Nikobus-handleiding Inhoudstafel Inleiding 1 1. Schakelmodule 05-000-01 2 1a. Beschrijving..............................................................................................................................................................................................................................2 1b. Aparte 230V-ingangen en logische functies .................................................................................................................................................... 5 1c. Technische gegevens .........................................................................................................................................................................................................6 1d. Beschrijving van modes en tijden ............................................................................................................................................................................7 1e. Belastingstabel voor de uitgangen 1-5 en 7-12 van de schakelmodule....................................................................................10 1f. Samenvattende tabel modes schakelmodule .................................................................................................................................................11 1g. Aansluitschema voor thermostaatomschakeling ECO/comfort met één uitgang van de schakelmodule ooo op de Niko-bimetalthermostaat 07-089 ............................................................................................................................................................12 2. Rolluikmodule 05-001-01 13 2a. Beschrijving...........................................................................................................................................................................................................................13 2b. Technische gegevens ......................................................................................................................................................................................................14 2c. Beschrijving van modes en tijden .........................................................................................................................................................................15 2d. Beschrijving van de modes ........................................................................................................................................................................................16 2e. Overzichtstabel ....................................................................................................................................................................................................................17 2f. Aansluitschema voor de sturing van een gelijkstroommotor via de rolluikmodule ................................................................18 2g. Aansluitschema voor parallelle aansturing van meerdere rolluikmotoren van een uitgang van de rolluikmodule ...................................................................................................................................................................................19 3. Dimcontroller 20 3a. Beschrijving...........................................................................................................................................................................................................................20 3b. Aansluitschema ...................................................................................................................................................................................................................21 3c. Technische gegevens ......................................................................................................................................................................................................21 3d. Beschrijving van de modes ........................................................................................................................................................................................26 3e. Samenvattende tabellen ................................................................................................................................................................................................27 4. Busdrukknoppen 28 4a. Beschrijving...........................................................................................................................................................................................................................28 4b. Mechanische opbouw ....................................................................................................................................................................................................30 4c. Technische gegevens ......................................................................................................................................................................................................32 4d. Gebruik van de IR-busdrukknoppen 05-081 en 05-085 .......................................................................................................................32 4e. De IR-busdrukknoppen met identieke adressen 05-091 t.e.m. 05-095 .....................................................................................32 4f. IR-handzender 05-088 ...................................................................................................................................................................................................33 4g. De IR-universele afstandsbediening 05-089 .................................................................................................................................................33 4h. De IR-afstandsbediening Pronto van Philips 05-090..............................................................................................................................34 4i. Busdrukknop-LED's: aansluiting en functie ...................................................................................................................................................35 4j. Programmering busdrukknop voor vertraagd aan/vertraagd uit ..................................................................................................... 37 5. Muurprint 38 5a. Beschrijving...........................................................................................................................................................................................................................38 5b. Technische gegevens ......................................................................................................................................................................................................39 5c. Aansluiten Nikobus-drukknoppen .........................................................................................................................................................................40 6. RF-systeem 41 6a. Modulaire RF-interface 05-040.............................................................................................................................................................................41 6b. RF-zender: 2 uitvoeringen.........................................................................................................................................................................................41 7. Interfaces 42 7a. De inbouwinterface voor drukknoppen 05-056 .........................................................................................................................................42 7b. De inbouwinterface voor schakelaars 05-057 ............................................................................................................................................42 7c. Aansluiting inbouwinterface voor drukknoppen ........................................................................................................................................43 7d. Aansluiting inbouwinterface voor schakelaars ...........................................................................................................................................43 7e. Modulaire interface (DIN-rail) 05-055 ............................................................................................................................................................ 43 7f. Aansluitschema’s voor modulaire interface ..................................................................................................................................................44 7g. Telefooninterface met 1 kanaal 05-190............................................................................................................................................................44 7h. Telefooninterface met 4 kanalen 05-191.........................................................................................................................................................45 8. Modulaire 4-voudige binaire ingang (DIN-rail) 05-054 8a. 47 Beschrijving ........................................................................................................................................................................................................................47 8b. Technische gegevens ....................................................................................................................................................................................................47 8c. Aansluiting modulaire 4-voudige binaire ingang.....................................................................................................................................48 8d. Programmering .................................................................................................................................................................................................................48 9. Digitale schakelklok 49 9a. Aansluiting en functie ..................................................................................................................................................................................................49 9b. Instelling van de klok met 2 kanalen 05-182 ..............................................................................................................................................49 9c. Instelling van de klok met 4 kanalen 05-184 ..............................................................................................................................................52 10. Modulaire schemerschakelaar 05-180 56 10a. Beschrijving ........................................................................................................................................................................................................................56 10b. Technische gegevens ....................................................................................................................................................................................................57 10c. Aansluitschema 11. Nikobus-bewegingsmelder 180° 05-045 en xx-635-06 / 4x-835 57 58 11a. Beschrijving ........................................................................................................................................................................................................................58 11b. Aansluiting en functie ..................................................................................................................................................................................................58 11c. Programmering .................................................................................................................................................................................................................58 12. Dimmers 60 12a. Welke dimmer voor welke toepassing gebruiken? ................................................................................................................................. 60 12b. Aansluitschema voor regeling van gloeilampen, halogeenlampen, zeer lage spanning 12V-24V enz., met gewikkelde transformatoren (E-kern) .................................................................................................................. 61 12c. Aansluitschema van alle dimbare lasten, ook gemengd, max. 1 000VA per dimmer ....................................................62 12d. Aansluitschema voor regeling van halogeenlampen, zeer lage spanning 12V ...................................................................63 12e. Aansluitschema van dimmers op de dimcontroller ................................................................................................................................64 13. Realiseren van een elektrische installatie met Nikobus 65 13a. Overleg installateur-architect-bouwheer .........................................................................................................................................................65 13b. Overzicht van de uitgangen maken .....................................................................................................................................................................66 13c. Samenstellen van de verdeelkast .........................................................................................................................................................................66 13d. Programmeringsoverzicht invullen .....................................................................................................................................................................66 13d.1 Bedieningspunten en busdrukknoppen ............................................................................................................................................69 13d.2 Voor modules en modes m.b.t. inbouwsensoren .....................................................................................................................69 13d.3 Voor modules en modes m.b.t. modulaire sensoren en externe 230V-ingangen ...........................................................70 13e. Elektrische aansluiting lichtpunten, rolluiken, stopcontacten ........................................................................................................ 70 13f. Bevestiging van de muurprints en aansluiting van de Nikobus-drukknoppen ...................................................................70 13g. Installeren van de busdrukknoppen ................................................................................................................................................................ 71 14. Externe 230V-ingangen en logische functies 71 14a. Aansluiting en functie ..................................................................................................................................................................................................71 14b. Gebruik als schakelaar.................................................................................................................................................................................................73 14c. Gebruik als doorlaatfunctie ......................................................................................................................................................................................75 14c.1 Programmering via de externe 230V-ingangen ..........................................................................................................................75 14c.2 Programmering via busdrukknoppen op externe 230V-ingangen.................................................................................77 14d. Uitgewerkte voorbeelden voor schakelmodule ...........................................................................................................................................78 14e. Uitgewerkte voorbeelden voor rolluikmodule .............................................................................................................................................79 14f. Uitgewerkte voorbeelden voor dimcontroller ..............................................................................................................................................80 14g. Programmering voor trappenhuisdimmer met twee lichtwaarden afhankelijk van een externe ingangooooo (tijd of licht) ....................................................................................................................................................................................................................... 81 15. Installatiehints 82 15a. Informatie over de opstartprocedure van de busspanning ................................................................................................................82 15b. Selectief vermijden dat de uitgangsstatus bij power-down terug wordt hersteld bij power-up ...................................................................................................................................................................................................82 15c. Zeer lage veiligheidsspanning ...............................................................................................................................................................................82 15d. Busbedrading .....................................................................................................................................................................................................................83 15e. Beveiliging............................................................................................................................................................................................................................84 15f. Bliksem- en overspanningsbeveiliging ...........................................................................................................................................................84 15g. Diagnosefuncties in de schakel- en rolluikmodule en in de dimcontroller ...........................................................................85 15h. Manuele bediening van de uitgangen...............................................................................................................................................................85 15i. Markering van domoticastopcontacten en busdrukknoppen ...........................................................................................................86 15j. Voorbeeld ééndraadsschema Nikobus .............................................................................................................................................................87 15k. Verdeelkast ...........................................................................................................................................................................................................................88 15l. Stopcontactaansturing .................................................................................................................................................................................................89 15m. Driefasige aansluiting...................................................................................................................................................................................................90 16. Programmering 91 16a. Programmeren van de module met behulp van de programmeringsblok ..............................................................................91 16b. Algemene methode om te programmeren .....................................................................................................................................................91 16c. Programmeren van de sfeermode (m14, m15 bij de schakelmodule of m4, m3 bij de dimcontroller) ........... 91 16c.1. Via de bus ............................................................................................................................................................................................................92 16c.2. Via externe 230V-ingangen (d.m.v. een externe ingang een sfeer oproepen, wijzigen, afzetten) ......... 92 16d. Programmeren van presets op de dimcontroller (m11, m12)........................................................................................................ 93 16e. Programmeren, wijzigen, wissen, visualiseren van de dimparameters ....................................................................................94 16f. Programmeren van de stappenschakelaar-mode (m13 bij de schakelmodule)............................................................................. 