Ang Gramatika at
Estilo ng Retorika
Pangalawang Linggo
Ang Gramatika ng Retorika
 Retorika – proseso ng maayos at maingat na pagpili
ng wasto, malinaw, mabisa at kaaya-ayang
pananalita sa pagpapahayag ng mensahe upang higit
na aunawaan ng mga nakikinig o nagbabasa.
 Gramatika – ay kinalaman sa tungkulin (function) ng
mga salita at ng ugnayaan (relation) sa loob ng
pangungusap.
Halimbawa:
A: Asan nau?
B: D2 na me sa
amin.
A: Punta u d2.
Halimbawa:
A: Nasa’n ka no’ng
Fiday?
B: Nag-research
para sa
assignment natin
sa English.
A: Sayang! Hindi
mo napakinggan
ang lecture ni Sir.
Halimbawa sa mga Pahayagan
 Partikular na ina-address ng dagdag-pondo
ang kulang na classroos, teachers, upuan at
mga textbooks sa public schools.
 Patay ang isang fourth year high school
student na babae pagkatapos matamaan ng
kidlat.
Kaayusan ng mga Salita sa Pagbuo ng mga
Pangungusap at Organisasyon ng mga Ideya
 Paksa – bahaging pinag-uusapan o binibigyang
tuon sa pangungusap. Ito ay maaring
pangngalan o panghalip. Ito ay may kalakip na
panandang ang/ang mga, si/sina.
 Panaguri – nagbibigay-kaalaman tungkol sa
paksa.
Mga ayos ng pangungusap
KARANIWANG AYOS
HINDI KARANIWANG AYOS/
KABALIKANG AYOS
 (ang) panaguri + (ang) paksa
 (ang) paksa+ay+(ang) panaguri
 Maging guro ang pangarap
 Ang pangarap niya ay
niya.
 Malinaw ang kanyang
talumpati.
maging guro.
 Ang kanyang talumpati ay
malinaw.
Pagpili ng Mabisang Salita para sa
Mabisang Pagpapahayag
 Pagpapayaman ng talasalitaan ng mga magaaral.
 Pagsasalita nang wasto tungkol sa iba’t-ibang
kalagayan sa buhay.
 Pakikilahok nang wasto sa mga usapan.
 Pag-uulat tungkol sa mga bagay-bagay sa
paligid.
 Pagsasalaysay ng mga karanasan.
Pagpili ng Mabisang Salita para sa
Mabisang Pagpapahayag
 Paglalarawan ng tao, bagay, pook at
pangyayari.
 Pakikipagtalo tungkol sa iba’t-ibang paksa.
 Pagpapaliwanag tungkol sa nakita, nabasa,
narinig o naranasan.
 Pagsasadula ng mga kuwento at mga kalagayan
tungkol sa kabutihang-asal.
 Pagmumungkahi tungkol sa ikabubuti ng
tahanan, paaralan at bayan.
Pagpili ng Mabisang Salita para sa
Mabisang Pagpapahayag
 Pagpapahalaga sa tula, maikling kuwento,
nobela at dula.
 Pagbigkas ng tula at talumpati.
 Pagbibigay ng mga bugtong. Salawikain at mga
tanging kasabihan ng mga paham.
 Paglalahad ng anumang paksang nasa
kakayahan.
 Pagpapahayag ng kuro-kuro at diwa.
Dalawang kaantasan ng salita
PORMAL NA MGA SALITA
 Pambansa – ginagamit sa mga
aklat at mga magasin na
nababasa sa buong kapuluan
(opisina, paaralan at
pamahalaan).
 Pampanitikan – ginagamit sa
paglikha ng mga obra gaya ng
nobela, tula, kuwento at iba pa
(manunulat).
DI PORMAL/ IMPORMAL NA
MGA SALITA
 Ginagamit sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
 Lalawiganin – salitang
pangrehiyon o panlalawigan
(Cebuano, Tagalog).
 Balbal – slang sa Ingles (konyo).
 Kolokyal – salitang kalye (ermat,
aywan, yorme).
Paggamit ng
Rhetorical Devices
 Mga Tayutay
 Mga Matalinghagang Salita
Mga Tayutay
 Pagtutulad o Simile
– payak at lantad na paghahambing. Gumagamit ng
katulad ng, tulad ng, parang, para ng, kapara ng,
animo’y, anki’y, kawangis, kagaya ng, gaya ng, at
iba pa.
- Ang buhay ng tao’y parang gulong.
- Animo’y maamong tupa kung siya’y humarap sa
taong-bayan.
Mga Tayutay
 Pagwawangis o Metapora
– tuwirang paghahambing na hindi gumagamit
ng mga pahambing na salita o parirala.
- Siya ay Leon kung magalit.
- Maamong tupa kung siya’y makiusap.
Mga Tayutay
 Pagmamalabis o Hyperbole
– Pagpapahayag na lubhang pinalalabis o
pinakukulang ang tunay na kalagayan ng tao,
bagay o pangyayari.
- Gabundok ang kanyang huhugasang pinggan.
- Bumaha ng luha sa kanyang kuwarto.
Mga Tayutay
 Pagsasatao o Personipikasyon
– Pagsasalin ng katalinuhan at mga katangian ng
tao sa mga bagay o hayop na walang katalinuhan
o katangian gaya ng sa tao.
- Kumakaway sa akin ang dahoon ng talahib.
- Nangungusap ang langit.
Mga Tayutay
 Pag-uyam o Sarcasm
– Pagpapahayag ng pangungutya sa
pamamagitan ng mga salitang parang pumupuri.
- Siya ang pinakamatalino, pinakamatalino sa
lahat ng bob.
- Ang ganda ng kanyang mga binti, sakang
naman.
Mga Tayutay
 Pagpapalit-saklaw o Synecdoche
– Pagpapakita ng kauuan para sa isang bahagi.
- Hihingin ko ang kanyang kamay.
- Ayaw kong makita ag mukha mo!
Mga Tayutay
 Balintuna o Irony
 Salantuna o Paradox
 Pagpapalit-tawag o Metonymy
 Tanong Retorikal o Rhetorical Question
– O, pangarap, kalian ka matutupad?
O, pag-ibig, kalian ka pamamasid?
Mga Matalinghagang Pananalita
 Parang pinag-awayan ng aso’t pusa
 Balat-sibuyas
 Kulubot na ang balat
 Magkibit-balikat
 Balimbing
 May pakpak ang balita
 Bantay-salakay
Iba pang mga salik ng Salita
 Kahulugang Konotatibo – nakabatay sa mga
tagapakinig ang ibig ipahiwatig ng kahulugan.
 Kahulugang Denotatibo – nakabatay ang
kahulugan sa diksyonaryo.
 Kahulugang Tekstuwal – hayagang kahulugan
 Kahulugang Kontekstuwal – panlipunang
kahulugan
Iba pang mga salik ng Salita
 Kahulugang Substekstuwal – hindi tuwiran ang
ibig ipakahulugan
 Kahulugang Intertekstuwal