Uploaded by sadafrizlab

EN 1046[page 17-22]

advertisement
‫‪P a g e |1‬‬
‫‪ 4-1-6‬ساختار ترانشه‬
‫عملیات در ترانشه ها در شرایط بالقوه خطرناک انجام میشود‬
‫‪ 1-4-1-6‬ایمنی‬
‫‪1‬‬
‫در صورت نیاز جهت افزایش ایمنی دیوار ترانشه با ایجاد لبه‪ ،‬قرار دادن‬
‫صفحات فلزی یا چوبی ‪ ،‬پشت بند و شیب دار کردن دیواره‪ ،‬از اشخاص داخل‬
‫ترانشه محافظت شود‪ .‬در حین عملیات اجرایی در ترانشه‪ ،‬اقدامات احتیاطی را‬
‫و یا فروریختن دیواره آن‬
‫برای جلوگیری از افتادن اشیاء به داخل ترانشه‬
‫بعلت موقعیت یا حرکت ماشین آالت یا تجهیزات مجاور بکار گیرید‪.‬‬
‫مواد حفاری شده باید در فاصله بیشتر از ‪ 0،5‬متر از لبه ترانشه قرارگیرند و‬
‫همچنین ارتفاع پشته مواد حفاری شده نباید باعث ریزش آن شود ‪.‬‬
‫نکته‪ :‬هر گونه مقررات ایمنی محلی‪/‬ملی مد نظر قرار گیرد‪.‬‬
‫عرض ترانشه‬
‫‪2-4-1-6‬‬
‫‪ 2-3-6‬حداقل عرض ترانشه‬
‫حداقل عرض ترانشه‪ ،‬باید یک حداقل فضای کار کلی با مقادیر بزرگتر از‬
‫جداول ‪ 1‬و ‪ ،2‬به جز آنچه در ‪ 3-3-6‬ارائه شده است را تامین کند‪.‬‬
‫جدول‪-1‬حداقل عرض ترانشه بسته به قطر اسمی لوله‬
‫حداقل عرض ترانشه (‪ )ODh + x‬متر‬
‫ترانشه بدون سامانه‬
‫ترانشه‬
‫نگهدارنده‬
‫دارای‬
‫◦‪β≤60‬‬
‫◦‪β>60‬‬
‫‪DN‬‬
‫سلملنه‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫نگهدارنده‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫‪ODh+0.50‬‬
‫‪ODh+0.70‬‬
‫‪ODh+0.85‬‬
‫‪ODh+1.00‬‬
‫‪ODh+0.50‬‬
‫‪ODh+0.70‬‬
‫‪ODh+0.85‬‬
‫‪ODh+1.00‬‬
‫‪≥225‬‬
‫‪≥350‬تا‪<225‬‬
‫‪≥700‬تا‪<350‬‬
‫‪≥1200‬تا‪<700‬‬
‫‪<1200‬‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫‪ODh+0.40‬‬
‫نکته‬
‫در مقادیر ‪ ،X/2 ، ODh+x‬مساوی است با حداقل فضای‬
‫کاری ما بین لوله و دیواره ترانشه دارای سامانه‬
‫نگهدارنده در صورت وجود آن‪.‬‬
‫که‬
‫‪ ODh‬قطر خارجی افقی است‪ ،‬برحسب متر‬
‫بتا‪ :‬زاویه بین دیواره ترانشه بدون سامانه‬
‫نگهدارنده که به صورت افقی اندازه گیری شده است(شکل‬
‫‪)2‬‬
‫‪Trench construction‬‬
‫‪1‬‬
‫‪P a g e |2‬‬
‫راهنما‪:‬‬
‫‪W min‬‬
‫حداقل عرض ترانشه‬
‫‪a‬‬
‫ضخامت بستر پایینی‬
‫‪b‬‬
‫ضخامت بستر باالیی‬
‫شکل ‪-2‬حداقل فضای کاری کنار لوله(‪ )X/2‬و زاویه ‪ β‬از دیواره ترانشه‬
‫نگهداری نشده‬
‫جدول ‪-2‬حداقل عرض ترانشه بسته به ارتفاع ترانشه‬
‫ارتفاع ترانشه (متر)‬
‫حداقل عرض ترانشه (متر)‬
‫‪<1.00‬‬
‫حداقل عرضی نیاز نیست‬
‫‪≥1.00≤1.75‬‬
‫‪0.80‬‬
‫‪>1.75≤4.00‬‬
‫‪0.90‬‬
‫‪>4.00‬‬
‫‪1.00‬‬
‫حداکثر ارتفاع ترانشه نگهداری نشده (به ‪4.6‬‬
‫مراجعه شود)‬
‫‪ 3-3-6‬تعیین عرض ترانشه‬
‫در صورتیکه به دالیل تکنیکی برای مثال فضای الزم جهت تراکم و تجهیزات‬