95 16g. Programmeren van de externe 230V-ingangen als schakelaar ......................................................................................................97 16h. Gebruik externe 230V-ingangen als doorlaatfunctie ..............................................................................................................................97 16i. Overzicht van de mogelijkheden als doorlaatfunctie en als schakelaar....................................................................................98 16j. Wissen.....................................................................................................................................................................................................................................99 16k. Samenvattingstabel .....................................................................................................................................................................................................100 NIKOBUS-VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK Voorbeeld 1: de shift-toets ...................................................................................................................................................................................................101 Voorbeeld 2: één toets voor verlichting en rolluiken.........................................................................................................................................103 Voorbeeld 3: trappenhuisautomaat met knipperende LED.............................................................................................................................105 Voorbeeld 4: een mooie trappenhuisautomaat met knipperende LED en dimming ....................................................................107 Voorbeeld 5: een ventilator in het toilet: eerste voorbeeld ............................................................................................................................109 Voorbeeld 6: een ventilator in het toilet: tweede voorbeeld ..........................................................................................................................111 Voorbeeld 7: een ventilator in de badkamer ............................................................................................................................................................113 Voorbeeld 8: een "alles uit"-toets voor iedere ruimte .......................................................................................................................................115 Voorbeeld 9: nachthalverlichting overdag op 100%, 's nachts op 30% met dezelfde drukknop ......................................117 Voorbeeld 10: nachthalverlichting overdag op 100%, 's nachts op 30% met de klok tussenbeide ...............................119 Voorbeeld 11: gebruik van de lichtsensor en de klok voor de sturing van de buitenverlichting .......................................121 Voorbeeld 12: een sturing van de verwarming naar dag of nacht door middel van klokken................................................123 Voorbeeld 13: verwarmingssturing met klokken en drukknoppen...........................................................................................................125 Voorbeeld 14: drukknopppen uitsparen bij de programmering van sfeertoetsen .........................................................................127 Inleiding Systeemcomponenten en omschrijving van de Nikobus Het Nikobus-systeem is opgebouwd uit twee basiscomponenten: - Nikobus-drukknoppen - intelligente schakel- en rolluikmodules en dimcontrollers De verbinding tussen de schakel- en rolluikmodule, de dimcontroller en de Nikobus-drukknoppen is een twee-aderige leiding, de Nikobus. Deze Nikobus-bedrading is galvanisch gescheiden van het 230V-net en werkt op een zeer lage veiligheidsspanning (ZLVS). Een waaier van mogelijkheden ON OFF Simulatietoets Glasbreukdetector Deze toets simuleert uw aanwezigheid terwijl u er niet bent. Breuk aan de ruiten: laat bv. de rolluiken naar beneden. Aan/uitschakelaar Bewegingsmelder Rolluiktoets Met één toets bedient u centraal alle lichten en stopcontacten. Elke beweging in en om het huis stelt een vooraf bepaald lichtplan in werking. Hiermee bestuurt u zelf de rolluiken. Lichtroutetoets Windmeter Zonneweringstoets Stel vooraf de ideale lichtroute in vanaf één schakelaar. Is er teveel wind, dan gaan de zonneweringen automatisch omhoog of de rolluiken omlaag. U bepaalt zelf wanneer ze in werking gesteld worden, maar het kan ook volledig automatisch. Paniektoets Lichtmeter Gordijn/jaloezietoets Vanuit de slaapkamer bv. laat u met één toets de lichten (binnen en buiten) aangaan of de rolluiken omhoog gaan. Wordt het donker buiten, dan gaan de rolluiken naar beneden of wordt het licht aangeschakeld. Wenst u geen gebruik te maken van vooraf ingestelde sferen, dan laat u de gordijnen open of dicht gaan met deze toets. Via telefoon. set A B N 10 11 12 0V feedback led L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A mode program 05-000-01 2 2' 3 4 3' µ N 4' 5 5' 6 6' 230V~ select N 230V~ 50Hz L 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz Dimcontroller 0V 0V B1 B2 bus set A B N N 1 2 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 mode program 05-001-01 B1 B2 bus set A B N 230V~ T1 F01 select mode program 12 x 0 - 10V output 230V~ 50Hz T2 T1 F01 L N N I U reset 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz L N N I U reset overcurrent overvoltage DC protection - + 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 L N N I U reset overcurrent overvoltage DC protection - + 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 L N N I U reset overcurrent overvoltage DC protection - + 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 L N N 05-007 I U reset overcurrent overvoltage DC protection - + 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 F01 2345 L4 1' N 2345 L N F01 2345 select N Rolluikmodule 1 B1 B2 bus T1 2345 230V~ ABCE 12 m8 11 m6 m7 10 m1 11 m2 12 m3 m4 ABCE m5 9 ABCE 8 N m8 N m6 m7 7 µ m1 m2 m3 m4 m5 6 18 6 m8 5 6789 4 6789 3 6789 2 6789 Schakelmodule 1 N 230V~ 50Hz L N N I U reset overcurrent overvoltage DC protection - + 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 overcurrent overvoltage DC protection - + 05-707 Een veilig gevoel. Afstandsbediening via radiogolven Rolluiken, zonneweringen en gordijnen gaan automatisch open of dicht. CD SAT NIKO VCR AUX3 TV MUTE AUX2 AUX1 VOL CH CH VOL 3 2 EO TV/VID 1 6 5 4 9 8 7 +20 0 +10 STAND MENU Afstandsbediening via InfraRood De gepaste sfeer voor elke ruimte en elk moment. Audio Video via Pronto De ideale sferen vooraf of nadien vastgelegd: tv-sfeer, leessfeer, dinersfeer,… Een frisse lucht door extra naventilatie. Huishoudapparaten, stopcontacten worden aan- en uitgeschakeld. Rationeel energieverbruik (REG) Het licht gaat u voor. 1 Aan alle busdrukknoppen worden bepaalde functies toegekend via een keuzeprocedure, zonder ingewikkelde programmeringstechnieken. Iedere installateur kan dus de Nikobusschakel- en rolluikmodules en de Nikobus-dimcontrollers installeren en instellen. Gespecialiseerde apparatuur zoals een PC is hiervoor niet nodig. Bovendien is het Niko-RF- en IR-gamma volledig integreerbaar in het Nikobus-systeem, zodat ook met bediening op afstand kan gewerkt worden. De meeste externe sensoren, zoals bewegingsmelders, deur- en raamcontacten, schemer- en tijdschakelaars, CAB-contacten, thermostaten en winddetectoren, glasbreukmelders, spatwaterdichte drukknoppen, enz. kunnen via interfaces op de Nikobus aangesloten worden. 1. Schakelmodule 05-000-01 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N 1a. Beschrijving De schakelmodule schakelt en stuurt, via ingebouwde relais, elektrische verbruikers en dimt via bestaande Niko-moduledimmers de verschillende verlichtingstoestellen. De schakelmodule werkt zowel centraal als decentraal en past in elke modulaire verdeelkast (14 modules breed). Zij heeft een galvanisch gescheiden voeding voor eigen gebruik en ook een specifieke uitgang voor de busleiding, een detectiecircuit, een onverliesbaar geheugen, insteltoetsen, een microprocessor, 3 uitgangen voor terugmelding LED's, relais en indicatoren voor alle functies. Er zijn twee externe Nikobus-230V-ingangen voorzien die als schakelaar of doorlaatfunctie kunnen gebruikt worden (zie 1b). De module beschikt ook over een diagnoserapportering. De schakelmodule beschikt over 2 voorbedrade gescheiden uitgangscircuits van 6 en van 3 enkelpolige N.O.-relais-uitgangscontacten. Bijkomend zijn er 3 aparte uitgangskringen waarvan 1 wisselcontact* (12 uitgangen). Deze mogen niet op verschillende fasen gelegd worden. 2 VERBRUIKERS MODULE BUSDRUKKNOPPEN BEVEILIGING VERDEELKAST 230 VAC Indien er meer uitgangen nodig zijn, kunnen meerdere modules op de busleiding parallel geschakeld worden. Hierbij moet wel met de polariteit van de bus rekening gehouden worden. De uitgang B1 van de ene module moet dus met de uitgang B1 van de andere module verbonden worden, en B2 met B2. Eén van de modules neemt dan de stroomtoevoer van de bus op zich, de andere schakelen hun voeding uit. Dit gebeurt automatisch, na max. 45 sec. Centrale plaatsing: * Opgelet: dit wisselcontact van uitgang 6 is niet geschikt voor aansturing van parallel gecompenseerde TL-lampen. VERBRUIKERS MODULE 1 MODULE 2 MODULE 3 BUSDRUKKNOPPEN BEVEILIGING VERDEELKAST 230 VAC Decentrale plaatsing: VERBRUIKERS MODULE 4 MODULE 3 BUSDRUKKNOPPEN BEVEILIGING VERDEELKAST 2 VERBRUIKERS MODULE 2 MODULE 1 BUSDRUKKNOPPEN BEVEILIGING VERDEELKAST 1 230 VAC 3 Er zijn 256 sensoren per module via de bus aansluitbaar. Op de uitgangsklemmen zijn zowel de nulleider als de geschakelde fase beschikbaar. Bij opkomende spanning worden de actieve uitgangen met enig tijdsverschil terug aangezet om een stroompiek te vermijden. Elke module heeft op 3 uitgangen (feedback LED's 10, 11 en 12) de mogelijkheid van een terugmelding op de LED van een drukknop te realiseren. De voeding van deze LED's gebeurt met een externe beltransformator (8-12V~). De terugmelding gaat dus niet over de Nikobus en vereist 2 extra aders van de buskabel. Deze worden aan de klemmen LL op de muurprint aangesloten. De busleiding wordt verbonden tussen de klemmen B1 en B2 op de module en de klemmen BB op de muurprint. Via de bus wordt informatie van de sensoren naar de module overgebracht. De voeding van de sensoren gebeurt ook via de bus. Hierbij moet niet op de polariteit gelet worden. De LED's en een geluidssignaal zorgen ervoor dat alle functies tijdens de programmering duidelijk zijn: er is een LEDindicatie voor iedere uitgang, bij de keuze van de manier van schakelen (mode), bij de voeding en bij de bus. Men hoort een verschillend signaal bij het inschakelen van de programmeringsmode en de herkenning van een sensor. Meer hierover later in de cursus. Er is ook de mogelijkheid de uitgangen manueel te bedienen zonder dat de busbedrading aangesloten is. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt bij de ingebruikstelling van de installatie. Het geheugen is onverliesbaar, er is geen batterij vereist bij spanningsuitval. Het geheugen is steeds herprogrammeerbaar. Ook is het geheugen uitwisselbaar, zonder de module te openen. Wanneer men een module moet vervangen, kan men het geheugen uit de oude module nemen en in de nieuwe module plaatsen. Deze nieuwe module neemt dan vanzelf alle geprogrammeerde functies over. Door deze verplaatsbare geheugens hoeft de programmering van de modules niet ter plaatse te gebeuren. Alle instellingen kunnen rustig in de eigen werkplaats gemaakt worden, zodat ter plaatse enkel het geheugen moet geplaatst worden. Elk geheugen bevat een uniek identificatienummer. Diagnose: Gedurende normaal bedrijf (niet tijdens programmering) is er continu een diagnoserapportering op de mode-LED's: mode LED 1: aan (kort) bij ontvangst van een juist Nikobus-telegram mode LED 2: pinkt bij buskortsluiting of buspolarisatiefouten (b.v. verwisseling van de buspolariteit tussen 2 modules) mode LED 3: pinkt bij fouten van de busvoeding (circuit busvoeding defect) mode LED 4: pinkt bij een geheugencommunicatiefout (b.v. EEPROM-defect) of bij verkeerd moduletype (b.v. geheugen van een rolluikmodule in een schakelmodule plaatsen) 4 1b. Aparte 230V-ingangen en logische functies De 230V-ingangen kunnen zowel als schakelaaringang dan als doorlaatfunctie-ingang gebruikt worden. Programmering van deze ingangen wordt in hoofdstuk 13 besproken. Gebruik als schakelaaringang: - de uitgangen reageren op de ingangsveranderingen, afhankelijk van de mode. - de actie wordt steeds uitgevoerd, onafhankelijk van wat er op de Nikobus gebeurt. - het signaal van deze ingangen heeft voorrang op het Nikobus-telegram. - na stroomuitval worden de functies volgens de momentele status van deze ingangen uitgevoerd. Bij het gebruik van aparte ingangen i.p.v. busdrukknoppen, kan men uiteraard geen bedientijden instellen (zoals in de schakelmodule mode m2 en m3). Men kan ook logische functies programmeren m.b.v. deze ingangen. Meer hierover vindt u in hoofdstuk 13. Zo kan men b.v. de buitenverlichting laten branden als de tijdschakelklok en ook de schemerschakelaar op ON staan. Gebruik als doorlaatfunctie: Tijdens programmering kan via een aparte ingang een bijkomende conditie meegegeven worden. De actie zal dan al dan niet uitgevoerd worden, naargelang de momentele status van de ingang. Zo kan men b.v. een licht enkel aansteken via een busdrukknop wanneer een schemerschakelaar meldt dat het donker is. 5 Controlepaneel: mode-selectietoets: om 1 van de 13 modes te kiezen set-toets: om ext. ingangen te programmeren 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 3 N tijdschakelaar: om tijd in te stellen m8 2 uitgang-selectietoets: om 1 van de 12 uitgangen te kiezen ABCE 1 verplaatsbaar geheugen 6789 LED-indicatie: 12 voor uitgangen LED-indicatie: 1 voor Nikobus m1 m2 m3 m4 m5 m6 m7 m8 m11 m12 m13 m14 m15 m18 LED-indicatie: 2 voor voeding van uitgangen programmeertoets: induwen via schroevendraaier LED-indicatie: 8 voor modes LED-indicatie: 1 voor actieve voeding van de schakelmodule 1c. Technische gegevens Omgevingstemperatuur Voeding schakelmodule: 2 klemmen Netaansluiting: 5 fase + 2 nulleiderklemmen Uitgangen: 13 fase + 3 nulleiderklemmen Busaansluiting: 2 klemmen 0°C tot 50°C 230V/5W per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 230V/10A per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 230V/10A, 12 uitgangen (uitgang 6 heeft er 2) per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 9 VDC (ZLVS, zeer lage veiligheidsspanning) per klem max. 2 x 1,5mm2 Uitgang voor terugmelding LED in busdrukknoppen: mits een separate voeding (beltransfo, 8 tot 12 V~) kunnen de LED-busdrukknoppen met de uitgangsstatus van de uitgangen 10, 11 en 12 verlicht worden. Op de schakelmodule zijn hiervoor 4 klemmen (per klem max. 2 x 1,5mm2 ) voorzien 2 aparte 230V-ingangen 3 klemmen 6 230V/5mA, 2 ingangen met gemeenschappelijke N per klem max. 2 x 1,5mm2 of 1 x 2,5mm2 1d. Beschrijving van modes en tijden Modes: Functie m1: aan/uit m2: aan (ev. met bedientijd) m3: uit (ev. met bedientijd) m4: drukknop m5: impuls m6: vertraagd afvallend (langere tijden, tot 2 uur) m7: vertraagd opkomend (langere tijden, tot 2 uur) m8: knipperen Omschrijving boven: aan, onder: uit steeds aan (centrale functies) (zie "Tijden") steeds uit (centrale functies) (zie "Tijden") aan zolang er geduwd wordt (b.v. beldrukknop, dimmeraansturing) puls aan/puls uit (b.v. impulsschakelaar of teleruptor) drukken: aan na verloop van bepaalde tijd: uit (b.v. trapautomaat) drukken: na verloop van bepaalde tijd: aan (b.v. actievertraging) drukken: aan/uit/aan/ uitschakelen: m3 Uitvoering tweeknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening De modes m11 tot m15 kunnen opgeroepen worden door de mode-toets tijdens het programmeren langer dan 1,6 sec in te drukken. De mode-LED's pinken. m11: vertraagd afvallend (kortere tijden tot 50 sec.) m12: vertraagd opkomend (kortere tijden tot 50 sec.) m13: stappenschakelaar aan/uit m14: sfeer aan kort drukken: lang drukken: m15: sfeer aan/uit boven kort drukken: boven lang drukken: onder drukken: m16-m18: zonder functie zoals m6, maar kortere tijden eenknopsbediening zoals m7, maar kortere tijden eenknopsbediening na elkaar schakelen van meerdere tweeknopsbediening uitgangen na een tijdcyclus. Volgorde bij programmeren bepaalt schakelvolgorde (b.v. watersproeier in tuin bij beperkt debiet) eenknopsbediening oproepen van een bepaalde sfeer schrijft de gewijzigde sfeer in het geheugen (> 3 sec) tweeknopsbediening oproepen van een bepaalde sfeer schrijft de gewijzigde sfeer in het geheugen uit 7 Tijden: Bij modes m6, m7 en m13: 0 = 10 sec. 1 = 1 min. 2 = 2 min. 3 = 3 min. 4 = 4 min. 5 = 5 min. 6 = 6 min. 7 = 7 min. 8 = 8 min. 9 = 9 min. A = 15 min. B = 30 min. C = 45 min. D = 60 min. E = 90 min. F = 120 min. Bij de modes m11 en m12 (korte tijden): 0 = 0,5 sec. 1 = 1 sec. 2 = 2 sec. 3 = 3 sec. 4 = 4 sec. 5 = 5 sec. 6 = 6 sec. 7 = 7 sec. 8 = 8 sec. 9 = 9 sec. A = 15 sec. B = 20 sec. C = 25 sec. D = 30 sec. E = 40 sec. F = 50 sec. Bij modes m2 en m3 (bedientijd): 0 = 0 sec. 1 = 1 sec. 2 = 2 sec. 3 = 3 sec. 4 = 0 sec. Gebruik van de bedientijd - vermijden dat door kortstondige verkeerde bediening ongewenst bepaalde functies actief zouden worden. Door de uitgestelde actie moet men bewust een busdrukknop gedurende een geprogrammeerde tijd indrukken vooraleer hij de uitgang(en) actief maakt. - verschillende acties op een toets in functie van de indruktijd. Voorbeelden/toepassingen: vertraagde actie op aan-mode (m2) (eenknopsbediening): - paniektoets met bewuste bedieningstijd - korte lokale bedieningen in nachtgang of hal met verdoken routeverlichting bij lang duwen - algemene verlichting aansteken in verschillende stadia naargelang de behoefte. Hoe langer men drukt, hoe meer verlichting men inschakelt. - dampkap: kort: verlichting; na 1 sec. eerste snelheid, na 2 sec. tweede snelheid vertraagde actie op uit-mode (m3) (eenknopsbediening): - centraal uit met bewuste bedientijd - "slaap"-toets waarbij men door kort drukken enkel de lokale verlichting bedient en bij langer drukken ook bepaalde toestellen, stopcontacten, ... uitschakelt. 8 Gebruik van korte tijden bij vertraagd opkomend/afvallend (eenknopsbediening) Voorbeelden/toepassingen: - randapparaten met een eigen intelligentie die slechts een impuls nodig hebben (0,5 sec.) zoals automatische poorten, hekken, zonweringen, pompen, ventilatoren, ... - routeverlichting programmeren met nauwkeurigere opkom/afvaltijden (5 ... 50 sec., langere tijden met m6) - piekstromen reduceren bij het inschakelen van grote lampengroepen door de uitgangen een onderlinge tijdsvertraging te geven, toepassing in burelen, fabriekshallen, ... - routeverlichting programmeren met nauwkeurige opkom/afvaltijden (1 tot 50 sec., langere tijden op m6) Ingebruikstellingsfunctie Er is ook de mogelijkheid de uitgangen manueel te bedienen, zonder dat de busbedrading aangesloten is, bijvoorbeeld bij de ingebruikstelling of bij het testen van de uitgangen. Dit gebeurt door kort op de select-toets te drukken. Door lang te drukken kiest men de aan/uit-functie. Stappenschakelaar (m13) Bediening: - tweeknopsbediening aan/uit - er kunnen meerdere stappenschakelaars geprogrammeerd worden, maar er kan slechts één stappenschakelaar tegelijkertijd actief zijn. - op elke uitgang van de stappenschakelaar kan een stop geprogrammeerd worden. Wanneer men deze stop gebruikt, schakelt men over naar de volgende geprogrammeerde uitgang. - de stappenschakelaar stopt automatisch na het afwerken van de cyclus. Voorbeelden/toepassingen: - verdeling van een debiet, bijvoorbeeld watersproeisystemen van een tuin, bestuurbare verluchtingssystemen, ... - sequentiële verlichting van lichtgevoelige planten Opmerking bij centrale uit-mode (m3) De centrale uit-functie werkt niet steeds wanneer men met deze functie ook lampen wil doven die op een dimmer aangesloten zijn. In dit geval is het mogelijk dat de dimmer deze lampen aansteekt i.p.v. dooft. Om dit te vermijden, moet men de voeding van deze dimmer aansluiten op kring 6, met mode 6 vertraagd afvallend en insteltijd 0. Opmerking bij de impulsmode (m5) Wanneer men 2 verbruikers met 1 busdrukknop met mode m5 bedient en wanneer één van deze verbruikers ook op een andere wijze bediend wordt, kan het gebeuren dat de ene verbruiker aan gaat en de andere uit. Om dit te vermijden, werkt men beter met de modes m1 of m2/m3. Opmerking bij de vertraagd opkomend en vertraagd afvallend (m6, m7, m11, m12), de knipper-mode (m8) en de stappenschakelaar (m13) Bij het uitvallen en het terug opkomen van de netspanning komen de uitgangen die in één van deze modes stonden tijdens het uitvallen van de stroom, niet terug in de toestand die ze hadden bij het uitvallen van de stroom. Er wordt geen rekening gehouden met de tijd die al afgelopen is of met de functie die deze uitgang gehad heeft. Deze uitgang(en) worden bij het terug opkomen van de netspanning op "uit" gezet. 9 1e. Belastingstabel voor de uitgangen 1-5 en 7-12 van de schakelmodule 1. TL-lampen met conventioneel voorschakelapparaat, niet gecompenseerd of met C-seriescompensatie 230V~, 1500 W (23 x 65W), 11 x (2 x 65W) —> 60 000 schakelingen 2. TL-lampen met conventioneel voorschakelapparaat en met C-parallelcompensatie 230V~, 260W (4 x 65W à 7µF) —> 15 000 schakelingen 3. Capacitieve last 230 V~, condensator 24µF (ION = 130Apeak) —> 18 000 schakelingen 230 V~, condensator 80µF (ION = 195Apeak) —> 3 000 schakelingen 4. TL-lampen met elektronisch voorschakelapparaat 230V~, 10 x (2 x 58W) of 18 x (2 x 36W) —> 22 000 schakelingen (met Siemens-RF-ballast: 22µF, 10 Ohm, 0,52A) 5. Gloeilampen (test: 5 sec. aan, 55 sec. uit) 230V~, 1000W (5 x 200W), ION = 71Apeak —> 60 000 schakelingen 230V~, 2000W (10 x 200W), ION = 135Apeak —> 10 000 schakelingen 230V~, 550W (2 x 200/1 x 150W), ION = 22Apeak —> 180 000 schakelingen 230V-halogeenlampen (resultaten zie ook 5.) 