Uploaded by MRttiittllee

ยา การใช้ยา

advertisement
ประเภทของยา
ั ราช 2530 ดังนี้
แบ่งออกเป็ น 9 ประเภท ตามพระราชบัญญัตย
ิ า ฉบับที่ 5 พุทธศก
้
ยาแผนปั จจุบน
ั
หมายถึง ยาทีใ่ ชส้ าหรับใชประกอบวิ
ชาเวชกรรม
ิ ป์ แผนโบราณ ซงึ่ อยูใ่ น
ยาแผนโบราณ หมายถึง ยาทีใ่ ชส้ าหรับประกอบโรคศล
ตาราแผนโบราณทีร่ ัฐมนตรีประกาศเป็ นยาโบราณ
ยาอันตราย หมายถึง ยาปั จจุบน
ั หรือยาแผนโบราณทีร่ ัฐมนตรีประกาศให ้เป็ นยา
อันตราย
ยาควบคุมพิเศษ หมายถึง ยาปั จจุบน
ั หรือยาแผนโบราณทีร่ ัฐมนตรีประกาศให ้
เป็ นยาควบคุมพิเศษ
ยาสามัญประจาบ ้าน หมายถึง ยาปั จจุบน
ั หรือยาแผนโบราณทีร่ ัฐมนตรีประกาศ
้ ้เลย ไม่ต ้องอยูใ่ นความดูแลของแพทย์
ให ้เป็ นยาสามัญประจาบ ้านสามารถใชได
ั ว์ แร่ ทีไ่ ม่ได ้นาไปปรุงแต่งใดๆ
ยาสมุนไพร หมายถึง ยาทีไ่ ด ้จากพืช สต
ั
ยาบรรจุเสร็จ หมายถึง ยาแผนปั จจุบน
ั ทีผ
่ ลิตขึน
้ เสร็จในรูปแบบต่างๆทางเภสช
กรรม มีบรรจุหบ
ี ห่อปิ ดไว ้ และมีฉลากครบถ ้วน
ประโยชน์ของยา
่ ชว่ ยลดความดัน
" ประโยชน์ของยา " มาจากฤทธิข
์ องยาตามวัตถุประสงค์ทใี่ ช ้ เชน
ื้ บรรเทาอาการปวดหรือลดไข ้ ซงึ่ ทราบได ้จากสรรพคุณ
โลหิต ชว่ ยรักษาการติดเชอ
้
หรือข ้อบ่งใชของแต่
ละตัวยา
้
สาเหตุของการใชยาผิ
ดหรือการติดยา
๑. ปั จจัยทางจิตใจ
้
๑.๑ บุคลิกภาพ ผู ้ป่ วยสว่ นใหญ่ทต
ี่ ด
ิ ยาเสพติดหรือใชยาอย่
างผิดๆ มีบค
ุ ลุกภาพแปรปรวนทีพ
่ บบ่อยคือ บุคลิกภาพแบบ
้
อันธพาล เขาเหล่านีม
้ ักมีอารมณ์ไม่บรรลุวฒ
ุ ภ
ิ าวะ ก ้าวร ้าว และใชยาเพื
อ
่ ลดความตึงเครียดภายในจิตใจ บุคลิกภาพชนิดอืน
่ ทีอ
่ าจติด
่ กัน คือ บุคลิกภาพแบบชอบพึง่ ผู ้อืน
ึ เศร ้า
ยาได ้ง่ายเชน
่ (dependent) บุคลิกภาพแบบแยกตัว และบุคลิกภาพแบบซม
๑.๒ โรคประสาทและโรคจิต ผู ้ป่ วยโรคประสาทแบบวิตกกังวล แบบย้าคิดย้าทา หรือแบบทีค
่ วามผิดปกติทางอารมณ์แสดง
้
้
ออกเป็ นอาการทางร่างกาย อาจใชยาเพื
อ
่ บรรเทาอาการต่างๆ ทีเ่ กิดขึน
้ บางรายมีอาการนอนไม่หลับ ก็ต ้องใชยานอนหลั
บชว่ ยเป็ น
ประจา ผู ้ป่ วยโรคจิต ก็อาจติดยาได ้ง่ายเนือ
่ งจากปั ญหาทางอารมณ์ของตน
้
้
ั
๑.๓ ในผู ้ทีเ่ คยใชยาแก
้ปั ญหาอย่างได ้ผล ก็มักจะพอใจเลือกวิธใี ชยาเพื
