عزاحی ضُزی تا ريیکزد ایجاد ضاداتی ي وطاط ضُزی تا تًجٍ تٍ فزَىگ ضُزی ( محديدٌ مغالعاتی:ضُز سوجان( خیاتان سعدی يسظ) D I اسماعیل ديیزان ،1جمیلٍ محمدی *2 .1اػتبدیبس ٌش ٜٚعشاحی ؿٟشیٚ ،احذ ص٘زبٖ ،داوطگاٌ آساد اسالمی ،ص٘زبٖ ،ایشاٖ socialcapital2007@yahoo.com ، .2دا٘ـزٛی وبسؿٙبػی اسؿذٌ،ش ٜٚعشاحی ؿٟشیٚ ،احذ ص٘زبٖ ،داوطگاٌ آساد اسالمی ،ص٘زبٖ ،ایشاٖ mohammadi_jamileh@yahoo.com ، چکیدٌ S f o e ص٘ذٌی ٔبؿیٙی ،تالؽ ثی ٚلف ٝؿٟش٘ٚذاٖ ث ٝرٟت وؼت سٚصی ثشای خب٘ٛادٔ ،ٜـىالت التلبدی ٔ ٕٝٞ ٚ ٕٝٞ ... ٚیعّجذ تب ثب ایزبد ٘ـبط ارتٕبفیٛٔ ،رجبت آػبیؾ ٚآسأؾ سٚحی ٚسٚا٘ی ؿٟش٘ٚذاٖ سا فشإ٘ ٓٞبییٓ .ثٙبثشایٗ ،ثشای ثش ٖٚسفت اص ٔقضالت ٔٙتٟی ث ٝفـبسٞبی فلجی ٚسٚا٘ی ،ثب ایزبد فضبٞبی ؿبد ٔ ٚفشح فٕٔٛی ٚثب ثش٘بٔٝسیضی دسػت ٙٔ ٚغجك ثب ٘یبصٞبی ٔشدْ ،الصْ ٚضشٚسی اػت تب ثب ایزبد ربٔقٝای ثب ٘ـبط ،فضبی ؿٟشی ثٔ ٝحّی أٗ رٟت ٌؼتشؽ استجبعبت ػبِٓ ارتٕبفی ثب تقّك خبعش افشاد ث ٝؿٟش ٔ ٚحُ ص٘ذٌی ٚثبال ثشدٖ ضشیت أٙیت سٚا٘ی ربٔقٔ ٝجذَ ؿٛد .دس ایٗ پظٞٚؾٛ٘ ،ؿ سٚؽ تحمیك اص ٘ٛؿ تحّیّی_ تجییٙی ثب ٔبٞیت وبسثشدی ٔی ثبؿذ .و ٝثب اػتفبد ٜاص سٚؽ ٞبی ٌشدآٚسی اعالفبت ثلٛست ٔغبِق ٝاػٙبدی ٚ وتبثخب٘ ٝای دیذ ٌبٞ ٜب ٘،ؾشیبت ٔ ٚجبحج ٔشثٛط ثٛٔ ٝضٛؿ پظٞٚؾ ثشسػی ؿذ ٚث ٝكٛست ؿبخق ٞبی ٔإحش رٟت ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟشی اػتخشاد ؿذ ٚثب اػتفبد ٜاص سٚؽ ٔیذا٘ی (پشػؾ ٘بٔٔ ،ٝـبٞذٔ ٚ ٜلبحج ٚ ٝثشداؿت ٔیذا٘ی ) دادٜ ٞبی ٔٛسد ٘یبص رٕـ آٚسی ٌشدیذ ٚثب سٚؽ ٞبی آٔبسی ٚغیش آٔبسی ث ٝتزضی ٚ ٝتحّیُ دادٞ ٜب پشداخت ٝؿذ .ربٔق ٝآٔبسی ایٗ پظٞٚؾ ٘یض ثٙب ثش ٔخبعت لشاس دادٖ پشػـٙبٔٞٝبی تٙؾیٓ ؿذ ٜثشای افشادی تـىیُ ؿذ و ٝث ٝكٛست تلبدفی ثٔ ٝشوض ؿٟش ٔشارقٔ ٝی وٙٙذ ٕٞ ٚچٙیٗ وؼج ٝای و ٝدس ایٗ ٔحذٚدٔ ٜـغٔ َٛی ثبؿٙذ .ایٗ ٘ؾشػٙزی دس یه ربٔق٘ 55 ٕٝ٘ٛ٘ ٝفشی ث ٝكٛست تلبدفی اص ٔیبٖ ؿٟش٘ٚذاٖ ٔشارق ٝوٙٙذ ٜثٔ ٝحٛس ٚوؼج ٝا٘زبْ ٌشفت ٚدس ٟ٘بیت ثب تٛر ٝث ٝفشضیبت ٔٛسد ٘ؾش پظٞٚؾ ٚپبػخ ٔشدْ ث ٝػٛاالت پشػؾ ٘بٔ ٚ ٝثشداؿت ٔیذا٘ی ٔ ٚـبٞذات كٛست ٌشفت ٝاص ٔحذٚد ٜاص عشیك ٘شْ افضاس spss ٔٛسد تحّیُ لشاس ٌشفت٘ ٚ .تبیذ ثلٛست یه رٕـ ثٙذی ٚپیـٟٙبدات ٔٛسد تحّیُ ٚتذٚیٗ لشاس ٌشفت. v i h c r A ياصٌَای كلیدی :عشاحی ؿٟشی ،ؿبداثی ٘ ٚـبط ،فش ًٙٞؿٟشی ،ؿٟش ص٘زبٖ. www.SID.ir .1ممدمٍ « ػمشاط » دس لشٖ پٙزٓ پیؾ اص ٔیالد ٌفت ٝاػتٞ " :ذف اكّى اص ایزبد ؿٟش تأٔیٗ ٘ـبط ٚخٛؿجختى ؿٟش٘ٚذاٖ اػت“ [ . ]1ایٗ ٌفت ٝػمشاط ساثغ ٝلٛى ٚثٙیبدى ٔیبٖ ؿٟش ٚؿٟشػبصى ٘ ٚـبط ٚػشص٘ذٌى سا ٘ـبٖ ٔى دٞذ .ثش ٔجٙبى ایٗ دیذٌب ٜاػت و ٝؿٟش ٚػیّ ٝاى ثشاى ٘یُ ث ٝؿبدى٘ ،ـبط ٚػشص٘ذٌى تّمى ٔى ٌشدد ٚاػجبة ؿبدى فشدى ،رٕقى ٍٕٞ ٚب٘ى سا فشأ ٓٞى آٚسد. ضشٚست ؿ بدى دس ثش٘بٔ ٝسیضى ٞبى التلبدى ٚارتٕبفى دِٚت ٞب ٘یض خٛد سا ٘ـبٖ ٔى دٞذ .اٌش دِٚت ٞب ث ٝثبال ثشدٖ ػغح ؿبدى دس ربٔق ٝتٛر ٝوٙٙذ ،دس ارشاى ثش٘بٔٞ ٝبى خٛد ٔٛفك تش٘ذ ٚایٗ ٔٛضٛؿ دس ٟ٘بیت ثبفج ثٟشٚ ٜسى ثیـتش افشاد ربٔق ٝخٛاٞذ ؿذ. ثٕٞ ٝیٗ دِیُ اػت و ٝدِٚت ٞب ػقى داس٘ذ ؿٟشٞبى ؿبد ،ػشص٘ذ ٚ ،ٜؿبداة ایزبد ٕ٘بیٙذ تب ثش ایٗ اػبع ثٟشٚ ٜسى ٔشدٔبٖ ػشصٔیٗ ؿبٖ سا افضایؾ دٙٞذ ٚدس ارشاى ثش٘بٔٞ ٝبى والٖ خٛد ٔٛفك ثبؿٙذ [.]2 .2عزح مسألٍ D I S f دس حبَ حبضش ایزبد ٘ـبط ؿٟش٘ٚذی فٙلشی ٌٕـذ ٜدس ٔذیشیت ؿٟشی اػتٚ .رٛد ؿٟش٘ٚذا٘ی افؼشد ، ٜثی سٔك ٚثب فذْ احؼبع ؿبداثی ٚػشص٘ذٌی ،ثضسٌتشیٗ ٔقضُ ؿٟشٞبی ٔب ثـٕبس ٔی آیذ .اٌشچ ٝثخؾ فٕذ ٜای اص ایٗ سٚیىشد سا ٔیتٛاٖ ٘بؿی اص ؿشایظ ػخت ص٘ذٌی ؿٟشی ٔ ٚذس٘یت ٝث ٝؿٕبس آٚسد أب فضبٞبی ؿٟشی ٚوٕجٛد أىب٘بت تفشیحی ٚؿبدی آفشیٗ دس ایٗ حٛص٘ ٜیض ثی تأحیش ٘جٛد ٜاػت .یه ثخؾ ایٗ ٔٛضٛؿ ث ٝثیٙؾ ٚفشٔ ًٙٞشدْ ٚثخؾ دیٍش آٖ ث ٝفضبٞبی ؿٟشی ٔ ٚقٕبسی ٔشثٛط ٔی ؿٛد و ٝایٗ دٚ ٚر ٝثب ٓٞدس استجبط ٔتمبثُ لشاس داس٘ذ. دس حبَ حبضش ،دس ثؼیبسی اص ؿٟشٞبی ایشاٖ ثٛیظ ٜدس ؿٟش ٕ٘ٛٔ ٝ٘ٛسد ٔغبِق( ٝص٘زبٖ) ،وٕتش دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی ٚ فشكٞ ٝبی فٕٔٛی ث ٝایٗ ٔؼبِ ٝتأحیش ؿٟشٞب ثش ؿبد صیؼتٗ ػبوٙب٘ؾ تٛرٔ ٝی ؿٛدٔ ،شوض ؿٟش ص٘زبٖ (خیبثبٖ ػقذی ٚػظ) وٝ ث ٝفٛٙاٖ یىی اص ربرة تشیٗ فشك ٝی فٕٔٛی ؿٟش ص٘زبٖ ٔحؼٛة ٔی ٌشدد ،ثب ایٗ ٚرٛد فٛأّی و ٝدس افضایؾ ؿبدی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔإحش ثبؿذ وٕتش دس ایٗ فشك ٝفٕٔٛی ث ٝچـٓ ٔی خٛسد٘ ،ـبط ؿٟشی ٚػشص٘ذٌی ؿٟشی دس ایٗ فضبٞب ربی خٛد سا ثٝ اغتـبؿبت ثلشی ٘ ٚبصیجب ثٛدٖ ؿٟش [و ٝتحت فٛٙاٖ ویفیبت ثلشی؛ فٛأُ صیجبیی ؿٙبختی ثشسػی ٔیٍشدد ٚ ].