ﻤﺤﺭﻙ ﺍﻝﺼﺎﺭﻭﺥ
ﺫﻭ ﺍﻝﻭﻗﻭﺩ ﺍﻝﺼﻠﺏ
ﻤﻥ ﺍﻝﻨﻅﺭﻴﺔ ﺇﻝﻰ ﺍﻝﺘﻁﺒﻴﻕ
ﺘﺄﻝﻴﻑ :ﺭﻴﺘﺸﺎﺭﺩ ﻨﺎﻜﺎ
ﺘﺭﺠﻤﺔ :ﻤﺤﻤﺩ ﺍﻝﻌﻭﻨﻲ
ﻤﺤﺭﻙ ﺍﻝﺼﺎﺭﻭﺥ ﺫﻭ ﺍﻝﻭﻗﻭﺩ ﺍﻝﺼﻠﺏ
ﺘﺼﻤﻴﻡ ﻭ ﺍﺨﺘﺒﺎﺭ.
ﺍﻁﺭﻭﺤﺔ ﻗﺩﻤﺕ:
ﻝﻘﺴﻡ ﺍﻝﻬﻨﺩﺴﺔ ﺍﻝﻤﻴﻜﺎﻨﻴﻜﻴﺔ.
ﻜﻠﻴﺔ ﺍﻝﻬﻨﺩﺴﺔ.
ﺠﺎﻤﻌﺔ ﻤﺎﻨﻴﺘﻭﺒﺎ.
ﻗﺼﺩ ﻨﻴل ﺩﺒﻠﻭﻡ ﺍﻝﺒﺎﻜﻠﻭﺭﻴﻭﺱ
ﻓﻲ ﻋﻠﻡ ﺍﻝﻬﻨﺩﺴﺔ ﺍﻝﻤﻴﻜﺎﻨﻴﻜﻴﺔ
ﺘﺎﻝﻴﻑ :
ﺭﻴﺘﺸﺎﺭﺩ ﺃﻻﻥ ﻨﺎﻜﺎ
ﺍﺒﺭﻴل 1984
-2-
ﺍﻫﺩﺍﺀ:
ﺃﻭﺩ ﺃﻥ ﺍﻋﺒﺭ ﻋﻥ ﺨﺎﻝﺹ ﺘﻘﺩﻴﺭﻱ ﻝﻜل ﻤﻥ ﺍﺸﺭﻑ ﻋﻠﻰ ﺇﻋﺩﺍﺩ ﻫﺫﻩ ﺍﻷﻁﺭﻭﺤﺔ
ﻭ ﺍﺨﺹ ﺒﺎﻝﺫﻜﺭ ﺍﻝﺩﻜﺘﻭﺭ B.R. Satyaprakash :ﻭ ﺍﺸﻜﺭﻩ ﻋﻠﻰ ﺘﺨﺼﻴﺹ ﻭﻗﺘﻪ
ﻭ ﻤﺠﻬﻭﺩﻩ ﺍﻝﺸﺨﺼﻲ ﺍﻝﺫﻱ ﺒﺫﻝﻪ ﻗﺼﺩ ﺍﻋﺩﺍﺩ ﻫﺫﻩ ﺍﻷﻁﺭﻭﺤﺔ.
ﻜﻤﺎ ﺍﺸﻜﺭ ﻜﺫﻝﻙ ﺍﻝﺩﻜﺘﻭﺭ S.Balakrishnan :ﻋﻠﻰ ﺘﺩﺭﻴﺒﻪ ﺃﻴﺎﻱ ﻋﻠﻰ ﺒﺭﻤﺠﺔ ﺍﻝﻤﺨﺭﻁﺔ
ﺍﻝﺩﻭﺍﺭﺓ ،ﻭ ﺍﻝﺩﻜﺘﻭﺭ D.M. McKinnonﺍﻝﺫﻱ ﺘﺠﺸﻡ ﻋﻨﺎﺀ ﺤل ﻤﺸﺎﻜل ﺍﻝﻭﻗﻭﺩ ﺍﻝﺼﻠﺏ.
ﻭ ﻜﺫﻝﻙ ﺘﺸﻜﺭﺍﺘﻲ ﺍﻝﺨﺎﺼﺔ ﻝﻠﺴﻴﺩ Blair W. Nakkaﻋﻠﻰ ﺘﻭﻓﻴﺭﻩ ﻝﻠﻭﺴﺎﺌل ﺍﻝﺤﺎﺴﻭﺒﻴﺔ ﻭ
ﻤﺴﺎﻋﺩﺘﻪ ﻓﻲ ﺇﻋﺩﺍﺩ ﻭ ﺘﻁﻭﻴﺭ ﺍﻝﺘﺭﺍﻜﻴﺏ ﺍﻻﻝﻜﺘﺭﻭﻨﻴﺔ ﺍﻝﻀﺭﻭﺭﻴﺔ.
-3-
ﺑﺴﻢ
ﺍﷲ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ.
آ ا:
إ أ ل اس ر#رد !آ ل
ا*&ار) ا ( ' ا&اة و إ و ا,-د. +رت أن
ا&.م ر 23! 4-د &م ا -ا 5 363!63
!) &3آا( ر) ا ) 1984 2إذن ?>* ( 4
و ه &د C3Aأ A 4B 5 -ة اE#ب ا
و I&*Bأو GHا&A 5Fن أ! A,ر EKو J(+إ
ا و ا Mو اEBLر و E-أ&Kار ا &م و ا'3ت
و ا 56 3&&6ا Oا 3ENو I&*Bا Oا P3 6!Lو ه
و ء ا &م اIة PS R'+ا أ و 5 +ا,-Lدة
ا'*& 5ه TFا'3ت ،
وه TFا>+ L -ج 5إر .ا 2W-اBNى Y3Sأ!
+ول هFا ا&\&ع &ا! 4Eا Zا* و ءت *&
ا> ,و ه دLت ا\ 3و اM* 3W336
] 4+Aا3SNن ا3\ . 5Fت ^A3
ام.
و و أ` ا&ا! Mا( 5 3'3Eا&\&ع 4 3I,ا'3.
&- 3Aم ا* 3وا&\ 3a3و ا>( 3(3و ه P3ة
2+و 5 K L +أراد أن 3* bA
و +آa M3ك Iرو c BاEBر Tا 2.Nو ه& S
أو c ،إق Iروخ &a!) '3'Sا`,ء( ...
&6ن آSآ. 3!c S
و ا 6 +ا& 5 h3ا gو ا!' 2ا+3a+ 63
و E +3#+ه TFا -و اAم 63ور Sا.g
aا&!.
ا&3ن ا / 3.#اOب 2008/03 :
-4-
ا :1
ه ا أه اف أو :
أو :ا #+ا 12ي /ا).ل ا +,آت ا )ة ذات ا %د ا ،"#
:3ا 8م 5 6رات 96 88:ف إ<اء 8ر 3ا AB2ا ># ? 9#@ +,ا C52,
. D13 96
:Fإ<اء D Kت @ #آ 3/ Jت ا %د ا "#وا HBIا +,# 29ك
96ف ا J ?Lدود .MD
و Jأه ا 9Lا LK : D3Fا O52ا +,# N88+ك )% ) M6 8Dة ا ?L
6ا V+6 (JQا +D M3د J @,Uا Kا Fا Sرع ،ا W ،@Sا رع
ا 8ى ا ي ?[SDا روخ MY#6أ2ء ا [ان ا N88+
و أ ا AB3ا ],إ J 9ل ها ا 2@ 9,% 9آ M Jاه,م U,6ل
]ار ^Dا 9اة.
+ 1.1ك ا روخ
ا +,ك ا رو ` Nع ه ا وا J6 J :ا +,آت ا D Kة ا _, N
درا 5DU 9ل 2 12ا b J `,ف هاة ا ار ،^Dوآن ,KSD
أ bdق ]روخ ذو آ 2 #آ e#وذو W 9 [%إ ارع %ى %ر 500
5S26د ود 8 @ Dر ب NL 95ا ,U J B,ع 50إ.+<3 %b
2.1ا %د ا "#
ا %د ا "#ا ,KS,ه+ NL 2ك ا روخ +ر NLا Iا#@ M
ا 9اة i8Lن Q,ا Mا ,ا`C Kه NL ,KSD N/ M#ا ار ^Dا .D/SK
إ` Lإ ا J/ W M3ه2ك [Kت Lة :ل <د Mو دود MDو ه W:إ<اء
درات U6 @ D13رب [: 85ل 3ا Aا:ا M%و%ت :ارة ا :اق
و %ت Kل ا :اق و أ ا ا Cات ا 5S3 ) J@ U2ا j,آ Sإ ا QI,ل
ا 9 3/,ا ا %د.
-5-
ربU ا3.1
(Static Test N3/ ر5 ة اl2 إ@ اد,: "<SD ك+ ر5 إن ا
، ر5 ة اL #b ك+, ا9U2D N اKLة ا ا8# ]س ا% J J/, Stand)
92,% و ر9,Il W 96n B69رة آ. إ إKLة ا ا8 ار ا8 D+ WD V+6
. ب+ 6 9U K و92DQI W 52 3و/ ا[ اآ" ا6
"S3 ) oDb J@ MD ر دود5 <" اS د% اHB LK إن
ىS #@ اث )ات: إNl8 ك+, اHB LK و. لQI, إ اSآj, ا
. (رU2+ )اM KL J ?L# و+ NL رU2+ ا
-6-
ا ا : N3Fا .D12
] 1.2روخ ا %د ا "#
+ Q,Dك ذو و%د ],3 "#ذ< bS56 Nا آ" V+6ا WlD M3أي <Qء
+ك
M3/,Lا5@ qرة @ LY Jا:اق ا 8 D+,ا " ا %د ا MBI6 "#
ا 29ا +,دة :S,ا :اق W .إن ا:اق ا 8ا " دا ا )Y A2D Lزات
ذات :ارة < Kو ا 8 Nف @ 5ا ه V+6إن SD 9,,ه?DS NL W
ا )زات إ أ @ %وج . 2/,أ ا U2+ة أو ا U2+ر ه Nا @8ة ا )ى
I,وط ا ه )و/ن دا ا +,ك أ ا @8ة ا 5/ى /Lن ر< .(Mو 5أ @#,
ا :اق @ D, oDb Jر آ/D o@] 5@ NB69ن )] 2+n6 n+ة
Uة آ 5رود اqد .F
إن ا +ا +, D12ك ا روخ OK6 "<Sا [S5ت 3 V+6ض 6ن
ا6 o#KD qروخ .N Fو أه ,ها ا ر % 88: 9`Lت ا ,دودD
ا 1 J v#I Nإ NL 10ا J B,ا W8ا . F,
]روخ D N Fض MLا HBIا :
)+D - (1ق ا %د ا:ا %آ وK oLد ا @ ا . NB,/
) – (2ا ,اد ا 38 ?lI #@,ن ا )زات ا .#/
) – (3ا /:آت K2
) – (4ا :اق و oLا )ز دا ا +,ك و ا U2+ر
) ?,< – (5ا nوط : NLا8ار.
-7-
) , – (6د ا )زات UDي و 6 W12 i,3 oLون أي ] ات أو %Kت
) – (7ا 5@ oLا ه أ:دي ا . K5
) @ – (8ا )زات و `)[ 9و آ 9LFآ 5@ ,12 9#آ + ?b8 J ?[8ر
ا U2+ر و ا ه
) – (9ا @ دا LYا :اق WDوK oLد آ B,از.3
Wا.dرة إ آ اLا`ت إ` 2@ Lا lورة.
2.2ا %د
1.2.2ا 3/,ت
NLو%د +ك ا روخ ا 9اة "UDا JK6 qا @5ر KLا 3/,ت و92,
و در< اqن و ى {9# 9#6%ا و Dودود.9D
و ا %د %ه ا را / ?lIDه ا nوط.
/Dن و%د ا +,ك / Jا B,ة )+Sق( آ%د : 6%اق و دة jآ Sة
3ات ا 5م و 5S3 D + WDا /Sإ ا 2ات "S:ا HBIا %د
ا Y,ب 9Lو 5KDها ا i#Iاqآ< Fدة :3 Jا ,دود Dا @ 6 ،#أن )
5S3ا j,آ Sإ ا QI,ل @ NL jوج ا 2ا ،CV ،Aو Kل ا :اق r ،
،و آ ,ا ,اد ا 5#ا [,ودة أو ا Iر< Jا ه .
آ ه ا . 6 8: 9U K W ]2K
2.2.2ا :اق
Kد ا :اق ا 3 @ #@ 25 `,ات ا 5م ) (KNO3واqوآJUS
)،(O2
و
اوز أو ا
ل ا ارة ) (C12H22O11و اد ا ا:
a C12H22O11 + b KNO3 c CO + d CO2+ e H2O +f K2CO3 + h C + i O2
: K2CO3آ36ت ا 5م.