230V~, 300W, ION = 17Apeak —> 600 000 schakelingen 230V~, 500W, ION = 28Apeak —> 400 000 schakelingen Halogeenlampen 12V met gewikkelde transfo 230V~, 600 VA, ION = 55Apeak —> 50 000 schakelingen AC-motoren 230V~, 17A eff on, 3,7A eff off, cos. phi=0,6 —> 250 000 schakelingen 230V~, 21A eff on, 6,6A eff off, cos. phi = 0,6 —> 150 000 schakelingen 10 1f. Samenvattende tabel modes schakelmodule mode Nikobus-drukknop functie draaischakelaar T1 mode externe ingang functie draaischakelaar T1 externe ingang = doorlaat ❙ ● m1 AAN / UIT ❙ = AAN ● = UIT 0V van geen belang m1 ❙ ● van geen belang 230V = UIT 0V m2 ✕ ✕ ✕ AAN (met bedientijd) ✕ ✕ m3 ✕ ✕ ✕ UIT (met bedientijd) ✕ ✕ m4 ✕ ✕ ✕ DRUKKNOP ✕ ✕ m5 ✕ ✕ ✕ IMPULS ✕ ✕ m6 ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ VERTRAAGD AFVALLEND ON t vertraging start m7 ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ VERTRAAGD OPKOMEND ON t vertraging start m8 ✕ ✕ KNIPPEREN ✕ ✕ ✕ (ritme 1,5 sec.) m11 ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ VERTRAAGD AFVALLEND ON t vertraging start m12 ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ VERTRAAGD OPKOMEND ON t vertraging start SQ STAPPENSCHAKELAAR ● SQ = START ● = STOP sequence m13 AAN / UIT = AAN 230V SQ ● 0 1 2 3 4...F bedientijd = 0 sec = 1 sec = 2 sec = 3 sec = 0 sec van geen belang van geen belang vertraging 0 =10 sec 1 = 1 min 2 = 2 min 3 = 3 min 4 = 4 min 5 = 5 min 6 = 6 min 7 = 7 min vertraging 8 = 8 min 9 = 9 min A=15 min B=30 min C=45 min D= 1 uur E=1,5 uur F= 2 uren van geen belang m2 m3 230V 0V 230V 0V m4 m5 m6 m7 m8 vertraging 0 =0,5 sec 1 = 1 sec 2 = 2 sec 3 = 3 sec 4 = 4 sec 5 = 5 sec 6 = 6 sec 7 = 7 sec vertraging 8 = 8 sec m11 9 = 9 sec 2 uren A=15 sec B=20 sec C=25 sec D=30 sec m12 E=40 sec F=50 sec ON-tijd 0 =10 sec 1 = 1 min 2 = 2 min 3 = 3 min 4 = 4 min 5 = 5 min 6 = 6 min 7 = 7 min ON-tijd 8 = 8 min 9 = 9 min A=15 min B=30 min C=45 min D= 1 uur E=1,5 uur F= 2 uren AAN UIT NIET MOGELIJK 230V 0V IMPULS VERTRAAGD AFVALLEND ON t vertraging start 230V 0V VERTRAAGD OPKOMEND ON t vertraging start 230V 0V KNIPPEREN (ritme 1,5 sec.) 230V 0V VERTRAAGD AFVALLEND ON t vertraging start 230V 0V VERTRAAGD OPKOMEND ON t vertraging start 230V 0V STAPPENSCHAKELAAR START 230V m13 0V 230V STOP sequence 0V m14 SFEER AAN SR SR SR < 3 sec = oproepen sfeer SR SR > 3 sec = wegschrijven sfeer van geen belang m14 m15 SR SFEER AAN / UIT ● SR < 3 sec = oproepen sfeer > 3 sec = wegschrijven sfeer SR ● = sfeer UIT ● van geen belang m15 SFEER ON oproepen sfeer van geen belang vertraging 0 =10 sec 1 = 1 min 2 = 2 min 3 = 3 min 4 = 4 min 5 = 5 min 6 = 6 min 7 = 7 min vertraging 8 = 8 min 9 = 9 min A=15 min B=30 min C=45 min D= 1 uur E=1,5 uur F= 2 uren van geen belang vertraging 0 =0,5 sec 1 = 1 sec 2 = 2 sec 3 = 3 sec 4 = 4 sec 5 = 5 sec 6 = 6 sec 7 = 7 sec vertraging 8 = 8 sec 9 = 9 sec A=15 sec B=20 sec C=25 sec D=30 sec E=40 sec F=50 sec ON-tijd 0 =10 sec 1 = 1 min 2 = 2 min 3 = 3 min 4 = 4 min 5 = 5 min 6 = 6 min 7 = 7 min ON-tijd 8 = 8 min 9 = 9 min A=15 min B=30 min C=45 min D= 1 uur E=1,5 uur F= 230V 0V van geen belang SFEER AAN / UIT oproepen sfeer 230V 0V van geen belang sfeer UIT 230V 0V 11 1g. Aansluitschema voor thermostaatomschakeling ECO/comfort met één uitgang van de schakelmodule op de Niko-bimetalthermostaat 07-089 Last TA RF <ϑ 07-089 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 2 m8 18 1 N NIKOBUS 6789 N 05-000-01 230V~ 50Hz Schakelmodule 16A N L 12 16A 10A 2. Rolluikmodule 05-001-01 1' 2 2' 3 4 3' N N µ 4' 5 5' 6 B1 B2 bus set A B N 6' N L program 10A 230V~ 50Hz m6 m7 N 10A 230V~ 50Hz mode m1 m2 m3 m4 m5 L 6789 N 2345 T1 F01 ABCE 230V~ select 05-001-01 230V~ 50Hz m8 1 N 2a. Beschrijving De rolluikmodule stuurt motoraangedreven systemen, zoals rolluiken en zonweringen. De algemene principes van de rolluikmodule zijn bijna identiek aan die van de schakelmodule. De rolluikmodule heeft andere modes en tijdsinstellingen en zij heeft een elektrische vergrendeling van de uitgangscontacten. Bij het uitvallen en bij het herstellen van de stroom behouden de rolluiken hun positie. Dit gebeurt uit veiligheidsoverwegingen. VERBRUIKERS, b.v. rolluiken, zonweringen, ... M Binaire 230V ingangen M 1 2 3 4 5 6 N 6 7 µ N 8 9 10 11 12 BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus T1 F01 2345 m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A m8 18 230V~ N L L4 L5 L6 16A 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz 16A mode program 6789 select 05-000-01 230V~ 50Hz 1A L N 40A 300mA T VERDEELKAST 230V 13 2b. Technische gegevens Omgevingstemperatuur 0°C tot 50°C Voeding rolluikmodule: 230V/5W 2 klemmen per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 Netaansluiting: 230V/10A 2 x 2 klemmen per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 2 x 8 klemmen per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 Uitgangen: 230V/10A, 2 x 6 uitgangen Busaansluiting: 9 VDC (ZLVS, zeer lage veiligheidsspanning) 2 klemmen per klem max. 2 x 1,5mm2 2 aparte 230V-ingangen 230V/5mA, 2 ingangen met gemeenschappelijke N 3 klemmen per klem max. 2 x 1,5mm2 of 1 x 2,5mm2 Controlepaneel: M N K 5 6 6 7 Aµ N N 8 9 F 10 11 12 N O A B N 10 11 12 0V feedback led set B1 B2 bus B LED-indicaties: L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L B (A) 13 voor 12 uitgangen (waarvan 1 wissel) (B) 2 voor voeding van uitgangen (C) 8 voor modes (D) 1 voor Nikobus (E) 1 voor actieve voeding van de schakelmodule (F) 2 voor externe 230V ingangen (G) Programmeertoets: instellen via schroevendraaier (H) Uitgang-selectietoets: om 1 van de 12 uitgangen te kiezen (I) Mode-selectietoets: om 1 van de 13 modes te kiezen (J) Tijdschakelaar: om tijd in te stellen (K) Onverliesbaar EEPROM-geheugen (L) Busaansluiting (M) Aansluiting terugmelding-LED’s (N) Externe 230V ingangen (O) SET-selectietoets: om 1 van de 2 externe ingangen te kiezen Geluidssignaal: korte signalen: program mode lang signaal: herkenning sensor dubbel kort signaal: wissen 14 I program 10A 230V~ 50Hz G m6 m7 L J m1 m2 m3 m4 m5 H N mode D F01 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 m8 3 ABCE 2 6789 1 L C E 2c. Beschrijving van modes en tijden Modes: Functie m1: open stop sluit m2: open m3: sluit m4: stop m5: RF-bediening m6: m7: m8: open met bedientijd sluit met bedientijd zonder functie, niet oproepbaar Omschrijving bovenaan de knop + T2 boven- of onderaan de knop + T2 onderaan de knop + T2 altijd open + T2 altijd sluiten + T2 altijd stop + T2 linksboven: open + T2 linksonder: sluit rechtsboven: stop rechtsonder: stop altijd open + T2 + T3 altijd sluiten + T2 + T3 Uitvoering tweeknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening vierknopsbediening eenknopsbediening eenknopsbediening Tijden: - omschakelvertraging bij draaiende motor: T1 = 0,5 sec. (vaste tijd) doel: elektrische en mechanische bescherming tegen plotse omschakeling van draairichting - instelbare uitschakeltijd na startcommando: T2 = instelbaar op de module tijdschakelaar modes m1 t.e.m. m5 (looptijd, T2): 0 2 4 6 8 A C E uitgeschakeld 6 sec. 10 sec. 14 sec. 18 sec. 25 sec. 40 sec. 60 sec. 1 3 5 7 9 B D F 0,4 sec. (impulssturing) 8 sec. 12 sec. 16 sec. 20 sec. 30 sec. 50 sec. 90 sec. Extra mogelijkheden: - T2 in stand 0 geeft een mogelijkheid tot het aansturen van ventilatoren. Men hoeft geen tijden te programmeren. - T2 in stand 1 geeft de mogelijkheid (niet geldig voor modes m6 en m7) tot het aansturen van impulsbediende systemen waar de bediening reeds geïntegreerd is. 15 2d. Beschrijving van de modes Mode 1 open/stop/sluiten (tweeknopsbediening) bediening toestand: stil in beweging: openen boven duwen opent stopt onder duwen sluit stopt in beweging: sluiten stopt stopt Wanneer wordt omgeschakeld van openen naar sluiten, gaat de module steeds over stop. Dit voorkomt dat de draairichting van de motor niet te snel kan omgeschakeld worden. Mode 2 open (eenknopsbediening); Mode 6 open met bedientijd bediening toestand: stil in beweging: openen elke knop opent blijft openen in beweging: sluiten opent (na een tijd) Mode 3 sluit (eenknopsbediening); Mode 7 sluit met bedientijd bediening toestand: stil in beweging: openen elke knop sluit sluit (na een tijd) in beweging: sluiten blijft sluiten Mode 4 stop (eenknopsbediening) bediening toestand: stil elke knop blijft stilstaan in beweging: openen stopt in beweging: sluiten stopt Mode 5 RF- en interfacebediening (klok, winddetector, ... ) RF-bediening toestand: stil in beweging: openen in beweging: sluiten opent blijft openen opent (na de tijd T1) sluit sluit (na de tijd T1) blijft sluiten blijft stilstaan stop stop blijft stilstaan stop stop opent blijft openen opent (na de tijd T1) sluit sluit (na de tijd T1) blijft sluiten Interfacebediening 16 De RF-bediening is een busdrukknop met 4 functies (4-knopsbediening). Wanneer één van de functies geprogrammeerd wordt, worden de andere automatisch herkend. Bij programmering van een interface ziet de module enkel het linkergedeelte van de drukknop. De interface wordt automatisch als een open/sluitfunctie geprogrammeerd. De modes m6 (open met bedientijd) en m7 (sluit met bedientijd) kunnen gebruikt worden bij veiligheidsoverwegingen: de gebruiker moet bewust een bepaalde tijd drukken vooraleer de actie uitgevoerd wordt. Aangezien er slechts een draaischakelaar aanwezig is om zowel de bedientijd als de looptijd in te stellen, is er een beperking in combinaties, zoals blijkt uit de overzichtstabel. De aparte 230V-ingangen hebben dezelfde functie als bij de schakelmodule (logische functies, ...). Zie hoofdstuk 1. Ingebruikstellingsfunctie: zoals bij de schakelmodule. 2e. Overzichtstabel Modes rolluikmodule: gesplitst naar busdrukknoppen en externe 230V-ingangsaansturing. mode Nikobus-drukknop functie draaischakelaar mode externe ingang functie draaischakelaar externe ingang = doorlaat ▲ ▼ m1 ▲ ▼ OPENEN / STOPPEN /SLUITEN ▲ = OPENEN / STOPPEN ▼ = SLUITEN / STOPPEN m2 ✕ ✕ ✕ OPENEN ✕ ✕ m3 ✕ ✕ ✕ SLUITEN ✕ ✕ m4 ✕ ✕ ✕ STOPPEN ✕ ✕ m5 RF-MODE ▲ ● ▲ OPENEN ▼ ● ▼ SLUITEN ● STOPPEN m6 ✕ ✕ OPENEN ✕ ✕ ✕ met bedientijd m7 ✕ ✕ SLUITEN ✕ ✕ ✕ met bedientijd 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F = = = = = = = = = = = = = = = = looptijd uitgesch. 0,4 sec. 6 sec. 8 sec. 10 sec. 12 sec. 14 sec. 16 sec. 18 sec. 20 sec. 25 sec. 30 sec. 40 sec. 50 sec. 60 sec. 90 sec. m1 m2 m3 m4 m5 looptijd bedientijd 0 = uitgeschakeld 1 sec. 1 = uitgeschakeld 1 sec. 2 = uitgeschakeld 2 sec. 3 = uitgeschakeld 3 sec. m6 4 = 8 sec. 1 sec. 5 = 8 sec. 2 sec. 6 = 8 sec. 3 sec. 7 = 16 sec. 1 sec. 8 = 16 sec. 2 sec. 9 = 16 sec. 3 sec. A = 30 sec. 1 sec. B = 30 sec. 2 sec. m7 C = 30 sec. 3 sec. 90 sec. D = 90 sec. 1 sec. E = 90 sec. 2 sec. F = 90 sec. 3 sec. NIET MOGELIJK 230V 0V 230V 0V 230V 0V OPENEN SLUITEN STOPPEN 230V OPENEN 0V SLUITEN 0V 230V 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F = = = = = = = = = = = = = = = = looptijd uitgesch. 0,4 sec. 6 sec. 8 sec. 10 sec. 12 sec. 14 sec. 16 sec. 18 sec. 20 sec. 25 sec. 30 sec. 40 sec. 50 sec. 60 sec. NIET MOGELIJK NIET MOGELIJK In het geval dat de externe 230V-ingangen als schakelfunctie worden toegepast, zijn zinloze modes niet programmeerbaar. 17 2f. Aansluitschema voor de sturing van een gelijkstroommotor via de rolluikmodule M Relais 2 x N.O. contact BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES VERBRUIKERS, bv. rolluiken, zonweringen, ... M 1' 2 2' 3 N 4 3' µ N 4' 5 5' 6 6' B1 B2 bus set A B N N 16A N L 10A 230V~ 50Hz 16A L N 40A 300mA T 230V 18 mode program m6 m7 10A 230V~ 50Hz m1 m2 m3 m4 m5 L 6789 select N 2345 T1 F01 ABCE 230V~ 05-001-01 230V~ 50Hz m8 1 N 1A 2g. Aansluitschema voor parallelle aansturing van meerdere rolluikmotoren van een uitgang van de rolluikmodule Rolluikmotoren mogen niet gewoon parallel geschakeld worden. Hier moet een elektrische scheiding van beide circuits via ontkoppelingsrelais gebeuren. Net L1 N PE 1' 2 N 2' 3 4 3' µ N 4' 5 5' 6 6' B1 B2 bus set A B N N N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 10A 230V~ 50Hz mode m1 m2 m3 m4 m5 L 6789 N Verdeeldoos 2345 T1 F01 ABCE 230V~ select m8 1 N Motor 05-001-01 230V~ 50Hz 1 2 3 4 L1 N Motor Verdeeldoos 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 19 3. Dimcontroller 05-007 De dimcontroller laat toe bepaalde lichtsferen via de Nikobus te creëren. Deze sferen worden in een geheugen geschreven, zodat de gebruiker met een druk op een toets een bepaalde lichtsfeer direct kan oproepen zonder elke lamp apart manueel te dimmen. De verschillende lichtsferen worden door de gebruiker zelf ingesteld en kunnen eenvoudig gewijzigd worden. Deze instellingen gebeuren met de Nikobus-drukknoppen. 3a. Beschrijving De dimcontroller heeft 12 spanningsgestuurde 0-10V-uitgangen. Deze uitgangen sturen één of meerdere vermogensdimmers aan. De aangesloten dimmers moeten galvanisch gescheiden zijn, zoals de Niko-dimmer (05-707). Binnen de controller is de 0V gemeenschappelijk (geen galvanische scheiding). De uitgangen zijn beveiligd tegen kortsluiting. Bij 0V zal de aangesloten lamp volledig gedoofd zijn. Er is een analoge regelspanning over het ganse 0-10V-bereik. Bij 10V brandt de lamp 100%. Elke 0-10V compatibele dimmer met galvanisch gescheiden stuuringang kan op de Nikobus-dimcontroller aangesloten worden (géén 1/10V stroomgestuurde dimmers). Eén of meerdere controllers kunnen via de busleiding met de schakel- en rolluikmodules parallel geschakeld worden. Hierbij moet wel, zoals bij de modules, rekening gehouden worden met de polariteit van de bus (B1, B2) tussen de modules/controllers. De algemene principes zijn identiek aan de principes van de schakelmodule. De controller beschikt ook over 2 logische ingangen (230V) en een diagnoserapportering. 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set 230V~ T2 program 6789 12 x 0 - 10V output mode 05-007 T1 F01 2345 F01 2345 select ABCE 3 m8 2 m6 m7 1 m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 0V 6789 0V 230V~ 50Hz Ook deze module heeft een onverliesbaar, verplaatsbaar EEPROM-geheugen. Dit geheugen slaat, zoals bij de schakelmodule, een identificatienummer en de instellingen op, de dimmerparameters per uitgang, de laatst ingestelde waarden en de dimtoestand alsook voor de spanningsuitval. Indicatie-LED's en geluidssignalen zorgen ervoor dat alle functies tijdens het programmeren duidelijk zijn. 20 3b. Aansluitschema 1 - 10V DC BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES N EREATRONIC L 11,5V- EREATRONIC 11,5V- HF BALLAST FLUOLAMPEN LS-HALOGEENLAMPEN 0V LS-HALOGEENLAMPEN GLOEILAMPEN IR L3 L2 L1 N RF CD SAT 3 VCR N N I L U N N I ON DIP reset reset overcurrent overvoltage DC protection - + N I L U - + N I L U - L U I U - + 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 65-330 overcurrent overvoltage DC protection - 230V~ T2 F01 6789 program B + U MEN 05-707 4 1 2 3 T1 05-007 F01 2345 2345 12 x 0 - 10V output mode 4 +20 0 B1 B2 bus A B N set select 3 9 8 7 m8 2 D 2 6 5 4 STA 05-707 m1 11 m2 12 m3 m4 ABCE m5 m6 BCE m7 A 1 A 1 3 2 1 6789 0V C VOL CH IDEO TV/V ND 0 - 10V 0V E MUT CH VOL +10 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 05-707 NIKO AUX 1 AUX 1 - 10V reset 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz + N 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection - 05-707 N ON DIP reset 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz + I 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz N ON DIP reset 1 2 3 4 05-707 N ON DIP reset overcurrent overvoltage DC protection N ON DIP 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 N ON DIP 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz L U AUX 2 TV 7 8 9 10 11 12 L 230V~ 50Hz L N 230V~ 1A Ingebruikstellingsfunctie Er is ook de mogelijkheid de uitgangen manueel te bedienen, zonder dat de busbedrading aangesloten is, b.v. bij de inbedrijfsstelling of bij het testen van de uitgangen. Dit gebeurt door eerst kort op de select-toets te drukken om de uitgang te selecteren en daarna door lang te drukken om de kring aan of uit te schakelen. 3c. Technische gegevens Omgevingstemperatuur Voeding module: 2 klemmen Uitgangen: 16 klemmen Busaansluiting: 2 klemmen 2 x 230V-logische ingangen: 3 klemmen 0°C tot 50°C 230V/5W per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 12 x 0-10V 2mA/uitgang voor 1-10V stroomsturing is de interface 65-330 nodig per klem max. 4 x 1,5mm2 of 2 x 2,5mm2 9 VDC (ZLVS, zeer lage veiligheidsspanning) per klem max. 2 x 1,5mm2 230V/5mA, 2 ingangen met gemeenschappelijke N 2 x 1,5mm2 of 1 x 2,5mm2 21 Dimmerparameters Bij gebruik van verschillende types van dimmers kunnen er verschillende reacties zijn. Dit is zo omdat de dimmerparameters niet hetzelfde zijn voor alle dimmertypes (zo is er bij Silicon-dimmers geen visuele verandering meer > 9V). Dit is ook afhankelijk van het type belasting (lamp). Er werden parameters gedefinieerd om deze dode tijden (zones) op te vangen: Dstart Definities: - de startspanning bij het aandimmen - startniveau van het analoge stuursignaal - niveau van het stuursignaal waarbij de dimmer begint te reageren Niet alle dimmers starten exact op 0V. Om een vertraging van de reactie te vermijden kan dit met de Dstart-parameter gecompenseerd worden. Deze instelling gebeurt via de parameter Dstart in 16 stappen van 0 tot 2V. De standaardinstelling (default-waarde) is geoptimaliseerd op 1,6V voor Niko-dimmers. In de praktijk betekent dit dat het stuursignaal begint op het Dstart-niveau. Er is dus een sprong van 0V naar Dstart (1,6V indien instelling niet gewijzigd). Zodra een druktoets bediend wordt, heeft men dus een wijziging van de geregelde fase van de dimmer en dus een zichtbaar resultaat. Dmin Definities: - de minimum regelspanning bij het manuele uitdimmen Dval 10V Dmax Dlast (Dlast = Dval) Dmin Dstart t 0V dim - on (var. dimsnelheid) dim - off dim - up (soft dimsnelheid) (manuele dimsnelheid) dim - down to Dmin (manuele dimsnelheid) De dimmer kan dus niet lager gedimd worden dan het Dmin-niveau. Beneden dat niveau kan de dimmer alleen uitgeschakeld worden. Deze functie moet voorkomen dat er een onzichtbaar niveau als laatste niveau in het geheugen wordt opgenomen (in dit geval zou het indrukken van de licht-aan-toets geen effect hebben). Dmin kan in 16 stappen ingesteld worden tussen 1 en 4V. De standaardinstelling (default-waarde) bedraagt 1,6V. Een instelling op 1V is nauwelijks zichtbaar. 22 Dmax Definities: - de maximale spanning waarbij geen visuele verandering meer optreedt - de maximale uitgangsspanning bij het manuele aandimmen - beperken van het maximumsturingsignaal. De dimmer kan maar geregeld worden van Dmin tot Dmax. Voordeel: sommige dimmers bereiken hun maximum op de geregelde fase reeds op 8V. In dit geval gebeurt er geen zichtbare dimming als het stuursignaal daalt van 10 naar 8V. Om deze dode tijd op te vangen kan Dmax ingesteld worden, zodanig dat er onmiddellijk een zichtbaar resultaat optreedt. Dmax is instelbaar in 16 stappen tussen 10 en 6V. De default-waarde bedraagt 10V. Dlast Definities: - de laatste ingestelde lichtwaarde (het niveau voor het uitschakelen van het licht) Om te vermijden dat deze 0 zou zijn, kan deze waarde niet lager ingesteld worden dan het Dmin-niveau (zie hierboven). Dlast hoeft dus niet ingesteld te worden, maar is het gevolg van een actie van de gebruiker. In casu, het indrukken van de knop licht dalen tot op een bepaald lichtniveau. Het lichtniveau dat bekomen wordt op het ogenblik dat de knop losgelaten wordt, komt overeen met de waarde Dlast. Dmin kan niet lager ingesteld worden dan 1V. Dlast is dus steeds gelijk of groter dan 1V. Dimsnelheid (T2 draaischakelaar) De dimsnelheid kan ingesteld worden door de T2-draaischakelaar. De dimtijd (zie tabel) wordt beïnvloed door de hierboven vermelde parameters. De tijden vermeld in de tabel, gelden voor volgende standaardinstellingen (default-waarden): Dstart: 1,6V Dmax: 10V Indien deze waarden dichter bij elkaar liggen, wordt de tijd korter. Indien deze waarden verder uit elkaar liggen, wordt de tijd langer. Dimsnelheid Dimtijd (start-maximum) Dimsnelheid Dimtijd T2 time 0 1 sec.(= soft-dimsnelheid) D 3 min. 1 2 sec. E 4 min. 2 4 sec. (= manuele dim aan/uit snelheid) F 5 min. 3 6 sec. 4 8 sec. 5 10 sec. 6 15 sec. 7 20 sec. 8 30 sec. 9 40 sec. A 50 sec. B 1 min. C 2 min. 23 Er zijn 16 posities instelbaar via de T2-draaischakelaar (zie linkerkolom). Elke positie komt overeen met een tijdsvertraging. b.v.: indien T2 ingesteld wordt op positie 6, zal de overgang van de ene toestand naar de andere 15 seconden innemen. Er zijn twee snelheden die niet kunnen gewijzigd worden: - soft-dimsnelheid: steeds 1 sec. (rekening houdend met de standaardinstelling van de parameters Dart en Dmax) - snelheid dim Up/down : vaste snelheid van 4 sec. voor het stijgen en dalen bij manuele dimming (blijven drukken op stijg- en daalknop). Dit tijdsverloop van 4 sec. geldt voor een standaardinstelling van de parameters Dstart en Dmax. Instelling T1 (draaischakelaar T1) Via de draaischakelaar T1 kunnen 2 reeksen functies ingesteld worden: - de eerste reeks bepaalt welke parameters door de instelling T2 beïnvloed worden. - de tweede reeks bepaalt de instelling van specifieke bedienings- en vertragingstijden. Tijden (draaischakelaar T1) voor de mode m1, m2 en m3: bij programmering kan de gebruiker bepalen hoe de dim-on- en dim-off-functies moeten reageren. De geselecteerde dimsnelheid T2 zal gebruikt worden afhankelijk van de stand van de T1-draaischakelaar bij programmering: Instelling draaischakelaar T1 dim-on dim-off dim-curve 0 dimsnelheid T2 dimsnelheid 0 = 1 sec. 1 dimsnelheid 0 = 1 sec. geselecteerde dimsnelheid T2 2-F dimsnelheid T2 geselecteerde dimsnelheid T2 voor de mode m5, m6: bedientijd 0 0 sec. 1 1 sec. 2 2 sec. 3 3 sec. 4, ... 0 sec. voor de mode m7 (vertraagd afvallend): vertragingstijd 0 = 10 sec. A 1 = 1 min. B 2 = 2 min. C 3 = 3 min. D 4 = 4 min. E 5 = 5 min. F 6 = 6 min. 7 = 7 min. 8 = 8 min. 9 = 9 min. 24 = = = = = = 15 min. 30 min. 45 min. 60 min. 90 min. 120 min. Presets en (licht)sfeer Definitie: - het tegelijkertijd oproepen, door het bedienen van 1 druktoets, van verschillende functies. Voorbeeld: het oproepen van verschillende lichtniveaus door de bediening van één druktoets, de sfeer-toets. - Preset: deze functie kan niet via de sfeer-toets door de gebruiker gewijzigd worden (alleen rechtstreeks op de module). 0/10V-stuuruitgang Stuursignaal Lichtniveau 1 10V 100% 2 5V 50% 3 3,5V 35% 4 9V 90% 5 2,7V 27% 6 0V 0% - Sfeer: deze functie kan via de sfeer-toets door de gebruiker gewijzigd worden Het indrukken van de toets betekent het oproepen van verschillende niveaus voor elke stuuruitgang. Het resultaat, verschillende lichtniveaus per dimmer, noemt men een lichtsfeer of preset. Naar wens kan deze programmering ook veel uitgebreider zijn b.v. instelling van verschillende overgangstijden voor elke preset, koppeling aan externe ingangen enz. Geheugen Bepaal de maximale geheugencapaciteit (= geheugenplaatsen) als volgt: stap 1: deel 240 door het aantal gebruikte uitgangen van uw module (b.v. 10 relais van 05-000 of 10 analoge uitgangen van 05-007) resultaat 240 : 10 = 24 beschikbare geheugenplaatsen stap 2: deel het resultaat door het aantal bedieningspunten (b.v. 6) resultaat 24 : 6 = 4 functies beschikbaar per bedieningspunt. samengevat: - deel 240 door het aantal bedieningspunten om te weten hoeveel functies per bedieningspunt maximaal programmeerbaar zijn. - deel 240 door het aantal functies om te weten hoeveel bedieningspunten maximaal programmeerbaar zijn. Indien het aantal geheugenplaatsen onvoldoende is kan men de uitgangen verdelen over meerdere modules (aantal gebruikte uitgangen per module verminderen) Instellingen Deze parameters kunnen individueel ingesteld worden per uitgang: - Dstart: tussen 0-2V in 16 stappen (door de fabrikant vooraf ingestelde waarde = 1,6V) - Dmin: tussen 1-4V in 16 stappen (door de fabrikant vooraf ingestelde waarde = 1,6 V) - Dmax: tussen 6-10V in 16 stappen (door de fabrikant vooraf ingestelde waarde = 10V) 25 3d. Beschrijving van de modes Functie m1: dim aan/dim uit Omschrijving dim aan/uit kort: dim aan naar laatste waarde lang: dim-op naar max.waarde Uitvoering tweeknopsbediening kort: dim uit lang: dim-neer naar min.waarde m2: dim aan/dim uit vierknopsbediening dim aan naar de laatste waarde 1 dim uit 0 kort: dim aan naar laatste waarde lang: dim-op naar max.waarde kort: dim aan naar laatste waarde lang: dim-neer naar min.waarde m3: sfeer aan/uit vierknopsbediening kort: oproepen sfeer lang: wegschrijven sfeer dim uit SR dim-op naar max.waarde als niet off 0 dim-neer naar min.waarde als niet off m4: sfeer aan m5: aan (eventueel met bedientijd) m6: uit (eventueel met bedientijd) m7: vertraagd afvallend sfeer aan kort: oproepen sfeer lang: wegschrijven sfeer dim aan naar laatste waarde eenknopsbediening eenknopsbediening dim uit eenknopsbediening dim-aan naar laatste waarde, eenknopsbediening dim-neer naar min.waarde na bepaalde tijd aan/uit/aan,... met dimsnelheid 0 eenknopsbediening uitschakelen: m6 m8: knipperen De modes m11 en m12 kunnen opgeroepen worden door de mode-toets tijdens het programmeren langer dan 1,6 sec. in te drukken; de mode-LEDs pinken. m11 preset aan/uit oproepen preset dim uit m12 preset aan 26 P 0 vierknopsbediening dim op naar max.waarde, als niet OFF dim neer naar min.waarde als niet OFF preset oproepen eenknopsbediening 3e. Samenvattende tabellen Busdrukknopmodes Dimcontroller Logische ingangen 230V Dimcontroller mode Nikobus drukknop functie Externe ingang = doorlaat ▲ ▼ m1 ▲ ▼ draai- draai- schakelaar T2 schakelaar T1 mode 2-KNOP MODE ▲ kort: dim-AAN naar laatste waarde ▼ kort: dim-UIT ❙ ● ❙ ▲ ▲ ● ▼ ▼ SR ▲ ● ● ▼▲ lang: dim-down naar MIN.