اص عشفی فذْ پبتٛق ٞبی ؿٟشی رٟت تقبٔالت ٔٙبػت ٚافضایؾ استجبعبت ارتٕبفی ؿٟش٘ٚذاٖ داد ٜاػت ٚاص رٟتی دیٍش وٕجٛد أىب٘بت سفبٞی ٚوٓ تٛرٟی ٚفمذاٖ ٔإِفٞ ٝبی ػیٕب ٙٔ ٚؾش ؿٟشی (ٔجّٕبٖ ،سٚؿٙبیی ٙٔ )... ٚبػت دس فضبی ؿٟشی اص ٔـىالت ایٗ ٔحذٚدٔ ٜی ثبؿذ ٚاص ػٛیی ثب تٛر ٝث ٝدیذٌب ٜثؼیبسی اص وبسؿٙبػبٖ ،و٘ ٝح ٜٛث ٝوبسٌیشی سً٘ دس ؿٟشٛٔ ،رت ایزبد فضبیی ٘ـبط اٍ٘یض ٔی ؿٛد ،ربی خبِی سً٘ ث ٝؿذت دس ؿٟش ث ٝخلٛف دس ٔحذٚدٛٔ ٜسد ٔغبِق ٝؤ ٝشوض ؿٟش ص٘زبٖ ٔحؼٛة ٔی ؿٛد ،احؼبع ٔی ؿٛد ،ثغٛسیى ٝثؼیبسی اص ٕ٘بٞب ٔ ٚجّٕبٖ ٞبی ٔٛسد اػتفبد ٜفبلذ سً٘ ٔٙبػت ٚؿبد ٞؼتٙذ ٚ .دس وٙبس ایٗ ٔـىالت ٘بدیذٌ ٜشفتٗ فش ٚ ًٙٞػٙت ؿٟش دس عشاحی ٕ٘بی ػبختٕبٖ ٞب ٔ ٚجّٕبٖ ٞب ...ٚو٘ ٝـب٘ٞ ٝبی فشٍٙٞی ؿٟش ٔحؼٛة ٔی ؿ٘ٛذ ،احؼبع ٔی ؿٛد .ثب تٛر ٝثٛٔ ٝاسد ثیبٖ ؿذ ٜضشٚست تٛر ٝث ٝایٗ ٔٛاسد دس عشاحی رٟت ایزبد ؿبدی ٘ٚـبط فضبٞبی ؿٟشی چبِؾ اكّی عشح ٔٛرٛد ٔی ثبؿذ .اص ایٗ س ٚثب تٛر ٝث ٝإٞیت ایٗ ٔٛضٛؿ ث ٝكٛست ٘ؾشی ٚثب اػتٙبد ثٙٔ ٝبثـ ث ٝثشسػی تأحیش ؿٟشٞب ٚ فضبٞبی ؿٟشی (ث ٝعٛس وّی عشاحی ؿٟشی) ثشاحؼبػبت ٚسٚح ٚسٚاٖ ؿٟش٘ٚذاٖ ٚایزبد ؿبدی ٘ ٚـبط ػبوٙبٖ ؿٟشٞب خٛاٞیٓ پشداخت. o e v i h c r A www.SID.ir .3سًاالت پضيَص ثب تٛر ٝثٛٔ ٝضٛؿ ٔ ٚؼبِ ٝعشح ؿذ ٜدس ایٗ پظٞٚؾ دس پی پبػخ ث ٝػٛاالت صیش ٔی ثبؿیٓ: .1تأحیشٌزاسی ویفیت فضبٞبی فٕٔٛی ؿٟش ثش ٔیضاٖ ؿبداثی ٘ ٚـبط چٍ ٝ٘ٛاػت؟ .2اٍِٛی ٔٙبػت عشاحی فضبی ؿٟشی دس رٟت استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ چٔ ٝی ثبؿذ؟ .4فزضیٍ َای -پضيَص ثب تٛر ٝثٛٔ ٝضٛؿ ،عشح ٔؼبِ ٚ ٝػٛاالت عشح ؿذ ٜدس رٟت پبػخٍٛیی ث ٝػٛاالت ٞ ٚذایت ٔٛحش پظٞٚؾ دس رٟت D I اٞذاف آٖ فشضیٞ ٝبی صیش تذٚیٗ ؿذ ٜاػت: .1ث٘ ٝؾش ٔی سػذ استمبء ػغح ویفی فٙبكش ٔٛرٛد دس فضبٞبی فٕٔٛی ؿٟش ٔٛرت استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ؿٛد. S f .2ث٘ ٝؾش ٔی سػذ تٛر ٝث ٝفبُٔ فش ًٙٞؿٟشی دس عشاحی فضابٞبی ؿاٟشی یىای اص فٛأاُ ٔاإحش دس استمابء ؿابداثی ٘ ٚـابط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ثبؿذ. .5پیطیىٍ پضيَص o e اٌشچ ٝػٙت عٛال٘ی دسثبس ٜؿبدی ٚؿبدوبٔی ٚرٛد داسد ،أب تٟٙب دس دٚس ٜاخیش اػت و ٝایٗ ٔٛضٛؿ ٔٛسد پظٞٚؾ ٞبی فّٕی لشاس ٌشفت ٝاػت .اِٚیٗ ٔغبِقبت دس ع َٛد 1975ٚ 1965ٝٞا٘زبْ ٌشفت .سؿت ٝسٚاٖؿٙبػی ؿٟشی و ٝدس ػبَٞبی دٞا1۷۹0 ٝ v i h ثب ٔغبِقبت ٔیٍّشاْ اص سٚاٖؿٙبػی ارتٕبفی ػشثشآٚسد ،ثٟتشیٗ ٙٔ ٚبػتتشیٗ سٚیىشد ثشای فقبِیت دس ایٗ صٔی ٝٙاػت . وتبة چبِشص ٔ٘ٛتٍٔٛشی ( )2513وتبة " ؿٟش ؿبد :تحِٛی دس ص٘ذٌی خٛد ث ٝوٕه عشاحی ؿٟشی" سا ٘ٛؿت ٝاػت . .ا ٚدس عیػفش خٛد ث ٝثشخی اص پٛیبتشیٗ ؿٟشٞبی رٟبٖ ،دسثبسٜی تقبُٔ ثیٗ عشاحی ؿٟشی ٚؽٟٛس ؿبدی دس ٔمبْ یه دا٘ؾ پبػاخٞابیی دسخٛس ٔییبثذ ٚآ٘شا ث ٝسؿت ٝتحشیش دس ٔیآٚسد [.]3 c r وتبة "ٔذیشیت ؿٟش ؿبداة" و ٝدس ػبَ 1392تٛػظ دوتش حؼیٗ خٙیفش ٕٞ ٚىبسا٘ؾ ثا ٝچابح سػایذ ٜاػات .ایاٗ وتابةٍ٘بٞی ثٔ ٝذیشیت فٕٔٛی ٚؿٟشػبصی ثب سٚیىشد ثٔ ٝقبسف دیٙی ٍ٘ ٚش ٜثٔٛی داسد .دس ایٗ احش ػقی ؿذ ٜتب ثا ٝسیضتاشیٗ ٔجبحاج ٔشتجظ ثب ؿٟش ؿبداة ٔ ٚإِفٞ ٝب ٚاثقبد آٖ پشداخت ٝؿٛد [.]2 وتبة "آفشیٙؾ ٔشوض ؿٟشی ػشص٘ذ :ٜاك َٛعشاحی ٚثبصآفشیٙی" تٛػظ ػبی پبٔیش دس ػبَ 1389تبِیف ؿذ ٜاػات .ایاٗ احاشتٛػظ دوتش ٔلغفی ثٟضاد فش ٟٙٔ ٚذع أیش ؿىیجب ٔٙؾ تشرٕ ٚ ٝثب ٕٞىبسی ا٘تـبسات دا٘ـٍب ٜفّآ ٚكاٙقت ایاشاٖ ثا ٝچابح سػیذ ٜاػت .ایٗ وتبة سإٙٞبیی سا ثشای عشاحبٖ ؿٟشی ،ساٞجشاٖ حشف ٝای ٚارتٕابفی ٔ ٚاذیشاٖ ؿاٟشی دس رٟات استمابء ٚ ػبٔبٖ ثخـی ویفیبت ٔحیغی لّٕشٞ ٚبی ٍٕٞب٘ی ثٚ ٝیظٍٕٞ ٜب٘ی ثیش٘ٚی ،فشأ ٓٞی ٕ٘بیذ [.]4 A دوتش ٘قٕت اهلل فبضّی و ٝدس ٔزّ ٝفّ ْٛارتٕبفی دس ؿٟشیٛس ٔ 1392مبِ "ٝتأٔالت خیبثب٘ی « دسآٔاذی ثاش ؿابدی ٚؿاٟش دسایشاٖ»" ،سا ث ٝسؿت ٝتحشیش دس آٚسد ٜاػت .و ٝایٗ ٔمبِ ٝدس صٔی ٝٙی ؿبدی ٚؿٟش ٔی ثبؿذ [.]5 www.SID.ir .6مثاوی وظزی .6.1وظزیات مغزح در راتغٍ تا مفًُم ضادی ي وطاط ضُزی فش ًٙٞفبسػى فٕیذ ٚاط٘ ٜـبط سا ؿبدٔب٘ى وشدٖ ،ػجىى ٚچبالوى ،ؿبدى ،خٛؿى ٚ ،خٛؿحبِى تقشیف ٔى وٙذ [.]6 اافالع » ٖٛدس وتبة « رٕٟٛس » ث ٝػ ٝفٙلش دس ٚرٛد ا٘ؼبٖ اؿبسٔ ٜى وٙذ و ٝفجبستٙذ اص « ل ٜٛفمُ یب اػتذالَ»« ، احؼبػبت» « ،أیبَ» .