ا K,ت a Jإ 5S26 o#K iا j,آ Sإ ا QI,ل و ا K,ت cو hو 5 Y i
/ن . K2
Jل ه ا K,د |lDإن ا 2ا Aا / 5 Y NO,K2O : F D3Fن
. #,9
إن K LKد ا :اق S: J J/,ب آ ,ا +ارة و أ: %ارة 2/,إن
Dإ 9ا :اق و 8ار آ ,ا +ارة D + WDاK J %[3د ا ازن
ا +اري ا :N
)ش (2.2
-8-
@ ادd اF, ne ،ni وN ا ا#@ U2 و ا#@, اد ا, 6 o#K P وR إنV+6
. ة: #@ آU2 و ا#@, ] ا2K# , ا
ل/ اري+ اK, ا5KD =
: ا#/ د اK, اoL ل و/ ]I ارة ا+# :, اK, ∆ اh¯
: أنV+6
(Enthalpy of transition /mole) . ل/ اري+ ن ا,/ =ا
. ك300 N وهK<, ارة ا+ = اT1
( Adiabatic Flame Temperature AFT )# ارة ا ا+ ا6 = Tk
(Specific Heat at Constant ل/ i)l ا6 2@ ]I ارة ا+ = ا
Pressure/Mole)
ات3 J 65 لNB,/ د ا @ اK NL N6S: ذج,3 #@ ي+D (A) o+#, ا
. /S اJ 35 ? م5 ا
-9-
ا ) /nش 8 ?lD (2.2ر J6 3ا S+ب ا 12ي و ا 8 N5DUس :ارة ا @
6ا +ارة ا ا #ا 5S3 )6 ) U2ا j,آQI,# Sل آ J5D ,ا 3.2/n
Jل ا F,ا |lD N35,أن إ :ا [83 Nا +ارة ا D8ا+ #@ oLر ا "S2ا D{,
ا 5S2ا /D Nن 5S3 9Lا j,آ Sإ ا QI,ل 26.7/73.3و /ن Kد ا :اق ه: 2
)C 12H22O11 + 9.6 KNO3 7.2 CO2+11 H2O +3 K2NO3 +3 N2 (2.3
ﺃﻤﺎ ﺍﻝﻨﻘﻁﺔ ﺍﻝﺘﻲ ﻴﺘﺤﻭل ﻓﻴﻬﺎ ﺍﻝﻜﺭﺒﻭﻥ ﺇﻝﻰ ﺃﻭل ﺍﻭﻜﺴﻴﺩ ﺍﻝﻜﺭﺒﻭﻥ ﻓﻬﻲ ﺘﻭﺍﻓﻕ ﺍﻝﻨﻘﻁﺔ ﺍﻝﺘﻲ ﻴﻜﻭﻥ
ﺍﻝﻤﺅﻜﺴﺩ ﺇﻝﻰ ﺍﻝﻤﺨﺘﺯل ﻴﻤﺜل 63.9ﻋﻠﻰ 36.1ﻭ ﺘﻜﻭﻥ ﻤﻌﺎﺩﻝﺔ ﺍﻻﺤﺘﺭﺍﻕ ﻓﻲ ﻫﺫﻩ ﺍﻝﺤﺎﻝﺔ:
)C12H22O11 + 6 KNO3 9 CO + 11 H2O + 3 K2CO + 3N2 (2.4
- 10 -
و ا 5S2ا +,# 96 K,ك ه3 65 N2KD 35/65 Nات 6م و / 35و /ن Kد
ا :اق ه 2آ :N
C 12H22O11 + 6.28 KNO3 8.29 CO+ 0.56 CO2+11 H2O+3.14 K2NO3
+3.14 N2
)(2.5
إن Q, #+ات +ك ا روخ J5Dا 5S2ا n,ر إ 9أ@ J 5K #أ JS:ا "S2و هN
اqآ Fا@,دا 5% Jهاة ا ار.^D
ه2ك @ أ WDأ JK6ا @5ر #+ NL D:ا Q,,ات ا F,و o#KDا K,6 qل
ا زن ا )# N ,زات ا M,S3) U2ا .( M’ K,و K J M6S: WDد ا :اق و Jا زن
ا : #@ A3 / N ,ة و ه آ :N
)(6.2
V+6أن @,U i ,j ,k :اL _6د Dو nا Kد ا N ,و tه,U Nع ا @qاد ا ,
أ 5S3در<ت ا +ارة ا 93L k ]Iآ ,9 ,أ ى JK6 Cا @5ر oL #+ NL
ا Sا Bا )l3 #68ط و ه Nا 8Lت ا ,رة @ 5ا ه و D + WDا k ,8و oLا K,د :
)(7.2
) 5S2 6ز F, k N Fدا :ار.i8L D
و + 9,%د ا J %[3در<ت ا +ارة ا )# Cp ]Iزات ا U2آ @ : #ة آ: N#D ,
- 11 -
)(8.2
V+6ان’ 6 F, Rا )زات و:
)(9.2
J/ ,9در< ا J 6Kل رأL 2Dن ا 6Kا 2@ #U 88+درا ا 8Lت @2
ا U2+ر Lق ] V: Nأن در<ت :ارة ا )زات ه2ك ,# /n6 OI2س )آW ,
درا ذ > ( 8:و L M2ن J/,D Cpأن "K#Dدور دا :ار ، Dوا J M3ا oL #+ J/,,
@ oDb Jا,Kل Kت ا 3و 6ا ا [8] #آ ,أن /n6 b5l U3آف J/,D
ا +ل @S: oDb J@ 9#ب Kل Y oL k ,%زي @ 5ا U2+ر )ا 13ا o+#,ب( آ,
ا Uرب أ _5أن ) ,%ا /D k K,ن Mآ 5ا @U2: 2ر Iو +6 Nbب %ر
15در< و ذو )] :Sة ] [9و ها ا 2ع Jا @ ,KSD <2+دة "DU NLا +,آت
%ا آ".
: K N86اري J 6ا.dرة إ Mو o#KDا K K,6 qل ا :اق r :و D + WD
@دة ، N5DU /n6و ه آ > @5رة @ Jدا ] 3/,6ت ا %د ا "#و. Kl6وط
L)6 o#Kا :اق .وه ا nوط Wlدر< :ارة ا %د ا B 5و `)U: iة ا :اق و
@ وج ا )زات ا |[ #@ U2ا %د ا ) "#ا آ أ :ا ، (N%ا J, M3ا lورة ,6
آن ا Q,ج J6ه 13ي NLا K,د ? ا Uرب و ا 5رات 96ف K D +ل ا:اق
%د .و ا K,د ا N5D8 /n6 N[Kا K J6 %Kل ا :اق و ا .i)l
)(10.2
V+6أن aو nا D + WD _6ه ، 5DUو U: i)` F,D Poة ا :اق .و اqس nاو
ا 8ة +36 38 nار 2+2ا F,ا K 6 i)l# N35ل ا :اق و ه /D 5 Yن
+ 6 i5ارة ا %# B 5د ا . "#أ ا 5@ M3L a K,رة @ Jدا ا +ارة ا %# B 5د
و ا . i)lو Jل ا K,د ) 1: J/,D (10.2أن Kل ا :اق < S:س 5
ا 8ة V+6 nآ ,#ار 9,% _Kإ و أ@[_ ) K NL ?Dل ا :اق و ا i)lو ه
NL ) M2@ A2Dآ ,ا )زات ا +رة ا . U2
وهCD ,ان أ K6 lDأ V: J W: < 5KDا NL Cا i)lا ا L) N#ا :اق
ل Kl6أ<Qاء Jا .3F
2KLاI3ض 8 n ,%رب ا QDداد Kل ا :اق ا`[ا 6و v%D %ا :اق . :
> Lن W1Kأ3اع ا %د i)` K 9Dذو %ة أ اوح 0.3 J6و [10] 0.6
و |+ WDها ا oDb J@ Kإ<اء %ت W 5DUو oLا K,د ا :
- 12 -
) r = ro ( 1 + Ku
)(11.2
V+6أن 5DU 6 kو @ F, uا )زات .
55: 3.2.2ت ا %د
9 WDا %د ا 65 i# oDb J@ "#غ +S Jق ا j,آ Sو 34غ +S Jق ا QI,ل
< [#ا JIS Wا NL i#Iو@ء "2ا در< ا 93ر " % NL M5] Wص و
Dك 5د :ا J @ Nا W JQاIا< M5 % J Mو ` M2DQIا . 6b
ا |`D (4.2) /nا/.qل اqآ @. Fا ID Nه ا %د ا . "#
وا 8,س ا Nqر J /.ا/.qل ه .ة ا 6 ?Lا JQن .ة ا %@ 9 ?L
:S,6ا :اق NLآ . 1+
ش 4.2
و ا/.qل اqآ Fا Iا ه Nا % N[K Nة دQ ?Lا D Dاو %2أو 6آ ,ه `| NL
ا . (5.2) /n
- 13 -
JQ ا
6 9U2 N ? اL ة ا. ا " و8 ل ا/. أv#I :5.2 /.
MB رج وI ا+3 N# اق ا ا: ب ا53 ذو أ/n ك ه ا+,# #lLq ذو ا/n ا
ا [ل إ5S26 lD أo#KD ي وDاQ اق: اM3 اJQ ا6 ?L ة اn6 o#KD NL D12 ا
: دK, اoL ه وD + WD B 5 اق ا: ا:S ض وK ا
Ab = π
[L(D
o
+ Di ) + 0.5 ( Do - Di² )
]
(12.2)
K[8 N# و ا اN<رI [ ا8 ن اF,D Di وDo و،د% ت ا55: لb J@ 5KD L أنV+6
، N ا ا#@ د% ا
ن/ اق: ا:S ( و6.2 /.) ك+, د دا ا% ل ا/. أJ ا/. ل,K اJ/,D و
: د اK, اoLو
(13.2)
Ab = π { Lo ( Do + Di ) + Lc/4 [ 3 Do - 1/2 ( Di - Do ) ] + 1/4 [1/4 ( Do + Di )² + D²o - 2Di² ] }
- 14 -
(6.2) /.ا /nا K,ل ا ي @ ,KSDدة + NLآت ا روخ.
و ا K,د ن ) J/,Dه oDb J@ ,ا,Kل ا K,د )+# (11.2ل @ :S #ا :اق
ا : Ab(t) N1+#
)(15.2
V+6ان F,D tو :ة ا 6 2 JQا Dا :اق .
ا J, M3ا W9,ا 8ل أن ه ا K,د ت J@ 5Kا :اق ا N F,ا ي Dض MLأن 6ا Dا :اق
5أ Q /n6اS #@ Jى آ :Sا %د ا ."#
و 5Kآ > @ LY i)` Jا :اق و .ة ا ?Lا D Nه ا +,ك آ2 ,ى . 8:
إن آ LFا %د ρpو آ LFا 55+ت 5KD ρgان Qن إ`Lن 5Fن أه . ,9,و88: NL
ا86[ ,9L qن Jا :2ا D12و 5DU J/آ LFا 55+ت ا J #86 %آ LFا %د.
و آ LFا %د ا 5S26 [5 N F,ا j,آ/ Sا QI,ل ،و ,6أن آ LFا ,دV+6 J#I J
آ3 LFات ا 5س .ρKNO = 2.11 g / cm :
وآ LFا .ρSucrose = 1.58 g / cm :/S
3
- 15 -
: د اK, اoDb J@ i#I# #/ اLF/ س ا% J/,D M3L
1/ρp = fo /ρo +
ff /ρf = 1.888 g / cm3
(16.2)
5S3 3 وإذا أN ا ا#@ N#/ اi#I اJ لQI, ا5S3 وSآj, ا5S3 نF, ff وfo أنV+6
NL 5 5S26 K LF آN[K 5S2 ا3 نL N88: د% وNL لQI, ا/ Sآj, ا5S2 آ35/65
. N F د% وNL B, ا
- 16 -
ا D13 :3ا U2+ر )(Nozzle Theory
إن 8L #+ت ا ه N@ Sدرا ا 8Lت ا )ز Dا [)l2,ا:qد Dا K5و ه2ك
ا ف N88: oL J6و أ N Fن ا oLا +D % N88+ي @ #B ]2و ] 5#و
2ى ذ > NL 6ا ل ا . 8:
W9درا 8Lت ا )زL 5@ Dه +ك ا روخ D +أرK K6د ت < أ LK NL
HBا ه و ه: N
*ا ,ار.D
* .ة ا QKم.
*ا [.%
*Kد ا ) +ا `?(.
وه ا K,د ت ,KSأو NLآ" ا ه )6ض ا +ل أb @ %د Yزي أو
وج Yزي و CDها ا )ض إ H#8 K6ا Kا %ا |[ 3n J@ U2ا ه
وا`[اب ا Iوج ا )زي و Sب ا )ز Jأآ,S Y Jح 96او Sب :اري Y
.ML W/+
1.3
ا oLا U2+ري
إن و] : vا NL oLأي N@ S M2 [83ا Iام و` Kا 8ار آK`# K<,ت
ا qى .
Kد ا [ x J[83 J6 oL 5S2 6 %و V+6 yأن H%2ا [ %ا ا jD #دي إ H%2
ا [ %ا +آ و ه #@ [Kا /nا : N
)(3.1
) hx – hy = ½ ( v²y - v²x ) = Cp ( Tx-Ty
#@ F, T,v,h V+6ا ا Nآ Jا +ارة ا ) 2/ا ، (5 F3ا ،@Sدر< ا +ارة.
