ОҚО.Шымкент қаласы
№75мектеп-гимназиясы
Химия пәнінің мұғалімі:
Оспанова МаржанАуелбековна
2014 жыл
• Адамнан ғылым айла
асырмаған,
құпиясын құлыптап
жасырмаған.
Кел, бәріміз ғылымның тілін
зерттеп,
Бір жұмбағын ашайық
ашылмаған .
Электролиттік диссоциация
тарауына есептер шығару.
Білімділік:
Оқушылардың электролиттік
диссоциация тұрғысынан
қышқылдардың,негіздердің,
тұздардың қасиеттері
жөнінде білімдерін
жүйелеп,тереңдету,
қорытындылау.
І Ой қозғау
Сұрақ-жауап арқылы оқушылардың
білімдерін пысықтау
Заттар
Электрөткізгіштік
Электролиттер
Ерітінділері мен
балқымалары электр
тоғын өткізеді
Бейэлектролиттер
Ерітінділері мен
балқымалары
электр тоғын
өткізбейді
Фарадей терминдері
1833-1834 гг.
Майкл
Фарадей
(1791 -1867)
ИонКатионАнионЭлектролитКатодАнод-
Электролиттік диссоциация
теориясы
Электролиттердің
еру немесе балқу
процессі электр
тогын өткізе
алатын
зарядталған
бөлшектер түзе
С. А. Аррениус
(1859-1927)
жүретін процесс
1. Электролиттік диссоциацияэлектролиттердің суда ерігенде оң және
теріс зарядталған иондарға ыдырауы.
2. Электр тоғының әсерінен теріс полюсқа оң
зарядталған иондар жылжиды(катиондар),
ал оң полюсқа теріс зарядталған иондар
жылжиды(аниондар).
3. Диссоциация – қайтымды процесс.
Молекулалардың иондарға ыдырау
процесімен қатар иондардың молекулалар
процесі жүреді.(ассоциация)
Химиялық диктант
1. Ерітінділері және балқымалары электр тогын
өткізетін заттар ______
2. Ерітінділердің немесе балқымалардың
иондарға ыдырауы______
3. Электролиттік диссоциация теориясын
ұсынған ғалым______
4. Катодқа тартылатын бөлшек_____
5. Анодқа тартылатын бөлшек______
6. Ерітіндіге сутек катионын бөлетін
заттар_____
7. Ерітіндіге гидроксид иондарын бөлетін
заттар______
8. Ерітіндіге диссоциацияланған кезде
металл катиондары мен қышқыл
қалдығы аниондарын бөлетін заттар____
9. Қышқыл ортада түстерін қызылға
өзгертетін индикатор______
10. Сілтілік ортада таңқурай түске
боялатын индикатор______
1. Электролит
6. Қышқыл
2.Диссоциация 7. Негіз
3. С.Аррениус
8. Тұз
4. Катион
9. Лакмус
5. Анион
10. Фенолфтолейн
ІІ.Мағынаны тану
Тапсырмаларды орындау
арқылы білімді толықтыру
Артығын алып таста. (Бейэлектролиттерді тап)
О2
ҚАТЕ
NaOH
ҚАТЕ
Ca(OH)
2
H2 O
ҚАТЕ
NaCl
ҚАТЕ )
Mg(NO
3 2
ҚАТЕ )
Al(NO
3 3
NaҚАТЕ
2CO3
KҚАТЕ
2SO4
CO2
ҚАТЕ
CuCl
2
CaSO4
CaCO3
ҚАТЕ
FeCl
3
BaSO4
ҚАТЕ
NaNO
3
HҚАТЕ
2SO4
SО3
Cu(OH)2
ҚАТЕ
KS
2
Натрий хлориді кристалдарының
құрылысы қант кристалдары
құрылысынан мүлде өзгеше
• Ас тұзы суда ерігенде заряды бар
бөлшектер – иондар түзіліп,электр
тоғын тасымалдайды ал,
• Қант ерігенде зарядсыз бөлшектер –
молекулаларға дейін ғана
ыдырайтындықтан,электр тоғын
тасымалдай алмайды.
Күшті, әлсіз электролиттер
ν дисс
α
ν общ
электро
-лит
табиғаты
на
- t°
- с
-байланы
сты
Әлсіз
 < 3%

 дисс
 общ
Органикалық
қышқылдар
Н2S
H2SiO3
H2CO3
Күші орташа
3%<<30%
H3PO4
HNO2
H2SO3

күшті
>30%
Тұздар
Сілтілер
HCl
H2SO4
HNO3
HClO4, HClO3
ІІІ.Ой толғаныс
• Реакция
теңдеулерін жазып,
есептер шығару
Төменде келтірілгендер реакция нәтижесінде
қандай қосылыстар түзеді?Осы реакция
теңдеулері арқылы қышқылдардың қасиеттері
туралы қорытынды жасаңыз.
1
Zn + HCI→ … + H2↑
а) NaCI
2
CuO + H2SO4→ … + H2O
ә) ZnCI2
3
NaOH + HCI→ … + 2H2O
б) CuSO4
4
ZnCI2 + H2SO4→ … + 2HCI
в) ZnSO4
1.Ол болмаса
асыңның дәмі
кірмес,
Кім бар екен
ортада оны
білмес
2.Шыдасаң да
алты күн
ассыз мүлде,
Шыдау қиын
бұл затсыз екі
күнге
3.Ес – түссіз
адам талып
қалса кейде,
Иіскетсең есін
жияр ол лезде
(NaCI ас тұзы)
NaCI →Na+ + CI-
(Н2О су).
Н2О →Н+ + OH-
(NH4OH – мүсәтір спирті)
NH4OH→ NH4+ + OH-
Электролиттер
Негіздік және қышқылдық тұздар анықтамасын
беру.
Н+
ОНRMe+
Қышқыл
+
Негіз
+
+
Орта тұз
Негіз тұз
Қышқыл
тұз
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Үйге тапсырма
Электролиттікдиссоциация
тарауын қайталау
57 бет 2 сандық есептерді
шығару
Назарларыңызға
рахмет!