5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III เคร องแลกเปลย นความรอนแบบแผ น (Plate Heat Exchanger) รศ. ดร.อาทวรรณ โชตพฤกษ นายกตต กจนธกล 1. วัตถ ประสงค ศกษาหลักการทางานของเครองแลกเปลยนความรอนชนดแผน 2. ศกษาปัจจัยทสงผลตอคาสัมประสทธการถายเทความรอนโดยรวม (Overall Heat Transfer Coefficient, U ) ไดแก อัตราการไหลของของไหล อณหภมข องไหลทมการแลกเปลยนความร อน 1. 2. ทฤษฎทเ กยวของ เครองแลกเปลยนความร อนแบบแผน เปนเคร องแลกเปลยนความร อนประเภทหนงทมลักษณะ ของพน ผวสัมผัสสาหรับการแลกเปล ยนความร อนระหวางของไหลรอนกับของไหลเยนเปนแบบแผน ขอด ของเคร องแลกเปลย นความรอนชน ดน ค อ สามารถถอดประกอบออกมาทาความสะอาดไดงาย และ สามารถปรับพน ทในการแลกเปลยนความร อนไดโดยการเพมหรอลดจา นวนแผนโลหะตามความตองการ สวนของแผนแลกเปลยนความร อนประกอบดวยแผน โลหะทมพน ผวขรขระเปนลอนหลายแผนประกบกัน ดังรปท 1 ซง แผนเหลา นถ กประกอบอยร ะหวางเฟรมหนาอัดและเฟรมหลังอัด โดยมชด สลักยดไว รอบแผน โลหะนจะม ปะเกนป องกันการรัวไหลและบังคับทศทางการไหลของของไหล จานวนแผนแลกเปลยนความ รอนนข นอยกับอัตราการไหล คณสมบัตทางกายภาพของของไหล ความดันลด และอณหภมของของไหล สายเขา-ออกตามทตองการ ซง แตละแผนนัน จะมชอ งทให สารไหลผานตางกัน และชองวางระหวางแผนจะ มระยะหางเทากับความลกของลอนแผนแลกเปลยนความรอน รปท 1 สวนประกอบของเครองแลกเปลยนความรอนแบบแผน http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 1/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- จากกฎการอนรักษพลังงาน สามารถเขยนสมการอนรักษพลังงานของระบบเคร องแลกเปลยนความร อน (Q) แบบแผนไดดัง น Q =mC h h −T (T p ,h h ,in ) (1) h , out Qc = mc C p ,c (Tc,out − Tc,in ) (2) เมอ m คอ อัตราการไหลโดยมวลของของเหลว C คอคาความจความรอนจาเพาะของของเหลว โดยตัวหอย และ แสดงถงคาของของเหลวสายร อนและสายเยนตามลาดับ และ ตัวหอย และ แสดงถงคาของของเหลวขาเขาและขาออก ตามลาดับ ในทางทฤษฏนัน Q ควรเทากับ Q แตดวยสาเหตบางประการ Q กับ Q อาจมความ แตกตางกันเลกนอย จงมการพจารณาคาอัตราการถายโอนความรอนเฉลยดังน p h c in h c Q= ซง สอดคลองกับสมการ h 1 2 out c (Qh + Qc ) (3) Q = UA∆Tlm (4) คอคาสัมประสทธการถายโอนความรอนโดยรวมตอ พนท ผวสัมผัสของทอ ทังหมดในการแลกเปลยนความร อน = A N A คอ พนท U 0 เมอ s คอ พน ทผวของแผนแลกเปลยนความร อนแตละแผน และ คอจานวนแผนแลกเปลยนความร อน คอผลตางอณหภมแบบคาเฉลยลอการทม สามารถคานวณไดจากสมการ (5) A0 Ns ∆Tlm ∆Tlm = (Th ,in − Tc ,out ) − (Th ,out − Tc ,in ) (T ,in − Tc ,out ) ln h (T − T ) h ,out c ,in (5) สาหรับคาสัมประสทธการถายโอนความรอนนัน (U ) เปนคาทบงบอกถงประสทธภาพในการแลกเปลยน ความรอนของเครองแลกเปลยนความรอ น ปัจจัยทสงผลตอคาสัมประสทธการถายโอนความรอนโดยรวม ไดแก ความตานทางในการแลกเปลยนความร อน ซง มความสัมพันธดังสมการ (6) 1 UA = 1 hh Ah + 1 hc Ac (6) เมอ h คอสัมประสทธการพาความรอนของของเหลว ซงมความสัมพันธกับสมบัตและสภาวะของของเหลว ขณะนัน โดยความสัมพันธดังกลาวมักแสดงอยใ นรปตัวแปรไรหนวย http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 2/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- Nusselt number; Reynold number; Nu = Re hD k ρυ D = µ randtl number; เมอ D k ρ υ µ Pr = c p µ k คอเสนผานศนยกลาง hydraulic = 4 × Area = 4sb Perimeter 2 s + 2b โดย s คอระยะหางระหวางแผนโลหะ และ b คอความกวางของแผนโลหะ คอคาการนาความรอนของของเหลว คอความหนาแนนของของเหลว คอความเรวของของเหลว คอความหนดของของเหลว สาหรับการไหลแบบราบเรยบ (Re < 100) D RePr Nu = 1.86 h L 1 3 (7) เมอ L คอความยาวของแผนโลหะ สาหรับการไหลแบบปันปวน (Re ≥ 100) Nu = 0.374 Re 0.668 Pr 1 3 เมอ Pr > 0 (8) ความเรวของของไหลทแลกเปลยนความร อนนัน สามารถคานวณไดจากอัตราสวนระหวางอัตราการไหลเชง ปรมาตรของสาร (V ) กับ พนท หนาตัด และจานวนชองระหวางแผนโลหะทัง หมดทของเหลวไหลผาน ดังน สาหรับจานวนแผ นโลหะเลขค υ = สาหรับจานวนแผ นโลหะเลขค ของเหลวสายท 1: υ = V N +1 A s 2 V N A s 2 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (9) (10) 3/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- ของเหลวสายท 2: υ = V N +2 A s 2 (11) 3. อปกรณ ชดการทดลองเครองแลกเปลยนความรอนแบบแผนประกอบด วยของเหลว 3 สาย ไดแก สายนา เยน นา รอน และสายผลตภัณฑ ไหลมาแลกเปลยนความร อนทเครอ งแลกเปลยนความร อนแบบแผน โดยทศทางการไหลแสดงไดดังแผนภาพในรปท 2 รปท 2 แผนภาพแสดงทศทางการไหลของสายนาเย น น าร อน และสายผลตภัณฑ ระบบของชดทดลองประกอบดวยการไหลของไหล สาย ไดแกสายผลตภัณฑ สายนาร อน และสายนา เยน สายผลตภัณฑ ปัม P1 ทาหนาทปั มผลตภัณฑขน ไปตามสายดังรปท 2 ผานโรตามเตอรวัดอัตราการไหล เขาไปท ชดแผนแลกเปลยนความร อน ชดท 1 (S1: regenerative section) และชดท 2 (S2: heating section) ตามลาดับ จากนัน จงไหลผานชดแผนแลกเปลยนความร อนชดท 1 อกครัง เขาสชดแผนแลกเปลยนความ http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 4/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5- รอนชดท 3 (S3: Cooling section) แลวจงวนกลับเขาสถังผลตภัณฑ ทสายผลตภั ณฑนจะม เทอร โมคัปเปลตรวจวัดอณหภมทังหมด 5 จด ไดแก T1 – T5 สายนารอน นารอนจากหมอตม จะถกปั ม P3 ปั มขนไปตามสายดังรปท 2 ผานโรตามเตอรวัดอัตราการไหล เขาไปชดแผนแลกเปลยนความร อนชด ท 2 (S2) แลววนกลับเขาไปทหมอตม โดยทสายนารอนนจ ะม เทอรโมคัปเปลตรวจวัดอณภม 3 จด คอ T10, T6 และ T7 สายนาเยน นาเยนจะถกปัมโดยปัม P2 ผาน โรตามเตอรวัดอัตราการไหล เขาสช ดแผนแลกเปลยนความร อน ชดท 3 (S3) แลวออกไปจากระบบ สาหรับสายของนา เยน จะมเทอรโมคัปเปลตรวจวัดอณภม 2 จดคอ T8 และ T9 ระบบประกอบดวยอปกรณตา งๆ ดัง น 1. ชดเครองแลกเปลยนความร อนแบบแผน (รปท 3) มรายละเอยดของเคร องดัง น • Plate material : AlAl 0 • Thermal Conductivity : 17.3 kW/m. C • Surface area per plate : 0.05 m • Plate width : 0.113 m • Plate Length: 0.445 m • Plate thickness: 0.0006 m • Plate gab : 0.003 m • จานวน Thermal plate 3 4 o 2 Heating section : 8 Cooling section : 13 Regenerative section : 37 รปท 3 เครองแลกเปลยนความร อนแบบแผน หมอตมนา (รปท 4) 3.ตควบคมอณหภมข องหมอตมนา สวตซเปดปดปัม จอแสดงผลสาหรับการทดลองเคร องแลกเปลยน ความรอนแบบแผน (รปท 5) 4. สวตซเปดปดหมอตมนา (อยดานในตควบคม) (รปท 6) 5. วาลวปรับอัตราการไหลของนาร อน ( รปท 7) 6. วาลวปรับอัตราการไหลของนาเย น (รปท 8) 2. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 5/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -6- ขอควรระวัง: ตรวจสอบปรมาณนาในหลอดแก ว กอนเปดหมอตมนา ทกครัง ระวังอยาใหนาใน หลอดแกวลดลงจนหมด เพราะระบบนาร อนเปน ระบบปด หากนาลดหายไปแสดงว ามบางแหงทเกด การรัวซม รปท 4 หมอตมนา รปท 5 ตควบคมและจอแสดงผล รปท 6 ตควบคมและจอแสดงผล แสดงอณหภมหมอตมนา , (2) จอแสดงผล (3) สวตซเปดปัมสายผลตภัณฑและสายนา เยน, (4) สวตซเปดปัมน ารอนและหมอตมนา (1) รปท 7 วาลวปรับอัตราการไหลของนาร อน รปท 8 วาลวปรับอัตราการไหลของนาเย น http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 6/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -7- 4. ขันตอนการทดลอง 1. ตรวจสอบการเปดปดวาลวแตละจ ด โดยควบคมใหของเหลวทัง สามสายมทศทางการไหล ดังรปท 2 ตรวจเชคระดับนา ในหลอดแกวของหมอตมนา (รปท 4) แลวจงเปด main switchในรปท 6 3. สอบเทยบคาอัตราการไหลและการตรวจวัดอณหภมของสายผลตภัณฑ 4. เปดปัมน าเยนและนาร อน 5. เปดสวตชหมอตมนาร อน (หมายเลข 4 ในรปท 5) ตังอณหภมหมอตมนา ท 70 C นา (หมายเลข 1 ในรปท 5) บันทกอณหภม T10 ทเวลาตางๆ 6. ตังคาอัตราการไหลของสายนา รอนท 0.25 m /h โดยใหคา อัตราการไหลของสายอนๆ คงท 7. เรมการแลกเปลยนความร อน โดยเป ดปั มของสายผลตภัณฑ บันทกคาอณหภม T1 –T9 และ คาอัตราการไหลของสายนา เยนและนาร อนทเวลาตางๆ 8. ทาซา ขัน ตอนท 5 – 7 แตเปลยนคาอณหภมนารอนเปน 80 และ 90 C ตามลาดับ (สัปดาหท 1) 9. ออกแบบและทาการทดลองเพอศกษาผลของอัตราการไหลของสายผลตภั ณฑ และ สายนาร อน ทมตอ คาสัมประสทธการถายโอนความรอนโดยรวม ( สัปดาหท 2) 2. o 3 o 5. การวเคราะหขอมล สรางกราฟความสัมพันธเพออธบายการเปลยนแปลงของคาสัมประสทธการถายโอนความรอน U ทชดแลกเปลยนความร อนแตละสวน (Cooling, Heating และ Regenerative section) เมอมก าร เปลยนแปลง 1. อณหภมข องสายนาร อน 2. อัตราการไหลของสายผลตภัณฑ อน 3. อัตราการไหลของสายนาร พรอมทัง เปรยบเทยบความแตกตางของคา U ของสายนา รอน คา U ของสายนา เยน กับ คา U ตามทฤษฎ (แสดงวธการคานวณ) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 7/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III เคร องแลกเปลย นความรอนแบบทอสองชัน รศ. ดร.อาทวรรณ โชตพฤกษ นายกตต กจนธกล 1. จดประสงค เพ อศก ษาผลของสภาวะการดา เนน การตอ คา สัมประสท ธ ก ารถ า ยโอนความร อ นรวม สัมประสทธการถายโอนความรอนของทอชัน ในและทอชัน นอก สาหรับเคร องแลกเปลยนความร อนแบบทอ สองชัน ขนาดเลก 2. เพอเปรยบเท ยบผลของการแลกเปลยนความร อนจากการดาเนนการทตางกันระหวางสารในทอ ไหลทางเดยวกัน และสารในทอไหลสวนทางกัน 1. 2. ทฤษฎ เครองแลกเปลยนความรอนแบบทอสองชัน (double pipe heat exchanger) เปนเครองมอทมการ ใชกันมากในอตสาหกรรมเนองจากมราคาถก เมอเทยบกับเครองแลกเปลยนความร อนชนดอนๆ รวมถง งายตอสราง ตดตัง และบารงรักษา อยางไรกตามเครองแลกเปลยนความร อนแบบนจะมประสทธภาพใน การแลกเปลยนความรอนทดอยกวาเครองแลกเปลยนความร อนชนดอนๆ โดยประสทธภาพในการแลกเปลยนความร อนนัน จะขนกั บ อัตราการไหลของของไหลทแลกเปลยน ความรอนกัน พ นทในการถายเทความร อน ขนาดและสัดสวนของทอดานในและทอวงแหวน รวมถงรปแบบ ในการไหล ซงรปแบบในการไหลนัน มดวยกัน 2 แบบ คอการไหลแบบทางเดยวกัน (รปท 1) และการไหล แบบสวนทางกัน (รปท 2) รปท 1 การแลกเปลยนความร อนแบบไหลสวนทางกัน พจารณาระบบการแลกเปลยนความร อนในทอสองชัน แบบทศทางการไหลสวนทางกัน ( counter current flow) ดังรปท 1 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 8/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- อัตราการถายโอนความรอน (BTU/hr) ททอชัน ใน Q (ของเหลวภายในทอชัน ในสญเสยความ รอน) และททอชัน นอก Q (ของเหลวภายในทอชัน นอกไดรับความรอน) ค อ inner outer =m Q inner (T − T ) C inner p ,inner A (1) B Qouter = mouter C p ,outer (TC − TD ) (2) เมอ m คอ อัตราการไหลโดยมวลของของเหลวในทอดานใน C คอคาความจความรอนจาเพาะ ของของเหลว โดยตัวหอย inner และ outer แสดงถงคาพารามเตอรของทอชัน ในและทอชันนอก ตามลาดับ และ T , T , T , T คออณหภมทจ ดตางๆ ดังรปท 1 ในทางทฤษฏนัน Q ควรเทากับ Q แตดวยสาเหตบางประการ (ไดแกอะไรบ าง) Q กับ Q อาจมความแตกตางกันเลกนอย จงมการพจารณาคาอัตราการถายโอนความรอนเฉลยดังน p A B C D inner outer inner outer 1 Q= ซง สอดคลองกับสมการ โดย 2 Q (Qinner + Qouter ) = (3) U i AY i ∆Tlm (4) คออัตราการถายโอนความรอน Q คอคาสัมประสทธการถายโอนความรอนโดยรวมตอ พนท ผวสัมผัสของทอ คอ พนท ผวสัมผัสของทอ (ซงในการทดลองน ไมมการไหลท Y แฟกเตอรของการไหลตัง ฉาก (cross flow factor) ของเหลวมทศ ทางการไหลตัง ฉากกัน (cross flow) หรอการไหลแบบผ านหลายครัง (multi-pass) ดังนัน คา Y ในการทดลองนจ งเทากับ 1 ∆T คอผลตางอณหภมแบบคาเฉลยลอการทม สามารถคานวณไดจากสมการ (5) Ui Ai lm A C B D ∆Tlm ≅ (T − T ) − (T − T ) T − TC ln A TB − TD หากผลตาง (TB − TD ) และผลตาง (TA − TC ) ∆Tlm ≅ 1 (5) มคา เทากัน จะสามารถหาคา ∆T ไดจากสมการ (6) (TA − TC ) + (TB − TD ) 2 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction lm (6) 9/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- อกวธหนง ในการแก สมการ (6) คอ การพจารณาแทนคาให (T − T ) = ∆ และ (T − T ) = ∆ + δ (เมอ δ << ∆ ) ลงในสมการ ( 5) แล วจงใช การกระจายอนกรมเทยเลอร (Taylor series expansion) สาหรับเทอม ln (1 + δ ∆) B A D C สงทตอ งคา นงถง ในการใช งานเคร องแลกเปลยนความร อนค อคาความต านทาน