AD:Alperen SOYAD:ÇATALÇAM Numara:19833003 Öğretmen AD:Kamil SOYAD:AGİŞ KONU:TTS çeviri sayfa:12-19 DERS: Uçak Yapı Sistemleri Teorisi 10.06.2020 Depolama İşlemi: Tipik olarak, depolanan uçaklar için dört uygulama aşaması vardır. Aşama 1-Depolama için hazırlık: Uçak, kaydedilen ilgili manuel kusurlara göre araştırılır. Yapı belirtildiği gibi hazırlanır ve korunur. Sistemler gerektiğinde servis yapılır, süzülür veya engellenir. Bazı kaldırılmış, hassas ve değerli bileşenler ve ekipmanlar güvenli bir tesiste saklanmak üzere uçaktan çıkarılır. Hazırlığın derinliği, beklenen hizmetten çekilme süresine bağlı olabilir. Aşama-2 Rutin Hizmet: Depolama sırasında uçaklara koruyucuların bozulmamasını ve korozyonun önlenmesini sağlamak için ilgili kılavuzlara göre servis yapılır. Frekans, örneğin iklim açık veya kapalı, kapsanan koşullara bağlıdır. Aşama-3 Depoda Yeniden Koruma: Koruyucuların restorasyonu, uçak ekipmanı ve yeniden engellenen motorlar üzerinde periyodik olarak yapılmalıdır. Aşama-4 Kullanıma Hazırlık: Depolamadan alındığında gereken servis işlemleri saklama koşulludur. Prosedürler ilgili kılavuzlarda belirtilecektir . Buna ek olarak bakım kılavuzları tarafından belirtilen servis işlemleri için ,olağanüstü servis bültenlerinin yerine getirilmelidir ve gerekli değişiklikler yapılmalıdır. Sonuç: Depolama prosedürlerinin amacı, depolanan tüm uçakların zinde tutulmasını sağlamaktır. Servis askıya alındığında ,bu durum bir uçak için mümkün olan en kısa sürede çalışmasıdır. Aşama-1 30 güne Kadar Uçak Gövdesi Depolama: Bir uçak bir haftadan az bir süre hizmet dışı kalacaksa veya onarılması için özel bir işlem gerektirmez. Daha uzun süre kullanımdan çekilecekse bir hazırlık gereklidir yapılacak hazırlık depolama süresine bağlıdır. Aşağıda depolama hazırlığı için tipik bir çalışma programı verilmiştir. Klima Sisteminin Devre Dışı Bırakılması: Suyu su ayırıcılarından , aspiratörlerden ve bağlantı hortumlarından boşaltın. Suyu ayırıcı birleştirici vasıtasıyla temizleyin. Dış açıklıkları klima sistemine yalıtın. Elektrik/Elektronik Sistemlerinin Devre Dışı Bırakılması: Uçağı topraklayın. Tüm anahtarları kapalı konuma getirin. Uçaktan çıkarılmış elektriklielektronik bileşenleri için sigortaları açın. Donanımın Devre Dışı Bırakılması: Uçak 7 günden fazla park edilmiş ise pamuklu koltuk kılıflarını koltuklara takın. Koltuklar ve halılar çıkarılmamış ise pencere güneşliklerini kapatın. Tüm tepsi taşıyıcıların ve atık kaplarının boş ve temiz olduğundan emin olun. Torba konteynırları ve kullanılmış seyahat konteynırlarının boş ve temiz olduğundan emin olun. Tuvalet ve galleylerin iyi durumda olduğundan emin olun. Uçuş ve yolcu kompartmanın’daki koltuklar ve halılardan yüksek nem bekleniyorsa çıkarın. Park edilmiş günlerde nem oranı %70’in altında ise koltuklar ve halılar uçakta kalabilir. Koltuklarda ve halılarda küf olmadığına emin olun. Tüm ana giriş kapılını manuel moda getirin ve emniyet pimlerini takın. Kapıları ve sürgülü gaz tüplerini uçaktan çıkarın.Eğer nem oranı %70in altında tutulmayacaksa ,tüm kızakları, salları, kızak/sal takımlarını