រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
ជពូកទី ២
រេប ប
យយូនីកូដែខរម
េសចកេី ្ដ ផីម
្ដ
ិ សឺក
អនកបនដឹងេហយថកមមវធី
្ល រ ឹត
ដូចជខងេធលិខិត
អតថបទជភ
ិ មួយែដលមនជំនញទក់ទងនឹងកិចចកររដបល
ជកមមវធី
ន មនន ខងេរៀបចំសរេសរអតថបទ ។ េដមបីបងកភពងយ សលដល់ករសរេសរ
ែខមរកនុងកុំពយទ័
ូ រេនកនុងជំពូកេនះអនកនឹងេធករសិក ពីរេបៀប យយូនីកូដែខមរ ។
មុននឹង
េធករសិក ពីររេបៀប យយូនីកូដ ែខមរ អនក្រតវែសងយល់ពីយូនីកូដែខមរជមុនសិន ។
១ . និយមន័យ
យូនីកូដគឺជេ្រគងករណ៍បែម្លងកូ ដជអក រសកលស្រមប់ យអក រ និងអតថបទែដលកំ ណត់នូវ
ិ ជប់
វធី
ប់ៃនករបែម្លងកូដ េ្រប បនេ្រចនភ
បេងកតមូល
ន្រគឹះស្រមប់ែផនកទន់ជសកល ។
េនះេទ ែតជខនតគំ រអន្ត
ូ
រជតិ ថមីមួយស្រមប់ ភ
កនឹងយល់ភ
ពិភពេ
ែដល
ចផ្លស់បរូ ទិននន័យអតថបទ ជអនរជតិ និង
យូនីកូដមិនែមន្រគន់ែតជពុមពអក របែនថមមួយេទៀត
ែខមរ និងស្រមប់ ជរ
ភិបលកមពុជ ។ កុំពយទ័
ួ រទូទំង
ែខមរ េពលេ្រប ពុមអក
ព
រយូនីកូដែខមរ ។ ពុមពអក រចស់ៗនឹង្រតវបនេគបំេភ្លច
កនុងប៉ុនមនឆនំខងមុ ខេទៀត េហយអតថបទទំងអស់នឹងសុទធែតជយូនីកូដ ។្រគប់ពុមពអក រយូនីកូដទំងអស់
មនករបែម្លងកូដដូចៗគន មនន័យថ េពលែដលអតថបទមួយ្រតវបន យជពុមអក
ព
រយូនីកូដ េនះ
ច្រតវបនផ្លស់ប្តួរេទជពុមអក
ព
រយូនីកូដេផ ងេទៀតបន
េហយអតថបទេនះនឹ ងេនរក ្រទង់្រទយ
យ៉ ង្រតឹម្រតវ ។ ឧទហរណ៍ អតថបទែដល យជពុមពអក រ KhmerOS System នឹង្រតវេម លេឃញេ
យ
ម៉ សុីនដៃទែដលមិនមនពុមពអក រKhmerOS System ែតមនយូនីកូដ ។
២ . ភពខុសគនរ
ងពុមអក
រចស់នង
ិ យូនីកដ
ូ
ព
្របសិនេបអនកធ្លប់បនេ្រប ពុមអក
ព
រែខមរចស់ៗ ( លីមូន, Battambang, ABC, ។ល។) ពីមុនមក
េនះអនក្រគន់ ែតចំ
ឬ
បីៃថង
អនកនឹង
យេពលបន្តិចបន្តួចេដមបី
ិ ( ពុមអក
ុ ំេទនឹងពុមអក
ព
រថមីវញ
ព
រ យូនីកូដ ) ែតពីរៃថង
ច យបនេលឿនជងមុន ។
មិនែមន យពីេឆងេទ
្ត ំដូចែដលអនកសរេសរេ
ភពខុសគនមួយកនុងចំេ
ចំណុចសំខន់ េនះ
អនក
ច យ
មលំ
ប់ ្របកប
យៃដេឡយ ។
មភពខុសគនដ៏សំខន់បំផុតរ ងរេបៀប យចស់ៗ និង យូនីកូដេនះ
គឺ េពលេ្រប ្របស់ពុមអក
ព
រថមី មន្រគប់ ចុចមួយេលក្តរចុចស្រមប់
ងឲយ សៈនិមួយៗ រួមមន េ◌ៀ េ◌ឿ
ែខមរ មនន័យថ មិន
េ◌ េ◌ េ◌ ◌ាំ េ◌ះ ។ល។ កនុងយូនីកូដ អនក ច យអក រម្តងទំងអស់ដូចកនុងភ
ចំបច់ យេ យែផនកេនះេទ ។ ជឧទហរណ៍ ្របសិនេបអនកចង់ យពកយ ‘េល‘
ជមួយពុមពអក រ
ចស់ៗអនក្រតវសរេសរ ៖
◌ + ល + ◌
ិ អនក្រតវ យ ៖
ប៉ុែន្តជមួ យនឹងពុមពអក រថមីវញ
ល + េ◌
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី១
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
មឧទហរណ៍ខងេល អនកនឹងេឃញថ មិន្រតឹ មែត្រគប់ ចុចប៉ុ េ
្ណ ះេទែដលខុសគន ប៉ុែន្តអនក
ែថមទំង្រតវ យពយញជនៈមុន េទ បបនទប់ មក យ សៈ ដូចែដលអនក្របកប ( ល … េ◌) ។
អីែដលែប្លកបំផុត កនុងរេបៀប យថមីេនះគឺ េជងពយញជនៈ មិន្រតវបន ក់បញូច លកនុងក្តរចុចេទៀត
េឡយ ។ ដូេចនះេដមបី យេជ ងពយញជនៈ អនក្រតវេ្រប ្រគប់ ចុចពីរេផ ងគន ៖ ្រគប់ ចុចមួយចងល
ុ បងញថ
ពយញជនៈបនទប់គឺជេជងពយញជនៈ និង បនទប់មក្រគប់ ចុចធមម
ស្រមប់ ពយញជនៈេនះ ។ ឧទហរណ៍
េដមបីសរេសរពកយ ‘ កី ‘ អនកចំបច់្រតវ យ ៖
ក + ◌្ + ដ + ◌
េនះជមេធយបយមួយ ែដលជួយបេងកនេលប នកនុងករ យឲយបនេលឿន េ្រពះថអនកមិនចំបច់
្រតវចំទី ំងេជងពយញជនៈទំងអស់េលក្តរចុចេទ ។