โดยคาความ ตานทานตอการถายโอนความรอนโดยรวม 1 ขนกับพน ทผวสัมผัสของทอ ดังสมการท (7) Ui 1 Ui โดย hinner Di k F = 1 hinner + Di 2k Do Di + D i Do ln 1 houter +F (7) และ h คอคาสัมประสทธการถายโอนความรอนททอชัน ในและทอชัน นอก ตามลาดับ outer และ D คอเสนผาศนยกลางของทอชัน ในและทอชัน นอก ตามลาดับ คอคาการนาความรอนของของเหลว คอคาความตานทานอันเกดจากสงสกปรกทผนัง (fouling factor) o เนอ งจากโดยทัวไปแล ว ในการใช งานเคร องแลกเปลย นความรอน จะต องมก ารคา นวณค า สัมประสทธการถายโอนความรอนทังททอชันในและทอชัน นอก รวมทัง คาความตานทานอันเกดจากสง สกปรกทผนัง หรอคา fouling factor, F ดวย วธหนงทใชในการคานวณคาสัมประสทธเหลา นค อวธของ Wilson [Bennett and Myers, 1982]. สาหรับทอทรงกระบอก คาสัมประสทธ การถายโอนความรอนท ท อ ชันในและทอ ชัน นอกนัน สามารถหาไดจากสมการ (8) หรอ (9) สาหรับการไหลแบบปัน ปวนมาก ( Re ≥ 10,000 , 0.7 ≤ Pr ≤ 160 , L ≥ 10 , ∆T = นอยถง D ปานกลาง)สามารถใชสมการของ Dittus-Boelter ในการคานวณได สมการของ Dittus-Boelter โดย Nusselt number, Nu Nu = hD k และ 4 = 0.02 − Re 5 Pr n n = 0.4 และ 0.3 สาหรับสายนา รอนและนาเย น ตามลาดับ สาหรับการไหลแบบราบเรยบ ( Re < 2,100 ,โดย 0.5 ≤ Pr ≤ 17,000 , สมการของ Sieder-Tate ในการคานวณได [Perry’s. 1984] 1 Nu สมการของ Sieder-Tate = RePrDi 3 µ 1.86 (8) L Nu >1.86 × 2 ) สามารถใช 0.14 µw http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (9) 10/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- วธของ Wilson ใชเลขชก าลังของ Re จากความสัมพันธดังสมการ (8) และ (9) ในการคานวณ สัมประสทธการถายโอนความรอนททอชัน ในและทอชัน นอก เมอทราบคาสัมประสทธการถายโอนความ รอนแลวกสามารถค านวณคา F ได ตัวอยางเชน จากสมการ (9) จะไดวา สาหรับการไหลแบบปั นป วนในทอ ทรงกระบอก ของสมบัตท างกายภาพของของเหลว (µ , c , k ) และสามารถพจารณา h = α m โดย α เปนฟังกชัน รวมเปนคาคงทได เมอสภาวะของของเหลวไมไดม การเปลยนแปลงอย างมนัยสาคัญ เมอพจารณาใน ทานองเดยวกัน สาหรับสมการ (10) จะไดวาสาหรับการไหลแบบราบเรยบในทอทรงกระบอกนั น h ดังนัน สมการ (7) จงเขยนเปนอกรปแบบหนง ไดวา =α m inner 0.8 inner inner 0.33 inner p 1 Ui โดย c= Di 2k w ln Do = 1 ninner inner αm +c+ และ Di 1 nouter η mouter η= Do Di +F (10) β ซง n และ n คอเลขชก าลังทไดมาจากสมการตางๆ ทเกยวขอ งกับการถายโอนความรอน การพลอต กราฟโดยอาศัยเทอมของคาคงท m และ m ทาใหสามารถประมาณคา α ,η และ F ได inner outer inner outer 3. อปกรณ ชดทดลองเครองแลกเปลยนความร อนแบบทอสองชัน ประกอบดวยสวนตางๆ ดังรปท 3 โดยการ แปลกเปลยนความร อนของสายน า รอนและนา เยนสามารถปรับไดสองทศทางคอแบบ Co-current flow รปท 3 (ก) และ Counter-current flow รปท 3 (ข) ก) Co-current flow ( V2 V1 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 11/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5- ( ข) Counter-current flow V2 V1 รปท 2 แผนภาพแสดงอปกรณตา งๆ ในชดทดลองเครองแลกเปลยนความร อนแบบทอสองชัน และทศทางการไหลของนาร อนและนา เยน (ก) Co-current flow และ (ข) Counter current flow นารอนจะไหลขน ตามทศทางดังรปท 2 เขาสเคร อง แลกเปลยนความร อนตัวท 1 และ 2 ตามลาดับ มาทวาลว V1 ทกันอยในลักษณะดังแผนภาพแลวไหลขน ผานโรตามเตอรวัด อัตราเรวแลวจงออกจากระบบไป สาหรับนา เยนจะไหลมาเจอ กับวาลว V2 ซงหากทศทางของวาลวเปนรปท 2 (ก) นาเยนกจะ ไหลขน ดานบน เข าสเคร องแลกเปลย นความร อนในลักษณะ น หากเปลยนท ศ ทางของวาล เปนดังรปท 2กับ(ข)สายของน นาเยนาร กจอะไหลมาทางด านล าง แลวขน ไปว แลกเปลยนความร อนใน ลักษณะ Counter-current จากนัน ก จะไหลออกไปจากระบบ มก ารตด ตั งเทอร โมคัปเปลวัด อณหภมทตาแหนง ตางๆ แสดงเปนหมายเลขดังแผนภาพ โดย สามารถตรวจสอบอณหภมไดทสวนแสดงอณหภม (รปท 3) รปท 3 สวนแสดงอณหภมท ต า แหนงตางๆ Co-current http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 12/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -6- สวนของหมอตมนาร อน (ใชรวมกับชดการทดลอง Plate Heat Exchanger) ประกอบดวย • ตควบคมการเปดปดสวทชของหมอตมนาร อน อณหภมนารอน และปัมน ารอน (รปท 4) • หมอตมนา รอน (รปท 5) • วาลวปรับอัตราการไหลเขาของนา รอน (รปท 6) รปท 5 หมอตมนา 4 ร ป ท ตควบคมหมอตมนารอนและปัมนาร อน (1) แสดงอณหภมหมอตมนา , (2) จอแสดงผลสาหรับการ ทดลองเครองแลกเปลยนความร อนแบบแผน (3) สวทชเปดปัมสายผลตภั ณฑและสายนา เยน, (4) สวทซเปดปัมน ารอนและสวตซเปดหมอตมนา รปท 6 วาลวปรับอัตราการไหล ของนา รอน ขอควรระวัง อยาใหนาในหลอดแก วในรปท 5 ลดจนหมดเพราะระบบนาร อนเปนระบบปด ถานาลดหายไป แสดงวามบางแหงทเกดการรัวซม http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 13/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -7- 4. ขันตอนการทดลองเคร องแลกเปลยนความรอนแบบทอสองชัน ตรวจเชคระดับ นา ในหลอดแกวของหมอตมนา (รปท 5) แลวจงเปดสวทซหลั กทอยภายใน ตควบคม (รปท 4) ปรับอ ณหภมหมอตมนาท ตา แหนงหมายเลข 1 ในรปท 4 รอจนไดอณ หภมทต องการ 1. ปรับทศทางการไหลของนา จากหมอตมใหมาท ชดทดลองเครอ งแลกเปลยนความร อนแบบทอ สองชัน ดังรปท 7 2. ป ด เปด รปท 7 ปรับทศทางการไหลของนา จากหมอตมใหมาท Double Pipe Heat Exchanger (สวนนอย ท ช ดทดลอง Plate Heat Excahnger) 3. เลอกรปแบบการไหลดวยการปรับวาลว ดังรปท 8 Counter-Current Flow Co-Current Flow รปท 8 การปรับวาลวเพอเลอกทศทางการไหลใหเปน counter-current flow หรอ co-current flow http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 14/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -8- เปดนาเย น (นาอ ณหภมหอง) เขาสระบบโดยการตอจากกอกนาในห องปฏบัตก าร และวัดอัตรา การไหลดวยวธการวัดปรมาตรแลวจับเวลา เพอหาอัตราการไหลของนาเย น 5. เปดสวทชสวนแสดงผลของการทดลองเครองแลกเปล ยนความร อนแบบทอสองชัน บันทกคา 4. อณหภมทต า แหนงตางๆ เมอเวลาผานไป 6. ปรับเปล ยนอัตราการไหลของนาร อนจากวาลวในรปท 6 แลวบันทกอณหภมทจ ดตางๆ เชนเดยว กับขอ 4 เพอศกษาผลของอัตราการไหลของนาร อนทมตอ การแลกเปลยนความร อน 7. เปลยนรปแบบการไหล แลวทาการทดลองเชนเดยวกับขอ 4-6 5. การวเคราะหขอมล สรางกราฟอธบายความสัมพันธของอัตราการไหลของนา รอนทมตออัตราการแลกเปลยนความ รอนสาหรับท ศทางการไหลทัง สองรปแบบ 2. คานวณ Q , Q และ U ของการทดลองแตละครัง 3. สรางกราฟเพอความสัมพันธของคาสัมประสทธการถายโอนความรอนททอชัน ในและทอชัน นอก กับคาความตานทานอันเกดจากสงสกปรกทผนัง (fouling factor) โดยใชวธการประมาณแบบกาลังสอง ตาสด (least-squares linear regression) เพอสรางกราฟเสนตรงตามวธของ Wilson 4. เปรยบเทยบคาสัมประสทธการถายโอนความรอนระหว างทอ ชัน ในและทอชัน นอกทไดจากการ ทดลอง รวมทัง เปรยบคาดังกลาวกับคาทไดจากการคานวณตามทฤษฏ 1. i nner ou ter i เอกสารอางอง Bennett, C.O., and Myers, J.E., Momentum, Heat, and Mass Transfer, 3rd ed., Wiley, New York (1982). 7 Perry's Chemical Engineers Handbook, th ed., R. H. Perry and D.W. Green, Editors, New York: McGraw-Hill, 1997. Daniel. A. Donohue, Heat Transfer and Pressure Drop in Heat Exchangers, Industrial and Engineering Chemistry, Vol. 41, No. 11. (1949). http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 15/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III Fimewise and Dropwise Condensation อ. ดร.วรัญ แตไพสฐพงษ น.ส. ธนาภรณ หาเคน 1. วัตถ ประสงค เพอเปร ยบเทย บความร อนตอหนว ยพนท (q/A) และอัตราการถายเทความรอนบนพนผ วซงม การควบแนนแบบ film-wise และ drop-wise 2. เพอหาความสัมพันธของสัมประสทธการถายเทความรอน (h) และอัตราการไหลของนาเย น 1. 2. ทฤษฎ ในโรงงานอตสาหกรรม กระบวนการในการผลตมักจะเกยวของกับการใช ความร อน เนองจากการ ใช จากประโยชนของความร อนมมากมาย เชน การทาใหเปลยนสถานะ การเพมอณหภม การแลกเปลยน ความรอน เป นตน จงเป นทต องการทจ ะน าความร อนมาใช ให เก ดประโยชนสง สด การควบแน นเป น ปรากฏการณหนงทพบได ในโรงงานอตสาหกรรมซงเกยวขอ งกับการถายเทความรอนจงจาเปนตองศกษา เพอใหเ ข าใจถ งปรากฏการณและสามารถนาไปใชเพอใหเ กดประโยชนสง สด การควบแนนเกดขนได เมอ อดัณ งนหภ มของไอลดลงตากวาจดควบแนนของสารนัน ๆ ซงเราสามารถแบงประเภทของการควบแนนทพบได 1. การควบแนนทเกดจากการสัมผัสกันระหวางเฟสกาซกับ พนผ วของของแขงอณหภมตา ซงเฟส กาซจะถายเทความรอนมายัง พนผ วและเกดการควบแนนเป นของเหลว ซงเปนกระบวนการทใชกันมากใน อตสาหกรรม 2. การควบแนนภายในสารชนดเดยวกัน (homogeneous condensation) เปนกระบวนการทไอ จะควบแนนและกลายเปนของเหลวแขวนลอยอยภ ายในเฟสกาซ 3. การควบแน น ท เ ก ด จากการสัมผัสกัน โดยตรงของไอและของเหลว (direct contact condensation) เป นกระบวนการท ไอจะถก นา ไปสัมผัสกับของเหลวอณ หภม ต า โดยตรง เก ดการ แลกเปลยนความร อนกันแลวทาใหไอเกดการควบแนนเปนของเหลว สาหรับในการทดลองนจ ะเปนการศกษาการเกดการควบแนนแบบท 1 กระบวนการควบแนนของไอเปนของเหลวบนพนผ วของของแขง สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ การควบแนนบนพนผ วแบบแผนฟลม (filmwise) และการควบแนนบนพนผ วแบบหยด (dropwise) ซง ในการทดลองนจะศ กษาปราฏกรณการเกดการควบแนนทัง สองเฉพาะในแนวดง http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 16/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- 2. การควบแนนแบบฟลมบนพน ผวแนวดง (Filmwise condensation) การควบแนนบนพนผ วแบบเปนแผนฟลม (filmwise) ซงไอจะควบแนนเปนของเหลวและเคลอบไป ตลอดพนผ วของของเหลว และภายใตแรงโนมถวงของโลก ชัน ฟลมของเหลวจะมการไหลอย างตอเนอง ซง การควบแนนแบบฟลมนม สว นชวยในการกาจัดความสกปรกบนพนผ ว บนพนผ วของเหลวทมอณ หภมตา กวา T จะม การถ ายเทความร อ นระหว างพนผ วของแขงกับเฟสกาซโดยผานชั นฟลมทเ กด จากการ ควบแน น ของเฟสกาซ ซง ในกรณ ทัว ไป กาซจะถก ทา ให มอ ณ หภม มากกวา คา T เราได ท าการ ตังสมมตฐานกอนการวเคราะหดัง น 1. ของเหลวมการไหลแบบลามนารและมคาสมบัตของของเหลวคงท 2. เฟสก าซเป นสารบรสท ธ มอณ หภมคงท และการถายเทความร อนเกดข นจากการควบแนนของ กาซเทานัน ไมเกดจากการนาความรอนของกาซ 3. ละเลยความเคนเฉอนบรเวณพนผวของกาซกับฟ ลมของเหลว ซงจะทาใหเราไมตองพจารณา ความเรวของเฟสกาซ 4. ละเลยโมเมนตัมและการถายเทพลังงานในแกนนอนของฟลม ดังรปท 1 การควบแนนของเฟสกาซจะกอใหเกดการรวมตัวของของเหลวและเกดเปนแผนฟลมทม ความหนา δ(x) ซง ความหนานจ ะมคา มากขนหากม ระยะหางจากดานบนของพนผ วมากขน ความหนาของ แผนฟลมทมากข นนจะส งผลใหอัตราการไหลของแผนฟลมในแนวด งมคา เพมข นตามมา คาความเรวจะม คาเปนศนยบรเวณผวสัมผัสและเพมข นจนมคา สงสดทผวของฟลม และลดลงจนประมาณคาเปนศนยอก ครัง ทบรเวณเฟสไอ sat sat รปท 1 แสดงความสัมพันธของอณหภมแ ละความเรวทเกดข นในการควบแนนแบบฟลม ภาพแสดงการควบแนนแบบฟลมบนพน ผวแนวดง http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 17/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- ในกระบวนการถายเทความรอนผานแผนฟลมจะเปนกระบวนการแบบ external convection สาหรับพฤต กรรมการไหลสามารถกาหนดขอบเขตดวยคา Reynolds number (Re) ซง คานวณไดจาก l m Reδ = 4m = 4ρ u δ b µl µl ซง um b δ m (1) คอ คาความเรวเฉลย(Mean) ของ film คอ ความกวางของพนผว คอ ความหนาของ Film คอ อัตราการไหลเชงมวล µl ρl คคออ ความหน ดของของเหลว ความหนาแน นของของเหลว พฤตกรรมการไหลสามารถจาแนกไดเปน 3 กรณตามชวงของ Re ดังรปท 2 1. Re ≤ 30 จะเกดพฤตกรรมการไหลแบบลามนารโดยไม เกดคลนทบรเวณผวฟลม (Laminar and wave-free) 2. 