و در< ا +ارة D + WD Toه K Jد ا [ %ا :
To = T + v² / 2Cp
)(3.2
+ 5S2 6ل L oL L/ن وف :
ا آد /ن و oLا K,د ا :
)(3.3
و/ن @ U NLل ا ت )ز آ آNL ,
ا K,د :
)(4.3
- 17 -
) ¯a = √ ( k r t
V+6ان 6 rا )زات .و @ د خ +Dد @ % ,S% oDb Jر @ ا @ #@ oLا ت
ا K`,
¯M = v / a
)(5.3
و Jا K,د ت ) (3.2و) (4.3و ) D + J/,D (5.3ا J6 %Kدر< ا +ارة و @ د خ آ: N#D ,
)(6.3
To / T = (1 + ( k-1 ) /2) M²
Jل ا 38ن ا ول و ا /2D # N3Fا +ارY Q, J/,D Dز آ +6ار Mا ]IوoL
Kد :
)(7.3
و Jه ا U2وK Jد ا ، +
@ د خ #@ |5ه ا nآ: #
L P = ρRTن ا i)` J6 %Kا 8ار و ا LF/و
)(8.3
)(9.3
إن ا,Kل ا K,د ت ) (6.3و ) (8.3و) LK J J/, (9.3ا Iاص ) (ρ,P, Tدا
Uل N8Lإذا آن @ د خ و < ?,اص ا 8ار . #KوK Jد ا [oL 5S2 6 %
:اري ) D + J/,D (3.1ا +ارة ا ا 8 #ار آ: N#D ,
)(10.3
ho = h + v² / 2
Jا :2ا L BDQن رآد ا ,/ن ا +اري او ا 5 F3ه ا آد ا ي M88+ "UDاذا W
jb5ا oLإ DYا /Sن .و 1: J/,Dأن HBها ا 8ار)( Po, ρ, To
6 [5آد ا +ارة ا 2/ا J 5 F3ل ا +ارة ا ]Iو Kد ا ` Kو J 91D
ل ها أن آ ] Jه ا HBIه: V: J 6 Nارة ا U,ل ا . N8L
و /ن Kد ا oLا )زي آ: N#D ,
ρ* A* v* = cnt
)(11.3
- 18 -
ρAv
V+6أن :S J@ 5K Aا U2+ر @ J@ 5K v ,ا oLو *
K F,ا 1وف
ا <+أو @ 2ا ).ل K 6د خ L @ N2KDق ].
و Jل آ Jا K,د ت ) (4.3و ) (6.3و ) (9.3و )(11.3
K 5K J/,Dل ا :S,ا U2+ر6 D
@ د خ
Jل ا N#< /n6 |lD (1.3) /nإن K8و +ب U2: :Sر Dو ]) [%ه آ9#
@ا [ 96 6#ف ] _+ @ J oL ?DSإ @ Lق ] .
إن ) ه ا Kا أ2ء ا 5@ oLا U2+ر jدي إ 6 +` AB3ا[ ا Wا NL N35
ا . (2.3) /n
و Jل ا K,د )(1.3و ) J/,D (10.3اUDد Kد @ ا 5@ oLا U2+ر Veآ: N#D ,
- 19 -
hx : V+6و 5K vxان @ #ا ا #@ Nا ,/ن ا +اري ا 5 F3و ا @Sا NL K`,
ا U2+ر .و ه ا o5[# + ] %Kاء NLا 1وف ا F,او ا ) # Fروخ .
آ J/,D ,ا@دة ] Yه ا oDb J@ %Kا K, 6 3Kد ت ) (2.8و )(3.3و )(3.1
] vا LY J6 oLا :اق V:) ,ان وف ا 8ار Jا ,وض و<ده ه(2
و Iج ا U2+ر.
و Jه ا K,د :Dان @ ا Iوج ا + D8ث @ K 2ل `)2 Po/Pe iهNL N
ا ) ,او @ +D 2ث bد ا )ز دا Uل غ Jا 9اء.
- 20 -
وا J6 "2ا U2+ر و J6آ ,% 2@ 8L 8[2ا J/,D Px i)lا M2@ 5Kآ%K
J6 "2ا i)lو ا k K,و ذ > ,K6ل ا K,د ت )(3.3و ) (9.3و )(6.3و ) (4.3و
) (14.3آ: N#D ,
:S D + J J/, 93q ,9 < 5Kا Iوج /D 2@ Aoن `) iا Iوج i)l L/
ا 1 5 Y) Pa i+,ا. (,bو ها KDف n6ط أ q NB 5ي - ?2و ه ف W
96 – 8: MU Kف ا +ل @ #اآ % 5ر % J J/,ة ا ?Lو 9ا ا )ض Lن Ae/A* :
KDف ب S2ب ا ? ا . N F,
K 2.3ت <دة ا روخ
ها ا v#I A KDا K,ت ا NL ,/+,ا Uدة ا D + NL #,KS,و 8ر< 3دة و%د
]+, "#آت ا روخ و آ > |+ا )ات ا NL +,ا ,2ذج ا J [S5,ا +,آت
ا2دا اء إ F D8أو .88:
1.2.3ا ?L
إن %ة د+, F ?Lك ]روخ J/,Dا 9#@ 5Kو oLا K,د ا /ا :
F = ∫ P dA = m° ve + ( Pe - Pa) Ae
)(16.3
ا +اqول Jا K,د F,Dا 5Kا N`Dا 8 N#/ى ا i)lا 85[,دا LYا :اق
و ا U2+ر (3.3) /.و K F,D m°ل ا oLا N#/و @ F, Voا Iوج ا )زي .
أ ا +ا 6 ,SD N3Fا KLا i)lو هS Nوي ] U2+ 5S2 6ر ذو Kل ? او Kل
ا +ب . "2
و J/,D M2آ 6ا K,د ا 86Sآ: N#D ,
)(17.3
F = ρ* V* A* Ve + ( Pe – Pa ) Ae
- 21 -
:N اN`D ا/n ا#@ ل+# (4.3) ( و9.3)( و14.3) ل,K6 )هJ/,Dو
: ? ديb /n6 52 KLة ا ا8 `| ان اD وه
.A* رU2+ ا:S -1
.Po اق: ة اU: i)` -2
.Po/Pe رU2+ ا5@ i)l ل اK -3
.k ]I ارة ا+ ل اK -4
.KL ا اi)l ة ا% -5
?L اK 2.2.3
:S وi)l ار ا8 #@ ?L ة ا% ار8 ,S% قb J@ D + WD Cf ة8 اK إن
:N#D ,ة آU2+ ا
C f = F / P o A*
(19.3)
- 22 -
وه WIl D + J J/,Dا 8ة ا J@ U2ا ,د ا )زي دا ا U2+ر 8, 6ر% ? 3ة
ا ,د ا )زي @S #ى :Sا U2+ة .i8Lا J %[3ا K,د )K 5K J/,D (18.3
ا ?Lو oLا K,د ا :
K /ل `) J/,D Pe/Po _6 iإUDد ا ,8ا oDb J@ Cf D8إ<اء ا 8.ق ا :N
و J/,D M2ا 8ل أن Kا D ?Lإ M,%ا D8إ S K6وي `) iا U2+ر ?
ا i)lا Uي Pe = Paأو أن /ن ا nوط ا U2+# 29ر .52
ا K,د ) IS (19.3م @دة 8,ر K ,% 3ا ?Lا ? 5DU 9#@ +,ا ,8
ا I6 D13 6S+,ام ا K,د ). (20.3
Q, 3.2.3ات @ ا 3ت ا )زي
+د @ ا 3ت ا )زي S: oDb J@ CVب ا K,د /D V+6 CV = c/Cf :ن c
Kل ا @Sا N#Kو oLا K,د :
)(21.3
@ ا 3ت 5K J/,Dه آ ا HBا )ز دا LYا :اق و ذ > ,K6ل آ
Jا K,د ت ا (19.3) 86Sو ) (21.3و ).(4.3
)(22.3
@ ,%ا 3ت /nا8+ق %#د ا ا ?Lو ه LY 2ا :اق و هJ@ #8S N
HBا U2+ر .و ه 92 KUDو8 #ر v#I, 3أ3اع ا %د.
ا J, M3ا W9,ا .رة ا ا CV ~ √ To / √ M’ M3و ’. R = R ’/ M
وه J5Dا/ 2@ M3ن @ ,%ا 3ت @ / %ن در< ا +ارة . lI2 To
- 23 -
ان در< ا +ارة ا v#I NL j % Kا<Qاء ا +,ك ا )# .5 /n6 `K,زات
ا 2 Sو ه : .و ] @ 2ا<اء ا 5رات ا :D V: 3/Sا,:ار
ا U2+ر M6ل 3او ا _+ %ا:اق ا %د.
و ه M2@ A2Dآ ا |[Sا U2+# #ر و ] اذا آ _3ة ا :اق )Sق @ ة
ا .N3و 9ا 5ب JS+SDا DQدة @ NLا 3ت @ ,% OI oDb Jا زن
ا 3/, N ,ت ا %د ’@ Mض ا DQدة NLا +ارة ا 8ار . Toو ها oDb J@ o8+D
ا,Kل و%د J N2Yا :2ا +ار.D
J/,Dا@5ر @ ا 3ت دا +#ا (n R T ) QLا %6 ]Iد ا . ?Lو SDد NL M2
@ D +ا 3ت دا % oDb J@ 5Iس 6ا I 6 WU+ام 28ا #528ا 8#),
).(15
4.2.3ا O52
ا O52او ا O52ا I N#/ه @5رة @% 5K Jة ا ?Lا #/ل و :ة ا : t JQ
)(23.3
او ه ا :S,ا NL [[I,ا 5,ن ا 6 N
ا 8ة ا ا KLو ا ) t JQش(4.3 :
ة ا O52ا Iص ا V: J oLا [ل ا ,ة ا : 6 ]Iاق +,# 5S2 6 tbآت ا N
9ة ا:اق K ,ة ا N3ا ا +,آت ا )ة Lن %ة ا ?Lه Nة ا :اق زاB
ا ,ة ا I L/وج ا )زات ا U: J 85,ة ا :اق .و J@ 5KDا O52ا NL N#/ه
ا 5K 6 +ا N`Dا :N
)(24.3
- 24 -
: `D د اK, 6 lD ا92@ 5K اJ/,D وJQ ا6 F, τ V+6
اق: ة اU: WU: F,D M3L Vo اق أ: ل اK, N د اK اJ@ n 5KD
و ه. N ك ]رو+ <دة,% D + NL #,KS, ا اK اW اهJ صI اO52 ان ا
oLاق و: ا#: روخ ل# N#/ اH%2 ا,% J #+, اKLة ا ا8 اJ@ رة5@
: د اK, ا
Isp = F/w° = c/g
(25.3)
@دةN/D M2و. N#/ اH%2 س ا% "K اJ "# د ا% آت ذوات ا+,# 5S2 6
Isp = I/t
: دK, اoLص وI اO52 اD +6
J آ" آJ %[3 اM6S: J/,D JK ك+ " و#] د% N F, ص اI اO52 ان ا
: دK, ا#@ ل+# (14.3) ( و25.3) د تK, ا
(26.3)
J وpsia 14.7 ,% C Pe وpsia 1000 ,% C Po نL 3ر8 ف إ<اء96
آ5% J هD[ W صI اO52 اD + 5DU v3 8Db iS6ن اL M#@ رفK, ا
(17) (Free B.A and Sarner .S.f) J
. B, اNL 5 ا3 J6 ,+ [ 5S3 ?