េនះ្រគន់ ែតជឧទហរណ៍ខ្លះៗកនុងករនំអនកឲយ
គ ល់ពីរេបៀបថមីកនុងករ យអតថបទ ។ ឥឡវូ េនះ េយងនឹងចប់េផ្តមយ៉ ងលមិតមួយជំ
ជដំបូងចប់េផ្តមពីករែសងយល់តួអក រែខមរ ។
៣ . ែសងយល់ពព
ី យញនៈ
សៈ និង សញ
ញ កងភ
ជ
ុន
នម្តងៗ េ
យ
ែខរម
៣.១ . ពយញនៈ
ជ
ក
ខ
គ
ឃ
ង
ច
ឆ
ជ
ឈ
ញ
ដ
ឋ
ឌ
ឍ
ណ
ត
ថ
ទ
ធ
ន
ប
ផ
ព
ភ
ម
យ
រ
ល
វ
ស
ហ
ឡ
អ
៣.២ . សៈ
សៈែខមរមនពីរ្របេភទគឺ សៈេពញតួ និង សៈនិស ័យ ។
✔
✔
សៈ េពញតួ ៖ ែខមរទំេនបមន សៈេពញតួ ចំនួន ១៤ តួ គឺ៖
ឥ
ឦ
ឧ
ឩ
ឪ
ឰ
ឬ
ឫ
ឭ
ឮ
ឯ
ឱ
ឲ
ឳ
សៈនិស ័យ ៖ កនុងវចននុ្រកម ជួន
ត ែដលជឯក
រ េយងបុ ណរបស់ែខមរ មន
សៈនិស ័យចំនួន ២០ ៖
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី២
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
◌
◌ិ
◌ី
◌ឹ
◌ឺ
◌ុ
◌ូ
◌ួ
េ◌
េ◌ឿ
េ◌ៀ
◌
◌
◌
េ◌
េ◌
◌ុំ
◌ំ
◌ាំ
◌ះ
ប៉ុែន្ត
ម្របព័នែខម
ធ រទំេនបែដលបនបេ្រង នកនុង
បនបែនថម សៈ បីបែនថមេទៀត ដូេចនះ សៈ
្រតវេឡងដល់ ២៣ តួ ។ សៈទំងេនះ្រតវបនបញូច លផងែដរកនុងក្តរចុចគឺ ៖
◌ ះ
ុះ
◌
េ◌ះ
ិ ច័យ
មន សៈផ ំដៃទេទៀតែដលមនលកខណៈវនិ
ឆ ដូច សៈខងេល(ផ ំ សៈជមួ យនឹងសញញរះមុខ)
ចចត់ទុកជ សៈផងែដរ ប៉ុែន្តេ
យ
រពួក
ពួក មិន្រតវបនរួមបញូច លកនុងក្តរចុចេទ ។
មិន្រតវបនទទួល
្រតវបន យេ
ះ
◌
◌
ឹះ
គ ល់ េ
យ្របភព
មួ យ ដូេចនះ
យ្រគប់ ចុចពីរេផ ងគន៖
 ◌ះ
៣.៣ . សញ
ញ
តួអក រប្តូរពយញជនៈ ( វណ្ណ យុតិ្ត ◌៊ និង វណ្ណ យុតិ្ត ◌៉ ) ្រតី សពទ និង មូ សិកទន្ត ។
េពលែដល មពីេ្រកយេ យ សៈេល ្រតីសពទ ឬ មូសិកទន្ត ្រតវបនប្តូររូប ង
មកជ សៈ ◌ុ េ
◌៊
◌៉
យស័យ្របវត្តិ ។
សញញេល (វណ្ណ យុតិ្តែដលេនេល) មន ៖ ទណឃត
សំេយគសញញ អ
្ត កកបទ បន្តក់ និង វ ិ ម ។
◌៍
ះ
◌
ក់ពីេ្រកយពយញជនៈ ៖ រះមុខ និង យុគលពិ នុទ
សញញវណ្ណ យុតិែខម
្ត រ មនដូចជ ៖ ខណ បរ ិេយ
ន
ចំណុចពីរគូ េលខេទ ែភនកមន់ និង េគមូ្រត
សញញវណ្ណ យុតិ្ត
ំងែដលេ្របកនុងភ
សញញឧទន សញញសួរ សញញវ ិ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
◌៏
◌៎
◌់
◌៑
៙
៚
◌៌
របទ
សញញែដល
◌័
ែខរម - KhmerOS
រ សញញចុច
ែខមរ មន ៖
◌ៈ
។
៕
៖
ៗ
!
?
“
.
ំ ័ ី៣
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
១
២
៣
៤
៥
៦
៧
៨
៩
០
៱
៲
៳
៴
៵
៶
៷
៸
៹
៰
᧠
᧡
᧢
᧣
᧤
᧥
᧦
᧧
᧨
᧩
᧪
᧫
᧬
᧭
᧮
᧯
᧰
᧱
᧲
᧳
᧴
᧶
᧷
᧸
᧹
᧺ ᧻
េលខែខមរ
៛
និ មិត្តសញញរូបិយវតថុេរៀល
េលខទស ទយែខមរ
កលបរេចឆ
ិ ទ ច័ នទគតិ
᧵
᧼
សញញេផ ងេទៀតែដលេ្របស្រមប់ ភ
បុ ណ ឬ ស្រមប់សំ សកឹត ឬ ភ
អក រស អក រស៊ សញញ
សៈេពញ
តួ អ៊ុក សញញអថខណ និង សញញបតថម
៤ . ករេរ បចំក្ដរចុច និងករ
៤.១ . រេប បេ បក្ដរចុចេដីមបី
᧿
ែខមរ
បលី
្រក
᧽ ᧾
ឝ
ឞ
ៜ
ឨ
៝
ត់
យយូនីកដ
ូ
យយូនីកដ
ូ
ករ យយូនីកូដែខមរមនលកខណៈខុសពីករេ្រប ្របស់ពុមពអក រែខមរចស់ៗ េ
ច យយូនីកូដែខមរបន េយង្រតវបរភ
ូ
េយងេ្រប ភ
អីបនេ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
របស់ករចុចជមុនសិន ។ េយង
យេម លេទ្រជងខងេ្រកមែផនកខង
ដូចមនបងញកនុង រូបភព ២.១ ។
ែខរម - KhmerOS
◌៓
ំ
យមុននឹងេយង
ចដឹងថករចុចរបស់
ៃនេអ្រកង់ម៉ូនីទ័រកុំពយទ័
ូ ររបស់អនក
ំ ័ ី៤
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
•
្របសិនេប េឃញអក រ EN េនះជទ្រមង់ខីរ្ល បស់ English មនន័យថកុំពយទ័
ូ ររបស់អនកកំពុងែត