افالع ٖٛؿبدی سا حبِتى اص ا٘ؼبٖ ٔى دا٘ذ و ٝثیٗ ایٗ ػ ٝفٙلش تقبدَ ٕٞ ٚبٍٙٞى ٚرٛد داؿت ٝثبؿذ [.]7 « ٚیٗ ٞبٔ »ٖٚقتمذ اػت و ٝؿبدى ث ٝدسرٔ ٚ ٝیضا٘ى اص احؼبع اعالق ٔى ؿٛد و ٝؿخق دسثبسٔ ٜغّٛثیت ویفیت وُ ص٘ذٌى خٛد لضبٚت ٔى وٙذ .ث ٝفجبست دیٍش ،ؿبدى ثذیٗ ٔقٙبػت و ٝفشد ث ٝچٔ ٝیضاٖ ص٘ذٌى خٛد سا دٚػت داسد[.]8 D I .6.2عىاصز فضایی -كالثدی ضُز ضاداب ي تا وطاط S f دس ٍ٘ب ٜوالٖ ،یه ؿٟش ؿبداة داسای اسوب٘ی اػت و ٝثبفج ٔی ؿٛد ؿٟش حبِت ؿبد ٚػشص٘ذ ٜث ٝخٛد ثٍیشد ٚدس ٟ٘بیت ؿٟش٘ٚذا٘ی ؿبد داؿت ٝثبؿذ.ثشخی اص ایٗ اسوبٖ ٘مؾ ٔؼتمیٓ ٚثؼیبس ٔإحشی دس افضایؾ ؿبداثی ٚػشص٘ذٌی ؿٟشی ٚدس ٟ٘بیت ٘ـبط ؿٟش٘ٚذاٖ داس٘ذ .و ٝدس ایٗ ثخؾ ث ٝفٙبكش فضبیی دس خیبثبٖ ٞبی ؿٟشی و ٝدس ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟشی ٔإحش ٞؼتٙذ ٔی پشداصیٓ: .6.3امکاوات ي تسُیالت فزَىگی o e أىب٘بت ٚتؼٟیالت فشٍٙٞی اص لجیُ ثبصػبصی ٛ٘ ٚسپشداصی تبالسٞب ٚتٕبؿبخب٘ٞ ٝبی تبسیخیٔ ،شاوض ثشای اسائٙٞ ٝشٞبی ٕ٘بیـی، ٙٞشػشاٞب ٍ٘ ٚبسخب٘ٞ ٝبٛٔ ،صٞ ٜبی تبسیخیٙٞ ،شی ثبفج ایزبد ثبصاسی ثشای تزبست ػٙتی ؿذ ٚ ٜفقبِیت ٞبی اٚغبت فشاغت سا ثٟجٛد ٔی ثخـذ .ثشٌضاسی ٔشاػٓ ٞبی خبف ٚدیٍش أىب٘بت ثبفج افضایؾ اػتفبد ٜوٙٙذٌبٖ ٔشوض ؿٟش ٚرزاثیت ٔشوض ؿٟش سا افضایؾ ٔی دٞذ [ .]4ایٗ وبسثشی ٞبی ػٙتی ٚتبسیخی ،دس رٛأـ ثـشی ٘مـی ثذیـ ٔ ٚب٘ذٌبس داس٘ذ ٔ ٚشٚد تشیٗ پذیذٞ ٜبی فشٍٙٞی ٞؼتٙذ[.]2 .6.4مزاكش خزید ي مغاسٌ َای خًراكی v i h c r وبسثشی ٞبی تزبسی خشد ٜفشٚؿی دس تحىیٓ ػشص٘ذٌی ٘ ٚیض تلٛیش رٙٞی ٔغّٛة اص ؿٟش ٘یض ٔٞ ٟٓؼتٙذ .ایٗ دػت ٝاص وبسثشی ٞب ٕٞچٙیٗ ٕ٘ٛد ٚاضحی اص ػالٔت التلبدی سا اص عشیك حضٛس پش رٙت ٚرٛؽ ٔشدْ دس خیبثبٖ ،و٘ ٝمغٔ ٝمبثُ فشكٞ ٝبی خبِی اص رٕقیت رجٞ ٟٝبی رّٛئی ٔغبصٞ ٜبی دیٍش اػت ،ثٕ٘ ٝبیؾ دس ٔی آٚس٘ذ [.]4 .6.5فضای سثش A وبؿت دسختبٖ دس ٔقبثش ،یىی اص ٔ ٟٓتشیٗ ٔـخلٞ ٝبی ٔٙؾش خیبثبٖ دس ٔشوض ؿٟش اػت .ث ٝفال ،ٜٚدسختبٖ ٔقبثش ٔی تٛا٘ٙذ ثب ػبی ٝا٘ذاصی خٛد ث ٝتّغیف ٛٞا ٚایزبد ؿشایظ آػبیؾ وٕه ٕ٘بیٙذٕٞ .چٙیٗ دسختبٖ ثذ ٖٚآ٘ى ٝاص دس ٔقشم دیذ ثٛدٖ رّٛخبٖ ٔغبصٞ ٜب ثىبٙٞذ ،یه ؿبخق ثشای خّك ٔمیبع ا٘ؼب٘ی ثٛرٛد ٔی آٚس٘ذ و ٝتأحیش ػبختٕبٖ ٞبی ثّٙذ سا تقذیُ ٕ٘ٛد ٜثبفج آسأؾ فبثشاٖ پیبدٔ ٜی ؿ٘ٛذ [.]4 .6.6ایجاد فضاَای وطسته یىی اص فٛأُ ٔ ٟٓتأحیش ٌزاس دس اػتفبد ٜاص ٔىبٖ ٞبی ٍٕٞب٘ی ،تقذاد ٚتٛٙؿ فشكت ٞبی ٘ـؼتٗ اػت .دس فضبٞبی ٍٕٞب٘ی ثبیذ ٔىبٖ ٞبی وبفی ثشای ٘ـؼتٗ فشاٌ ٓٞشدد[ . ]4ثٟتشیٗ ٔحُ لشاس ٘یٕىت ٞب دس ػغح ؿٟشٔ ،شاوضی اػت و ٝسفت ٚآٔذ ٔشدْ دس آ٘زب صیبد اػت.]2[ . www.SID.ir .6.7روگ سً٘ تذافی وٙٙذ ٜاحؼبػبت ،تفىش ٛ٘ ،ؿ ٔقیـت ٚفش ًٙٞافشاد یه ربٔقٞ ٝؼتٙذ ٚثب تٕبٔی فٛأُ ٚرضئیبت ص٘ذٌی افشاد ربٔق ٝساثغ ٝتٍٙبتٍٙی داسد .سً٘ ٕٟٔتشیٗ فٙلش ثلشی اص ٘ؾش ثبس احؼبػی اػت و ٝر ٗٞا٘ؼبٖ اص آٖ تبحیش ٔی ٌیشد ٚ ٚاوٙؾ خبكی سا دسسٚح ٚسٚاٖ ایزبد ٔی وٙذ .سً٘ ٞب ثٕٞ ٝبٖ ٘ؼجت ؤ ٝی تٛا٘ٙذ ػجت ایزبد رزاثیت ،حغ عشاٚت ،ا٘شطی ... ٚ ؿ٘ٛذٔ ،ی تٛا٘ٙذ ػجت خؼتٍی ،افضایؾ تٗ ٚتبحیش ٔٙفی دس ایٕٙی ٔحیظ ؿ٘ٛذ .آسأؾ ،ایزبد اٍ٘یض ،ٜعشاٚت ،ؿبدی ،ػشص٘ذٌی ٚحتی آٔذٖ ِجخٙذی ثش ِت ِ ٚحؾ ٝای ٔىج ثشای تٕبؿب ،تٕبْ آٖ احؼبع خٛؿبیٙذی اػت و ٝسً٘ ٞبی چـٓ ٘ٛاص ٔی تٛا٘ذ دس ثٙبٞب ،ػبختٕبٖ ٞب ٚدیٛاسٞبی ؿٟشی ثشای سٍٞزساٖ چ ٝػٛاس ٚ ٜچ ٝپیبد ٜثٕ٘ ٝبیؾ ثٍزاس٘ذ .سً٘ ث ٝفٛٙاٖ یىی اص فٙبكش تّغیف وٙٙذٔ ٜحیظٔ ،ی تٛا٘ذ تبحیش ثؼیبسی دس ٛٞیت ثخـی ٚخٛا٘بیی ٔٙبؽش ؿٟشی ثٚ ٝرٛد آٚسد ،ثبیذ تٛر ٝداؿت ٕ٘ی تٛاٖ ٕٝٞربی ؿٟش سا ث ٝؿىُ یىؼبٖ ٚیىذػت سً٘ آٔیضی وشد [.]9 D I .6.8مثلمان ضُزی S f ٔجّٕبٖ ؿٟشی یىی اص ارضای اكّی فضبٞبی ؿٟشی اػت ؤ ٝی تٛا٘ذ ویفیت ٚوبسایی فضب سا افضایؾ دٞذ ٚآػبیؾ سا ث ٝخٛثی فشا ٓٞآٚسد٘ .ح ٜٛاػتفبد ٚ ٜث ٝوبس ٌیشی ایٗ ٔجّٕبٖ ٔی تٛا٘ذ فال ٜٚثش صیجبػبصی ٔحیظ ؿٟشی ،ث ٝؿبداة ػبصی ؿٟش٘ٚذاٖ یه ؿٟش ٔٙتٟی ؿٛد. o e فٙبكش ٔجّٕبٖ ؿٟشی ث ٝدٌ ٚش ٜٚصیش لبثُ تفىیه اػت: اِف ) فٙبكش صیجبیی ؿٙبختی ٔخُ ٌّذاٖ ٞبٔ ،زؼٕٞ ٝب ،دسختبٖ ٌ ٚیبٞبٖ تضئیٙی ،آثٕٙب ،پشچٓ ٚغیشٜ؛ ة ) فٙبكش وبسوشدی ٔخُ چشاك سٚؿٙبیی ،چشاك سإٙٞبیی ٚسا٘ٙذٌی ،ػغُ صثبِ٘ ،ٝیٕىت ،ػبیجبٖ ایؼتٍب ٜاتٛثٛع ،ثبرة تّفٗ فٕٔٛی ،ثبرة ٔغجٛفبت ،كٙذٚق پؼت ،رذ ٚ َٚغیش.]15[ ٜ .6.9كاريان َای ضادی iv h c وبس٘ب َٚیه رـٗ ٚث ٝفجبستی سطٍٕٞ ٜب٘ی دس خیبثبٖ ٕٞشا ٜثب فٙبكشی اص ػیشن ثبصی اػت .وبس٘ب َٚثیـتش ٔتقّك ث ٝفشًٙٞ سٔٚی -وبتِٛیه اػت .