Chunk гэж юу вэ? Агуулга: •1. Chunk гэж юу вэ? •2. Хэрхэн chunk-г бий болгох вэ? 1-р хэсэг •3. Хэрхэн chunk-г бий болгох вэ? 2-р хэсэг Ямар нэгэн шинэ зүйл харахад заримдаа юу ч бодогддоггүй яг л энэ холилдсон замбараагүй эвлүүлдэг тоглоом шиг. Chunking гэдэг нь утгынх нь дагуу өөр өөр мэдээллүүдийг хооронд нь нэгтгэхэд тусалдаг оюун санааны үсрэлт юм. Логик дараалал бүхий бүхэл зүйл нь Chunk-ыг санахад илүү амар болгодог төдийгүй чиний сурч буй илүү өргөн хүрээ бүхий сэдэвтэй холбоход амар болгож өгдөг. Ойлголгүйгээр цээжлэх, өгөгдсөн мэдээлэл чамд юу болоод байгааг ойлгоход тус болохгүй эсвэл тэр мэдээлэл чиний судалж буй бусад сэдэвтэй хэрхэн холбогдож буйг ойлгохгүй байх. Бидний тархинд цээжлэх үүрэг бүхий 4 цэг байдаг. Бид аливааг хийхээр төвлөрөхөд энэ нь яг л бидний тархинд наймаалж байгаа мэт ажилладаг. Төвлөрөлтийн наймаалж нь тэрхүү 4 цэгээр дамжин бидний тархины өнцөг булан бүрт буй мэдээллийг цуглуулж тэдний холбоо хамаарлыг гаргадаг юм. Санаануудаа холбохын тулд анхаарлаа төвлөрүүлэх нь суралцахуйн нэгэн чухал хэсэг юм. Сонирхолтой нь бид стресстсэн үед тэрхүү наймаалж холбох чадвараа алддаг бөгөөд энэ нь бидний уурласан эсвэл айсан үед тархи ажиллахгүй байгаа мэт санагддаг шалтгаан юм. Бидний бодлын олон жижиг энгийн хэсгүүдийг холбож буй мэдрэлийн цогц үйл ажиллагаа. Шинэ хэл сурах Дөнгөж төрсний дараа ээж нь хүүхэд рүүгээ хараад ээж гэж хэлэхэд ээжийнх нь инээсэн төрх болон ээж гэх үг хүүхдийн тархинд холбоо үүсгэж чаддаг. Түүнчлэн энэ нь цааш тархины олон хэсгүүдтэй холбогдох юм. Хэл сурах хамгийн шилдэг програм нь дахин дахин давтах буюу төрөлх хэлтэй хүмүүстэй үргэлж ярих юм . • Өөрөөр хэлбэл chunks буюу жижиг хэсгүүдийг давтаад байх нь судалж буй зүйлдээ бүтээлчээр хандаж шилдэг нь болно гэсэн үг биш юм. Жижиг хэсгүүд нь тархийг илүү үр бүтээмжтэй ажмллахад тусалдаг. Тэдгээр санаануудыг нэгтгэснээр гол санаагаа гаргаж, тэдгээр бүхий л жижиг хэсгүүдийг бодох шаардлагагүй болно гэсэн үг юм. Хэрхэн chunk-Г БИЙ БОЛГОХ ВЭ? 1-Р ХЭСЭГ Listen Watch Pattern Сурахыг хүсэж буй зүйлийнхээ хамгийн энгийн жижиг хэсгийг судалж мэдэх нь ямар ч зүйлд чухал юм. Тархиндаа тухайн зүйлийнхээ талаар жижиг, жижиг хэсгүүдийг бий болгосноор тэдгээр нь нэгдэн бүхэл бүтэн санааг бий болгох юм. • Төвлөрч бодох шаардлагагүйгээр тархины эсүүд ажиллахуйц болтол жижиг хэсгүүдийг тархиндаа бий болгож дасгаснаар цогц хөдөлгөөн, санааг