หลักเกณฑ์การจัดทาแผนการบริหารจัดการพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
(2) การกาหนดวัตถุประสงค์ และเป้าหมายของอุทยานแห่งชาติ
ทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ การติดตามและประเมินผล
การบรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติ
ความหมายและบทบาทของวัตถุประสงค์ และเป้าหมาย
วัตถุประสงค์จะเป็นตัวบ่งชี้กรอบของความสาเร็จว่าจะเป็นไปในลั
กษณะใด หรือต้องการจะดาเนินการอะไร และเพื่อให้บรรลุผลอะไร
ถือเป็นตัวที่จะกาหนดแนวทาง หรือทิศทาง ระยะสั้นที่จะบรรลุ
โดยอาจจะยังไม่มีการระบุจานวนใดๆ
ส่วนเป้าหมายนั้นถือเป็นตัววัดที่ต้องมีการระบุเป็นจานวนที่ชัดแจ้ง
วัตถุประสงค์มีความหมายที่กว้างกว่าเป้าหมาย วัตถุประสงค์หนึ่ง
อย่างอาจจะแตกเป็นเป้าหมายเฉพาะได้หลายเป้าหมาย
วัตถุประสงค์ขององค์กรจะเป็นตัวบ่งชี้กรอบของความสาเร็จว่า
จะเป็นไปในลักษณะใดหรือต้องการจะดาเนินการอะไร
และเพื่อให้บรรลุผลอะไร
ถือเป็นตัวที่จะกาหนดแนวทางและทิศทางระยะสั้นที่ต้องการจะบรรลุ
โดยอาจจะยังไม่มีการระบุจานวนใดๆ
ส่วนเป้าหมายนั้นถือเป็นตัววัดที่ต้องมีการระบุเป็นจานวนที่ชัดแจ้ง
และวัตถุประสงค์เป็นผลลัพธ์เชิงคุณภาพ
ส่วนเป้าหมายเป็นผลลัพธ์เชิงปริมาณ
วัตถุประสงค์
เป็นการกาหนดผลลัพธ์ที่มุ่งหวังให้เกิดขึ้นในระยะยาว (Outcome)
วิธีการเขียนวัตถุประสงค์
- ระบุ End Result ในระยะยาวที่มุ่งหวังให้เกิดขึ้น รูปแบบ เพื่อ +
คากริยา + ผลลัพธ์ + คาขยาย (ถ้า มี) เช่น
เพื่อให้องค์กรมีระบบคุณภาพมาตรฐาน,
เพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่ดีขององค์กรให้ดีขึ้น
- เขียนวัตถุประสงค์ที่สามารถควบคุมได้ (Controllable)
- เป้าหมาย เป็นการกาหนดผลลัพธ์ย่อย ๆ
ที่มุ่งหวังให้เกิดขึ้นในระยะสั้น เป็นปริมาณสามารถวัดได้โดย ระยะเวลา
จานวน เป็นต้น
กรอบที่ 1 ความแตกต่างระหว่างวัตถุประสงค์ และเป้าหมาย
แผนปฏิบัติราชการกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
ระยะ 3 ปี (พ.ศ. 2563 – 2565) จะมีความสอดคล้องกับแผนระดับที่ 2
จากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 ที่กาหนด
1) วัตถุประสงค์ที่ 1.4
เพื่อรักษาและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและคุณภาพสิ่งแวดล้อมให้สา
มารถสนับสนุนการเติบโตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและการมีคุณภาพชี
วิตที่ดีของประชาชน
2) เป้าหมายรวมที่ 2.4
ทุนทางธรรมชาติและคุณภาพสิ่งแวดล้อมสามารถสนับสนุนการเติบโต
ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมีความมั่นคงทางอาหารพลังงานและน้า
โดยเพิ่มพื้นที่ป่าไม้ให้ได้ร้อยละ 40 ของพื้นที่ของประเทศ
เพื่อรักษาความสมดุลของระบบนิเวศลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกใน
ภาคพลังงานและขนส่งไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 ภายในปี 2563