çıkarın ve bunları kontrollü sıcaklık ve nem ortamında saklayın. Yangından Korumanın Devre Dışı Bırakılması: Motorlar veya APU uzun süreli park sırasında çalıştırılacaksa, yangın söndürme sistemi aktif edilebilir ,Sistemi tam durumda tutun Uçuş Kontrolleri Devre Dışı Bırakma: Tüm uçuş kontrol yüzeylerini , trim sistemlerini ve yüksek kaldırıcı cihazlarını üç farklı hareket döngüsü boyunca hareket ettirin. Tüm uçuş aktüatör ramlerini gresle yağlayın. Gövde basınçlı alan kabloları harici olan kontrol kablolarını yağlayın. Kanat ve kanat kaporta tahliye deliklerinin açık olduğundan emin olun. Tüm yüzeyleri normal veya istiflenmiş konumuna geri getirin. Yakıt Sisteminin Devre dışı Bırakılması: Tüm yakıt depolarını %10 kapasiteden daha fazla doldurun ve saklayın. Yakıt, yakıt depolarındaki mikroorganizmaları önlemek için bir yakıt katkı maddesi (örneğin; Biobor) içermelidir. Yakıt depolarındaki , dengeleme depolarındaki ve takviye pompalarındaki tüm suyu boşaltın.24 saat sonra tekrar boşaltın .Böceklerin havalandırma deliklerine girmediğinden emin için bant kullanarak her bir havalandırma deliğini jettison nozulunu pamuklu mendille kapatın. Her kuruluma kırmızı bayraklar takın. Hidrolik Sistemini Devre Dışı Bırakma: Hidrolik sistemde sızıntı olup olmadığını kontrol edin ve gerekirse onarın. Sistemleri ve rezervuarları hidrolik sıvısı ile doldurun. Yağlama rakorları olan tüm hidrolik bileşenleri yağlayın. Her motor çalıştırmadan önce hidrolik depolarına ve akümülatörlere bakım yapın. Hidrolik fren akümülatörünü azotla servise gönderin. Hava tahrikli hidrolik pompa pnömatik tahrik dişli kutusuna yağ doldurun ve pnömatik tahrik egzoz deliğine bir kapak yerleştirin. Aletlerin Devre Dışı Bırakılması: Pitot statik prob kapaklarını takın ve pitot-statik prob flamalarını takın, cilde ve boyalı yüzeye aşınma hasarını önler. Uçuş güvertesindeki sol kontrol tekerleğinin üstüne bir "PITOT PROBES COVERED" etiketi yapıştırın. Statik portların kapaklarını yerleştirin. Statik bağlantı noktası kapaklarını, üzerine siyah harflerle basılmış "UÇUŞTAN ÖNCE KALDIR" turuncu hi-viz bant kullanarak takın. Uçuş güvertesindeki sol kontrol tekerleğine bir "STATİK LİMAN KAPALI" etiketi yapıştırın. Kapağı sıcaklık probuna yerleştirin. Saldırı kanadı kapağının açısını saldırı kanadı açısına yerleştirin. Prob kapağını, SPL-1513'ü dedektöre yerleştirin. İniş Takımının Devre Dışı Bırakılması: Tekerlek takozlarını tekerleklerin önüne ve arkasına koyun. Park frenlerini çözün. Burun ve ana iniş takımı kilit pimi komplesini takın. Tekerlek yuvası kapaklarını kapatın. Aşağıdakileri gresle yağlayın; tüm dişli yüzeylerinde yer alan yukarı yönlü kanca yüzeyleri dış havaya açık olan bungees-jüri destek çubukları. Lastik basıncının servis edilebilir şişirme basıncının 15 psi (103 kPa) altında olmadığından emin olun. Dış havaya açık tüm boyanmamış iniş takımı parçalarına korozyon önleme bileşiği uygulayın. Uçağı yıkadıktan sonra tekrar koruyucu kaplama bileşiği uygulayın. Üç tam hareket hareketini tamamlayana kadar iniş takımını çalıştırın. Uçak park halindeyken kapıları