ PT Panca Amera Utama 2018‬با عنوان ‪ ، PAU‬واحد آمونیاک در کشور اندونزی با حجم‬
‫تولید ‪ 700000‬تن در سال با موفقیت راه اندازی شد‪ ،‬این واحد آمونیاک در مرکز سوالوسی در اندونزی قرار‬
‫گرفته است‪PAU .‬اولین واحدی است که از تکنولوژی ترکیبی ‪Purifier‬و ‪KRES‬با هم در یک واحد استفاده می‬
‫کند (‪ )Purifier plus‬تکنولوژی ‪KRES‬در شرکت های موجود مختلف جهت افزایش ظرفیت ‪،‬کاهش مصرف انرژی‬
‫و یا صرفه جویی در گاز طبیعی با موفقیت اجرا شد‪ .‬همچنین تکنولوژی ‪ Purifier‬از سال ‪ 1966‬به صورت موفق در‬
‫نیروگاهها استفاده شده است‪PAU .‬اولین شرکتی است که استفاده از تکنولوژی ‪Purifier plus‬آن را منحصر به فرد‬
‫ساخته است‪.‬‬
‫راه اندازی واحد آمونیاک ‪ PAU‬در آگوست ‪ 2018‬با موفقیت در کمترین مصرف گاز طبیعی و انرژی برای تولید هر‬
‫تن آمونیاک کامل گردید‪.‬‬
‫این مقاله تجربیات اجرا وراه اندازی را در اختیار شما قرار می دهد و خصوصیات برجسته طراحی و فرایند آمونیاک را‬
‫توصیف می کندوهمچنین در مورد چالش ها و مسائل و درس های کلیدی آموخته شده در هنگام راه اندازی بحث‬
‫می کند‪.‬‬
‫نمای کلی پروژه‬
‫‪ PAU‬با ظرفیت تولید ‪ 700000‬تن در سال آمونیاک در اندونزی ساخته و به بهره برداری رسیده است‪ .‬این یکی از‬
‫بزرگترین پروژه های صنعتی در شرق اندونزی است که از دستورالعمل دولت برای افزایش ارزش افزوده داخلی و‬
‫تحریک اقتصاد منطقه ای حمایت می کند‪.‬‬
‫این واحد آمونیاک خصوصا برای نیاز باالی ‪ PAU‬در استفاده از تکنولوژی جدید برای ایجاد تاسیسات پیشرفته با‬
‫مصرف کم گاز طبیعی ‪،‬راندمان باال و قابلیت اطمینان باال طراحی شده است‪.‬‬
‫‪PAU‬یک شرکت خصوصی است که توسط شرکت ‪ SEP‬در سال ‪ ۲۰۰۴‬تاسیس شد‪،‬در سال ‪ SEP 2011‬مالک‬
‫بزرگترین پاالیشگاه نفت خام مایع )‪(LPG‬در اندونزی شد‪.‬‬
‫زمان بندی پروژه‬
‫در ماه مارس ‪PAU ،2014‬قرارداد فروش گاز را با ‪ JOB PMTS‬برای تامین گاز طبیعی این کارخانه امضا کرد ‪.‬در‬
‫ماه ژوئن سال ‪PAU ،2015‬با شرکت ‪ Mitsubishi Corporation‬قرارداد را برای ‪ ٪100‬آمونیاک امضا کرد ‪.‬در‬
‫ماه جوالی سال ‪PAU ،2015‬با تأسیس یک صندوق حمایت از پروژه با یک کنسرسیوم از ‪ 8‬موسسه به رهبری‬
‫شرکت مالی بین المللی)‪ (IFC‬موفق به بسته شدن توافق مالی شد‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫اولین بار حمل آمونیاک از کارخانه ‪ PAU‬به بازار جهانی در تاریخ ‪ 7‬جوالی ‪ 2018‬فرستاده شد‪ .‬اجرای آزمایشی این‬
‫کارخانه در ‪ 17‬اگوست ‪ 2018‬با موفقیت انجام شد‪.‬‬
‫شرکت ‪ PAU‬اولین کارخانه آمونیاک در سوالوسی و دومین کارخانه خصوصی در اندونزی است و در واقع اندونزی را‬
‫در خط مقدم تولید آمونیاک جهان قرار داده است‪.‬‬
‫محل کارخانه‬
‫واحد آمونیاک ‪ PAU‬در یک منطقه ای سرسبز واقع در مجاورت ساحل دریا سوالوسی در اندونزی در فاصله ی‬
‫هوایی ‪ 1864‬کیلومتر از جاکارتا قرار گرفته است‪.‬‬
‫شکل ‪:1‬مکان شرکت ‪PAU‬‬
‫همانطور که این شرکت در مجاورت ساحل و منطقه تنوع زیستی ساخته شده است‪ ،‬محیط زیست و تنوع زیستی‬
‫جنبه های حیاتی برای عملیات شرکت ‪ PAU‬دارد که از زمان آغاز پروژه به دقت برنامه ریزی کرده است تا حداقل‬
‫تاثیرات بر محیط زیست را داشته باشد ‪ .‬این شرکت تمام مجوزهای الزم مربوط به مسائل زیست محیطی را گرفته‬
‫وعالوه بر آن حمایت مالی از برنامه حفاظت از پرنده ‪ Maleo‬برای حفظ و بهبود تنوع زیستی در منطقه را بر عهده‬
‫گرفته است‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫خوراک ورودی ‪،‬مخازن ذخیره سازی و حمل و نقل محصول‬
‫گاز طبیعی برای این کارخانه از میدان گازی ‪ Senoro - Toili‬که توسط ‪ JOB PMTS‬بهره برداری میشود تامین‬
‫میگردد ‪ .‬آب دریا تنها منبع آب در کل مجموعه است ‪ .‬پس از فرآورش‪ ،‬آب شیرین تولید میشود و برای تولید بخار‬
‫و تولید آمونیاک استفاده می گردد‪ .‬همچنین آب دریا برای سرمایش در مبدلهای اصلی مانند کندانسور سطحی‬
‫مربوط به توربین های بخار و مبدل سرد سازی استفاده می گردد‪.‬‬
‫مابقی فرایند خنک کننده واحد از کولینگ مدار بسته استفاده می کند که در مبدل های نوع ‪ plate‬توسط آب دریا‬
‫انجام می شود‪.‬‬
‫واحد آمونیاک خودکفا می باشد ومحصول آمونیاک تولیدی در دو تانک ذخیره با ظرفیت ‪۳۰۰۰۰‬تن قبل از بارگیری‬
‫ذخیره میشود ‪ .‬کشتیهای اقیانوس پیما جهت حمل آمونیاک به مصرف کننده ها استفاده می شوند و یک اسکله‬
‫اختصاصی برای بارگیری کشتی ها ساخته شدهاست‪.‬‬
‫شکل ‪ :2‬بارگیری اولین کشتی آمونیاک‬
‫پیکربندی پروژه‬
‫با توجه به محل سایت‪ ،‬الزم بود که این واحد عملیاتی با تمام امکانات مورد نیاز برای ساخت و ساز‪ ،‬راه اندازی و‬
‫عملیات نرمال خودکفا باشد ‪.‬از این رو‪ ،‬عالوه بر واحد آمونیاک‪ ،‬این پروژه شامل دو بویلر کمکی‪ ،‬چهار موتور گازی‬
‫)‪ ،(GE‬یک ژنراتوربا توربین بخار)‪ ، (STG‬یک ژنراتوربا دیزل اضطراری)‪ ، (EDG‬یک کارخانه تولید گاز بی اثر)‪، (N2‬‬
‫یک کارخانه آب شیرین کن ‪ ،‬فلر برای سایت و مخزن ذخیره سازی آمونیاک ‪ ،‬سیستم های آب خنک کننده بسته و‬
‫باز ‪ ،‬مخازن ذخیره آمونیاک و همچنین اسکله جهت حمل و نقل دریایی همانطور که در باال اشاره شد‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫اجرای پروژه‬
‫مدیریت توسعه پروژه توسط ‪ PAU‬انجام گرفت و توسط مشاوران خارجی و ارائه دهندگان خدمات مدیریت پروژه‬
‫پشتیبانی گردید‪ .‬مدیریت جامع و موثر با اتخاذ شیوه های بین المللی خوب در قرارداد به دست آمد ‪.‬یک ویژگی‬
‫کلیدی در استراتژی اجرای پروژه این بود که اطمینان حاصل شود که کارخانه ایمن‪ ،‬کارآمد و قابل اطمینان طراحی‬
‫شده و بر اساس تکنولوژی اثبات شده و توسط پیمانکاران و تامین کنندگان با تجربه ساخته شده است‪.‬‬
‫قراردادهای مربوط به مجوز واحد آمونیاک ‪ ،‬بسته های طراحی مهندسی پایه ‪ ،‬تامین تجهیزات اختصاصی و همچنین‬
‫تضمین ایمنی ‪ ،‬کیفیت و ثبات طراحی کلی کارخانه به شرکت ‪ KBR‬داده شد‪ .‬از سوی دیگر شرکت ‪ KBR‬در فعالیت‬
‫هایی از قبیل مروری بر طراحی یوتیلیتی ‪،‬طراحی جزییات مهندسی و همچنین مروری بر مدل سه بعدی واحد و‬
‫مخاطرات سایت شرکت ‪ PAU‬را پشتیبانی کرد‪.‬‬
‫با توجه به اینکه واحد آمونیاک از جهت مکان و فاصله دور از مرکز عمده فروشی قطعات یدکی بود ‪ ،‬شرکت ‪ PAU‬از‬
‫‪KBR‬برای توسعه سیستم مدیریت ایمنی مبتنی بر راه حل های تعمیرات نگهداری پیشگیرانه استفاده کرد‪.‬‬
‫برای اطمینان از راه اندازی ایمن و کارآمد واحد آمونیاک‪ ،‬شرکت ‪ KBR‬با استفاده از یک نرم افزار شبیه سازی فرایند‬
‫از نوع دینامیک (‪ )OTS‬تیم عملیاتی ‪ PAU‬را آموزش داد‪ .‬همچنین شرکت ‪ KBR‬خدمات مشاوره ای را قبل از راه‬
‫اندازی و در زمان راه اندازی با پوشش ‪ 24‬ساعت در روز و ‪ 7‬روز در هفته ارائه داد‪.‬‬
‫قرارداد مهندسی‪ ،‬تدارکات و ساخت و ساز )‪ (EPC‬و نیز ارائه خدمات راه اندازی به شرکت ‪ REKIND‬داده شد‪ .‬در‬
‫تمام مراحل پروژه شرکت های ‪ KBR ،PAU‬و‪ REKIND‬با هدف مشترک طراحی و ساخت ایمن‪ ،‬قابل اعتماد و‬
‫انرژی کارآمد واحد آمونیاک در سطح جهانی همکاری می کردند‪.‬‬
‫پس از راهاندازی موفقیتآمیز واحد آمونیاک‪ ،‬شرکت ‪ KBR‬خدمات کنترل از راه دور را ارایه داد و به ‪ PAU‬در به‬
‫حداکثر رساندن کارایی عملیاتی و سودآوری واحد آمونیاک از طریق پنج ماژول تخصص در مدیریت تولید‪ ،‬بهرهوری‬
‫انرژی‪ ،‬تعمیرات و نگهداری‪ ،‬قابلیت اطمینان و سازگاری با محیط زیست کمک کرد‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫ویژگی های طراحی واحد آمونیاک‬
‫پروژه آمونیاک ‪ PAU‬دارای اهداف کلیدی متعددی بود‪ :‬مصرف حداقل گاز طبیعی ‪ ،‬راندمان باال و قابلیت‬
‫اطمینان باال‪.‬‬
‫با توجه به اینکه واحد آمونیاک یک واحد مستقل است‪ ،‬هیچ امکانی برای صادرات بخار به سایر واحدهای فرایندی‬
‫وجود ندارد‪ ،‬مقدار محدود صادرات بخار برای ‪ OSBL STG‬مورد نیاز است‪STG ،‬به گونه ای طراحی شده است که‬
‫در حالت نرمال عملیات آن را بر مبنای صادرات بخار ‪ 25‬تن بر ساعت از واحد آمونیاک و بخار تولید شده ‪ 15‬تن‬
‫بر ساعت از یکی از بویلرهای کمکی واحد ‪ OSBL‬انجام می شود ‪.‬بویلر واحد ‪ OSBL‬در حداقل ظرفیت نگهداری می‬
‫شود که می تواند در صورت هر گونه شرایط اضطراری در واحد آمونیاک به سرعت ظرفیت آن افزایش یابد تا بخار‬
‫اضافی را برای نگهداری کارخانه و جلوگیری از شات دان واحد تامین کند‪ .‬این الزام در محدود کردن صادرات بخار از‬
‫واحد آمونیاک باعث میشود که استفاده ازیکی ازویژگیهای کلیدی این تجهیز آنرا ایده ال کند‪Reforming .‬‬