‫آزمون ‪ ،‬سامانه های نگهدارنده دیواره ترانشه ‪ ،‬نصب همزمان لوله های متصل‬
‫شده و الیه مهارکننده لولههای همجوار میتواند‪ ،‬عرض ترانشه بزرگتر از‬
‫حداقل مقدار تعریف شده در ‪ 2.3.6‬باشد‪ .‬فضای کاری ایجاد شده در کنار لوله و‬
‫منهولها ‪ ،‬باید در تمام کارها بدون هیچ محدودیتی در دسترس باشند‪ .‬برای‬
‫لولههای بزرگتر از ‪ 600‬میلیمتر در ترانشه در صورت نیاز به دستگاه متراکم‬
‫کننده مکانیکی دستی‪ ،‬فضای کاری ‪ X/2‬باید حداقل نیم متر باشد‪ .‬در این مورد‬
‫حداقل عرض ترانشه باید برابر با ‪ ODh+1.00‬باشد‪.‬‬
‫‪P a g e |3‬‬
‫‪ -4-6‬پایداری ترانشه‬
‫پایداری دیواره ترانشه باید با استفاده از سامانه نگهدارنده ‪ ،‬یا شیب‬
‫مناسب دیواره ترانشه جهت عدم ریزش حفظ شود‪ ،‬یا سایر ابزارهای مناسب‬
‫تامین شود‪ .‬حداکثر ارتفاع ترانشه نگهدارینشده باید کمتر از ‪ 1/4‬متر باشد‪.‬‬
‫‪3-4-1-6‬‬
‫عمق ترانشه‬
‫هنگام طراحی خط لوله تعیین عمق ترانشه توسط طراح با در نظر گرفتن خواص‬
‫لوله‪ ،‬سایز لوله ‪ ،‬شرایط محلی مانند نوع و تراکم خاک و شرایط بارگذاری‬
‫ساکن و پویا انجام میشود‪.‬‬
‫به طور کلی هنگامی که لوله از زیر مناطق پر ترافیک عبور میکنند حداقل‬
‫ضخامت پوشش باالی تاج لوله باید‪ 600‬میلی متر باشد‪.‬‬
‫باید اطمینان حاصل شود که عمق دفن بیشتر از عمق یخ زدگی محلی باشد‪.‬‬
‫کف ترانشه‬
‫‪4-4-1-6‬‬
‫‪ 1-4-4-1-6‬بستر پایینی‬
‫بستر پایینی ترانشه باید به طور پیوسته‪ ،‬یکنواخت و عاری از ذرات بزرگتر از‬
‫اندازه هایی باشد که در جدول ‪ 6‬برای اندازه لوله مشخص شده است‪.‬‬
‫‪ 2-4-4-1-6‬حفاری اضافی (‪)over-excavation‬‬
‫هرجا عملیات حفاری با بستر سنگی و سنگالخ مواجه شد کف ترانشه باید بیشتر‬
‫حفاری گردد‪.‬‬
‫حفاری ممکن است در کف ترانشه با ماسه بادی‪ ،‬خاک آلی و یا خاکی که با تغییر‬
‫رطوبت تغییر حجم میدهد مواجه شود‪ .‬در این شرایط مهندس ممکن است حفاری‬
‫بیشتر و ایجاد ناحیه فونداسیون را الزم بداند‪.‬‬
‫در مواردی که حفاری اضافی انجام میشود‪ ،‬توصیه میشود مصالح ناحیه فونداسیون‬
‫با ناحیه بستر پایینی یکی بوده و می بایست با طبقه ‪w‬‬
‫(عالی)متراکم گردد‪ 3-6-1-6( .‬را ببینید)‬
‫مطابق بندهای ‪ 2-6-1-6‬و ‪ 3-6-1-6‬مصالح فونداسیون را به صورت یکنواخت‬
‫متراکم کنید‪.‬‬
‫‪P a g e |4‬‬
‫‪ 3-4-4-1-6‬شرایط خاص‬
‫خاک وجود دارد‪ ،‬مانند زمانی که یک‬
‫هنگامی که احتمال نشست‬
‫لوله از مرز تغییر نوع خاک عبور می کند استفاده از ژئوتکستایل می تواند‬
‫یک راه حل باشد‪( .‬همانطور که در شکل ‪ 10‬نشان داده شده )با این حال زمانی‬
‫که احتمال مهاجرت و حرکت خاک در مقیاس بزرگ وجود دارد ‪ ،‬این راه حل موثر‬
‫نبوده و در چنین مواردی توصیه می شود به دنبال توصیه های یک متخصص بود‪.‬‬