េ្រប ្របស់ករចុចជភ
តួអក រជភ
•
អង់េគ្លសដូេចនះ្រគប់ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យ នឹងេលចេឡង
អង់េគ្លស ។
្របសិនេប េឃញអក រ CA មនន័យថ កុំពយទ័
ូ របស់អនកកំពុងេ្រប្របស់ករចុចែខមរ ដូេចនះ
្រគប់ ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យនឹងេលចេឡងជតួអក រែខមរ ។
៤.២ . រេប បបរក
ូ្ដ ្ដ រចុច មកជក្ដរចុចែខរម
•
បញ
ជ ្រពញកណុ រ ចុចេលអក រ EN រួចេហយេ្រជ សយក CA ។
•
ចុច្រគប់ ចុច ប្តូរ ( shift ) និង ្រគប់ ចុច ជំនួស ( Alt ) កនុងេពលដំ
លគន ៖ ្រគប់េពលែដល
អនកចុចពួក េនះនឹងមនករផ្លស់ប្តូរក្តរចុចភ្លម ។ ្របសិនេបក្តរចុ ចបចចុបបននជភ
េគ្លស (EN) េនះ នឹងប្តូរេទភ
េនះ នឹងប្តូរេទ ភ
ែខមរ (CA) េហយ្របសិនេបបចចុបបននជក្តរចុចភ
អង់
ែខមរ
ិ ។
អង់េគ្លសវញ
¨
្រតវបនបរមកជក
រចុចែខមរ
ូ
កំពង
ុ េ្រប ករចុចអង់េគស
រូបភព ២.១ ៖ ករផស់បូ រករចុចពី ករចុចអង ់េគស មក ករចុចែខ មរ
៤.៣ . ែសងយល់អំពី គប់ចច
ុ
ចូរេមលេលប្លង់ករចុចយូនីកូដែខមរ ។ ឧទហរណ៍ ៖ ្រគប់ចុច រ
រូបភព ២.២ ៖ គប់ចច
ុ
•
ពយញជនៈ សៈ និងសញញែដលសថិតេនែផនកេ្រកមៃន្រគប់ ចុច ្រតវបន យេ
្រគប់ចុចធមម
•
។ ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ រ ចុច្រគប់ចុច រ ធមម
ចំែនកឯ ពយញជនៈ សៈ និងសញញ ែដលសថិតេនែផនកេលខង
យ្រគន់ ែតចុច
។
្ត ំ ្រតវបន យេ
យចុច្រគប់
ចុច ប្តូរ(shift) ជមួយ្រគប់ ចុចេនះែតម្តង ។ ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ ឬ ចុច្រគប់ចុច
ប្តូរ (Shift) + រ ។
•
អក រខ្លះែដលមិន្រតវបនេ្រប ជញឹកញប់ ( សៈេពញតួ ខ្លះ ) ្រតវបន
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ក់ េនែផនកេលខង
ំ ័ ី៥
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
េឆងៃន្រគប់ចុច និង មនពណ៌្របេផះេនះ ្រតវបនចុចេ
យ្រគប់ចុចឆ្លស់ (Alt Gr) ។
ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ ឫ ចុច្រគប់ចុច ឆ្លស់ (Alt Gr) + រ ។
៤.៤ . រេប ប
យយូនីកូដែខរម
កនុងករ យអតថបទេ យេ្រប យូនីកូដែខមរ ត្រមវឲយអនក យេទ មលំ ប់ៃនករ្របកប មិនែមន
មលំ ប់ៃនករសរេសរពីេឆង េទ ្ត ំេឡយ ។ េហយកុំពយទ័
ូ រនឹងេរៀបអក រ មលំ ប់ដ៏្រតឹម្រតវ ។
ឹ សះ
៤.៤.១ . រេបៀប យពយញនៈផ
ន
ំ ង
ជ
អនក្រតវ យអក រេទ
ល + េ◌
មលំ
ប់ ្របកប ដូចជ េល ្រតវ យ ៖
មិនែមន ៖
្រគប់ពកយទំងអស់្រតវេគរព
ពយញជនៈ
កនុងឯក
◌ + ល + ◌
មលំ
+ េជងពយញជនៈ
ប់េនះ ។ ពយងគ្រតវ យេទ
+
មកបន
ួ ទូ េទមួយ ៖
សៈ + សញញ
ស្រមប់អកខ វរុិ ទធែខមរ ពយញជនៈ និង សៈេពញតួ ្រតវបនេ្របកនុងរេបៀបដូចគន ដូ េចនះ ពយញជនៈ
រេនះ គឺសំេ
ទំងពយញជនៈ ឬ សៈេពញតួ ។
សៈែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ េទះបីជ ្រតវបនសរេសរេនពីមុខ ពីេ្រកយ
ពីេល ពី េ្រកមក៏េ
យ ។ កុំពយទ័
ូ រនឹង
ក៏្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ ៖
ក់ កនុងទី
ំងដ៏្រតឹម្រតវ ។ សៈែដលមនពី រែផនក (ដូចជ េ◌ )
ល + ◌ិ -> លិ
គ + េ◌ -> េគ
ន + េ◌ -> េន
ល + េ◌ -> េល
្របសិនេប ពយងគេនះ មនេជ ងពយញជនៈ
មួយ េជងេនះ្រតវបន យេនពី េ្រកយពយញជនៈ
សំខន់ ប៉ុែន្តេនពីមុខ សៈ (្របសិនេបមន) ។

៤.៤.២ . រេបៀប យេជងពយញនៈ
ជ
អនកគួរកត់សមគល់ែដរថ េជងពយញជនៈគឺមិនមនេនេលក្តរចុចដូច ពុម្តអក រមុនៗ ( លីមូន