‫)‪ KBR Exchanger System (KRES‬است که از قسمتی از بار حرارتی اضافی که جهت استیم سازی استفاده‬
‫میشود برای تبدیل گاز طبیعی به گاز سنتز بهره می برد‪ .‬از این گذشته ‪،‬اضافه کردن ‪ KRES‬منجر به کاهش لود‬
‫بر روی پرایمری ریفورمر شده که در نتیجه کاهش قابلتوجهی از بار حرارتی تشعشعی پرایمری ریفورمررا در بر‬
‫داشته و منجر به کاهش مصرف سوخت جهت فرایند ریفورمینگ می گردد‪ .‬گاز ذخیرهشده میتواند برای تولید‬
‫آمونیاک بیشتر مورد استفاده قرار گیرد ‪ ،‬در نتیجه ‪ KRES‬منجر به کاهش مصرف گاز طبیعی در هر تن آمونیاک‬
‫تولیدی میشود‪ .‬عالوه بر این ‪ KRES ،‬در عملیات تجاری موفق در کارخانههای مختلف از جمله ‪Methanex‬‬
‫کانادا)راه اندازی در سال ‪ Liaohe،) ۱۹۹۴‬چین )راه اندازی در سال ‪ CFCL ، ( ۲۰۰3‬هند (راه اندازی در سال‬
‫‪Nutrien Lima ،)2009‬ایاالتمتحده آمریکا)راه اندازی در سال ‪ ( ۲۰۱۵‬برای افزایش ظرفیت کارخانه بر روی‬
‫کاهش مصرف انرژی و گاز طبیعی کار کردهاست ‪ .‬بازخورد کارخانه های باال نشان میدهد که تکنولوژی ‪ KRES‬یک‬
‫تکنولوژی ثابت شده و قابلاعتماد است‪.‬‬
‫بنابراین برای برآورده کردن الزامات ‪ PAU‬و رسیدن به اهداف پروژه ‪،‬شرکت ‪ KBR‬واحد آمونیاک را بر اساس‬
‫تکنولوژی ‪ Purifier plus‬طراحی کرد‪ .‬شکل ‪ 13‬حالت ساده ای از نمودار جریان واحد را نشان می دهد‪ .‬ویژگیهای‬
‫برجسته این کارخانه آمونیاک در شکل های ‪ 1‬تا ‪ 9‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫پیکربندی فرایند با استفاده از ‪ KRES‬دربخش ریفورمینگ در شکل ‪ 3‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شکل ‪:3‬پیکربندی بخش ریفورمینگ ازکارخانه آمونیاک ‪PAU‬‬
‫همانطور که نشان داده شد‪ KRES ،‬به صورت موازی با پرایمری ریفورمر فعالیت می کند ‪ ،‬که نه تنها اندازه و لود‬
‫پرایمری ریفورمررا کاهش میدهد بلکه افت فشار را کاهش میدهد که منجر به کاهش مصرف انرژی توسط کمپرسور‬
‫سنتز (صرفهجویی در انرژی) می شود‪.‬‬
‫استفاده ازتکنولوژی ‪ KRES‬در فرآیند ذاتا انرژی بیشتری نسبت به فرآیندهای مرسوم ریفورمینگ شامل پرایمری و‬
‫سکندری ریفورمر دارد به این خاطر که ‪ KRES‬از باالترین حد ترمودینامیکی حرارت اضافی جهت ریفورمینگ استفاده‬
‫می کند ‪ .‬گاز ریفورم شده خروجی از سکندری ریفورمر در باالترین دما (حدود ‪ 900‬درجه سانتی گراد برای فرآیندی‬
‫با ‪ Purifier‬و حدود ‪1000‬درجه سانتی گراد برای فرآیندی بدون ‪ )Purifier‬که حرارت اضافی باالیی را با خود حمل‬
‫می کند‪ .‬در فرآیندهایی با ریفورمینگ مرسوم ‪ ،‬حرارت باالی گاز خروجی از سکندری ریفورمر صرف استیم سازی‬
‫شده و به درجه حرارت پایینی کاهش می یابد‪ .‬در این مبدل ریفورمینگ (‪ (KRES‬از این گرمای اضافی به جای مصرف‬
‫سوخت گاز طبیعی برای تولید گاز سنتز استفاده می شود‪ .‬نمودار حرارتی زیر نشان دهنده بار حرارتی سیال خروجی‬
‫از سکندری ریفورمر می باشد که قسمتی از آن به جای استیم سازی صرف ریفورمینگ با استفاده از مبدل حرارتی‬
‫ریفورمینگ ‪ KRES‬شده است‪(.‬شکل ‪)4‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شکل ‪:4‬نمودار حرارتی ‪KRES‬‬
‫مبدل حرارتی ریفورمینگ ‪ ، KBR‬یک مبدل حرارتی مکانیکی است و در عین حال یک مبدل حرارتی ساده ‪ ،‬متراکم‬
‫و انعطافپذیر است ‪ .‬لولههای کاتالیزوری‪ ،‬پر شده از یک کاتالیزور متعارف نیکل و از یک صفحه لوله آویزان میشوند‬
‫که این صفحه لوله در انتهای نسبتا خنکتر قرار دارد ‪ .‬با این طراحی‪ ،‬همانطور که در شکل ‪ ۵‬نشاندادهشده‪ ،‬هر لوله‬
‫برای افزایش طول در اثر انبساط آزاد است ‪ .‬شکل ‪ ۶‬تصویری واقعی از نصب ‪ KRES‬برای شرکت ‪ PAU‬رانشان‬
‫میدهد‪.‬‬
‫شکل ‪ KRES :6‬در شرکت ‪PAU‬‬
‫شکل ‪:5‬طراحی ‪KRES‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شرایط بهره برداری در سطح پایین تر نسبت به حالت نرمال برای پرایمری ریفورمر به لطف تکنولوژی ‪Purifier‬‬
‫ایجاد شد‪ .‬با استفاده از این تکنولوژی ‪ ،‬دمای خروجی تیوب های پرایمری در حدود ‪ ۶۹۰‬درجه سانتی گراد‪ ،‬حدود‬
‫‪ ۱۰۰‬درجه سانتی گراد سردتر از واحد های معمولی است که باعث افزایش طول عمر پرایمری ریفورمر و همچنین‬
‫باعث اطمینان در بهره برداری با نسبت استیم به کربن پایین ترکه سبب کاهش مصرف انرژی می گردد را شامل می‬
‫شود‪.‬‬
‫تکنولوژی ‪ Purifier‬از ‪ %50‬هوای اضافی در سکندری ریفورمر استفاده می کند که خود سبب انتقال وظیفه‬
‫ریفورمینگ از پرایمری به سکندری ریفورمر می گردد‪.‬این کاهش در وظیفه پرایمری ریفورمر کاهش مصرف سوخت‪،‬‬
‫قابلیت استفاده از پرایمری ریفورمر کوچک تر و کم شدن هزینه تجهیزات میگردد‪.‬کمپرسورهوای فرآیند که توسط‬
‫یک توربین بخار به حرکت در می آید‪.‬‬
‫توربین و موتور به عنوان محرک فن های ‪ ID‬و ‪ FD‬ریفورمر که هر دو اطمینان از عملکرد آنها را تضمین می کنند‪.‬‬
‫شکل ‪:8‬سکندری ریفورمر ‪PAU‬‬
‫شکل ‪:7‬سکندری ریفورمر‬
‫سکندری ریفورمر با استفاده از یک ‪ KBR‬از محفظه اختالط غیرفلزی (نازل غیر فلزی) قابلیت اطمینان باال‬
‫طراحی خاص را در فرایند تامین می کند‪(.‬شکل ‪7‬و‪)8‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شرایط عملیاتی دیگ بخار در سطح پایین تر از حرارت خروجی ریفورمرنسبت به شرایط عادی که مدیون تکنولوژی‬
‫‪ KRES‬و‪ Purifier‬می باشد‪.‬دیگ بخار بر اساس طراحی ‪ KBR‬مبتنی بر سیرکوله طبیعی‪ water tube ،‬و‬
‫طراحی شناورساخته شده است ‪.‬این دستگاه یک رکورد ثابت از قابلیت اطمینان باال و حداقل توقف در مواردی که‬
‫نیازمند تعویض تیوب باندل است را دارد‪.‬‬
‫سیستم جداسازی ‪ CO2‬از محلولی تحت لیسانس ‪ BASF‬در دو مرحله جداسازی استفاده می کند‪.‬‬
‫تکنولوژی ‪ Purifier‬مربوط به شرکت ‪ KBR‬درست در باالدست کمپرسور سنتز آمونیاک قرار گرفتهاست( شکل‪.( 9‬‬
‫در یک دمای پایین واحد مبتنی بر فرایند برودتی برای حذف متان‪ ،‬آرگون‪ ،‬نیتروژن اضافی از گاز سنتز عمل میکند‬
‫و یک گاز سنتز بسیار خالص با ضریب استوکیومتری ‪ H2/N2‬برابر ‪ 3‬برای لوپ سنتز تولید میکند‪.‬گاز متان بازیافت‬
‫شده جهت سوخت پرایمری ریفورمر استفاده می شود‪.‬تکنولوژی ‪ Purifier‬سبب کاهش مصرف انرژی می‬
‫گردد(‪.1‬تامین بخشی ازسوخت مصرفی پرایمری ریفورمر ‪.2‬کاهش انرژی مصرفی کمپرسور سنتز و ریفریج ) و همچنین‬
‫کلیه عملیات واحد را تثبیت می کند‪.‬‬
‫شکل‪:9‬واحد خالص سازی برودتی ‪KBR‬‬
‫پیکر بندی لوپ سنتز آمونیاک به صورت موثر و فشرده ( شکل ‪.)10‬این ویژگی با راکتور افقی سنتز آمونیاک(شکل‬
‫‪ )11‬و مبرد چند قسمتی فشرده شده (شکل ‪،)12‬مجموعا ‪ 7‬قسمت از تجهیزات در لوپ فشار باالی سنتز آمونیاک‬
‫وجود دارد‪.‬در نتیجه هزینه کمتر‪،‬مساحت کمتر و افت فشار کمتر در لوپ سنتز منجر به مصرف انرژی پایین تر می‬
‫گردد‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شکل‪:10‬پیکربندی لوپ سنتز آمونیاک‬
‫شکل‪:12‬مبرد یکپارچه ‪PAU‬‬
‫شکل ‪:11‬راکتور سنتز آمونیاک ‪PAU‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عملکرد کارخانه‬
‫تست تضمین عملکرد کارخانه در آگوست ‪ ۲۰۱۸‬طی یک دوره ‪ ۹۶‬ساعته انجام شد‪ .‬این کارخانه نشان داد که همه‬
‫تضمینهای عملکرد شامل ظرفیت‪ ،‬مشخصات محصول و مصرف انرژی به وقوع پیوست‪.‬‬
‫جدول ‪ 1‬مقایسه عملکرد واقعی کارخانه آمونیاک در برابر انتظارات طراحی را نشان میدهد‪.‬‬
‫مقادیراندازهگیری شده ‪ ،‬دادههای اندازهگیری شده متوسط در طول دوره آزمایشی را اعالم کردند‪ ،‬در حالی که مقادیر‬
‫قابل انتظار از طراحی تقریبا همان اعداد فرآیند بودند‪ .‬مقدار انرژی برحسب ‪Gcal‬به ازای تولید هر تن آمونیاک سرد‬
‫بر پایه مقدار حرارت کمتر)‪ (LHV‬می باشد‪.‬‬
‫جدول ‪. 1‬مقایسه بین مقادیر پیشبینیشده و متوسط اندازهگیری شده در طول دوره آزمایشی‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫مراحل پروژه‬
‫مراحل مهم پروژه در جدول ‪ 2‬لیست شده اند‪.‬‬
‫جدول ‪: 2‬مراحل کلیدی پروژه ‪PAU‬‬
‫اولین تولید آمونیاک ‪ ۶۸‬روز پس از تزریق اولیه گاز طبیعی به پرایمری ریفورمر به دست آمد ‪.‬با این حال‪ ،‬آزمایشها‬
‫عملکرد کارخانه در حدود ‪ ۳‬ماه بعد به علت کمی مشکالت عملیاتی با موفقیت کامل گردید‪.‬‬
‫چالشها و درس آموخته ها‬
‫راهاندازی موفق یک کارخانه آمونیاک مستلزم برنامهریزی دقیق و استفاده از درس آموخته هایی است‬
‫که از سایر راه اندازی های موفق واحد های دیگر ایجاد شده است‪.‬‬
‫در پایین برخی از چالش های اصلی و درس آموخته هایی که در خالل راه اندازی واحد آمونیاک‬
‫بدست آمده ‪ ،‬عنوان شده است‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫پیش گیری موثر از فومینگ محلول آمین در سیستم ‪CO2 REMOVAL‬‬