WD N88+ اO52 " و ا# د ا% ا%b lD د أ+ CV ت3 رة إ أن @ ا.d? ا
J6 %K و ا86 M رة إ.d_ ا, , آ/S 5 ا#528 ا28 ل,K اoDb J@ D +
: N اN`D ا5K اoLن و/ ت3 ص و @ اI اO52 ا
(27.3)
Isp = (CV Cf) / g
.ةU+ اi)` 5.2.3
"# د ا% ي ا+D و@ءJ@ رة5@ N9L 5# آت ا+, 6 ]I اق ا: ة اU+ 5S2 6
# ل آK ن/D V+6 د% ا:S #@ W اق: ا#,@ وN @ i)` ,+ #@ در% و
- 25 -
ا )زات ا S U2وي آ #ا ,اد ا %د Dا %+,و /ن ا 2اY Aز #B Y i8L Dو
NL 5#] Yا +ت ا F,و oLا K,د ا :
m°g = ρp Ab r
)(28.3
/D V+6ن K m°ل ا oLا )زي ,و :S Abا :اق و K rل ا H%2ا N:S,
)ا :اق( و 5S3ا JDQIا )زي دا LYا :اق /Dن و oLا K,د ا :
dms/dt = (d/dt) * ρoνo
)(29.3
J@ 5K ρo V+6ا LF/ا )# 1+#ز ا A2و J@ 5K νoا WU+ا L) N1+#ا :اق .و
ا,Kل ه Jا K,د Jآ K J@ 5Kل ا oLا )زي @ 5ا U2+ر و آ K J@ 5Kل
ا :اقj ,دي ا LY i)` J@ 5K
ا :اق آ: N#D ,
)(30.3
Po i)l 5S2 6و %ة ا ا J J6 ?Lا ا`| أن :Sا :اق 6 85أ lDل
وف ا:اق . K5bو ا i)lا J/,D L)# N1+#أن 26 M2@ 5KDا 5Kا N`Dا o6S
و /ن ا Ab ,8آ :S J@ 5Kا :اق ا N1+#و ) ه ا ,8ل و :ة ا o#KD JQ
K,6 i8Lل ا :اق و ا /nا N 29اqو %# Nد ا . "#
+,# 5S2 6اآت ذات د ا:اق و<Qة )ا ( 3 J %و ا /D Nن 9Lوف :ا8ار
Lة o5[ ,ا K,د )S+ (30.3ب ر v3 ,6او V#ة ا ?Lا . N#/و QKDى ها ا C
ا ة ا K.ل ا 5S3 {[5و آ > LYا :اق /ن 9 6 {#اء ا 5رد وآ > Lن ا #:,
ا / i)l# B 5ن @ #در< Jا 8Kو _, %دراb J 9ف آ J
) V: Von Karman and Malina (19ا 5K ?`6 % ,93ر ,8 N`Dا 6 i)l
ا JQآ:N#D ,
)(31.3
V+6ان J@ 5K Pا i)lا N1+#ل ا t JQو .85S D + WD @ τ
.5ة D93 K6ا :اق LY 85ا :اق )6 {#ز ا )l,ط و/ن Kد ا i)lه2
6ا JQآ :N
)(32.3
- 26 -
++ 6.2.3ت أbار ا oL
إن ا +ا oL # 86Sا U2+ري و Kت ا Uدة ض أن ا ,اد ا 8L ,ه5@ Nرة @J
Yز V+6 . Hان ه ا < 5K +ة و د : NL 8%ا K3ام أي اد ] 5#أو #Bأ2ء
ا oLا )زي @ 5ا U2+ر .و 2 J/ص ) Jه : NLو<ده V+6.أن و<ده jD
< HB #@ 5#دة ا روخ V+6آ ,#آن WU:ا +,ك ])ا إ و آن Cه اآ5
V:و< آ (Gilbert, Allport, Dunlop) (21) Jا+,# 5S2 6 M3آت ا 5/ة ا Nق
9%ا ا 10 KLأ ف 6و/ 3ن 5S3ا O52ا Iص ا )] KBlة ا +,# 5S2 6آت ا N
9%ا ا KLا6 100 J %و/ 3ن 5S3ا O52ا Iص ا 8,دة . ,9و qه ,ا 8ة ا اKL
NLأي +ك "Uإ<اء ++ت `ورbq Dار ا oLا )زي +#ل @ #أ@ #دود
.J/,
6 1 : 1:و 3اQ#/3ي Sوي 0.454آ. e#
1آSD e#وي .J3 9.98
إن 8Lان %ة ا ?Lأ2ء ا :اق :J55S ?<D
أ( H83ا ?DS WD 2@ @Sا ,SUت ا 5@ 5#ا U2+ر 26وة Sرع
ا ,SUت ا )ز. D
ب( H83ا +ارة @/ 2ن :ارة ا ,SUت ا : 26 5#ارة ا ,SUت ا )زD
ا .96 [+,وان آن 9ا ا "5Sا qدور 3ي NLإ83ص ا O52ا Iص 5 Y V+6
Dض ان :ارة ا ,SUت ا / 5#ن : 3 #@ 5D8ارة ا ,SUت ا )ز(22)D
أول "U .ا.dرة إ / NL Mن ا ,SUت ا 5#هK Nد ا /ن ا )زي
) : |5 V+6 (28.3
r
)(33.3
ρp Ab
) m°g = ( 1-X
/D V+6ن ا Kد xه آ #ا ,اد ا 5#ا 8,و Lو آ D+ W U2ا K,د إ Kد :
ا 8ار ا Iص i)l 6دا U:ة ا :اق آ: N#D ,
)(34.3
V+6ان `) iا U+ة Wا ر K 6د
- 27 -
و5@ D K WD M2رة ا O52ا Iص 96ف S:ب ا ق N@ J6ا ,SUت ا 5#و
ا ,SUت ا )ز: D
)(35.3
F,D V+6ا Kد _6 iص .
اذا آن < ?,ا ,SUت Dض 9Lان /ن Sو V: J Dا Sرع J/,D M3Lا J@ 5K
ذ > و oLا K,د ا : `D
)(36.6
Jا< و] C# N88: vا ي ,ر Mا ,SUت @ #دود] Dروخ LK "#[D
HBا +ل ا +اري و8و ا ,SUت 96ف و] vر @ ,8 N`Dا ,SUت
Vsو:ار Ts 9ل < ?,ا :ا #,Kا , 8Lا J, M3ا J/,,ا8.ق ا +ت ا B92
D +ا Cات ا . B92
NLا ,2ذج اqول Dض ان /ن ا ,SUت ])ة ا / V+6 WU+ن Ts ≈ Tgو
Vsي ≈ vgو /Dن ا 5Kا @ J@ N`Dا [د ا )زي ,SU#ت آ: N#D ,
)(37.3
V+6
K F,D Cs V+6ل ا +ارة ا , 6 ]Iاد ا . 5#و 1: "Uان ه ا K,د J/,D
ان +ل ا ا /nا @دي ا NL 5K,ا K,د )/D V+6 (14.3ن ,S< x = 0ت K2
و ا 5Kا Iص 8 6ة ا ا J/,D KLان +Dل ا ا /nا : N
)(38.3
- 28 -
1: "Uة أ ى ان ه ا K,د J/,Dا ره ا ا /nا @دي NLا K,د
)/ V+6 (18.3ن x = 0
ا K J@ 5Kا WD ?Lا 26 M%8.ا [+# 8Dل @ #ا 5Kا : N`D
)(39.3
ان % Kة ا QD ?Lداد ? ا< ا ,SUت ا ,S< ? 995n WD Nت ا )ز i8Lوه
ا K,د J@ 5Kه ا DQدة % K NLة ا NL 75 5S26 ?Lا NL B,و%د داN F ?L
@/D 2ن . x = 0.45
ا NLا +ا ,2ذج ا ,SU# N3Fت وا ,SUت ا 9@ 9L 85 Nو :ارJ6 9
وها N2KDان ا ,SUت WU+6 Q,آ 5S3 5و +ل :اري [6و 8و ])ة .ا
ا 5Kات ا `Dا K,6 ]Iت ا Uدة 9S3 93Lا NL #,KS,ا ,2ذج ا + o6S
9:6ه . 2ن ا oLا )زي <6 CDد ا ,SUت ا . 5#وان آن ا O52ا Iص
V: J H%2Dا ,8و Jا K,د ): msvs << mgvg V+6 (36.3
Isp = (1/g) (1-x) vg
)(40.3
إن ا ,% #@ " /n6 jD (1-x) K,ا O52ا Iص .
8أ< _Dا J D Kا+6qث @ v#I #أbار ا #:,ا 8Lو _26أن 3ع ا U2+ر M
@ #@ C %ا ,SUت ا v#I ? 8L ,ا )زات ) (23آ _26 ,آ > ان WU:ا ,SUت
و ز K J@ #8S 9KDا +,ك وه J5Dان HBه ا ,SUت % 6 8#Kد
ا . (24) i8L "#
- 29 -
ه2ك Cأ 8Dأه J@ ,ا Cات ا 86Sو ه ,ر Mا ,SUت ا |[ #@ #BS
ا U2+ر 3 91 9:S H#8 2KL ,ع Jا |[ #@ 3nIا ا U2+# N#ر و N 6
ا DQدة ,% NLا /:آت و ه ,% J H82Dا O52ا Iص .
ل ا ل ا 8د n%2 Wا Cا " Sا< ا ,SUت ا 5#و ا NL 6S+,
Kا +ل ا +اري .
++ 7.2.3ت ا U2+ر ا . N88+
ان ا +ا 86Sآ JK6 C _3ا @5ر ا ار ^Dا F,او ا ,2ذ< و ه< Y Nدة
K5[6ا +ل V+6.أن ا +ا F, F,أ : %ت ا Uدة ا J/,D Nا +ل @9#
ا ا Uدة ا 88+او ا ا H#8 93L K%و J @,U oLا K,ت #@ 96S: WD V+6
Sى ا U2+ر ,K6ل Kت . #I
<2+# 5S2 6ا I,و 9U,# |+ K "#[ N9L bا +ر @S Dوج
ا )زات و ه Nا J@ U2ا NL K8زاو Dا U2+ر ا +,دة v3 F, α V+6) 2α ,8 6
ا Qاو . (Dو ا D + WD λ K,آ: N#D ,
λ = ( 1+ cos α ) / 2
)(41.3
آ _, ,ا.dرة إ L Mن ا U2+ر ا J@ v#ID N88+ا U2+ر ا 13 N F,ا <د ا/:آت
وا +ت ا +ار Dو ا ط ا )زي و ا 8Lت ا ) ا ,آ ) DQأي ان ا )زات J ,
آU2: Qة ا روخ ( و Kل ا ,SUت ،آ ,ان زاو Dا ),درة D + WDه @oDb J
Kا +ل ا [ N%ا Iص U2+ 6ر ،و ه @5رة @ 5S3 Jا [ %ا +آ ا و :ة
ا oLا ),درة U2+#ر ا ، N88+و 5S3ا [ %ا +آ ا و :ة ا oLا ,ض ا ),در
U2+#ر ا N F,ا Q,ود 26وف ا).ل U2:ر وا، NK%
و WDا M2@ 5Kو oLا ) ا `Dا :
e = v²eo / v²ei
)(42.3
إن ا K,ت iو J@ 5K aا +ت ا F,و ا ا K%أو ا ، 88+و KL J@ 5K e
ا +ل ا [. N%
K, 5S2 6ا |+ا Iص D + J/,D ، ζv ، @S 6ه آ Uر أ .e ,8# NK6
و ه ,% Nاوح 0.85 J6و U 5S2 6 0.98ا +,آت ،و ه ,% 3ا ف J6
W%ا O52ا Iص ا N F,و W%ا O52ا Iص ا .N88+
أ Kا |+ا Iص ب ا V2ا )زي 5S3 9L ، ζd ،آ #ا oLا )زي ل U2:ر
N88:إ آY oL #زي ل U2:ر N Fا 2 ?`Iوف ا).ل U2:ر N88:
وا 5Kا 9 N`Dا ا K,ا /D N++ن آ: N#D ,
- 30 -
ζd = m°a / m°i = m°a C / F
)(43.3
إن ه ا / 5 Y ,8ن اآ J 5ا ,8ا D12ن ا oLا /D N88+ن اآ J 5ا oLا N F,
5ب ا :
أ( ا زن ا )# N ,زات @ن QDا Dأ2ء ا ,ور Jا U2+ة و ه jDدي ا ارع
آ. MLF
ب( 82ا +ارة إ < ار ا U2+ر و ] 8[2ا U2+ة و jDدي إ اI3ض
در< :ارة ا )ز و N 6ارع آ.MLF
ج( ا +ارة ا ]Iو HBا )زات ا qى ) @ o#KD 2اU2+6 qر N88:و
ه jDدي إ ارع Kل ا . V2
د( ا :اق ا ) ا jD /دي إ ر ?Lآ LFا )زات ا .U2
ه ا K,ت ا /. #@ 91, ++اI3ض @S #ى %ة ا ?Lا 8 88+ر3
? %ة ا ?Lا F,و/ن ]) 9ا `Dآ: N#D ,
Fa = ζv ζd λ Fi
)(44.3
)(45.3
*Fa = ζv ζd λ Cfi Poe A
- 31 -
ا ا ا 28 :?6ا "DU
1.4ا +,ك
أ M#ا Wا +,# N[[Iك ا `,ع ه ا ) ( 1.4: /.آ <D ,ر Wا`NL
]6أآ NL Fا (E) o+#,
أن ا U2+ر ا Kدي ا :,ذو I /.و Nbذو زاو Dن ب 12در< ) v3ا Qاو(D
@ ?2D.دة L K[% Jذ /, Dذات أK6د 52و 9b WDو :ه 6ا[ ت
ا Iط ا وارة K NLا /3/,ا +# KBnل @U2: #ر "S:اK6qد ا Y,ب
.9Lآ WD ,إ@[ 9Bا /nا 2@ N6S3ا U2+ة %دي ا j2ات ا +دة ا J N
ا J/,,أن % J H82ة ا ?Lآ 8] WD ,ا ا< 9ا ا U2+# #ر %دي ا /:آت
آQ WD ,و Dا U2+ر S6ا " LY #@ 95F % D%ا :اق آ WD ,إ9b:
I6ا L Wذ:(O ring) Dآ o#)# ,و q K3ي Sب Yزي < J6 Jاره و < ار LY
ا :اق .