‫ممکن است شرایط خاصی در طول عملیات لوله گذاری پیش بیاید مانند جاری شدن‬
‫یا ایستادن آب در کف ترانشه یا کف ترانشه سریعا نشست کند (‪ .)tendency‬در‬
‫این موارد‪ ،‬برای حذف آب باید از روشهای زهکشی و یا از پمپ کفکش در زمان‬
‫نصب لوله استفاده شود و ارتفاع الیه جایگذاری به اندازه ای باشد که برای‬
‫‪)settlement(1‬‬
‫جلوگیری از شناور شدن خط لوله و یا ریزش دیواره ترانشه کافی باشد‪.‬‬
‫درجه بندی الیه دربرگیرنده لوله (‪ ،)pipe zone‬بستر و مصالح فونداسیون باید‬
‫طوری باشد که در شرایط اشباع‪ ،‬ذرات ریز ‪ )fines(2‬از این مناطق به خاک مجاور‬
‫از کف ترانشه و یا دیوارها مهاجرت نکنند و مواد از کف ترانشه و دیوارها‬
‫نیز به این نواحی منتقل نشوند‪ .‬هر مهاجرت یا حرکت ذرات خاک از یک ناحیه به‬
‫دیگری می تواند باعث از بین رفتن استحکام فونداسیون الزم و یا مهار لوله و‬
‫یا هر دو شود‪ .‬ممانعت از مهاجرت ذرات ریز را می توان با استفاده از یک‬
‫فیلتر‪)filter fabric( 3‬همانطور که در شکل ‪ 10‬نشان داده شده انجام داد ‪.‬‬
‫‪ -1‬ناحیه لوله‬
‫‪ -2‬بستر ‪5‬‬
‫‪ -3‬فیلتر ژئوتکستایل ‪6‬‬
‫تصویر شماره‪ – 10‬محافظت در برابر مهاجرت مصالح‬
‫اگر ژئوتکستایل ها به هم جوش داده شوند باید حداقل ‪ 0،3‬متر بر روی هم قرار‬
‫گیرند‪ .‬همپوشانی ژئوتکستایل هایی که جوش داده نشده اند حداقل باید ‪0،5‬‬
‫متر باشد‪ .‬وقتی خاک ضعیف یا نرم است به گونه ای که امکان کار ایمن برای‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪settlement‬‬
‫‪fines‬‬
‫‪3 filter fabric‬‬
‫‪4 Pipe zone‬‬
‫‪5 bedding‬‬
‫‪6 filter geotextile‬‬
‫‪2‬‬
‫‪P a g e |5‬‬
‫افراد در ترانشه نباشد ممکن است تقویت ترانشه قبل از آماده سازی‬
‫بستر(‪ )laying the bedding‬الزم باشد‪ .‬برای مقاوم سازی کف ترانشه می توان از‬
‫پالتهای چوبی‪ ،‬بتن مسلح و یا ژئوتکستایل تقویت شده (شکل ‪ )11‬استفاده کرد‪.‬‬
‫اگر سطح (‪ )table‬آب زیرزمینی به مجاورت پنلها می رسد‪ ،‬تخته آغشته به مواد‬
‫نگهدارنده مناسب توصیه می شود (استاندارد مرجع را ببینید)‪.‬‬
‫راهنما‪:‬‬
‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬
‫‪-3‬‬
‫‪-4‬‬
‫بستر‬
‫پالتهای چوبی‪1‬‬
‫پالتهای چوبی ‪2‬‬
‫حداقل عرض ترانشه‬
‫تصویر شماره ‪– 11‬تقویت کف ترانشه با پنلهای چوبی‬
‫نمونه های استفاده از ژئوتکستایل در تصاویر ‪ 12‬الی ‪ 15‬نشان داده شده است‬
‫راهنما‪-1 :‬ژئوتکستایل‬
‫‪Wooden boards‬‬
‫‪Connecting boards‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪P a g e |6‬‬
‫تصویر شماره ‪ – 12‬ژئوتکستایل جهت کاهش نشست غیریکنواخت‬
‫نوع خاک‪1‬‬
‫در ناحیه تغییر‬
‫راهنما‪-1 :‬ژئوتکستایل‬
‫تصویر شماره ‪ -13‬ژئوتکستایل بخشی از‬
‫میدهد‬
‫مهار‪-‬زمین‪2‬‬