េអប៊ីសុី ឬ ពុមអក
ព
រេផ ងេទៀត ) េឡយ េ្រពះថកនុងយូនីកូដពយញជនៈធមម
េ្របេ
និង េជងពយញជនៈ ្រតវបន
យ្រគប់ ចុចដូចគន ។ េដមបីផ្តល់សញញថ ពយញជនៈបនទប់ជេជងពយញជនៈ ្រគប់ចុច ◌្ (J) ្រតវ
បន យមុនពយញជនៈ ៖
រូបភព ២.៣ ៖ គប់ចច
ុ ◌្ (សញ
ញ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
 )
ក់េជង
ំ ័ ី៦
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
ឧទហរណ៍ ៖
ច + ត + ◌្ + ត -> ចត្ត
ស + ◌្ + រ + ◌ី -> ្រសី
ស + ◌្ + រ + ែ◌ -> ែ្រស
ស្រមប់ ពយងគែដលមនេជងពីរ អនក្រតវ យេជងទំងពីរ
និមួយៗ្រតវនំមុខេ
មលំ
ប់ៃនករ្របកប េហយេជង
យសញញ ◌្ ៖
ស + ◌្ + ត + ◌្ + រ + ◌ី -> ស្តី
សូម្របកដថ អនកមិន យេជង ្រ◌ មុនេជងដៃទេទៀតេឡយ ្រតវែតេគរពេទ
មលំ
ប់ៃន
ករ្របកប និង មិន្រតវ យេជ ងពយញជនៈពីេ្រកយ សៈេឡយ ។
ិ
៤.៤.២.១ . ករណី ពេសស
ស មប់ពយញនៈ
ជ
មនករណីមួយចំនួនែដលតួអក រខ្លះ្រតវបនបងញេ
យរូប ងេលសពីមួយ
ស័យ
ម
ិ
អក រេផ ងៗែដលេនជុំ វញ
។ កនុងករណីអក រ ប េពល មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា ។ កនុងពុមព
ចំបច់្រតវមនតួអក រពិ េសសមួយស្រមប់ករណីេនះ ប៉ុែន្តកនុងយូនីកូដអនក្រតវ យ
អក រមុ នៗ
្រគប់ចុចធមម
ស្រមប់ពយញជនៈ ប ។ េនេពលែដលអនក យ សៈ ◌ ា កុំពយទ័
ួ រ នឹងប្តូររូប ងអក រ ប
ភ្លម ។
ប + ◌ ា -> ប
ដូចគនេនះែដរ ស្រមប់តួអក រ ញ ។ អនកមិនចំបច់្រពយបរមភពីរូប ងៃនពយញជនៈ ញ ឬ
េជង ◌ញ េទ ។ េបអនក យបន្រតឹម្រតវ េនះកុំពយទ័
ូ រនឹងបងញេឡងនូវអក រដ៏្រតឹម្រតវមួយ ។
ទ + ◌ ា + ញ -> ទញ
ស + ញ + ◌្ + ញ + ◌ា -> សញញ
ខ + ◌្ + ញ + ◌ ុំ -> ខញុ ំ
ប + ញ + ◌្ + ច + េ◌ + ញ -> បេញចញ
កុំ យ ព +◌ ា ជំនួសឲយ ញ ។
ិ
៤.៤.២.២ . ករណី ពេសស
ស មប់ សៈ
មន សៈមួយចំនួនែដលេទះបីជ មនកនុងក្តរចុចក៏េ
គន (ពួក គមនតួអក រផទល់កនុងយូនីកូដេទ) សៈទំងេនះគឺ ៖
◌ាំ
អនក
ច យ សៈទំងេនះេ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
◌ុំ
◌ុះ ◌ ះ
និង
យប៉ុែន្ត តំ
ងឲយតួ អក រពីរេផ ង
េ◌ះ
យផទល់ជមួយ្រគប់ ចុចរបស់ក្តរចុច
ប៉ុ ែន្ត្របសិនេបអនកចង់
ំ ័ ី៧
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
លុបពួក
អនក្រតវចុច ្រគប់ ចុច លុបថយេ្រកយ (<- )ពី រដង ។
ផទុយពីេនះ មន សៈែដលមនពីរែផនកដូចខងេ្រកម ( សៈបំែបក) ៖
េ◌ េ◌ឿ
ពួក ្រតវបន យេ
េ◌ៀ
េ◌ និង
េ◌
យ្រគប់ចុចែតមួយគត់និង្រតវបន
លុបេ
យ្រគប់ចុចលុបថយ
េ្រកយ (<-) ែតម្តងែដរ ។
សៈដៃទេទៀតែដលមិ នមនេនេលក្តរចុច ទមទរឲយ យពីរដង ។ ឧទហរណ៍ ៖
ក + ែ◌+ ◌ះ -> ែកះ
៤.៤.៣ . តួ អក របរ
ជ
ូ ពយញនៈ
ជួនកលតួអក រមួយ្រតវបនេគេ
ថតួ អក រប្តូរពយញជនៈ
សៈ ែដលអមជមួយពយញជនៈ ។ តួអក រទំងេនះមនពីរ ៖
ែដល្រតវបនេ្របេដមបីប្តូរសេម្លង
- ្រតី សពទ ( ◌៊ ) ្រតវបនេ្រប េដមបីប្តួរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញជនៈអេឃសៈ េទជពយញជនៈ
េឃសៈ ។
្រតវបនេ្របជមួយពយញជនៈអេឃសៈ
ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញជនៈេឃសៈ
មួយ។ ពយញជនៈទំងេនះមន ៖
ស
ហ
អ
និង
ប
- មូសិកទន្ត ( ◌៉ ) ្រតវបនេ្របេដ មបីប្តូរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញជនៈេឃសៈ េទជពយញជនៈ
អេឃសៈ ។