اِٚیٗ ثبس دس ایشاٖ ػٙت ث ٝتمّیذ اص غشة ،دس 24اػفٙذ 1311ثٙٔ ٝبػجت تِٛذ ؿبٔ ٜقذ ْٚثشٌضاس ٌشدیذ. پغ اص ا٘مالة ٘یض وبسٚاٖ ؿبدی دس ثقضی اص ؿٟشٞب ٙٔ ٚبعك وـٛس ثشٌضاس ٌشدیذ [.]2 .6.16تزافیک r A تشافیه ٚتخّفبت سا٘ٙذٌی ٕٛٞاس ٜیىی اص فُّ ثشٚص ٔـىالتٔ ،قضالت ٚحٛادث تشافیىی دس ٕٝٞرٛأـ اػت و ٝثؼت ٝثٝ ثبفت فشٍٙٞی ،ارتٕبفی ،التلبدی ٚرغشافیبیی رٛأـ ٔیضاٖ ٛ٘ ٚؿ آٖ ٔتفبٚت خٛاٞذ ثٛد [.]2 .6.11تُداضت يوظافت محیظ یىی اص ٔؼبیُ ٔ ٚـىالتی و ٝخیبثبٖ ٞبی ؿٟش سا تحت تأحیش ٔی ٌزاسد ٔ ٚـىالتی سا ثشای حبضشاٖ ٚثبصدیذ وٙٙذٌبٖ آٖ ایزبد ٔی وٙذ فذْ سفبیت پبویضٌی دس آٖ ٞب اػت٘ .ؾبفت خیبثبٖ ٞبی ؿٟشی ؿبُٔ ٌشد ٚخبن ،رٕـ آٚسی ثشي ٚالؿجشي ٚ ػبیش ٔٛاد صایذ ربٔذ ؿٟشی اػت .ثٙبثشایٗ دس ٘ؾبفت ٔىبٖ ٞبی ؿٟشی ٚحفؼ پبویضٌی آٖ ثبیذ اص ٞش سٚؽ ٕٔىٗ اػتفبد ٜؿٛد صیشا ٔىبٖ ٞبی حؼبع ٚآػیت پزیش٘ذ ِزا سٞبػبصی ٚیب ا٘جبؿت ٔٛاد صایذ دس ٔحیظ ٞب ٚفضبٞبی ؿٟشی ثبفج وبٞؾ ویفیت ٔحیظ ٔی ؿٛد ٚثی ؿه دس ربٔق ٝای و ٝپبویضٌی ٔحیظ ٙٞزبس ٔحؼٛة ٔی ؿٛد فذْ سفبیت پبویضٌی ٘ ٚؾبفت ؿٟشی ٕ٘بدی ٙٞزبسؿىٗ اػت [ .]11ثشخی اص آِٛدٌی ٞبیی ؤٕ ٝىٗ اػت دس یه ؿٟش ٚرٛد داؿت ٝثبؿذ ٔ ٚب٘ـ ؿبداثی آٖ ؿٛد فجبستٙذ اص: www.SID.ir .1آلًدگی ًَا ٛٞای پبن ٔبی ٝؿبدٔب٘ی ص٘ذٌی ثـشی اػت ٘ ٚیبص ث ٝآٖ ث ٝا٘ذاص٘ ٜیبص ث ٝغزا ٚآة ٔی ثبؿذ [.]12 .2آلًدگی تصزی ثیّجٛسد ٞب ،تخشیت ٞبی عجیقی ،دوُ ٞبی فـبس لٛی ثشق ٛ٘ ،ؿتٞ ٝبی ٘بٙٞزبس سٚی دیٛاس ٞب ،ثشچؼت ٞبی تجّیغی سٚی دسة ٔٙبصَ ٞ ٕٝ٘ٛ٘... ٚبیی اص آِٛدٌی ثلشی ٔحؼٛة ٔی ؿ٘ٛذ٘ .بٕٞبٍٙٞی تبثّٞٛبی ؿٟشی دس فشْ ،سً٘ ٚػبختبس ػبصٞ ٜب ٚ ٕٞچٙیٗ سػیذٖ ث٘ ٝبوزبآثبد دس عشاحی ٔٛضٛؿ عشحٟبی ٘لت ؿذ ٜدس تبثّٞٛب ٚ ،فذْ ٕٞبٍٙٞی ٚ ٚحذت ٘ؾش دس ػبصٔبٖ تجّیغبت ٔحیغی ٕٝٞ ٚ ٕٝٞثبفج ػشدسٌٕی ثلشی ٚثیچبسٌی ٚفشػٛدٌی چـٓ دس ثـش ٔی ؿٛد [.]2 D I .3آلًدگـی صًتـی آِٛدٌی كٛتی آحبس رؼٕی ٚسٚا٘ی ثؼیبسی ثش ا٘ؼبٖ داسد .ؿٙبخت ٝؿذ ٜتشیٗ احش رؼٕی آِٛدٌی كٛتی كذٔ ٝث ٝدػتٍب ٜؿٛٙایی اػت وٌ ٝب ٜث ٝدِیُ تذسیزی ثٛدٖ پٟٙبٖ ٔی ٔب٘ذ[.]2 .9گزافیک محیغی S f ٌشافیه ؿٟشی ثب ٞذف ایزبد استجبط تلٛیشی ٔٙبػت ٔیبٖ ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی تٛا٘ذ دس ٔٛاسد ثؼیبسی اص رّٕٕ٘ :ٝبٞبی ػبختٕبٖ، آة ٕ٘بٞب ٔ ،جّٕبٖ ؿٟشی ،فالئٓ سإٙٞبیی ٚسا٘ٙذٌی ،عشاحی ٔ ٚىبٖ یبثی تجّیغبت ٔحیغیٕٞ ،ب ًٙٞػبصی فالئٓ ٚتبثّٞٛب، ٍٖٕٛٞػبصی ٘یٕىت ٞب ،صثبِ ٝداٖ ٞب ،فضبی ػجضٚ ،ػبیُ ثبصی ،فالئٓ ٞـذاس ،فالئٓ اعالؿ سػب٘ی ٚسإٙٞبیی ،ویٛػه ٞب ... ٚثٝ عٛس ٔؼتمیٓ یب غیش ٔؼتمیٓ ٘مؾ ٕٟٔی داؿت ٝثبؿذ .دس حیغة ٌشافیه ٔحیغی٘ ،بخٛا٘بیی فالیٓ ٚتبثّٞٛبی سإٙٞبی ؿٟشی، اغتـبؽ ٘ ٚبٍٕ٘ٛٞی ثلشی ،ثی تٛرٟی ث ٝاسصؿٟبی تبسیخی ٚوبِجذ ٛٞیتی یه ؿٟش دس عشاحی ثخؾ ٞبی ٌ٘ٛبٌ ٖٛآٖ ،تذاخُ فّٕىشدٞب ...ٚػجت ؿىُ ٌیشی فضبٞبیی ٘بخٛؿبیٙذ ثشای وبس ٚص٘ذٌی ٔی ؿٛد [.]13 o e v i h .6.12عىاصز كالثدی -فزَىگی مًثز در ضاداتی ي وطاط خیاتان َای تافت مزكشی c r دس ایٗ لؼٕت ث ٝثشسػی فٙبكش وبِجذی -فشٍٙٞی و ٝدس ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط خیبثبٖ ٞبی ثبفت ٔشوضی ؿٟش ٔإحش ٔی ثبؿٙذ ٔی پشداصیٓ: .1ومای ساختمان A یىی اص ٔ ٟٓتشیٗ ارضاء ٞش فضبی ؿٟشی ،ثذ٘ٞ ٝبی فضب ٔی ثبؿذ .ثذ٘ٞ ٝب فٙبكش فٕٛدی ٔحذٚد وٙٙذ ٜفضب ثٛد ٜو ٝاص ػغٛح فٕٛد ثش ٚ ٓٞسؤیت پزیش احزبْ ػبختٕب٘ی ٔی ؿ٘ٛذ ٚتلٛیشی ػ ٝثقذی ثٔ ٝب اسائٔ ٝی دٞذٔ .لبِح فٕذ ٜتشیٗ تأحیش سا ثش ٕ٘بی ػبختٕبٖ داس٘ذ[.]14 .2فزم تقشیف صیجبؿٙبختی فشْ فجبست اػت اص "تؾبٞش حؼی ٚ ٚاضح یه پذیذ ٜو ٝخٛد سا دس ٔقشم لضبٚت لشاس ٔیذٞذ [ .]15وٝ ٔیضاٖ ٔٛفمیت صیجبؿٙبختی تبثقی اص ٔیضاٖ ٔٛفمیت فشْ دس ا٘تمبَ ٔحتٛا ٔیجبؿذ ٚفٛأُ ٔختّفی ٘یض دس پذیذ آٔذٖ آٖ ٔی تٛا٘ٙذ دخبِت داؿت ٝثبؿٙذ؛ فٛأّی چ ٖٛفشٔ( ًٙٞزٞت ٚافتمبدات دیٙی ،اسصؽ ٞب ٚ )...ٚیظٌی ٞبی ارتٕبفی ٔ ٚذ٘یٚ ،یظٌی ٞبی الّیٕی ٚؿشایظ ػیبػی حبوٓ دس ربٔق .ٝتٛر ٝثٕٞ ٝبٍٙٞی سً٘ ٚفشْ ٘یض اص فٛأُ ٔ ٟٓدس تمٛیت تأحیشٌزاسی ٞش یه ٚ ا٘تمبَ ثٟتش ٔحتٛا ث ٝافشاد ٔی ثبؿذ ،ا٘تخبة فشْ ٞب دس فضبٞبی ؿٟشی ثبیؼتی ث ٝتٙبػت فضب ٔ ٚخبعجبٖ آٖ فضبٞب كٛست ٌیشد [.]16 www.SID.ir .3مًاد ي مصالح ٘ٛؿ ٔلبِح ٛٔ ٚادی و ٝدس صیجبػبصی فضبٞبی ؿٟشی ث ٝوبس ٌشفتٔ ٝی ؿ٘ٛذ ٔی تٛا٘ٙذ دس وٙبس فٛأُ دیٍشی و ٝروش آٟ٘ب دس تمٛیت خٛا٘بیی ٕ٘ ٚبیب٘ی فضبٞبی ؿٟشی اص إٞیت ثؼضایی ثشخٛسداس ثٛد ٚ ٜدس تقییٗ ٛٞیت ؿٟشی ٘مؾ تقییٗ وٙٙذ ٜای سا ایفب ٕ٘بیٙذ .