kapalı konuma getirin. Hava şartlarını ve UV hasarını minimumda tutmak için lastik kapakları takın. Şok desteklerine Lubrizol 1395 yağlayıcı ile bakım yapın ve uçak hareket ettirilecekse azotla şarj edin. Oksijen Sisteminin Devre Dışı Bırakılması (60 Güne Kadar Saklama): Portatif ve sistem oksijen şişelerinin, uçaklar park edilirken hidrostatik test için gerekli olmadığından emin olun. Su ve Atıkların Devre Dışı Bırakılması: Su sistemini boşaltın ve dezenfekte edin. Tüm tuvalet tanklarını boşaltın ve yıkayın. Tüm tankların boş olduğundan emin olun. Santral ve APU Devre Dışı Bırakma: • Motor depolama gereksinimleri için AMM bölüm 71'e bakın. Motorlar uçaktan çıkarılırsa, şu adımları uygulayın: • Hidrolik depolarındaki ve akümülatörlerdeki basıncı çıkarın • Tüm motor yakıt hatlarını, hidrolik hatlarını ve tel demetlerini kapatın ve pilon üzerindeki açıkta kalan metal yüzeyleri bir nem bariyeri ile örtün • Uygun tahliye sistemleri sağlayın • Suyun kaçmasına izin vermek için nem bariyerinde Pilonun etrafında düşük bir nem sağlamak için nem bariyerinin içinde bir kurutucu kullanın. 30 günü aşan saklama süreleri için, yukarıda belirtilen prosedürlere ek olarak aşağıdaki görevleri tamamlayın: Elektrik / Elektronik Sistemlerin Devre Dışı Bırakılması: APU pilini çıkarın. Megafon pillerini çıkarın. Acil durum ışığını ve pilleri çıkarın. DİKKAT: NEM% 70'İN ALTINDA BAKILAMAZSA, TÜM ELEKTRONİK EKİPMANLAR UÇAKTAN ÇIKARILMALIDIR. Aşağıdaki elektronik ekipmanları çıkarın: • Tüm Ekipman Merkezlerinden rafa monte edilmiş elektronik paketler. • Tüm devre kartları / kart dosyaları% 70'den fazla neme uzun süre maruz kalırsa. • AMM'de tanımlandığı gibi uçuş platformundan özel ekipman. Elektronik paketlerin temiz, iyi durumda ve korozyon olmadığından emin olun. Paketleri neme dayanıklı kaplara veya plastik torbalara koyun ve kuru ve aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalmayan bağlı bir depolama alanında saklayın. Elektronik ekipmanı saklamak için kullanılan plastik torbalar tamamen neme dayanıklı değilse, ekipmanın metal parçalarıyla doğrudan teması önlemek için uygun bir koruyucu torba içinde bulunan bir kurutucu ekleyin. Soğutma kanalı açıklıklarını plastik sac malzemeyle örtün ve bantla sabitleyin. Tüm bağlantı noktalarında plastik koruyucu tapalar veya kapaklar kullanın. Hava taşıtında kalan tüm elektrikli / elektronik cihazlara en az 2 saat elektrik gücü uygulayın. Ana pilin tam şarjlı durumda olduğundan emin olun. Buz ve Yağmur Korumasının Devre dışı bırakılması: Yağmur itici sistem için kapları çıkarın ve yağmur itici hatları kuru, filtrelenmiş hava ile temizleyin. Ön cam yıkama sıvısı şişesinin boş olduğundan emin olun ve hatlar boşalana kadar ön cam yıkama pompasını çalıştırın. Faz I Gövde 60 Günden Fazla Depolama 60 günü aşan depolama süreleri için, daha önce listelenenlere ek olarak aşağıdaki görevleri tamamlayın: Hidrolik Sistem Devre dışı bırakılması: Aktüatör çubukları ve valf kızaklarındaki tüm bitmiş yüzeylere bir koruyucu sıvı tabakası temizleyin ve uygulayın. dış havaya açık olan Çalışmayı önlemek için topraklama