‫کلید حل مشکل ‪ ،‬راه اندازی سریع ورسیدن به عملیات پایدار از محلول آمین در سیستم ‪ CO2 REMOVAL‬موجب‬
‫پیشگیری موثر در فومینگ محلول آمین می شود‪ .‬فومینگ محلول میتواند منجر به آشفتگی های عملیاتی قابل توجهی‬
‫شود وسبب آسیب به اجزای داخلی برج‪ ،‬پمپ های محلول آمین و مبدل های حرارتی در سیستم گردد‪ .‬همچنین‬
‫ممکن است در اثر ‪ carried over‬محلول آمین به تجهیزات و کاتالیست پایین دستی از جمله راکتور متانیتور‬
‫آسیب وارد کند‪.‬از این رو ‪ ،‬اطمینان از حذف عوامل ایجاد کننده فومینگ مثل گریس ‪ ،‬روغن ‪ ،‬گرد و غبار و ذرات‬
‫کوچک از سیستم اهمیت حیاتی دارد‪.‬‬
‫پس از توصیه ‪ KBR‬در مرحله پیش راهاندازی‪ ،‬تمیز کردن کامل از جمله تمیزکاری سطوح روغنی سیستم انجام‬
‫شد ‪.‬در حقیقت تمیزکاری پکینگ های سیستم نیز به این هدف کمک کردهاست ‪.‬در مرحله راهاندازی‪ ،‬دو مرحله‬
‫مهم دیگر قبل از ورود گاز فرآیند به سیستم انجام شد‬
‫‪ .1‬عملکرد یک مرحله ‪ passivation‬برای تشکیل الیه مگنتیت ‪ Fe3O4‬که از سطوح کربن استیل‬
‫در برابر خوردگی محافظت میکند‬
‫‪ .2‬غبار زدایی کاتالیست ‪ LTS‬برای جلوگیری از ورود ذرات ریز به سیستم‪ ،‬انجام شد‪.‬‬
‫فیلتراسیون مداوم سیرکوله محلول آمین در حین راهاندازی و عملیات نرمال انجام شد ‪ .‬برای جلوگیری از فومینگ‬
‫سیستم ‪ ،‬دو بار در هر شیفت تست فوم از سیرکوله محلول آمین گرفته می شد و تنظیمات انجامشده بر طبق برنامه‬
‫تزریق آنتی فوم به صورت پیوسته با استفاده از پمپ تزریق آنتی فوم نصبشده استفاده کرد و همچنین هر شیفت‬
‫یکبار از تزریق آنتی فوم به صورت شوکی استفاده کرد ‪.‬به دلیل معیارهای فوقالذکر‪ ،‬سیستم ‪CO2 REMOVAL‬‬
‫مربوط به شرکت ‪PAU‬بسیار آرام بوده و از زمان راه اندازی اولیه هیچ مشکلی از جهت فومینگ به وجود نیامده است‪.‬‬
‫وارد شدن ‪ CO2‬به واحد ‪N2‬‬
‫در هنگام راه اندازی و به محض اینکه واحد آمونیاک ‪ CO2‬تولید کرد ‪ ،‬کارخانه برودتی ‪ N2‬واحد ‪ OSBL‬چندین‬
‫بار به دلیل استفاده از مقدار دی اکسید کربن باال از جریان خروجی از خشک کن های غربال مولکولی از سرویس‬
‫خارج شد‪.‬‬
‫با توجه به شرایط حاکم بر باد ‪ ،‬مشاهده شد که ونت ‪ CO2‬از خروجی سیستم آمین واحد آمونیاک ‪ ،‬جهت حرکت‬
‫آن به سمت ساکشن کمپرسور واحد ‪ N2‬می باشد‪ .‬نقشه برداری هوایی در اطراف واحد این پدیده را تایید کرد‪ .‬در‬
‫هنگام نقشه برداری هوایی مشاهده شد که ناحیه ساکشن کمپرسور هوای واحد تحت تاثیرونت مقدار ‪ CO2‬سیستم‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫آمین قرار نگرفته است ‪.‬به عنوان یک راه حل یک مسیر هوای خوراک جهت واحد ‪ N2‬از کمپرسور هوای واحد‬
‫آمونیاک گرفته شد‪.‬نقشه برداری ‪ CO2‬به صورت منظم انجام می شد و در صورت نیاز هوای مورد نیاز واحد ‪N2‬‬
‫از کمپرسور هوای واحد آمونیاک تامین می شد‪ ،‬در نتیجه واحد ‪ N2‬به صورت نرمال کار می کرد‪.‬اگر قبل از نهایی‬
‫کردن چیدمان واحدهای کارخانه یک مدلسازی با پراکندگی مناسب با جزییات بیشترمهندسی انجام شود‪ ،‬می‬
‫توان از این مساله پیش آمده دوری کرد‪.‬‬
‫وارد شدن روغن به ‪ DRY GAS SEAL‬کمپرسور ریفریج‬
‫در هنگام راه اندازی کمپرسور ریفریج‪ ،‬روغن خنک کاری به دلیل اینکه ازت جداسازی از سرویس خارج شده بود به‬
‫سمت‬
‫‪ SEAL DRY GAS‬نشت کرده بود‪ .‬پس از تعویض قطعه مورد نظر ‪ ،‬مجددا کمپرسور در سرویس قرار گرفت‪.‬‬
‫نیتروژن جایگزین سیستم جدا سازی کمپرسور)‪ (Separation gas‬توسط سیلندر ازت در اثر اتفاق تامین میگردد‪.‬‬
‫تاخیر قابلتوجه در تکمیل تمیز کردن سیستمهای روغن خنک کاری کمپرسورهای اصلی‬
‫عملیات تمیز کردن سیستم روغن خنک کاری برای کمپرسور های اصلی شامل کمپرسور هوا‪،‬کمپرسور ریفریج و‬
‫کمپرسور سنتز طوالنی شدند که منجر به تاخیر در راهاندازی کارخانه شد ‪.‬تمیز کردن سیستم روغن خنک کاری‬
‫کمپرسور هوا تقریبا ‪ 9‬ماه طول کشید‪ ،‬بنابراین برای کمپرسور سنتز و ریفریج سیستم مشترک روغن در نظر گرفته‬
‫شد ‪.‬‬
‫اگر لوله های سیستم روغن خنک کاری قبل شروع ‪ oil flashing‬به خوبی با هوا تمیزکاری می شد )‪)Air blowing‬‬
‫از طوالنی شدن زمان تمیزکاری دوری می گردید‪.‬‬
‫خواندن اعداد نامنظم و غیر منطقی از ترانسمیترهای فلو بخار‬
‫پس از اتمام گرم کردن با گردش نیتروژن و آغاز تزریق اولیه بخار به پرایمری ریفورمر و ‪ ، KRES‬مشخص شد که‬
‫تمامی ‪ FT‬های مسیر استیم در حال نشان دادن اعداد مختلفی هستند ‪.‬مشاهده شد که محل سوراخ لگ های ‪FT‬‬
‫برروی الین طبق استاندارد ‪ KBR‬انجام نشده است ‪.‬این مساله پس از آن حل شد که محل سوراخ لگ های ‪ FT‬از‬
‫زاویه ‪ ۴۵‬درجه به افقی به ازای هر توصیه ‪ KBR‬تغییر داده شد‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫تاخیر در تمیزکاری با هوا( )‪Air blowing‬به خاطر آسیب به بویلر جانبی‬
‫دو بویلر که قبال ذکر شد برای برآورده کردن نیاز بخار و راهاندازی کارخانه آمونیاک در نظر گرفته شده اند ‪.‬اما در‬
‫طول راهاندازی‪ ،‬نشت لوله در یک بویلر مشاهده شد و باعث تاخیر در راه اندازی شد‪.‬همچنین تاخیر درراه اندازی‬
‫کمپرسور هواکه به نوبه خود فعالیت های راه اندازی دیگر مانند تمیزکاری با هوا برای خطوط لوله واحد را به تاخیر‬
‫می اندازد‪.‬‬
‫راندمان پایین کولر خروجی متانیتور(‪C)115‬‬
‫در هنگام راهاندازی مشخص شد که کولر خروجی متانیتور )‪ (115C‬پایین تر از شرایط راندمان واقعی کار می کند‪،‬‬
‫دمای مسیرخروجی فرآیند از مبدل حدود ‪۱۲‬تا ‪ 15‬درجه باالتر از طراحی بود ‪ .‬پس از بررسی‪ ،‬نتیجهگیری شد که‬
‫مشکل ناشی از نقص ساخت قسمت جداسازی داخل مبدل بود و منجر به بای پاس شدن گاز سنتز می شد و‬
‫راندمان مبدل را کاهش می داد‪.‬‬
‫کاهش راندمان مبدل مورد نظر سبب افزایش لود بر روی چیلر پایین دست و کمپرسور ریفریج می شد‪.‬‬
‫تعمیرات توسط تولید کننده که شامل تعمیر وتوسعه قسمت جداسازی داخل مبدل بود ‪ ،‬انجام شد ‪.‬با این حال‪،‬‬
‫مشکل به طور کامل حل نشد و دمای گاز گرم خروجی هنوز‪ 6‬تا ‪ 7‬درجه داغتر از طراحی می باشد‪.‬‬
‫خالصه‬
‫با وجود مشکالتی که با آن مواجه شدیم‪ ،‬کارخانه آمونیاک ‪ PAU‬با موفقیت نشان داد که عملکرد آن بهتر از‬
‫تضمین عملکرد (گارانتی) و طراحی بر حسب مصرف انرژی‪ ،‬ظرفیت تولید آمونیاک و کیفیت محصول بودهاست‪.‬‬
‫این واحد جدید آمونیاک یک دستاورد بزرگ برای ‪ PAU‬است ‪.‬این شرکت با توجه به موقعیت جغرافیایی دشواربه‬
‫این رکورد قابل توجه در طول مدت بسیار کوتاهی دست یافتهاست ‪ .‬این کارخانه آمونیاک منحصر به فرد‪ ،‬یک‬
‫دستاورد مهم برای ‪ KBR‬در اثبات تکنولوژی پیشرو خود می باشد‪ .‬این اولین کارخانه با دو فنآوری برتر‬
‫‪Purifier‬و ‪ KRES‬در یک کارخانه است ‪.‬عملکرد این کارخانه ثابت میکند که ترکیبی از دو فنآوری‪ ،‬به عنوان‬
‫تکنولوژی ‪ ،Purifier plus‬مصرف گاز طبیعی را کاهش داده و راندمان کارخانه و قابلیت اطمینان آن را افزایش‬
‫دادهاست‪.‬‬
‫تاییدیه‬
‫نویسندگان مایل هستند تالشهای خستگیناپذیری که تیمهای ‪ KBR ،PAU‬و ‪ REKIND‬در ایجاد اولین پروژه‬
‫تکنولوژی ‪ Purifier plus‬شرکت ‪ KBR‬در کالس جهانی در اندونزی به واقعیت پیوست را تایید کنند‪.‬‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫عنوان‪ :‬راه اندازی موفق از اولین ‪ Purifier plus‬دنیا‬
‫گرداوری‪:‬آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬
‫شرکت ‪ :‬پتروشیمی پردیس‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫شکل ‪:13‬تکنولوژی ‪ Purifierplus‬برای واحد آمونیاک‪PAU‬‬
‫شکل ‪:14‬چشم اندازی کلی از کارخانه ‪ PAU‬و بارگیری کشتی‬
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
‫‪AmmoniaUrea.ir‬‬
‫ دنیا‬Purifier plus ‫ راه اندازی موفق از اولین‬:‫عنوان‬
‫آقای مهندس مهرداد ملک زارده‬:‫گرداوری‬
‫ پتروشیمی پردیس‬: ‫شرکت‬
AmmoniaUrea.ir
‫مراجع‬
1. LeBlanc J.R, Schneider R.V., Wright K.W, Lai, B; “Simple, Safe and Reliable KRES: First
Commercial
Application”; AICHE Safety in Ammonia Plants & Related Facilities Symposium, 1996
2. Malhotra A., Kramer P. & Singh S.: “Revamp of Liaohe’s Ammonia Plant with KRES
Technology to reduce natural gas usage”, AICHE Safety in Ammonia Plants &
Related Facilities Symposium 2004, USA, 2004
3. Yang Y., Gosnell J. H.; “CNOOC Chemical Ltd. New Fertilizer Plant”; AICHE Safety
in Ammonia Plants & Related Facilities Symposium 2004, Denver, Colorado, USA,
September 2004.