เทียบกับการปล่อยในกรณีปกติมีปริมาณหรือสัดส่วนของขยะมูลฝอยที่
ได้รับการจัดการอย่างถูกหลักสุขาภิบาลเพิ่มขึ้นและรักษาคุณภาพน้าแ
ละคุณภาพอากาศในพื้นที่วิกฤตให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
วัตถุประสงค์เป็นไปตามวิสัยทัศน์การจัดการ
เป็นแถลงการณ์แสดงเจตนาเฉพาะเจาะจงมากขึ้น
โดยกาหนดเงื่อนไขที่ฝ่ายบริหารมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้บรรลุ
เป็นสภาวการณ์ของผลลัพธ์ที่จะบรรลุมากกว่าวิธีการในขอบเขตที่เป็นไ
ปได้ควรมีการระบุวัตถุประสงค์เหล่านี้ตามลาดับความสาคัญ
เพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจที่จะตามมา
ในการพัฒนาวัตถุประสงค์การจัดการเริ่มต้นสามารถใช้วิธีการสา
มขั้นตอน
- การกาหนดวัตถุประสงค์การจัดการโดยรวม
พัฒนาวัตถุประสงค์ที่เป็นการตอบสนองประเด็นเฉพาะด้านในการจัดกา
ร
- จัดเตรียมทางเลือกเบื้องต้นในการจัดการ
การอธิบายและจัดลาดับความสาคัญของวัตถุประสงค์การจัดการ
จะอาจเป็นส่วนสาคัญของกระบวนการวางแผนและให้คาปรึกษา
เพราะภายในแผนการบริหารจัดการ วัตถุประสงค์
จะต้องมีส่วนทีเ่ กี่ยวข้องกับคุณสมบัติที่สาคัญของพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
(เพื่อกาหนดวิธีการจัดการหรืออนุรักษ์สิ่งเหล่านี้)
หรือพื้นที่สาคัญของกิจกรรมการจัดการ
โดยทั่วไปแล้ววัตถุประสงค์จะถูกจัดทาขึ้นเพื่อครอบคลุมสิ่งต่อไปนี้
- การจัดการถิ่นที่อยู่อาศัยและชนิดสายพันธุ์ (habitat and
species (faunal and floral) conservation)
- ส่งเสริมการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ การวิจัยด้านต่างๆ การสารวจ
และการติดตามประเมินผล
- โครงสร้างพื้นฐานรวมถึงการสื่อสาร
- การใช้และสิ่งอานวยความสะดวกของผู้มาเยือน
- การศึกษาและการฝึกอบรม
- รักษาองค์ประกอบทางสังคมและวัฒนธรรม
- การสร้างรายได้
- การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
และพื้นที่บริการในอุทยานแห่งชาติ
- การบริหาร
- บริการระบบนิเวศ
ลักษณะของวัตถุประสงค์ทด
ี่ ี
วัตถุประสงค์ (เป็นลายลักษณ์อักษร / ออกแบบมาอย่างดี)
ที่ระบุไว้อย่างดี
จะมีความสาคัญต่อการพิจารณาว่าแผนการบริหารจัดการจะมีประสิทธิ
ภาพ หากวัตถุประสงค์ที่ระบุไว้ไม่ดี
แสดงทิศทางที่คลุมเครือสาหรับการบริหารจัดการ
แผนการบริหารจัดการนั้นจะสูญเสียความน่าเชื่อถือ
และการจัดการที่เกิดขึ้นอาจล้มเหลวในการส่งมอบวิสัยทัศน์ที่ต้องการ
สาหรับพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
หรือไม่ตอบสนองความคาดหวังของผู้มีส่วนได้เสีย
แนวทางการเขียนวัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์ของแผนการจัดการควรเป็น (SMART)
- แม่นยา / เฉพาะ Specific
การจัดการที่มีประสิทธิภาพไม่เพียงแต่เกี่ยวกับการบรรลุวัตถุประส
งค์โดยทั่วไป แต่ยังเกี่ยวกับการบรรลุวัตถุประสงค์แต่ละอย่างด้วย