(dimsnelheid T2) dim-AAN snelheid 0: AAN UIT dimsnelheid draaisch. T2 dimsnelheid 0 230V dim-AAN m6 lang: dim-UP naar MAX. (dimsnelheid 2) kort: dim-AAN naar laatste waarde dim-UIT snelheid AAN UIT dimsnelheid 0 dimsnelheid draaisch. T2 of dim-UIT snelheid 2 - F: 230V oproepen >3sec: wegschrijven sfeer dim-UIT dim-AAN/UIT snelheid als niet UIT —> dim-UP naar MAX m3 AAN UIT dimsnelheid draaisch. T2 dimsnelheid draaisch. T2 dim-UIT 230V 0V dim-AAN dim-AAN naar laatste waarde snelheid ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ UIT met bedientijd dim-UIT dim-UIT snelheid ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ vertraging dim-UIT AAN KNIPPEREN ritme 1,5 sec met dimsnelheid 0 x t snelheid x 230V m4 dim-UIT als niet UIT —> dim-UP naar MAX (dimsnelheid T2) als niet UIT —> dim-down naar MIN Bedientijd 0 1 2 3 4, ... vertraging 0= 10 sec 1= 1 min 2= 2 min 3= 3 min 4= 4 min 5= 5 min 6= 6 min 7= 7 min 0 1 2 3 sec. sec. sec. sec. 230V AAN m5 UIT dimsnelheid draaisch. T2 vertraging 8= 8 min0 sec. 9= 9 min A= 15 min B= 30 min C= 45 min D= 1 uur E= 1,5 uur F= 2 uren lx PRESET AAN oproepen preset (dim-AAN) vertraging dim-UIT 230V m7 x snelheid VERTRAAGD AFVALLEND AAN 0V t snelheid dim-AAN met dimsnelheid 0 naar laatste waarde 230V KNIPPEREN m8 x dim-UIT dim-UIT 0V x snelheid 230V UIT m6 x snelheid dim-AAN dim-AAN naar laatste waarde 0V ritme 1,5 sec met dimsnelheid 0 0V x vertraging 0= 10 sec 1= 1 min 2= 2 min 3= 3 min 4= 4 min 5= 5 min 6= 6 min 7= 7 min vertraging 8= 8 min 9= 9 min A= 15 min B= 30 min C= 45 min D= 1 uur E= 1,5 uur F= 2 uren x PRESET AAN / UIT dim-UIT snelheid = dim-AAN snelheid (dimsnelheid T2) P P P P P dim-AAN (wegschrijven sfeer met externe ingang Sfeer Opslag routine) PRESET AAN / UIT oproepen preset (dim-AAN) oproepen sfeer (dim-AAN) 0V snelheid naar laatste waarde m12 AAN dimsnelheid draaisch. T2 SFEER AAN dim-AAN AAN met bedientijd ▼ dim-AAN/UIT snelheid (wegschrijven sfeer met externe ingang Sfeer Opslag routine) dim-AAN met dimsnelheid 0 m11 sfeer (dim-AAN) 0V als niet UIT —> dim-down naar MIN ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ P P ▲ ● ● ▼▲ UIT dimsnelheid draaisch. T2 2 - F: SRSR <3sec: oproepen sfeer (dim-AAN) SR SRSR >3sec: wegschrijven sfeer ✕ ✕ ✕ ✕ ✕ AAN dimsnelheid 0 of SFEER AAN / UIT <3sec: oproepen sfeer (dim-AAN) lx m8 1: m2 VERTRAAGD AFVALLEND m7 dimsnelheid 0 of of kort: dim-AAN naar laatste waarde (dimsnelheid 2) m5 UIT dimsnelheid draaisch. T2 dim-UIT SFEER AAN m4 AAN 0V 1: dim-UIT dim-AAN snelheid naar laatste waarde 0V 230V dim-AAN naar laatste waarde (dimsnelheid 2) ▼ draaischakelaar T1 m1 SFEER AAN / UIT m3 draaischakelaar T2 AAN / UIT lang: dim-down naar MIN.(dimsnelheid 2) SR functie 0: lang: dim-UP naar MAX. (dimsnelheid T2) 4-KNOP MODE m2 Nikobus drukknop Externe ingang = doorlaat dim-AAN snelheid preset 0= 1.0 V 1= 1.5 V 2= 2.0 V 3= 2.5 V 4= 3.0 V 5= 3.5 V 6= 4.0 V 7= 4.5 V preset 8= 5.0 V 9= 5.5 V A= 6.0 V B= 6.5 V C= 7.0 V D= 8.0 V E= 9.0 V F= 10.0 V dim-UIT snelheid 230V m11 oproepen preset (dim-AAN) 0V dim-UIT 230V = dim-AAN snelheid 0V 230V PRESET m12 AAN oproepen preset (dim-AAN) 0V preset 0= 1.0 V 1= 1.5 V 2= 2.0 V 3= 2.5 V 4= 3.0 V 5= 3.5 V 6= 4.0 V 7= 4.5 V preset 8= 5.0 V 9= 5.5 V A= 6.0 V B= 6.5 V C= 7.0 V D= 8.0 V E= 9.0 V F= 10.0 V dim-AAN snelheid DIMSNELHEID Dimsnelheid: ‘dimtijd’ OFF -> Maximum: Dimsnelheid: ‘dimtijd’ OFF -> Maximum: draaischakelaar T2 (bij default-parameters) draaischakelaar T2 (bij default-parameters) 0 1 sec. 8 30 sec. 1 2 sec. 9 40 sec. 2 4 sec. A 50 sec. 3 6 sec. B 1 min. 4 8 sec. C 2 min. 5 10 sec. D 3 min. 6 15 sec. E 4 min. 7 20 sec. F 5 min. 27 4. Busdrukknoppen 4a. Beschrijving De busdrukknop is een variant op de gewone drukknop: er is steeds een positie boven, de neutrale stand keert steeds automatisch weer (= geen bediening). De busdrukknoppen hebben het vertrouwde uiterlijk van de Niko-schakelaars. In het Nikobus-systeem dienen ze echter niet als schakelaar, wel als informatiezender. Een Nikobus-busdrukknop wordt ingebouwd in een enkelvoudige standaardinbouwdoos voor schroefbevestiging. Voor montage onder meervoudige afdekplaten zijn geen bijkomende inbouwdozen noodzakelijk. De Nikobus-busdrukknoppen kunnen uitgebreid worden zonder extra kap- of breekwerk. De Nikobus-drukknop vereist geen enkele instelling of afregeling. De functies van de busdrukknoppen worden niet bepaald door de busdrukknop zelf, maar door de instellingen die de installateur maakt op de module. Tijdens het instellen van het systeem worden de functies van de busdrukknoppen vastgelegd door eenvoudige bediening van de knoppen. Bij het activeren wordt een telegram via de bus naar de module gestuurd. Het telegram bevat het adres van de busdrukknop en de informatie over wat gebeuren moet. Deze telegramoverdracht gebeurt door stroommodulatie. Wordt de busdrukknop langer dan 8 sec. ingedrukt, dan wordt het telegram vanzelf onderbroken en komt de bus terug vrij. Er bestaan 5 basisuitvoeringen van de busdrukknop met 4 varianten in de toetsen. Elke busdrukknop heeft een uniek adres (22 + 2 Bit = meer dan 4 miljoen adressen) Elke uitvoering wordt steeds op een muurprint geplaatst, omwille van de busverbinding. - busdrukknop met 2 bedieningsknoppen (voor volle toets): - busdrukknop met 2 bedieningsknoppen + LED (voor volle toets met lens): - busdrukknop met 4 bedieningsknoppen (voor 2 halve toetsen of 2 halve toetsen met tekstveld): 28 - IR (Infrarood) -busdrukknop met 2 bedieningsknoppen (05-081) Wordt bediend door de 2 toetsen op de knop en door afstandsbediening: de IR-handzender (05-088) of de IR-universele afstandsbediening (05-089) of de IR-Pronto (05-090). - IR-busdrukknop met 4 bedieningsknoppen (05-085) Wordt bediend door de 4 toetsen op de knop en door afstandsbediening: de IR-handzender (05-088) of de IR-universele afstandsbediening (05-089) of de IR-Pronto (05-090). De functies op beide IR-busdrukknoppen kunnen verschillend zijn van deze op de IR-afstandsbediening. -IR-busdrukknop met identieke adressen 05-091 tot 05-095 (met 4 bedieningsknoppen) Van de meervoudige busdrukknop zijn er 3 basisuitvoeringen (een twee-, vier- en achtvoudige) en dit elk met 3 kleurvarianten: grafiet, brons en sterling. Opgelet: deze volledige set bestaat altijd uit een module met een centraalplaat die bovenop de module geklikt wordt. Men kan onderling de kleurvarianten combineren en zo verschillende samenstellingen bekomen. Enkel Plano- en daVinci-afdekkingen kunnen hier toegepast worden. Omschrijving: 2-voudige busdrukknopmodule 2-voudige centraalplaat 4-voudige busdrukknopmodule 4-voudige centraalplaat 8-voudige busdrukknomodule 8-voudige centraalplaat Grafiet 45-072 45-082 45-074 45-084 45-078 45-088 Brons 46-072 46-082 46-074 46-084 46-078 46-088 Sterling 47-072 47-082 47-074 47-084 47-078 47-088 29 - 2-voudige busdrukknop: A TOP 4-072 B nr - 4-voudige busdrukknop: TOP A C B D 4-074 nr - 8-voudige busdrukknop: TOP 1A 1C 2A 2C 1D 2B 2D 4-078 1B nr 4b. Mechanische opbouw Een Nikobus-drukknop kan op een enkelvoudige standaardinbouwdoos geschroefd worden, ongeacht enkelvoudige of meervoudige uitvoering van de muurprint. De busdrukknop wordt met een centrale schroef op de muurprint gemonteerd. Contactveren op de achterkant van de busdrukknoppen zorgen voor de elektrische verbinding tussen muurprint en drukknoppen. De muurprint wordt met de bus verbonden door een connector op de achterkant van de muurprint. Hierdoor zijn de busdrukknoppen afschroefbaar zonder dat het nodig is om de busbedrading los te maken. 5 basisuitvoeringen: inbouwdoos voor schroefbevestiging 30 muurprint afdekplaat busdrukknop toetsen 2-4-8-voudige busdrukknop: inbouwdoos voor schroefbevestiging muurprint afdekplaat busdrukknopmodule centraalplaat busdrukknop toetsen IR-busdrukknop of IR-busdrukknop met identieke adressen: inbouwdoos voor schroefbevestiging muurprint afdekplaat 31 4c.Technische gegevens Omgevingstemperatuur: Rustspanning: Lengte van een code: Max. bedieningstijd: Aansluiting op de Nikobus: 5 basisuitvoeringen: 2-4-8-voudige busdrukknop: IR-busdrukknop: Reikwijdte : Openingshoek: Voedingsspanning: Stroomopname bij 12V~: 0°C tot 50°C 9 VDC (ZLVS, zeer lage veiligheidsspanning) 35 ms 8 sec. tweedraadsverbinding adres: 22 bit (± 4 miljoen verschillende codes) adres: 21 bit (± 256000 verschillende codes mogelijk) adres: 12 bit 10 meter 45° 9 - 12 V~ 10 mA (standby; LED brandt op medium niveau) 30 mA (piek als LED voluit brandt) De Nikobus-IR-ontvanger-drukknop heeft een externe voedingsspanning nodig. Opmerking: trafo dient gekeurd te zijn voor zeer lage veiligheidsspanning (ZLVS). 4d. Gebruik van de IR-busdrukknop 05-081 en 05-085 De LED brandt continu op medium niveau in standby-mode en doet dienst als nachtverlichting. Bij indrukken van één van de 4 lokale drukknoppen, brandt de LED fel zolang het bij deze toets horende Nikobus-telegram wordt verstuurd. Indien een toets langer dan ± 8 seconden wordt ingedrukt, stopt het zenden: de LED gaat naar standby-mode. Bij indrukken van meerdere toetsen tegelijk, wordt het Nikobus-telegram van de laatst ingedrukte toets verzonden. Bij ontvangst van een correct IR-signaalcode, knippert de LED: - traag knipperen bij ontvangst van een kanaalselectiecode: hierbij wordt geen Nikobus-telegram verstuurd, de LED knippert enkel ter indicatie van goede ontvangst. - snel knipperen bij ontvangst van een Nikobus-actiecode: beter gezegd, de LED knippert snel tijdens het versturen van het Nikobus-telegram dat hoort bij een ontvangen IR-signaalcode. Vooraleer er een Nikobus-telegram verstuurd wordt, wordt er gecheckt of de bus al dan niet bezet is. Indien ze bezet is, wordt geen Nikobus-telegram verstuurd, de LED gaat naar standby-mode. De ontvangen IR-signaalcode wordt niet bewaard en moet dus opnieuw gegeven worden als de bus weer vrij is. Bij ontvangst van een onbekende IR-signaalcode reageert de LED niet. 4e. De IR-busdrukknop met identieke adressen: 05-091/05-092/05-093/05-094/05-095 (enkel met 4 bedieningsknoppen) Normaal heeft iedere busdrukknop en IR-busdrukknop een uniek adres. Dit wil zeggen dat iedere busdrukknop en IRbusdrukknop een verschillende actie kan oproepen. Indien men echter wil dat IR-busdrukknoppen dezelfde acties oproepen vanop verschillende plaatsen zonder telkens te moeten programmeren, kan men IR-busdrukknoppen met elk hetzelfde adres gebruiken. Op deze manier moet er maar één IR-busdrukknop geprogrammeerd worden en de overige IR-busdrukknoppen met hetzelfde adres nemen automatisch deze acties over. Men bepaalt zelf het gewenste aantal IRbusdrukknoppen met identiek adres en bestelt ze onder één bestelreferentie (b.v. 05-091). Wenst men in één project meerdere acties te programmeren en daarbij gebruik te maken van IR-busdrukknoppen met identiek adres, dan kan men ze groeperen in max. 5 groepen met elk hun bestelreferentie: 05-091, 05-092, 05-093, 05-094 en 05-095. 32 Voorbeeld van IR-busdrukknoppen met 05-091: Andere IR-busdrukknoppen met een identiek adres (05-091) nemen automatisch de acties van de reeds geprogrammeerde IR-busdrukknop over. Eerste IR-busdrukknop met identiek adres (b.v. 05-091) programmeren A C B D TOP A C B D TOP 05-091 A C B D TOP 05-091 05-091 4f. IR-handzender 05-088 De IR-draagbare handzender heeft 4 kanalen (4 numerieke toetsen), waarvan elk kanaal 4 bedieningstoetsen heeft die kunnen geprogrammeerd worden voor één of meerdere ontvangers. Met de vier bedieningstoetsen (A,B,C en D) zijn verschillende functies mogelijk op één of meerdere modules. Alvorens deze in te drukken, dient steeds eerst het kanaal geselecteerd te worden. Nota: bedieningstijd tussen 2 functies > 100 msec. Aan de hand van een controle-LED kan men controleren of de batterij al dan niet leeg is. Deze LED moet branden tijdens het indrukken van één van de kanalen of bedieningstoetsen, zoniet is de batterij leeg. Voeding: 2 batterijen 1,5V, type AAA-LR03 (niet door Niko geleverd). Functies: kanaal 0 busdrukknop 05-081/085 C kanaal 1 handzender kanaal 2 handzender kanaal 3 handzender kanaal 4 handzender 1 A 2 3 D 4 A C B D TOP B A C B D TOP A C A C A C A C B D B D B D B D 05-085 05-081 4g. De IR-universele afstandsbediening 05-089 Deze universele IR-afstandsbediening kan zowel het Nikobus-systeem als diverse audio- en videoapparatuur bedienen: tv, videocassetterecorder, satelietontvanger, cd-speler (voor meer details: zie gebruiksaanwijzing). De Nikobus-bedieningen zitten reeds standaard onder de -toets. De afstandsbediening heeft 10 kanalen (0-9) waarvan elk kanaal vier bedieningstoetsen heeft die kunnen geprogrammeerd worden voor één of meerdere IR-ontvangers. Met de vier bedieningstoetsen (CH▼, CH▲, VOL▼, VOL▲) zijn verschillende functies mogelijk op één of meerdere modules. Stap 1: druk de -toets in Stap 2: selecteer het juiste kanaal (0 - 9) Stap 3: druk één van de bedieningstoetsen (CH▼, CH▲, VOL▼, VOL▲). Deze stap kan vanaf nu herhaald worden. Functies: kanaal 0 busdrukknop handzender 05-081/085 VCR TV SAT V T AUX1 CD S C AUX2 AUX3 A2 A3 A1 NIKO MUTE M CH VOL VOL CH T/V TV/VIDEO 1 +10 2 4 +10 5 7 +10 8 9 +10 +10 0 +20 3 6 TV VT MIX TV VT M ? C D A C B D TOP S OK MENU ENTER 05-081 05-085 ▲A C ▼B D ▼ A B TOP ST/MO ▼ ? 33 4h. De IR-afstandsbediening Pronto van Philips 05-090 De Pronto is een universele IR-afstandsbediening waarmee men naast het Nikobus-systeem (met IR-busdrukknoppen) ook audio- en videoapparatuur kan bedienen. Men configureert het toestel voor Nikobus door het downloaden van gratis software op www.niko.be, via een bijgeleverde seriële kabel. De Pronto kan in totaal de bediening verzekeren van 10 kamers, 30 kringen per kamer. Elke kring is configureerbaar als schakelaar, dimmer of motorbediening. Tevens kunnen er 8 sferen per kamer geprogrammeerd worden. Elke kamer kan door de gebruiker naar eigen smaak worden gelabeld op het scherm van de Pronto met de ingebouwde label-software. Werkwijze bij het programmeren: men bepaalt eerst welke functie men aan welke uitgang zal koppelen. Daarna kiest men op de Philips Pronto met welk kanaal (virtuele busdrukknop) men deze functie zal verbinden. Men richt de Philips Pronto naar de IR-busdrukknop en drukt op één van de functietoetsen (ON, OFF, UP, DN), waarna de IR-ontvanger (busdrukknop) de juiste code op de bus zet en de koppeling compleet maakt. Men zal, in principe, maar één busdrukknop in de straal van de Philips Pronto plaatsen om geen IR-signaal op een nabijgelegen drukknop te laten inwerken. Programmeringsvoorbeeld: om de dimmer boven de zithoek te programmeren, zet men de dimcontroller in program-mode. Men kiest de juiste uitgang (b.v. uitgang 3) en de juiste mode (b.v. mode m2). Daarna richt men de Philips Pronto op de IR-ontvanger die men wil gebruiken om de dimmer boven de zithoek te bedienen, men kiest een kamer (b.v. living) op de Philips Pronto, men drukt op een kanaaltoets (b.v. 1) en als laatste stap drukt men op één van de functietoetsen (mode m2 op de dimcontroller is immers een vierknops-mode, zodat het voor de programmering niet uitmaakt op welke knop men drukt). Hierop zal de dimcontroller lang biepen, ten teken dat de programmering compleet is. Men kan nu op de Philips Pronto het label van kanaal 1 veranderen in b.v. zithoek. 34 4i. Busdrukknop-LED's: aansluiting en functie De LED's op een busdrukknop (05-061) kunnen dienen als terugmelding of als verlichting van de busdrukknop. Per muurprint kan 1 terugmelding gebeuren, behalve wanneer gebruik wordt gemaakt van muurprint 05-012-50 met 2 LED-aansturingen. Aansluitschema voor LED-sturing: 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 12 nachtverlichting gemeensch. bus bus terugmelding 10 terugmelding 11 terugmelding 12 11 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz m6 m7 m8 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L mode 2345 N T1 11 12 13 14 15 230V~ select ABCE 3 18 2 4 5 6789 1 N 1 2 3 05-000-01 230V~ 50Hz program 230V~ Bel transformator 12V~ MODULE 16A 16A T 10A 2A 300mA 230V 35 terugm. terugm. terugm. ... terugm. terugm. terugm. nachtv. gemeen. bus bus Per schakelmodule zijn 3 uitgangen voorzien op LED-terugkoppeling naar de busdrukknop (10, 11 en 12). Zoals op het schema te zien is, is voor de voeding van de LED's een aparte beltransformator nodig. LED-aansluiting bij meerdere modules: 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program 05-000-01 2 3 4 5 6 16A 7 µ N 8 9 10 11 12 select N 230V~ 50Hz L L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz mode program B1 B2 bus T1 05-000-01 12 V Bel transformator F01 230V~ 230V~ 50Hz 12V~ MODULE n 10A 16A 16A T 10A 300mA 230V 36 A B N 10 11 12 0V feedback led set N ... MODULE 1 16A 6 230V~ 6789 L4 1 N F01 2345 L B1 B2 bus T1 2345 N mode m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A 230V~ select 18 6 m8 5 m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A 4 18 3 m8 2 6789 1 N 2A 4j. Programmering busdrukknop voor vertraagd aan/vertraagd uit Bij een druk op een Nikobus-drukknop moet een timer opstarten. Nadat deze tijd is verstreken, moet een verbruiker geactiveerd worden voor een welbepaalde tijd. Bussdrukknop A B C D 05-060 n° B1 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 2 m8 18 1 N B2 6789 A B N 05-000-01 230V~ 50Hz N L 230V N L 230V ’aan’ busdrukknop t1 uitgang 8 = ingang A uitgang 7 0V t2 Op het bovenste gedeelte van de busdrukknop (aan)toets wordt op uitgang 8 een vertraagd opkomende mode m7 geprogrammeerd met tijd t1. Deze uitgang 8 wordt naar de externe ingang A verbonden. Deze ingang start dan een vertraagd afvallende mode m6 met tijd t2 op uitgang 7 en een uit-mode m3 op uitgang 8. Wil men het systeem herstarten terwijl uitgang 7 actief is, moet men op het onderste gedeelte van de busdrukknop (aan -toets) voor uitgang 7 tevens een uit-mode m3 programmeren. Indien gewenst moet de busdrukknop uit-toets beide uitgangen 7 en 8 uitschakelen. 37 5. Muurprint klauwbevestiging 05-010 5a. Beschrijving De muurprint bevat alle elektrische en mechanische voorzieningen, nodig om één of meer busdrukknoppen met de bus te verbinden en de telegrammen door te sturen. De muurprint wordt op de inbouwdoos voor schroefbevestiging geplaatst. Een set klauwen voor dozen zonder schroefbevestiging kan separaat besteld worden. Er zijn horizontale en verticale muurprints beschikbaar om de busdrukknoppen te monteren (met conforme afdekplaten). De keuze van de muurprint gaat dus samen met het gewenste aantal drukknoppen en hun horizontale of verticale opstelling. Er is slechts één enkelvoudige inbouwdoos nodig, ongeacht of men enkelvoudige of meervoudige muurprints gebruikt. Vanuit de inbouwdoos kan naar keuze naar onder, boven, links of rechts gewerkt worden. De muurprint wordt standaard geleverd met een vierpolige aansluitklem (2 voor Nikobus en 2 voor LED). Er bestaat ook een tweevoudige muurprint met aparte LED-aansturing (centerafstand 60mm), hier zijn 8 aansluitklemmen voorzien: 2 x 2 voor Nikobus, 2 voor LED1 en 2 voor LED2. Ook bestaat er een enkelvoudige muurprint met metalen brug, om te gebruiken bij oneffen muren of bij de combinatie busdrukknop/stopcontact. De aansluiting tussen meerdere enkelvoudige muurprinten met metalen brug gebeurt via een flexible verbindingskabel met aansluitingsconnectoren. 38 5b. Technische gegevens Materiaal: epoxy Dikte: 1 mm Connector: 4-polig Montage busdrukknop: met 1 centrale schroef Muurbevestiging: d.m.v. schroeven of separaat te bestellen klauwen Standaard uitvoeringen: nr. muurprint enkelvoudig + brug 05-011-10 muurprint enkelvoudig 05-011 muurprint 2 x vert 60mm 05-012 muurprint 2 x vert voor aparte LED-aansturing 60mm 05-012-50 muurprint 3 x vert 60mm 05-013 muurprint 2 x vert 71mm 05-022 muurprint 3 x vert 71mm 05-023 muurprint 2 x hor 71mm 05-032 muurprint 3 x hor 71mm 05-033 muurprint 4 x hor 71mm 05-034 Flexible verbindingskabel Set klauwbevestiging 05-011-12 05-010 39 5c. Aansluiten Nikobus-drukknoppen De busdrukknoppen worden aangesloten op de schakel- en rolluikmodules via een tweeaderige busbedrading. Een vieraderige busbedrading laat toe de busdrukknoppen te verlichten aansluiting voor status LED 230V~ busaansluiting L aansluiting N voor voeding busaansluiting 230V~ 05-011-10 RV:00 12V~ 1 L L B B 1 muurprint (b.v.: 05-011-10) inbouwdoos voor schroefbevestiging inbouwdoos voor schroefbevestiging muurprint voor 3 busdrukknoppen muurprint aansluiting voor status LED afdekplaat busdrukknop busdrukknop afdekplaat toetsen 40 LED1 0V LED2 toetsen 6. RF-systeem Het RF-systeem houdt in dat er bediening op afstand gebeurt. Er is geen bedrading tussen zender en RF-interface. De zender stuurt radiogolven naar de RF-interface, hij hoeft dus niet specifiek naar de RF-interface gericht te worden. Het is ook mogelijk om vanuit een andere kamer te bedienen (dit in tegenstelling tot IR-systemen). Niet enkel lichtpunten kunnen op deze manier bediend worden, maar ook ventilatoren, rolluiken, ... Het RF-systeem is uitermate geschikt voor specifieke toepassingen, zoals renovatie van geklasseerde interieurs, uitbreidingen van bestaande elektrische installaties waar kapwerk uitgesloten is, burelen met verplaatsbare wanden. 