្រតវបនេ្រប ជមួយពយញជនៈេឃសៈ ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញជនៈអេឃសៈ
មួយ ។ ពយញជនៈទំងេនះមន ៖
ង
ញ ម
យ
រ
និង
វ
ករណីេលកែលង ◌ ៉ ក៏្រតវបនេ្រប ជមួយអក រ ប េដមបីប្តូរសេម្លងរបស់ ពី ប េទ ប៉ ។ តួ
អក រប្តូរពយញជនៈ ែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ និង េជងពយញជនៈ ប៉ុែន្ត្រតវ យេនពីមុខ
សៈ ។ សមសធតុែដលមនតួអក រប្តូរពយញជនៈ មនលំ ប់ ដូចខងេ្រកម ៖
ពយញជនៈ + េជងពយញជនៈ + តួអក រប្តូរពយញជនៈ
+ សៈ + សញញ
ឧទហរណ៍ ៖
យ + ◌៉ + ◌ ា + ក -> យ៉ ក
ប + ◌៉ + េ◌ + ង + ប + ◌៉ + េ◌ះ -> េប៉ងេប៉ ះ
ក + ្រ◌ + ◌ុ + ម + ហ + ◌៊ + ◌ុ + ន -> ្រកុមហ៊ន
ុ
ប + ◌៊ + ◌ុ + ត -> ប៊ត
ុ
ស + ◌្ + រ + ◌៊ + ◌ុ + ប -> ្រស៊ុប
ម + ◌្ + ហ + ◌៊ + ែ◌ + ត -> ែម្ហត
៊
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី៨
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
េពលែដល
តួអក រប្តូរពយញជនៈ
្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈែដលមនទី ំងេនេល
ពយញជនៈ ឬេ យ សៈ ◌ ាំ េនះ តួអក រប្តូរពយញជនៈ ប្តូរទី ំងរបស់ខ្លួនេ យស័យ្របវត្តិមកេន
េ្រកមពយញជនៈសំខន់ េហយក៏ ប្តូររូប ងរបស់ មកជ សៈ ◌ុ (ទំង ◌៊ និង ◌៉) ។ អនកមិនចំបច់ យ
សៈ ◌ុ េឡយ ។ ឧទហរណ៍ ខ្លះ ៖
ស + ◌៊ -> ស៊
ស + ◌៊ + ◌ី -> សុី
ប + ◌៉ + ◌ី -> បុី
ប + ន + ◌្ + ស + ◌៊ + ◌ី -> បន ុ ី
្របសិនេបអនក យ សៈ ◌ុ ជំនួសឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ េនះអនក្របកដជមិន
ច យ សៈពីរបន្តគនបន
េឡយ ៖
ស + ◌ុ + ◌ី -> សុ◌ី
មនករណីេលកែលងចំនួនបីចំេពះ
េទះជមន សៈេនពីេលពយញជនៈេនះក៏េ
ែដលអនកបន យ ។
•
តួអក រប្តូរពយញជនៈ
ែដលមិនបនប្តូរទី ំងមកេ្រកម
យ ។ កុំពយទ័
ូ រនឹងេរៀបចំលំ ប់ ដ៏្រតឹម្រតវ ស្រមប់អក រ
នឹងមិនប្តូររូប ងេពលែដល សៈខងេលជ សៈ ◌ំ ពីេ្រពះបន ំរ ង សៈ ◌ំ និង រូប ងែដល
ប្តូរមកេ្រកមរបស់ តួអក រប្តូរពយញជនៈ
ច្រចឡំនឹង សៈ ◌ ុំ ។ ដូចគនេនះែដរ ស្រមប់ សៈ
។
្របសិនេប មិនបនផ ជមួ
ំ
យតួអក រប្តូរ
ទំងអស់ែដល្រតវបន ក់េនេលពយញជនៈ
ពយញជនៈេទ េនះតួអក រប្តូរពយញជនៈ នឹងសថិតេនេលពយញជនៈដែដល ។
អ + ◌៊ + ◌ំ -> អ៊ំ
•
នឹងមិនប្តូររូប ងេពលែដលពយញជនៈ ប ្រតវបនេ្របផ ំជមួយ ◌៊ ពីេ្រពះ អនក
ថេតទ្រមង់ខងេ្រកមតំ
ននឹ ងមិនដឹ ង
ងឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ ( ដូេចនះ ្របសិនេប បេញចញសេម្លងជ សៈ េនះ
្រតវផ្លស់ប្តូរ ឬ េប បេញចញសេម្លងជពយញជនៈ គួរែតប្តូរ ប៉ ជំនួសឲយ ប ) ។
ិ
ប + ◌៊ + ◌ិ + ក -> ប៊ក
•
េពលមនពយញជនៈមួយ និង េជងពយញជនៈមួយ េហយមួ យកនុងចំ េ
្រតវេគរព
មវចននុ្រកម ជួន
តជនិចច ។ េនះ្របែហលេ
មពួក ជ ហ ។ ករ យ
យ
រែត ពយញជនៈេផ ងេទៀត
កនុងពយងគ ចជពយញជនៈេឃសៈ ។ ្របសិនេប តួអក រប្តូរពយញជនៈ ្រតវបនប្តូរចុះេ្រកម
ចបស់ថេត ◌៊ អនុវត្តេទេល ហ ឬ ◌៉ អនុវត្តេទេលពយញជនៈេផ ងេទៀត ។
មិន
ិ៊
អ + ◌្ + ហ + ◌៊ + ◌ិ + ◌ ះ -> អ្ហះ
៤.៤.៣.១ . សញញ
មនសញញបី ្របេភទ កនុងភ
•
ែខមរែដលបេងកតជែផនកៃនពយងគ៖
របទ ( ◌ ៌ ) ៖ របទ គឺជសញញមួយែដលខចីមកពីភ
នឹងករ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ឥ
ក់ អក រ រ េនពីមុខពយញជនៈែដល សថិតេនពីេល ។
ែខរម - KhmerOS
េហយែដលមនសេម្លងេសម
្រតវបនចត់ទុកខុសពីសញញ