อ
่ แก ้ปั ญหาทีเ่ กิดขึน
้ ในครัง้ ต่อๆ ไปจนติดเป็ นนิสย
ั ขบวนการทางจิตใจหลายอย่าง ซงึ่ บุคคลดังกล่าวทาได ้ไม่ดอ
เพราะเป็ นวิธท
ี งี่ า่ ยกว่าการแก ้ปั ญหาโดยวิธอ
ี น
ื่ ซงึ่ ต ้องอาศย
ี ยูแ
่ ล ้ว
๒. ปั จจัยทางสงั คม
ิ กับพวกติดยา อยูใ่ นทีท
๒.๑ คนทีม
่ โี อกาสใกล ้ชด
่ ส
ี่ ามารถหายาได ้ง่าย เมือ
่ อยูใ่ นวัยทีม
่ ค
ี วามคึกคะนอง มีความอยากรู ้อยาก
ี่ งทีจ
้
เห็น ย่อมมีความเสย
่ ะติดยาได ้มาก คนเหล่านีม
้ ักมีปัญหาทางบุคลิกภาพอยูด
่ ้วยเป็ นสว่ นใหญ่ ซงึ่ มีแนวโน ้มจะใชยาเพื
อ
่ บรรเทา
ั จูงให ้ทดลองใชยาก็
้ จะยอมรับยาได ้โดยง่าย
ความตึงเครียดทางอารมณ์ของตนอยูแ
่ ล ้ว เพราะฉะนั น
้ เมือ
่ ถูกชก
่ สงั คมเสอ
ื่ ม มีปัญหาเศรษฐกิจ ว่างงาน ประชากรหนาแน่น ต ้องอยูใ่ นแหล่งเสอ
ื่ มโทรม
๒.๒ ความกดดันทางสงั คม เชน
่ ครอบครัวแตกแยก บิดามารดา ทะเลาะกันเป็ นประจา บิดามารดาติดสุราหรือยา
๒.๓ สภาพครอบครัวทีก
่ ดดันต่อจิตใจ เชน
่ เคร่งครัด หรือห ้ามเด็กจนเกินไป
เสพติด การอบรมเลีย
้ งดูลก
ู ไม่ถก
ู ต ้อง เชน
๓. ปั จจัยทางร่างกาย
่ ยาแก ้ปวด หรือยานอนหลับ เป็ น
๓.๑ การเจ็บป่ วยด ้วยโรคร ้ายแรง หรือเรือ
้ รัง อาจจาเป็ นต ้องได ้รับยาบางอย่าง เชน
ระยะเวลานานๆ จึงอาจติดยาได ้ หรือ
้
๓.๒ เป็ นผลจากการกระทาของแพทย์ (iatrogenic) ได ้แก่ การทีแ
่ พทย์ใชยาประเภทที
เ่ สพติดได ้กับผู ้ป่ วยโดยขาดความ
้
่ หลังผ่าตัดอาจให ้มอร์ฟีนติดต่อกันหลายวันก็อาจทาให ้ผู ้ป่ วยติดมอร์ฟีนได ้ แต่อย่างไรก็ตามพบว่า
ระมัดระวัง และใชนานเกิ
นควร เชน
คนทีต
่ ด
ิ ยาด ้วย เหตุนม
ี้ ักมีปัญหาทางอารมณ์ด ้วย จึงทาให ้ต ้องการยานานเกินควรจนติดยา
้
สถานการณ์การใชยาในปั
จจุบน
ั
้
คนไทยทุกวันนีใ้ ชยาเยอะมาก
โดยตัวเลขในปี ทผ
ี่ า่ นๆมานัน
้ สูงถึงหลักหมืน
่ ล ้านเม็ด
ต่อปี กน
ั เลยทีเดียว ซงึ่ ก็น่าเป็ นห่วงพอสมควร เพราะควรจะหมั่นดูแลสุขภาพเพือ
่ ไม่ให ้
้
้
เจ็บป่ วย แต่กลับกลายเป็ นเจ็บป่ วยบ่อย และใชยาทุ
กครัง้ เวลาเจ็บป่ วย บางครัง้ ก็ใชยา
้
้
้
เกินขนาด ใชยาผิ
ดประเภท ใชยาโดยไม่
จาเป็ น หนั กถึงขัน
้ ใชยาแบบผิ
ดกฏหมาย
Download