5S2 6أس ا +,ك J M3Lا M@Q3 J/,,و آ LY {5K % M5ا :اق S5/6ت
ا %د ا 2@ "#إ<اء ا 5رات ا 3/Sأو Uرب اbdق و ?2Dأ lDآ,
- 32 -
ا U2+ر Jا ذ آ6 M5F WD ,ا[ " Q#:و 9 N3ا S/3ر e#6 : NLا i)l
دا LYا :اق أز 10 J Dأ ف /6ل و هj % [)` ,% Nدي إ اU3ر ا +,ك
آ . #آ ,أن ا )زات ا WD U2ا [Sة @ ` 9#أي 2أو Sب Y Yب ML
6ا[ S,ادات Yز J @2 (Gasket) Dا D+ا Iي)ا S5س( و هN
دة 8وم ا +ارة .
2.4ا HBIا U2+# D91,ر ا . "K/,
/. 5KDا U2+# N 29ر NL ,:ا #@ Cا ,دود ، Dآ ,أن ا ,د ود Dا J/,D K
إدراآ oDb J@ 9ه 2ا U2+ر 8D[ 6ا BIو ه #Db 8Db Nو 8Kة آW ,
NL ? /n6 9n%2ا (26) o+#,و ) J (27ه ا و @ #آ :ل ه2ك 8ر9 6
ا [ 8Dإذا K 2+2 K6 _,د 29 5K/ا /nا Iر<U2+# Nر ).(28
U2+# 5S2 6ر NLا 1وف ا ,د Dو ا /S<#ا Uة oDb J@ M@2] WDا b
+ 6 9L W/+ب .و ا 8,س ا U2: ?2 NL ,K,ةL ،ه ا ا ، #ا ه ا Iر<
U2+ر "K/ه MS3ا 2@ ,K,ا U2+ر ا I,و .Nbآ ,أن v3زاو Dا 8 K8ر ب 30
در< أ v3زاو Dا +ب 8ر ب 15در< (2.4: /.) .ا /nأ J5D M#أK6د ا U2+ر
@/ 2ن Kد ت ا و Dآ:N#D ,
)(1.4
)(2.4
) .ا 8[2,ا( cm
) .ا 8[2,اا( cm
K. R F,D V+6ع آ : #@ 8[2ة.
- 33 -
R = 1.748 - 0.762 x² + 0.226 x³
R = 0.461 + 0.201 x² - 0.037 x³
آ _, ,ا.dرة إ ?2 WD Mا U2+ر J , K[% Jا ذ آ M#8] WD ,إ در<
ا S #@ K2ى < ?,ا ob2,ا ا #آ 8[2,ا U2+ة و ا ه ا ا #و ا Iر< آWD ,
DSآ ا 2ءات ا J@ U2ا Iط ا . ?[8,
آ 1: "U ,إن إK6د ا U2+ر ا "K/,ا %ب NL 17ا J B,إK6د ا U2+ر
ا I,و.Nb
3.4إ@ اد ا %د ا ا.?L
آ _, ,ا.dرة إ 86 Mآ > Lن ا %د ا "#ا D :,آ" NL 65 Jا J B,
ا j,آ3) Sات ا 5م ( و ه NL ,KSD |# Nا :و5Dع NLاآس 25 {L JآNL e#
Sد@ت ا ,اد ا :
و NL 35ا J B,ا QI,ل ) ا ( /Sو ,9ا "S3 _#ا ,اد إ 9lK6ا NL OK5
آ 5ا %د Lن 8Dbا @dاد / + ] 85ا +ت.
)6ض `,ن 55+ < i#ت ا #5ر2# Dات ? ا 55+ت ا #5ر J ) /S# Dا :2
ا "UD D12أن +ذي آ J 55:ا |# J 55: /Sا 2ات ( o+ "UDو J+bا ,اد
آ @ : #ة إ أن +ل ا ,SUت اء ا D/Sأو ا +#,إ ا]) J/, WU:و ذ >
"S:ا D8,ا :
400 µm Jإ /) 600 µmو .(1µm = 10 exp (-6) m .
*رديء :
. 200 µm
50إ
*: i
. 15 µm
5إ
*<ــــــ :
.5µm
اJ %
*< < ا :
Dاوح ,S< >,ت |#ا 5م ا J M#@ +,ا ,اآ Qا Uر 200 µm J Dإ
250 µmو +# 98+ WD K6ل @,S< #ت ])ة 96ف ا % J ?Lة ا @.
و 8Dل @ |# Jا 2ات 8Dل @ Jا /Sو5D 5#Yع @+S /. #ق و N2ا <+ا
M8+أو .M2+b
J J5 8ل ا Uرب ا M3آ ,#آ _3آ Jا #5رات ا 2ات و ا )] /Sة ا WU+آ,#
آن Kل ا :اق آ 5و %ة ا ?Lا #+,اآ. 5
و 5أ @ #,ا @dاد Jل وزن آ J ,ا 2ات و ا /Sو oLا 5S2ا K,و35/65 L
Wإد NL 9دوارة ,/+اYdق ور Jا< i#ا ,اد ,ة (@ 20) #Db
) أ Jان @ وا :ة آ N6U "S: Lا ... Inا (W<,
ا @ #,ا JIS #@ ,K N9L 9ا i#Iدا و@ء Lق :ارة 190 J6و 200
در< S#س و JS+SDأن ?`Dها ا @ء @ JIS #آ#, NB69ء V+6 _DQ 6
|5Dا @ء ا +6 i#I# +و iا +# < ] 93q _DQارة و ,+در<ت
ا +ارة ا J K,ا< دي أي .ارة " %ا .5 i#Iة و +Dث oD:ود ن أ_3
3I 2@ ، MK5 J@ 2Y NLا 5 i#Iا <,Sت ا NL /Sا 93ر
- 34 -
) در< ا93ر 180در< ( ,S< ? +ت ا 2ات ا ) ا 92,ة ) 441 2@ 92
در< ( /ن آ" Qج ,Dإ ا ]ار و/ن @ #,ا JISه >D+# 5:
ا 6 ,S,ا[ أو 5n 8#Kأو Jا /#Sن إ أن +Dل آ ا i#Iا +S,ق إ
Q i#ج J/,Dأن /. IDأي .ML "D " %
NL "D Wا[ا /n6 . 52 3آ J) "l% D Wا JS:qأن /Dن Jا ذ
ا / 6 v#),وم و Dه v W+n6 Jإذا أ ( J/و iا JUKا Q#ج :ا 8ع %إ :اث "8
و[D ،Nك < , 53ة :ا 45 Nد 8%وه Nة آ5 Lود Mو "+SD W M5#ا ,Kد
Jو[ Mو ISDج Jا [ا 3و /3ن " % #@ 2#: %ا ,D O6ا ا ]ار ذو
"8و[ ، b M%ID Nا M3ا %د ا U W ،"#ى ا 8ت V: Jا زن و اK6qد
وا LF/و K6ه NL +Dو@ء W/+ N/6اYdق J@ K6ا S: M3q 6bس < ا
6b#اذ @ن < #@ /nا <Q 85b M53اذا ك @` 9#اء دون اى [Yء و
ه ا [ +3 ,2 85ا ا ? ور ا _%إ أن ,K | ] Y |5Dل .
"S3 ) 4.4ا j,آ Sو ا QI,ل.
8أ< _Dا J D Kا Uرب 96ف D +ى Cا )ات ا S #@ +,ى "S3
ا j,آ Sا ا QI,ل @ . #ة ا ?Lا 9U2D Nا +,ك W 8إ@ اد @ ة 5l%ن Jا %د
ا J (W 10 x 1.5 {L J) "#ا< درا Kل ا :اق .
5.4ا 5ر Kل ا :اق
Jا< %س Kل ا:اق _+وف ا i)lا Uي و ا +ارة ا Kد W Dإ<اء ا D K
Jا 8ت j "S26آQI / Sل 5l86 #Iن Jا %د ا K6q6 "#د ا ,آرة أ@
"2 V+6و ,@ /n6 _5Fدي 6 W#K Wا[ J#I J8[2 NL "2 W#%ا و ب
و/ن ا LS,ا ]: ,926 #ا KnD W W 7 Nا 9Uا "l% J D#Kا %د ا "#
و 5Dأ ا :اق ا ?DSهL J [6ق إ أ و@ 2ور Jا Kا 5Dأ _8 )n NL
ا DYو]ل ا :اق ا 8[2,ب v%D Wا _8,و/Dن ا _%ا M#@ +,ه ا _%
ا:اق ا LS,ا و ب WD WاIاج @ ا :اق @ ,S% oDb Jا F 6 _%ا#@ N3
ا LS,ا و ب .,2S 6
- 35 -
6.4ا
5ر ا +,# N3/Sك
ان + 6Uك ا روخ) J (3.4 /.ا< ا +ل @ #ا Q,,ة ا n [Iة ا 8 ?Lد
,:ا ا 26 NL /ء l2ة او / 2ن %درة @ US #ا 8ت @ oDb Jا 9
+6ب 6ا[ أك و ه ا 8ت ه% Nس .ة ا ?Lو .ة `) iا U+ة و ا +ارة و
`) iا Uار .وا ه Wه% 2س .ة ا ?Lا D Nه ا +,ك.
: 3.4 /.ا
5ر ا +, N3/Sك ا روخ.
- 36 -
26 1.6.4ء l2ة ا
5ر ا .N3/S
26 WDء ه l2 /ة ا 5ر أ 5l86 N3/Sن Jا D +ا "#او ا ذ J H#ID :
ا 2+3ءات ا J Nا J/,,ان 9D 5Dا D +ا [,وع C _+ا 8ة ا ا+, KLك ا روخ
و J/ها 8#[ YS N[KDن /ن ا l2,ة #8ا زن WD V+6ا@ة ا J53U
ا 6و ا زن .و أ% %ة J/,Dأن 9)#5Dا +,ك _+ا را ه 1.1 NآJ3#
أي :ا 110 NآY#ام و l2, L N 6ة "UDأن /ن %درة @% ,+ #ة اآ.5
Dآ" ا +,ك ,@ /n6دي و ا U2+ر MUإ أ@) #ا 13ا .(4.4 /n
) 2 (4.4 /.ا
@.1ر` 3
.2ا +ا N#S
.3ا +ا #Kي
5:.4ا D+
: .5ا +,ك
5ر ا +, N3/Sك ا روخ ا ."#
+ .6ك ا روخ
o@] .7آNB69
i6` .8ا Kر`
.9ه/
,I .10ه رو N/
,] .11م ا ,I,
- 37 -
ان ا bر ا 5@ 6U# +رة @Q 3 #@ Jدو< + V:ل ا 8ة ا ,Kد Dا J@ U2
ا +,ك ا ا2+3ء @S #ى ا #Kو .ة ا 2+3ء n6 %@ 9ة ا .?L
)6ض ا +ل @ < US #وS:س JS+SDإن /ن ا Kر` وا . US . . Kة
ا 8ة @S #ى و :ة ا D+ا D + W NB69/ه ه 2ل ا 2+36 6Uء %ر W 0.635
و D+ J/,Dا Kر` ا Q,دو< "S:ا 8ة ا 12,ة Jا +,ك.
إن LSا 2+3ء K# 5S2 6 yر` ا Q,دو< K, 6 [Kد ا `Dا :
) (3.4
y = (F L³) / 192 E I
F F, V+6ا 8ة )ا e3D 6 E ، (?Lا ,6 ]Iو 3ا Kر` Q@ I ،م %ر ا Kر`
b L ،ل ا Kر` .
K 5S2 6ر` #[Sذات d >,و @ض J/,D M3L bإ@دة آ 6ا K,د ا 86Sآ: N#D ,
y = (F L³) / 16 E b d³
)(4.4
إن ا 2+3ء "K/ ? "2رج ا [ل @ #ا Kض و ? S/@ "2ا >,Sوها وا`|
M3qآ ,#ازداد >,ا Kر` إ و . _#%ة ا 2+3ء @% i#S 2ة .وه N[KDإ3/
ا ر ا Kر` ا "S: 52,ا 8ة ا .9% ?%,
إن ا D92ا #Sأو ا +ا % qو`.5 _Kة _+ا Kر` دي اS/3ر D+ا 8ة
: NLإذا آ _3ه2ك %ة زا Bة S/ % K% Yرأس ا +,ك )ا(5.4 /. 13
ان ا LS,ا 2+3ء Sوي LS 3ا D+ا IS Nم [2%ة %س ا 9Uوه /n Nا /,ن
ا 12 Nم ا58ل ا [K,ت ا B69/آ ,ه `| ) NLا ((6.4) /n
- 38 -
ه2ك ] د HID ,L 8%ا ارة ا +,# B69/ل ا /و NL N3ا ( F )o+#,و ه
@5رة @+ Jل Jا 12م ا N96nا ا 12م ا @ J N,%ر ، _D6 8و أر2% ?6ات
@S6ا).ل ا 581ة NLا 3Fأي ا% 93درة @ J+ #ا [K,ت آ 1.78
3 N#وه ا [K,ت NL USذاآة ا +ب Jا< . D K6 U K
- 39 -
13ا هQازات ا : J@ U2آ ا +,ك و ا Kر` ا W M3L 3,ا NL /ا Iام ,I
% "2اص ا هQازات ا ) Yب W ، 9Lا Iام <9ز ه رو J iS6 N/
ا JD/و ا ) ، W,ا ( 7.4 :/n
/D 9Lن ,@ Jد K 6 Dر` ا 9< J 3,و 5/,6 Dدا ا[ا J 3ا 9U
ا qى ،و ا +آ ا 8 U2م ?L 6ا 5/,ا ا ا وه n+Dا I# _DQوج @ 5ا o2
ا olاو ا 2ث و ,6ان :Sها ا)] qة 8ر :S ? 3ا L 5/,ن 3ع ا[6dء
+Dث : NLآ ا 5/,ا / J@ A2س ا :S ، _DQا 2ث J/,Dا 5@ 9L W/+إد ل أو
إ اج ا6dة ا . ,
ا _DQا #,KS,ه 2ه J Nا DQت ا Kد. D
- 40 -
2.6.4ا DK,ة.