ំ ័ ី៩
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
ដៃទេទៀត ។ របទែតងែត្រតវបន យបនទប់ ពីពយញញ នៈែដល សថិតេនពីេល
ែដល្រតវ យ ។ ពយងគែដលមនរបទ ( ◌ ៌ ) មិន
្រតវ
និងមុខ សៈ
ចមនតួអក រេជង ឬ សញញ សៈ ែដល
ក់ េនពីេលពយញជនៈពិេសសេឡយ ។ េពលេ្រប របទ ពយងគ្រតវមនទ្រមង់ែបបេនះ ៖
ពយញជនៈ
+ របទ
{+ សៈ} {+សញញ}
ឧទហរណ៍ ៖
ព + ណ + ◌ ៌ -> ពណ៌
ស + គ + ◌ ៌ + ◌ ៈ -> សគ៌:
ក + ប + ◌ ៌ + ◌ូ + រ -> កប៌រូ
ក + ◌ា + ប + ◌ ៌ + ◌ ា + ស -> កប៌ស
ស + ព + ◌ ៌ + េ◌ + ជ + ◌្ + ញ -> សេព៌ជញ
•
សញញដៃទេទៀតែដល្រតវ
ក់ ពីេលពយញជនៈសំខន់ ( ◌៍ ◌័ ◌៏ ◌៎ ◌៑ ◌់ ). ទណឃត ( ◌៍ ),
សំេយកសញញ ( ◌ ័ ) អ
្ត ( ◌ ៏ ) កកបទ ( ◌ ៎ ) វ ិ ម ( ◌ ៑ ) និង បន្តត់ ( ◌
់ ) ្រតវបន
េនពីេលពយញជនៈសំខន់ ។ ជធមម
ក់
េគមិនេ្របពួក ផ ំជមួយ សៈេទ ប៉ុែន្តកុង
ន ករណីែដល
េ្របជមួ យ សៈ ពួក គួរែត្រតវបន យបនទប់ ពី សៈ និង មុនសញញមួយែដលេនពីេ្រកយ
ពយងគ។ េពលេ្រប ជមួយ សៈ ◌ ុ (សូមកុំ្រចឡំជមួយតួអក រប្តូរពយញជនៈ ◌ ៊ ឬ ◌ ៉ )។ េយងមន
រូបមន្តដូចខងេ្រកម ៖
ពយញជនៈ + េជង + តួអក រ ប្តរូ ពយញជនៈ + សៈ + សញញេល + សញញេ្រកយ
ឧទហរណ៍ ៖
ល + ក + ◌ ់ -> លក់
ទ + ◌ំ + ព + ◌ ័ + រ -> ទំពរ័
ណ + ◌ ៎ + ◌ះ -> ណ៎ះ
ន + ◌ុ + ◌ ៎ + ◌ ះ -> នុះ៎
មនករណីេលកែលងពីរែដល្រតវបន្របតិបត្តិេ
កត់ចំ
ំ ពួក ផងែដរ េ្រពះជួនកល សៈេល
យកុំពយទ័
ូ រេ
យស័យ្របវត្តិ ប៉ុែន្តអនកគួរែត
ចផ ំជមួយកកបទ ដូចជ ៖
អ + ◌ី + ◌ ៎ + ◌ ះ -> អឺះ៎
•
បន រំ ង ◌ិ + ◌ ៍ ្រតវបនេ្របចំេពះពកយជេ្រច ន ។ ពុ មអក
ព
រពីមុខៗខ្លះ មនតួអក រពិេសស
ែបបេនះ ។ កនុងយូនីកូដ តួអក រទំងពីរ្រតវ យេ
យ៉ ង្រតឹ ម្រតវ ដូចកនុងឧទហរណ៍ខងេ្រកម ៖ព
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
យែឡកពីគន ប៉ុែន្ត
ចផ ំចូលគនបន
+ េ◌ + ធ + ◌ ិ + ◌ ៍ -> េពធ
ំ ័ ី ១០
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
ចំ
ំែផនកបេចចកេទស ៖ េនះ្រគន់ ែតជករចំ
សលកនុងករ
ន េយងបនេ
ំ ែផនកបេចចកេទសប៉ុ េ
្ណ ះ ។ េដ មបីងយ
◌ំ ថជ សៈ ក៏ប៉ុែន្តយូនីកូដ បនចត់ទុក ◌ំ ថជសញញមួ យ មិន
ែមនជ សៈេទ ។ តួអក រ ◌ាំ និង ◌ុំ ្រតវបនបេងកតេឡង េ
យបន រំ ង សៈ ◌ា និង ◌ុ ជមួយនឹង
សញញ ◌ំ (សញញ និគគហីត). សៈទំងពីររបស់ែខមរ (◌ាំ និង ◌ ុំ) មនេនេលក្តរចុច េដ មបីស្រមបេទ
មវបបធម៌របស់ែខមរ ប៉ុែន្ត ក្តរចុចបនបេងកតតួអក រ ◌ា ឬ ◌ុ និង បនទប់មកតួអក រ ◌ំ ។ ដូចគនផង
ែដរចំេពះ សៈ ◌ុ ◌ះ និង េ◌ះ. ពួក ្រតវបនបេងកតេ
ែតយល់ថ េពលែដលេយងចុច សៈមួយកនុងចំេ
យស័យ្របវត្តិេ
យក្តរចុច ប៉ុែន្តអនក្រតវ
ម សៈទំងេនះ ក្តរចុច្រតវបេងកត សៈ ( ◌ុ ◌ ឬ
េ◌ ) មុន បនទប់មកេទបសញញ រះមុខ (◌ះ) ។
•
សញញ
ក់ពីេ្រកយពយញជនៈ ែដលជែផនកមួយៃនពយងគ និង មនឥទធិពលដល់ករបេញចញ
សេម្លង ( ◌ះ និង ◌ៈ). រះមុខ ( ◌ះ ) និង យុគលពិនុទ ( ◌ៈ ) ែតងែត្រតវបន
បងស់ៃនពយងគ ។ ពួកមិន
ក់េនពីេ្រកយ
ច្រតវបន្រចឡំនឹ ងសញញវណ្ណ យុតិច
្ត ំណុចពីរគូ ( ៖ ).
ក + ែ◌ + ◌ះ -> ែកះ
៤.៤.៣.២ . សញញ វណយត
ុ ិ(។ ៕ ៖ ៗ ៙ ៚! . “ ?)
អក រែខមរមនសញញវណ្ណ យុតិ្ត ដូចជ ៖ សញញ ខណ ( ។ ) សញញ បរ ិេយ
ន ( ៕ ) សញញ
Camnuc pii Kuuh ( ៖ ), សញញ េលខេទ ( ៗ ) សញញ ែភនកមន់ ( ៙ ) និង សញញ េគមូ្រត ( ៚ ).