ثٟشٌ ٜیشی اص ٔلبِح ثٔٛی دسٕ٘بی ػبختٕبٟ٘ب ٚتزٟیضات ؿٟشی ٔٛرت ٔی ٌشدد تب فضبٞبی ؿٟشی دس ؿٟشٞبی ٔختّف یىذػت ٔٚـبث٘ ٝجٛدٞ ٚ ٜش ؿٟش اص ٚیظٌی ٞبی ٔٙحلش ث ٝفشدی ثشخٛسداس ٌشدد [.]16 .4تُساسی فضای خیاتان ( كف ساسی( D I اػتفبد ٜاص وف ػبصی ٔخلٛف ،دس ٔقبثش ػبص٘ذ ٜػت ٖٛفمشات (ٔشوض ؿٟش) ٘ ٚیض خیبثبٖ ٞبی اكّی ،تأحیش ثؼضایی دس ایزبد حغ آػبیؾ ٍٕٞب٘ی ٚغٙبی ثلشی داسد .وف ػبصی ٞبی ٚیظٔ ٜقبثش ،اٌش ٔب٘ذٌبس ٚثب حجبت ثبؿٙذ ،ث ٝفٛٙاٖ یه فٙلش استجبط دٙٞذ ٜثلشی دس رٟت تمٛیت ػبٔب٘ ٝفبثش پیبد ٜفُٕ ٔی وٙٙذ .وف ػبصی ثبیذ أىبٖ سا ٜسفتٗ ٔشدْ دس ٕٝٞؿشایظ آة ٛٞٚایی، دس تٕبٔی ػٙیٗ ٚثب ٞش ٘ٛؿ وفـی سا فشإ٘ ٓٞبیذ [.]4 S f .6.13ضاخص َا مًثز فزَىگی در عزاحی فضاَای ضُزی در ایجاد ضاداتی ي وطاط ضُزی o e ثب تٛر ٝثٔ ٝغبِقبتی و ٝكٛست ٌشفتٔ ،ی تٛاٖ ؿبخق ٞبی ٔإحش فشٍٙٞی دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی دس ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟشی سا ث ٝچٟبس ٔقیبس عجم ٝثٙذی وشد: iv جديل ضمارٌ -1مؤلفٍ ،ضاخص ي وماگزَای پضيَص ( مأخذ :وگارودٌ) ضاخص مؤلفٍ َا َا (متغیز متغیز ياتستٍ مستمل) ا٘ؼبٖ ٔحٛس ثٛدٖ تؼٟیُ پیبد ٜسٚی سٚؿٙبیی ؿت اجتماعی- فزَىگی www.SID.ir ایٕٙی ٚ أٙیت h c وماگزَا r A پیبدٔ ٜحٛس ثٛدٖ ،فشم ٔٙبػت پ ٟٝٙپیبد ٜس( ٚایزبد پیبد ٜسٞٚبی پ ٟٗدس وٙبس ٔؼیشٞبی ػٛاس ٚ ٜتزٟیض آٖ ثب تؼٟیالت ٚیظ ٜپیبد ٜاصرّٕٝ ٔلبِح ٔٙبػت حشوت پیبد ٜثشای وفؼبصی) تبٔیٗ دیذ ٔٙبػت ؿجب٘ ٝاصعشیك ٘ٛسپشداصی وفؼبصی فذْ اػتفبد ٜاص وفؼبصی ٞبیی و ٝثبفج ػش خٛسدٖ فبثشیٗ ؿٛد، وٙتشَ ٚسٚد ٔبؿیٗ ث ٝخیبثبٖ رٟت وبٞؾ تشافیه ٚایٕٙی پیبدٜ ٔ،لبِح وف ػبصی ٚػ ًٙفشؽ ٞبی ایٕٗ ٔقبثش ،خغٛط تقشیف ؿذ ٜفجٛس فبثش پیبدٜ تشافیه وٙتشَ ٚسٚد ٔبؿیٗ ث ٝخیبثبٖ رٟت وبٞؾ تشافیه ٚایٕٙی پیبدٜ فقبِیت ٞبی ٌشٞٚی ٔشدْ حغ تقّك تٛر ٝثٝ ثٙبٞبی تبسیخی تزٟیضات ٔجّٕبٖ ؿٟشی D I خدماتی - رفاَی S f لبثّیت دػتشػی ٚ ػِٟٛت آٖ آػبیؾ ٚ ساحتی اصًل سیثایی ضىاسی www.SID.ir افضایؾ حغ ػشص٘ذٌی ٚ ٘ـبط عشاحی اعشاف ثٙبٞبی لذیٕی ٚفشٍٙٞی (ٕٞب٘ٙذ ٔٛص)... ٚ ٜ ،اٍِ ٛثشداسی اص رذاسٞ ٜبی ثباسصؽ ٔٛرٛد دس ثبفت تبسیخی فٙبكش صیجب ؿٙبختی ٔجّٕبٖٔ( :زؼٕٞ ٝبٌّ ،ذاٖ ٞب ،دسختبٖ ٚ ٌیبٞبٖ تضئیٙی ،آثٕٙب ،پشچٓ ٚغیش ٚ )ٜفٙبكش وبسوشدی ٔجّٕبٖ( :چشاك سٚؿٙبیی ،چشاك سإٙٞبیی ٚسا٘ٙذٌی ،ػغُ صثبِ٘ ،ٝیٕىت ،ػبیجبٖ ایؼتٍب ٜاتٛثٛع ،ثبرة تّفٗ فٕٔٛی ،ثبرة ٔغجٛفبت ،كٙذٚق پؼت، رذ، َٚدس پٛؽ چب ٚ ٜغیش)ٜ دػت یبثی ث ٝپبسوی ،ًٙحُٕ ٘ ٚمُ ٍٕٞب٘ی o e حفبؽت آة ٛٞ ٚایی حزف آِٛدٌی ٞبی دیذاسی ٚ ؿٙیذاسی ... ٚ ایزبد لغت ٞبی تفشیحی- خذٔبتی مىظز ي ثشٌضاسی ٔشاػٓ ٚرـٗ ٞبی خیبثب٘ی ٔالحضبت الّیٕی دس عشاحی اػتفبد ٜاص ػبیجبٖ ،دسخت ... ٚ v i h تقییٗ فضبی ٔـخق رٟت تبثّٞ ٛبی ٔغبصٞ ٜب ،سفـ اغتـبؽ ثلشی تیشٞبی چشاك ثشق c r ایزبد لغت ٞبی تفشیحی – خذٔبتی ٕٞچ ٖٛسػتٛساٖ ػٙتی ،وبفٝ ٞبی خیبثب٘ی ،ایزبد فضبی ٔىج A پبویضٌی ٘ ٚؾبفت رٕـ آٚسی ثشي ٚالؿجشي ٚػبیش ٔٛاد صایذ ربٔذ ؿٟشی تٛٙؿ سً٘ ثىبسٌیشی تٛٙؿ سً٘ دس رذاسٞ ٜب ثخلٛف دس ثبصؿٞٛب ٚتبثّٞٛبی ٕ٘بٞب ٘ٛسپشداصی ٔٙبػت ٘ٛسپشداصی ٔٙبػت عٔ َٛحٛس ٕٞ ٚچٙیٗ ٘ٛسپشداصی ٔٙبػت وبسثشی ٞبی ٔٔ ٟٓحٛس رٟت ؿبخق تش ؿذ٘ـبٖ عشاحی ٌشافیه ٔحیغی اػتفبد ٜاص عشاحی ٌشافیىی ٘ ٚمٛؽ ٌشافیىی دس ٔىبٖ ٞبی ٔٙبػت ٔحٛس كالثدی ي كاركزدی تٛٙؿ وبِجذی ٚ وبسوشدی ٕ٘بی ػبختٕبٖ ٞب اػتفبد ٜاص ٘مٛؽ ثٙبٞبی تبسیخی دس ٕ٘بٞب ،رٌّٛیشی اص ایزبد یىٛٙاختی دس عشح رذاسٞ ٜب ٔٛاد ٚ ٔلبِح ثٟشٌ ٜیشی اص ٔلبِح ثٔٛی دس ٕ٘بی ػبختٕبٖ ٞب ٚتزٟیضات ؿٟشی، اػتفبد ٜاص وف ػبصی ٔخلٛف ٔقبثش پیبد ٜسٚ وبسثشی ٞب اػتفبد ٜاص وبسثشی ٞبی ٔختّظ ثب تٛر ٝث ٝوبسثشی ٞبی فشٍٙٞی ٕٞچٍ٘ ٖٛبسخب٘ٞ ٝبٛٔ ،صٕ٘ ،ٜبیـٍب ٜكٙبیـ دػتی ... ٚ .7ريش تحمیك D I دس ایٗ پظٞٚؾٛ٘ ،ؿ سٚؽ تحمیك اص ٘ٛؿ تحّیّی_ تجییٙی ثب ٔبٞیت وبسثشدی ٔی ثبؿذ .و ٝثب اػتفبد ٜاص سٚؽ ٞبی ٌشدآٚسی اعالفبت ثلٛست ٔغبِق ٝاػٙبدی ٚوتبثخب٘ ٝای دیذ ٌبٞ ٜب ٘،ؾشیبت ٚتقبسیف ٔشثٛط ثٛٔ ٝضٛؿ پظٞٚؾ ثشسػی ؿذ ٚثب اػتفبد ٜاص سٚؽ ٔیذا٘ی (پشػؾ ٘بٔٔ ،ٝـبٞذٔ ٚ ٜلبحج ٚ ٝثشداؿت ٔیذا٘ی ) دادٞ ٜبی ٔٛسد ٘یبص رٕـ آٚسی ٌشدیذ ٚثب سٚؽ ٞبی آٔبسی ٚ غیش آٔبسی ث ٝتزضی ٚ ٝتحّیُ دادٞ ٜب پشداخت ٝؿذ .ربٔق ٝآٔبسی ایٗ پظٞٚؾ ٘یض ثٙب ثش ٔخبعت لشاس دادٖ پشػـٙبٔٞٝبی تٙؾیٓ ؿذ ٜثشای افشادی تـىیُ ؿذ و ٝث ٝكٛست تلبدفی ثٔ ٝشوض ؿٟش ٔشارقٔ ٝی وٙٙذ ٕٞ ٚچٙیٗ وؼج ٝای و ٝدس ایٗ ٔحذٚدٜ ٔـغٔ َٛی ثبؿٙذ ٚسٚصا٘ٔ ٝذت عٛال٘ی سا دس ایٗ ٔحذٚد ٜػپشی ٔی وٙٙذ .