معرفی تجهیزات آزمایشگاهی 1 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 بشر آزمایشگاهی )(Beaker انواع بشر: بطور کلی بشرهای از نظر ظاهری به 3دسته تقسیم بندی می شوند: ویژگی های بشر: مقاومت باال در برابر حرارت های زیاد مقاومت در برابر محلولهای اسیدی و بازی پایداری و دوام فوق العاده بشر یکی از پرمصرف ترین ظروف آزمایشگاهی است که دارای دقت و درجه بندی های مشخصی می باشد. این ظروف عموما استوانه ای شکل هستند و در قسمت باال یک آبریز طراحی شده است که این امر کمک به سهولت ریختن مایعات می کند. الف) بشر کوتاه یا بشر گریفین :با دارا بودن ارتفاعی به اندازه 4/1 برابر قطر آن به منظور آماده سازی محلول ها و کارهای معمول مورد استفاده قرار می گیرد. ب) بشر بلند یا برزلیوس :این نوع بشر دارای ارتفاع 2برابر قطر است و جهت تیتراسیون مورد استفاده قرار می گیرد. ج) بشر تخت یا کریستاالیزر :وسیله ای آزمایشگاهی در جهت گرم کردن 8/2/2020 2 محلول ها در حمام آب داغ استفاده می شود. کاربرد بشر: برداشتن حجم مشخصی از مایعات ،گرم کردن محصول های مورد نظر ،همزدن، رسوب گیری و … بشری مرادی تابستان 99 ارلن مایر )(Erlenmeyer flask انواع ارل مایر و کاربرد آنها: :1دهانه گشاد :بنا به داشتن دهانه ای با قطر زیادجهت جوشاندن و به حجم رساندن محلول ها ی مورد نظر کاربرد دارد. :2دهانه تنگ :جهت تیتراسیون و در کار های میکرو بیولوژی دارای اهمیت هستند. :3در پیچ دار :به منظور نگهداری مواد مورد استفاده قرار میگیرند. 3 8/2/2020 ارلن مایر یا ارلن مایر فالسک یکی از مهم ترین لوازم ازمایشگاهی مخروطی شکل و با جنس پلی پروپیلن است که میتواتند تا دمای 400درجه مقاومت داشته باشد. ارلن مدرج برای برداشتن حجم مشخصی از مایعات کاربرد دارد .ارلن مدرج روش دقیقی برای سنجش حجمی نیست و حجم را به طور حدودی مشخص میکند. بشری مرادی تابستان 99 ارلن بوخنرBuchner flask: یا ارلن تخلیه 4 8/2/2020 همانند ارلن معمولی است با این تفاوت که یک لوله موسوم به لوله تخلیه در باالی آن قرار دارد که در انتهای خود دارای امکانی برای متصل شدن به پمپ خالء است .این نوع از لوازم آزمایشگاه به طور معمول برای فیلتر کردن نمونهها استفاده میشوند. بشری مرادی تابستان 99 استوانه مدرج ):(Graduated Cylinder کاربرد استوانه مدرج: • اندازه گیری حجم معینی از محلول ها • جهت مشخص کردن حجم اجسام جامد • دارای دقتی متوسط جهت اندازه گیری حجم مایعات 5 8/2/2020 مهمترین کاریرد این وسیله در اندازه گیری دقیق حجم مایعات و محلول ها می باشد ولی دقت اندازه گیری آن نسبت به پیپت کمتر می باشد. انواع استوانه مدرج: استوانه مدرج رداژدار استوانه مدرج ساده استوانه مدرج پایه گرد استوانه مدرج یا سیلندریکی از تجهیزات شیشه ای آزمایشگاهی است .استوانه مدرج یا مزور دارای جنس های شیشه ای و پالستیکی هستند .برخی دارای بدنه شیشه ای با پایه پالستیکی اند که این امر منجر به قرار گرفتن سیلندر روی سطح میز می شود .از لحاظ ظاهری شکلی شبیه به لوله آزمایش دارد با این تفاوت که در قسمت زیرین دارای یک پایه می باشد. استوانه مدرج در اندازه های 10تا 1000میلی لیتری وجود دارد. بشری مرادی تابستان 99 بالن فلورانسFlorence Flaks : همانند ارلن و به دلیل احتمال شکستن شیشه، بالن فلورانس را نباید با درپوش حرارت داد. یک ظرف تهگرد شامل دهانه باریک و بلند است .این ظرف برای نگهداری ،حرارت دادن و همزدن مایعات بکار میرود .