30 ≤ Re ≤ 1800 จะเกดพฤตกรรมการไหลเปนแบบลามนารโดยเรมมการกอตัวของคลนทบรเวณ ผวฟลม (Laminar ,wavy) 3. Re ≥ 1800 จะเกดพฤตกรรมการไหลเปนแบบปันปวน (Turbulent) รปท 2 ลักษณะการไหลการควบแนนแบบฟลมบนพน ผวแนวดง http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 18/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- 2.2 การควบแนนแบบหยดบนพน ผวแนวดง (Dropwise condensation) การควบแนนบนพนผ วแบบหยด (dropwise) ไอจะควบแนนเปนของเหลวและเกาะอยทพ นผวใน รปของหยด โดยหากมของเหลวมาเกาะทพ นผวของของแขงมาก จะทาใหการถายเทความรอนไปเปนได ยากเพราะมความตานทานการถายเทความร อนเพมข น การควบแนนแบบหยดจะเกดขนเม อคาแรงตงผว ของของเหลวทกลัน ตัวมคา มากกวาแรงตงผวของพน ผวสัมผัส ซงตรงกันขามกับการควบแนนแบบฟลมท พ นผวสัมผัสมแรงตงผวมากกวาของเหลวทกลัน ตัว ชนดวัสดทเกดการควบแนนแบบหยด ยกตัวอยางเชน ทอง เทฟลอน หรอวัสดทมการเคลอบผวดวยสารกันความชน ถงแมวาปรมาณการถายเทความรอนจากการกระบวนการแบบหยดมคา สงกวากระบวนการแบบ ฟลมในปรมาณทสง มากประมาณ 10 เทา แตในความเป นจรงแลว คาความตานทานการถายเทความรอน ในบางกรณ ยังคงม อ ทธ พลมากกว าความร อ นท จะถา ยเทได จากการควบแนน แบบหยดมาก จง ไม จาเปนตองทราบถงความสัมพันธของกระบวนการควบแนนเทาใดนัก ความสัมพันธทใช ในการหาคาความรอนทถายเทจากการเกดการควบแนนแบบหยดคอ 22 C < Tsat < 100 C (9) h dc = 51,104 + 2044 Tsat o o h dc = 255,510 100 C < โดย heat transfer coefficient มหนวยเปน (W/m 2 o Tsat (10) K) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 19/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 5 . อปกรณ การทดลองนจะใช ชด ทดลอง filmwise and dropwise condensation unit H90 ซงมสวนประกอบ ตางๆ ดังรปท 3 ประกอบดวย 1. แทงโลหะทเกดการควบแนนแบบ filmwise 2. แทงโลหะทเกดการควบแนนแบบ dropwise 3. Baffle ขดลวดใหความรอน 5. วาลวปลอยความดันใน chamber อปลอยนาใน chamber ออก 6. วาลวทใชสาหรับเตม นาหร 7. โรตามเตอรสาหรับปรับอั ตราเรวของนาฝั ง dropwise 8. โรตามเตอรสาหรับปรับอั ตราเรวของนาฝั ง filmwise 9. วาลวปรับความดั นใน chamber 4. 10. pressure gauge สวทชเปด-ปดเครอง 12. ตัวปรับระดับการใหความรอนของขดลวดใหความรอน 13. หนอจอแสดงอณหภมทจด ตางๆ 7 จด ดังแสดงในแผนภาพรปท 3 ข. 11. ก. ข. รปท 3 ชดเครองมอทดลอง filmwise and dropwise condensation unit http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 20/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 6 4. ขันตอนการทดลอง 1. เปดสวตซเครองมอ แลวทาการตัง อณหภมใหความรอนกับนาในการต มใหเดอด 2. รอจนกระทัง นา ทถกใหความรอนเดอดและควบแนนบนพนผ วโลหะ และจงปรับค าอัตราการ ไหลของนาทั ง สองฝัง 3. รอจนระบบเขาสส ภาวะคงตัว คอคาอณหภมในตาแหนงตางๆ มคา คงท จดบันทกอณหภมทัง 7 ตาแหนง ตามตัวอยางตารางบันทกผลการทดลองดานลาง (ตารางท 1) 4. ทาการทดลองซา ในขอ 4-5 โดยการเปลยนคาอัตราการไหลของนาเป นคาตางๆ 4-5 คา ตารางท 1 ตัวอยางตารางบันทกขอมลการทดลอง P = bar Fix flow rate cooling water ฝั งdrop = g/s vary flow rate cooling water ฝั งfilm(g/s) T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 Fix flow rate cooling water ฝั งfilm vary flow rate cooling water ฝั งdrop(g/s) T3 T4 T5 T6 T7 g/s T1 T2 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 21/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 7 5. รายงานการทดลอง ประกอบดวยหัวขอตางๆ ดังน 5.1 การว1.เคราะห ผลการทดลอง แสดงความสั มพันธระหวาง Heat flux และผลตางของอณหภม โดยใหอัตราการไหลของนา หลอเยนคงทของ Filmwise และ Dropwise อเยน 2. แสดงความสัมพันธระหวาง คา Heat flux และอัตราการไหลของนาหล 3. แสดงความสั มพันธระหวางคาสั มประสทธการถายเทความรอนและอัตราการไหลของนาหล อ เยนของ Filmwise และ Dropwise 4. เปรยบเทยบความสัมพันธของคาสัมประสทธการถายเทความรอนและคา Heat flux ระหวาง Filmwise 5.2 กับ Dropwise การคานวณ 1. การหาคา heat transfer coefficient จากการทดลอง Heat load = Q = WC p (T7 − T6 ) Heat transfer = Q = hA(Tsat − T5 ) ดังนัน จะได WC p (T 7 - T 6 )/A = h(T sat - T 5 ) Y = mX เมอ Y = WC (T - T )/A p 7 6 , X = (T sat - T 5 ) และ m = h การหาคา heat transfer coefficient จากการทดลองแบบเฉลยชดขอมล ขอมลดบแตละคาจะได h 1 คาซง มวธ ในการหาคอ Q/ A เมอ Q / A คอ heat load h= 2. (Tsat − Ts ) . heat transfer coefficient 3การค การหาค า านวณสัมประสทธการถายเทความรจากทฤษฎ อน โดยใช Nusselt’s Equation Nu L = hL L kl ρ l g ( ρ l − ρ v )h 'fg L3 = 0.943 µ l k l (Tsat − Ts ) 0.25 h fg = h fg + 0.68C p ,l (Tsat − Ts ) ' การคานวณหา Q จาก Newton’s law of cooling Q = h L A(Tsat − Ts ) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 22/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 8 การคานวณหา mass flow rate เพอไปคานวณหา Reynold’s Number = m Q ' h fg = hL A(Tsat − Ts ) ' h fg 5.3 คาถาม อธบายวธการทดลองและวัตถประสงควาเปนอยางไร 2. อธบายวธการคานวณทไดจากการทดลอง และผลทได มผลตอระบบอยางไร 3. อธบายอัตราการไหลของนาท 4. ไดอะไรจากการทดลองน 1. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 23/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- Unit Operation Laboratory III Unsteady State Heat Conduction Assistant Prof. Kasidit Nootong (Ph.D) 1. Objective The objective of this experiment is to apply the concept of lump capacitance method to calculate the heat transfer coefficient between solid and fluid interface. 2. Theory Conduction is the energy transport from more energetic to less energetic particles of a substance due to interactions between the particles. Conduction is a molecular process that occurs in varied direction under steady or transient states. In this section, unsteady state heat transfer is of focus. Treatment of unsteady state heat transfer is complicate due to many variables involved. In this laboratory, a transient heat conduction problem in which a solid experiences a sudden change in its thermal environment is examined. Figure 1. Lumped capacitance and cooling of a hot metal in liquid Consider a hot metal object that is initially at uniform temperature T i and suddenly quenched in liquid of lower temperature T a (i.e., T i > T a ). http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction Clearly, the unsteady state 24/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2temperature profile will be a function of time and position (i.e., T = T(x,y,z,t)) and thus solving for the actual expression is difficult. However, solving process can be greatly simplified by introducing a concept called lump capacitance, which indicates that the thermal resistance in solid is negligible (i.e., temperature gradient within the solid is insignificant). Note that the lump capacitance method only provides approximated solution. By neglecting the temperature gradient in the solid, it is easy to approach this problem by formulating an overall energy balance on the solid that is using the entire solid as control volume. This energy balance relates the rate of heat loss at the solid-liquid surface to the rate of change of internal energy. According to Figure 1, the energy balance can be written as: (1) where h = heat transfer coefficient, A s = area for heat transfer, V = volume of the object, C p = heat capacity of the object, T = temperature of the object, and T a = ambient temperature. Separating the variables of equation (1) and performing the integration to obtain the temperature profile as a function of time only. Clearly, the solution of lump capacitance method eliminates the variation of temperature in positions while maintaing the dynamic variable. The solution of lump capacitance is: T − Ta Ti − Ta =e hAs − t ρVC p (2) From equation (2), the differences between the solid and fluid temperatures decay exponentially to zero as time approaches steady state condition (i.e., t approaching infinite) as can be depicted in Figure 2. The quantity ρVC p /hA s may be interpreted as thermal time constant (τ t ), which can be rearranged as follow. τt 1 = ( ρVC p ) = Rt Ct hAs http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (3) 25/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- Figure 2 - Lumped capacitance and cooling of a hot metal in liquid In equation (3), R t is the resistance to convection heat transfer and C t is the lump thermal capacitance of the solid. An increase of R t and C t results in a longer period for solid to change temperature to its environment. The total energy transfer up to time t can be easily determined according to: t Q = ∫ qdt = ρVC p (Ti − Ta ) 1 − e 0 t τt (4) To develop the criterion for using the lump capacitance method, let consider the following dimensionless term. hA t = hV A A kt = hV A α t ρVC p k ρV C p k (V A) 2 s 2 2 (5) Each bracket in equation (5) is dimensionless. The ratio, V/A = L c , is called the characteristic length. The Biot number (Bi) is defined as: (6) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 26/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4Biot number is the ratio of L c /k, the conductive thermal resistance in solid to 1/ h, the convective thermal resistance in the surrounding. The magnitude of Biot number has physical significance in relating where the greater resistance to heat transfer occurs. Large value of Biot number indicates that the conductive resistance controls the overall heat transfer process, whereas small Biot number represents the case when internal resistance in solid is insignificant. A commonly used rule that the error associated with using the lumped capacitance method is less than 5% is when the Biot number is smaller than 0.1. Evaluation of Biot number should be the first step done when analyzing the unsteady state heat transfer problem. 3. Equipment The schematic drawing of the experimental set up can be referred to Figure 1. Metal objects used in this experiment include spherical brass (diameter 10.3 cm), cylindrical brass (diameter 7 cm, height 10.1 cm), hexagonal prism (side 4.4 cm height 10.1 cm) and cylindrical aluminum (i.e. diameter 9.5 cm, height 10.1 cm). Each metal object is connected with thermostat to measure temperatures inside the metal while water temperatures in the cooling bath or heat bath are measured using regular thermometer. Stopwatch is also required. 4. Experimental Procedure The goal is to obtain the temperature profile during the unsteady state heat transfer. The experiment procedure can be simply stated as follows: metal object is submerged under water in the relatively constant temperature ice or heat bath so that the temperature-time profiles can be determined. Temperatures of the object and water surrounding are measured periodically until the system reached the steady state. 5. Report Requirements Report must follow strictly to the guidelines provided otherwise severe point deduction will be applied. Please limit unnecessary information and make sure that you sufficiently describe the experimental procedure and equipment so that the experiment can be reproduced. Result and discussion sections may be combined. Present only important results while experimental data are possible to be included in the appendix. Extremely careful to yourself and your colleagues when handle hot or boiling water. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 27/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5In your report, design the experiment procedure to obtain the temperature profile during the unsteady state heat transfer and calculate the heat transfer coefficient between metal surface and surrounding. Discuss the following: 1. Effect of heating and cooling on the magnitude of heat transfer coefficient. 2. Effect of type and shape of the objects to the magnitude of heat transfer coefficient. 3. The magnitude of thermal resistance due to convection and conduction. 4. The validity of using the lumped capacitance method. Reference Incropera, F.P. and Dewitt, D.P. 1996. Fundamentals of heat and mass transfer. 4 th edition, John Wiley & Sons, New York. McCabe, W.L., Smith, J.C. and Harriott, P. 2005. Unit operations of chemical engineering. 7th edition, John Wiley & Sons, New York. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 28/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III การทดลองการนาความรอนทสภาวะคงตัว (Steady State Heat Conduction) อ. ดร.ชตมณฑน สถรพพัฒนกล น.ส. หทัยรัตน เมองแสน 1. วัตถ ประสงค ตอนท 1 การนาความรอนในแนวแกน 1. 2. ศกษาการนาความรอนในแนวแกนในหนง มตทสภาวะคงตัว สามารถสรางกราฟอณหภม (temperature profile) และคานวณหาคาการนาความรอน (thermal conductivity) conduction ได สาหรับการนาความร อนในแนวแกน โดยใช Fourier’s law of ตอนท 2 การนาความรอนในแนวแกน ในตัวกลางชนดตางๆ 1. 2. อธบายผลของความแตกตางของพนท หนาตัด และชนดวัสดของตัวกลาง ทมตอ การนาความ รอนได สามารถสรางกราฟอณหภม และคานวณหาสัมประสทธการถายเทความรอนรวม (overall heat transfer efficiency, U) และความตานทานความรอน (thermal resistance) ของ ตัวกลางชนดตางๆได ตอนท 3 การนาความรอนในแนวรัศม 1. 2. ศกษาการนาความรอนในแนวรัศมในหนง มตทสภาวะคงตัว สามารถสรางกราฟอณหภม (temperature profile) และคานวณหาคาการนาความรอน (thermal conductivity) สาหรับการนาความรอนในแนวรัศม โดยใช Fourier’s law of conduction ได 2. ทฤษฎ การนาความรอน (heat conduction) จัดเปนการถายเทความรอนชนดหนงทเกดในอนภาค หรอ โมเลกลของตัวกลางอยก ับทซง อาจจะเปนของแขงหรอของไหล โดยสงผานพลังงานจากอนภาคของสารทม พลังงานสงไปยังอนภาคทมพลังงานตากวาเมออนภาคมการสัมผัสกัน ซงเกดขนเน องจากความแตกตาง ของอณหภม (temperature different) ดังนัน ความแตกตางของอณหภมจงเปนแรงขับเคลอน (driving force) เพอใหเกด การถายเท ทศทางของการถายเทความร อนจะเกดข นในทางเดยวกับทศทางทอณหภม temperature gradient) ลดลง โดยอัตราการถายเทความรอนจะขนอย กับความลาดชันของอณหภม ( http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 29/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- หมายถง ความแตกตางของอณหภมตอหนวยความยาว หรออัตราการลดลงของอณหภมนั นเอง และ ผลตางของอณหภมจะลดลงตามเวลา จะเขาสส มดลทางความรอนหากไมมแรงขับภายนอก การนาความรอนในสภาวะคงตัว (steady state heat conduction) หมายถง การนาความร อนท เกดขนเม ออณหภมทก ๆจดในวัตถไมเปลยนแปลงกับเวลา เนองจากวัตถไดรับการถายเทความรอนมาเปน เวลานาน หรออาจเขยนอยในรปสมการไดวา ⁄ = 0 เราสามารถคานวณคาการถายเทความ รอน (thermal conductivity) ในแนวแกนและแนวรัศมไดโดยอาศั ยความสัมพันธของปรมาณความรอนกับ ความลาดชันของอณหภม ตามกฎของฟเรย (Fourier’s law) ซงแสดงการกระจายอณหภมในผนังราบเปน แบบมตเดยว (one – dimensional temperature distribution) และหาคาสัมประสทธการถายเทความรอน รวม (overall heat transfer coefficient) ของตัวนาชนดตางๆได การถายเทความรอน คอ การสงผานพลังงานความรอนโดยอาศัยโมเลกลของตัวกลางทมก าร สัมผัสกันโดยตรง ซง เกดขน โดยมความแตกตางของอณหภมเปนแรงขับเคลอน (driving force) ใหเกดการ ถายเท ทศทางของการนาความรอนจะมทศออกจากบรเวณทมอณ หภมสง ไปยังบรเวณทมอณ หภมตากวา ปรมาณของความรอนทเกดการถายโอนนัน มคาแปรผันกับคาความแตกตางของอณหภมในทศทางของการ ถายความรอน ซง เปนไปตามกฎ Fourier’s law of conduction ดังน = − ∇ ∇ (1) คอ ปรมาณความร อนทถา ยเทตอหนง หนวยพนท (heat flux), W·m− คอ คาการนาความรอนของวัสด (thermal conductivity), W·m− ·K− , คอ ความลาดชันของอณหภม (temperature gradient), K·m− . 2 0 1 1 1 สาหรับการนาความรอนผานเนอวั สดในหนงมต แสดงในรปท 1 และสามารถประยกตกฎของฟ เรยรได ดัง น = − http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (2) 30/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- รปท 1. การนาความรอนผานเนอวั ตถใน 1 มต ในการนาความรอนผานผนังทอทรงกระบอก พจารณาทรงกระบอกกลวงดังรปท 2 ทมรัศมภายใน เทากับ r รัศมภายนอกท อ r มความยาวของทอ L อณหภมภ ายในทอเทากับ T และอณหภมภ ายนอกทอ ทรงกระบอกเทากับ T สาหรับการพ จารณาการถายโอนความรอนผานทรงกระบอกตามแนวรัศม ภายใต สมมตฐานทวาคาการนาความรอนของวัสดทใช ทาทอมคา คงทไมเปลยนแปลงตามอณหภม สมการทใชกับการถายโอนความรอนแบบนาผานผวทอทรงกระบอก เมอประยก ตจากกฎของฟ เรยร คอ i o i o = − (3) รปท 2. ภาพตัดขวางการถายโอนความรอนแบบนาผานผวทอทรงกระบอก http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 31/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- คาการนาความรอน (Thermal Conductivity) เปนคาทแสดงความสามารถในการนา ความร อนตอ หนงหนวยความยาว ซง เปนคณสมบัตเฉพาะของวัสดตัวนาตางๆ ตัวอยางของคาคงทการนาความร อนของ วัสดตางๆ แสดงไวในตารางท 1 ตารางท 1 แสดงคาการนาความรอนของวัสดชนดตางๆ Thermal conductivity Material (W·m ·K ) 1 Diamond 1000 Silver 406.0 Copper 385.0 Gold 314 Brass 109.0 Aluminum 205.0 Iron 79.5 Steel 50.2 Lead 34.7 Mercury 8.3 Ice 1.6 Glass,ordinary 0.8 Concrete 0.8 Water at 20° C 0.6 1 3. อ1.ปกรณ แทงโลหะ แบงเปน (รปท 3 ก.) แทงโลหะทรงกระบอก แผนโลหะแบบจานแบน ตัวกลางทองเหลอง และตัวกลางอลมเ นยม 2. เครองจายกระแสไฟฟ า (รปท 3 ข.) 3. มัลตมเตอร (รปท 3 ค.) • • • 4. เครองวัดความตางศักย ( รปท 3 ง.) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 32/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5- 5. เครองวัดอณหภม (รปท 3 จ.) ก. ข. ค. ง. จ. รปท 3. อปกรณทใ ช ในการทดลอง 4. วธการทดลอง ตอนท1 การนาความรอนในแนวแกน ศกษาการนาความรอนผานแทงโลหะทรงกระบอก โดยไมมการใสตัวกลางคัน ทาการปรับ คา ศักยไฟฟ าจากแหลงจายทคาตางๆ และวัดอณหภมของแทงโลหะเมอเรมคงท บันทกคาความ ตางศักย กระแสไฟ และอณหภมทไ ดตามระยะทาง จานวน 6 ตาแหนง ตอนท 2 การนาความรอนในแนวแกน ในตัวกลางชนดตางๆ ศกษาการนาความรอนผานแทงโลหะทรงกระบอกตามแนวแกนโดยการใสตัวกลางทม ขนาดและ ชนดตางกันคัน ภายใน คอ แทงทองเหลอ 2 ขนาด และแทง Stainless steel 1 ขนาด และทาการปรับค า ศักยไฟฟ าจากแหลงจายทคาตางๆ และวัดอณหภมของแทงโลหะเมอเรมคงท ทาการบันทกคาความตาง ศักย กระแสไฟ และอณหภมทไ ดตามระยะทาง จานวน 6 ตาแหนง ตอนท 3 การนาความรอนในแนวรัศม ศกษาการนาความรอนผานแทงโลหะทรงกระบอกตามแนวรัศมโดยไมใสตัวกลาง ทาการ ปรับค า ศักยไฟฟ าจากแหลงจายททคา ตางๆ และวัดอณหภมข องแทงโลหะเมอเรมคงท ทาการ บันทกคาความตาง ศักย กระแสไฟ และอณหภมท ไดตามระยะทาง จานวน 3 ตาแหนง http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 33/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -6- 5. รายงานการทดลอง ประกอบดวยหัวขอตางๆ ดังน 5.1 เคราะห ผลการทดลองและการคานวณ ตอนทการว 1 และ 3 • • นาขอมลอณหภมทจ ด ตา งๆ มาสร างกราฟ temperature profile และค านวณค า conductivity พรอมทัง อธบายกราฟ temperature profile และคา conductivity ทได อธบายความแตกตางระหวางการนาความร อนตามแนวแกนและแนวรัศมจากผลการทดลอง ทได ตอนท 2 • นาขอมลอณหภมทจด ตางๆ มาสร างกราฟ temperature profile และคานวณคา สัมประสทธ การถายเทความรอนรวม (Overall heat transfer coefficient , U) ของตัวกลางจากสมการ = ( − ) • อธบายความแตกตางของคา U ของตัวกลางแตละชนด และการคานวณหาคา conductivity และthermal resistant (4) thermal 5.2 คาถาม สาเหตการคลาดเคลอนในการหาคา Thermal conductivity มกประการ และมวธ การแกไขอยางไร 2. จงการออกแบบการทดลองเพมเตมสาหรับช ดอปกรณทดลองการนาความรอน นอกเหนอจากการ ทดลองในครัง น 1. เอกสารอางอง - Frank P. Incropera, David P. DeWitt. “Fundamentals of Heat and Mass Transfer”. 4th edition. John Wiley&Sons. - http://www.engineeringtoolbox.com - http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~sjessada/heat_cond.pdf - http://lms.eng.cmu.ac.th/lms/files/resources_files/8191/lab_8_thermal_conductivity_.pdf - http://ajutarut.files.wordpress.com/2012/08/conduction-heat-transfer.pdf - http://ajutarut.files.wordpress.com/2012/08/chapter-2-steady-heat-conduction1.pdf - http://en.wikipedia.org/wiki/Thermal_conduction http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 34/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- Unit Operation Laboratory III Evaporators Assoc. Prof. Sriroong Prichanont Chidchanok Amornpanpong 1. Objectives First week: 1. Learn how to operate the evaporators (including the start-up and shut-down procedures) under single-effect and double-effect operations. Draw the process flow diagram. 2. Investigate the effect of feed flow rate on the performance (capacity), product concentration and overall heat-transfer coefficients of the single-effect evaporator through mass and energy balances. (The feed is an aqueous solution of 0.05 M CuSO 4 , and should be varied for at least three flow rates) Second week: 1. Investigate the effect of feed flow rate on the performance (capacity), product concentration and overall heat-transfer coefficients of the double-effect evaporators through mass and energy balances using the same feed concentrations and flow values as of the first week. 2. In case that the performance evaluation is not possible due to some limitations, discuss the problems occur and suggest process improvement for solving the existing limitations. 