4. Jovanovic W., Malhotra A.; “Construction & Commissioning of BFPL’s 2200 MTPD – World’s
Largest PurifierTM
Ammonia Plant”; AICHE Safety in Ammonia Plants & Related Facilities Symposium 2006,
September 2006.
5. Singh U., Singh S., Malhotra A.; “Successful Operating Experience of CFCL Ammonia Plant
Revamped with
KBR KRES Technology”; AICHE Safety in Ammonia Plants & Related Facilities Symposium
2011.
6. Aggarwal R., Shah M; “Conventional Ammonia Plant Revamp with PurifierTM”; AICHE Safety
in Ammonia Plants
& Related Facilities Symposium 2013.
7. Kearns K., Taniguchi K., Nahar A. Rembold T.; “Successful Project Execution and
Commissioning of Largest
Capacity KRESTM Ammonia Unit”; AICHE Safety in Ammonia Plants & Related Facilities
Symposium 2016.
8. Pattabathula V., Morgan C., Hofman M., Colman G., Malhotra A.; “Commissioning of First
World Scale KBR PurifierTM Ammonia Plant in North America”; AICHE Safety in Ammonia
Plants & Related Facilities Symposium
2017, New York, USA, September 2017.
9. Jing A., Colman G., Lee G., Lee M., Kim Y.; “Successful Startup of the First World Scale
Ammonia Plant in
Bolivia”; AICHE Safety in Ammonia Plants & Related Facilities Symposium 2018, Toronto,
Canada, September
2018.
‫برای دانلود مقاالت بیشتر در سایت ما عضو شوید‬
AmmoniaUrea.ir
‫عیت یبثی ي اصالح عملکرد مجذل پیش گرمکه ياحذ پسبة‬
‫صىعتی پتريشیمی پردیس‬
‫‪4‬‬
‫فرج اهلل پبپری‪ ،1‬محسه عجبسی‪ ،*2‬مُرداد ملک زادٌ‪، 3‬علی رسًل زادٌ‬
‫‪1‬داًطدَی واسضٌاسی اسضذ هٌْذسی ضیوی‪ ،‬گشٍُ هٌْذسی ضیوی‪ ،‬دانشگاه آصاد اسالهی ٍاحذ الهشد‪ ،‬الهشد‪ ،‬ایشاى‬
‫‪ 2‬استادیاس هٌْذسی ضیوی‪ ،‬گشٍُ هٌْذسی ضیوی‪ ،‬داًطگاُ خلیح فاسس تَضْش‪ ،‬تَضْش‪ ،‬ایشاى‬
‫‪Papari.fa@gmail.com‬‬
‫‪3‬واسضٌاسی اسضذهٌْذسی ضیوی‪ ،‬گشٍُ هٌْذسی ضیوی‪ ،‬دانشگاه آصاد اسالهی ٍاحذ الهشد‪ ،‬الهشد‪ ،‬ایشاى‬
‫‪ 4‬داًطدَی دوتشی هٌْذسی ضیوی‪ ،‬گشٍُ هٌْذسی ضیوی‪ ،‬داًطگاُ ضیشاص‪ ،‬ضیشاص‪ ،‬ایشاى‬
‫چکیذٌ‬
‫ٍاحذ پساب ضشوت پتشٍضیوی پشدیس تشای ػاسی ساصی آب ّای فشایٌذی ٍاحذّا اص آهًَیان عشاحی ضذُ است‪،‬آب فشایٌذی اسسالی اص‬
‫ٍاحذ ّای اٍسُ ٍ آهًَیان‪ ،‬اتتذا دس حَضچِ رخیشُ خوغ آٍسی ضذُ ٍ پس اص تٌظین ‪ ٍ pH‬اًدام ػول فیلتشاسیَى ٍ پیص گشم ضذى ٍاسد‬
‫تشج خذاساصی آهًَیان هی ضَ د‪،‬تِ دلیل ایٌىِ هثذل پیص گشم وٌٌذُ اص ػولىشد هٌاسثی تشخَسداس ًوی تاضذ ٍ خشیاى خَسان ٍسٍدی تِ‬
‫تشج تِ اًذاصُ وافی پیص گشم ًوی ضَد ػولىشد تشج ًیض اص حالت عشاحی خَد دٍس ضذُ ٍ همذاس هػشف تخاس تشای ػول ػشیاى ساصی‬
‫هٌاسة افضایص هی یاتذ‪ .‬دسایي پشٍطُ سؼی تش آى ضذُ ا ست تا تا اًدام ضثیِ ساصی هثذل ٍ تشج تَسظ ًشم افضاس عشاحی هثذل حشاستی ٍ‬
‫‪ ، ASPEN‬ػیة یاتی هثذل اًدام ضَد‪ .‬تا تَخِ تِ ضثیِ ساصی ّای تِ ػول آهذُ ٍ ًتیدِ ّای تذست آهذُ‪ ،‬اعویٌاى حاغل ضذ وِ دس‬
‫عشاحی هثذل ًمػی ٍخَد داضتِ ٍ ضشیة خشم گشفتگی ‪ %021‬همذاس ٍالؼی دس ًظش گشفتِ ضذُ است‪ .‬تا تَخِ تِ ّضیٌِ صیاد تخاس هػشفی‬
‫ٍ واسوشدى ٍاحذ پساب غٌؼتی پاییي تش اص ضشایظ عشاحی ٍ تا دس ًظش گشفتي غیش هوىي تَدى ػولیات تؼویشاتی تشای اغالح هثذل ّای‬
‫هَخَد‪ ،‬تػوین تِ عشاحی هثذل خذیذی ضذ وِ تِ غَست سشی تا هثذل ّای دیگش لشاس گیشد ٍ ّوچٌیي خَاتگَی هیضاى افت دهای‬
‫خشیاى ٍسٍدی تاضذ‪.‬‬
‫كلمبت كلیذی‪:‬‬
‫ػاسی ساصی‪ ،‬ضثیِ ساصی‪ ،‬هثذل حشاستی ٍ تشج دفغ‬
‫مقذمٍ‬
‫تػفیِ فاضالب تِ هٌظَس تثثیت هَاد آلی تَلیذی‪ ،‬استفادُ هدذد اص آب ٍ هَاد خاهذ ًاضیی اص تػیفیِ فاضیالب ٍ ّوچٌییي لاتیل‬
‫تخلیِ وشدى پساب دس هحیظ ٍ هحافظت اص هحیظ صیست اًدام هی پزیشد‪ .‬تا افضایص سٍصافضٍى غٌایغ‪ ،‬تػفیِ فاضالب ًاضی اص ایي‬
‫غٌایغ ًیض سٍص تِ سٍص دس حال پیطشفت هی تاضذ‪ .‬اص هْوتشیي غٌایغ آلَدُ وٌٌذُ هحیظ صیست هی تَاى تِ غٌایغ غیزایی شضیاهل‬
‫غٌایغ لثٌی‪ ،‬غٌایغ فشآٍسدُ ّای گَضتی ٍ غیشُ )‪ ،‬غٌایغ فَالد‪ ،‬غٌایغ واغز ٍ همَا‪ ،‬غٌایغ ًساخی‪ ،‬غٌایغ ضیطِ ساصی‪ ،‬غیٌایغ‬
‫ًفت ٍ گاص ٍ پتشٍضیوی ٍ سایش غٌایغ اضاسُ ًوَد‪.‬سٍضْای تػفیِ پساب غٌؼتی ػثاستٌذ اصتػفیِ اٍلیِ‪ ،‬تػفػِ ثاًَییِ ٍ تػیفیِ‬
‫پیطشفتِ‬
‫‪ ‬تػفیِ اٍلیِ ‪ :‬ولیِ واسّای اتتذایی هاًٌذ آضغال گیشی‪ ،‬تِ ًطیٌی ٍ ‪ ....‬وِ ػوَها فشایٌذ ّای فیضیىی ّستٌذ‪.‬‬
‫‪ ‬تػفیِ ثاًَیِ‪ :‬فشآیٌذّایی وِ تشای خذا وشدى هَاد سیض ٍ هحلَلی تِ واس هی سًٍذ وِ خذا ساصی آًْا هطىل تش است‪.‬‬
‫‪ ‬تػفیِ پیطشفتِ‪ :‬تشای سساًذى ویفیت آب تِ استاًذاسد ّای تاال هثال تثذیل هَاد آلی اصت داس تِ گاص اصت‬
‫هىاًیضم تػفیِ تِ سِ دستِ تمسین هی ضَد‪ :‬هىاًیضم فیضیىی‪ ،‬هىاًیضم ضیویایی ٍ هىاًیضم تی َّاصی‬
‫‪1‬‬
‫دفغ تا استفادُ اص تخاس تِ تمغیش تخاسهؼشٍف است وِ یه سٍش التػادی تشای تػفیِ پساب هی تاضذ‪ .‬اگش تشویثات‬
‫ّیذسٍوشتٌی داسای ًمغِ خَش پاییي تش اص آب تاضذ ٍ یا حاللیت آى دس آب ون تاضذ خذاساصی آى تا استفادُ اص ایي‬
‫سیستن تخاس صًی ساحت تش است ‪ .‬تِ عَس ولی تشای حذالل وشدى همذاس هَاد دٍس سیض اتتذا تا وٌذاًس وشدى خشیاى‬
‫خشٍخی اص تاالی تشج ٍ خذاساصی ت ا استفادُ اص سٍش خذاساصی گشاًطی خشیاى سا دٍتاسُ تِ تشج تاصهی گشداًین ٍ ػول‬
‫دفغ سا دٍتاسُ اًدام خَاّین داد‪ .‬دس غَستی وِ تشویثات ّیذسٍوشتًَی دس آب هحلَل تاضذ دس ایي غَست هدثَس خَاّین‬
‫تَد اص چٌذ هشحلِ خشیاى تشگطتی‪ ،1‬خٌه ساصی هیاًی ٍ خاسج وشدى خشیاى ّای خاًثی ‪2‬استفادُ وٌین تا دسغذ‬
‫ًاخالػی ّای آب واّص یاتذ‪ .‬خشیاى اص تشج تمغیش هؼوَال تِ غَست هایغ تشای تاصگشداًذى هدذد تِ تشج تِ ػٌَاى‬
‫خشیاى تشگطتی یا گاص تِ ػٌَاى خَسان استفادُ هی ضَد‪.‬اص ػشیاى ساصی تا استفادُ اص تخاس تشای واّص همذاس تشویثات‬
‫آالیٌذُ هحػَالت خشٍخی اص ًماط هختلف ٍاحذ تشای سسیذى تِ استاًذاسد اسئِ ضذُ تَسظ هحیظ صیست استفادُ هی‬