‫و نگهدارنده را تشکیل‬
‫راهنما‪-1 :‬ژئوتکستایل‬
‫تصویر شماره ‪ – 14‬ژئوتکستایل یک ناحیه کلی مهار‪-‬زمین و پشتیبان را تشکیل‬
‫میدهد‬
‫‪soil transition zones‬‬
‫‪partial ground-beam containment‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪P a g e |7‬‬
‫راهنما‪-1 :‬ژئوتکستایل‬
‫تصویر شماره ‪ – 15‬ژئوتکستایل بعنوان لنگر برای جلوگیری از شناور شدن‬
‫اگر لوله های حامل آب یا فاضالب در عمقی کمتر از عمق یخ زدگی‪ 1‬نصب شوند‪،‬‬
‫استفاده از عایق حرارتی باید مد نظر قرار گیرد‪.‬‬
‫عایق حرارتی میبایست بوسیله پنلهای فوم پلی استایرن سبک یا دیگر موادی که‬
‫برای محافظت در برابر نفوذ رطوبت اند مناسب باشد و مطابق شکل ‪ 16‬استفاده‬
‫شوند‪.‬‬
‫انتخاب نوع عایق بندی مطابق شکل ‪ 16‬باید با توجه به استعداد سرمازدگی خاک‬
‫محلی و مصالح پرکننده صورت گیرد‪.‬‬
‫الف‪ -‬عایق بندی در خاکهای رسی و‬
‫سیلتی‬
‫ب‪ -‬عایق بندی در خاکهای دانه ای در‬
‫باالتر از عمق یخ زدگی‬
‫د‪ -‬عایق بندی بوسیله عایق پیش ساخته‬
‫دایره ای شکل‬
‫ج‪ -‬عایق بندی در ترانشه های کم عمق‬
‫‪frost penetration depth‬‬
‫‪1‬‬
‫‪P a g e |8‬‬
‫تصویر شماره ‪16‬‬
‫‪ 4-4-4-1-6‬بستر‬
‫لوله نیاز به یک محافظ زیرین یکنواخت در کل طول آن دارد و این محافظ زیرین‬
‫توسط الیه بستر تامین میشود‪ .‬برای مهیا کردن این محافظ زیرین‪ ،‬الیه بستر‬
‫ً ضخامتی در حدود ‪ 100‬تا ‪ 150‬میلیمتر دارد و نباید از ‪ 50‬میلیمتر کمتر‬
‫عموما‬
‫باشد‪.‬‬
‫مصالح استفاده شده باید دانه ریز‪ ،‬مانند شن‪ ،‬سنگریزه و یا سنگ های خرد شده‬
‫باشد و باید با بند ‪ 6.1.6.3‬مطابقت داشته باشد‪.‬‬
‫مصالح بستر‪ ،‬باید به طور مساوی در سراسر عرض ترانشه پخش شده باشد و با شیب‬
‫خط لوله همتراز و در صورت لزوم متراکم گردد (شیب خط لوله باید از بستر‬
‫ایجاد شود)‪.‬‬
‫پوشش محافظ زیرین از خاک نسبتا نرم‪ ،‬ریز دانه‪ ،‬عاری از سنگ های بزرگ و‬
‫دیگر اجسام سخت میباشد و کف آن می تواند یک حفاظت یکنواخت و کامل در تمام‬
‫طول لوله ها ایجاد کند‪ .‬در ترانشه با چنین خصوصیاتی امکان خواباندن لوله‬
‫ها تا اندازه اسمی ‪ DN 700‬به طور مستقیم در کف آماده سازی شده ترانشه وجود‬
‫دارد‪.‬‬
‫آماده سازی محل اتصال ‪1‬‬
‫‪5-4-4-1-6‬‬
‫در صورت امکان برای مونتاژ مناسب اتصال یا برای جلوگیری از افتادن وزن‬
‫لوله روی محل اتصال‪ ،‬یک چاله کوچک زیر محل اتصال ایجاد نمایید‪ . .‬چاله‬
‫ایجاد شده نباید بزرگتر از اندازه الزم برای مونتاژ مناسب محل اتصال باشد‪.‬‬
‫پس از ساخت محل اتصال‪ ،‬به دقت چاله را برای ایجاد یک پشتیبانی مستمر از‬
‫لوله در سراسر طول آن‪ ،‬با مصالح بستر پر و متراکم کنید‪.‬‬
‫‪ -‬نمونه هایی از عایق حرارتی لوله های دفن شده‬
‫‪Jointing‬‬
‫‪1‬‬
Download