หากไม่มีวัตถุประสงค์ที่แม่นยาและสามารถวัดผลได้
จะยากที่จะกาหนดว่าต้องทาอย่างไรหรือทาอย่างไร
จุดอ่อนโดยทั่วไปของแผนการจัดการบางประการคือ
มีความมุ่งหวังมากเกิน ควรเขียนวัตถุประสงค์การจัดการ
เพื่อให้เกิดแรงบันดาลใจในการบรรลุถึงได้
- วัดได้ Measurable
ต้องสามารถระบุได้ว่ากิจกรรมการจัดการบรรลุผลตามที่ต้องการห
รือไม่ เพราะเป็นตัวชี้วัดความสาเร็จที่สาคัญ ควรจะระบุตัวชี้วัด
หากสามารถกาหนดวัตถุประสงค์เชิงปริมาณ
หรือเรียกว่าเป็นผลลัพธ์ที่สามารถวัดได้
- ทาได้และเป็นจริง Achievable and Realistic
เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์การจัดการสาหรับพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
จาเป็นที่ต้องรับรู้ถึงข้อจากัด ที่หัวหน้าอุทยานแห่งชาติต้องเผชิญ
ด้วยเหตุผลนี้แรงบันดาลใจที่แสดงไว้ในวิสัยทัศน์
จะต้องสื่อสารให้สามารถนาไปปฏิบัติได้
- เกี่ยวข้องกับเวลา Time-related
วัตถุประสงค์ที่อาจเกี่ยวข้องกับเวลา
ที่อาจจะกาหนดขอบเขตการวางแผน 5-10 ปี ซึ่งสามารถคงหลักการ
โดยใช้กับแผนในระยะเวลานานขึ้น
จากวัดจากความเหมาะสมของผลการดาเนินการตามแผน
แนวทางนี้อาจทางานได้ดีสาหรับสิ่งต่าง ๆ ที่สามารถวัดได้ง่าย
แต่อาจไม่สามารถทาได้ง่ายกับสิ่งที่จับต้องไม่ได้ เช่น
ความงามตามธรรมชาติ หรือประสบการณ์ของผู้มาเยือน
ในกรณีเช่นนี้อาจใช้การสารวจทัศนคติสาธารณะโดยใช้ตัวชี้วัดทั้งทาง
ตรงและทางอ้อม เช่น การสารวจผู้มาเยือน
ที่อาจจะระบุความพึงพอใจพื้นฐานของพวกเขากับการจัดการพื้นที่อุทย
านแห่งชาติ และสามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้ความสาเร็จ
ด้วยการหาคาตอบสาหรับคาถามเช่น
พวกเขาจะไปที่อุทยานแห่งชาตินี้อีกครั้งหรือไม่
หรือคุณลักษณะใดของอุทยานที่ผู้มาเยือนชอบที่สุด
นอกจากนี้ วัตถุประสงค์ควรมีลักษณะดังต่อไปนี้
- สะท้อนวัตถุประสงค์ของอุทยานแห่งชาติ
ในความสาคัญและคุณค่าพิเศษ
วัตถุประสงค์ไม่ควรกล่าวถึงแค่วัตถุประสงค์ตามกฎหมายของพื้นที่
อุทยานแห่งชาติ แต่ควรกาหนดในความสาคัญและคุณค่าพิเศษ
และประเด็นสาคัญที่จะทาให้วัตถุประสงค์นี้บรรลุผล
- ระบุสภาพที่ต้องการให้เกิด แต่ไม่ใช่จุดสิ้นสุด
วัตถุประสงค์ควรระบุว่าจะทาได้อย่างไร
ไม่ควรอธิบายแผนงานการดาเนินการและสิ่งอานวยความสะดวกในการ
สนับสนุนที่จาเป็น เพื่อให้บรรลุตามเงื่อนไขที่ต้องการ
ซึ่งเป็นงานที่ควรได้รับการแก้ไขในภายหลังในกระบวนการ เช่น
หากวัตถุประสงค์คือเพื่อปกป้องแหล่งที่อยู่อาศัยที่สาคัญ
ควรอ้างถึงภัยคุกคามที่จาเป็นต้องได้รับการจัดการ (ไฟไหม้ ศัตรูพืช)
แต่ไม่ใช่ว่าจะจัดการกับสิ่งเหล่านี้อย่างไร
- แก้ไขปัญหาอย่างเพียงพอ
วัตถุประสงค์ต้องตอบสนองต่อปัญหาที่ระบุไว้ในขั้นตอนก่อนหน้า
ของกระบวนการวางแผน ประเด็นปัญหาสาคัญทั้งหมด
ควรได้รับการแก้ไขอย่างน้อยในหนึ่งวัตถุประสงค์