‫ضَد‪ .‬خشیاى تخاس خشٍخی اص تاالی تشج دس تؼضی هَاسد دٍتاسُ وٌذاس ضذُ ٍ تا سٍش ّای خذاساصی تشای دٍس سیض‬
‫وشدى ‪ ،‬خالع ساصی هی ضَد‪ .‬تخاس وٌذاًس ضذُ دس تؼضی هَاسد تشای خالع ساصی تیطتش اص تاالی تشج دٍتاسُ تػَست‬
‫خشیاى تشگطتی تِ تشج تشهی گشدد‪.‬‬
‫تئًری‬
‫تشای ایٌىِ خشیاى ػول خذاساصی تا تخاس ساحتتش غَست گیشد سػایت هَاسد صیش ایي سًٍذ سا تسْیل هی وٌذ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫دس همذاس ‪ PH‬صیش ‪ ،8‬ول آهًَیان هحلَل هی تاضذ ٍ فمظ تِ غَست یًَی هی تاضذ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫دس همذاس ‪ PH‬تاالی ‪ ،23‬ول آهًَیان تِ غَست گاص غیش هحلَل هی تاضذ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫دس همذاس ‪ PH‬تیي ‪ 8‬تا ‪ ،23‬آهًَیان دس آب ّن تِ غَست یًَی ٍّن تِ غَست هحلَل گاصی هَخَد هی تاضذ‪.‬‬
‫همذاس گاص آهًَیاوی هحلَل دس آب تا افضایص دها ٍ ‪ PH‬افضایص هی یاتیذ ٍ تیشای خذاسیاصی تْیٌیِ ٍ تیا دس ًظیش داضیتي شفییت‬
‫تدْیضات تشای افضایص دها ٍ ‪ PH‬همذاس ایي دٍ پاساهتش تایذ تِ غَست هَثش ٍ تْیٌِ تؼییي ضَد‪ .‬فشایٌذ تِ ایي غَست هی تاضذ وِ تا‬
‫دس تواس لشاس دادى آب آهًَیاوی ٍ تخاس‪ ،‬آهًَیان غیش هحلَل گاصی تِ فاص تخاس ٍاسد هی ضَد‪ .‬دس غَستی وِ تخاس اص آهًَیان غٌی‬
‫تاضذ دس آى غَست تا استفادُ اص ٍاوٌص واتالیضٍسی آهًَیان تِ ًیتشٍطى ٍ تخاس تثذیل هی ضَد‪ .‬گاص تؼذ اص ایي ٍاوٌص واتیالیضٍسی‬
‫حاٍی همذاسی آهًَیان هی تاضذ وِ تؼذ اص ایٌىِ تِ اتوسفش ًٍت ضَد خٌه ساصی ضذُ ٍ آهًَییان آى گشفتیِ هیی ضیَد‪ .‬تیشای‬
‫پاسخگَیی تِ تاصُ گستشدُ واسخاًِ ّا تشای خذاساصی آلَدگی ّا اص آب ٍ ػاسی ساصی آًْا اص سٍش ّا ٍ تدْیضاتی وِ تیا تغیییشات‬
‫فطاس‪ ،‬دها ٍ حدن واس هی وٌٌذ استفادُ هی ضَد‪ .‬تشای سسیذى تِ ضشایظ هَسد ًظش ٍ عشاحی ٍاحذ فشآیٌذی تْیٌِ تایذ ایي هیَاسد‬
‫سا دس ػشیاى ساصی تا استفادُ اص تخاس ٍ َّا هذ ًظش داضت‪ :‬دتی خشیاى هایغ‪ ،‬دها‪ ،‬غلظیت آهًَییان‪ ،‬همیذاس ‪ ،PH‬ویفییت هحػیَل‬
‫ًْایی‪،‬ویفیت خشیاى دٍس سیض ٍ همذاس اًشطی هػشفی‬
‫ّواًغَسوِ گفتِ ضذ اص دٍ خشیاى َّا ٍ تخاس تشای ػاسی ساصی پساب اص آهًَیان هحلَل تِ ٍسیلِ تشج دفغ هی تَاى استفادُ وشد‪.‬‬
‫ضشایظ تؼییي وٌٌذُ تشای ایٌىِ اص وذام خشیاى تشای ایي واس استفادُ ضَد تَسظ پاساهتش ّای صیش تؼییي هی ضَد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫ضشایظ هحلی‬
‫‪‬‬
‫دهای خشیاى پساب‬
‫‪‬‬
‫همذاس آهًَیان هحلَل‬
‫‪‬‬
‫هٌثغ اًشطی‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫ضشایظ التػادی تؼییي وٌٌذُ تشای استفادُ هدذد اص هحػَالت ًْایی‬
‫استفادُ اص َّا هیضاى اًشطی هػشفی سا واّص هی دّذ ٍلی تشای دسغذ ّای تاالی آهًَیان خشیاى پساب‪ ،‬اص آى ًوی تَاى استفادُ‬
‫وشد‪ .‬هحػَالت خشٍخی دس ضشایغی وِ اص تخاس استفادُ ضَد اص دسخِ خلَظ تاالتشی تشخَسداس هی تاضذ ٍ هی تَاى دس غَست ًیاص‬
‫اص آًْا استفادُ هدذد ًوَد‪ .‬ضىل ‪ً 2‬وایی اص ٍاحذ خذاساصی آهًَیان اص آب سا تا استفادُ اص تخاس یا َّا ًطاى هی دّذ‪.‬‬
‫ًشم افضاسهَسداستفادُ دسایي ضثیِ ساصی ًشم افضاس‪ Aspen EDR ٍ Aspen Pluse‬هیثاضذ‪ً .‬شم افضاس ‪ Aspen EDR‬ضاهل تؼذادی‬
‫تشًاهِ خْت عشاحی حشاستی‪ ،‬عشاحی هىاًیىی‪ ،‬تشآٍسدُ ّضیٌِ ّا ٍ تشسین تشای هثذل ّای حشاستی ٍ هخاصى تحت فطاس هی تاضذ‪.‬‬
‫تشًاهِ ّای اغلی ایي ًشم افضاس ػثاستٌذ اص‪:‬‬
‫‪‬‬
‫عشاحی حشاستی هثذل ّای پَستِ ٍ لَلِ‬
‫‪‬‬
‫عشاحی هىاًیىی‪ ،‬تشآٍسد ّضیٌِ ّا ٍ عشاحی‬
‫‪‬‬
‫تشسین هثذل ّای حشاستی پَستِ ٍ لَلِ‬
‫‪‬‬
‫عشاحی حشاستی وَلشّا‬
‫‪‬‬
‫خشٍخی وَسُ ّا ٍ تخص خاتِ خایی وَسُ ّا‬
‫وِ ها دس ایي تحمیك اص تشًاهِ عشاحی حشاستی هثذل ّای پَستِ ٍ لَلِ استفادُ وشدین‪.‬‬
‫‪ -3‬وتبیج‬
‫پساب ّای ٍاحذ آهًَیان ٍ اٍسُ تؼذ اص خوغ آٍسی دس حَضچِ رخیشُ تِ ٍسیلِ پوپ ٍاسد هثذل پیص گشم وي ضذُ ٍ تشای‬
‫ػولیات خذاساصی آهًَیان ٍاسد تشج دفغ آهًَیان هی ضَد‪ .‬تیطتش آلَدگی ّای هَسد ًظش دس ایي دٍ ٍاحذ اٍسُ ٍ آهًَیان‪،‬‬
‫آهًَیان هَخَد دس آب هی تاضذ وِ تا همذاس دسغذ آهًَیان هختلف وِ حذ اوثش ‪ 1000ppm‬هی تاضذ ٍ اص پساب لسوت ّای‬
‫هختلف ٍاحذ خوغ ضذُ‪ٍ ،‬اسد تاًه پساب هی ضَد‪ .‬دس اتتذای پشٍطُ تشای اًدام ضثیِ ساصی اص دادُ ّای هَخَد دس ‪ PFD‬یا ّواى‬
‫دادُ ّای عشاحی تِ ػٌَاى هثٌای هحاسثات استفادُ هی ضَد ٍ دس اداهِ ضثیِ ساصی سا تا دادُ ّای فشایٌذی ٍالؼی اداهِ خَاّین‬
‫داد‪ .‬دس فاص اٍل پشٍطُ فمظ تشج خذاساصی آهًَیان ضثیِ ساصی ضذ‪ .‬تشای اًدام ایي ضثیِ ساصی اص ًشم افضاس ‪ ASPEN‬استفادُ‬
‫گشدیذ‪ .‬هطخػات خشیاى ّای ٍسٍدی دس خذٍل ‪ً 2‬طاى دادُ ضذُ است‪ .‬همذاس آهًَیان ٍسٍدی دس خشیاى پس آب تشاتش‬
‫‪ 1000ppm‬هی تاضذ‪.‬‬
‫جذيل ‪ :1‬مشخصبت جریبوُبی يريدی ثٍ مجذل‬
‫تخاس ٍسٍدی‬
‫‪222‬‬
‫‪3/4‬‬
‫‪3222‬‬
‫‪166/5‬‬
‫‪2‬‬
‫پس آب ٍسٍدی‬
‫‪91‬‬
‫‪2/ 2‬‬
‫‪32222‬‬
‫‪1665/3‬‬
‫‪1/761‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Name‬‬
‫)‪Temperature(Cᵒ‬‬
‫)‪Pressure(bar_g‬‬
‫)‪Mass Flow(kg/h‬‬
‫)‪Molar Flow(kg-mol/h‬‬
‫)‪NH3(Kg-mol/h‬‬
‫دس ضىل ‪ً 3‬تایح حاغل اص ضثیِ ساصی تا استفادُ اص ‪ً Aspen Plus‬طاى دادُ ضذُ است‪ .‬ضثیِ ساصی تشج تِ غیَست ‪Rate-Base‬‬
‫اًدام ضذُ است ‪ .‬دس ایي ًَع ضثیِ ساصی ‪ ،‬ضشایة اًتمال خشم تَسظ ًشم افضاس ایٌگًَِ دس ًظش گشفتِ هیطَد‪:‬‬
‫)‬
‫(‬
‫√)‬
‫(‬
‫√)‬
‫√‬
‫(‬
‫تشای تشج اص لسوت عشاحی تشج تمغیش ‪ Aspen‬گضیٌِ ‪ Rad-frac‬استفادُ ضذُ است ٍ دس تٌظیوات تشج لسوت وٌذاًس وٌٌیذُ ٍ‬
‫تثخیش وٌٌذُ غیش فؼال ضذُ است‪ .‬دس خذٍل ‪ً 4-5‬تایح حاغل اص ضثیِ ساصی وِ همذاس دسغذ هَلی تشویثیات خشٍخیی اص اًتْیا ٍ‬
‫تاالی تشج ًطاى دادُ ضذُ است وِ هغاتمت تسیاس خَتی تا دادُ ّای ‪ PFD‬تشج داضت‪.‬‬
‫شکل‪ :2‬شجیٍ سبزی ثرج دفع ثب استفبدٌ از ‪Aspen Plus‬‬
‫جدول‪.1- 1‬‬
‫جذيل ‪ :2‬دثی َب ي تركیت درصذ جریبن َبی شجیٍ سبزی ثرج دفع‬
‫‪WASTEW‬‬
‫‪VAPOR‬‬
‫‪STEAM‬‬