6a. Modulaire RF-interface 05-040 De modulaire uitvoering wordt op de DIN-rail geplaatst. De RF-interface dient als ontvanger voor de RF-hand/wandzenders en zet het RF-signaal om in een Nikobus-telegram. De RF-interface wordt parallel aan de bus en aan 230V~ aangesloten. Het instellen gebeurt daarna op juist dezelfde wijze als het instellen van gewone drukknoppen. De interface mag niet aan de rechterkant van de schakel- of rolluikmodule of naast de beltransfo geplaatst worden. De schakelkast mag niet uit metaal vervaardigd zijn, wel uit kunststof. Afmetingen DIN-behuizing 4 modules breed (b: 70mm, h: 89mm, d: 60mm) voeding: 230V/1W 6b. RF-zender: 2 uitvoeringen Drukknopuitvoering Deze zender heeft de vorm van een conventionele Niko-schakelaar en kan geplaatst worden op om het even welke ondergrond: niet enkel op wanden, maar ook op tafels, zuilen, enz. De zender wordt immers eenvoudig bevestigd met kleefband of met schroeven. Bovendien kan de zender steeds verplaatst worden, omdat er geen rekening moet gehouden worden met bedrading. Het zendbereik is ongeveer 20m in het gebouw. referentie: zie catalogus Handzenderuitvoering 05-068 De handzender heeft 4 kanalen (4 numerieke toetsen), waarbij op elk kanaal max. 4 functies kunnen geprogrammeerd worden. Om een functie in te stellen, moet eerst het kanaalnummer en dan de functie ingetoetst worden. De handzender is voorzien van een controle-LED. Voeding: 2 batterijen 1,5V, type AAA-LR03 (niet door Niko geleverd) 41 7. Interfaces Er kunnen verschillende interfaces aan de Nikobus aangesloten worden om externe sensoren zoals bewegingsmelders, raam- en deurcontacten, schemer- en tijdschakelaars, CAB-contacten, thermostaten, winddetectoren, glasbreukmelders, ... mee in te schakelen in het domoticasysteem. Deze interfaces zetten een schakelimpuls van een contact in een telegram om. Dit telegram wordt dan op de bus verstuurd. Er is zowel een inbouwinterface voor (monostabiele) drukknoppen en (bistabiele) schakelaars als een modulaire interface beschikbaar. De interfaces zullen in de directe buurt van de drukknop geplaatst worden. 7a. De inbouwinterface voor drukknoppen 05-056 Deze interface zet de signalen van externe, NO-contacten om in een Nikobus-telegram. Zolang het contact gesloten is, worden de telegrammen op de bus verstuurd (max. 8 sec.). Er zijn 2 ingangen voorzien voor externe contacten (b.v. drukknoppen) en één uitgang voor de koppeling met de Nikobus. De voeding van de interface en het contact wordt geleverd door de Nikobus (geen afzonderlijke voeding vereist). Een verloren signaal kan alleen herwonnen worden door het signaal te herhalen. Opgelet: bij parallelschakeling van meerdere inbouwinterfaces mogen de common-draden niet parallel geschakeld worden; elke inbouwinterface apart bekabelen dus. omgevingstemperatuur: 0°C tot 50°C bus bus common IN 1 IN 2 E afmetingen: 27 x 40 x 5mm E 7b. De inbouwinterface voor schakelaars 05-057 De inbouwinterface voor schakelaars zet bistabiele contacten om in een Nikobus-telegram. Wanneer het contact sluit, wordt de ON-code op de bus verstuurd (300 ms). Wanneer het contact opent, wordt de OFF-code (ook 300 ms) verstuurd. Tussen openen en sluiten moet minstens 200 ms rust zijn. Er is één ingang voor de schakelaar voorzien en één uitgang voor de koppeling met de Nikobus (zie ook hoofdstuk 13). De voeding voor de interface en dit contact wordt door de Nikobus geleverd (geen afzonderlijke voeding vereist). De inbouwinterface voor de schakelaar is enkel geschikt voor functies met een lage bedieningsfrequentie (zoals deurcontacten, PIR-contacten, ...). Een verloren signaal kan alleen herwonnen worden door het signaal te herhalen. Opgelet: bij parallelschakeling van meerdere inbouwinterfaces mogen de common-draden niet parallel geschakeld worden; elke inbouwinterface apart bekabelen dus. omgevingstemperatuur: 0°C tot 50°C bus bus IN afmetingen 27 x 40 x 5mm 42 IN 7c. Aansluiting inbouwinterface voor drukknoppen Deze interface wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het spatwaterdichte schakelaargamma Hydro 55+. Er kunnen per interface 2 drukknoppen aangesloten worden. Spatwaterdichte drukknop (Hydro 55+) bus bus common IN 1 05-056 IN 2 Opgelet: de blauwe draad is de gemeenschappelijke aansluiting voor één interface. Bij gebruik van meerdere interfaces mogen deze niet onderling verbonden worden! 7d. Aansluiting inbouwinterface voor schakelaar Deze interface wordt alleen gebruikt bij functies met een lage bedieningsfrequentie, zoals een gewone mechanische schakelaar, een raamcontact, een deurcontact of een bewegingsmelder. Voorbeeld: aansluitschema voor een deurcontact bus bus IN IN 05-057 Deurcontact Buiten-PIR Glasbreukmelder 7e. Modulaire interface (DIN-rail) 05-055 De modulaire interface wordt met een tienpolige connector zijdelings gekoppeld aan de 4-voudige binaire ingangen, de modulaire schakelklokken en de modulaire digitale schemerschakelaars en zet de bevelen om in een Nikobus-telegram. De voeding voor de binaire ingangen van de klok en de schemerschakelaar wordt door de modulaire interface geleverd. Eén modulaire interface kan tot 4 kanalen ontvangen, b.v. één tweekanaalsklok en twee schemerschakelaars of enkel één viervoudige binaire ingang. Het bevat ook een bijkomende intelligentie om de dataoverdracht nog veiliger te maken: vooraleer de boodschap op de bus te sturen, wordt eerst gecontroleerd of de bus wel vrij is. voeding: 230V~/1W busaansluiting afmetingen DIN-behuizing 2 modules breed (b: 35mm, h: 45 (82)mm, d: 68mm). 43 7f. Aansluitschema’s voor modulaire interface Aansluitschema met afzonderlijke producten: ontvanger met ingebouwde antenne fotocel 6 7 8 6 7 10 11 12 8 NikoBUS B1 B2 CH lux - 2 3 4 8 Bus Active + Power 1 2 interface NIKO BUS INTERFACE Power CH M 5 7 8 NIKO BUS INTERFACE CH1 M 1 lux 6 NikoBUS B1 B2 10:27 Bus Active 2 - 300 200 - 20000 13 14 15 3 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 voeding schemerschakelaar 1 CH 5 6 7 2 8 1 9 2 3 4 5 schakelklok N 230V~ L Aansluitschema met gecombineerde producten: fotocel modulaire interface 6 7 8 6 7 8 6 7 6 8 7 8 6 NikoBUS B1 B2 modulaire binaire ingang 7 10 11 12 8 NikoBUS B1 B2 CH Bus Active 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 lux - + 1 2 3 4 lux 8 Bus Active 8 Power 1 2 3 4 5 modulaire interface Power CH M schemerschakelaar 7 NIKO BUS INTERFACE + 5 6 NikoBUS B1 B2 NIKO BUS INTERFACE CH1 M 5 lux 200 - 20000 CH1 M 2 lux - Power 1 2 - 300 2 - 300 200 - 20000 13 14 15 3 10:27 Bus Active NIKO BUS INTERFACE Nikobus ontvanger met ingebouwde antenne modulaire interface 1 2 3 4 5 1 voeding 2 3 4 5 1 CH 6 7 8 2 9 1 2 3 4 5 schakelklok 230V 7g. Telefooninterface met 1 kanaal 05-190 De telefooninterface 05-190 is een toestel waarmee men via een analoog telefoonnet vanop afstand een Nikobus-verbruiker kan schakelen. De schakeling gebeurt met toonkeuze (DTMF). Terugmeldingen met korte en lange tonen geven informatie omtrent de schakeltoestand. De functie kan maar uitgevoerd worden mits het invoeren van een codenummer van vier cijfers. De interface is in een 4U-modulaire behuizing ingebouwd. Programmering De telefooninterface wordt verbonden met één van de uitwendige contacten A of B. Door A of B als schakelaar te programmeren, kan om het even welke van de 12 uitgangen van de schakelmodule op afstand geschakeld worden. 44 Technische gegevens Netspanning: Schakeluitgangen: Opgenomen vermogen: Belfrequentie: Afmetingen: Bedrijfstemperatuur: Bescherming: 230V 10A 230V~ (ohmse belasting) max.1,5 VA 23 Hz tot 54 Hz 4U (L72mm x B9Omm x H65mm) -5°C tot + 45°C IP 20 Aansluiting Alternatief kan het schakelcontact ook op de binaire ingangen 05-054 en 05-055 aangesloten worden. telefoonlijn uit a b La Lb S1 12V telefoonlijn in Off hook Code-Nr. 78 23 78 901 23 456 23 78 901 23 456 23 78 IR Rings 901 456 901 456 901 78 BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES RF On 456 0682 X 05-190 230V~ L1 N 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 m8 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select ABCE 2 N 18 1 L1 N 6789 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz L N 230V~ 10A 7h. Telefooninterface met 4 kanalen 05-191 De telefooninterface 05-191 is een toestel waarmee via een analoog telefoonnet vier aangesloten Nikobus-verbruikers kunnen worden geschakeld. Bovendien stuurt hij in te spreken berichten naar vier te programmeren telefoonnummers (zie alarmnummers). Deze berichten worden door maximaal vier Nikobus-uitgangen geïnitieerd, die aan de meldingangen m1 tot m4 van de interface aangesloten worden. De schakeling gebeurt met DTMF-toonkeuze. De bediening en de programmering worden ondersteund door schermteksten op een taalafhankelijk alfanumeriek LCDdisplay van 16 karakters op twee regels, alsook door gesproken berichten. Meldingen worden door middel van spraakberichten doorgegeven aan de opgeroepen abonnee. De berichten worden ingesproken door middel van de hoorn 05-194 en de bijgeleverde RJ11-insteekklem. 45 A1 A2 A3 A4 +12V/+24V ÖA ES V M M M M4 M3 M2 M1 Aansluiting van twee Nikobus-schakeluitgangen 0682 X L S I A 05-191 V a b L1 N 2 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L program 10A 230V~ 50Hz F01 6789 L 2345 N T1 mode m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A 230V~ select 05-000-01 18 1 N m8 230V~ Lb La 230V~ L1 N 230V~ 50Hz De schakeluitgangen A1 en A2 van de interface worden via relais rechtstreeks aan de uitwendige contacten A en B van de schakelmodule verbonden. Door programmering kunnen dan rechtstreeks twee uitgangen van de schakelmodule geschakeld worden (mode m1). Op het schema zijn twee contacten Nikobus-uitgangen gebruikt als alarmcontact. Deze zijn spanningsvrije N.O.-contacten Aansluiting van vier Nikobus-schakeluitgangen De aansluitingen A1 tot en met A4 van de interface worden via relais aangesloten op de binaire interface met 4 contacten en aldus verbonden met de Nikobus. Elk van deze contacten wordt geprogrammeerd om één van de vier uitgangen van de schakelmodule te schakelen (mode m1). Vier andere contacten van de schakelmodule kunnen gebruikt worden als alarmcontacten. Op het schema zijn drie contacten gebruikt als alarmcontact. Dit zijn spanningsloze N.O.-contacten. 7 8 6 7 8 A1 A2 A3 A4 ÖA ES V M M M M4 M3 M2 M1 6 +12V/+24V NikoBUS B1 B2 05-054 0682 X Bus Active NIKO BUS INTERFACE 1 2 3 4 I AU L S I A O +5V COM 05-191 V 1 2 3 2 3 4 Power a b Lb La 230V~ L1 N 1 1 L1 N 2 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program F01 6789 L B1 B2 bus T1 2345 N mode m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A 230V~ select 05-000-01 18 1 N 46 5 m8 230V~ 4 230V~ 50Hz 2 3 4 5 8. Modulaire 4-voudige binaire ingang (DIN-rail) 05-054 8a. Beschrijving De binaire ingangsmodule bevat 4 digitale ingangen voor potentiaalvrije contacten. Voor iedere ingang is een manuele/automatische schakelaar en een status-LED voorzien. De binaire ingangsmodule wordt via de modulaire interface (05-055) aan de Nikobus gekoppeld en gevoed. De verbinding gebeurt met een 10-polige connector die zijdelings aan de modulaire interface gekoppeld wordt. I = continu aan A = automatisch 0 = continu uit 6 7 6 8 7 8 NikoBUS B1 B2 05-054 Bus Active 1 2 3 4 I NIKO BUS INTERFACE AU O +5V COM 1 1 2 3 2 3 4 4 Power 5 1 2 3 4 5 N 230V~ L Ook de voeding van de externe potentiaalvrije contacten (5V) wordt geleverd door de interface. Er is dus geen extra voeding voor deze contacten vereist. Het instellen van de schakel- of rolluikmodule of de dimcontroller ten opzichte van de binaire ingangen gebeurt zoals bij busdrukknoppen; de manuele/automatische schakelaar van de betreffende ingang wordt van 0 naar 1 gezet, dan op A in plaats van te drukken op de busdrukknop. Typische toepassingen zijn contact van telefooninterfaces (modems), alarminstallaties, signalisatiecontacten, zonweringstuurmodules, ... De bekabeling van de externe contacten moet minstens 10mm van sterkstroomleidingen gelegd worden. De maximum lengte van de bekabeling van de externe contacten is 30m. Met de manuele/automatische schakelaar kan elke ingang continu op aan (I) of op uit (0) gezet worden. In de middelste positie (A = automatisch) wordt een aan-code verstuurd wanneer een extern contact sluit en een uit-code wanneer het contact opent. 8b. Technische gegevens binaire ingangen: ingang voedingsspanning: voeding module: ingangs kabellengte: omgevingstemperatuur: afmetingen: 4 5VDC door modulaire interface max. 30m 0°C tot 50°C DIN-behuizing, 2 modules breed b: 35mm, h: 45/82mm, d: 68mm 47 8c. Aansluiting modulaire 4-voudige binaire ingang 6 7 6 8 7 H = handbediening 8 NikoBUS B1 B2 A = automatisch 05-054 Bus Active 1 2 3 4 I NIKO BUS INTERFACE 0 = uitgeschakeld AU O +5V COM 1 1 2 3 2 3 4 4 Power 5 1 2 3 4 5 N 230V~ L Dit is een passieve interface die via een 10-polige connector op de modulaire interface (busaansluiting) wordt aangesloten. Deze kan potentiaalvrije contacten met zeer grote zekerheid op de bus versturen. Toepassingen: contacten afkomstig van een telefooninterface, glasbreukmelder en CAB-contacten die zich op een niet te grote afstand bevinden (enkele tientallen meters). Elke ingang kan indien nodig uitgeschakeld worden (keuzeschakelaar op bedienfront in stand 0 zetten). In stand A (automatisch) zal de modulaire interface een telegram "aan" versturen bij het sluiten van het contact, een telegram "uit" bij het openen van het potentiaalvrije contact. In de stand H (handbediening) zal de modulaire interface één keer een telegram "aan" versturen, onafhankelijk van de externe contacten. 8d. Programmering De programmering verloopt identiek met de programmering van andere Nikobus-drukknoppen. De aangesloten contacten moeten tijdens het programmeren geschakeld worden of de hand/automatische schakelaar moet op de binaire ingang verzet worden. Bij de kamerthermostaat moet de temperatuurknop van 0°C naar 30°C gedraaid worden en weer terug, zodat het contact één keer sluit en opent. b.v. bij een buitenbewegingsmelder wordt de uitgang één keer aangezet. Wordt de schakelaar op de binaire ingang van het betreffende kanaal gekozen, dan wordt deze één keer van 0 naar hand en weer terug geschakeld. 48 9. Digitale schakelklok 9a. Aansluiting en functie De digitale schakelklok laat toe elektrische verbruikers volgens een programma te schakelen. Zij biedt de mogelijkheid om schakelingen te verrichten op het vlak van verlichting, verwarming en beveiliging. De schakelklok heeft een weekprogramma, waardoor elke dag individueel geprogrammeerd kan worden. De digitale schakelklok wordt via de modulaire interface (05-055) aan de Nikobus gekoppeld en gevoed. De digitale schakelklok bestaat in 2 varianten: de modulaire 2-kanaalsklok (05-182) en de modulaire 4-kanaalsklok (05-184). 9b. Instelling van de klok met 2 kanalen 05-182 Algemene informatie De schakelklok kan als dag- of weekklok ingesteld worden. Voor volgende toepassingen kunnen, onafhankelijk van elkaar, schakelopdrachten gegeven worden: voor het standaardprogramma voor het randomprogramma (RND) voor het vakantieprogramma random- en vakantieprogramma gecombineerd weekdagen weekdagen Overzicht display Wanneer een onvolledige schakelopdracht gegeven werd, beginnen de nog missende onderdelen te knipperen. Na 20 sec. wordt de onvolledige schakelopdracht verwijderd. Bij elke verandering van het programma (kloktijd, vakantieen/of randomprogramma) wordt de schakeltoestand altijd hersteld volgens het actuele programma. vakantieprogramma vakantieprogramma 1234567 zomertijd zomertijd +1h PM kanaal 11 kanaal 16:52 CH1 CH2 RND tijd/schakeltijd tijd/schakeltijd random random automatisch automatisch handschakelaar handschakelaar aan aan Ingebruikneming Druk op de res-toets (reset), zodat alle geprogrammeerde informatie en de actuele tijd worden verwijderd. Na 3 sec. verschijnen de weekdagen en de actuele tijd (00:00) knipperend op de display. Druk op de -toets: + Day : 1 = maandag, 2 = dinsdag, ... + h+: actuele tijd, uren + m+: actuele tijd, minuten + ±1h: zomertijd De -toets ingedrukt houden tot dag en tijd ingegeven zijn! uit uit knipperend 1234567 00:00 CH1 CH2 Programmering: algemeen Functieomschrijving van de toetsen: - Prog-toets: door het indrukken van de Prog-toets wordt de eerste vrije geheugenplaats gezocht om de gewenste schakeltijden en functies te programmeren. 49 Nogmaals Prog indrukken toont het aantal vrije geheugenplaatsen (b.v. Fr: 35). Er zijn 42 geheugenplaatsen beschikbaar. Nu kan een schakeling ingegeven worden. Nogmaals Prog indrukken slaat de schakeling op en gaat naar de volgende lege geheugenplaats. Wanneer je niet binnen de 2 min. op Prog drukt, wordt de schakeling niet opgeslagen en wordt naar de actuele tijd teruggeschakeld. - Day-toets Deze toets wordt gebruikt a) voor schakelopdrachten en b) om het begin van het vakantieprogramma te definiëren. - Sel.-toets De Sel.-toets wordt gebruikt om dagen te selecteren en om de duur van het vakantieprogramma (max. 99 dagen) in te stellen. 1 en 2 toetsen Deze toetsen bepalen de schakelfunctie aan of uit van de 2 kanalen. Ze dienen ook om het relaiscontact in het standaardprogramma manueel te wijzigen. Deze handmatige bediening wordt door de volgende automatische schakelopdracht weer teniet gedaan. De toetsen worden ook gebruikt om het randomprogramma in- of uit te schakelen. Programmeren van standaardschakelopdrachten - Weekdagen: b.v. maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag - druk op Prog - druk op Day wanneer de cursor op 1, 2, 4 en 5 staat - om niet gewenste dagen weg te halen: druk op de Sel.-toets - Schakeltijden en schakeltoestand Deze kunnen voor de 2 kanalen ingesteld worden b.v. op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag kanaal 1 om 6:00 aanschakelen. - weekdagen instellen - h+ tot 6 bereikt is - m+ is hier niet nodig 1 om kanaal 1 aan te zetten: - Veranderen van schakelopdrachten - met de Prog-toets de gewenste schakelopdracht opvragen - de opdrachten wijzigen - opslaan door op Prog te drukken - Verwijderen van schakelopdrachten - met de Prog-toets de gewenste schakelopdracht opvragen - de uren en minuten op - - instellen - opnieuw op Prog drukken - ca. 10 sec. wachten Randomprogramma eigenschappen: - gescheiden voor kanaal 1 en 2. - kan steeds handmatig aan- of uitgeschakeld worden 50 day select 12 45 cursor knippert --:-CH1 CH2 12 45 06:00 CH1 CH2 - schakeltijden worden toevallig als volgt veranderd: aan: min. 5 min., max. 60 min. uit: min. 5 min., max. 30 min. inschakelen randomprogramma: RND + 1 of 2 uitschakelen randomprogramma: 5x 1 of 2 Programmeringvoorbeeld: donderdag tussen 21:00 en 23:55 kanaal 1 random schakelen (b.v. de buitenverlichting als aanwezigheidssimulatie) - Prog - Day, Sel., h+, m+,( )1 (CH1 ) + RND (= aan) Prog - Day, Sel., h+, m+,( )1 +RND, CH1 (= uit) Prog Let op: na de randomopdracht kan kanaal 1 aan of uit staan, programmeer eventueel kanaal 1 op "uit" na de randomopdracht!!! Vakantieprogramma eigenschappen: - het vakantieprogramma heeft voorrang op het standaardprogramma. - het vakantiesymbool kan alleen toegevoegd worden wanneer de 7 weekdagen ingevuld staan. - het vakantieprogramma wordt alleen actief bij de geprogrammeerde schakeltijden. - de duur van het vakantieprogramma moet ingesteld zijn. - het begin van de vakantieperiode kan max. 6 dagen later dan de huidige dag geprogrammeerd staan. Programmering schakeltijden: identiek zoals hiervoor beschreven, maar aanvullend op de vakantietoets ( )drukken Start en duur van het vakantieprogramma: - keer terug in de actuele tijd met de -toets. - druk op de vakantietoets: (wanneer nog geen vakantieschakeltijden werden ingegeven, knippert het vakantiesymbool: programmeer eerst de schakeltijden!) - de cursor knippert onder de huidige dag. Om een andere dag als begindatum van de vakantie vast te leggen: druk op Day tot de gewenste dag verschijnt. - druk op Sel om het aantal dagen vast te leggen. - druk op de -toets om dit te bewaren. Het vakantieprogramma voortijdig afbreken/onderbreken: - druk 1 x op de vakantietoets wanneer het vakantieprogramma reeds bezig is. - druk 2 x op de vakantietoets wanneer het vakantieprogramma nog niet bezig is. 51 9c. Instelling van de klok met 4 kanalen 05-184 Aansluiting en functie De digitale schakelklok laat toe elektrische verbruikers volgens een programma te schakelen via het Nikobus-systeem. Zij biedt de mogelijkheid om acties te verrichten op het vlak van verlichting, verwarming en beveiliging. De schakelklok heeft een weekprogramma waardoor elke dag van de week individueel geprogrammeerd kan worden. Zo’n programma bestaat uit een reeks commando’s. Elk commando omvat: keuze van het kanaal, 1/0-toestand van het kanaal en dag van de week. In een éénstapscommando wordt daarbij één (start- of stop-)tijd geprogrammeerd, in een tweestapscommando een start- én een stoptijd. Bij meerstapscommando’s wordt bovendien nog een datum geprogrammeerd, waardoor ze als jaarschakelklok acties kan uitvoeren in het Nikobus-systeem. De digitale schakelklok wordt via de modulaire interface (05-055) aan de Nikobus gekoppeld en gevoed. De digitale schakelklok bestaat in 2 varianten: de modulaire 2-kanaalsklok (05-182) en de modulaire 4-kanaalsklok (05-184). Display Door een druk op de -toets komt men steeds op het hoofdscherm, dat de actuele datum, tijd en toestand toont: datum jaar tijd uursymbool kanaal aan/uit 88.88 88:88 _ _ _ _ _ 88 _ _ weekdagen impulsduur Door een druk op de R-toets komt men op het programmeringsscherm: prioriteit blok impuls 8 88 IMP _ _ 88 88:88 _ _ _ _ weekdagen _ I I I I kanaal aan schakeltijd Omschrijving van de functies van de toetsen: toont het hoofdscherm, met de actuele datum en tijd en de actuele toestand van de kanalen R toont het programmeringsscherm, informatie lezen op de display h+/huren ingeven bij het ingeven van de tijd m+/mminuten ingeven bij het ingeven van de tijd Mo...Su dag van de week kiezen Year jaar ingeven bij het ingeven van de datum Month maand ingeven bij het ingeven van de datum Day dag ingeven bij het ingeven van de datum 1/0 aan- of uit-toestand van de kanalen 1 tot 4 bepalen handmatig de schakeltoestand veranderen N gegevens opslaan in het geheugen S gegevens opslaan in het geheugen en afsluiten CL bepaalde opgeslagen gegevens wissen Reset alle opgeslagen gegevens wissen S/W zomer-/wintertijdschakeling aanpassen 1x eenmalig schakelcommando op bepaalde dag van het jaar Prior. prioriteit bij schakelcommando’s manueel aanpassen —> begindatum en einddatum van een datumbereik aangeven impulstijd van een aan-commando bepalen tussen 1 en 59 sec. R+N geprogrammeerde schakeltijden versneld lezen 52 Alle gegevens wissen Bij een nieuwe installatie of volledige herprogrammering moeten alle gegevens van de klok gewist worden. Dit kan door de Reset-toets in te drukken. Ook de actuele datum en tijd worden zo gewist. Na het indrukken van de Reset-toets zijn alle segmenten van het display ca. 5 sec. zichtbaar. Let op: eerst moeten de actuele datum en tijd ingegeven worden vervolgens kan men verder programmeren. 