2. Theory The purpose of the evaporator is the formation of a more concentrated solution from a dilute feed. 2.1 Single Effect Evaporator (See Fig.1) The dilute feed is boiled to evaporate water off by applying pressurized hot water as a heating medium in the jacket of the first effect. The feed and pressurized hot water are fed at the bottom of the first effect as co-current flow. The vapor and liquid products from the first effect are located in the liquid/vapour cyclone separator, and are in equilibrium therefore sharing equal outlet temperatures. The vapor from the first effect is sent to the condenser and condensed by cooling water. The concentrated product from the first effect is the final http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 35/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- product and is sent to the first effect product tank. During the case study the volumetric flow rates of the feed and product liquid are recorded. The effect pressure and temperature at any position are known. These data are utilized to calculate the overall heat transfer. Figure 1. Evaporation process flow diagram for a single effect evaporator An overall mass balance for the single effect evaporator: F 1 = L1 + V 1 (1) Where F 1 = feed to the first effect (g/min) L 1 = concentrated liquid from the first effect (g/min) V 1 = vapour from the first effect (g/min) The conservation of CuSO 4 is used to calculate the concentrated liquid from the first effect F 1 C F1 = L1 C L1 + V 1 (0) (2) Where C F1 = concentration of CuSO 4 in feed (%wt) C L1 = concentration of CuSO 4 in first effect product (%wt) Rearranging gives C L1 = F 1 C F1 /L 1 An energy balance (for heating by hot water) for the single effect evaporator: F 1 H L @ T4 + FPHW,in H L @ T12 = L 1 H L @ T6 + V 1 H V @ T6 + F PHW,out H L @ T11 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (3) 36/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- Where F PHW,in = inlet Pressurized hot water mass flow rate (g/min) F PHW,out = outlet Pressurized hot water mass flow rate (g/min) H L = Enthalpy of liquid (J/g) H = Enthalpy of vapor (J/g) V The amount of heat transferred to the solution in the first effect Q = F 1 C p (T 6 – T4 ) + V 1 L V (4) @ T6 Where C p = Heat capacity of the feed (kJ/kg K) T 6 = first effect outlet temperature of the solution ( C) ๐ ๐ T4 = first effect feed temperature of the solution ( C) L V = latent heat of evaporation (J/g) The amount of heat transfer rate which is used to solve the overall heat transfer coefficient Heat Transfer Rate: Q = UAΔT LMTD (5) Where U = the overall heat transfer coefficient (W/m2 K) m2) A = the surface area for heat transfer (the area of the evaporator tube = 0.0256 ΔT LMTD = log-mean temperature difference The heat transfer rate in the first effect: Q 1 = U 1 A 1 ΔT LMTD1 (co-current) (6) 2.2 Double Effect Evaporator (See Fig.2) The concentrated product from the first effect is fed to the bottom of the second effect to evaporate more water. The vapor from the first effect is applied as a heating medium to the jacket of the second effect at the top. The heating medium is counter-current flow with the feed of the second effect. Vacuum is applied for the second effect to reduce the boiling point of the feed. The vapor and liquid products from the second effect are located in the liquid/vapour cyclone separator, and are in equilibrium therefore sharing equal outlet temperatures. The vapor from the second effect is sent to the condenser and condensed by http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 37/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- cooling water. The concentrated product from the second effect is the final product and is sent to the second effect product tank. Figure 2. Evaporation process flow diagram for a double effect evaporator An overall mass balance for the second effect evaporator: F 2 = L2 + V2 (7) Where F 2 = feed to the second effect (g/min) L 2 = concentrated liquid from the second effect (g/min) V 2 = vapour from the second effect (g/min) The conservation of CuSO 4 is used to calculate the concentrated liquid from the second effect F 2 C F2 = L 2 C L2 + V 2 (0) (8) Where C F2 = concentration of CuSO 4 in feed to the second effect (%wt) C L2 = concentration of CuSO 4 in second effect product (%wt) Rearranging gives C L2 = F 2 C F2 /L 2 An energy balance for the double effect evaporator: F 1 H L @ T4 + FPHW,in H L @ T12 = L 2 H L @ T7 + V 2 H V @ T7 + F PHW,out H L @ T11 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (9) 38/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5- An energy balance for the second effect evaporator: F 2 H L @ T5 + V 1 H V @ T6 = L 2 H L @ T7 + V 2 H V @ T7 + V 1 H L @ unknown T (10) The amount of heat transferred to the solution in the second effect Q = F 2 C p (T 7 – T5 ) + V 2 L V (11) @ T7 where C p = Heat capacity of the feed (J/g K) T 7 = second effect outlet temperature of the solution ( C) ๐ ๐ T5 = second effect feed temperature of the solution ( C) L V = latent heat of evaporation (J/g) The heat transfer rate in the first effect: Q 1 = U 1 A 1 ΔT LMTD1 (co-current) The heat transfer rate in the second effect: Q 2 = U 2 A 2 ΔT LMTD2 (counter-current) (12) Key to configuration Evaporation process flow diagram T3 2nd effect product temperature ( C) 1 effect recirculating pump T4 1 effect feed temperature ( C) P3 2n effect recirculating pump T5 2 effect feed temperature ( C) P System pressure T6 1 effect cyclone temperature ( C) C1 Feed Conductivity (mS) T7 2 effect cyclone temperature ( C) C2 1st effect product Conductivity (mS) T8 Condensate temperature at condenser exit ( C) C3 2 effect product Conductivity (mS) T9 Condenser cooling water outlet temperature ( C) F1 F2 1st effect feed flow rate nd 2 effect feed flow rate T10 Condenser cooling water inlet temperature ( C) L1 1st effect product flow rate T11 Heating medium outlet temperature ( C) L2 2 effect product flow rate T12 Heating medium inlet temperature ( C) V1 1 effect condensate flow rate V2 2 effect condensate flow rate Fcw Cooling water flow rate T1 Feed temperature after pre-heat ( C) T2 1 effect product temperature ( C) P1 Feed pump P2 st n nd ๐ st n st nd ๐ ๐ ๐ ๐ ๐ ๐ ๐ ๐ ๐ st nd ๐ st ๐ http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 39/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -6- 2.3 Performance measure One of the important performance measures of an evaporator is the amount of vapour which the evaporator can evaporate per time, called capacity. Capacity = kg vaporized / time (13) 2.4 Overall heat transfer coefficient The overall heat transfer coefficient, U, will depend on the individual film coefficients for heat transfer: • From heating medium flowing through the outside of the evaporator tube or in jacket, h o • By conduction through the metal wall of the evaporator tube, k W • To heating the solution flowing through the inside of the evaporator tube, h i The relationship between individual film and overall coefficients is given by: UA = 1 Where ∑ 1 (14) ∑ − 1 = ℎ + + ℎ , r i = inside radius of the metal tube r o = outside radius of the metal tube A i = inside area of the metal tube A o = outside area of the metal tube A w,lm = log mean area of the metal tube 3. Equipment This experiment uses the UOP20X Modular Evaporator Series of Armfield (see Fig.38) to study the principle and procedure of the evaporators. This model of operation is carried out using evaporator module UOP22-11 in first position and UOP22-22 in second position. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 40/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -7- Figure 3. Overview of the equipment units Figure 5. Detail of the right side Figure 4. Feed preheater Figure 6. Detail of the left side of the evaporator http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction of the evaporator 41/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 8 Figure 7. Location of valves on equipment Key to valves http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 42/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 9 Figure 8. Control console front panel Key to Control console front panel C1 Opening door C17 Preheater ON/OFF switch C2 Door catches C18 Feed pump potentiometer C3 RCD (Residual Current Device C19 Re-circulation pump1 potentiometer C4 Control circuit breaker C20 Re-circulation pump2 potentiometer C5 Vacuum pump circuit breaker C25 The digital display of the cooling water flow C6 Preheater circuit breaker C7 Pressurized hot water circuit breaker C26 Emergency stop button C8 Pressurized hot water pump circuit breaker C30 Pressurized hot water temperature controller C9 The digital display of temperature C31 Pressurized hot water ON/OFF switch C10 Temperature selector switch C32 Pressure of pressurized hot water in the C11 The digital display of conductivity circulator reservoir indicator lamp (red when (milliSiemens) the pressure rise above 6 bar, but the pump C12 Conductivity selector switch will continue to run) C13 The digital display of system pressure (mbar) C33 Level of pressurized hot water in the circulator C14 The operating mode of control selector switch reservoir indicator lamp (red when it is empty C15 C16 Remote/computer control indicator lamp Feed preheater temperature controller or too little water) rate http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 43/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 10 4. Experimental procedure 4.1 Start-up procedure Carry out the following steps, IN THE ORDER given On the control console check the following: • The residual Current Device (C3) is in the UP position. • Miniature circuit breakers (C4)-(C8) are OFF (in the DOWN position). • Switch (C14) is set to LOCAL CONSOLE. • Potentiometers (C18)-(C20) are all set to zero. • Switch (C17), which controls the preheat water circulator, is set to OFF. • Switch (C31), which controls the pressurized hot water circulator is OFF. Switch on the circuit breakers (C4), (C6), (C7) and (C8) in that order. The displays on the console will illuminate. Manual Control: Adjust the set point of the pressurized hot water circulator temperature controller to 125 C, and then turn on the circulator using switch (C31). ๐ Water will begin circulating through the jacket of the first effect evaporator, and the temperature of the water entering and leaving the evaporator can be observed with temperature selector switch (C10) in the (T11) and (T12) positions (It will take at least 15 minutes for the water to get up to 125 C) ๐ It is advisable to wait until the water temperature is approximately 90 C before ๐ beginning to pump the feed solution to the evaporator via the feed preheater. Start the feed pump (P1) by turning the feed pump variable speed control (C18) to 30% (3.0 on the dial). Now adjust the set point of the feed pre-heater temperature controller (C16) to 70 C, ๐ and turn on the pre-heater water circulator (switch (C17) to the ON position). CAUTION: The temperature of the pre-heater circulator will NOT be regulated unless the feed solution is being pumped. 