‫‪BOTTOM‬‬
‫‪1663.588‬‬
‫‪117.9395‬‬
‫‪166.5253‬‬
‫‪1712.174‬‬
‫‪H2O‬‬
‫‪1.761539‬‬
‫‪1.754974‬‬
‫‪0‬‬
‫‪6.57E-03‬‬
‫‪NH3‬‬
‫‪29970‬‬
‫‪2124.713‬‬
‫‪3000‬‬
‫‪30845.29‬‬
‫‪H2O‬‬
‫‪30‬‬
‫‪29.88819‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0.111807‬‬
‫‪NH3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Component‬‬
‫‪Mole Flow‬‬
‫‪Kmol/h‬‬
‫‪Component‬‬
‫‪Mass Flow‬‬
‫‪Kg/h‬‬
‫دس هشحلِ تؼذ هثذل پیص گشم پساب سا تا استفادُ اص ًشم افضاس ‪ ٍ EDR‬تا استفادُ اص دادُ ّای عشاحیی ییا ّویاى ‪ ٍ PFD‬خیذٍل‬
‫‪ TEMA‬اسئِ ضذُ تَسظ ضشوت‪ ،‬ضثیِ ساصی ضذ‪ً .‬تایح هحاسثات دس حالت ضثیِ ساصی ًشم افیضاس ‪ EDR‬تیا ٍاسد ویشدى تویاهی‬
‫هطخػات فشایٌذی ٍ ٌّذسی هثذل تشای سسیذى تِ دهای خشٍخی اص هثذل اًدام ضذ‪ً .‬تایح حاغل اًغثاق خَتی تا ًتایح حاغیل‬
‫اص دادُ ّای عشاحی ضشوت عشاح داضت‪ً .‬تایح حاغل اص هحاسثات ًشم افضاس ‪ EDR‬دس خذٍل‪ً 4‬طاى دادُ ضذُ است‪.‬هثذل عشاحی‬
‫ضذُ تشای پیص گشم وشدى خشیاى خَسان تِ غَست سِ هثذل سشی وِ دس ّش وذام تؼذاد ‪ 2:1‬تیَب تِ غَست دٍ پیاس تیَدُ ٍ‬
‫خشیاى ػثَسی اص پَستِ ًیض تِ غَست دٍ تاس گزس هی تاضذ وِ تِ غَست غیش ّوسَ تا خشیاى دسٍى لَلِ هی تاضذ‪ .‬دس ٍالغ هی تَاى‬
‫تِ خای سِ هثذل اص یه هثذل تا عَل سِ تشاتش هثذل هَسد ًظش استفادُ وشد ٍلی اص آًدا وِ عَل ییه هثیذل تٌْیا تسییاس صییاد‬
‫خَاّذ تَدش‪ 29‬هتش) اص ایي سِ هثذل تِ غَست سشی استفادُ ضذُ است‪ .‬خشیاى ٍسٍدی عشاحی اص همذاس ‪ 36‬دسخِ ساًتی گشاد تیا‬
‫همذاس ‪ :2‬دسخِ دس حالت عشاحی دس غَستی وِ خشیاى اًتْای تشج تا دهای ‪ 211‬دسخِ ساًتی گشاد ٍاسد هی ضَد‪ .‬دس ًظش گیشفتي‬
‫هثذل تِ غَست غیش ّوسَ تِ ایي دلیل هی تاضذ وِ دهای ٍسٍدی تِ تشج تِ دهای خشٍخیی اص تیشج ویِ تیطیتشیي همیذاس دهیا دس‬
‫تواهی لسوتْای هثذل هی تاضذ ًضدیه تش تاضذ‪ .‬هطخػات هشتَط تِ خذٍل ‪ TEMA‬تیاًگش تواهی پاساهتش ّای فشایٌیذی هثیذل‬
‫هی تاضذ ٍلی تشای ساخت تایذ دادُ ّای هشتَط تِ ضثیِ ساصی هىاًیىی هثذل ًیض هَخَد تاضذ‪.‬‬
‫جدول‪.2- 1‬‬
‫جذيل ‪ :3‬جذيل ‪ TEMA‬شجیٍ سبزی شذٌ تًسط ‪EDR‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ -1-3‬شجیٍ سبزی َمسمبن ثرج ي مجذل‬
‫دس ًشم افضاس ‪ Aspen 7.2‬ایي اهىاى ٍخَد داسد تا ضثیِ ساص ‪ EDR‬سا دس هحیظ ضثیِ ساصی ‪ٍ Aspen‬اسد وشدُ ٍ تِ غَست‬
‫ّوضهاى هؼادالت فشایٌذی تشج سا تا هثذل ضثیِ ساصی ضذُ حل ًوَد‪ .‬دس ضىل ‪ 4‬ضثیِ ساصی ّوضهاى هثذل ٍ تشج ػشیاى ساصی‬
‫ٍاحذ پساب ًطاى دادُ ضذُ است‪ّ .‬واًغَس وِ دیذُ هی ضَد دهای خشٍخی اص تشج تِ دلیل ایٌىِ دس حالت اضثاع خَد اص تشج‬
‫خاسج هی ضَد ٍ فطاس آى تشاتش ‪ 2/5‬تاس هغلك هی تاضذ اص دهای استفادُ ضذُ دس هثذل تشای خشیاى خشٍخی اص اًتْای تشج تیطتش‬
‫هی تاضذ ٍ ایي تاػث هی ضَد وِ خشیاى خشٍخی اص هثذل تا دهای تاالتشی ًسثت تِ عشاحی ٍاسد تشج ضَد‪.‬‬
‫جدول‪.3- 1‬‬
‫شکل‪ :3‬شجیٍ سبزی ثرج ي مجذل طراحی شذٌ ثٍ صًرت َمسمبن‬
‫شجیٍ سبزی حبلت فرایىذی (ياقعی) ياحذ پسبة‬
‫تا ایي هشحلِ اص هحاسثات هی تَاى تِ ایي ًتی دِ سسیذ وِ تواهی هشاحل هحاسثات دس حذ لاتل لثَلی اص ًظش غحت تشخَسداس هی‬
‫تاضذ ٍلی آًچِ وِ اص ًتایح فشایٌذ ػولیاتی هطاّذُ هی ضَد چٌیي ًوی تاضذ‪ .‬دهای خشٍخی اص هثذل پیص گشم وي تسیاس پیاییي‬
‫تش اص همذاس عشاحی هی تاضذ ٍ ایي هَسد تیاًگش هطىلی دس هثذل است‪ّ .‬واًغَس وِ دس خذٍل ‪ TEMA‬هثذل عشاحی ضیذُ دییذُ‬
‫هی ضَد همذاس ضشیة فَلیٌگ تشای ایي هثذل تشاتش‬
‫‪-‬‬
‫دس ًظش گشفتِ ضذُ است وِ تا تَخِ تیِ تشسسیی ّیای تیِ‬
‫ػول آهذُ هطاّذُ ضذُ وِ همذاس آى تا تَخِ تِ ًَع آب خشییاًی دس داخیل هثیذل تسییاس ووتیش اص همیذاس ٍالؼیی آى ویِ‬
‫‬‫تشای سیاالت هختلف هی تاضذ دس ًظش گشفتِ ضذُ است‪ .‬دس خذٍل ‪ 7-5‬همذاس ضشیة خشم گشفتگی تشای چٌذ ًوًَیِ‬
‫آب هختلف ًطاى دادُ است‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫جذيل‪ :4‬مقذار فًلیىگ ثرای آة َبی فرایىذی مختلف‬
‫‪cooling water > 50 °‬‬
‫‪C‬‬
‫‪cooled fluid > 120 °‬‬
‫‪C‬‬
‫‪v<1‬‬
‫‪v>1‬‬
‫‪m/s‬‬
‫‪m/s‬‬
‫‪cooling water < 50 °‬‬
‫‪C‬‬
‫‪cooled fluid < 120 °‬‬
‫‪C‬‬
‫‪v<1‬‬
‫‪v>1‬‬
‫‪m/s‬‬
‫‪m/s‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.0007‬‬
‫‪0.00088‬‬
‫‪0.00053‬‬
‫‪0.00053‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪Engine jacket‬‬
‫‪0.00009‬‬
‫‪0.00009‬‬
‫‪0.00009‬‬
‫‪0.00009‬‬
‫‪Demineralized‬‬
‫‪or distilled‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪0.00009‬‬
‫‪0.00018‬‬
‫‪Treated Boiler‬‬
‫‪Feedwater‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪0.00035‬‬
‫‪Boiler‬‬
‫‪blowdown‬‬
‫‪Conditions‬‬
‫‪Water velocity‬‬
‫‪Cooling tower‬‬
‫‪with inhibitor‬‬
‫‪Cooling tower‬‬
‫‪without‬‬
‫‪inhibitor‬‬
‫)‬
‫تشای سسیذى تِ خَاتْای حالت ٍالؼی‪ ،‬هحاسثات تاس دیگش تا ضشایظ ٍالؼیی هثذلشضیشیة خیشم گشفتگیی‬
‫اًدام ضذ‪ .‬دس خذٍل ‪ 8-5‬دادُ ّای حالت واسوشد فؼلی ٍاحذ تػفیِ پساب ًطاى دادُ ضذُ است‪ّ .‬ویاًغَس ویِ دییذُ هیی ضیَد‬
‫دهاّای خشٍخی اص هثذل اص همذاس اسائِ ضذُ دس ‪ PFD‬تسیاس ووتش هی تاضذ‪.‬‬
‫جذيل ‪ :5‬دمب َب ي دثی َبی مقذار عملکردی ياحذ تصفیٍ پسبة‬
‫پس آب ٍسٍدی‬
‫‪25‬‬
‫‪83‬‬
‫‪112‬‬
‫‪4272‬‬
‫‪32222‬‬
‫‪Name‬‬
‫دهای پساب ٍسٍدی تِ هثذل شساًتیگشاد)‬
‫دهای پساب خشٍخی اص هثذل شساًتیگشاد)‬
‫دهای خشیاى خشخی تِ تشج شساًتیگشاد)‬
‫دتی تخاس ٍسٍدی تِ تشج شویلَگشم تش ساػت)‬
‫دتی پس آب ٍسٍدی تِ تشج شویلَگشم تش ساػت)‬
‫تشای هثذل اًدام ضذ وِ ًتایح تا دادُ ّای اسئِ ضذُ دس خذٍل ‪8-5‬‬
‫عشاحی تا همذاس ضشیة خشم گشفتگی‬
‫تغاتك تا دادُ ّای تدشتی حاغل ضذ‪ .‬اّویت اًدام ایي هحاسثات اص آى خْت هی تاضذ وِ تا تَخِ تِ حالت فشایٌذی فؼلی‪ ،‬تتَاى‬
‫تِ هذلی دست یافت وِ تیاًگش حالت فؼلی هثذل تاضذ ٍ تا استفادُ اص ًتایح آى ضثیِ ساصی تتَاى ساّىاسی تیشای حیل هطیىل تیِ‬