8+1h 88 1XP AM _ _ 88.88 88:88 _ _ _ _ _ I0 I0 I0 I0 00.00 00:00 88 jaar knipperend datum knipperend tijd Actuele datum en tijd instellen Terwijl men de -toets blijvend indrukt kan men de actuele tijd instellen met de datum- (Year/Month/Day) en tijdtoetsen (h+/h-/m+/m-). + Year invoer van het jaar + Month invoer van de maand + Day invoer van de dag + h+/hinvoer van de uren + m+/minvoer van de minuten Eerst geeft men de maand in en vervolgens de dag. De klok berekent zelf de dag van de week. CH Reset 0 0 0 0 1 Prior 2 3 CL 4 1x Mo Tu We Th Fr blijvend indrukken Sa Su S/W Year 1 2 3 4 I/O I/O I/O N Day h+ m+ S Month h- m- R I/O = instellen actuele datum-tijd Zomer- en wintertijd De schakelklok schakelt volautomatisch naar de zomer-/wintertijd op de laatste zondag van maart en oktober. Deze schakeltijden kunnen echter ook handmatig geprogrammeerd worden. Via de S/W-toets kan men deze gegevens oproepen en aanpassen. Met de S-toets kan men de aanpassing bewaren. Selectief gegevens wissen Men kan selectief één of meerdere commando’s wissen in de schakelklok. Met een druk op de R-toets selecteert men het programmeringsscherm. Als er geen commando’s zijn ingevoerd dan ziet men een blanco programmeringsscherm. Door herhaaldelijk op de R-toets te drukken, kan men de verschillende ingebrachte commando’s overlopen. Als een commando zichtbaar op het scherm geselecteerd is, kan men het verwijderen door een druk op de CL-toets. 53 Datum en tijd ingeven bij programmering Volgende figuur toont aan welke toetsen men kan gebruiken voor datum- en tijdsinstellingen tijdens programmering. Reset CH 1 Prior 2 3 CL 4 1x Mo Tu We Th Fr Sa Su dag van de week S/W Year 1 2 3 4 I/O I/O I/O N Day h+ m+ S Month h- m- R I/O datum ingave tijd ingave De vier kanalen manueel bedienen Er zijn 4 situaties mogelijk. Startpositie: op de display staat er een 0-weergave bij het desbetreffende kanaal. Na een eerste druk op verandert de uitgang van 0 naar 1, met vermelding , d.w.z. dat het programma vanaf de volgende geprogrammeerde schakeltijd opnieuw gevolgd wordt. Na een tweede druk op blijft de uitgang op 1 met vermelding FIX, d.w.z. dat de uitgang continu op 1 blijft en het programma niet meer gevolgd wordt. Na een derde druk op verandert de uitgang van 1 naar 0, met vermelding FIX, d.w.z. dat de uitgang continu op 0 blijft en het programma niet meer gevolgd wordt. Na een vierde druk op blijft de uitgang op 0, met vermelding , d.w.z. dat het programma vanaf de volgende schakeltijd opnieuw gevolgd wordt. CH Reset 0 0 0 0 1 Prior 2 3 CL 4 1x Mo Tu We Th Fr Sa Su S/W manuele bediening Year 1 2 3 4 I/O I/O I/O N Day h+ m+ S Month h- m- R I/O Stappen in de programmering van de klok Eénstapscommando’s: men kiest de uitgang, stelt een start- of stoptijd in, bepaalt de toestand van de uitgang (1/0) en eventueel de dag van de week. Standaard zijn alle dagen van de week geselecteerd. Voorbeeld 1: men wil dagelijks om 8 uur het rolluik laten omhooggaan (via kanaal 1). P1 R - toets (start) 1 - ingave tijdstip (08:00) 2 - 1 /O-1 op 1 instellen 3 - alle dagen van de week zijn standaard aangeduid S - toets (stop) 54 prioriteit 0 0 blok 0 00 _ _ 08 00 _ _ _ _ _ 1 1 2 3 4 Voorbeeld 2: men wil elke vrijdag om 8 uur het rolluik laten omhooggaan (via kanaal 3). P2 R - toets (start) 1 - ingave tijdstip (08:00) 2 - 1/O-3 op 1 instellen 3 - instellen dag van de week prioriteit 0 0 00 blok 0 08 00 enkel de vrijdag aanduiden. _ 1 2 1 3 4 S - toets (stop) Tweestapscommando’s: men kiest de uitgang, stelt een start- en stoptijd in, bepaalt de toestand van de uitgang (1/0) en eventueel de dag van de week. Standaard zijn alle dagen van de week geselecteerd. b.v. men wil dagelijks het licht om 9 uur aanschakelen en om 17 uur uitschakelen (via kanaal 2). P3 R - toets (start) 1 - ingave tijdstip (09:00) 2 - 1/O-2 op 1 instellen prioriteit 0 0 00 blok 0 _ N - toets (volgende stap) 1 - ingave tijdstip (17:00) 2 - 1/O-2 op 0 instellen _ 09 00 _ _ _ _ _ prioriteit 0 0 00 blok 0 S - toets (stop) _ _ 17 00 _ _ _ _ _ 1 1 2 3 4 1 0 2 3 4 Meerstapscommando’s: men kiest de uitgang, stelt een start- en/of stoptijd in, bepaalt de toestand van de uitgang (1/0) en eventueel de dag van de week. Men geeft bovendien een start- en/of stopdatum in. b.v. men wil het licht dagelijks aanschakelen tussen 9 en 17 uur, maar enkel gedurende de periode van 13 tot 17 februari (via kanaal 4). P4 start vanuit hoofdscherm prioriteit 2 blok 1 2 01 13 02 1 2 3 4 prioriteit 1 blok 1 1 01 13 02 17 02 1 2 3 4 09 00 1 2 3 1 4 Day - toets ingave startdatum 13.02 --> - toets (tot datum) ingave stopdatum 17.02 N - toets (volgende stap) 1 - ingave tijdstip (09:00) 2 - 1/O-4 op 1 instellen N - toets (volgende stap) 1 - ingave tijdstip (17:00) 2 - 1/O-4 op 0 instellen S - toets (stop) prioriteit 1 1 blok 1 01 _ _ _ _ _ _ _ prioriteit 1 1 blok 1 01 _ _ 17 00 _ _ _ _ _ 1 2 3 0 4 55 De verschillende commando’s worden uitgevoerd volgens 9 verschillende prioriteitniveaus waarbij niveau 9 het meest belangrijke is. Alle 1- of 2-stapscommando’s zonder datum hebben prioriteit 0. Meerstapscommando’s waarbij een start- en stopdatum d.w.z.. een datumbereik, wordt ingesteld hebben prioriteit 1. Een meerstapscommando waarbij slechts één datum wordt ingesteld heeft prioriteit 2. Met de Prior-toets kan een hogere prioriteit worden toegekend. Programmering van de Nikobus vanuit de schakelklok - open programmering Nikobus - selecteer de uitgang(en) - kies de mode (b.v. m1) - druk op het symbool van het desbetreffende kanaal - sluit de Nikobus-programmering. 10. Modulaire schemerschakelaar 05-180 lichtwaarde voorkeuze bereik (preselect) potentiometer lichtwaardeinstelling schemerschakelaar fotocel 10a. Beschrijving De modulaire schemerschakelaar is een elektronische schakelaar die bediend wordt door de inwerking van licht op een fotocel. Toepassingen: verlichting, rolluiksturing, zonwering. De modulaire schemerschakelaar wordt via de modulaire interface 05-055 aan de Nikobus gekoppeld en gevoed. Wanneer de door de fotocel waargenomen lichtintensiteit daalt onder de ingestelde waarde, schakelt hij in. Wanneer de lichtintensiteit stijgt boven de ingestelde waarde, schakelt hij uit. Het instellen van de schakel- of rolluikmodules ten opzichte van de schemerschakelaar gebeurt zoals bij de busdrukknoppen, doch nu wordt de potentiometer (en de lichtwaardeschakelaar) zolang veranderd totdat de schemerschakelaar één keer geactiveerd wordt (groene LED Bus active licht op), in plaats van de busdrukknop. 56 10b. Technische gegevens omgevingstemperatuur: - schemerschakelaar - fotocel instelmogelijkheid: schakelstandaanduiding: beschermingsgraad: -10°C tot +55°C -30°C tot +70°C 2 - 300 Lux of 200 - 20 000 Lux LED schemerschakelaar IP 20 fotocel IP 65 max. 100 m. via modulaire interface 05-055 afstand fotocel: voeding: afmetingen DIN-behuizing 2 modules breed (b: 35 mm, h: 45 (82) mm, d: 68 mm) 10c. Aansluitschema Nikobus fotocel 6 7 8 6 7 8 NikoBUS B1 B2 Bus Active 2 - 300 lux 200 - 20000 - + Power CH1 M 1 lux NIKO BUS INTERFACE 2 3 4 5 1 2 3 4 5 N 230V~ L 57 11. Nikobus-bewegingsmelder 180° 05-045 en xx-635-06 / 4x-835 11a. Beschrijving De Nikobus-bewegingsmelder 180° is een passief infraroodbewegingsschakelaar, met andere woorden hij reageert op verandering van de warmtestraling in het detectiegebied. Wanneer een persoon het detectiegebied betreedt, zendt de bewegingsmelder het telegram aan op de bus. Bij het verlaten van het gebied, of bij het bewegingloos verblijven in het gebied, wordt het telegram "uit" verzonden. Het telegram uit verzenden gebeurt na een ingestelde vertragingstijd. 12V~ 50Hz B1 B2 0V 12V 05-045 De bewegingsmelder bestaat uit 2 delen: het sensorgedeelte (xx-635-06 en 4x-835) en het sokkelgedeelte dat voor de aansluiting met de Nikobus zorgt (05-045). Aan de achterzijde van de sensor bevinden zich 2 instelschroeven. De eerste schroef dient voor het instellen van de lichtwaarde; er zal dan geschakeld worden wanneer de lichtwaarde in het detectiegebied kleiner is dan de ingestelde waarde. De tweede schroef dient om de uitschakelvertragingstijd in te stellen. Na het verzenden van het uit-telegram is er een wachttijd van ca. 2 sec. vooraleer een aan-telegram kan verstuurd worden (beveiliging tegen warmteproductie door eigen licht). Aan de voorzijde van de sensor bevindt zich een schuifschakelaar: uit (0)/automatisch/aan (I): stand 0: de bewegingsmelder is uitgeschakeld: er worden geen telegrammen verstuurd. stand I: het telegram "aan" wordt één keer verstuurd, zonder rekening te houden met de omgeving. stand automatisch: telegrammen "aan" en "uit" worden verstuurd naargelang de warmtedetectie in het detectiegebied, overeenkomstig de vooraf ingestelde lichtwaarde en de uitschakelvertraging. 11b. Aansluiting en functie De inbouwbewegingsmelder bestaat uit 2 delen: het sensorgedeelte (xx-635-06 / 4x-835) en het sokkelgedeelte (05-045). Het sensorgedeelte detecteert bewegingen (reageert op verandering van warmtestraling); het sokkelgedeelte zendt een aan-telegram wanneer er beweging gedetecteerd werd. 11c. Programmering Het is aanbevolen de Nikobus-bewegingsmelder op een schakelmodule te programmeren in de mode aan/uit (m1 en niet in m6, m7, m11 en m12). Hierbij gedraagt de Nikobus-bewegingsmelder zich als een klassieke bewegingsmelder. Het programmeren gebeurt zoals bij de busdrukknoppen, maar nu wordt de schuifschakelaar op de sensor van 0 naar I geschoven in plaats van te drukken op de busdrukknop. De tijd dient op de sensorgedeelte ingesteld te worden. Dataoverdrachtbeveiliging werd voorzien: in de sokkel van de bewegingsmelder is een controle aanwezig die ervoor zorgt dat een telegram enkel wordt verstuurd wanneer de Nikobus vrij is. Bij een optredende datatelegram collision op de bus wordt het telegram opnieuw verzonden. Zo kan het signaal niet verloren gaan. 58 Aansluitschema: 12V~ 50Hz B1 B2 0V 12V 230V~ 05-045 12V~ L 230V~ Technische gegevens: N voedingsspanning: 12V~/0,2W omgevingstemperatuur: 0°C - 50°C Nikobus 59 12. Dimmers Er is een volledige integratie met het ruime Niko- en SiliconControls-dimmerprogramma. Per groep lampen die gedimd moeten worden, is er een aangepaste dimmer nodig. Voor de instelling van de busdrukknoppen, welke de dimmers zullen bedienen, moet op de schakelmodule de mode m4 (drukknop) gekozen worden. Ook is er de mogelijkheid gebruik te maken van de dimcontroller (05-007) met bijbehorende 0-10V-gestuurde dimmers (zie ook hoofdstuk 3). Werking: een kortstondige druk op de toets schakelt het licht aan of uit (werking zoals een schakelaar). Een langere druk op de toets beveelt de dimwerking. De regeltijd, gemeten bij gloeilampen, van een volledige cyclus bedraagt 8 sec. (min-maxmin). Een hernieuwde druk keert de dimrichting om. De minimumtijd tussen twee bedieningen moet min. 500 msec. bedragen. 12a. Welke dimmer voor welke toepassing gebruiken? min. max. belasting 35-500W 35-500W 35-600W 50-1000W 150-800W 150-1400W 150-2700W 150-2700W 150-3700W 150-3700W 150-12000W 100mA 60 ref. 05-705 05-725 05-707 05-728 65-311 65-312 65-321 65-322 65-323 65-324 65-340 65-330 voor 05-000 voor 05-007 X X X X Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 Via 65-230 X X X X X X X X X resistieve belasting X X X X X X X X X X X inductieve belasting X X (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) capacitieve belasting universeel EVSA, fluo- en compactlampen X X X X X X X X X X X (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) X 12b. Aansluitschema voor regeling van gloeilampen, halogeenlampen, zeer lage spanning 12V-24V enz., met gewikkelde transformatoren (E-kern) b.v. regeling tot 1 000VA per dimmer (05-728) Alles aan/alles uit via relais 6' (beperkt door vermogenrelais) ta = 35 C 40 ... 1000W HAL.12 - 24V HAL.230V 05-728 NIKOBUS 2 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus 40 ... 1000W mode F01 m6 m7 230V ~ 50Hz select HAL.12 - 24V m1 m2 m3 m4 m5 50 ... 1000VA 2345 40 ... 1000W F5AH250V T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 1 N ta = 35 C 05-000-01 230V~ 50Hz 18 40 ... 1000W m8 50 ... 1000VA 230V ~ 50Hz 6789 F5AH250V HAL.230V 05-728 N L L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program SCHAKELMODULE 16A 16A 1A N L 61 12c. Aansluitschema van alle dimbare lasten, ook gemengd, max. 1 000VA per dimmer (05-707) L N N I U Overstroombeveiliging (Kortsluiting of overbelasting) ON DIP ON Automatische selectie van het stuursignaal (0/10V of 1/10V) reset 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz Overspanningsbeveiliging OFF (Faseafsnijding ipv aansnijding of 1 defecte belasting of pieken op het net) overcurrent overvoltage DC protection - + 05-707 2 3 4 2 3 4 4 OFF = Manuele keuze ON Gelijkstroom of thermische beveiliging Druktoetsbediening OFF 1 I HAL.12 - 24V 0 - 10V U 0 - 10V ON OFF 4 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 1 A B N 10 11 12 0V feedback led set N L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program 11 12 13 14 15 m6 m7 m8 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L mode 3 05-000-01 230V~ 50Hz 10A 16A 40A 300mA T 230V 62 2 3 4 ON 4 OFF 1 2 3 4 4 OFF = Zonder geheugen 1 Fase afsnijding 2 Analoge sturing 3 Manuele instelling van het stuursignaal op 1/10V 4 Manuele keuze van het stuursignaal (0/10V of 1/10V) B1 B2 bus T1 2345 select 2 3 OFF = Analoog 1/10V 230V~ N 1 Manuele instelling van het stuursignaal op 0/10V ABCE 2 Druktoetsbediening met geheugen OFF 18 3 6789 2 1 OFF = Fase afsnijding (res. + cap.) 1 ON OFF 1 2 OFF = Analoge sturing U ON Fase aansnijding (Inductief) N I HAL.12 - 24V programmering: RELAIS 7: MODE M4 RELAIS 6: MODE M6 10 sec. 230V~ 50Hz L N L N N 1 2 3 L4 4 L5 5 L6 16A 6 6 µ 10A 230V~ 50Hz N N N 7 L 16A 05-000-01 10A 230V~ 50Hz 12 11 10 9 8 SCHAKELMODULE select program F01 mode T1 230V~ A B N 10 11 12 0V feedback led set Nikobus m1 1 m2 1 1 m3 2 13 m 4 1 m5 4 15 m6 BCE m7 A m8 18 2345 6789 B1 B2 bus 1A 12d. Aansluitschema voor regeling van halogeenlampen zeer lage spanning 12V enkelfasig, max. 10 dimtronics (min. 50W - max. 105VA per dimtronic) (05-887 en 05-880) 1 DIMTRONIC-CONTROLLER 230V ~ 50Hz L N 4 2 05-887 3 DIMTRONIC L 230V ~ 50Hz N 11,5V 1 50 ... 105W 05-880 1 2 DIMTRONIC L 230V ~ 50Hz N 11,5V 1 50 ... 105W 05-880 N L 2 2 DIMTRONIC L 230V ~ 50Hz N 11,5V 1 50 ... 105W 05-880 10 2 63 BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES N 1 - 10V DC EREATRONIC L 11,5V- EREATRONIC 11,5V- HF BALLAST FLUOLAMPEN LS-HALOGEENLAMPEN 0V LS-HALOGEENLAMPEN GLOEILAMPEN IR L3 L2 L1 N RF CD SAT R VC I ON DIP reset overcurrent overvoltage DC protection - + N I L U overcurrent overvoltage DC protection - + N N I ON DIP L U - L U I U ON DIP - 05-707 + 0V 1 2 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 230V~ 12 x 0 - 10V output mode program VO L A 1 D 2 CH 3 3 2 4 6 5 4 B 9 0 +2 8 0 7 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 65-330 overcurrent overvoltage DC protection - + NU ME 05-707 4 1 2 3 B1 B2 bus T2 F01 05-007 T1 F01 2345 select C TE MU EO VID TV/ 1 ND STA 05-707 A B N set L 0 +1 0 - 10V 0V O NIK CH 1 - 10V 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz + N 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection - 05-707 N reset 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz + I reset 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz N ON DIP reset 05-707 N ON DIP reset 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 05-707 N ON DIP reset 1 2 3 4 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz L U 230V~ 50Hz L N 230V~ 1A 64 N ABCE N VO m8 L U m6 m7 I m1 11 m2 12 m3 m4 ABCE m5 N 6789 N X3 AU X2 AU X1 AU 6789 L 2345 12e. Aansluitschema van dimmers op de dimcontroller TV 7 8 9 10 11 12 13. Realiseren van een elektrische installatie met Nikobus 13a. Overleg installateur-architect-bouwheer De bouwheer en eventueel de architect of ontwerper bepalen samen met de installateur hoe het systeem zal opgevat worden in het huis. Men bepaalt welke lichtpunten, rolluiken, zonweringen en toestellen men zal aansluiten op de modules en hoe en van waaruit deze bediend moeten worden. De bouwheer kan nu zijn wensen duidelijk maken. Enkele voorbeelden: • er kunnen drukknoppen voorzien worden bij de uitgang: welke toestellen, lichtpunten, rolluiken, ... moeten bediend worden wanneer men de woning verlaat? • wanneer men ‘s nachts opstaat, hoe moet dan de weg naar de keuken verlicht worden? b.v. slaapkamer, hal, woonkamer, keuken • wanneer men gaat slapen, hoelang moet de verwarming dan nog ingeschakeld blijven in de slaapkamer, moeten de schemerlampen in de slaapkamer na een tijdje vanzelf uitgaan, moeten bepaalde toestellen afgezet worden, ... • verschillende lichtsferen in de woonkamer bepalen: tv-kijken, lezen, bezoek, eten, ... • ... Het is belangrijk dat de installateur de mogelijkheden van het systeem kent en deze ook aan de bouwheer kan verkopen: veel wensen van de bouwheer kunnen zonder probleem verwezenlijkt worden. De installateur moet in ieder geval alle mogelijkheden van het systeem aan de bouwheer duidelijk maken. Alleen dan kan een goedwerkend, veilig en comfortabel systeem geplaatst worden. Eén van de voordelen is dat alle instellingen die nu gemaakt worden steeds eenvoudig aanpasbaar zijn. Wanneer de bouwheer na een tijd wijzigingen in zijn systeem wil, kan de installateur deze steeds eenvoudig instellen. Houd er nu reeds rekening mee dat er in de toekomst wijzigingen kunnen optreden: duid alles goed aan, en houd eventueel een dossier per woning bij. Dit bespaart later veel werk. Uiteindelijk moeten alle verlichtingspunten, rolluiken, zonweringen en toestellen op het plan van de woning aangeduid worden, net als alle bedieningspunten. Nummer alle bedieningspunten met BP..., alle verlichtingspunten, wandcontactdozen die te schakelen zijn enz. met S..., alle rolluiken en zonweringen met R....en alle lampen (-kringen) die aan de dimcontroller aangesloten worden met D... Dit maakt het verdere verloop van de besprekingen en de programmering eenvoudiger. Bespreek ook op dit moment welke uitvoering en welk type drukknoppen geplaatst moet worden. De Niko-catalogus laat de bouwheer toe het volledige productenspectrum te kennen. Het is belangrijk dat nu reeds een volledig beeld van de uiteindelijke toestand duidelijk is zowel voor de bouwheer als voor de installateur. Alles op een plan zetten is hierbij een grote hulp!!! Zorg ervoor dat over alles overeenstemming bereikt is, voordat de volgende stap genomen wordt. Naast het plan van de woning moet ook een overzicht gemaakt worden van alle drukknoppen en hun functie: een voorbeeld hiervan ziet u op de volgende bladzijden. Dit overzicht kan, samen met het plan, gebruikt worden om duidelijkheid te creëren. Later helpt dit overzicht om de volgende stappen van de instellingen te vergemakkelijken. 65 13b. Overzicht van de uitgangen maken Alle uitgangen die op het plan werden aangeduid moeten, op deze stickers ingevuld worden. Zo wordt meteen duidelijk hoeveel modules nodig zullen zijn om de installatie te verwezenlijken. Duid ook steeds aan om welk type module het gaat: schakel- of rolluikmodule of dimcontroller en geef ze een volgnummer. (sticker: PM-113-91) Uitgangen PM-074-99 schakelmodule rolluikmodule 1 4 7 2 5 8 11 3 6 9 12 dimmermodule Nr. 10 13c. Samenstellen van de verdeelkast Plaats de nodige modules in de verdeelkast. Kleef dan de sticker "uitgangsoverzicht" onder elke module. Op de binnenkant van de verdeelkast kleeft u dan de sticker aan de slag met Nikobus (073-99). Let op: bij de dimcontroller zijn per uitgang één of meerdere vermogendimmers te voorzien. 13d. Programmeringsoverzicht invullen Alle gegevens, die op het bouwkundig plan te lezen zijn en die op de uitgangsoverzicht-stickers staan, moeten nu overgenomen worden op de programmeringsoverzichten. Een voorbeeld van elk hiervan vindt u op de volgende bladzijden (programmeringsoverzichten: PM-113-91 I en PM-113-91 II). 66 Schakel.interf. Drukkn.interf. 2D nr RF BP IR Schakel.interf. Plaats: Plaats: Opmerking: Opmerking: Moduletype: S = schakelmodule, R = rolluikmodule, D = dimcontroller Moduletype/nr. Doorlaatfunctie ext. ingangen A B Uitgang Drukkn.interf. 