ایٗ ٘ؾشػٙزی دس یه ربٔق٘ 55 ٕٝ٘ٛ٘ ٝفشی ثٝ S f o e كٛست تلبدفی اص ٔیبٖ ؿٟش٘ٚذاٖ ٔشارق ٝوٙٙذ ٜثٔ ٝحٛس ٚوؼج ٝا٘زبْ ٌشفت. .8مًلعیت محديدٌ مغالعاتی v i h ٔٛلقیت ٔحذٚدٔ ٜغبِقبتی ث ٝایٗ كٛست ٔی ثبؿذ و ٝدس ٔشوض ؿٟش ص٘زبٖ ٚالـ ؿذ ٜاػت ٚعجك ؿىُ ٘مـ ٝؿٕبسٔ1ٜحٛس حذ فبكُ ٔیذاٖ ا٘مالة تب رٟبسسا ٜػقذی سا ؿبُٔ ٔی ؿٛد و ٝث ٝفٛٙاٖ ػقذی ٚػظ ؿٙبختٔ ٝی ؿٛد ،ایٗ ٔحٛس اص ػٕت ؿشق ثٝ ٔحّ ٝداٚٚد لّی دِزٛیی ٚاص ػٕت غشة ثٔ ٝحّ ٝحؼی ٝٙدٔ ٚحّ ٝلذیٕی ؿٟش ٔتلُ ٔی ثبؿذ.رٟت ٔحٛس ٔحذٚد ٜؿٕبِی – رٛٙثی ثٛد ٚ ٜع َٛآٖ دس حذٚد ٔ 815.32تش ٚ ،فشم ؿجى ٝث ٝعٛس تمشیجی ٔ 22تش ٔی ثبؿذٔ .مغـ فشضی ٔحذٚد٘ ٜیض ثٝ كٛست تلٛیش صیش ٔی ثبؿذ و ٝفشم پیبد ٜسٞ ٚب دس لؼٕت ضّـ ؿشلی ٔ 3.35تش ٚدس لؼٕت غشثی ٔ 3.65تش ٚفشم خیبثبٖ ٘یض حذٚداً ٔ 12.85تش ٔی ثبؿذ. www.SID.ir c r A D I S f ضکل -1مًلعیت محديدٌ مغالعاتی (مأخذ :وگارودٌ) o e ثب ٔغبِقبتی و ٝدس ٔحذٚدٛٔ ٜسد ٘ؾش كٛست ٌشفت ،ثب تٛر ٝث ٝایٙى ٝایٗ ٔحذٚدٔ ٜشوض تزبسی ؿٟش ٔی ثبؿذ ثیـتش وبسثشی ٞبی ٔحذٚد ٜكشفبً تزبسی ٔی ثبؿٙذ ٚوٕتش وبسثشی ٞبی فشٍٙٞی ٚتفشیحی دس فضب دیذٔ ٜی ؿٛد .دس رذ َٚؿٕبسٚ 2 ٜضقیت ویفیت v i h وبِجذی ٔحٛس ثب تلبٚیش ٘ـبٖ داد ٜؿذ ٜاػت ٚدس رذ َٚؿٕبس٘ 3 ٜیض ویفیت ٔحیغی ٔحذٚدٛٔ ٜسد ثشسػی لشاس ٌشفت ٝؿذ ٜاػت. جديل ضمارٌ -2كیفیت كالثدی تدوٍ محًر(مأخذ :وگارودٌ) كیفیت كالثدی تدوٍ محًر c r -وتبثخب٘ ٚ ٝآٔفی تئبتش ػٟشٚسدی -اػتمشاس فٙبكش اِحبلی ثش ثذ٘ٝ ث ٝفٛٙاٖ ثٙبی ؿبخق ٘ ٚـب٘ٝ اص رّٕ ٝػبیجبٖ ٞب، ؿبخق دس ٔحٛس ثب ٕ٘بی ػٍٙی وِٛشٞب٘،بٚداٖ ... ٚدس ٕ٘بی ثذ٘ٝ ثذ ٖٚسً٘ ٚفذْ تٛاٖ ؿٙبػبیی تٛػظ افشاد غشیجٝ A ٚرٛد تبثّٞٛبی ٔقشف وبسثشی ثب چؼجب٘ذٖ غیش لب٘٘ٛی افالٔیٞ ٝب ٚ اػتمشاس یبفتٗ ٞش یه اص آٟ٘ب دس تجّیغبت ث ٝسٚی ٕ٘بی ٚاحذٞبی استفبؿ ٞبی ٌ٘ٛبٌ ٖٛاص یٍذیٍش خبِی اص وبسثشی www.SID.ir ٚرٛد وبسثشی ٞبیی ثب ٕ٘بٞبی -اػتمشاس وبسثشی ٞبی اداسی- ٔتفبٚت ٚثب ٔلبِح ٔ ٚقٕبسی خذٔبتی اص رّٕ ٝثب٘ه ٞب دس ٔحٛس ٔتٕبیض اص ػبیش ثٙبٞب و ٝث ٝدِیُ ػقذی وٞ ٝش وذاْ اص آٟ٘ب ثب استفبؿ ایٗ تٕبیض ٛ٘ ٚػبص ثٛدٖ آٖ ،دس ٞبی ٔتفبٚت و ٝخٛد ایٗ فٙبكش وبٞؾ حغ لذیٕی ثٛدٖ ٔحٛس ؿبخق دس ایزبد خظ آػٕبٖ ٕ٘ ٚبیی ٔتٕبیض ثب ٕ٘بٞبی ٔزبٚص ٘بٔٙؾٓ ٘مؾ اػبػی ایفب ٔی وٙٙذ، تأحیش ٌزاس ثٛد ٜاػتٛٔ ٚ .رت ٞ ٚش وذاْ اص آٟ٘ب داسای تبثّٞٛبی D I ٔقشف وبسثشی ثب ف٘ٛت ،ا٘ذاصٚ ٜ آِٛدٌی ثلشی ٘ ٚبصیجبیی ثلشی استفبؿ ٔختّف ٔی ثبؿذ ؿذ ٜاػت. S f جديل ضمارٌ -3كیفیت محیغی محديدٌ (مأخذ :وگارودٌ) ٘جٛد پبسوی ًٙدٚچشخٛٔ ٚ ٝتٛس ٔؼذٚد ؿذٖ خیبثبٖ ثخبعش خبِی وشدٖ ثبس ٔغبص ٜدس صٔبٖ ٘بٔٙبػت دس ثبص ٜصٔب٘ی تشافیه ٘جٛد حلبس ثشای دٚس دسختبٖ www.SID.ir o e كیفیت محیغی محديدٌ v i h ٚضقیت ٘بٔٙبػت رٕـ آٚسی صثبِ ٚ ٝدس صٔبٖ ٘بٔٙبػت c r A ٚضقیت ٘بٔٙبػت وف پٛؽ ٞب ٚضقیت ٘بٔٙبػت ػغُ صثبِٝ .9یافتٍ َای حاصل اس آمارَای تًصیفی آٔبسٞبی ٔٛسد ٘یبص ثشای ٔحذٚد ٜاص عشیك پشػؾ ٘بٔ ٚ ٝثب ٘ؾش خٛاٞی ٔشدْ ( اص فبثشاٖ ٔشارق ٝوٙٙذ ٜثٔ ٝحٛس ،وؼجٔ ٝحٛس) كٛست ٌشفت. آسمًن فزضیٍ :1تٍ وظز می رسد ارتماء سغح كیفی عىاصز مًجًد در فضاَای عمًمی ضُز مًجة ارتماء ضاداتی يوطاط ضُزيودان می ضًد. جديل ضمارٌ – 4آسمًن فزضیٍ ( 1مأخذ :وگارودٌ) D I درصد گًیٍ متغیز ثؼیبس صیبد صیبد تبحذٚدی وٓ خیّی وٓ 83 83 6 66 68 .2تأثیز تعییه مکان ي فضای معیه ي محیغی مىاسة تزای مکث در عًل مسیز 66 82 63 62 6 .3تأثیز محیظ تمیش ي تُداضتی در ایجاد حس ضاداتی ي خزسىدی ضُزيودان 86 83 66 2/2 2/2 86 83 66 2/2 2/2 c r 88 66 6 2/2 S f .1میشان تمایل ضُزيودان تٍ عزاحی ویمکت َایی تزای وطسته ي استزاحت در عًل مسیز محًر o e v i h .4میشان تأثیز سًُلت دستزسی ي يجًد حمل ي ومل در استفادٌ اس محًر .5تمایل ضُزيودان تٍ عزاحی فضای سثش تیطتز در عًل مسیز محًر 86 A تزكیة روگی مًرد پسىد ضُزيودان تزای مثلمان َا ( اس جملٍ تاتلًَا ،سغل ستالٍ ،ویمکت ،تیز چزاغ تزق ي )... 