បែនថមពីេលេនះផងែដរសញញវណ្ណ យុតិ្តខ្លះ ្រតវបនខចីពីអក រ
ំង ដូចជ សញញឧទន ( ! )
សញញចុច( . ) សញញ វ ិ
រ( “ ) និង សញញសួរ ( ? )។ សញញចុច្រតវបនេ្រប ស្រមប់ ែតទ្រមង់កត់ ។
សញញវណ្ណ យុតិ្តកនុងភ
ែខមរ ជទូេទ្រតវបនបំែបកេចញពី ពកយែដលេនខងមុខ និង ខងេ្រកយ
េ
យដកឃ្លមួ យ េលកែលងែតេ្រប ជមួយសញញេលខេទ (ៗ) ។ ចំែណកឯ សញញវណ្ណ យុតិរបស់
្ត
ំងជទូេទមិន្រតវបនដកឃ្លេចញពីពកយែដលេនពី ខងមុខ េទ
សញញវ ិ
រ (ពកយែដលេនពីេ្រកយ វ ិ
រេប ក និង ពកយេនមុខវ ិ
េលកែលងែតេ្របជមួយ
បិទមិន្រតវបនដកឃ្ល) ។
កនុងភ
ែខមរ space (ដកឃ្ល) ក៏្រតវបនចត់ទុកថជសញញវណ្ណ យុតិ្ត ែដលេ្របេដ មបីផក
សម្តីកនុងករនិយយ មិនែមនេដមបីបំែបកពកយេទ ។ េដមបី យដកឃ្ល អនក្រតវចុច្រគប់ ប្តូរ (SHIFT)
និង ចុច ចេន្លះមិនេឃញ(Spacebar) កនុងេពលដំ
លគន ។
ំ ីបន ំ
៤.៤.៣.៣ . អព
កនុងពុមអក
ព
រយូនីកូដ េពលែដលពយញជនៈមួ យ្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា េនះ
ិ េនះពយញជនៈនឹង
នឹងប្តូររូប ងបន្តិច េដមបីឲយបន
តជងមុន ។ ្របសិនេប ◌ា ្រតវបនលុបេទវញ
ប្តួរេទកន់្រទង់ ្រទយេដម ។ ជធមម
អនកេ្រប មិនដឹងពីរេបៀបបន ំេនះេទ ពួកេគ្រគន់ែតចង់បន
អតថបទែដលមនភពល
ត ។ សូមយកចិត្តទុក ក់ េលចំណុចេនះ ៖
ត + ◌ ា ->
អនក
ចេឃញពីករែ្រប្របលរបស់សក់ ត េពលែដលផ ំជមួយ សៈ ◌ ា ។
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី ១១
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
បន មួ
ំ យេទៀតកនុងអក រែខមរ ែដលមនករផ្លស់ប្តូររូប ងែដរេនះគឺ រ ងអក រ វ មូលនិង ◌ិ ។
ិ េឃញ

៤.៤.៣.៤ . ចេនះមន
(ZWSP)
ពកយកនុងភ
ែខមរ្រតវបន យបន្តបនទប់គន
និងខណែចកគនេ
យសញញវណ្ណ យុតិ្ត
ិ ដៃទេទៀតែដលមន្រទង់្រទយ
ិ យបញូច លអតថបទ កមមវធី
ិ រុករកអុីនធឺណិត និងកមមវធី
មួយ ។កមមវធី
ជអតថបទ ចំបច់្រតវដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបំែបក្របេយគនិមួយៗេដមបីចុះបនទត់ថមី ។ កនុងភ
េ
កខងលិច ែដលេ្រប ចេន្លះេដមបីបំែបកពកយេនះ ្របកដជមិនមនបញេឡយ ប៉ុែន្តកនុងភ
ិ ទំងេនះមិនបនដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបញចប់ ពកយ និង ្រតវចុះបនទត់ថមីេឡយ។
ែខមរ កមមវធី
កនុងកែសតភគេ្រច នេនកមពុជ ករចុះបនទត់្រតវេធ េឡងេ យៃដ ។ អនកសរេសរអតថបទ្រតវ
គណនថេត ពកយបនទប់េនះ ច ក់កនុងបនទត់ជមួយគនបនឬអត់ បនទប់មកពួកេគនឹងេធ ករេល
បនទត់េនះេ
យៃដ ។
កនុងទំព័រប ្ត ញមិន ចេ្របមេធយបយេនះបនេទ េ្រពះ្រទង់្រទយទំព័រ្រតវបនពឹងែផក
ិ រុករកេលកុំពយទ័
េទេលទំហំៃនបងច
ួ របស់កមមវធី
ូ រអនកេ្រប និង េទេលគុណភពបងញរបស់េអ្រកង់។
ដំេ
ះ
យស្រមប់ បញេនះ
គឺ ្រតវបញូច លចេន្លះេម លមិនេឃញរ ងពកយទំងេនះ
ែដលចេន្លះេនះជចេន្លះេ្រប ្រគន់ ែតស្រមប់ ខណែចកពីពកយមួយេទពកយមួយេទៀត និងេដមបីឲយ
ិ ទំងេនះដឹងពី កែន្លងែដល្រតវចុះបនទត់ប៉ុេ
កមមវធី
្ណ ះ ដូចេនះេយងមិន
ចេមលេឃញគម្លតរ ង
ពកយេនះេទ ។
តួអក រេនះ្រតវបនេ
ថ ចេន្លះមិនេឃញ េហយ គឺជតួអក រែដលេ្រប ញឹកញប់ បំ ផុត
កនុងអតថបទ ( កនុងករចុច្រគប់ ចុច១០០ មន ចេន្លះមិនេឃញ ១៦ ចេន្លះ ) ដូេចនះេទបេយងសេ្រមច
ក់្រគប់ចុចែដលេ្រប ជងេគេនះេល្រគប់ ចុចែដលងយចុចបំ ផុតេនះ
គឺ
ចេន្លះមិនេឃញ
(Spacebar) ។ ្រគប់េពលែដលអនកចុចចេន្លះមិនេឃញ េនះអនកនឹងបញូច លចេន្លះបំែបកមួយ ។
្របសិនេបអនកចុចចេន្លះមិនេឃញ spacebar ( េ
យមិនបនចុច្រគប់ ចុចេផ ងេទៀត ) េនះតួអក រ
ែដលបនបញូច លេទកនុងអតថបទ គឺជចេន្លះមួយែដលេម លមិនេឃញ ។
្របសិនេបអនកចង់ យ ដកឃ្ល អនក ្រតវចុច ្រគប់ចុច ប្តូរ (SHIFT) ផ ំជមួយ្រគប់ចុច ចេន្លះ
មិនេឃញ (spacebar) ។
៤.៤.៣.៥ . ចេនះភប
ជ ់ (Nonbreakable Space)
ជទួេទ មិនថេនកនុងភ
្របេយគ ។
ជភ
េនះេទ ចំបច់្រតវែតមនពយងគ ពកយ ឃ្ល
កររួមផ ំៃនសមសភគទំងេនះបន្រតឹ ម្រតវ
រ ។ ក ្ត សំខន់គឺេយង្រតវដឹងថ េត ពយងគ ពកយ ឃ្ល និង ្របេយគ
មួយដ៏មនអតថន័យ និង ខ្លឹម
មនលកខណៈខុសគន្រតង់
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
នឹងបេងកតបនជកថខណៃនអតថបទ
?