อย่างไรก็ตามวัตถุประสงค์ไม่จาเป็นต้องกล่าวถึงปัญหาแยกกัน
อาจจะมีวัตถุประสงค์การจัดการบางอย่างที่ไม่สอดคล้องกับปัญหา
แต่กาหนดถึงสภาพที่ต้องการให้เกิดในอุทยานแห่งชาติ
- มาพร้อมกับเหตุผล
ในระหว่างกระบวนการตัดสินใจ
และในร่างแผนขั้นสุดท้ายควรอธิบายเหตุผลของการเลือกวัตถุประสงค์
สิ่งนี้จะช่วยสื่อสารความสาคัญของแผนการจัดการและวัตถุประสงค์ของ
แผนนั้น
- เขียนตามลาดับความสาคัญ
วัตถุประสงค์ควรนาเสนอตามลาดับความสาคัญเพื่อให้แน่ใจว่ามีค
วามเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับประเด็นที่สาคัญที่สุดที่จะรวมและบรรลุผลผ่
านแผนจัดการ
- ลาดับชั้นวัตถุประสงค์ Objectives hierarchy
วัตถุประสงค์ของอุทยานที่มีวัตถุประสงค์ระดับสูงที่สาคัญที่สุดอยู่ด้
านบนเรียงซ้อนลงไปสู่วัตถุประสงค์ในระดับรายละเอียดปลีกย่อยและใน
ที่สุดก็ไปสู่การปฏิบัติงานในระดับต่าสุด
หากเป็นไปได้ให้ระบุวัตถุประสงค์ตามลาดับความสาคัญ
วัตถุประสงค์สาหรับแผนการบริหารจัดการอุทยานแห่งชาติ
อาจขึ้นอยู่กับหัวข้อต่อไปนี้ แต่จะเฉพาะเจาะจงไปที่พื้นที่ที่ที่เป็นปัญหา
•
การอนุรักษ์ที่อยู่อาศัย และสายพันธุ์ทั้ง พืชและสัตว์ (habitat
and species (faunal and floral) conservation)
•
ส่งเสริมการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ (promoting scientific
research)
•
รักษาคุณสมบัติทางสังคมและวัฒนธรรม (preserving
social and cultural features)
•
การศึกษาและการฝึกอบรม (education and training)
•
การมีส่วนร่วมของชุมชนและการพัฒนา (community
participation and development)
•
การสร้างรายได้ (income generation)
•
การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (ecotourism
development)
•
บริการระบบนิเวศ (ecosystem services)
สาหรับวัตถุประสงค์แต่ละข้อควรอธิบายความท้าทายและโอกาสที่เ
กี่ยวข้องกับการบรรลุเป้าหมาย
การจาแนกวัตถุประสงค์ออกได้เป็น
วัตถุประสงค์โดยรวมและวัตถุประสงค์เฉพาะ
1. วัตถุประสงค์โดยรวม ถือว่าเป็นอุดมคติสาหรับอุทยานแห่งชาติ
ที่จะบรรลุหรือรักษาไว้ โดยการใช้กระบวนการมีส่วนร่วม
ที่อาจจะรวบรวมข้อคิดเห็นข้อเสนอจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด
แต่ละฝ่ายนาเสนอวัตถุประสงค์ของตัวเอง
จะมีการรวบรวมสรุปที่บรรลุข้อตกลงเกี่ยวกับวัตถุประสงค์โดยรวมของพื้
นที่
2. วัตถุประสงค์เฉพาะ
วัตถุประสงค์เฉพาะ
(เรียกอีกอย่างว่าวัตถุประสงค์ของแผนงานการดาเนินการ)
เป็นการดาเนินงานที่มุ่งสะท้อนตอบวัตถุประสงค์โดยรวม
โดยมีความมุ่งหมายเฉพาะ
เพื่อให้บรรลุผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมหนึ่งหรือหลายรายการ
ที่จะรักษาคุณค่าของพื้นที่
และ/หรือลดผลกระทบของปัจจัยที่มีผลกระทบต่อสถานการณ์อนุรักษ์
คาแนะนาเพื่อระบุวัตถุประสงค์โดยรวม (ดัดแปลงมาจาก Rizk, C.,
Semelin, J. and Karibuhoye, C., 2011.)