DKة l2ة ا 5ر ا 5@ W N3/Sا Iام ذراع J @,U o#K WDا /ا NL ,#K,
إ :ى 9D93و 9ف ه ا #,Kا اIاج ا J6 %Kا 8ة ا J 85[,ا +,ك و . J6ة
ا 2+3ء ا ي MD 5ا Kر` ا 3,و .ة ا ا NB69/ا S #@ US,ى ا +,ل
ا /و N3و ه ,9 #,@ Nآ ,ه .:
WIl Wأو ) ا 8ى ا J 85[,ا Kر` ا #@ 3,ا 9Uا qى J 9K% "S:
ا . iا )13ا ( 8.4: /n
ان ا 8ة Fا J [#S,ا Kر` ا #@ 3,ا راع ) 6 92@ 5KD ،ا `Dا :
)(5.4
F = (L2 /L1) (Wa/2) + W
,U w V+6ع ا #/ا D93 NL 8#K,ا راع Wa ،وزن ا راع J: NL ،
Waو L2و @ @,U L1ا HI 6ا راع آ J/,D ,آ 6ا ) ا 86Sآ:N#D ,
)(6.4
F = C1 W + C2
C1 = L2/L1 V+6و . C2=C1Wa/2
#,@ Wا DK,ة @ @ o#K oDb Jة آ D93 NL ,#Kا راع ا ي 8Dم [2% #@ i)l 6ة
ا 9Uا NB69/ا N[K NآQ NB69داد M .اbادا ? ه ا 8ة و WD V+6 9#US WD
USآ ,%آ ? #ا ,8ا [ ا #+,و WDر5 Wن F,D "2ا %Kا n [Iة
ا 8ة . 6ة ا ا [ .Nو/ن ا %Kا 9 `Dا ا 5,ن آ :N
)(7.4
C3 V+6و @,U C4ا._6
F = C3 V + C4 V²
- 41 -
ا ا I
1.1.5ا 5ر ا U2+ر
ا (1.5)J#/nو )F,D (2.5ن ا Q,,ات ا 6 ?L # [Iا U2+# JQر ا I,و Nbو ا "K/,
و آ ,ه L :ن ا ,ة ا 2Qا ],@ J6 #د و أ Sوي 3 N# 8.6
إذا آ _3ه2ك <d <:اء 8رL 3ن ا 5,ن ر+` N[KD (3.5) W%ت أآ.F
و ا Uول أQ, HI#D (1.5) M#ات آ Jا U2+ر ا I,وط و ا ."K/,
ا U2+ر ا "K/,
ا U2+ر ا I,وNb
281
288
ا O52ا (3-J3) N#/
127.3
130.5
ا O52ا Iص)(3
1075
1155
ا ?Lا 8ى )(J3
0.40
0.38
ة ا (3) ?L
0.226
0.225
آ #ا %د )آ(e#
< ول 8 : 1.5ر AB3 3ا 5ر آ Jا U2+ر ا I,و Nbو ا "K/,ا Iص +, 6ك
ا رو .N
< ?,ا Uرب و ا 5رات ا Nأ< #@ _Dا U2+ر 3 _+ _, JDا 1وف .آ"U ,
1:ان أي Jا M#@ 91D W <2+أي ) N/3/ل ا Uرب ا nKة اqو .و ه
KUDا +,ك ا Nا Iات.
- 42 -
- 43 -
- 44 -
2.1.5ا 5ر ا +,ك @ 5S3 ) 2ا j,آ/ Sا QI,ل NLا %د.
F,Dا Uول K W% 2.5 :ل ا O52ا Iص) J #S#S ( Ispا Uرب @ "S3 v#I #ا j,آS
إ Nا QI,ل + NLك ذو U2:ر Iو 5KD M3q Nbا U2+ر ا ,2ذ<8 Dq Nرv#I J6 3
ا . "S2آ 1: "UD ,أن Uرب أ ى %أ< #@ _Dأ3اع أ ى ,K Yة وآ_3
ا AB2ا` J F/6 vKا U2+ 6 9#@ +,ر ا I,و. Nb
آ "U ,ا.dرة أ lDأن AB3ا %د ذو ا 13 9#US WD W 25/75 5S2ا @ vKl
ا :اق ا J@ A2ا ,/ا ) J 5ا j,آ Sو 9ر 3ا) #B Aآ36ت ا 5م( 9L% W
@ 5ا U2+ة أ2ء ا 5ر و آ _3ة ا :اق :ا v3 Nد N2KD , 8%أن %ة ا ?Lا U2
آ.US# #6% Y _3
- 45 -
^// 5S3
50/50
45/55
40/60
35/65
30/70
25/75
ا O52ا Iص )ث(
49.9
93.6
100
106
106
----
ا Uول 8 2.5ر AB3 3ا 5رات j "S3 v#IآQI/ Sل.
ان V: J 50/50 5S3ا زن 3/ Jت ا %د ا % "#أ9ت 3ع Jا ر . NLة
ا :اق ،آ _U3 ,آ,ت J ,9ا 6/ن ا U6 _8ران LYا :اق .
US W 8آ ه ا 5رات 6ا[ L Dو)6 Dض درا و .JD K6 H+Lآ,
J5ا J M3ل ه ا Uرب أن ا "9#ا J@ A2ا :اق M b )Dو 5S2 K5 M3
ا j,آ/ Sا QI,ل NL .ا "S2ا /D Nن 9Lا %د ا QI, 6 2Y "#ل )ا /D (/Sن ا "9#
])ا V: Jا [ل وذو ن . N 86
أ NLا "S2ا /D Nن 9Lا j,آ3) 5 Y Sات ا 5م( Lن ا /D "9#ن Dbو M3 ,D
إ اqر<ا N3ا | وه 3 L[ Q,Dات ا 5م .
آ 1: W ,آ > ان 8[2ا U2+ة Jا U2+ر ? در< :ار 9آ ,#آ5S3 _3
ا j,آ Sاآ 5إ :ود V: 25/75 5S3ان ا U2+ة JISا در< ا ,:ار ا ) 2@ o
/ن 5S3ا %د 50/50و ا] / 2@ 30/70 5S3 2@ |Lن 5S3ا %د 50/50و ا]
. 30/70 5S3 2@ |L
ه ا AB2ا [ 85ا oLإ :ا AB2ا D12ا .K%,
- 46 -
ا Uول أ8 N[KD (4.5 :/.) M#ر "S3 v#I J6 3ا j,آQI / Sل و ا +ارة ا / U2
: #@ 5S3ة .
):(1ارة ا :اق To
) K (2ل ا زن ا )# N{DQUزات ا M’ ، U2
)Q, (3ة ا CV ،@S
) (4وزن ا ,SU# NBQUت. X ،
- 47 -
3.1.5ا 5ر Kل ا :اق.
إن AB3ا 5ر @ ا :اق j "S2 5S2 6آ) Sة 91Dه ا 5.5 /nآ "U ,ا.dرة
إ أن وف ا Uرب آ J 96n 9#ا i)lو ا +ارة ا U2 5S2 6 ،[+,ا 5ر 5S3
ا j,آ 9#US WD W 25/75 Sآ _, ,ا.dرة إ NL Mا ا .o6S
آ ,أن ه ا Uرب آU _3ى _+وف ا i)lا Kدي و WD Wإ<ا _+ 9Bا i)lا N K
96ف LKا @ J6 %Kا :اق و .ة ا .i)l
@ #آ :ل J/,Dا %K6 j52ا @S6 i)lا :اق J / 5S2 6 N5D8 /n6ا K,ت a
و NL ) nا K,د (10.2ذ > @ oDb Jا,Kل AB3ا 5رات ا +,ك .
و ه ا [ LK "<S 8Dا _%ا : NL/اق ا %د ا _+ "#ا 1وف ا KدD
و / N/ن ه ا [ J M3L KL 8Dا ,وض أن :Sت ا :اق /ن @ i)` _+ل .وه
ا i)lا M2@ 5K,ب ، Po :وه ,Dرس /D 2@ Cن ا +,ك : NLا8ار .آ ,ه
J :ا 5,ن NLا . 6.5: /n
- 48 -
@/D 2ن ا :اق Jآ ا J J53Uا ا و ا Iرج Lن Kل ا :اق v@lDو /Dن
i)` 5Kا :اق NLه ا Po +آ:N#D ,
)(1.5
V: Jان Roو F,D Riن ا Knع ا Iر< Nو ا ا #@ N#ا ا . N
و@ 2آ" ا K,د ا U AB3 ? 86Sرب ا :اق _+ا i)lا Uي #@ |5 93L
ا /nا :N
)(2.5
و Kد :ا 8ار ا #,< HI# (34.3) N[)lوا :ة آ Jا Kا . a ,n,P
@/D 2ن ا :اق i)` _+وا :اL ,bن Kل ا :اق /Dن آ: N#D ,
/W 0.335 = rث @/D 2ن 5S3كSD ^/وي . 35/65
,K6ل ا NL 2+2,ا (5.1) /nو ه ا Iص 56ن .ة ا 6 i)lا J5D JQأن @
ا :اق J/,Dأن /W 2.22ث .
- 49 -
@ o5[ 2ا K,د )L (34.3ن ا K,ت Cا W8ا :
ρp
= 1.83 g/cm³.
Ab = 280 cm².
A* = 0.6825 cm².
K = 1.283.
T = 1620 k.
إن Ab ,%ا آرة أ@ اآ NL 10 5S26 5ا J B,ا ,8ا K, 6 6S+,د )(13.2
و ها ا ف J@ A3ا JK6 qا @5ر :S,6ا :اق ا . 88+
آ ,أن #:ل ا K,د ت ) (1.5و ) (2.5و ),K6 (34.3ل ا W8ا Kد Dأ@ KUا K,ت
Cا W8ا :
a = 0.85
n = 0.407
)Po = 10.5 Mpa. (1530 psia
@ WD 2إد ل ا K,ت أ@ NLا 5Kرة ا `Dا K,6 ]Iل ا :اق )V+6 (10.2
/ن و :ة C6 Poف L Mpaن و :ة Kل ا :اق /D rن . 3/,2S 6
K 4.1.5ت ا Uدة
ان HBا Uدة ا +, D12ك J J@3 #@ ,Kا oLآ _85 ,ا.dرة إ MآJ5 ,
ا AB2ا اردة NLا Uول أ ، M#و ه ا AB2أ<6 _Dا[ U2:ر Iو Nbوj 5S3آS
QIل . 45/65
- 50 -
ا ا Sدس n%2 :ا AB2
:1.6ا 5ر ا U2+ر
L ، MK% J/,D , Lن AB3ا 5ر ا U2+ر ا "K/,آ _3ا AB3 J %ا 5ر ا U2+ر
ا I,و V+6 ، Nbآن ا O52ا Iص ا A2ا NL 2.5 5S26 %ا J B,ا O52ا Iص
ا I,و ، Nbو 88: NLاL qن ه ا 5رات %أ<, _Dة وا :ة 13 i8Lا olا . _%
و آ ,ه J :ا 5ر _S#Lه2ك إ 3/ق ا "K/,او ا #@ N9ا I,وNb
L`d6إ آن ها ا qأ V: J 9ا W,وا ?2و U2+ L W Jر ا I,وNb
5KDا Iر اqول 9 5S2 6اة إbق ا ار.^D
وان آ AB3 _3ا 5رات ا qى jآ ها ا L +2,ن ا W,6 o#KD qا U2+ر V+6أن
زاو Dا +ب Sوي 20در< I,# Lو 12 Nbدر< إ` Lإ %ه V: Jا [ل
+6ا NL 17 Nا 8 B,ر ? 3ا I,و Nbو ها Dا oLا AB2ا oL D12ا ,SUت NL ،
ا <2+ا 8ة /Dن زS Jرع ا ,SUت %ا @ e#5 N/ا oLا )زي ،وه W+D
+,# 5S2 6آت ا )ة ذو آ,S< #ت )] ,9زاو Dا +ب 8 Jا 10در<
DQ#دة b NLل ا U2+ر %إ@[ء ا _%ا S ?L NL/رع ا ,SUت .وه أ +Dج DQ,
Jا H+و ا 5ر 5%ا M6 qآ< ,#S,هQة.