به دلیل ساختار این ظرف ،میتوان از درپوشهای شیشهای برای نگهداری مایعات استفاده کرد. 6 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 بالن حجمیVolumetric Flask : یک بالن ته صاف با دهانه بلند است .از این بالنها برای سنجش دقیق میزان حجم یک مایع استفاده میشود .این بالنها در دهانه خود دارای یک خط نشان هستند که میزان مورد نیاز مایع برای رسیدن به حجم آن بالن را نشان میدهد. 7 8/2/2020 «بالون ژوژه» نام دیگری است که برای این دسته از لوازم آزمایشگاه استفاده میشود. بشری مرادی تابستان 99 بالن ته گردRound Bottom Flask : گرد بودن انتهای این بالونها عاملی است تا مایع در داخل آن به طور یکنواخت حرارت ببیند .به همین دلیل از بالونهای تهگرد برای فرآیندهای حرارتی مثل تقطیر بیشتر استفاده میشود. برای حرارت دادن،تقطیر و نگهداری مایعات استفاده میشود. 8 8/2/2020 این شکل از بالونها مقاومت بیشتری در مقابل شکستن تحت شرایط خال دارند. بشری مرادی تابستان 99 بالن تقطیر: Distillation Flask بالون تقطیر مشابه بالون ته گرد به همراه یک لوله باریک در دهانه آن است .از این بالون به منظور تقطیر مایعات بر اساس نقطه جوش استفاده میشود. 9 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 انواع لوله آزمایش: • • لوله آزمایش شیشه ای ساده لوله آزماش شیشه ای در پیچ دار کاربرد لوله آزمایش: • نگهداری محلول ها جهت گرم کردن و جوشاندن نمونه ها • کشت محیط های مایع و جامد • به منظور قرارگیری در سانتریفیوژ • مخلوط کردن محلول ها 10 8/2/2020 لوله آزمایشTest Tube : لوله آزمایش از مهمترین ابزارهای آزمایشگاهی به شمار می آید .معموال لوله آزمایشی با نام های مختلفی در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد از جمله لوله کشت ،لوله نمونه .لوله آزمایش دارای دو سر می باشد که یک سمت آن بسته وسر دیگر آن باز می باشد و دارای دو جنس شیشه ای و پالستیکی است و درای اندازه های مختلفی است که بسته به میزان محلول مورد نیاز، مورد استفاده قرار می گیرد. بشری مرادی تابستان 99 وسیله ای چوبی ،پالستیکی یا فلزی که برای نگهداری لوله آزمایش کاربرد دارد. جای لولهی آزمایش Test Tube Stand 11 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 پیپت :Pipette از پیپتها برای اندازهگیری دقیق حجم یک مایع و انتقال آن به ظرف دیگر استفاده میشود. 12 8/2/2020 پیپتها انواع مختلفی دارند. پیپت مدرج و پیپت حبابدار ،دو نوع پرکاربرد از این لوازم آزمایشگاهی هستند. بشری مرادی تابستان 99 پیپت پرکن با پوار : Pipette Filler الزم به ذکر است که برای پر کردن پیپت از «پوآر» یا «پیپت پر کن» ( )Pipette Filler استفاده میشود. 13 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 بورت : Buret بورت یک لوله شیشهای است. که در پایین خود دارای یک شیر کنترل هستند تا میزان مایعات آزاد شده از پایین قابل کنترل باشد .بورتها به طور معمول در آزمایشگاه به همراه پایه و گیره مورد استفاده قرار میگیرند. برای سنجش میزان حجم اضافه شده از یک بورت ،باید مقدار اولیه در آن و مقدار نهایی را در محلی یادداشت و در انتها از یکدیگر کسر کنید .برای خوانش دقیق هم از پایینترین سطح مایع در لوله استفاده کنید. 14 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 همواره سعی کنید که لوازم آزمایشگاه را به خوبی به پایه پایه و گیره : stands and clamps متصل کنید .در اتصال ابزار شیشهای مراقب شکستن آنها باشید و گیره را در اطراف آنها زیاد سفت نکنید. از پایه ،برای نگهداشتن بورت ،بشر ،بالونها، بوته چینی و … در باالی ظروف یا باالی چراغ بونزن استفاده میشود. 