‫داضیتِ تاضیین الصم اسیت‬
‫ٍخَد آهذُ تذست آٍسد‪.‬حال اگش تخَاّین دهاّای ‪ PFD‬سا تا ضشیة خشم گشفتگی‬
‫هثذل پیص گشم وي سا یىثاس دیگش عشاحی وٌین‪ً .‬تایح تذست آهذُ دس خذٍل‪ 9-5‬هطخع هی وٌذ وِ الصم اسیت ‪ 2:1‬تییَب تیِ‬
‫‪ 475‬تیَب دس ّش یه اص سِ هثذل سشی‪ ،‬پیص گشم وي افضایص یاتذ تا تتَاًین دهاّای هَسد ًظش سا تذست آٍسد‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫شکل ‪.2- 1‬‬
‫شکل‪:4‬شجیٍ سبزی ثرای حبلت عملی ثرج دفع ي مجذل‬
‫ضىل ‪ 5‬حالتی ٍالؼی است وِ دس آى همذاس دهای ٍسٍدی تِ تشج ووتش اص همذاس عشاحی هی تاضذ‪ ،‬تشای غلثِ تش ایي هیَسد ًیاصهٌیذ‬
‫استفادُ اص همذاس تخاس تیطتشی تشای خذاساصی آهًَیان هَخَد دس پساب هی تاضین‪ّ .‬ویاًغَس ویِ دس دادُ ّیای حاغیل اص ضیثیِ‬
‫ساصی ٍ ػولىشد ٍاحذ داسین هی تیٌین وِ همذاس تخاس هػشفی تِ همذاس یه تي دس ساػت افضایص هی یاتذ‪ .‬ػالٍُ تش ایي همذاسی اص‬
‫عَل تستش غشف پیص گشم ضذى پساب ٍ سساًذى آى تِ دهای اضثاع آب دس فطاس تشج هی ضَد وِ دس ایي تشج اص ػولىشد عشاحیی‬
‫ضذُ خَد دٍس خَاّذ ضذ‪ .‬تا استفاُ اص ضثیِ ساصی تشج دس هحیظ ‪ Aspen‬ضىل ‪ 6‬سا هی تَاى تِ دست هی آییذ ویِ دس آى همیذاس‬
‫تغییشات دهای پساب ٍسٍدی تِ تشج تش حسة همذاس آهًَیان هَخَد دس آب تػفیِ ضذُ اص اًتْای تشج سا دس حالتی وِ همذاس ولیی‬
‫دتی تخاس ٍ پس آب ثاتت هی تاضذ سا ًطاى هی دّذ‪.‬‬
‫تا تَخِ تِ ضىل ‪ ٍ 6‬تا دس ًظش گشفتي ایٌىِ همذاس آهًَیان هداص دس خشیاى تػفیِ ضذُ تایذ صییش ‪ 5ppm‬تاضیذ پیس تاییذ دهیای‬
‫ٍسٍدی تِ تشج تاالتش اص ‪ :1‬دسخِ ساًتی گشاد تاضذ یا ایٌىِ اص همذاس تخاس تیطتشی استفادُ ضَد تا همیذاس آهًَییان هَخیَد دس آب‬
‫تػفیِ ضذُ اًتْای تشج تِ همذاس استاًذاسد تشسذشالثتِ استفادُ اص تخاس تیص اص ضشایظ ‪ PFD‬تاػث تْین سیخیتي ضیشایظ ػولییاتی‬
‫هیطَد) ‪ .‬اگش دهای ٍسٍدی تِ تشج سا تشاتش تا همذاس ػولیاتی فؼلی دس ًظش تگیشین همذاس هػشفی تخاس تش حسة دتی هَلی خشٍخی اص‬
‫اًتْای تشج هی تاضذ تش حسة دسغذ هَلی آهًَیان خشٍخی اص اًتْای تشج تِ غَست ضىل ‪ 7‬هی تاضذ‪ّ .‬واًغَس وِ هطاّذُ هیی‬
‫ضَد تایذ همذاس تخاس هػشفی اص ‪ 4/6‬تي تش ساػت تیطتش تاضذ تا اعویٌاى حاغل ضَد وِ همیذاس آهًَییان دس خشییاى خشٍخیی اص‬
‫اًتْای تشج صیش ‪ 5ppm‬هی تاضذ‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫شکل‪ : 5‬ومًدار درصذ مًلی آمًویبک در جریبن خريجی از تٍ ثرج وسجت ثٍ دمبی يريدی از طرف مجذل‬
‫ّواًغَس وِ دیذُ هی ضَد تِ دلیل ػولىشد ًاهٌاسة دس تْتشیي حالت ػولىشدی دس غَستی ویِ دهیای ٍسٍدی تیِ تیشج تشاتیش ‪:1‬‬
‫دسخِ ساًتی گشاد تاضذ ٍ همذاس آهًَیان ٍسٍدی دس خشیاى پساب اص همذاس ‪1000 ppm‬تیطتش ًطَد همذاس ‪ 1/6‬تي تخاس ًسیثت تیِ‬
‫حالت ػولىشد عشاحی تایذ تیطتش هػشف ضَد‪.‬‬
‫شکل‪ :6‬ومًدار درصذ مًلی آمًویبک ثر حست ثخبر مصرفی در دمبی ‪ 09‬درجٍ آة يريدی‬
‫تا تَخِ تِ هَاسد فَق تایذ خ شیاى ٍسٍدی تِ تشج پیص گشم ضَد ٍ تشای ایي هٌظیَس دٍ ساُ حیل ٍخیَد داسد‪ .‬اٍل ایٌىیِ ٍاحیذ سا اص‬
‫سشٍیس خاسج وشدُ ٍ هثذل ّا سا تؼویش وٌین ٍ ساُ حل دٍم ایي است وِ هثذلی دیگشی عشاحی ضَد ٍ تِ غیَست سیشی تیا سیِ‬
‫هثذل پیص گشم وي لشاس گیشد تا تتَاًذ ایي همذاس ووثَد دها سا خث شاى وٌذ‪ .‬تایذ دس ًظش داضت وِ اص ًظش التػادی ساُ حل اٍل تیا‬
‫دسًظش گشفتي ایي وِ ٍاحذ تایذ هذت صهاى صیادی اص سشٍیس خاسج ضَد ٍ ایٌىِ ّضیٌِ تؼویش سِ هثذل هوىي اص ساخت یِ هثذل‬
‫هدضا تیطتشهی ضَد‪ ،‬ساُ حل دٍم اص ًظش التػادی ٍ فشایٌذی تْتش هی تاضذ‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫طراحی مجذل جذیذ ثرای رفع مشکل فرآیىذی‬
‫تا تَخِ تِ ایي وِ هثذل ّا تِ غَست سشی لشاس هی گیشًذ دهای خشٍخی هثذل عشاحی ضذُ اٍل دس سِ هثیذل پییص گیشم ویي‬
‫تاثیش خَاّذ داضت‪ ،‬هثذل خذیذ تایذ دس هحیظ ًشم افضاس ‪ Aspen‬تا استفادُ اص پٌدشُ ‪ EDR‬هَخَد دس ًشم افضاس تِ غَست ّوضهاى‬
‫تا دیگش هثذل ّا ٍ تشج عشاحی ضَد‪ .‬تا تَخِ تِ ایي هَسد وِ سِ هثذل پیص گشم وي تِ غَست افمی سٍی یىذیگش ًػة ضذُ اًذ ٍ‬
‫ووثَد فضای خالی دس ٍاحذ تػفیِ پساب تْتش است است تا هثذل عشاحی ضذُ خذیذ ًیض تش سٍی هثذل ّای دیگش ًػة ضَد‪ .‬دس‬
‫ایي حالت عَل هثذل تایذ ّن اًذاصُ هثذل ّای لثلی تاضذ ٍ ایي هَسد ًیض تایذ تِ ػٌَاى هحذٍدیت عشاحیی دس ًیشم افیضاس لحیاػ‬
‫ضَد‪.‬‬
‫شکل‪ :7‬ومًدار فرایىذی مجذل ياحذ پسبة َمراٌ ثب مجذل طراحی شذٌ جذیذ‬
‫عشاحی هثذل تش هثٌای سساًذى دهای خشٍخی هثذل پیص گشم وي تِ ضشایظ ‪ ٍ PFD‬هحذٍدیت عَل ‪ 7‬هتشی هثیذل اًدیام‬
‫ضذ‪ّ.‬واًغَس وِ دس ضىل ‪ً 8‬طاى دادُ ضذُ است‪ ،‬هثذل عشاحیی ضیذُ دهیای ٍسٍدی ‪ 79‬دسخیِ سیاًتی گیشاد سا تیِ ‪ :3‬دسخیِ‬
‫ساًتیگشاد سساًذُ است وِ تِ ػٌَاى خَسان پیص گشم تشای ٍاسد ضذى تِ تشج هٌاسة هی تاضذ‪.‬‬
‫جذيل‪ :6‬محبسجٍ َسیىٍ َبی سبخت مجذل ثر اسبس ‪ASPEN EDR 7.2‬‬
‫‪10‬‬
‫ّضیٌِ ولی ساخت هثذل تا تَخِ تِ ًتایح تِ دست آهذُ اص ًشم افضاس ‪ Aspen‬دس خذٍل ‪ 21-5‬هطخع ضیذُ ٍ تشاتیش ‪33852‬‬
‫دالس هی تاضذ وِ تا ًشخ فؼلی دالس تشاتش وِ ّش دالس تشاتش ‪ 4571‬تَهاى هی تاضذ‪ّ ،‬ضیٌِ ول ساخت تشاتش ‪ 89/794‬هیلییَى ّضیٌیِ‬
‫ساخت هثذل هی تاضذ‪ .‬دس حال حاضش همذاس هػشف تخاس هاصاد تشاتش ‪ 2‬تي تش ساػت هی تاضذ وِ دس سال تشاتش‪:‬‬
‫‪=2×35×476 =9871‬تخاس هاصاد‬
‫(‪)2- 1‬‬
‫همذاس ‪ 9871‬تي تخاس هػشف هی ضَد‪ .‬دسغَستی وِ لیوت ّش تي تخیاس تَلییذی تشاتیش‪ 6‬دالس تاضیذ دس آى غیَست ّضیٌیِ تخیاس‬
‫هػشفی دس یه سال ‪ 54911‬دالس هؼیادل ‪ 262/659‬هیلییَى تَهیاى هیی تاضیذ‪ .‬تیا تَخیِ تیِ اییي ویِ ّضیٌیِ سیاخت هثیذل‬
‫تشاتش‪89/794‬هیلیَى تَهاى هی تاضذ‪ ،‬تاصگطت سشهایِ حاغل واّص هػشف تخاس تشاتش ‪ 7‬هاُ هی تاضذ‪.‬‬
‫ثحث ي وتیجٍ گیری‬
‫دس اتتذا‪ ،‬تشای اًدام ضثیِ ساصی اص دادُ ّای هَخَد دس ‪ PFD‬یا ّواى دادُ ّای عشاحی تِ ػٌَاى هثٌای هحاسثات استفادُ ضذ ٍ‬