2D nr RF IR Moduletype: S = schakelmodule, R = rolluikmodule, D = dimcontroller Mode Tijd T1 Tijd T2 Moduletype/nr. Doorlaatfunctie ext. ingangen A B Uitgang Mode Tijd T1 Tijd T2 05-089 Rf M CH VOL VOL 1 2 CH T/V 3 1 2 4 5 7 8 9 +10 0 +20 3 4 6 Functie: 05-089 Rf M CH VOL VOL 1 2 CH T/V 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 +10 0 +20 Functie: 05-089 Rf M CH VOL VOL 1 2 CH T/V 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 +10 0 +20 4 Functie: 05-089 Rf M CH VOL VOL 1 2 3 CH T/V 1 2 4 5 7 8 9 +10 0 +20 3 4 6 Functie: Klant: Datum: Het garantiebewijs moet binnen 14 dagen na installatie teruggezonden worden naar Niko. Pag.: Voor extra exemplaren: raadpleeg www.niko.be of de Niko-cd-rom 4 67 68 ΙΙ Overzicht programmering modulaire sensoren 0201 PM-113-91 Externe 230V-ingangen A & B, direct als ingang geprogrammeerd. ("doorlaat"-functie: zie programmeringsblad busdrukknoppen) Nr. Modulaire interface 05-055 Moduletype / nr.: Aangesloten sensortype: Gecombineerd met sensor: tweekanaalsklok vierkanaalsklok schemerschakelaar 4-voudige binaire ingang andere: Functie, plaats: Functie ingangsactie Tijd Mode Uitgang T1 Opmerking, functie T2 Opmerking: A = 230V Moduletype: S = schakelmodule, R = rolluikmodule, D = dimcontroller Moduletype/nr. Doorlaatfunctie A B Uitgang Mode Tijd T1 T2 1 Klokinstelling, schemerschakelaarinstelling, schakelfuncties B = 230V A en B = 230V 2 Moduletype / nr. Stap Sequencer 3 nr. Sequencer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Uitgang Tijd Stap 4 Sequencer nr. Uitgang Tijd Installateur: Klant: Datum: Het garantiebewijs moet binnen 14 dagen na installatie teruggezonden worden naar Niko. Pag.: / Voor extra exemplaren: raadpleeg www.niko.be of de Niko-cd-rom Kanaal nr. 13d.1 Bedieningspunten en busdrukknoppen Eerst wordt het nummer van het bedieningspunt met het nummer van de busdrukknop ingevuld, b.v. BP 1/2 nummer bedieningspunt volgnummer busdrukknop (dit nummer vindt u terug op de muurprint (1 - 4)) Daarna wordt het type aangeduid. Er zijn 4 types mogelijk (zie ook hoofdstuk 3): - twee bedieningsknoppen (= 1 toets) - twee bedieningsknoppen met LED (=1 toets met lens) - vier bedieningsknoppen (= 2 toetsen) - vier bedieningsknoppen (= 2 toetsen met tekstveld) Ook wordt hier vermeld of het om een inbouwinterface voor schakelaar of voor drukknoppen gaat, of het een RF-handof-wandzender is of een Nikobus-bewegingsmelder. Vul ook zo nauwkeurig mogelijk de juiste plaats van het bedieningspunt in (woonkamer, bij deur inkomhal). Daarna wordt aangeduid welk gedeelte van de busdrukknop (bedieningsknop) welk toestel en op welke manier zal bedienen (max. 4 bedieningsknoppen per drukknop). Mogelijkheden: elke bedieningsknop op de busdrukknop kan één of meerdere schakelfuncties inhouden. busdrukknop A C Dan zal ook een omschrijving van de functie gegeven worden (routeknop, alarmknop, nachtknop, ...). bedieningsknop B D 13d.2 Voor modules en modes m.b.t. inbouwsensoren (zoals busdrukknoppen, bewegingsmelders, ...) De juiste functie van iedere busdrukknop/bedieningspunt wordt na het gesprek met de bouwheer op het programmeringsoverzicht I (met behulp van de uitgangsoverzicht-stickers) neergeschreven. In de kolom "Moduletype/nr", schrijft men de moduletypes (S = schakelmodule, R = rolluikmodule, D = dimcontroller) en het volgnummer (1, 2, ...). Als één van de externe 230V-ingangen A en/of B voor de vergrendeling met de drukknop gebruikt wordt, dan wordt dit in de kolom "Doorlaatfunctie" vermeld. In de kolom "Uitgang" worden de uitgangsnummers genoteerd die bediend worden door deze drukknoppen. In de kolom "Mode" wordt de manier van bedienen vermeld. Bij tijdsafhankelijke schakelingen, bij schakelingen met een bedientijd of dimsnelheid wordt in de laatste kolommen (T1 en T2) de in te stellen tijd vermeld. De verschillende modes en tijden waaruit men kan kiezen, vindt men terug op de stickers aan de slag met Nikobus. Voor elke drukknop moet een kolom ingevuld worden. 69 13d.3 Voor modules en modes m.b.t. modulaire sensoren en externe 230V-ingangen De juiste functie van de tweekanaalsklok, de vierkanaalsklok, de schemerschakelaar of de 4-voudige binaire ingang (allen gecombineerd met de modulaire interface 05-055) wordt op het linkergedeelte van het programmeringsoverzicht II neergeschreven. In de kolom "Moduletype/nr." schrijft men het moduletype en het volgnummer. Als één van de externe 230V-ingangen A en/of B voor de vergrendeling met de modulaire toestellen (zie boven) gebruikt wordt, dan wordt dit vermeld in de kolom "Doorlaatfunctie". De kolommen "Uitgang, Mode en Tijd" worden ingevuld zoals beschreven in het programmeringsoverzicht I. In de laatste kolom van dit gedeelte worden de individuele parameters voor de modulaire toestellen vermeld. Op de rechterkant van het programmeringsoverzicht II wordt de functie van de externe 230V-ingangen A en/of B ingevuld als deze direct als ingang geprogrammeerd worden. De kolommen "Uitgang, Mode, Tijd en Functie" worden ingevuld zoals beschreven in programmeringsoverzicht I. Onder deze tabel bestaat de mogelijkheid een stappenschakelaar (sequencer) te beschrijven. In de kolom "Uitgang" wordt het nummer van de uitgang van de schakelmodule dat onder "Moduletype/nr." vermeld staat voor de desbetreffende stap ingevuld. In de kolom "Tijd" wordt de tijdsduur (hoelang de uitgang actief zal zijn) geschreven. Onderaan worden de naam van de installateur, het totaal aantal pagina's en de naam van de bouwheer vermeld. Bij oplevering tekenen de bouwheer en de installateur dit blad. Ook de datum wordt ingevuld. Hiermee verklaart de bouwheer dat de geplaatste installatie naar zijn wensen werkt. Let op: wanneer later wijzigingen aangebracht worden, wordt het programmeringsoverzicht opnieuw ingevuld. Ook dan ondertekenen de bouwheer en de installateur wanneer alles naar wens werkt. Houd deze programmeringsoverzichten steeds goed bij: om wijzigingen aan te brengen en als bewijs dat alles behoorlijk werkte, zijn ze onmisbaar! Laat een kopie hiervan bij de bouwheer, houd de originelen zelf bij. Let op: wanneer er sfeer-drukknoppen geplaatst worden (dit wil zeggen drukknoppen die geprogrammeerd werden om sferen op te roepen, te wijzigen, ...) moet men ook aan de bouwheer uitleggen hoe deze werken, zodat hij zelf sferen kan wijzigen. Verdere informatie hierover vindt u verder in dit hoofdstuk. 13e. Elektrische aansluiting lichtpunten, rolluiken, stopcontacten, ... Zoals steeds wordt de verdeelkast aangesloten op het net. Vergeet de beveiliging niet! De verschillende modules worden geplaatst, elke verbruiker wordt aan één van de uitgangen verbonden, rechtstreeks of via één van de dimmers. Het aansluiten van alle verbruikers moet men steeds met behulp van het uitgangsoverzicht maken! 13f. Bevestiging van de muurprints en aansluiting van de Nikobus-drukknoppen Op ieder bedieningspunt is één inbouwdoos voorzien. De muurprint wordt op deze doos gevezen en aangesloten op de busleiding. De muurprints kunnen ook met behulp van klauwen op de inbouwdozen bevestigd worden, maar schroeven zijn aanbevolen. De busleiding bestaat uit 2 x 2 draden (2 voor de bus zelf, 2 voor een eventuele LED). Indien men twee verschillende terugmeldings-LED's wil laten branden, moet men de muurprints (05-012-50) gebruiken. Indien men met het probleem van oneffen muren te maken heeft of wanneer men een Nikobus-drukknop wil combineren met andere Niko-producten (wandcontactdoos, ...) kan men gebruikmaken van de enkelvoudige muurprint met metalen brug (05-011-10). De busdrukknoppen zelf worden nu nog niet aangeschroefd. Dit gebeurt na de programmering. 70 Op elke muurprint mag je het nummer van de busdrukknop vermelden (= hetzelfde nummer dat op het plan van de woning staat en ook op het programmeringsoverzicht. Ref. van deze stickers: PM-080-99). Dit is noodzakelijk om later bij renovatiewerken de juiste plaats terug te vinden. 05-060 n° BP8/3 PM-080-99 13g. Installeren van de busdrukknoppen Op elke busdrukknop kleeft nu een identificatiesticker. Hier wordt het nummer van het bedieningspunt genoteerd. Voor een busdrukknop 05-060 is dit sticker PM-080-99. Op het plan van de woning en op de muurprints staan dezelfde nummers vermeld. Het eigenlijke installeren van de drukknoppen en de afdekplaat is eenvoudig: de busdrukknop wordt met een centrale schroef op de muurprint gemonteerd. Daardoor wordt ook de afdekplaat gecentreerd. Contactveren op de achterkant van de busdrukknoppen zorgen voor de elektrische verbinding tussen muurprint en drukknoppen. Uiteraard controleert u achteraf of alles naar behoren werkt: wanneer de bouwheer dit ook gecontroleerd heeft, ondertekent hij de programmeringsoverzichten als bewijs dat alles werkte. Wanneer er fouten optreden, is het aan de installateur om uit te zoeken waar het mis is gegaan: overloop alle stappen! 14. Externe 230V-ingangen en logische functies 14a. Aansluiting en functie De schakel- en rolluikmodules en de dimcontroller hebben twee externe 230V-ingangen A en B. Deze ingangen worden parallel met de bus verwerkt. Er is ook een directe koppeling mogelijk naar de uitgangen van de desbetreffende schakel- of rolluikmodule of de dimcontroller. De ingangen werken op 230V~, met een gemeenschappelijke nulleider en een ingangsstroom van 5mA. Deze ingangen kunnen geselecteerd en geprogrammeerd worden met de knop Set. De ingangen zijn galvanisch gescheiden (optisch gekoppeld) van de bus. Principeschema 71 Voorbeeld: aansluitschema van één rolluikmodule SENSOREN zon - wind - regen VERBRUIKERS b.v. rolluiken, zonweringen, ... M BUSDRUKKNOPPEN en INTERFACES M RF N N L IR SAT VCR TV AUX1 AUX2 AUX3 CD NIKO MUTE 1' 2 2' 3 N 4 3' µ N 4' 5 5' 6 6' 16A L 10A 230V~ 50Hz 16A program 8 0 C 1 05-001-01 230V~ 50Hz A 9 3 +20 D 4 B 10A VERDEELKAST 72 7 +10 MENU 40A 300mA 230V 3 6 STAND L N T 2 5 2 m6 m7 N mode m1 m2 m3 m4 m5 10A 230V~ 50Hz 1 4 6789 L CH 2345 N VOL VOL TV/VIDEO T1 F01 ABCE 230V~ select CH B1 B2 bus set A B N N m8 1 N De externe 230V-ingangen kunnen gebruikt worden als schakelaar of als doorlaatfunctie. De 230V-ingangen kunnen onderling en met de bus parallel (OF, A + B) of in serie (EN, A x B) geprogrammeerd worden. Daar deze ingangen op 230V werken, is er ook een directe hardwarekoppeling mogelijk naar de module-ingangen. Als de ingangen direct (als schakelaar) gebruikt worden, is enkel logica programmeerbaar die reageert op actieve ingangen (positieve logica). Dit is geen probleem, want de meeste sensoren bezitten een omschakelcontact of hebben omschakelbaar gedrag. Als de ingangen als doorlaatfunctie gebruikt worden, is logica programmeerbaar die reageert op actieve ingangen (230V, positieve logica) en op passieve ingangen (0V, negatieve logica). Kiezen en programmeren van de ingangslogica gebeurt met de toets Set. Tijdens het programmeren zorgen indicatieLED's op A en B voor duidelijkheid. De contacten die gebruikt worden voor de logische functies zijn schemerschakelaars, zonnesensoren, klokken, relais van bewegingsmelders, windsensoren, ... Toepassingen - Gewaarborgde logica implementeren: ingangen waarvan de status continu aanwezig is. - Meldingen binnenbrengen die niet verloren mogen gaan. - De mogelijkheid om een eenvoudige (goedkope) klok, lichtschaklelaar, ... rechtstreeks aan het systeem aan te sluiten, zonder speciale buskoppeling, om het systeem niet onnodig duur te maken bij eenvoudige toepassingen. - Terugkoppeling van de relais-uitgangen naar de modules mogelijk maken: zo kan het bustelegram omgezet worden in een blijvende voorwaarde om logische functies uit te voeren. - Aansluiten van niet-potentiaalvrije sensoren (b.v. zon-, regen-, windsensor-elektronica). Sensorgedrag Uit Aan 0 V~ 230 V~ 230V-ingang A&B: LED uit 230V-ingang A&B: LED aan Positieve logica uit actief Negatieve logica actief uit Belangrijk: in de programmeringsmode kunnen de sensorcondities onafhankelijk van de contacttoestand geselecteerd worden. De N-aansluiting is gemeenschappelijk voor beide ingangen. De gebruikte contacten dienen dus ook uit dezelfde kring gevoed te worden. 14b. Gebruik als schakelaar De externe ingang werkt hier direct als schakelaar voor de geprogrammeerde uitgang(en) van de desbetreffende module, niet voor uitgangen van andere modules. Parallel op deze uitgang(en) kunnen ook busdrukknoppen geprogrammeerd worden en ook steeds andere functies via de bus. Overzicht: Extern contact: LED A uit aan uit aan LED B uit uit aan aan actie geen uitgang reactie op ingang A uitgang reactie op ingang B uitgang reactie op ingang A x B (A en B) 73 Voorbeelden 1. Uitgang 1 van een schakelmodule werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode (m1) op ingang A 230V ingang A 0V uitgang 1 off on 2. Uitgang 2 van een schakelmodule werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode op ingang A x B (A en B) 230V ingang A 0V ingang B 0V uitgang 2 off 230V on 3. Uitgang 3 van een schakelmodule werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode op ingang A en tevens op ingang B (A of B) 230V ingang A 0V ingang B 0V uitgang 3 off 230V off on on off 4. Op uitgang 3 werd tevens een Nikobus-drukknop in de aan/uit-mode (m1) geprogrammeerd (de Nikobus-drukknop ligt daarbij parallel met de externe ingangen, geen conditionele doorlaatfunctie) 230V ingang A 0V ingang B 0V uitgang 3 off 230V on off off-toets on off on-toets Nikobus-drukknop Nikobus-toepassingen: A + B + bus = uitgang (A of B moeten actief zijn) - verlichting geschakeld door een niet-potentiaalvrije (230V) buitenbewegingsmelder op A of B - etalageverlichting geschakeld via een conventionele schakelklok of via een busdrukknop - paniektoets of contact van een alarminstallatie zorgt voor stopcontacten af, knipperlicht, ... - waterafvoerpomp treedt in werking door contact van een niveauschakelaar of door busdrukknop 74 - ventilatie wordt ingeschakeld door contact van een CO2-sensor of door busdrukknop - conventionele schakelklok of busdrukknop bedient aquariumpomp of waterfontein - CAB-contact schakelt bepaalde stopcontacten of accumulatieverwarming - alarm door thermostaat op minimumtemperatuur in koelruimte van slagerij/zuivelwinkel (via de schakelmodule) (A x B) + bus = uitgang (A en B moeten actief zijn) - niet-potentiaalvrije (230V) bewegingsmelder op A en lichtsensor op B laten het licht schakelen - vochtsensor op A en conventionele schakelklok op B schakelen de stappenschakelaarmode (m13) van een sproeisysteem - een 230V-lichtsensor op A en tijdsklok op B schakelen de verlichting 14c. Gebruik als doorlaatfunctie Tijdens programmering van busdrukknoppen kan naast de mode ook een voorwaarde (bepaald door de externe 230Vingangsconditie) meegegeven worden. Op die manier kan de actie, bevolen door de busdrukknop, enkel uitgevoerd worden wanneer aan de voorwaarde voldaan werd. Er bestaan twee manieren om dit te programmeren: a. via de externe 230V-ingangen b. via de busdrukknoppen op externe 230V-ingangen 14c.1 Programmering via de externe 230V-ingangen Overzicht LED's van de externe ingang bij programmering A uit aan pinken uit uit aan pinken B busdrukknop uit uit uit uit uit uit aan uit pinken uit aan uit pinken uit reactie geen geen geen geen geen geen geen uit aan pinken uit uit aan pinken uit uit uit aan pinken aan pinken busdrukknoptelegram wordt doorgelaten zonder invloed van de externe ingangen. busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A op 230V ligt busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A op 0V ligt busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als B op 230V ligt busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als B op 0V ligt busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A en B op 230V liggen busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A of B op 0V liggen aan aan aan aan aan aan aan 75 ingang LED’s bij programmatie A B aan uit A A B 0V actie C 05-060 230V D n° B 0V 230V A pinkt uit A B 0V actie C 05-060 230V D n° B 0V 230V A uit aan A B 0V C 05-060 D n° B 230V 0V actie 230V A uit pinkt A B 0V C 05-060 D n° B 230V 0V actie 230V A aan aan A B 0V B 0V C 05-060 D 230V 230V actie n° A pinkt pinkt A B 0V actie C 05-060 D n° B 230V 0V 230V Parallel op deze uitgangen kunnen steeds ook andere functies geprogrammeerd worden via de bus. Voorbeelden: - als het contact van de 230V-lichtsensor A gesloten is, kan men het licht bedienen via de busdrukknop - 2 (230V)-lichtsensoren zijn aangesloten, als beide sensoren actief zijn, kan het licht bediend worden via de busdrukknop. 76 14c.2 Programmering via busdrukknoppen op externe 230V-ingangen Omdat het telegram dat de busdrukknop verzendt slechts zeer kort aanwezig is op de bus, kunnen we dit niet gebruiken als doorlaatfunctie. Daarom wordt de busdrukknop eerst geprogrammeerd op een uitgang b.v. in de aan/uit-mode. Deze uitgang wordt dan verbonden met een externe 230V-ingang. Op die manier wordt het telegram op de bus omgezet in een extern 230V-contact. De functies van de externe 230V-ingangen zijn dan dezelfde als bij a). Voorbeeld van een schakeling: Toepassingen : A B C D 05-060 busdrukknop = A via uitgang 10 n° 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 m8 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 3 18 2 6789 1 N 05-000-01 230V~ 50Hz - Een deur openen via een fotocelcontact op A indien de stand auto is ingeschakeld via een busdrukknop (b.v. via uitgang 1 naar ingang B). De deur kan echter ook nog steeds geopend worden via bediening van een extra handbediening -busdrukknop. Indien de ingang A dan in de mode vertraagd afvallend (m6) wordt geprogrammeerd, gaat de deur ook nog automatisch dicht na een bepaalde tijd. (A of B actief en de busdrukknop) - Alleen wanneer een algemene busdrukknop bediend werd, kunnen andere busdrukknoppen bediend worden (het aanzetten van de andere busdrukknoppen door een busdrukknop). - Een modulaire digitale schakelklok schakelt een uitgang via de modulaire interface. Deze uitgang is aangesloten op ingang A. Zo kan men ervoor zorgen dat in een bepaald gedeelte van een gebouw de busdrukknoppen na een bepaald uur geen functie meer hebben. (A en B actief en de busdrukknop) - Verlichting in stand-by via busdrukknop op b.v. uitgang 11. Deze uitgang levert dan de voeding (L) voor het lichtsensorcontact dat aan de externe ingang A aangesloten is en het klokcontact dat aan de ingang B (klok) aangesloten is. Als deze uitgang 11 en de beide ingangen A en B dan actief zijn, kunnen we het licht bedienen via de busdrukknoppen. 77 14d. Uitgewerkte voorbeelden voor schakelmodule Externe ingangen rechtstreeks naar de uitgang(en) b.v. thermostaat in koelruimte doet twee lampen pinken en een bel periodiek rinkelen als de temperatuur te hoog wordt. Afzetten kan b.v. gebeuren via een busschakelaar. Uitgang 2/7/12 in mode m8 als B actief (= 230V) is. S 1 3 2 4 1 2 3 4 5 N 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus T1 F01 2345 m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A m8 18 230V~ RF N L N L program < 1.6s L4 L5 L6 N 10A 230V~ 50Hz L 10A 230V~ 50Hz program N L mode mode 6789 select 05-000-01 230V~ 50Hz N L select < > SET < 1.6s > 1.6s program 1. Druk kort program (program mode) 2. Kies de mode (m8 pinken) 3. Druk select: kort voor het kiezen van de uitgang(en) (LED pinkt) lang om de uitgang vast te zetten (Uitgangen 2, 7, 12) (LED's continu) 4. Druk set: kort voor het kiezen van de ingang (B) lang voor het vastleggen van de programmering (B direct naar uitgang 2, 7, 12) 5. Druk kort program (programmering afsluiten) 78 < 1.6s 14e. Uitgewerkte voorbeelden voor rolluikmodule Automatische zonnetentsturing met extra manuele bediening Als er te weinig wind is en de zon schijnt, gaat de zonnetent automatisch open. Als de zon verdwijnt, gaat de zonnetent terug dicht. Als er te veel wind is, zal de zonnetent sluiten. Verder mag de zonnetent enkel manueel bediend worden als er weinig wind is. 230V N L windmeter wind < wind > Nikobus drukknop openen lichtmeter A B C D 05-060 sluiten n° licht < licht > B M A B1 1' 2 2' 3 N 3' 4 µ N 4' 5 5' 6 6' B1 B2 bus set A B N N windmeter (= ingang B) 0V wind < lichtmeter licht < licht > ingang A 0V 230V N L program 10A 230V~ 50Hz m6 m7 10A 230V~ 50Hz mode m1 m2 m3 m4 m5 L 6789 N 05-001-01 230V~ 50Hz 230V wind > 0V 2345 T1 F01 ABCE 230V~ select m8 1 N B2 230V wind > 230V open open open busdrukknop zonnetent dicht open dicht open dicht open dicht open Programmering - druk op program-toets - selecteer de gewenste uitgang - selecteer de mode RF (m5) - selecteer externe ingang A = 230V (met set-toets —> LED A aan) en druk vervolgens > 1,6 sec op set (programmeeringang A in mode openen/sluiten = m1) - selecteer de mode sluiten (m3) - selecteer externe ingang B = 230V (met set-toets —> LED B aan ) en druk vervolgens > 1,6 sec op set (programmeeringang B in mode sluiten) - selecteer de mode m1 - selecteer externe ingang B = 0V (met set-toets tot LED B pinkt). - druk op de gewenste busdrukknop (program-busdrukknop in mode 1 als externe ingang B is 0V) - druk program-toets (programmering afsluiten) 79 14f. Uitgewerkte voorbeelden voor Dimcontroller Tussen 8u en 20u zal de Nikobus-bewegingsmelder de halverlichting 80% doen oplichten. Op alle andere tijdstippen mag de halverlichting slechts 30% oplichten. LN 230V L Nikobus bewegingsmelder N O L N N I klok U ON DIP reset 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 0V 8 - 20 u 05-707 1 0V B1 A B N 1 2 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set 230V~ T2 0V bus bewegingsmelder 230V 8u -> 20u ’sfeer aan’ ’uit’ m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 6789 program 12 x 0 - 10V output klok (= ingang A) mode 05-007 T1 F01 2345 F01 2345 select B2 ABCE C + m6 m7 m8 - 6789 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz 230V~ 50Hz 20u -> 8u ’sfeer aan’ ’uit’ 80% 30% halverlichting Programmering 1. Plaats (alle) bewegingsmelders in de manuele uit-stand 2. Druk program-toets 3. Selecteer de uitgang halverlichting (b.v. 1) 4. Selecteer de ingang A = 230V met de set-toets (LED A aan) 5. Selecteer de mode preset aan/uit m11 en selecteer met de draaischakelaar T1 de gewenste preset b.v. —> stand 4 (~ 30%) en draaischakelaar T2 de gewenste dim-aan-dimsnelheid 6. Plaats de bewegingsmelder - schuifschakelaar in de manuele aan-stand (dim aan, stand 1 geprogrammeerd) 7. Selecteer de mode uit m6 en selecteer met de draaischakelaar T1 de bedientijd, stand 0 voor de bewegingsmelder en met de draaischakelaar T2 de gewenste dim-uit-dimsnelheid 8. Selecteer met de set-toets tot LED's A en B uit zijn (dim-uit is onafhankelijk van de externe ingangen) 9. Plaats de PIR in de manuele uit-stand (—> dim uit geprogrammeerd) 10. Selecteer de ingang A = 0V met de set-toets (LED A pinkt) 11. Selecteer opnieuw de mode preset aan/uit en selecteer met de draaischakelaar T1 de gewenste preset —> b.v. Stand C (~80%) en draaischakelaar T2 de gewenste dim-aan-dimsnelheid 80 12. Plaats de Nikobus-bewegingsmelder opnieuw in de manuele aan stand (—> dim-aan-stand 2 geprogrammeerd) 13. Druk program-toets (verlaat program-routine) 14. Plaats de Nikobus-bewegingsmelder in stand "auto" 14g. Programmering voor trappenhuisdimmer met twee lichtwaarden afhankelijk van een externe ingang (tijd of licht) L N Nikobus drukknop klok N I U A 8 - 20 u ON DIP reset B 1 2 3 4 overcurrent overvoltage DC protection 0V 0V 05-707 D 1 2 1 2 A 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B N 230V~ T2 T1 ABCE m1 11 m2 12 m3 m4 ABCE m5 1 2 3 4 5 L L4 L5 L6 6 N 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N F01 230V~ 6789 m6 m7 6789 05-007 select 230V~ 50Hz N N ’start timer’ 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz mode program B2 B1 B2 bus T1 F01 2345 mode program 2345 F01 2345 select 12 x 0 - 10V output B1 B1 B2 bus A B N set B2 05-000-01 18 C C 05-060 n° + m1 11 m2 12 m3 13 m4 14 m5 15 m6 BCE m7 A - m8 600 W (ta = 35°C) 230V ~ 50Hz m8 N 6789 L 230V~ 50Hz L ’start timer’ Nikobus drukknop uitgang 1 Schakelmodule 0V ingang A 0V 8u -> 20u 220V t1 t1 230V ingang B 20u -> 8u 0V 230V 80% Dimcontroller uitgang 1 30% uitgang 2 8u -> 20u 20u -> 8u Door de interne diodes op de uitgangen van de dimcontroller kunnen deze uitgangen parallel geschakeld worden. De hoogste uitgangsspanning zal uiteindelijk de 0-10V-dimmer sturen. Hiervan gebruikmakend kunnen twee verschillende sfeer-aan/uit-modes (eventueel met vaste presets) gecombineerd worden. Daar de trappenhuismode m7 in de dimcontroller hier niet kan toegepast worden (streefwaarde = Dlast) moet de timerfunctie toegevoegd worden van een schakelmodule. Afhankelijk van de externe 230V-ingangstatus zullen de externe ingangen op de dimcontroller een bepaalde sfeerwaarde oproepen. Programmering 1. schakelmodule —> busdrukknop op uitgang 1 programmeren in mode m6 (T1 instellen) 2. dimcontroller ➨ externe ingang A op uitgang 1 met sfeer of preset aan/uit (mode 3 of mode 9) ➨ externe ingang B op uitgang 2 met sfeer of preset aan/uit (mode 3 of mode 9) ➨ bij mode 9: instellen preset + dimsnelheid (opgelet: symmetrische dimcurve !) ➨ bij mode 3: instellen dimcurve + dimsnelheid Een extra busdrukknop voor de manuele instellingen van de uitgangen 1 en 2 is nodig. Opslaan van de sfeer voor ingang A en B gebeurt volgens de programmeringsroutine van de externe ingangen met de set-toets. 