82دسكذ پبػخ دٙٞذٌبٖ تٕبیُ داؿتٙذ و ٝاص سً٘ ٞبی ؿبد ٔ ٚتٛٙؿ اػتفبد ٜؿٛد ٚحذٚد 18دسكذ ٘یض فال ٜٚثش روش سً٘ ٞبی ؿبد تأویذ داؿتٙذ و ٝاص سً٘ ػجض دس تشویت ٔجّٕبٖ ٞب حتٕبً اػتفبد ٜؿٛد. جديل ضمارٌ -5تزكیة روگی مًرد پسىد ضُزيودان در استفادٌ تزای مثلمان َا(مأخذ :وگارودٌ) www.SID.ir متغیز گًیٍ درصد اس چٍ تزكیة روگی در مثلمان َا استفادٌ ضًد سً٘ ٞبی ؿبد ٔ ٚتٛٙؿ 82 ػجض 18 وتایج حاصل اس مغالعات تًصیفی ي تحلیلی در محًر سعدی يسظ ضُز سوجان وطان می دَد كٍ: عشاحی ٔ ٚىبٖ یبثی ٔجّٕبٖ ٔٙبػت دس ٔؼیش فال ٜٚثش ساحتی ٚآػبیؾ ٔشدْ ٔٛرت ایزبد تقبُٔ ٚاستمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ؿٛد. ٔغبِقبت ٘ـبٖ ٔی دٞذ اػتفبد ٜاص سً٘ ٞبی ؿبد ٚفشح ثخؾ دس فٙبكش ؿٟشی ٔٛرٛد فضبی ٔاٛسد ٘ؾاش ٔٛرات استمابء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ؿٛد. ثب تٛر ٝثٔ ٝغبِقبت كٛست ٌشفت ٝدس ٘ؾش ٌشفتٗ أىب٘بت سفبٞی ٔٛسد ٘یبص ٔشدْ (اص رّٕ ٝػشٚیغ ثٟذاؿتی ،آة ػشد وٗٔ ،جّٕبٖ ؿٟشی ٔٙبػت )... ٚدس ایٗ ٔحذٚد٘ ٜیض دس استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ دخیُ ٔی ثبؿذ. D I ثب تٛر ٝثٔ ٝغبِقبت عشاحی ٔٙبػت ٔجّٕبٖ ؿٟشی ٚفالئٓ سإٙٞبیی ٚسا٘ٙذٌی دس ٔحذٚد ٜاص رّٕ ٝخظ وـی فبثش پیبد ،ٜپبسویٚ ًٙػبیُ ٘مّی ... ٚ ٝفال ٜٚثش ساحتی ٚآػبیؾ استمبء حغ ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ؿٛد. S f تٛر ٝثٕ٘ ٝبی ػبختٕبٖ ٚدس كٛست ِضٔ ْٚشٔت ٚػبٔب٘ذٞی ٕ٘بٞبی ٘بثؼبٔبٖ خٛد اص آؿفتٍی ثلشی رٌّٛیشی ٔی وٙذ ٚدس ایزبد ٔغّٛثیت ٔٙؾش ٕ٘بٞب ٚدس ٟ٘بیت ایزبد حغ سضبیت ٚسٚحی ٝؿبداة وٕه ٔی وٙذ. ِزا ثب تٛر ٝثٛٔ ٝاسد ٌفت ٝؿذ ٚ ٜثب ثشسػی پبػخ ٞبی ٔشدْ ،فشضی H0 ٝو ٝفذْ ٚرٛد ساثغ ٝثیٗ استمبء ػغح ویفی فٙبكش ٔٛرٛد دس فضبٞبی فٕٔٛی ؿٟش ٚاستمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ سد ٚفشضی H1 ٝوٚ ٝرٛد ساثغٔ ٝقٙبداسی ثیٗ ویفیت فٙبكش ٔٛرٛد دس فضبٞبی فٕٔٛی ؿٟش ٚدس ٘تیز ٝآٖ ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط حبكُ اص عشاحی فضبٞبی ؿٟشی ٔٛسد تأییذ لشاس ٔی ٌیشد. o e v i h آسمًن فزضیٍ : 2تٍ وظز می رسد تًجٍ تٍ عامل فزَىگ ضُزی در عزاحی فضاَای ضُزی یکی اس عًامل مؤثز در ارتماء ضاداتی ي وطاط ضُزيودان می تاضد. c r دس پبػخ ث ٝػٛاَ ٚفشضی ٝد ْٚیقٙی تأحیش تٛر ٝث ٝفبُٔ ف ش ًٙٞؿٟشی دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی دس استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ،ث٘ ٝؾش ٔی سػذ تٛر ٝث ٝفبُٔ فش ًٙٞؿٟشی دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی یىی اص فٛأُ ٔإحش دس استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ثبؿذ. A www.SID.ir ومًدار ضمارٌ -1آسمًن فزضیٍ( 2مأخذ :وگارودٌ) 60 50 40 30 20 D I 10 0 S f o e v i h ٔغبِقبت ٘ـبٖ ٔی دٞذ ،اػتفبد ٜاص ٔلبِح ثٔٛی ٔ ٚتٙبػت ثب الّیٓ آة ٛٞ ٚایی ٔحذٚد ٜدس ٕ٘بی ػبختٕبٖ ٞب ٚ تزٟیضات ٔ ٚجّٕبٖ ؿٟشی ٔی تٛا٘ذ ٘مؾ ثؼضایی دس استمبء حغ ؿبداثی ٘ ٚـبط ٔشدْ داؿت ٝثبؿذ c r ثب تٛر ٝثٔ ٝغبِقبت تٛر ٝث ٝفضبی فشٍٙٞی تبسیخی سختـٛیخب٘ ٚ ٝػبٔب٘ذٞی ٚثٟجٛد اعشاف ایٗ ٔىبٖ تبسیخی یىی اص ٔ ٟٓتشیٗ فٛأُ استمبء ؿبداثی ٘ ٚـبط ؿٟش٘ٚذاٖ ٔی ثبؿذ. ٔ غبِقبت ٘ـبٖ ٔی دٞذ ،و ٝعشاحی ثشخی ٕ٘بٞبی ػبختٕبٖ ثلٛست رذا ٔ ٚؼتمُ اص پیىش ثٙب كٛست ٌشفت ٝاػت و،ٝ خٛد ٔٛرت ثی ٛٞیتی ٚث ٝعٛسی وٕشً٘ ؿذٖ ٘مؾ ٕ٘ب دس ٘ـبٖ دادٖ فشٛٞ ٚ ًٙٞیت ٚدس ٘تیزٛ٘ ٝفی حغ ثیٍبٍ٘ی دس ٔشدْ ایزبد ٔی وٙذ. ثب ثشسػی پبػخ ٞبی ٔشدْ ،فشضی H0 ٝو ٝفذْ ٚرٛد ساثغ ٝثیٗ فبُٔ فش ًٙٞؿٟشی دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی ٚاستمبء ؿبداثی ٚ A ٘ـبط ؿٟش٘ٚذاٖ سد ٚفشضی H1 ٝوٚ ٝرٛد ساثغٔ ٝقٙبداسی ثیٗ فبُٔ فش ًٙٞؿٟشی دس عشاحی فضبٞبی ؿٟشی ٚدس ٘تیز ٝآٖ ایزبد ؿبداثی ٘ ٚـبط حبكُ اص عشاحی فضبٞبی ؿٟشی ثب دس ٘ؾش ٌشفتٗ فش ًٙٞؿٟشی ٔٛسد تأییذ لشاس ٔی ٌیشد. وتیجٍ گیزی يپیطىُادات ساثغ ٝلٛى ٚثٙیبدى ٔیبٖ ؿٟش ٚؿٟشػبصى ٘ ٚـبط ٚػشص٘ذٌى ٚرٛد داسد .ثش ٔجٙبى ایٗ دیذٌب ٜاػت و ٝؿٟش ٚػیّ ٝاى ثشاى ٘یُ ث ٝؿبدى٘ ،ـبط ٚػشص٘ذٌى تّمى ٔى ٌشدد ٚاػجبة ؿبدى فشدى ،رٕقى ٍٕٞ ٚب٘ى سا فشأ ٓٞى آٚسد .ثٙبثشایٗ ٔی تٛاٖ ٌفت، ؿبداثی ٚػشص٘ذٌی ؿٟشی ،دػتبٚسد ٔ ٚ ٟٓثٙیبدی ربسی ؿذٖ ؿبدی دس ػغح ؿٟش اػت ٘ ٚتیز ٝآٖ ،ػشص٘ذٌی ٚؿبداثی www.SID.ir ؿٟش٘ٚذاٖ ٚاستمبی ٛٞیت ّٔی آ٘بٖ خٛاٞذ ثٛد .ثشای ایٙى ٝؿٟشٞب ثٔ ٝحیغی فشح ثخؾ ٚؿبد تجذیُ ؿ٘ٛذ ثبیذ ثش فٛأّی تأویذ داؿت ٝثبؿٙذ وٛٔ ٝسد سضبیت ٔ ٚمجِٛیت ؿٟش٘ٚذاٖ اػت .ثشای ؿٙبػبیی ایٗ فٛأُ ثبیذ دس وٙبس ٔشدْ دس فضب لشاس ٌشفت ٚثٝ فٛأّی و ٝدس ایزبد ایٗ حغ ؿبداثی ٘ ٚـبط ٚیب افضایؾ آٖ دس فضب ٔإحش ٞؼتٙذ تٛر ٝوشد .