1. ทบทวนประเด็นสาคัญของพื้นที่ทั้งหมด
โดยเรียงลาดับชั้นความสาคัญ
2. กาหนดวัตถุประสงค์โดยรวมให้กับแต่ละประเด็น
อาจเขียนวัตถุประสงค์โดยรวมให้ชัดเจนและแม่นยาโดยอธิบายเป็นป
ระโยคสั้น ๆ ประโยคเดียว (เช่น
การอนุรักษ์ประชากรเสือหรือปรับปรุงเงื่อนไขการอยู่อาศัยชุมชนท้อง
ถิ่น)
3. จัดกลุ่มวัตถุประสงค์โดยรวมเข้าด้วยกันหากมีจานวนมากเกินไป
4. ตรวจสอบความสอดคล้องของวัตถุประสงค์เหล่านี้
โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัตถุประสงค์ด้านการอนุรักษ์กับวัตถุประสงค์การพั
ฒนา และวัตถุประสงค์โดยรวมกับแผนระดับอื่น
แต่ละวัตถุประสงค์ควรมีเหตุผลสั้น ๆ เพื่อให้ข้อมูลเพิ่มเติม
Rizk, C., Semelin, J. and Karibuhoye, C., 2011. Methodological Guidebook for the
Development of Management Plans for Marine Protected Areas in West Africa
Objec ตัวอย่างวัตถุประสงค์
 กาหนดจุดตรวจและยามที่ชัดเจนที่จด
ุ ตรวจบนถนนที่เดินทางไปภา
tives
ยในระยะทาง 5 ไมล์จาก PA
Exam
 ออกโปรโตคอลเพื่อตรวจจับการบุกรุกที่อาจเกิดขึ้น
ples:
 สร้างการลาดตระเวนเป็นระยะอย่างสม่าเสมอใน PA
เพื่อสารวจการจับปลาที่ผิดกฎหมายการรุกล้าการทิ้งและมลพิษ
Estab  ใช้ข้อมูลที่รวบรวมเพือ
่ พัฒนากลยุทธ์เพื่อต่อสู้กับการรุกราน
 ปกป้องสัตว์ใกล้สูญพันธุ์และสัตว์ประจาถิ่น
lish
 อนุรักษ์พช
ื และสัตว์คม
ุ้ ครองตามกฎหมายของประเทศ
clear
 ส่งเสริมการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืนโดยประชากรขอ
check
งชุมชนดั้งเดิม
points  จัดตั้งแหล่งท่องเที่ยวเพื่อเป็นแหล่งข้อมูลทางการเงินเพื่อการพัฒนา
ที่ยั่งยืน
and
 ส่งเสริมการศึกษาการอนุรักษ์และการรับรู้สาหรับประชากรในท้องถิ่
guard
น
 กระทบยอดผลประโยชน์เพื่อการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภา
s at
พกับประชากรท้องถิ่นภายใต้กรอบการเคารพการใช้แบบดั้งเดิมการ
check
ประมงการป่าไม้และการพัฒนาเหมือง
points
 ป้องกันการบุกรุกเพื่อวัตถุประสงค์ในการล่าสัตว์และตกปลาภายใน
on
พื้นที่ปฏิบัติงาน
any
road
that
 จัดการขอบเขต PA และสร้างระบบตรวจสอบได้ดีขึ้น
travel
s to
within
5
miles
of the
PA.
Issue
proto
cols
to
detec
t any
poten
tial
encro
achm
ent.
Estab
lish
patrol
s on
regul
ar
interv
als
within
the
PA to
surve
y for
illegal
fishin
g,
poac
hing,
dump
ing,
and
polluti
on.
Use
the
infor
matio
n
collec
ted to
devel
op
strate
gies
to
comb
at the
incurs
ions.
