CÁC HỆ THỐNG TRÊN MÁY BAY ĐỘNG CƠ VÀ ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ TRÊN MÁY BAY A320 Giảng viên hướng dẫn: TS. Hà Mạnh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Viết Nghĩa Võ Tá Quyền NỘI DUNG 1. Tổng quan về động cơ 2. Hệ thống điều khiển động cơ toàn quyền kĩ thuật số (FADEC) 3. Hệ thống điều khiển lực đẩy 4. Hệ thống nhiên liệu 5. Hệ thống dầu 6. Hệ thống chích khí 7. Hệ thống đảo chiều lực đẩy 8. Đánh lửa và khởi động 9. Điều khiển và hiển thị Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 2 TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 3 FADEC Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 4 FADEC CHỨC NĂNG Hệ thống FADEC thực hiện các chức năng sau đây: Điểu khiển máy bơm gas Điều khiển dòng nhiên liệu Tiến trình tăng và giảm tốc Van trích khí và phiến lá cánh stator có thể thay đổi Điều chỉnh khoảng hở ở tuabin Thiết lập chế độ không tải Bảo vệ động cơ quá tải Bảo vệ chống lại sự vượt quá tốc độ N1 và N2 Kiểm soát EGT (nhiệt độ dòng khí ra) trong khi khởi động động cơ. Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 5 FADEC Quản lí động cơ Kiểm soát tự động đánh giá lực đẩy động cơ Tính toán giới hạn tham số lực đẩy Kiểm soát thủ công công suất bằng cách di chuyển vị trí cần đẩy Kiểm soát tự động công suất (A/THR demand) Trình tự khởi động động cơ tự động Điều khiển: Van khởi động (ON/OFF) Van nhiên liệu cao áp Lưu lượng nhiên liệu Bộ đánh lửa (ON/OFF) Kiểm soát tốc độ N1, N2, Fuel Flow and EGT Ngắt và khởi động lại động cơ (chỉ khi trên mặt đất) Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 6 FADEC Trình tự khởi động động cơ thủ công - Kiểm soát động cơ thụ động Điều khiển: Van khởi động Van nhiên liệu HP Bộ đánh lửa Điều khiển đảo chiều lực đẩy Điều khiển cơ cấu chấp hành các cửa chặn Cài đặt động cơ trong quá trình vận hành đảo chiều lực đẩy Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 7 FADEC Điều khiển tuần hoàn nhiên liệu Tuần hoàn nhiên liệu vào thùng chứa theo nhiệu độ dầu động cơ, cấu hình hệ thống nhiên liệu và giai đoạn bay. Truyền các thông số và thông tin giám sát động cơ đến các bảng hiển thị trên buồng lái Các thông số cơ bản của động cơ Trạng thái hệ thống khởi động Trạng thái hệ thống đảo chiều lực đẩy Trạng thái hệ thống FADEC Phát hiện, cô lập, ghi lại các lỗi Làm mát FADEC Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 8 HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN LỰC ĐẨY Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 9 HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 10 NỘI DUNG Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 11 HỆ THỐNG CHÍCH KHÍ • Air bleed system cung cấp khí nén cho máy bay đặc biệt là hệ thống khí nén và làm mát động cơ và các tuabin . Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 12 ĐÁNH LỬA VÀ KHỞI ĐỘNG FADEC kiểm soát hệ thống đánh lửa và khởi động theo: - Vị trí của bộ chọn khởi động động cơ - Vị trí của công tắc ENG MASTER - Vị trí của công tắc nút bấm ENG MAN START - Vị trí của nút ấn ENG 1 (2) ANTI ICE - Tình trạng máy bay (chuyến bay hoặc mặt đất). FADEC nhận đầu vào của nó từ bộ giao diện động cơ (EIU) Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 13 ĐÁNH LỬA VÀ KHỞI ĐỘNG • Hệ thống đánh lửa không dành cho động cơ khởi động trên mặt đất và khởi động lại khi đang bay. nó bao gồm hai mạch độc lập giống nhau cho mỗi động cơ, thường được điều khiển bởi FADEC cahnnel A và kênh có thể điều khiển cả hai bộ đánh lửa • Nguồn cung cấp cho bộ đánh lửa A chuyển sang thanh STAT INV BUS BAR ngay khi biến tần tĩnh hoạt động Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 14 ĐÁNH LỬA VÀ KHỞI ĐỘNG MANUAL SELECTION - Khi bay, đánh lửa liên tục được bật khi bộ chọn ENG START bật IGN / START, nếu động cơ tương ứng đang chạy. - Chỉ có một bộ đánh lửa được chọn. Nếu không thành công, cả hai thiết bị đánh lửa sẽ tự động được chọn sau khi khởi động động cơ, do quá trình đánh lửa tự động ngắt, tổ bay phải chuyển bộ chọn ENG MODE thành NORM sau đó quay lại IGN / START để bật đánh lửa liên tục Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 15 ĐÁNH LỬA VÀ KHỞI ĐỘNG Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 16 ĐÁNH LỬA VÀ KHỞI ĐỘNG Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 17 ĐIỀU KHIỂN VÀ HIỂN THỊ 1. Thrust lever- cần đẩy 2. Reverser latching lever- cần chốt đảo chiều 3. Autothrust instinctive disconnect pushbutton Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 18 ĐIỀU KHIỂN VÀ HIỂN THỊ Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 19 ĐIỀU KHIỂN VÀ HIỂN THỊ 1 ENG MAN START pb sw • ON: van khởi động mở nếu bộ chọn ENG MODE được đặt thành CRANK ỏ IGN / START và N2 <20%. Van khởi động tự động đóng khi N2> = 50% • OFF: đèn BẬT màu xanh lam bật sáng. Khi công tắc nút bấm ENG MAN START được đặt thành tắt trong khi khởi động động cơ bằng tay, van khởi động sẽ đóng nếu công tắc MASTER off 1 FADEC GND PWR pb sw • ON: FADEC có nguồn điện trên mặt đất nếu nút bấm ENG FIRE không được nhả ra Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 20 ĐIỀU KHIỂN VÀ HIỂN THỊ • ECAM E / WD trên hiển thị các thông số chính của động cơ. ECAM SD thấp hơn hiển thị các thông số phụ, khi chúng được chọn tự động bởi hệ thống hoặc do tổ bay. 1- Tốc độ rotor LP 2- Thrust limit modeChế độ giới hạn lực đẩy 3- N1 Rating limit 4- FLEX temperature 5- EGT indicator 6- Tốc độ Rotor HPN2 7- Dòng Nhiên liệu 8- IDLE indication Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 21 ĐIỀU KHIỂN VÀ HIỂN THỊ • • • • • • • • • 1 Nhiên liệu đã sử dụng 2 Lượng dầu 3 Áp suất dầu 4 Nhiệt độ dầu 5 VIB 6 Bộ lọc dầu tắc nghẽn 7 Bộ lọc nhiên liệu bị tắc 8 Đánh lửa 9 Vị trí van khởi động Van mở hoàn toàn Van đóng hoàn toàn • 10 Áp suất chảy máu động cơ • 11 Nhiệt độ vỏ động cơ Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Bộ môn Kỹ thuật Hàng không và Vũ trụ 22 EM XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!