pimlerinin tüm dişlilere takıldığından emin olun. Ana iniş takımı kapılarını ve burun iniş takımı kapılarını tam bir hareket hareketi tamamlayana kadar hareket ettirin. Oksijen Sisteminin Devre Dışı Bırakılması: Portatif ve sistem oksijen şişelerinin, uçak park halindeyken hidrostatik test için gerekli olmadığından emin olun. Mürettebat oksijen sistemi maskelerini çıkarın ve temiz polietilen torbalara koyun. Uçak içi ve Dışının Devre Dışı Bırakılması: Uçağı yıkayın ve kurulayın. Tüm yüzeylerde leke olup olmadığını kontrol edin. Yağ ve diğer sıvılar toz parçacıkları ve istenmeyen maddelerle karışabilir ve hava taşıtının kaplamasına zarar verebilir. Yağmura maruz kalan tozun birikmesi, toz korozyona ve yüzeyde hasara neden olabilecek kirleticiler içermedikçe tehlikeli değildir. Lekeleri çıkarmak için, uçağı onaylanmış cilalarla yıkayın veya cilalayın. Suyun uçağa girmemesi için bir mühür yapmak için bu yerlere onaylı bant uygulayın ; • Tüm dış kapılar • Burun radomunun üst yarısı • Tüm dış kapaklar. Gözetimsiz olduklarında kapıların ve kapakların kapalı olduğundan emin olun. Tüm giriş kapıları ve kapaklarındaki bant contasının en alt kısmında yaklaşık 3/8 inç çapında küçük bir su tahliye deliği kesin. Uçağı 60 günden daha uzun süre park ederseniz, alüminyum folyo veya alüminize mylar gibi diğer yansıtıcı malzemeleri ön camların dışına ve kontrol kabini camlarına yerleştirin. Ön cama, ön camda ısının artmasına neden olabilecek kapaklar koymayın. Tüm yapısal tahliye deliklerinin açık olduğundan emin olun. • Boyanmamış dış yüzeylerin bakımını yapmak için aşağıdakilerden birini yapın: • Uçağı her 7 ila 14 günde bir yıkayın. • Motor sıcak bölümü hariç, boyasız tüm metallere geçici bir koruyucu kaplama tabakası uygulayın. • Koruyucu kaplamayı her 6 ayda bir çıkarın ve uygulayın. • Her 14 günde bir alt tabakanın kaplamasına ve korozyonuna zarar gelip gelmediğini kontrol edin. Aşama-2/3 Park Halinde Olan Uçağın Uçuşa Elverişliliğinin Devamı: Uçuşa elverişliliğin devamını sağlamak için, tipik olarak her 7 gün, 14 gün, 30 gün, 60 gün, 180 gün ve 1 sene düzenli bakım uygulanmalıdır. 7 Günlük Bakım: Yakıt sistemini çalışabilir durumda tutma; • Her havalandırma deliğinin bir dokuma filtre ile kapatıldığına emin olun. • Eğer, filtre yırtılmış ya da hasar görmüş ise filtreyi değiştirin. 14 Günlük Bakım: Elektrik-Elektronik sistemleri çalışabilir durumda tutma; • Uçak üzerinde kalacak bütün elektrik-elektronik ekipmanlara en az 2 saat olacak şekilde elektrik verin. • Ana bataryanın tam şarjlı olduğundan emin olun. Uçuş kontrol yüzeylerini çalışabilir durumda tutma; • Flap ve flap kaplamasının tahliye deliklerinin açık olduğundan emin olun. • Ön kenar ve arka kenar flaplarını FULL UP pozisyonunda tutun. İniş takımlarını çalışabilir durumda tutma; • Lastik basıncının, çalışma basıncından 15 PSI daha az olmadığına emin olun. • Lastiklerde kaçak olup olmadığını kontrol edin, kaçak varsa tamir edin. • Lastikte düzleşme olmadığından emin olun. Eğer düzleşme gözleniyor ise lastiği çevirin veya uçağı kısa bir mesafe çekin. 