гаргахад амар болдог. • Энэ нь шинэ хэл сурахад их тус болно- үг цээжлэх буюу хэрхэн хэлэх, өргөлт нь хаана байх зэрэг, жижиг жижиг хэсгүүдийн бий болгох. Хэрхэн chunk-Г БИЙ БОЛГОХ ВЭ? 2-Р ХЭСЭГ Бүх салбар бага зэрэг өөр, өөр байдаг. Жишээ нь түүхийг судлах нь хими эсвэл каратагаас өөр байна. Энэ удаад биеийн гэхээсээ илүү оюун ухааны chunks-ын талаар ярилцацгаая. Нэгдүгээрт, чи хэсэгчлэн авч үзэхийг хүсэж буй мэдээлэл дээрээ анхаарлаа төвлөрүүлэх хэрэгтэй. Телевиз үзэж, утсаа байн байн шалгаж анхаарлаа саринуулаад байвал тархи мэдээллүүдээ нэгтгэж холбож чадахгүй . Наймаалжны тэмтрүүлүүд тархины бүх хэсэгт хүрч мэдээллээ нэгтгэж чаддаггүй байна. •Хоёрдугаарт, хэсэгчлэн ойлгохоор хичээж буй зүйлийнхээ гол утга санааг маш сайн ойлгох хэрэгтэй. •Ойлгох гэдэг нь санах ойд буй зүйлсийг супер цавуугаар хооронд нь наана гэсэн үг юм. Ингэснээр цааш өөр хэсгүүдтэй ч холбох боломжтой юм. •Ойлголгүйгээр chunk хийх боломжтой юу? •Тийм. Гэвч энэ нь цаашид ямар ч хэрэггүй юм. Багш ангид хичээл тайлбарлахад ойлгодог боловч хэрэв дараа нь өөрөө дахин уншиж давтахгүй бол шалгалтын үеэр бүгдийг мартсан байна. Гуравдугаарт, хам сэдвийг ойлгож мэдэх.юм. Тухайн судалж буй сэдэвтэй холбоо бүхий бүх мэдээллийг судалж мэдэн, өргөн цар хүрээнд харж давтсанаар дараа нь илүү амар байх юм. Энд харагдаж байгаачлан жижиг хэсгүдийг мэдсэнээр том зургийн ерөнхий санааг ойлгоход тус болж байгаа юм. Ямар ч зүйлд хамгийн гол хэсгийг агуулж буй хэсэг гэж байдаг билээ. Эцэст нь, зарим жижиг хэсгүүд дутуу байсан ч гол зургаа харж чадаж байна. •Focused attention- төвлөрөлт •Understanding- ойлголт •Practice- дадлага Эдгээрийг нэгтгэснээр судалж буй зүйлээ бүрэн төгс мэдэж, ойлгож чадах юм. Эдгээр нь chunk бий болгох болон тэдгээр chunk –уудыг нэгтгэн сурч буй зүйлийнхээ талаар томоохон санааг гаргахад дөхөм болох юм. •Recall- давтах •Illusions of competence- чадвартай байх •Mini-testing- сорилт •Value of making mistakes- алдахын үнэ цэн Ном эсвэл тэмдэглэлээс аливааг судлах хамгийн энгийн арга нь дахин унших юм. • Давтах Уншсаныхаа дараа номоо хол тавиад уншсанаасаа юу санаж байгаагаа санах гээд үзээрэй. Recall! Диаграм зурж, хооронд нь холбон , холбоо хамаарлыг гаргах нь хамгийн шилдэг арга юм. Гэвч хэрвээ chunk – уудын хооронд холбоо гаргах гэж хичээх нь илүү хэцүү болгоно. Яг л шатрын энгийн алхмуудыг мэдэхгүй мөртлөө хэцүү тактикийг сурахаар хичээж буйтай адил юм.