Prote
ct
enda
ngere
d and
ende
mic
speci
es.
Cons
erve
flora
and
fauna
prote
cted
by
natio
nal
laws.
Prom
ote
sustai
nable
mana
geme
nt of
natur
al
resou
rces
by
the
popul
ation
of its
traditi
onal
collec
tivitie
s.
Estab
lish a
touris
m site
as a
sourc
e of
financ
ial
resou
rces
for
sustai
nable
devel
opme
nt.
Prom
ote
conse
rvatio
n
educ
ation
and
awar
eness
for
local
popul
ations
.
Reco
ncile
intere
sts
for
conse
rving
biodiv
ersity
with
those
of
local
popul
ations
within
the
frame
work
of
respe
cting
traditi
onal
use,
fishin
g,
forest
ry
and
minin
g
devel
opme
nt.
Preve
nt
incurs
ion
for
the
purpo
se of
hunti
ng
and
fishin
g
within
PAs.
Better
mana
ge
the
PA
boun
dary
and
establ
ish a
monit
oring
syste
m.
Wher
e
possi
ble,
list
object
ives
in
order
of
priorit
y.
The
object
ives
for
the
PA
plan
could
be
base
หากเป็นไปได้ให้ระบุวัตถุประสงค์ตามลาดับความสาคัญ
วัตถุประสงค์สาหรับแผนการบริหารจัดการอุทยานแห่งชาติ
อาจขึ้นอยู่กบ
ั หัวข้อต่อไปนี้ แต่จะเฉพาะเจาะจงไปทีพ
่ ื้นที่ที่ที่เป็นปัญหา
 การอนุรักษ์ที่อยู่อาศัย และสายพันธุท
์ ั้ง พืชและสัตว์ (habitat and
species (faunal and floral) conservation)
 ส่งเสริมการวิจย
ั ทางวิทยาศาสตร์ (promoting scientific
research)
 รักษาคุณสมบัติทางสังคมและวัฒนธรรม (preserving social and
cultural features)
 การศึกษาและการฝึกอบรม (education and training)
 การมีสว
่ นร่วมของชุมชนและการพัฒนา (community
participation and development)
 การสร้างรายได้ (income generation)
 การพัฒนาการท่องเทีย
่ วเชิงนิเวศ (ecotourism development)
 บริการระบบนิเวศ (ecosystem services)
สาหรับวัตถุประสงค์แต่ละข้อควรอธิบายความท้าทายและโอกาสที่เกี่ยว
ข้องกับการบรรลุเป้าหมาย
ตัวอย่างเช่น ความยากจนและเศรษฐกิจที่ยาแย่
่
อาจยังคงถูกล่ามด้วยแรงกดดันจากการล่าสัตว์หรือการจับปลาในความ
กังวลเกี่ยวกับสายพันธุ์ต่างๆ
หากเป็นไปได้ควรรวมชุมชนและผู้มีสว
่ นได้ส่วนเสียไว้ดว
้ ยกันหรืออธิบ
ายความต้องการเหล่านั้นในที่ดินใกล้เคียงและพื้นที่ทางทะเล
d on
the
follow
ing
topics
, but
will
be
specif
ic to
the
site in
questi
on:
habit
at
and
speci
es
(faun
al
and
floral)
conse
rvatio
n
prom
oting
scient
ific
resea
rch
prese
rving
social
and
cultur
al
featur
es
educ
ation
and
traini
ng
com
munit
y
partici
patio
n and
devel
opme
nt
incom
e
gener
ation
ecoto
urism
devel
opme
nt
ecosy
stem
servic
es
For
each
object
ive,
explai
n the
challe
nges
and
oppor
tunitie
s
relate
d to
achie
ving
it. For
instan
ce,
pover
ty
and a
poor
econ
omy
may
contin
ue to
transl
ate
into
bush
meat
hunti
ng or
fishin
g
press
ure
on a
speci
es of
conce
rn.
Wher
e
possi
ble,
incor
porat
e
com
munit
y and
stake
holde
r
desir
es or
explai
n how
those
need
s are
addre
ssed
on
neigh
borin
g
lands
and
marin
e
areas
.