15 8/2/2020 برای استفاده از حلقه متصل به پایه، ابزارهای دیگری نیز مورد نیاز هستند .به طور مثال توری فلزی در اطرف حلقه سبب توزیع یکنواخت حرارت در دیوارههای بشر میشود .در نهایت سعی کنید که تمامی ابزارهای متصل به هم ،تراز باشند. بشری مرادی تابستان 99 انبرکها Tongs and Forceps برای گرفتن وسایلی بهکار میروند که حمل و لمس آنها با دست خطرناک است. انبرکهای مخصوصی برای حمل بشر یا لولههای آزمایش تولید شدهاند .از پنس نیز برای حمل و انتقال ذرات بسیار کوچک بهره میگیرند. 16 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 قطره چکان :Dropper شامل یک لوله شیشهای باریک است که در باالی آن حبابی الستیکی قرار دارد .این حباب وظیفه مکش مایعات به داخل لوله قطره چکان را بر عهده دارد .همچنین بوسیله آن میتوان مایعات را کم کم به محلولها اضافه کرد .قطره چکان در آزمایشهای تیتراسیون بسیار پر کاربرد است. 17 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 شیشه ساعت : Watch Glass ابزارهای شیشهای لنز مانندی هستند که برای نگهداری مقادیر بسیار کمی از مواد جامد و مایع بکار میروند .در آزمایشهایی که با تبخیر همراه است به عنوان درپوش ظروف استفاده میشود. 18 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 کاغذ صافی : Filter paper 19 8/2/2020 کاغذ صافی در ابعاد مختلف و بیشتر به شکل دایره و مربع شکل ساخته می شود و مورد اصلی استفاده از آن جدا کردن رسوبات و صاف کردن محلول هاست. بشری مرادی تابستان 99 قیف :funnelقیفها برای انتقال سریع مایعات به ظروف مختف کاربرد دارند .قیفهای آزمایشگاهی در شکلهای لوله بلند و لوله کوتاه تولید و به صورت پالستیکی یا شیشهای عرضه میشوند. این قیفها بر اساس نوع مایعی که در آنها ریخته میشود ،در اندازههای مختلف خریداری میشوند. 20 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 قیف بوخنر : Buchner Funnel قیف بوخنر از جنس چینی مقاوم با قسمت گشاد بزرگ و جدار دار بوده که نوک باریک تر قیف را از داخل یک واشر مخصوص عبور داده و این واشر را داخل دهانه ارلن خال نموده که به هنگام تخلیه فشار منفی ایجاد و محلول بهتر و سریعتر تصفیه می گردد .بخش باالیی قیف ،جدار مشبک داشته و کاغذ صافی را در این قسمت قرار داده و محلول را داخل قیف می ریزند . 21 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 دکانتور یا قیف جدا کننده Separatory Funnel : یکی از ابزار آزمایشگاهی است که مایعات را بر اساس چگالی از هم جدا میکند مثالً اگر مخلوط روغن و آب را در مخزن این دستگاه بریزیم بر حسب چگالی مواد در داخل این ظرف تفکیک میشود اگر شیر زیر ظرف را باز کنیم مایعی که دارای چگالی باالست در زیر قرار گرفته و از دستگاه خارج میگردد تا اینکه به مرز جدایی مایعات (روغن و آب) برسد ،در چنین حالتی شیر را میبندیم و دستگاه با موفقیت دو مایع مخلوط را از هم جدا میکند .دکانتور برای جداسازی امولسیونها به کار میرود. 22 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 دسیکاتور : Desicator در داخل دسیکاتور ،موادی به نام «دسیکانت» Desicantsوجود دارد که از جذب رطوبت توسط مادهی نگهداری شده جلوگیری میکند .با توجه به اینکه با باز شدن درب دسیکاتور ،ماده موجود در آن در معرض هوا قرار میگیرد ،از این وسیله در نگهداری موادی مانند فلزات قلیایی که به سرعت با هوا واکنش میدهند استفاده نمیشود. 23 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 دماسنج آزمایشگاهی : Laboratory Thermometer برای سنجش دمای مایعات بهکار میرود. 