دس صیش ث ٝثشخی اص فٛأّی و ٝدس افضایؾ حغ ؿبداثی ٘ ٚـبط ٔإحش ٞؼتٙذ اؿبسٔ ٜی وٙیٓ: • اص آ٘زب و ٝخیبثبٖ ٞب ث ٝفٛٙاٖ پیؾ صٔی ٝٙای ثشای حشوت ٔشدْ دس ٔشوض ؿٟش فُٕ ٔی ٕ٘بیٙذٙٔ ،بؽش خیبثبٖ ٞب ٔی تٛا٘ٙذ ٛٞیتی سٚؿٗ ٚدٚػت داؿتٙی ثشای ٔشوض ؿٟش ایزبد وٙٙذ. ایٗ أش ٔی تٛا٘ذ اص عشیك اػتفبد ٜدسػت ٚث ٝرب اص ٔجّٕبٖ ؿٟشی ،اص لجیُ ٘یٕىت ٞبی ثب عشاحی خٛة ٚصیجب ،چشاكٞبی ثب اػتب٘ذاسد دسػت عشاحی ٚیظ ٜخیبثبٖ ٞب ،دسختىبسی ٚفضبی ػجض ٔقبثش ٚ ،دیٍش ارضاء ٚفٙبكش ٔٙؾشػبص ،خیبثبٖ ٔحمك ٌشدد .اػتفبد ٜاص ٔلبِح وف ػبصی ٚیظٔ ٜی تٛا٘ذ دس یىپبسچ ٝػبصی حٛصٔ ٜشوضی ،اص عشیك ثبسص ٕ٘ٛدٖ خیبثبٖ ٞبی ٚاكُ ثِ ٝحبػ ثلشی ٚیب تغییش وبسثشی اساضیٔ ،فیذ ٚالـ ؿٛد. • رٟت ٌیشی لٛی ث ٝػٕت ٙٞش٘ ،ؾیش اػتفبد ٜاص ٔزؼٕٞ ٝب ،آثٕٙبٞب ( فٛاسٞ ٜب) ٚ ،خّك ٌشافیه ٞبی ػبختٕب٘ی ٔی تٛا٘ذ یىی اص ػبختٕبیٞ ٝبی اكّی تٕبیض دٙٞذٔ ٜشوض ؿٟش ٔ ٚإحش دس ایزبد حغ سٚحی ٝؿبداثی ٘ٚـبط دس ٔشدْ ثبؿذ. • وبؿت سدیفی دسختبٖ دس پیبد ٜس ٚفال ٜٚثش تّغیف ٛٞا دس افضایؾ حغ آسأؾ ٘ ٚـبط ٔإحش اػت. • ثشای افضایؾ ػِٟٛت اػتفبدٔ ٜشوض ؿٟش ٚرزاثیت ِ ٚزت آٖ ث ٝفٛٙاٖ ٔشوض خشیذ ٚتفشیح ،ػیبػت ٞبی ٔشتجظ ثب پبسوی ًٙثبیذ اِٛٚیت سا ث ٝاػتفبدٔ ٜـتشیبٖ ٚثبصدیذوٙٙذٌبٖ ثذٙٞذ، • تضٕیٗ ٕ٘ٛدٖ آسأؾ رؼٕی ٚسٚا٘ی فبثشاٖ پیبد ٜاص إٞیت ثؼیبس صیبدی دس ایزبد حغ ٘ـبط ثشخٛسداس اػت .پٟٙبی ٔٙبػت پیبد ٜسٞٚبٚ ،رٛد ػبیٔ ،ٝىبٖ ٞبی ٘ـؼتٗ ٚحغ ٔحبفؾت دس ثشاثش رشیبٖ تشافیه ػٛاس ،ٜدس ػبخت ٔحیغی آسأؾ ثخؾ ثشای فبثشاٖ پیبد ٜحیبتی اػت. • ثشای ٔشٔت ٚاحیبء ػبختٕبٖ ٞبی تزبسی دس ٘ؾش ٌشفتٗ اكِٛی چ:ٖٛ تمٛیت یىپبسچٍی ٔقٕبسی ٚ ٚحذت عشاحی ٕ٘بٞبی ٔٙفشد ػبختٕبٖ ٞب. تأویذ ثش ػبصٌبسی دس عشاحیٔ ،لبِح ٚسً٘ ٞب ثشای ٘ـبٖ دادٖ ػبختٕبٖ ٞبی ٕٞزٛاس ث ٝفٛٙاٖ یه وّیت ٚاحذ دس ٘ؾشثیٙٙذ.ٜ • ٔلبِح دیٛاسٞب ثبیذ تٕیض ٚثی ٘مق ثٛدٔ ،ٜشٔت ؿ٘ٛذ ٕٝٞ ٚتزٟیضات ٚ ٚػبیُ ٔىب٘یىی ،اِىتشیىی ثال اػتفبد ٚ ٜتبثّٞٛب، اص آٟ٘ب حزف ٌشد٘ذ. • اٌش ٔی ثبیؼتی ٔلبِح ٚسً٘ ٞبی رذیذ اػتفبدٌ ٜشدد ثبیذ ث ٌٝ٘ٛ ٝای ا٘تخبة ؿ٘ٛذ و ٝثب ػبختبسٞبی ٔزبٚس ٔتٙبػت ثٛد ٚ ٜعشاحی ٕ٘بی ٔغبصٞ ٜب سا ،ثٛیظ ٜدس رّٛخبٖ ٞب ،وبُٔ وٙٙذ. • تبثّٞٛب ثبیذ عٛسی عشاحی ٚاػتمشاس یبثٙذ ؤ ٝقٕبسی ػبختٕبٖ سا تىٕیُ وشد ٚ ٜآؿفتٍی ثلشی سا دس ع َٛخیبثبٖ وبٞؾ دٞذ. D I S f o e v i h c r A www.SID.ir مزاجع [ٌّ ]1ىبس ،ن٘ ،ـبط ٚػشص٘ذٌی دس ؿٟش ث ٝوٕه عشاحی ؿٟشی٘ ،ـشی ٝؿٟشٍ٘بس،ػبَ ٞفتٓ ،ؿٕبس،39ٜف.1385 ،24-28 [ ]2خٙیفشٕٞ ٚىبساٖ ،حٔ ،ذیشیت ؿٟش ؿبداة ثب ٍ٘بٞی ثٔ ٝذیشیت أٛس فٕٔٛی ٚؿٟشػبصی ثب سٚیىشد ثٔ ٝقبسف دیٙی ٍ٘ ٚش ٜثٔٛی ،تٟشاٖ، ا٘تـبسات ػبسٌُ.2932، [3] Charles, montogomery," happy city,: transforming our lives through urban design".2013. [ ]4پبٔیش ،ػیشیُ ثیٔ ،تشرٕیٗ ٔلغفی ثٟضادفش ،أیش ؿىیجبٔٙؾ ،آفشیٙؾ ٔشوض ؿٟشی ػشص٘ذ :ٜاك َٛعشاحی ؿٟشی ٚثبصآفشیٙی ،تٟاشاٖ: دا٘ـٍب ٜفّٓ ٚكٙقت ایشاٖ.1389 ، D I [ ]5فاض ل ی ،وعمللهللا .1392 ،تللالت خ یابللاوی درآت ل ی بللش دللادی َ دللٍش در ای لشان ،تج للً و للُت اع مللاوی ،دللماري ،46-57 ،66 S f [ ]6فٕیذ ،حؼٗ ،فش ًٙٞفبسػی فٕیذ ،تٟشاٖ ،ا٘تـبسات أیشوجیش.1363 ، Dickey,M.T. The Pursuit of happiness, Journal of clinical Psychology. Vol. 54 (4), Pp 537-544.1999. ][7 o e [8] Veenhoven,Ruut, Data book of happiness. Dordrecht: D.Reidel Publishing Company,1984. [ٔ ]9حٕذی ،پٛساٖ"،سٚص٘بٔ ٝربْ ٚرٓ"..1392 ، [ ]15آگش ً ،س «،ع َل؛ وىصش تم دٍشي » ،تج ً ي دٍشداري ٌاَ ،یژي واتً ي دماري ي ،2سال دَت،دماري ی 135شداد.1379 ، v i h [ ]11صالحي اتیشي ،سی رضا ،تیز گشد "وسبهللا دُراٌا َ تسائل فشٌىگي دٍش"تاٌىاتً .اط ع رساوي (آتُزدي َ پژٌَشي) دُراٌا ،سال دَت ،دماري ،9ص.1386 ،3-12 [ٔ ]12قب٘ٚت ارتٕبفی ،فشٍٙٞی ٙٞ ٚشی ؿٟشداسی وال٘ـٟش تجشیض.3-2 ، [ٔ ]13یشصائی ٘ؼت فٟبدأٖٟ ،ذی ،ربیٍبٌ ٜشافیه ٔحیغی دس ٛٞیت ثلشی ؿٟش ،چیذٔبٖ ،ػبَ د ،ْٚؿٕبس ،4ٜف.1392 ،114-119 c r [ ]14تق سی ،ت ،صادقی ،س ،پای اری وماٌا در قالب رَاوشىاسی تحیطی ،اَلیه ٌمایش ت ی عغشافیا ،دٍشسازی َ تُسعً پای ار ،تٍشان.1392 ، [ ]15پبوضاد ،رٟب٘ـبٔ ،)1387( ،ٜمبالتی دس ثبة ٔفبٞیٓ ٔقٕبسی ٚعشاحی ؿٟشی ،ا٘تـبسات ؿٟیذی ،چبح ا.َٚ [ٔ ]16ختبثبد ،ػیذ ٔلغفیٔ ،حٕذ یبسصاد ،ٜػزبد ،ؿٕغ اِٟی ،ثٟٛٙؽ " ،رؼتبسی ثاش ا٘ؼابٖ ؿٙبػای٘ ،ـاب٘ٞ ٝابی ؿاٟشی ٘ ٚماؾ آٖ دس خٛا٘بیی فضبٞبی ؿٟشی"ٔ ،زّ ٝربٔق ٝؿٙبػی ٔقبكش ٔقبكش ،ػبَ ا ،َٚؿٕبس ٜچٟبسْ ،ف.1388 ،32-69 A www.SID.ir