การติดตามและประเมินผล
การกาหนดแผนการติดตามและประเมินผล
เมื่อมีการนาแผนไปปฏิบัติ
ผู้รับผิดชอบจะต้องทราบว่าเกิดผลตามที่ต้องการหรือไม่
หากการกระทานั้นทาให้มั่นใจว่าจะบรรลุวัตถุประสงค์
และหากวัตถุประสงค์นั้นมีส่วนร่วมกับเป้าหมาย
คาจากัดความ
การติดตามและประเมินเป็นผลการรวบรวมและการประเมินข้อมูลเ
ป็นระยะ เมื่อเทียบกับเป้าหมายของโครงการ
เป้าหมายและการดาเนินการที่ระบุไว้
แผนการติดตามและประเมินผล
เป็นโครงร่างของขั้นตอนที่หน่วยงานจะดาเนินการเพื่อให้แน่ใจว่าโครง
การกาลังดาเนินการตามแนวทางที่กาหนดไว้
การกาหนดแผนการติดตามและประเมินผล
เป็นผลที่เกิดจากจัดการประชุมเพื่อระบุตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุดสาหรับแ
ต่ละประเด็นการจัดการย่อย (Theme)
เพื่อสร้างแผนปฏิบัติการขึ้นมาสาหรับกิจกรรมการตรวจสอบตามวัตถุปร
ะสงค์
เป็นผลงานที่สมาชิกทั้งหมดของทีมวางแผนและผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับเชิญ
ร่วมจัดทาขึ้น สาหรับการเตรียมแผนการติดตามและประเมินผล
สามารถดาเนินการได้โดย
 รวมทีมวางแผนหลักและที่ปรึกษาภายนอกที่เป็นกลาง
และที่ปรึกษาซึ่งไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดในกระบว
นการ จัดเตรียมสาเนาของประเด็นการจัดการย่อย
(Theme)
เพื่อใช้ในการประเมินผลวัตถุประสงค์และการกระทา
และจัดส่งให้มีเวลาสาหรับสมาชิกทุกคนในการอ่านเนื้อหาทั้
งหมดที่มีให้
 จัดทาร่างแผนการติดตามและประเมินผลขึ้น
โดยใช้การกรอกข้อมูลใหม่สาหรับการตรวจสอบตามที่แสด
งในแบบฟอร์มการวางแผนปฏิบัติการสาหรับการดาเนินการ
ติดตามและประเมินผล
ป้อนวัตถุประสงค์การจัดการแต่ละรายการตามต้องการในหั
วข้อย่อย

ทบทวนวัตถุประสงค์และการดาเนินการที่เกี่ยวข้องกับตัวชี้วั
ดที่ระบุไว้สาหรับพวกเขา
เขียนชุดของการดาเนินการตรวจสอบที่จะทาให้มั่นใจว่า
ตัวชี้วัดทั้งหมดสามารถวัดได้
สาหรับการดาเนินการตรวจสอบแต่ละครั้งจะระบุวัตถุประสง
ค์ของแผนการบริหารจัดการและการดาเนินการที่ครอบคลุม
อาจจะพบว่าการติดตามและประเมินผลบางอย่างจะตรวจสอ
บตัวชี้วัดที่มากกว่าหนึ่งวัตถุประสงค์

หากจาเป็นต้องอ้างอิงข้ามการติดตามและประเมินผลกับการ
รายงานหรือแผนการติดตามและประเมินผลอื่น ๆ
ในการพัฒนาระบบการติดตามและประเมินผล
การบริหารจัดการพื้นที่อุทยานแห่งชาติที่มีการกาหนดไว้
ระบบควรเรียบง่ายและเป็นไปตามข้อกาหนดการตรวจสอบที่สานักอุทย
านแห่งชาติกาหนดแนวทางไว้ ระบบการติดตามและประเมินผลนี้
จะช่วยให้มั่นใจได้วา่ ไม่เพียงแต่การบรรลุความสาเร็จตามวัตถุประสงค์
อุทยานแห่งชาติ
แต่ยังรวมถึงคุณภาพและประสิทธิผลของการบริหารจัดการอุทยานแห่ง
ชาติด้วย