24 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 میله ی هم زن شیشه ای :Glass Strring Rod میله ی شیشه ای تو پر که برای مخلوط کردن محلولها و یکنواخت کردن گرمای یک محل به کار می رود 25 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 قاشقک :spatula برای برداشتن مواد شیمیایی از ظروف خود استفاده میشود. 26 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 دستگاهی مکانیکی برای ایجاد شعله است .برای این منظور معموال یک شلنگ گاز از کپسول به چراغ بونزن وصل میشود .چراغ بونزن شامل دو شیر تنظیم هوا و گاز است که برای کنترل شعله ،این دو شیر باید به میزان مناسب تنظیم شوند .برای روشن کردن این وسیله باید از فندک یا کبریت استفاده کرد. چراغ بونزن Bunsen Burner : 27 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 نوعي توري فلزي است كه در قسمت وسط آن پوششي از ماده نسوز وجود دارد و براي جلوگیري از تاثیر مستقیم شعله بر ظرفي كه باید بوسیله شعله گرم شود ،به كار ميرود .معموالً توري نسوز را روي سه پایه قرار مي دهند و ظرف مورد نظر (بشر ،ارلن و…) را روي آن گذاشته و حرارت مي دهند. توري نسوز : Wire gauze 28 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 سه پایه آزمایشگاهی :Laboratory Tripod این محصول دارای سه پایه است که به یک حلقه یا مثلث فلزی متصل شده است .از این وسیله به عنوان تکیه گاه مناسب برای بالن – بشر و… می باشد. گاها وسایلی مانند بشر ،ارلن و بالن برای قرار گرفتن روی شعله نیاز به وسیله ای برای نگهداشتن دارند که با استفاده از سه پایه مقدور می گردد. مقاوم در برابر حرارت قابل حمل و جابه جایی 29 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 ترازوی آزمایشگاهی : Laboratory Balance در وزن کردن مواد شیمیایی کاربرد دارد .مواد شیمیایی هیچگاه مستقیم روی ترازو قرار نمیگیرند و همیشه با وسایلی همچون شیشه ساعت حمل و وزن میشوند. 30 8/2/2020 با توجه به اینکه دقت این ترازوها زیاد است، جریان هوا و گرد و غبار بر میزان دقت آن تاثیرگذار هستند و همیشه ترازو باید بدون گرد و غبار و بدور از جریان هوا باشد. ترازوهای آزمایشگاهی را نباید حرکت داد زیرا برای محلی که قرار دارند کالیبره شدهاند .برای وزن کردن مواد ،ابتدا باید ظرف خالی را روی ترازو قرار دهید و دکمه ( )Zeroیا ( )Tareرا فشار دهید .با این کار وزن ترازو صفر میشود و در حقیقت نیازی به تصحیح وزن ظرف ندارید .بعد از صفر کردن وزن ،ماده مورد نظر را روی شیشه ساعت بریزید و وزن کنید .فراموش نکنید که برای اضافه کردن مواد به ظرف ،حتما آن را از روی ترازو بردارید. بشری مرادی تابستان 99 پیست یا آبفشان :Wash Bottle برای شستشوی لوازم آزمایشگاهی همچون لولههای آزمایش و بالونهای تهگرد استفاده میشود .عملکرد این بالونها به صورت فشاری است ،یعنی بعد از پرکردن آنها ،با فشار دادن بطری ،از لوله متصل به آن ،مایع با فشار خارج میشود که برای شستشوی ظروف بکار رود. استون اتانول یا سدیم هیپوکلریت از پیست در مواردی برای انتقال مایعات نیز بهره میگیرند .کدهای رنگی مختلفی برای نشان دادن نوع مایع داخل پیست مورد استفاده قرار میگیرد. متانول ایزوپروپانول 31 8/2/2020 آب بشری مرادی تابستان 99 بوته چینی Crucible برای حرارت دادن فلزات و دیگر مواد در دماهای باال کاربرد دارد. 32 8/2/2020 بشری مرادی تابستان 99 کپسول تبخیر :Evaporating Capsule 33 8/2/2020 وسیله مناسب برای گرم کردن و تبخیر مایعات می باشد. بشری مرادی تابستان 99