4.2 Shut-down procedure Carry out the following steps, IN THE ORDER given • Switch valve (V1) to feed de-ionised water from tank (7) to the evaporator module(s). • Pump de-ionised water through the equipment until all copper sulphate has been flushed from the process. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 44/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 11 • If the vacuum pump is running, slowly open needle valve (V8) to let air into the system. When valve (V8) is fully open and the pressure reading has stabilized, then turn OFF miniature circuit breaker (C5) on the Control Console. Manual Control: Switch off the pump and heater elements of the pressurized hot water circulator • by turning OFF switch (C31). • Switch OFF the pre-heater circulator pump by setting switch (C17) to OFF. • Wait until the temperature of the feed entering the first evaporator module is less than 65 C, and then turn off the process pumps by setting controls (18), (19), and ๐ (20) to zero. • • Shut off the cold water supply and THEN close valve (V16) to turn off the cooling water to the condenser Switch all miniature circuit breakers which are ON to the OFF (i.e. DOWN) position. • Turn OFF (and if permitted, disconnect) the mains electricity supply. 4.3 Single Effect Evaporator This module of operation is carried out using evaporator module UOP22-11 in first position (for rising film evaporation) Figure 9. Single Effect – Rising Film http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 45/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 12 The process piping should be arranged as in the diagram below with valves (V2), (V4), (V6), (V8), (V12), (V14), and (V16) OPEN and valves (V3), (V7), (V9), (V10), (V11), (V13), (V15), (V18), (V19), (V20), and (V21) CLOSED. The three-way valves (V1) should be arranged to feed from the water tank, three-way valves (V17) arranged as shown so that the condensate is directed into tank (10), and three-way valves (V5) arranged to direct vapour to the condenser. Method • Charge the solution feed tank (8) with 7 litres of 0.05M copper sulphate solution. • Charge the water feed tank (7) with 5 litres of de-ionised water. • Carry out the Start-up Procedure. • The feed water will be pumped through the heat exchanger and pre-heated before passing through valve (V2) and entering the evaporator. The feed will be further heated in the evaporator tube before entering the liquid/vapour cyclone separator. The temperature of the feed input, measured by temperature sensor (T1), will rise and eventually becoming stable at set point. • At atmospheric pressure the feed, both in the evaporator tube and entering the cyclone separator, will not begin to boil until the temperature approached 100 C, ๐ as measured by sensor (T6). When this happens, the water vapour produced will be separated from the liquid in the cyclone separator and pass through valve (V4) to the condenser. Adjust valve (V18) to keep the cyclone approximately half full of liquid. • Once vapour production has begun, turn on the cooling water to circulate through the condenser at a rate of 5 litres/min. This flowrate can be increased if it is observed that not all of the vapour produced is being condensed (dependent on the cooling water temperature). • At this point, water will be flowing from the cyclone separator to the concentrate collecting tank (9), and condensate from the condenser will be flowing to the condensate collecting tank (10). • Switch the valve (V1) to feed copper sulphate solution to the evaporator. • The process should be allowed to achieve steady state, which will take approximately 15 minutes, before taking any readings. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 46/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 13 • Once all readings have been taken the equipment may be shut down using the Shut Down Procedure. 4.4 Double Effect Evaporator This mode of operation is carried out using evaporator module UOP22-11 in first position with UOP22-22 in second position (for rising film evaporation) Figure 10. Double Effect - Forward Feed The pressurised hot water circulator provides the heating medium for the first effect evaporator module, while vapour drawn from the first effect cyclone separator is used to provide the heating medium for the second effect evaporator. Feed to the second effect will be pumped by the second effect re-circulating pump (P3). In addition pump (P3) also acts to isolate the vacuum present within the second effect from the first effect evaporator which operates at atmospheric pressure. The process piping should be arranged as in the diagram with valves (V2), (V7), (V8), (V12), (V14), (V16), (V18) and (V20) OPEN and valves (V3), (V4), (V6), (V9), (V10), (V11), (V13), (V15) and (V21) CLOSED. The three-way valve (V1) should be arranged to feed from the water tank, , three-way valves (V17) arranged as shown so that the condensate http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 47/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 14 is directed into tank (10), and three-way valve (V5) arranged as arranged to direct vapour to the second position module. Method • • Charge the solution feed tank (8) with 7 litres of 0.05M copper sulphate solution. Charge the water feed tank (7) with 5 litres of de-ionised water. • Carry out the Start-up Procedure, and switch on the circuit breakers (C5). • The feed water will be pumped through the heat exchanger and pre-heated before passing through valve (V2) and entering the first effect evaporator. The feed will be further heated in the evaporator tube before entering the liquid/vapour cyclone separator. The temperature of the feed input, measured by temperature sensor (T1), will rise an eventually becoming stable at the set point. • When solution begins to overflow the first effect cyclone, start the second effect feed pump (P3) and adjust the speed (using control (C20)) so that solution is fed into the second effect at such a rate that a level is maintained in the first effect separator. This will require careful monitoring until the whole system reaches steady state. • At atmospheric pressure the feed in the first effect module, both in the evaporator tube and entering the cyclone separator, will not begin to boil until the temperature approaches 100 C, as measured by sensor (T6). When the boiling ๐ point is reached, the water vapour produced will be separated from the liquid in the first effect cyclone separator and pass through valve (V5) to the jacket of the second effect evaporator. As the steel pipework warms up there will be some condensation within the pipework, which can be disposed of by occasionally opening (V4) for a few seconds to allow this liquid to drain through the condenser. CAUTION – DO NOT open valve (V4) after the vacuum pump has been turned on and the second effect module is operating at reduced pressure. • Surplus vapour and condensate emerging from the bottom of the heating jacket of the second effect evaporator tube is collected in a suitable container (e.g. bucket). • Once vapour production has begun, carefully adjust valve (V18) and (V19) on the rotameters, to keep the cyclones approximately half full of liquid. Turn on the cooling water to circulate through the condenser at a rate of 5 litres/min. This flowrate can be increased if it is observed that not all of the vapour produced is being condensed (dependent on the cooling water temperature). http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 48/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 15 • Because, in this mode of operation, the temperature of vapour in the jacket of the second effect cannot exceed 100 C, the second effect evaporator is normally operated under vacuum. • Gradually, over about 15 minutes, the first effect process will reach steady state and the second effect process a short time later. Steady state is achieved when all flows, temperatures pressures and conductivities have stabilized. • At this point, water will be flowing from the first effect cyclone to the second effect evaporator, then into the second effect cyclone, and finally to the concentrate collecting tank (11). Vapour from the first effect evaporator will be heating the evaporator tube of the second effect process, while vapour from the second effect cyclone, after being condensed in the condenser, will be flowing to the condensate collecting tank (10). • Switch the valve (V1) to the feed copper sulphate solution to the evaporator, and allow the system to regain the steady state before taking any required readings. • Once all readings have been taken the equipment may be shut down using the Shut-down Procedure. 4.5 Special precautions The major potential hazards associated with this particular equipment are listed below. • Injury through misuse • Injury from electric shock • Burns from components at high temperatures • Scalding from boiling liquids or hot vapors ( e.g. Steam) • Damage to clothing • Risk of infection through lack of cleanliness To give increased operator protection, a Residual Current Device (RCD, alternatively called an Earth Leakage Circuit Breaker, ELCB, or a Residual Current Circuit Breaker, RCCB) is integrated as an integral part of this equipment. If, through misuse or accident, the equipment becomes electrically dangerous, an RCD will switch off the electrical supply and reduce the severity of any electric shock received by an operator to level which, under normal circumstances, will not cause injury to that person. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 49/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com 16 To check that the RCD is operating correctly by pressing the TEST button, the circuit breaker MUST trip when the button is pressed. 5. Data analysis Measurement of concentration The electrical conductivity of copper sulphate solution is dependent on both its concentration and its temperature. Thus by measuring the conductivity and the temperature of a sample, its concentration can be deduced. where C = concentration of copper sulphate solution (%wt) γ = conductivity of copper sulphate solution (mS/cm) T = temperature of copper sulphate solution ( C) ๐ γ = conductivity of copper sulphate solution (mS) References Armfield. UOP20X Modular Evaporator Series. Engineering Teaching Equipment Discover with Armfield. Source: http://www.discoverarmfield.com/data/uop20/ Christie J.G. Evaporation. Transport Processes and separation Process Principles (Includes Unit Operations), 4th ed. Prentice Hall Professional Technical Reference, 2003. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 50/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –1– คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III Process Plant Control ผศ. ดร.อมรชัย อาภรณวชานพ 1. นายกฤษณพล เสกภเขยว วัตถ ประสงค ศกษาความสัมพันธระหวางการเปลยนแปลงของอณหภมของกระแสเยน (T4) กับเวลา และการ เปลยนแปลงของความเรวปัมน ารอน (N2) กับเวลา เมอฟังกชันการทางานเปนแบบ step change 2. หาคา dead time and process time (t) เมอฟังกชันการทางานเปนแบบ step change 3. หาคา 1st order transfer function เมอฟังกชันการทางานเปนแบบ step change 1. 2. ทฤษฎทเ กยวของ กระบวนการทางวศวกรรมเคมหลายกระบวนการมั กมรปแบบทเป นระบบสมการกา ลังหน ง หรอ (first order system) t dy dt โดย t K y x + y = Kx (1) คอ คาคงทในกระบวนการ (process time constant) มหนวยเปนเวลา คอ process gain มหนวยเปน output/input คอ ตัวแปรขาออก (output variable) คอ ตัวแปรขาเข า (input variable) แกสมการดวยว ธการแปลงลาปลาส จะได สมการ first order transfer function y ( s) K = t x( s) (2) s +1 โดย s คอ ตัวแปรแทนเวลาของ Laplace transform การตอบสนองแบบหนวงเวลา สมการท อธบายการตอบสนองของตัวแปรตามซง เรมเปลยนแปลง ณ เวลา t = (เรม เปลยนแปลงทันททต ัวแปรตนเรมเปลยนแปลง) อยางไรกตาม ในระบบสวนมาก การเปลยนแปลงคาของ ตัวแปรตนไมไดมผลตอตัวแปรตามในทันท เชน การเปลยนแปลงอณหภมของนา ทปลายขาเข าของสาย http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 51/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –2– ยาง ตองใชเวลาระยะหนง กอนจะเหนผลทปลายดา นออกของสายยาง ยงสายยางมความยาวมากเทาใด เวลาทตองใชกจะมากตามไปดวย ในการตอบสนองของระบบอยางเชนในตัวอยางเรยกไดวา เกดการหนวงเวลา(lag-time / deadขนการหนวงเวลาของสมการอนพันธอันดั บหนง โดยทั วไป มักมสง ผลออกมาในร ป Laplace transform ของสมการดัง น time) y ( s) = Ke − st0 (3) x( s) s +1 t สาหรับผลกระทบจากการหนวงเวลา สมการตอบสนองของระบบทมรปแบบการเปลยนแปลงตัวแปรขาเขา ทพบมาก ไดแ กการเปลยนแปลงของตัวแปรตนแบบขัน บันได (step input) และ แบบเสนตรงลาด (ramp input) ในการทดลองนจะเป นศกษาการเปลยนแปลงแบบขัน บันได การเปลยนแปลงของตัวแปรตนแบบขัน บันได (Step Input) ลักษณะหนงของกระบวนการทางอตสาหกรรมคอ อาจมการเปลยนคา input อยางฉับพลัน เชน อาจมการเปลยนแปลงสารตัง ตนทปอนเขาสเครองปฏกรณ ทาใหคา ตัวแปรตางๆในสายขาเขามการ เปลยนแปลงตามไปดวย เชน ความเข มข น อณหภม ของสารตัง ตนขาเขา เราสามารถประมาณคาการ เปลยนแปลงเหลานไ ดดวย “step change” x(t ) ดัง น x(t ) <0 t≥0 0 = M t โดย t = 0 คอเวลาทตัวแปรมการเปลยนแปลงไปเป นขนาด อยางฉับพลันไปเปนอกคาหนง ( M ) และเมอใชวธ การแปลงลาปลาสจะได x( s) = M (4) s สาหรับ step input เมอแทนสมการ (4) ลงใน (2) จะได y ( s) = y (t ) = KM (5) s (t s + 1) และเมอแปลงอนเวอรสลาปลาส จะได −t KM (1 − e ) t http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (6) 52/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –3– อยางไรกตาม บอยครังทเมอม การเปลยนแปลง input แต output ไมไดเปลยนโดยทันท ชวงเวลาท แตกตางนเร ยกวา dead time หรอ time delay ดังรปท 2 นัน คอ ทเวลา t = 0 คอเวลาทเรมเปลยนแปลง input และ ทเวลา t = t คอเวลาท output เรมเปลยนแปลงซง เปนจากการเปลยนแปลงของ input 0 รปท 1 แสดง First-order step response with time delay dead time ซง หากคดผลของ ดวย จะทาให สมการการตอบสนองเปลยนแปลงไป ดัง น y (t ) = K ∆M (1 − e − ( t −t0 )/ t )u (t − t0 ) (7) 3. อปกรณก ารทดลอง อปกรณการทดลอง แสดงดังรปท 2 ประกอบดวย 1. ถัง นา A และ B (แตในการทดลองนจะใช งานเพยงแตถัง A เทานัน ) 2. heat exchanger 3. boiler 4. feed pump และ water pump ทาหนาทปั มนา รอนและนาเย นเขาส Heat exchanger ตามลาดับ 5. เทอรโมมเตอรวัดอณหภม 4 จด ชดการทดลองนม หลักการทางานคอ นาเยนจากถัง A จะถกปั มเขาส heat exchanger ใน ขณะเดยวกันนา ร อนจาก boiler ทอยอกดานหนงกจะถกปัม เข าส heat exchanger เชนกัน ดังนัน จงมการ แลกเปลยนความร อนเกดขนท heat exchange ในการทดลองนนสตจะตองทาการปรับเปล ยนความเรว http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 53/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –4– ของนาร อนทเขาส heat exchanger เพอศกษาการตอบสนองของ output (อณหภมของนา ทจดตางๆ) เมอ input (ความเรวของการป อนนารอนเขาส heat exchanger) เปลยนแปลงไป นสตสามารถเกบขอมล อณหภมท ต า แหนงตางๆ ไดดวย software ททาการบันทกผลโดยอัตโนมัต Tank A Tank B Boiler Water Pump Heat Exchanger Feed Pump รปท 2 แผนภาพแสดงอปกรณการทดลอง 4. ขันตอนการทดลอง 1. 2. 3. 4. ทดสอบการทางานของ breaker ทตัวอปกรณ โดยกดปมทดสอบ breaker ทดานหลังเครอง ถ า breaker ตัด จงทาการทดลองขัน ตอไป ถา breaker ไมตัด ใหแจงผควบคม หามทาการทดลองตอ โดยเด ตังการทดขาด างานของอปกรณในโหมด MANUAL ปด FEED PUMP, WATER PUMP, และ HEATER POWER จากนัน สับ breaker และเป ดสวตชหนาเครอง ตรวจดวา ไฟสถานะ LOW LEVEL ตดอยห รอไม ถาตดอยใ หเตม นา ในถังตมนา โดยตอสาย าท วมสงกวาขด DRAIN ในชองดานบนของถังตม ตัง SOL3 ท COOL แลวเปดนาจนน ลวดความรอนอยางนอย 10 mm ตังคาตางๆ ดัง น 4.1. ตัง SOL1 ท NORMAL http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 54/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –5– ตัง SOL2 ท FEED A 4.3. ตัง SOL3 ท STOP 4.4. ตัง SOL4 ท FILL A แลวเปดวาลวเพอเตม นา ในถัง A จนมระดับประมาณ 150 mm 4.2. 4.5. ตัง SOL5 ท STOP 4.6. ตอสาย PRODUCT ลงในถัง B 4.7. ตอสาย DIVERT ลงในถัง B 4.8. ตอสาย DRAIN ลงดานบนของหมอตม 4.9. เปดวาลวนา ทง ของถัง B 4.10. ตังความเรวของ FEED PUMP ท 6.0 แลวเป ดสวตช FEED PUMP 4.11. ตังความเรวของ WATER PUMP ท 6.0 แลวเป ดสวตช WATER PUMP 4.12. ตัง HEATER POWER ท 1.0 แลวเปดสวตช HEATER POWER 5. เปดวาลวนา เขาถัง A และดแลใหมนา อยในถัง A อยเสมอ แตอยาใหนาล นถัง A ดวย 6. เปดคอมพวเตอรและโปรแกรมเพ อเชอมตอกับชดอปกรณทดลอง โดยสามารถศกษาวธการใชงาน software ไดในหัวขอท . การใชงาน Software เพอการบันทกผลการทดลอง 7. เกบขอมลอณหภมข องสายป อน (T1), อณหภมในถังตมนา (T2), อณหภมของสายผลตภัณฑ (T3), และอัตราการไหลสายป อน (F1) ไปเรอยจนคาตางๆ คงท 8. FEED PUMP 2.0 เปล และ ตามล างๆ ตามขอ 7 คงทยเสนคยกาอนจงปรับคาครัง ไปท ตอไป 8.0, ทัง น6.0, ให ปล4.0, อยโปรแกรมให เกบขาอดัมบลตโดยรอจนค อเนองไปเราอตยๆ 5. การใชงาน Software เพอการบันทกขอมลจากการทดลอง เขา program PCT23 Process Trainer เลอกโหมด A – Manual Control แลวกด Load 2. เมอต องการเรมบันทกผลการทดลองใหกด Go ท menu bar โปรแกรมจะทาการบันทกผลโดย อัตโนมัต 1. เมอต องการตรวจสอบคาทไดจากการทดลอง ให คลกท View graph ท menu bar หนาจอจะ แสดงกราฟความสัมพันธระหวาง T4 กับ เวลา หรอหากตองการตรวจสอบขอมลเปนตัวเลขกใหคลกท View table หนาจอจะแสดงตารางข อมลดบ 4. เมอจบหนง ชดการทดลอง (เมอ T4 คงท) และตองการเรมบันทกผลการทดลองทความเรว FEED PUMP คาตอไป ใหกด STOP ท Menu bar เพอหยดการบันทกผลการทดลองทคา ความเรว FEED PUMP เดมกอน หลังจากทาการปรับค าความเรว FEED PUMP คาใหมแลว ใหกดท Begin a new set of result ท Menu bar แลวกด GO โปรแกรมกจะทาการบันทกขอมลจาการทดลองเชนเดม 5. สาหรับกราฟ โปรแกรมจะทาการ plot ขอม ลแตละ run ลงบนแกนเดยวดัน โดยใชสทแตกตาง 3. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 55/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com –6– กัน แตสาหรับขอม ลดบ โปรแกรมจะบันทกขอมลโดยมลักษณะคลายโปรแกรม Microsoft Excel ซง ขอมล แตละ run จะถกบันทกไวเปน sheet 1, 2, 3.... หากตองการตรวจสอบขอมลชดใดกใหกดท sheet นัน ซง ปม sheet , 2, 3, ….จะอยดานลางของหนาจอเชนเดยวกับ Microsoft Excel 6. เมอเสรจส นการทดลองแลวใหหยดการบันทกขอมลโดยคลกท STOP แลวทาการ save ขอมล โดยไปท File แลวกด save as เลอกตาแหนงทตองการ save ขอมล ตังชอ file แลวกด save 6. รายงานการทดลอง - - สรางกราฟความสัมพันธระหวางความเรวของ feed pump กับอณหภม T T และ T พรอมทัง อธบายผลการทดลองทได สรางสมการ first order transfer function อธบายการตอบสนองของ output (อณหภม) เมอมการ 1 2 3 เปลยนแปลง input (feed pump) ทคา ตางๆ พรอมทัง หาคาตัวแปรตางๆในสมการ เอกสารอางอง 1. Smith, Carlos A., and Armando Corripio. Principles and Practice of Automatic Process Control, 3 edition. John Wiley & Sons: New York, 2005. rd http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 56/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- Unit Operation Laboratory III Cooling Tower Assoc. Prof. Joongjai Panpranot 1. Objectives 1. To understand the principle of cooling tower under specified conditions. 2. To learn about the psychometric chart and estimate efficiency of a cooling tower. 3. To be able to calculate mass and heat balance in a cooling tower system and cooling load at different air flow rates. 4. To be able to calculate %water loss and mass transfer characteristics of the packing 2. Theory Cooling towers have been widely used to dispose of waste heat from industrial processes by rejecting heat into the atmosphere rather than to water in a river, lake, or ocean. The most common types include natural-convection and forced-convection cooling towers. The falling water droplets are cooled both by ordinary convection and by the evaporation of water. As shown in Fig.1, warm water from a heat source is Fig. 1 Flow diagram of cooling tower url: http://www.cleanair.com/Services/PerformanceEfficiency/cooltower/plume/ http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 57/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2pumped to the top of the cooling tower and dispersed over the tower fill. It then flows down the fill which spreads the water over a larger surface area to increase evaporation and remove heat. Large fans draw air across the fill which accelerate evaporation and further cool the water. The cool water continues to flow down into the water sump and back to the system to cool the heat source. Calculation of water-cooling towers Making an overall mass balance over the cooling tower column as shown in Fig. 2, Overall mass balance L2 where L2 = − L1 = G2 − G1 (1) mass flow rate of water in L1 = mass flow rate of water out G1 = mass flow rate of air in Fig. 2 Continuous countercurrent G2 = mass flow rate of air out adiabatic water cooling (Geankoplis,1993) Water mass balance L2 As G2 (2) = G1 = G , equation (2) becomes L2 where − L1 = G2 H 2 − G1 H1 H2 = humidity of the air out H1 = humidity of the air in − L1 = G ( H 2 − H1 ) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction (3) 58/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3Energy balance Q = G ( H G 2 − H G1 ) HG Cs where HG = λ0 = (4) = C (T − T0 ) + λ0 H (5) = 1.005 + 1.88H (6) s Enthalpy of the air latent heat of water Cs = specific heat capacity of air To determine the number of transfer unit ( NTU ) : HG 2 NTU ∫ = HG1 dH G H Gi −H (7) G To calculate height of transfer unit ( HTU ) : HTU = G KG a ⋅ M B ⋅ P (8) Z ∫ dZ = Z = (HTU )(NTU ) and (9) 0 where KG a = mass transfer coefficient of air MB = molecular weight of air P = air pressure To calculate the mean driving force (∆H ): LM ∆H LM = H G 2 − H G1 ln HG2 (10) H G1 http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 59/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -43. Equipment The set of apparatus are shown in Fig. 2, consisting of: Fig. 2 Cooling tower apparatus 1. A cooling tower with Raschig ring packing. 