ែខរម - KhmerOS
េហយេគសមគល់ បនេ
យ
រអី ? េយងសងឈឹមថ អនកពិតជ
ំ ័ ី ១២
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
បនដឹងេហយ
មរយៈករសិក េវយយករណ៍ែខមរ ។ ្រតង់ចំណុចេនះ េយងសូមសងកត់ធងន់ េទេល
ែត្របេយគែតប៉ុេ
្ណ ះ ។
្របេយគគឺជបន ំពកយែដលមនន័យ្រគប់្រគន់
សញញវណ្ណ យុតិ្ត
េ
កខងលិច
មួ យដូចជ ( ។ ? ! .....) េ
ក៏មនករបញចប់ េ
េហយ
ច
្ត ប់បន និង បញចប់េ
យខនមិនបន ។ ដូ ចគនេនះែដរ ចំេពះភ
យសញញ
មួ យែដរ
ែតខុសគន្រតង់ថ
រ ងពកយ និង
សញញទំងេនះគឺពុំមនគម្លតេឡយ ដូចេនះ បងកលកខណៈងយ សលដល់អនក យអតថបទ េ
មនករធ្លក់ែតសញញមួយ
យ
េនះែតឯងមកបនទត់ ថមីេឡយ ។ េ
យែឡក ចំេពះភ
យពុំ
ែខមរ េ
យ
េគរព
េ
មកបន
ួ េវយយករណ៍ កនុងករសរេសរ រ ង្របេយគមួ យេទ្របេយគមួយ ្រតវែតខណគន
យសញញវណ្ណ យុតិ្ត
មួយ េហយពកយែដលេនអមសញញេនះ្រតវេធ ករដកឃ្ល ។ ករេនះ េធ
ឲយមនលកខណៈពិបកខ្លះដល់អនក យអតថបទ
េនខងចុងកថខណ េបកល
េ្រពះេនេពលែដលសញញវណ្ណ យុតិេនះ
្ត
សថិត
អនកដកឃ្ល េនះប
ឯង ជេហតុនំឲយអតថបទរបស់េយងបត់បង់នូវេ
្ត លឲយសញញេនធ្លក់មកេនេលបនទត់ថមីែត
ភណភព ។ េដមបីេជៀស ងនូវបញេនះ កនុង
្របព័នធកុំព្យូ ទ័រ េយងបនបេងកតនូវ ្រគប់ចុចពិេសស ែដលមនេឈមះថ ចេន្លះភជប់ ។ ចេន្លះភជប់
គឺជបន ំៃន្រគប់ ចុច ឆ្លស់(Alt (Gr)) និង ្រគប់ចុចចេន្លះមិនេឃញ (Space) ។
ពកយ + ្រគប់ចុចឆ្លស់ + ្រគប់ចុចចេន្លះមិនេឃញ + សញញវណ្ណយត
ុ ិ្ត
រូបមន្ត
ករបែនថមចេន្លះភជប់រ ងពកយ និង សញញវណ្ណ យុតិ្តេនះ មនន័យថ អនកនឹងែត
េឃញចេន្លះរ ងពកយ និង សញញេនះជធមម
ែតបងកប់នូវលកខណៈពិេសស េ
ចេមល
យ ជួយភជប់
ពកយនិ ង សញញេនះឲយេនជប់ គន ្របសិនេបធ្លក់ គឺ្រតវធ្លក់ទំងពកយែដលេនជប់ មកផងែដរ
មិន
ចសញញែតឯងេនះេទ
។
ចេន្លះភជប់េនះ
ក៏
ចេ្របជមួយត្ួ អក រេផ ង
េ្រកពីសញញ ◌ា
វណ្ណ យុតិែដរ
្ត
េហយ េនរក លកខណៈេដម គឺ ដកឃ្លែតមិនចុះបនទត់េនចុងបនទត់ ។
ភ
មនតួអក រមួយចំនួនកនុងភ
ែខមរបុ ណ និង ភ
ប៉ុែន្តេយង
ចេ្រប បនេ
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខមរែដលក្រម្រតវបនេ្រប ។ តួអក រទំងេនះ េ្របស្រមប់
បលី និង សំ សកឹត ដូេចនះពួក មិន្រតវបនេបះពុមេល
ព
ក្តរចុចេឡយ
យចុច្រគប់ ចុចដូចខងេ្រកម ៖
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី ១៣
ទពរទ
រេបៀប យយនកដ
ូ ី ូ ែខរម
Old Khmer, Sanskrit and Pali
Shift + Alt Gr + I -> ᧧
Alt Gr + B ->
ឞ
Shift + Alt Gr + O -> ᧨
Alt Gr + K ->
ឝ
Shift + Alt Gr + P -> ᧩
Alt Gr + T->
ឨ
Shift + Alt Gr + [ -> ᧪
Alt Gr + Q -> ៜ
Shift + Alt Gr + ] -> ᧫
Alt Gr + W ->
៝
Shift + Alt Gr + A ->
Divination signs
᧬
Shift + Alt Gr + S -> ᧭
Shift + Alt Gr + 1 ->
៱
Shift + Alt Gr + D ->
᧮
Shift + Alt Gr + 2 ->
៲
Shift + Alt Gr + F ->
᧯
Shift + Alt Gr + 3 ->
៳
Shift + Alt Gr + G ->
᧰
Shift + Alt Gr + 4 ->
៴
Shift + Alt Gr + H ->
᧱
Shift + Alt Gr + 5 ->
៵
Shift + Alt Gr + J ->
᧲
Shift + Alt Gr + 6 ->
៶
Shift + Alt Gr + K ->
᧳
Shift + Alt Gr + 7 ->
៷
Shift + Alt Gr + L ->
᧴
Shift + Alt Gr + 8 ->
៸
Shift + Alt Gr + ; ->
᧵
Shift + Alt Gr + 9 ->
៹
Shift + Alt Gr + ‘ ->
᧶
Shift + Alt Gr + 0 ->
៰
Shift + Alt Gr + Z ->
᧷
Shift + Alt Gr + X ->
᧸
᧠
Shift + Alt Gr + C ->
᧹
Shift + Alt Gr + W -> ᧡
Shift + Alt Gr + V ->
᧺
Shift + Alt Gr + E -> ᧢
Shift + Alt Gr + B ->
᧻
Shift + Alt Gr + R -> ᧣
Shift + Alt Gr + N ->
᧼
Shift + Alt Gr + T -> ᧤
Shift + Alt Gr + M ->
᧽
Shift + Alt Gr + Y -> ᧥
Shift + Alt Gr + , -> ᧾
Shift + Alt Gr + U -> ᧦
Shift + Alt Gr + . -> ᧿
Lunar dates:
Shift + Alt Gr + Q ->
FÕG
គេ មងកមវធកពយទរភ
ម ិ ី ុំ ូ ័
ែខរម - KhmerOS
ំ ័ ី ១៤
ទពរទ