:2.6ا 5ر ا +,ك 5S3 )6ا j,آQI / Sل
إن أ %د ود J/,D Dأن + 988+Dك ه 2@ Nا,Kل و%د V: J N2Yا ,دة ا j,آ Sة ،
و ا Uرب أ _5أن ا O52ا Iص /Dن J D%ا 65 5S2إ NL 70ا B,و آ زDدة Lق
ه ا jD 5S2دي إ ,% NL D . Oا O52ا Iص .و ه 2@ : .زDدة ا 5S2إ
NL 75ا B,و آ U3 _3ا :اق Jا .US# #6% Y 9#KUD vKl
OI2آ > ,%ا O52ا Iص @ 45/55 5S3 2و J J/ا :2ا ,% 85 D12ا O52
ا Iص 40 J 6إ NL 70ا J B,ا j,آ ، SوQKDى ها ا qإ آ #ا ,اد ا 5#
)ا 6/ن( ا < #@ 95 1:,ار LYا :اق و ها HB Q,Dا 2ع ا J N3F
ا oLأي @/ 2ن @ ا ,اد ا 5#أو ا ,SUت @ .6وه ,% J H82Dا O52
ا Iص 8,6ار ). (1-x
آ ,أن ,% H83ا O52ا Iص Lق j 5S3آL SقS J/,D 30/70ه آ > 26ع ا oL
ا 8[2 H+L 2KL .N,SUا U2+ة WDا FKر @ D86 #آر36ت ا 5م و ه Nدة ]5#
/ن @ 6 9ن ا 55+ت ا 5/ة Jه ا ,اد ا S ?2, 5,رع ا ,SUت ا
ا @Sا )ز. D
و / S J/,Dن ا 55+ت آ: N#D ,إ2ء @ #,ا :اق /ن آ J ,آ36ت ا 5م
#B : NLو @ 2ا 9@L 3إ ا U2+ة 3 ?8Dع Jا دم 55: /nL ، 926 ,Lت آ5ة
"K#دور ا )# 5S2 6 [5,زات ا qى أو I %ج @ 5ا U2+ة .
- 51 -
Jل |lD o5أن ا U,ل ا Uا ي J/,Dأن IDا j,آ 55 5S3 J ,D Sإ 70
NLا .B,وا +ارة ا NL U2ها ا U,ل ا oLا AB2ا [# D12ر ا +اري .
وا 5S2اqآ Fاو N#,KS 5% Jا ار ^Dه 35/65 Nو %أ _5آء 9و ] J
V:ا +ظ @ #ا |[SاU2+# #qر و آ > V: Jا n,آ ا qى ا . #,+,
N86أن n3إ أن ا 5S2ا ,آرة أ@ ه Nأ/D 5S3 JS:ن 9Lا %د 9ا @dاد M3qآ,#
آن ا %د /S 6 N2Yإ وزادت 9إ@ اد.
3.6ا 5ر Kل ا :اق.
Jل AB3ا 5ر Kل ا :اق J5Dان ها اS: /n6 CD qس 5S2
ا j,آQI/ Sل وة أ ى _5Fا Uرب ان أ K JS:ل ه ا ي /Dن MLا j,آQI/ Sل
J 35/65 5S26ا %د ا HID NL ، "#ا +,آت ا )ة JS+SDان /ن Kل
ا :اق 96 Kف ا J ?Lا 8ة ا ا ، KLو WDذ > @ oDb Jا DQدة :S NLا :اق
ا . B 5
آ ,ان :S J olا U2+ة % J DQDة ا , ?Lو ,J/ها ا olاذا زاد @ Jا +
ا ,S,ح jD % M6دي ا 3ع Jا 2ق و N 6إ83ص % Jة ا ?Lو/3ن NL 2[8 %
ا D3 V: J H82ا ,/ل.
و ا DQدة :S NLا :اق ا / B 5ن /n6ا "8Fا [8 Nا " ا %د ا "#وoL
ا :ا/.qل ا NL :8,ا 2.2.3آ W ,ه ا #,Kأ oDb J@ lDا b 5S3 J ?Lل
ا :S / " 8ا "8Fوان آ _3آ ه ا [ق 8K J DQإ@ اد ا %د ا . "#
K 4.6ت ا Uدة.
Jل ا Uول 1: J/,D , 2.5أن ه2ك ا ف AB3 NLا ?Lا S #@ D12ى ,3ذج
oLا ,SUت NL ,ا +ا 3Fا D Nض 9Lأن /ن ا ,SUت ذات Sرع `, vK
/ن %ة ا ?Lا U2ا NL 32 5S26 %ا J B,ا +اqو ا D Nض 9Lأن <?,
ا ,SUت /ن ذات Sرع SDوي ا Sرع ا )زي .و U3ها ا ف ا L , J5ن ا ر ها
ا ,2ذج Jذاك ,% #@ W9 /n6 jDا 8ة ا ا . KLو .وط ا oLا N,SUا + N88+ج
إ د@ Wا ,2ذ< , Jن ا ,د ود Dا 12,ة < @ #ا +ا ] J6ا ,2ذ<.J
آ "U ,ا.dرة إ ] <,3 6Kا oLا N88+
- 52 -
ا ا : ?6Sا AB2
ان ا+6qث ا C6 ]I 6 D12ر <دة +ك ا روخ ا W Nا<اءه ا@ ,ت @% #س
,3 AB3ذ< Nا , oLو ا AB2ا 88+ا ],ا 6 9ا[ ا 5رات و ا 8ت آ_3
ا oLا AB2ا D12ا .6S+
وه jDآ @ #اه ,درا ,3ذ< Nا +,# 5S2 6 oLآت ا )ة.
آ ,ان ا +ا j D12آ ان <دة ا %د ا U #@ 6 85 "#ل وا? 5S3 J
ا j,آQI/ Sل ،و J/ه2ك @ا ا ي "UDا@< NL j % 9د Mو o#KDا K,6ل
ا :اق و آ ا @ اد و 35/65 5S3 85ه Nاj 5S3 JS:آQI Sل .
U2+ 6 o#KD ,Lر Lن ا+6qث أ _5أن ا I,و Nbا 5KD /nا J JS:ا V: J "K/,
9ا ?2و V: Jا ,دود Dو ا ، Kآ J H#8 J/,D ,زوا Dا +ب و ا NL K8
W,ا U2+ر Sه NL WزDدة % NL bة ا +,ك.
J/,Dا 5,ن ا N[Iا ي N[KDا % J6 %Kة ا ?Lو ا J JQا n6 j52ة ا Sرع و ا @Sو
ا رع ا 8ي ا ي Jا J/,,ان 988+Dا روخ ا2ء أي bان . N88:
]ت
.1
.2
.3
.4
5%أي اbق N88:روخ "UDا<اء J @,Uا 8ت Fا i)lدا
U:ةا :اق و ذ > ,K6ل %س `) % "2 iا +ل @5 #ن ا 6 i)l
ا JQو ه @ LK J J/,Dا :اق.
J/,Dا<اء J DQا +6ث 96ف [ K Dات %س ا ى و ] %س `)i
ا U+ة.
+و H#8ا/:ك ا ,SUت @ W D[ oDb Jا U2+ر .
درا ,3ذ< Nا % oLا +ل @ #ا lLا HID NL AB2ا . ?L
آK : J J/,D N6: A36 D[ J/,D ,د ت ا +آ وا S,ر و D +ا [82
ا رع ا D8و Yه و 8و ا Dح ا @ W@ U2ا روخ و آ > ا #/ا D3
/9ا روخ و @86 9%ة ا ?Lو ا رع ا J ,اbق ا روخ.
- 53 -
N6K 6 9#68D وDQ#U3 6 ه2K < ول ا ز و
يQ#/3 ا
ENGLISH
Burnrate coefficient
Acoustic velocity
area
Burning area
Analogue /digital
Adiabetic flame
temperature
Critical thraot area
Effictive exhaust
vilocity
celsius
Coefficient of thrust
Specific heat at
constant pressure
Specific heat at
constant solid (liquid)
Specific heat at
constant volume
Characteristic velocity
Grain inside (bore)
diameter
Grain outside diameter
Energy conversion
efficiency
Mass friction
thrust
Acceleration gravity
enthalpy
Enthalpy of formation
Tatal impulse
Specific impulse
Ratio specific impulse
kelvin
Grain lengh
Mass flowrate
Gas mass flowrate
Particule (solid)
Q ا
symbol
a
a¬
A
Ab
A/D
AFT
N6K ا
ARABIC
اق: @ اK
@ ا ت
:S, ا
اق: ا:S
N,%ر/ N96n
N# ارة ا @ ا ا:
A*
c
ةU2+# <+ ا:S
#K وج اI @ ا
C
Cf
Cp
سS#
?L اK
_6 i)` 2@ ]I ارة ا+ ا
Cs
"# د ا%# ]I ارة ا+ ا
Cv
_6 WU: 2@ ]I ارة ا+ ا
CV
Di
@S ] ا
"# د ا% " ا8 N# [ ا ا8 ا
Do
e
"# د% " ا8 N<رI [ ا8 ا
N%[ ل ا+ <دة اK
f
F
g
h
H°f
I
Isp
k
K
L
m’
m’g
m’s
H%2 ا#آ
?L ا
6ذU رع اS
5 F3 ا
ن/ ا5 F3ا
N#/ اO52 ا
صI اO52 ا
]I ارات ا+ ل اK
J#آ
" 8 ل اb
#/ اoL لK
ا )زoL لK
ت,SU ا# آoL لK
- 54 -
Melting point
Mach number
Molecular weight
Burnrate exponent
newton
Oxidiser/feul
pressure
Ambient pressure
Nozzle exit pressure
Stagnation pressure
burnrate
Molar gas constant
Universal gas constant
time
burntime
temperature
Stagnation tempurature
velocity
Nozzle exit velocity
Gas velocity
Particule (solid)
velocity
Chamber volume
Particule (solid) mass
fraction
Divergence angle
m.p.
M
M’
n
N
O/F
P
Pa
Pe
Po
r
R
R’
t
tb
T
To
v
ve
vg
vs
ر93 در< ا
@ د خ
N{DQU ا زن ا
اق: ل اK, ا,8 ا
J3
Sآj/لQI
i)l ا
يU اi)l ا
ةU2+ اJ وجI اi)`
ا آدi)`
اق: ل اK
)زات# , ا6F ا
)زات# , K ا6F ا
JQ ا
اق: ة ا
ارة+ ا
ارة ا آد:
@S ا
رU2+ اJ وجI @ ا
@ ا )ز
ت,SU @ ا
Vc
X
ةU+ اWU:
ت,SU اJ %2 ا#/ ا
α
ζd
ζv
λ
K8 اDزاو
ا غK
@S اK
K8 | ا+ K
ρ
ρg
ρp
ρo
µ
LF/ ا
ا )زLFآ
"# د ا% اLFآ
ا آدLFآ
و/
Discharge coefficient
Velocity coefficient
Divergence correction
factor
density
Gas density
Propellant density
Stagnation density
micrometre
- 55 -
REFERENCES : ?<ا, ا
1. Lancaster, O.E., ed. Jet Propulsion Engines. Princiton, N.J :
Princeton University Press , 1959. Section H :
Solid Propellant Rockets , by bartley, C.E. and Mills,
M.M.,p.163 .
2. Sutton , G.P. and Ross , D.M., Rocket Propulsion Elements, 4th.
Ed ., New York : John wiley and Sons, 1976. p.47.
3. Johnson , C.A. ed ., Encyclopedia of Chemical reactions , 2nd .ed.,
New York : Reinhold Publishing Corp., 1953.
4. McKinnon , D.M., Private Communication, Organic Chemistry
Departement , University of Manitoba .1984.
5. Smith J. and Stinson, Fuels and Combustion , Maple Press,p.100.
6. Van Welen , G.J. and Sonntag , R.E., Fundamentals of Classical
Thermodynamics, 2nd.ed., New York : John Wiley
And sons, 1978. p.502.
7. Free, B.A. and Sarner, S.F., ‘A Rapid method For Estimation of
Specific Impulse' , ARS Journal, January , 1959.
8. Gventert , E.C. and neumann, H.E. , ‘ Design of Axisymetric
Exhaust Nozzle by Method of charactersitics
Incorporating a Variable Isentropic Component’,
NASA TR R-33. 1959.
9. Oliver , R.C. and Stephanov, S.E., ‘ γ Large or small ‘ .
ARS Journal, Oct .1961.
10. Sutton , G.P., Rocket Propulsion Elements , p.396.
11. The Merck Index Of Chemicals and Druss, 6th ed.,1952.
12. Ibid
13. Fox, R.W. and McDonald, A.T., Introduction to Fluid
Mechanics, 2nd .ed., new York : John Wiley and Sons,
1978. p.490
.
14. Sutton ,G.P., Rocket Propulsion Elements ,p.36.
15. Griffin , D.N., Turner,C.F., and Angeloff, G.T., ‘A ballistic
Bomb Method For Determination the Experimental
Perfermance of Rocket Propellants’,
ARS Journal, Jan.1959.