30 Günlük Bakım: Ekipman ve mobilyaların çalışabilir durumda tutma; • Her 30günde bir nem ve küf kontrolü yapın. Nem kontrol edilmiyor ise koltuk ve halıları söküp nem kontrollü bir alana koyun. Yakıt sistemini çalışabilir durumda tutma; • Yakıt depolarındaki, dengeleme depolarındaki ve takviye depolarındaki tüm suyu boşaltın. İniş takımını çalışabilir durumda tutma; • Önceden çıkarılmadıysa burun dişlisi burulma bağlantısını ayırın. Önceden çıkartılmış ise döndürme aktüatörleri ile sistem hidrolik basıncını kullanarak birkaç tam tur döndürün. • Dış hava koşullarına açık halde duran burulma yatağına gres yağı sürün. • Operasyon sonrası dış hava koşullarına açık olan direksiyon piston kollarının yüzeylerine gres yağı uygulayın. • İniş takımlarının kapılarını 3 tam hareket yapacak şekilde hareket ettirin. • Uçağı park ederken tüm kapıları kapalı konuma getirin. Dış kaplamalı yüzeylerinin kondisyonunu koruma; • Tüm yapısal tahliye deliklerinin açık olduğundan emin olun. • Kabarcıklar, soyulma, sıyırma veya diğer belirtiler için kaplamalı yüzeyleri kontrol edin. • Tüm boyalı yüzeyleri leke var mı diye kontrol edin. 60 Günlük Bakım İniş takımını çalışır durumda tutma; • Hazırlık aşamasında yağlanmış olan tüm yatakları, menteşeleri, bağlantıları ve bağlantı parçalarını gres ile tekrar yağlayın. 90 Günlük Bakım: • Uçuş kontrol yüzeylerini çalışabilir durumda tutma • Ön ve arka kenar flaplarını tam bir hareket boyunca hareket ettirin. • Stabilizatör, rudder ve aileronu bir tam hareket boyunca hareket ettirin. • Yüzeyleri bir önceki pozisyonun yarısı derecesine getirin, aynı pozisyona getirmeyin. • Tüm kontrol yüzeylerini gres ile yağlayın. • Basınçlı gövdeden çıkan tüm kontrol kablolarını yağlayınız. Hidrolik sistemi çalışabilir durumda tutma; • Açık olan aktüatör çubukları ve valf kızaklarındaki tüm yüzeyleri temizleyin ve bir koruyucu sıvı tabakası uygulayın. • Ana ve burun iniş takımı kapılarını tam bir hareket yapacak şekilde hareket ettirin. İniş takımını çalışabilir durumda tutma; • Koruyucu bileşiği, açıkta kalan boyasız tüm yüzeylere tekrar uygulayın. • Su ve atık sistemini çalışır durumda tutma • İçme suyu sistemini dezenfekte edin. 180 Günlük Bakım Hidrolik sistemi çalışabilir durumda tutma; • Motorları çalıştırmadan önce hidrolik depolarına ve akümülatörlere bakım yapın. 1 Yıllık Bakım: • Yakıt sistemini çalışabilir durumda tutma; • Yakıtı bir ana yakıt deposundan boşaltın. • Depoyu açın ve depo ile yakıtı hatlarını korozyon var mı diye inceleyin. • Eğer korozyon var ise diğer depoları da boşaltın ve gerekli bakımı uygulayın. • Kuru bölme alanlarını açın. Kuru bölme alanlarında korozyon incelemesi yapın. Korozyon bulunursa, gerekli bakımları uygulayın. • Açılmış olan kuru bölmeyi ve yakıt deposunu kapatın. • Tüm yakıt depolarını %10’un üzerinde doldurun ve saklayın. • İniş takımını çalışabilir durumda tutma • Şok dikmesinin iç silindirini yaklaşık yarıya kadar uzatın. • Krom kaplı alanı D00633 gres ile yağlayın. • İç silindire gres sürmek için dikmeyi indirin. • Dikme tamamen indirilecek veya uçak hareket ettirilecek ise kalan bütün gres yağını alın.