2. A 10 liter water tank equipped with a water level controller (a float switch) 3. Hot water generator (0.5 and 1 kW) 4. Water pump (max speed 5 liter/min) 5. A rotameter measuring water flow rate 6. A electric fan (max flow rate = 5 liter/min) 7. Thermometers measuring: • Temperature of water inlet and outlet • Wet bulb and dry bulb temperature of air inlet and outlet 8. An anemometer measuring air flow rate http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 60/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5Water line Water is pumped from the load tank to the cooling tower. The water flow rate can be adjusted with a valve attached to the flow meter. Entering the cooling tower, water is distributed and cascades down through the packing, out of the column and return to the load tank, In case the level of the water in the load tank falls due to evaporation, the float valve opens, transferring water from the make-up tank into the load tank. Air line Air from the blower enters the cooling tower and flow upward, countercurrently to water. The air flow rate can be adjusted by adjusting the opening degree of the intake door. At the top of the tower, the air flow rate can be measured using an anemometer. 4. Experimental Procedure 1. Turn on all the switches that control the flow rate of warm water feeding to the cooling tower 2. Fill in water in the storage tank and the make up tank. 3. Set the warm water flow rate at 20 L/h and the temperature of inlet warm water o at 45 C 4. Set the inlet air flow rate to maximum (where the intake door of the blower is 100% open.) 5. Wait until steady state and record the temperature of the following: • Water: inlet and outlet • Air: wet bulb and dry bulb temperature of inlet and outlet 6. Repeat procedure 3-5 with the change of the inlet air flow rate by leaving 2/3 and 1/3 of the blower intake door open, respectively. (week 1) 7. Repeat procedure 3-5 with the change of the inlet water temperature to 50 and o 55 C 8. Use the optimum air flow rate obtained from Week 1 and set up experiment to show the effect of inlet water flow rates on the performance of your cooling tower system. (week 2) http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 61/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -65. Report requirements Create graphs to illustrate and discuss: • correlation between inlet water temperature and the outlet air temperature. • how inlet air flow rate (at different water inlet temperature), inlet water flow rate (at different water inlet temperature), inlet water temperature (at different inlet water flow rate) affect - heat that air received from water. - rate of water evaporated. - mass transfer coefficient. ** In calculation, verify the overall energy and material balance. References Geankoplis, C. Transport Processes and Unit Operation, 3rd Ed., Prentice Hall International Editions, 1995; pp. 602-610. http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 62/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -1- คม อปฏบัตการ วชา Unit Operation Laboratory III การอบแหงแบบถาด (Tray dryer) อ. ดร. วรัญ แตไพสฐพงษ 1. วัตถ ประสงค ศกษาหลักการการทางานและสวนประกอบตางๆของเครองอบแหงแบบถาดได 2. ศกษาและอธบายกลไลการอบแหงแบบถาดดวยลมรอนได 3. สามารถคานวณหาเวลาทเหมาะสมในการอบแหงได 1. 2. ทฤษฎ การทาแหง (drying) หมายถง การใหความรอนภายใตสภาวะการควบคมเพอกาจัด นาท มอยใน อาหารโดยการระเหยนา วัตถประสงคของการกาจัด นาค อ การยดอายการเกบรักษาอาหารโดยการลดค า วอเตอรแอคตวต ( aw) ซง มผ ลยับยั งการเจร ญ เต บโตของเชอ จลนทรย และการทางานของเอนไซม นอกจากนัน การลดนาหนั กและปรมาณของอาหารยังชวยลดคาใชจา ยในการเกบรักษาและการขนสง เพม ความหลากหลายและความสะดวกใหแกผ บรโภค กลไกการทาแหง เมออากาศหรอลมร อนพัดผานหนาอาหารทเปยก ความร อนจะถกถายเทไปยังผวของอาหารและ ระเหยออกมาดวยความรอนแฝงของการกลายเปนไอ ไอนาจะแพร ผานฟลมอากาศและถกพัดพาไปโดยลม รอนทเคลอนท สภาละดังกลาวจะทาใหความดันไอทผวหนา ของอาหารตากวา ความดันไอดานในอาหาร เปนผลใหเกดความแตกต างของความดันไอนา อาหารชัน ดานในจะมความดันไอสงและคอยๆลดตาลง เมอชันอาหารเขาใกลอาหารแหง ความแตกตางนท าใหเกดแรงดันเพอไลนาออกจากอาหาร ความสัมพั นธระหวางความชน ในวัตถกับเวลามลักษณะดังรปท 1 โดยอาจมความแตกตางกัน เลกนอยขนอย กับคณสมบัตของวัสดช นและสภาวะการอบแหง ไดแก ความเรวลม อณหภม และความช น ในอากาศ (ความชนสั พัทอธแรงขั จดนบาค ดันาของการถ ง หรอ อณายเทความร หภมกระเปาะเปยก) าสภาวะของอากาศขาเข เปนตัวแปรส าคัญทมผมลต อนและการถซงาจะพบว ยเทมวลในกระบวนการอบแห งา http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 63/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -2- รปท 1 กราฟความสัมพันธระหวางปรมาณความชนในวั สดกับเวลาเมอผานการทาแหง (ref1) เมอให ความร อนกับวัสดเรอยๆ คาความชนในวั สดจะมคาลดลงตามเวลา โดยในชวงแรกอัตราการ ระเหยของนาจะส งกวาชวงอนๆ และปรับตัวเขาสคาคงทคอ เขาสชวงการระเหยทเรยกวา constant – rate period ซงจะเปนชวงทน ามอัตราการระเหยทคงทและเมอเวลาผานไป คา ความชน ณ จดสดทายทอัตรา การระเหยยังมคา คงทอยนันจะเรยกวาปรมาณความชนว กฤต (Critical moisture content) หลังจากนัน อัตราการระเหยของนาจะลดลงเร อยๆ อยางตอเนองจนถงจดทน ามอัตราการระเหยเปน 0 เรยกคาความชน (Equilibrium ในวั สดท ทcontent าให อัต)ราการระเหยของน น ว า ปร ะสามารถระเหยน จ ด สมดล าออกไป ซง ความชน ในวัสดทาจในวั ด นสจะเป ด เปนนคา0ความช นส มดาณความช ทายทวัสดจนท moisture ไดภายใตสภาวะของอากาศขาเขาทกาหนด กราฟความสัมพันธระหวางอัตราการแหงกับความช นในวัสดมลักษณะดังรปท 2 กลาวคอ ความสัมพันธจะแบงออกเปน 3 ชวง ในชวงตนของการอบแห ง (AB) อัตราการอบแหงอาจเพมข นหรอ ลดลงกได ซงชวง AB หรอ A’B นอาจสัน มากจนไมสามารถสังเกตไดจากการทดลอง ชวงนจะเป นชวงท อณหภมของวัสดปรับตัวเขาสสภาวะคงตัว ( steady-state) จากนัน จะเขาสชวงทอัตราการอบแหงคงท (BC) วัสดบางชนดทมความช นตาอาจมชวง BC สันมากหรอไมมเลย เชน เมลดพช ในชวงนความช นใน วัสดยังสงอย พ นผวของวัสดจะอมตัวดวยนา การถายเทมวลของนาเก ดขนจากภายในวั สดมายังผววัสด โดยการแพร และนาจากพ นผ วถายเทสอากาศร อน ในขณะทความช นในวัสดยังสงอย พบวาอัตราการแพร ของความชนภายในวั สดเทากับการพามวล ดังนัน อัตราการอบแหงจงคงทใ นชว งตน ของกระบวนการ อบแหง ในชวงนถ าเราทาการอบแหงทอณหภมสงขน หรอเพมความเรว ของอากาศ กจะทาให อัตราการ อบแหงวัสดสง ขน เนองจากการเพมอณหภมและความเรวลมรอนจะชวยเพมสัมประสทธการถายเทความ รอนและสัมประสทธการถายเทมวล http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 64/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -3- รปท 2 กราฟความสัมพันธของอัตราการแหงกับความชนในวั สด (ref2) การคานวณการทาแหงภายใตสภาวะคงทเปนภาวการณทาแห งทควบคมอณหภม (T) ความชน (Y) ทศทางการไหล และอัตราการไหล (G) ของอากาศคงท อัตราการแหง (drying rate) คอมวลของเหลวทระเหยตอ พนท ทเ กดการระเหยตอเวลา สมการของ อัตราการแหง สามารถแสดงไดดังสมการท (1) R เมอ R A dm dt 1 dm = − (1) A dt คออัตราการแหงหรออัตราการระเหย, kg/m .hr คอ พนท ทเ กดการระเหย, m คอมวลของนา ทระเหยตอหนงหนวยเวลา, kg/hr 2 2 ความสัมพันธของมวลนา ในอาหารและความชนในอาหาร สามารถแสดงไดดังสมการท (2) m = WM dm เมอ m M W = และ MdW M = = lAρ s lAρ s (2) dW คอมวลของนาในสารช น , kg คอมวลของสารแหงสนท, kg (dry basis), kg water/kg dry solid คอความชนในอาหาร http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 65/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -4- คอความหนาของสารแหงสนท, m คอความหนาแนนของสารแหงสนท, kg/m l ρs 3 แทนคา dm ในสมการท (1) จะได R dT 1 dm = − A dt = −l ρ s M dW = − A R dW (3) dt = −l ρ s dW R เวลาทใชในการทาแหงหาไดจ ากการอนตเกรตสมการท (3) จากความชน เรมตน ( W ) ถงความชนท เวลา 0 ใดๆ ( W ) จะได t t เนองจาก W 0 > Wt =− M A Wt ∫ W0 dR R Wt = −l ρ s ∫ dW (4) R W0 เสมอ ดังนัน สามารถเขยนสมการท (4) ใหมไดดังตอไปน t = M A W0 ∫ Wt dR R W0 = lρ s ∫ Wt dW (5) R จากสมการท (5) หาเวลาทใชในการอบแหงไดโ ดยการเขยนกราฟระหวาง 1 และ W ทเวลาใดๆ จากนัน R หาพน ทใ ต กราฟจาก W ถง W แลวนามาคณดวยคา ตองการ t 0 M A หรอ l ρ กจะไดเวลาทใ ช ในการท าแห งท s 3. อปกรณ เครองอบแหงแบบถาดในการทดลองนเป นเครองมอการทาแหงทอาศัยลมรอนเปาผานผลตภัณฑ ในแนวราบ ชดทดลองประกอบดวยอปกรณตางๆ ดังรปท 1 1. เครองอบแหงแบบถาด (tray dryer) 2. ถาดสแตนเลสจานวน 5 ถาด 3. เครองวัดความเรวลม 4. เครองวัดอณหภมและความชนขาเข าและขาออก http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 66/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -5- เครองชัง นาหนั กขนาด 10 กโลกรัม 6. อปกรณใหความรอนและควบคมอณหภม 7. พัดลม 5. 8. ตค วบคม รปท 1 ชดทดลองเครองอบแหงแบบถาด คอเทอรโมมเตอรวัดอณหภมของฮตเตอร, T /% RH คอเซนเซอรวัดอณหภมและความชน ของอากาศขาเขา, /% RH คอเซนเซอรวัดอณหภมและความชน ของอากาศขาออก, Weight คอสวนแสดงนา หนักของสารตัวอยาง และ FIow rate คอสวนททาการวัดอัตราการไหลของอากาศดวย anemometer T heater T out in 4. ขันตอนการทดลอง เตรยมทรายแหง 5 kg และ เตรยมนาปร มาตร 100 ml 2. เทนาลงในทรายแห ง ผสมใหเขากัน 3. กด Tare นาหนักของถาดเปลา แลวจงนาถาดเปลาออกมา เทตัวอยางทไดจากขอ 1-2 ลงไป โดยกระจายทรายเปยกใหทัว ถาด จากนัน ใสถาดกลับเขาไปในตัวเครองอบแหงเหมอนเดม บันทกนาหนั ก เรมตนของทราบเปยก 4. เปดเครองอบแหง ปรับความเรวของพัดลมดดอากาศท 0.5 m/s และปรับคาของ Heater power controller ไปยัง 40 C ควบคมคาเหลา นให คงทตลอดชวงของการทดลอง กของทรายทเวลาตางๆ จนกระทัง นาหนั กของตัวอยางไมมการเปลยนแปลงของ 5. บันทก นาหนั นาหนัก 6. ท าซาข อ 1-5 โดยปรับเปล ยนคาความเรวลม เปน 1 m/s 7. ท าซาข อ 1-6 โดยปรับเปล ยนอณหภมเปน 70 C 1. o o http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 67/68 5/20/2018 UnitIII-AllLabDirection -slidepdf.com -6- ตัวอยางตารางบันทกผลการทดลอง เวลา (min) นาหนั กทรายเปยก (kg) อณหภมของอากาศ 40 C อณหภมของอากาศ 70 C ความเรวลม ความเรวลม ความเรวลม ความเรวลม o 0.5 m/s 1 m/s o 0.5 m/s 1 m/s 6. การวเคราะหขอมล สรางกราฟเพออธบายความสัมพันธของ อัตราการแหง กับ อัตราการไหลของอากาศ (ทอณ หภมของอากาศขาเขาตางๆ) อัตราการแหง กับ อณหภมของอากาศขาเขา (ทอัตราการไหลของอากาศตางๆ) อัตราการแหง กับ ความชนในผล ตภัณฑ 2. คานวณ เวลาทใช ในการทาแหงตามทฤษฎ และเปรยบเทยบคาทไดกับเวลาการทาแหงในการ 1. • • • ทดลอง พรอมทัง อธบายสาเหตทเปนไปไดทท าใหเ กดความแตกตาง http://slidepdf.com/reader/full/unit-iii-all-lab-direction 68/68