- 56 -
16. Lancaster , O.E., ed., jet Propulsion Engines.p.578.
17. Free,B.A. and sarner, S.F., ‘A rapid Method of Estimation fo Specific
Impulse’.
18. Hill,P.G. and Peterson,C.R., Mechanics and Thermodynamics of Propulsion.
Reading Mass. : Addison- wesley publ.co. Inc. p.385.
19. Von Karman,T. and Malina, ‘ The Analogy between Fluid Friction
And Heat Transfer’, Am. Soc.Mech.Engrs., 1939.
20. Lancaster,O.E., ed., Jet Propulsion Engines.p.578.
21. Gilbert ,M., Allport ,J.,and Dunlap,R.,’Dynamics of Two-Phase Flow
In Rocket Nozzles’, ARS Journal, Dec.1962.
22. Hill,P.G. and Petreson ,C.R., Mechanics and Thermodynamics
of Propulsion.,p.421.
23. Brown,B.,’particule Velocity Lag in Metalized Propellants ‘.
Detonation and Two-Phase Flow.N.Y. :Acadimic Press.
24. Hoglund,R.E.,’ Recent Advences in gas-Particle Nozzle Flows’
ARS Journal. May, 1962.
25. Ibid.
26. Farley ,J.M. and Cambell ,C.E., ‘ Performance of Several Method
Of Characteristics Exhaust Nozzles ’’ , NASA TN-D243
27. Guentert, E.C. and Neumann,H.E.,’ Design of Axisymmetric Exhaust Nozzles
By Method of Characteristics Incorporating a Variable
Isenentropic Component ‘
28.
Journal of Fliuds Engineering , March 1976.p.61
29. Kliegel,J.R. and Nickerson ,G.R.,’ Flow of Gas-Particle Mixtures
In Axially Symmetric Nozzles’’, Detonation and Two Phase Flow.
N.Y. : Acadimic Press 1962.
30. Faires, V.M., Design of machine Elements , 4th ed.N.Y. : Collier
Macmillan Ltd.,1965.p.564
31. Brown, T.L. and LeMay, H.E., Chemistry : The Central Science
Englewood Cliffs,N.J. : prentice- Hall Inc ., 1977.p.102
32. Weast ,R .C. , ed .-in-chief, Handbook of Chemistry and Physics
54 th ed. CRC Press
33. Van Wylen, G.J. and Sonntag, R .E., Fundamentals of Classical
Thermodynamics . Table A. ii
- 57 -
APPENDIX
: o+#, ا
A
:3د ادK, اNL اق: ارة @ ا: <ب درS:
C12H22O11 +6.28 KNO3 → 8.29 CO+ 0.56 O2 +11H2O + 3.14K2CO3 +3.14N2
: F وف1 ? ا,< ن/ د انK, ه اNL ضD V+6
Hr = Hp V+6
: ة: #@ A3 N/ 5 F3 ا,8 اN[KD M# ول اU و ا
ت3/, ا
C12H22O11
KNO3
CO
CO2
H2 O
K2CO3
N2
+ ا
"#]
"#]
زY
زY
زY
B
زY
5 F3 ا,%
-2.222.10
-493.205
-110.529
-393.522
-241.827
-1.146.835
000
?<
[31]
[32]
[33]
[33]
[33]
[32]
----
ولU اNL +` N9L U2 اد ا,# 5S2 6 ا#@, اد ا,# 5S2 6 وي اS ∆h W% ان
: رة5K اJ جIS 9,% نL K2CO3 ء2F6 , @ا
- 58 -
Cp = 0.0948 T + 94.25 KJ/mol-k [32] : V+6
∆h¯ tr =27.633 KJ/Kmol [32]
و
: دي اjD و ه
∆h¯ = [( 0.0474 T² + 94.25 T ) - 32.296 ] + 27.633 kJ/kmol.
) ا#@ +3 م5 ت ا36] ب آرI ا5 F3 رة ا5@ NL @ اW8 ل ا,K ا2@ و
: ا
8.29(∆h¯ CO) + 0.564 (∆h¯ CO2)+ 11(∆h¯ H2O) + 3.14(0.0474 T² + 94.25 T)
+ 3.14 (∆h¯ N2)- 2.099.714 = 0
T=1681 k : ارة: : در2@ دK, ه ا+ و
- 59 -
APPENDIX
B
o+#, ا
J 35/65 5S3 2@ رU2+ ا5@ زيY oL k ]I ارة ا+ ل اK ,% D + )ض6
Po=10.55 MPa i)` 2@ ل وQI, و اSآj, ا
Pe= 0.101 MPa
To= 1629 k.
: رة ا5K ا,KS
: N#D , ة آ: #@ A3 / ارة+# آ اCp J@ 5K اJ/,D و
. 3500 k ا300 k لU, اNL + ] B=T/100 V+6
.)زات# , K ا6F اF, R’ وk=Cp/(Cp-R’) هK 5Kو
:N#D,رة ا@ آ5K | ا5 W Jو
- 60 -
: # ا ا6وF3 رة ا5@ ل,K6 و
2@ 96S: J/,D ]I ارة ا+ و ا.ةU2+ ى اS #@ ا )زيoL ارة ا: D + J J/,3
: ) ا6 اري+ ل اK, ا#@ ل+ اJ/,D M2 وTe وTo
Avg. Cp = ( CpTo + CpTe)/2
J J/, N ا,8 ا3 وk بCp i6 N رة ا5K اJ هD + J/,6 k لK ,% ا
.M# ول اU اNL `وK 6#[, اW8 ? ا,< , Te D +
To
1620
1620
1620
1620
1620
Te
---646
588
583
583
Avg. Cp
41.97
38.05
37.76
37.74
------
Avg. k
1.247
1.280
1.282
1.283
-------
ىS #@ زيY oL 5S2 6 k=1.283 ,% ن/ W J و6 ,% _)#6 Te ,% ان,آ
.رU2+ ا
- 61 -
APPENDIX
: o+#, ا
C
. ن/ 2@ oL اN<ذ,2 Ve رة5K ق ا8.ان ا
ا زنNL ون أي [ر6 اق: اLY ت دا,SU ن ا/ 2@ U اoL ر ا5@ اJ/,D
رU2+ ى اS #@ 6 m°g وm° s J آ,% ن/ وف1 _ ه ا+ و. د%# N#/ ا
: N#D , آU2 ن ا/ ومQK ع ا,U %@ o5[ oDb J@ و
-A dP = m°s (vs+dvs) + m°g (vg +dvg) –m°svs-m°gvg
(1)
N#D , آm°g وm° s J آW% ن/ V+6 دة+, [ ا82 ا2@ :S J ?[8A ن/ V+6
m°s = ρsAvs
و
m°g = ρgAvg
(2)
:#@ +3 J دK, اJ? ه,U 2@ و
-dP = ρsvsdvs + ρgvgdvg
(3)
ت و ا )زات,SU اJ آ5 F3 اi6 رJ J/, oL 6 صI اN6وF3 ار ا8 ا: دK
:N#D ,آ آ+ ا%[ و ا
m°s(Cs dTs + vs dvs ) + m°g (cp dTg + vg dvg) =0
(4)
:N#D ,د آK, ه ا6 ا@دة آJ/,D ت,SU اJ X %2 ا#/ ل ا,K ا2@
X Cs dTs + (1-x) Cp dTg + X vs dvg + (1-x) vg dvg = 0
(5)
: N#D #@ +3 (3) دK, اJو
#@ +3 (5) دK, اNL رة5K اد ل ه ا2@ و
- 62 -
Vs وTs J@ 5K ا% و8, ا#,@ اري و+ ل ا+ اLK "#[D دK, ه ا: و
و8 و.(Ts=Tg) ?DS اري ا+ ل ا+ 6 ر5@ اJK6 ا2@ و. oL ال ا:? ا,< NL
/n ا#@ دK, | ا5 W J ود و+ : دUD إJ/,D إذاك.(Vs=Vg) ة5و آ8 ,SU ا
:N ا
: دK, | ا5 M2 وΡs =P/RT,
F اض ان ا )زاتL? ا
: دK, اN[KD وجI ار ا وف ا8 وف اJ / و ا
V+6
m=r/([x(1-x)]Cs+Cp
Te/To = (Pe/Po)ⁿ
:N#D ,( آ5) دK, | ا5 وف1 ه اJو
: انV: J , Te وTo 6 Ve ,8 اN[K N/ دK, ه ا#@ / ا<اءJ/,D V+6
Cp = kR/(k-1) :
: V+6
- 63 -
APPENDIX
D
: o+#, ا
Vs=Vg وTs=Tg oL اN<ذ,3 : NL F KLة ا ا8 رة ا5@ J J ق8. ان ا
: N#D ,ر آU2+ ا5@ N#/ اoL ل اK + ه اNL ن/D
#/ ا#/ رة ا5@ + ه اNL ن/ رU2+ ا5@ رعS : NL ت,SU ? ا,< ن/ 2@و
:N#D , ا )زي آoL #
m°=m°g+m°s
m°s/m°g=x/1-x
: :N[KD وه
: ا )زيoL ا
6 #/ ا#/ اJ@ 5K انJ/,D (1) دK, ا
: انV+6
F= m°ve +(Pe-Pa)Ae
:N#D ,ة آ8 د اK 6 آJ/,D (c o+#, اNL) ve o6S ق ا8. ل ا,K ا2@ و
و
- 64 -
APPENDIX
E
:o+#, ا
:ك ا روخ+ HB وW,
L1 = 24.6 cm .
L2 = 18.6 cm.
L3 = 0.5 cm.
L4 = 0.65 cm.
Do = 3.795 cm.
Di = 3.495 cm.
mm.1.5 = اق,- ا. ار/0 12 *
Su = 400 MPa
.ذ- ا7 ب9: ا: اق,- ا. ار/0 * دة
.6 0در, ?: ا2/1* ?: ا16/3 : ن-* < ا
Su = 900 MPa
: ة اA
Ss = 448 MPa
: ة اA
.ن- < اG اوض ان7 P’ اق,- ا. CDE آ ان
P’ = 2Ss(Db/Di)² = 17 MPa.
.ن- < اKA LG Db انI J
P’’ ار/MJ هD اG اوOG اوض ان7 اق,- ا. CDE
P’’ = 2Su t /Di = 35 MPa.
.Dة اA LG Su انI J
MPa 10.55 = اق,-ء اQR اD اS نG يU ادي اCDVو ا
- 65 -
APPENDIX
: ا
E
:SXوYر اOQ اZ[
:QJ دJ\ا
A
I
B
C
α
D
β
: 3.50
: 0.35
: 0.932
: 2.68
:12°
: 6.8
: 30°
E : 0.08
F : 2.2
G :1.2
H : 0.70
1 :8.28 : اد
.ذ- ا:ادة
.M[ :ا اا
- 66 -
APPENDIX
F :
ا
.ZYVة واM اOJ صY اS:و-اآ< ا
- 67 -
ﻓﻬﺭﺱ
اه اء3.................................................................................:
آ ,#ا 4.......................................................................:W<,
ا ا ول:
5.......................................................................
+ك ا روخ 5.........................................................
ا %د ا 5..............................................................."#
ا Uرب6.....................................................................
ا ا :N3F
ا 7.……................................................………D12
]روخ ا %د ا 7..................................................."#
ا %د 8......................................................................
ا 3/,ت8....................................................................
ا :اق8....................................................................
55:ت ا %د13............................................................
ا ا :V F
D13ا U2+ر17......................................................
ا oLا U2+ري17.....................................................
Kت <دة ا روخ21...........................................
Kا 22............................................................?L
Q,ات @ ا 3ت ا )زي 23..................................
ا 24...................................................................O52
`) iا U+ة25.........................................................
++ت أbار ا 27...........................................oL
++ت ا U2+ر ا 30.......................................N88+
ا ا ا:?6
28ا 32..........................................................."DU
ا +,ك32..................................................................
ا HBIا U2+# D91,ر ا 33............................"K/,
إ@ اد ا %د ا ا34.....................................................?L
) "S3ا j,آ Sو ا QI,ل35.......................................
ا 5ر Kل ا :اق35................................................
- 68 -
ا 5ر ا +,# N3/Sك36...........................................
26ء l2ة ا 5ر ا 37......................................N3/S
ا DK,ة41.................................................................
ا ا 42................................................................ :I
ا 5ر ا U2+ر42......................................................
ا 5ر Kل ا :اق48..............................................
Kت ا Uدة50.....................................................
ا ا Sدس:
n%2ا 51.........................................................AB2
ا 5ر ا U2+ر51.......................................................
ا 5ر ا +,ك 5S3 )6ا j,آQI / Sل51....................
ا 5ر Kل ا :اق52...............................................
Kت ا Uدة52.......................................................
ا ا : ?6S
ا 53.................................................................... AB2
]ت53..................................................................
< ول ا ز54............................................................
ا ,ا<?56...................................................................
ا 58.................................................................A o+#,
ا 60................................................................. Bo+#,
ا 62..................................................................Co+#,
ا 64..................................................................Do+#,
ا 66.................................................................E o+#,
ا 67..................................................................Fo+#,
- 69 -