‫تِ دًثال آى ضثیِ ساصی تا دادُ ّای فشایٌذی ٍالؼی غَست گشفت‪ .‬دس فاص اٍل تشای سادُ تش ضذى واس ٍ اعویٌاى یافتي اص غیحی‬
‫تَدى هحاسثات اٍلیِ پشٍطُ فمظ تشج ػشیاى ساصی ضثیِ ساصی ضذ‪ .‬تذیْی است وِ همذاسی اص تخاس ًیض دس ایي فشایٌذ دس تواس تیا‬
‫پساب وٌذاًس هی ضَد ٍ ّش چمذس وِ دهای پساب پیص گشم ضذُ ووتش تاضذ ًیاص تِ تخاس تیطیتشی هیی تاضیذ‪ .‬دس هشحلیِ تؼیذ‬
‫هثذل پیص گشم پساب تا استفادُ اص ًشم افضاس ‪ EDR‬ضثیِ ساصی گشدیذ ٍ تا دادُ ّای عشاحی ییا ّویاى ‪ ٍ PFD‬خیذٍل ‪TEMA‬‬
‫اسئِ ضذُ تَسظ ضشوت عشاح همایسِ ضذ‪ً .‬تایح هحاسثات دس حالت ضثیِ ساصی ًشم افضاس ‪ EDR‬تا ٍاسد ویشدى تویاهی هطخػیات‬
‫فشایٌذی ٍ ٌّذسی هثذل تشای سسیذى تِ دهای خشٍخی دس حالت ضثیِ ساصی ًشم افضاس غَست گشفت‪.‬‬
‫دس ًشم افضاس ‪ Aspen‬ضثیِ ساصی تشج ٍ هثذل سا ّوضهاى تا ّن اًدام دادین ٍ ًتایح تِ همذاس تسیاس لاتل لثَلی تیا دادُ ّیای ‪PFD‬‬
‫هغاتمت داضت‪.‬الصم تِ روش است وِ هثذل پیص گشم وي تا همذاس ضشیة فَلیٌگ ػٌَاى ضذُ تَسیظ ضیشوت عیشاح یؼٌیی‬
‫ضثیِ ساصی ضذ ٍ سغ فؼال ٍ سغ هَسد ًیاص خْت اًتمال حشاست یىساى تَد ٍ تِ ّواى دهاّای ‪ PFD‬سسییذین ‪،‬‬
‫اها ٍلتی تا ضشیة فَلیٌگ‬
‫ضثیِ ساصی ضذ ‪،‬دهاّا واّص یافت دس ًتیدِ هثذل استفادُ ضذُ دس ٍاحذ تػیفیِ‬
‫پساب داسای ًمع ػولىشدی ٍ عشاحی هی تاضذ‪.‬‬
‫ض شٍست اًدام ایي واس اص ایي لحاػ هی تاضذ وِ دس غَست پاییي تَدى دهای خشیاى پساب تِ تیشج ًیاصهٌیذ خثیشاى ویشدى دهیای‬
‫خشیاى اص ساُ دیگشی خَاّین تَد‪ .‬تا تَخِ تِ ایي وِ خشیاى تخاس تِ ػٌَاى خشیاى فاص گاص اص صیش تستش ّای تشج ٍاسد هی ضَد ٍ تاػث‬
‫گشم ضذى ٍ خذا ساصی آهًَیان هی گشدد‪ ،‬دس غَست پاییي تَدى دهای پسآب ٍسٍدی تایذ اص همذاس تخاس تیطتشی تشای گشم وشدى‬
‫‪11‬‬
‫ٍ خذا ساصی آهًَیان استفادُ وشد‪ .‬دس غَستی همذاس دهای تشج اص ‪ :2‬دسخِ پاییي تش تاضذ تا تَخِ تِ ًتایح عشاحی همذاس آهًَیان‬
‫خشٍخی اص تشج دسغَستی همذاس تخاس هػشفی سا افضایص ًذّین‪ ،‬اص ‪ 5ppm‬تیطتش خَاّذ ضذ ٍ تا تَخِ تیِ ًتیایح تیِ دسیت آهیذُ‬
‫هطاّذُ ضذ وِ همذاس تخاس دس تْتشیي حالت تایذ تِ اًذاصُ ‪ 1/6‬تي افضایص پیذا وٌذ تا تیِ اییي لغؼییت تشسیین ویِ آهًَییان دس‬
‫خشیاى آب تػفیِ ضذُ ووتش ‪ 5ppm‬هی تاضذ‪.‬‬
‫تا تَخِ تِ ایي وِ هثذل ّا تِ غَست سشی لشاس داس ًذ ٍ ًیض تاثیش دهای خشٍخی هثذل عشاحی ضذُ اٍل دس سِ هثذل دیگش‪ ،‬هثیذل‬
‫خذیذ تایذ دس هحیظ ًشم افضاس ‪ Aspen‬تا استفادُ اص پٌدشُ ‪ EDR‬هَخَد دس ًشم افضاس تِ غَست وَپیل تیا دیگیش هثیذل ّیا ٍ تیشج‬
‫عشاحی ضَد تشای سسیذى تِ دهای هغلَب خشٍخی اص هثذل ٍ ٍسٍدی تِ تشج عشاحی ضَد‪.‬‬
‫‪12‬‬
‫سپبسگساری‬
‫تذیٌَسیلِ اصواسوٌاى هحتشم ٍاحذّای آهًَیان‪، 3‬فشآیٌذ ٍ آصهایطگاُ پتشٍضیوی پشدیس ٍ هشوض فشٍش پتشٍضیوی‬
‫هثیي وِ هاسا دساًدام ایي تحمیك یاسی ًوَدًذووال تطىشٍلذسداًی ساداسین‪.‬‬
‫مراجع‬
‫]‪ [1‬وتاب اغَل تػفیِ آب اص دوتش هحوذ چالىص اهیشی‬
‫]‪ [2‬هشوض اسٌاد ضشوت پتشٍضیوی پشدیس‬
‫]‪ [3‬احساى ویاًفش‪ ،‬تٌْام وَّستاًی‪ ،‬عشاحی حشاستی هثذل حشاستی آهیي‪-‬آهیي تشای ٍاحذ تػفیِ گاصی پاالیطگاُ هسدذ سلیواى‬
‫تا ّذف تْیٌِ ساصی اًشطی‪ّ ،‬وایص هلی الىتشًٍیىی دستاٍسد ّای ًَیي دس ػلَم هٌْذسی ٍ واهپیَتش‪1393 ،‬‬
‫]‪ٍ [4‬حیذ ًػیش پَس‪ًَ ،‬اهلل وثیشی‪ ،‬پیص تیٌی ػولىشد حشاستی هثذل ّای پَستِ ٍ لَلِ تا استفادُ اص هذل تشویثی‪ً ،‬طشیِ تیي‬
‫الوللی ػلَم هٌْذسی داًطگاُ ػلن ٍ غٌؼت ایشاى‪ ،‬ضواسُ ‪ ،7‬خلذ ‪ ،19‬سال ‪ ،1387‬غفحِ ‪8-1‬‬
‫]‪ [5‬احوذ حاخت صادُ پشدًداًی‪ ،‬غادق ایضدخَ‪ ،‬ػلی هشادی صاًیاًی‪ ،‬تشسسی لَلِ ّای هثذل ّای حشاستی پَستِ ٍ لَلِ ٍتْیٌِ‬
‫ساصی آًْا‪ ،‬پٌدویي ّوایص هلی هثذل ّای گشهایی‪ ،‬آتاى ‪1392‬‬
‫]‪ [6‬عشاحی هثذل ّای حشاستی‪ ،‬دًٍالذ وشىش‪ ،)1985‬تشخوِ هٌْذس هله صادُ‪-‬هٌْذس واضاًی حػاس‬
‫]‪[7‬عشاحی هثذل ّای غٌؼتی ‪ًَ ASPEN B-JAC‬یسٌذگاى ‪ :‬هٌْذس غالوشضا تاغویطِ ‪ ،‬هٌْذس هؼػَهِ هشاد صادُ ‪،‬‬
‫هٌْذس سضا دسستی ‪ ،‬هٌْذس سیذ هْذی ّذایت صادُ‬
‫]‪[8‬عشاحی هثذل ّای حشاستی تا ‪ ASPEN HHFS+‬تالیف ‪ :‬هٌْذس اتَالفضل خاًٍٍی‬
‫]‪[9‬هثادلِ وي ّای گشها تالیف اص ‪، SadikKaka HongtanLiu‬تشخوِ ‪ :‬دوتش سپْش غٌایغ‬
‫]‪[12‬هشوض فشٍش پتشٍضیوی هثیي‬
‫‪Perry, Perry's Chemical Engineers' Handbook, McGraw-Hill, October‬‬
‫‪[11] Robert H. Perry, John H.‬‬
‫)‪2007 (8th Edition‬‬
‫‪[12] Nassirpour, V., "Development of a Combined Model to Predict the Temperature and Pressure‬‬
‫‪Profiles in Shell and Tube Heat Exchangers", M.S Thesis, Iran University of Science and Technology,‬‬
‫‪Chemical Engineering Department, Feb 2006.‬‬
‫‪[13] Patankar, S.V., & Spalding, D.B., "A Calculation Procedure for the Transient and Steady State‬‬
‫‪Behavior of Shell and Tube Heat Exchangers", In N.F.Afghan and E.U. Echlunder (eds.), Heat‬‬
‫‪Exchangers: Design and Theory Source Book, Mc Grow- Hill, New York, 1974.‬‬
‫‪[14] Gaddis, E.S., & Gnielinski, V., "Pressure Drop on the Shell Side of Shell and Tube Heat Exchangers‬‬
‫‪with Segmental Baffles", Chemical Engineering and Processing, No.36, 1997, pp.149-159‬‬
‫‪[15] J.E. Hesselgreaves, "Compact Heat Exchangers: Selection, Design and Operation", Elsevier Science,‬‬
‫‪Editors: J.E. Hesselgreaves, January 2001‬‬
‫‪13‬‬
[16] James R. Couper; W. Roy Penney, James R. Fair, Stanley M. Walas, Chemical Process Equipment:
selection and design, Elsevier Inc., 2nd ed. 2005.
[17] R. K. Sinnott, Coulson & Richardson‟s Chemical Engineering; Chemical Engineering Design
(volume 6), Butterworth-Heinemann, 3 rd ed. 1999.
[18] Dogan Eryener (3116), ‘Thermoeconomic optimization of baffle spacing for shell and tube heat
exchangers’, Energy Conservation and Management, Volume 58, Issue 22–12, Pages 1478–1489.
14