81 15.Installatiehints 15a. Informatie over de opstartprocedure van de busspanning Dit is een procedure om te vermijden dat meerdere modules tegelijkertijd voedingsspanning leveren voor de bus. Procedure: - bij het inschakelen van de spanning meet iedere module random de busspanning (max. 1,24 sec.). - wanneer de module geen spanning detecteert, wordt het busrelais ingeschakeld en de bus van spanning voorzien. - binnen een randomtijd (2,5 en 5 sec.) wordt nogmaals getest door het busrelais kortstondig te onderbreken. Als er geen busspanning gedetecteerd wordt, wordt het busrelais terug aangezet. - deze test herhaalt zich om de 16 min. - de modules met afgeschakelde busvoeding meten random (0,3 tot 1,6 sec.) de busspanning. Indien er tweemaal geen busspanning wordt gedetecteerd, dan wordt het busrelais aangezet en volgt er een test na 5 sec., daarna om de 16 min. - na kortsluiting op de bus (m2 pinkt) start een randomtijd (12 tot 45 sec.) waarop de busspanning opnieuw gemeten wordt. De volledige meet- en opstartprocedure start opnieuw. Voordelen van deze automatische busspanningsvoorziening: - met een gemeenschappelijke voeding voor de bus valt het volledige systeem uit als deze defect of afgeschakeld is. In het Nikobus-systeem wordt een defecte of afgeschakelde busvoeding onmiddellijk overgenomen door een andere module. - bij gedecentraliseerde opstelling wordt bij het afschakelen van een sectie de busspanning overgenomen door een actieve sectie, waardoor de rest van het systeem ongestoord verder kan functioneren. 15b. Selectief vermijden dat de uitgangsstatus bij power-down terug wordt hersteld bij power-up In de schakelmodule wordt bij power-down de actuele uitgangsstatus van niet-tijdsafhankelijk gestuurde uitgangen in de EEPROM weggeschreven. Bij power-up wordt deze status terug opgeroepen en hersteld. In situaties waar zware vermogens worden geschakeld die aan staan bij power-down, wordt dit soms als een nadeel ervaren (—> energiebeheer). Door gebruik te maken van het feit dat acties op de externe ingangen voorrang hebben bij power-up en ook steeds worden uitgevoerd, kan men selectief uitgangen forceren in de uit-toestand bij power-up. Men moet dus een externe ingang steeds verbinden met 230V en op deze externe ingang alle gewenste uitgangen programmeren in de uit-mode. Een uitgang welke actief is (b.v. door aan/uit-mode) bij power-down zal dus na power-up steeds inactief zijn. Bovenstaande methode kan zondermeer ook gebruikt worden om b.v. een signalisatielamp te laten pinken bij power-up, zodanig dat men weet heeft van een spanningsonderbreking bij afwezigheid. 15c. Zeer lage veiligheidsspanning (Volgens AREI, ref. 32) De bescherming tegen elektrische schokken bij rechtstreekse aanraking wordt verzekerd door het gebruik van ZLVS. De maximumgrootte van deze spanning hangt af van de omstandigheden: toestand van het menselijk lichaam volledig droge huid of vochtig natte huid in water ondergedompelde huid 82 AC 25 12 6 DC met rimpel 36 18 12 DC zonder rimpel 60 30 20 De Nikobus wordt gestuurd met 9V-gelijkspanning met rimpel. De veiligheid is dus steeds gegarandeerd. De geleiders op Zeer Lage VeiligheidsSpanning (ZLVS) moeten materieel gescheiden zijn van andere stroombanen. Wanneer de geleiders op ZLVS en geleiders op hogere spanningen toch samenlopen, b.v. in dezelfde buis, moeten ze geïsoleerd worden voor de grootste spanning die er aanwezig is. De actieve delen van stroombanen op ZLVS mogen niet elektrisch verbonden worden met actieve delen of beschermingsgeleiders die tot stroombanen met andere spanningen behoren. Ze mogen niet geaard worden. De regels i.v.m. ZLVS zijn niet van toepassing in zwembaden en sauna’s: raadpleeg het AREI hiervoor! De potentiaalvrije contacten in de schakelmodules (L4, L5, L6) mogen niet voor ZLVS (SELV)-toepassingen gebruikt worden. 15d. Busbedrading Voordelen van de busbedrading: - eenvoudige doorverbinding zonder veel denkwerk - bijplaatsen van drukknoppen zonder extra bedrading - ZLVS, dus meer veiligheid - grotere handelbaarheid door kleine draaddiameter bij het inbouwen - minimale inbouwdiepte (belangrijk bij dunne wanden) Technische specificaties: - kabel: a) J-Y(St)Y-kabel 2 x 2 x 0,8mm b) signalisatiekabel 2 x 2 x 0,8mm (b.v. SVV) - max. kabellengte: a) tussen drukknop en module: 350m b) tussen 2 drukknoppen: 700m c) totale kabellengte: 1000m Als 230V~ en busleiding gescheiden geplaatst worden, min. afstand 10mm, d.w.z. niet in dezelfde buis, mag men de klassieke signalisatiekabel gebruiken (min. Ø: 2 x 2 x 0,8mm, b.v. SVV kabel). Plaatst men 230V~ en busleiding in dezelfde buis, dan is men verplicht kabeltype YCYM of J-Y(St)Y(2,5kV) 2 x 2 x 0,8mm te gebruiken. Verder dient u er op te letten dat: - geïsoleerde aders van sterkstroomkabels en de buskabel tegen elkaar aan mogen gelegd worden - geïsoleerde aders van de buskabel en de sterkstroomkabels tegen elkaar aan mogen gelegd worden - geïsoleerde aders van de buskabel respectievelijk van de sterkstroomkabel op een afstand van minstens 4mm moeten worden aangelegd daar anders extra isolatie nodig is. Dit geldt ook voor leidingaders van andere stroomketens die geen ZLVS (SELV)-stroomketens zijn. - busgeleiders mogen NOOIT geaard worden!!! Bus- en sterkstroomkabel mogen in dezelfde inbouwdoos aanwezig zijn, als in de doos een verdeelschot voor de veilige scheiding zorgt. 83 installatieruimte voor de Nikoinstallatiebus In alle andere gevallen moeten voor de buskabel en de sterkstroomkabel aparte inbouwdozen worden gebruikt. 15e. Beveiliging De voedingen van alle modules worden met een automaat van 10A beveiligd. Per 6 uitgangen bij de schakelmodule en per 3 uitgangen bij de rolluikmodule wordt 1 automaat van max. 16A geplaatst met een aangepast kortsluitvermogen. Als verliesstroombeveiliging is een differentiaalschakelaar te plaatsen (zie AREI). 15f. Bliksem- en overspanningsbeveiliging De noodzaak tot het hebben van een bliksembeveiliging in gebouwen wordt per AREI art.136 geregeld. Algemeen gelden gebouwen als bliksemgevoelig wanneer blikseminslag bij ligging, bouwtype of gebruik gemakkelijk kan optreden of tot ernstige gevolgen kan leiden. Over het algemeen is voor openbare gebouwen b.v. scholen, een bliksembeveiligingsinstallatie voorgeschreven. In de nu geldende normen met betrekking tot de inrichting van een bliksembeveiligingsinstallatie (DIN VDE 0185, IEC 10241) is de bliksembeveiligingspotentiaalvereffening ook voor de actieve geleiding een bindende eis. Deze koppeling vindt indirect door de afleider plaats. Richtlijnen voor de projectie van bliksem- en overspanningsbeveiligingsinstallaties Is bliksemafleiding vereist, dan moet het afschakelen van de actieve aders conform DIN VDE 0185 deel 1 respectievelijk ontwerp DIN VDE 0185 T100 met bliksemafleiding (primaire beveiliging) aangebracht worden. overspanningsafleiding (secundaire beveiliging) PVR = potentiaalvereffeningsrail externe bliksembeveiliging gasleiding bliksemafleider (primaire beveiliging) PVR PVR = potentiaalvereffeningsrail sterkstroomkabel 230/400V~ buskabel Nikobus waterleiding aarde Bliksemafleider (primaire beveiliging) Bij installaties met bliksembeveiliging dienen afdoende maatregelen te worden getroffen. Voor de bliksemafleider (primaire beveiliging) gelden de volgende eisen: 84 - voor het AC 230/400V~net - nominale afleidvermogen minstens 10kA (10/350) - beveiligingsniveau < 4kV - bliksemafleider klasse B conform EN 60099-1 - voor de buskabel - nominaal afleidvermogen minstens 1kA (10/350) - beveiligingsniveau < 4kV - bliksemafleider wordt in IEC SC 37A en DIN VDE 0845 deel 2 (ontwerp) gespecificeerd Bij de projectie moet de keuze van de bliksembeveiliging en de overspanningsbeveiliging gemaakt worden. Overspanningsbeveiliging (secundaire beveiliging) voor het AC 230/400V-net Overspanningsafleiders voor het AC 230/400V~net worden in de verdeelkast gebouwd. Er moet een overspanningsbeveiliging klasse C conform EN60099-1 worden aangebracht die aan de volgende eisen voldoet: - nominaal afleidvermogen minstens 5kA (8/20) - beveiligingsniveau < 2kV - als varistoren worden gebruikt, dan dienen deze thermisch te worden beveiligd en van een scheiding te zijn voorzien Als afleider voor overspanningsbeveiliging kunnen gewone overspanninsafleiders worden gebruikt die aan bovengenoemde voorwaarden voldoen. Deze typen behoeven geen busspecifiek materiaal, ze bestaan ook in een uitvoering om op de DIN-rail te klikken. 15g. Diagnosefuncties in de schakel-en rolluikmodule en in de dimcontroller Gedurende normaal bedrijf (niet tijdens programmering) is er continu een diagnoserapportering op de mode-LED's: mode LED 1: m1 aan bij ontvangst van een correct datatelegram in de module. m1 pinkt bij foutieve datatelegram (b.v. samenvallen van datatelegrammen). Indien de bus onderbroken is, dan licht LED 1 niet meer op wanneer op een busdrukknop geduwd wordt. mode LED 2: m2 pinkt bij kortsluiting of mispolarisatie (verkeerde polarisatie) van de busaansluiting (bus tussen de verschillende modules moet polair aangesloten worden —> B1 aan B1, B2 aan B2) bij gebruik van meerdere modules gaan in dit geval ook alle bus-LED's continu branden, omdat de modules geen busspanning detecteren. mode LED 3: m3 pinkt wanneer de module geen busspanning detecteert, maar toch voeding levert. Dit gebeurt b.v. bij een fout in het busvoedingscircuit (busrelay, sensecircuit). mode LED 4: m4 pinkt bij communicatiestoringen met het EEPROM-geheugen of wanneer het EEPROM-geheugen afkomstig is van een ander moduletype (b.v. het geheugen van een schakelmodule in een rolluikmodule geplaatst). In dit geval kan men alleen het volledige geheugen wissen. 15h. Manuele bediening van de uitgangen De uitgangen van de schakel- en rolluikmodule en de dimcontroller kunnen manueel bediend worden wanneer de bus nog niet geïnstalleerd werd. Zo kunnen b.v. op de werf een aantal uitgangen aan gezet worden om enkele lampen te laten branden. Wanneer de voeding van de module onderbroken werd, wordt de status van de uitgangen in het geheugen gezet. Bij opnieuw inschakelen worden dezelfde uitgangen terug aangezet (deze mogelijkheid bestaat uit veiligheidsoverwegingen niet bij de rolluikmodule). Ook is bediening van de uitgangen mogelijk bij defect op de bus (kortsluiting of onderbreking). Tenslotte kan deze mogelijkheid ook gebruikt worden om de uitgangscircuits te testen of te lokaliseren. 85 Bij de rolluikmodule kan de looptijd van de rolluiken bepaald worden door de uitgangen manueel te bedienen, zodat correcte tijden kunnen opgegeven worden tijdens programmering. Programmering 1. voedingsmodule aanzetten 2. kort op select drukken: LED 1 pinkt (manuele bediening start, blijft geldig gedurende 3 sec., start opnieuw telkens wanneer op de select-toets gedrukt wordt) 3. selecteren uitgang(en): - schakelmodule en dimcontroller: - kort drukken op select om de juiste uitgang te kiezen (< 1 sec.) - lang drukken om uitgang aan of uit te zetten (> 1 sec) Wanneer een uitgang aangeschakeld is, brandt het LED continu. - opnieuw lang drukken om gekozen uitgang terug aan of uit te zetten - rolluikmodule: - kort drukken op select om de juiste uitgang te kiezen (< 1 sec.) - uitgang is actief (aan) zolang op select gedrukt wordt (> 1 sec.) 4. wanneer gedurende 3 sec. niet op select gedrukt wordt of wanneer op een andere toets gedrukt wordt, schakelt de module meteen over naar normale bedrijfstoestand. 15i. Markering van domoticawandcontactdozen en busdrukknoppen Er zijn stickers verkrijgbaar met verschillende pictogrammen (PM-123-99) die aanduiden dat een stopcontact of een drukknop bij een domoticasysteem hoort. Zo kan aangeduid worden dat b.v. dimming bij dit stopcontact mogelijk is of dat er enkel tot 10A belast mag worden, ... De stickers kunnen ook op het tekstveld van de dubbele toets met tekstveld (b.v. 32-060-03) gebruikt worden. Voorbeeld van een sticker: 86 15j. Voorbeeld ééndraadsschema Nikobus 87 15k. Verdeelkast In de verdeelkast moet voor latere uitbreiding 25% extra plaats voorzien worden (min. 1 DIN rail). Bij gebruik van de RF-interface moet de verdeelkast in kunststof zijn. OPGELET!!! Ook in de verdeelkast moet de busbedrading van de 230V~netbekabeling gescheiden zijn (min. 10mm). De busverbinding tussen de modules moet een gelijke polariteit hebben. (B1-B1-B1-...; B2-B2-B2-...) 230V bekabeling busbekabeling (ZLVS) 10 11 12 0V B1 B2 10 11 12 0V B1 B2 10 11 12 0V B1 B2 10 11 12 0V B1 B2 Niko Niko Niko 12V 50Hz Niko 230V 50Hz 9 88 8 7 6 5 4 3 2 1 12V 12V 12V 12V 0V 0V 0V 0V B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 B1 B2 15l. Stopcontactaansturing stopcontacten BUSDRUKKNOPPEN EN INTERFACES K1 20A K2 1 2 3 4 5 6 N 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program F01 05-000-01 230V~ 50Hz 11 12 13 14 15 m6 BCE m7 A m8 18 N mode 2345 select T1 m1 m2 m3 m4 m5 230V~ 6789 20A MODULE 20A 20A 16A 16A 10A 40A 300mA T VERDEELKAST 230V Bij het schakelen van wandcontactdozen is een extra relais nodig (b.v. Vynckier ref. 314/2021-230) Wordt via een stopcontact een wasmachine, vaatwasser of droogkast aangesloten, moet deze met een 30mA-differentieelschakelaar beveiligd en ook dubbelpolig onderbroken worden. Wanneer wandcontactdozen gedimd of geschakeld worden via de Nikobus, dan wordt aanbevolen deze stopcontacten te markeren met sticker (PM-123-99). Het wisselcontact van uitgang 6 is niet geschikt om parallel gecompenseerde TL-lampen aan te sturen. 89 15m. Driefasige aansluiting Per hoofdgroep mag een aparte fase gebruikt worden, maar in één groep enkel met dezelfde fase. 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 N 10A 230V~ 50Hz L program 10A 230V~ 50Hz fase 1 m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N fase 2 Voorbeeld: opgelet! De aparte kringen/contacten L4, L5, L6 mogen niet voor schakelingen van SELV/ZLVS-kringen gebruikt worden. 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus N L1 L2 90 L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 4 05-000-01 230V~ 50Hz 18 3 m8 2 6789 1 N 16. Programmering Het instellen van de modules en de drukknoppen verloopt uiterst eenvoudig wanneer alle programmeringsoverzichten behoorlijk ingevuld werden. De programmering kan ter plaatse gebeuren, maar kan ook in de eigen werkplaats: men heeft enkel de modules met busbedrading, het programmeringsblok (05-099) en de Nikobus-drukknoppen nodig. 16a. Programmeren van de module met behulp van de programmeringsblok - het programmeringsblok wordt via een 2-aderige kabel aan de module aangesloten. - de Nikobus-drukknop wordt in het programmeringsblok geschoven. - druk (kort, minder dan 1,6 sec) met behulp van een schroevendraaier op de program-toets van de schakel-, rolluikmodule of de dimmercontroller. Een geluidssignaal geeft aan dat de programmering kan beginnen. De eerste LED (uitgang 1) begint te pinken. programmeringsblok: 16b. Algemene methode om te programmeren - kiezen van de uitgang op de schakel-, rolluikmodule of de dimcontroller: druk een aantal keer op select tot je de gewenste uitgang ziet oplichten. De uitgang die geselecteerd werd, licht op en pinkt op het ritme van het geluidssignaal. Door steeds op select te drukken, verspringt de aanduiding, wanneer je voorbij de gewenste uitgang bent, kan je gewoon rondlopen. Er kunnen ook een aantal uitgangen geselecteerd worden door bij een bepaalde uitgang langer op de select-knop te drukken. De LED van de geselecteerde uitgang brandt dan constant. Om een uitgang terug te verwijderen uit een groep: terug op de uitgang gaan staan en dan lang op de select-toets drukken. Manueel schakelen van uitgangen: zie hoofdstuk 15. - kiezen van de mode: de verschillende modes die een sensor (b.v. busdrukknop) kan aannemen, kunnen nu met de modetoets gekozen worden (welke verschillende modes er bestaan, zie je op de sticker aan de slag met Nikobus). De mode-LED die je selecteerde, licht op. Door op de mode-toets te drukken, verspringt je keuze. Om de volgende reeks modes te selecteren (vanaf m11), moet men langer op de mode-toets drukken. Wanneer de mode-LED's pinken, selecteert men modes m11, m12, ... of m15. (m16, m17 en m18 werden nog niet gedefinieerd). Om terug mode m1 ... m8 te selecteren, moet men terug langer op de mode-toets drukken. De LED's pinken dan niet meer, maar branden continu. - druk dan op de Nikobus-drukknop (of op een andere sensor) die je deze functie wil geven (druk op de juiste bedieningsknop). Een lange zoemtoon geeft aan dat de busdrukknop (sensor) herkend werd. - wanneer de drukknop (sensor) verschillende functies heeft, kunnen deze nu allemaal geprogrammeerd worden (steeds de juiste uitgang(en), de juiste mode en eventueel tijdsinstellingen kiezen, daarna de busdrukknop (sensor) indrukken). - vul nu de identificatiesticker in op de busdrukknop: zo weet men later welke busdrukknop het betreft. Je kan het nummer van het bedieningspunt vermelden en de plaats op de muurprint (b.v. BP8/3 = bedieningspunt 8, plaats 3 op de muurprint). - herhaal deze procedure voor alle Nikobus-drukknoppen (sensors). Vergeet de identificatiestickers niet in te vullen. - wanneer alle functies aan de busdrukknoppen (sensoren) werden gegeven, druk je opnieuw kort op de program-toets met behulp van een schroevendraaier. Het geluidssignaal stopt. 16c. Programmeren van de sfeer-mode m14, m15 bij de schakelmodule of m4, m3 bij de dimcontroller Om een sfeer te programmeren, moeten meerdere lampen/uitgangen geprogrammeerd worden (1 uitgang maakt geen sfeer). Voor elke lamp/uitgang moet minstens één aparte busdrukknop voorzien worden om deze uitgang apart te kunnen instellen. Het verschil tussen m14 en m15 op de schakelmodule is dat bij m14 de sfeer enkel volledig kan opgeroepen worden (eenknopsbediening). De uitgangen moeten dan individueel uitgeschakeld worden. Bij mode m15 kan de volledige sfeer aan- en uitgeschakeld worden (tweeknopsbediening). De klant kan zijn sfeer met de individuele busdrukknoppen zelf veranderen: wanneer hij alle lampen die tot de sfeer behoren naar wens heeft ingesteld, kan hij door lang te drukken op de sfeer-toets de nieuwe sfeer wegschrijven (de vorige sfeer wordt overschreven). 91 16c.1. Via de bus - start de programmering (program-toets) a. Programmering van de individuele bediening van de sfeer-uitgangen: - selecteer de uitgang - kies de mode voor deze uitgang (m1 of m5) - druk op de individuele busdrukknop - herhaal deze procedure voor alle uitgangen die bij de sfeer horen b. Programmering van de sfeer-bediening van de sfeer-uitgangen: - kies de mode m14, m15 bij schakelmodule of m3, m4 bij dimcontroller - selecteer de uitgang(en) waarop de sfeer dient te werken (meerdere uitgangen: langer op select drukken; zie punt a) - druk op de drukknop(pen) waarmee je de sfeer wil bedienen: dit worden de sfeerknoppen - verlaat de program-mode - veranderen van een sfeer: - stel alle uitgangen in zoals gewenst (instellen van de sfeer) (met de individuele busdrukknoppen) - druk de sfeer-busdrukknop langer dan 3 sec. in - oproepen/afzetten van de sfeer: druk de sfeer-busdrukknop kort in 16c.2. Via externe 230V-ingangen (d.m.v. een externe ingang een sfeer oproepen, wijzigen, afzetten) a. programmering van de individuele bediening van de sfeer-uitgangen: zie c1. b. programmering van de sfeer-bediening van de sfeer-uitgangen - kies de mode m14 of m15 bij de schakelmodule of m3, m4 bij de dimcontroller - selecteer de uitgang(en) waarop de sfeer dient te werken (meerdere uitgangen: langer op select drukken) - druk kort op de set-toets en selecteer de externe ingangen waarmee je de sfeer wil bedienen: dit worden de sfeer-ingangen. Er bestaan drie mogelijkheden: - LED A aan: de sfeer wordt met ingang A geschakeld. - LED B aan: de sfeer wordt met ingang B geschakeld. - LED A + B aan: de sfeer wordt geschakeld als ingang A en B actief zijn. (pinkende LED-functies zijn niet programmeerbaar) - druk lang op de set-toets (lange pieptoon) om de geselecteerde ingang(en) weg te schrijven. - verlaat de program-mode (program-toets) - veranderen van een sfeer: - stel alle uitgangen in zoals gewenst met de individuele busdrukknoppen (instellen van de sfeer) (Kan door de eindklant gebeuren) - ga niet in de program-mode - kies, met de set-toets, de gewenste ingang(en): 1ste keer kort indrukken: A pinkt (A werd geselecteerd) 2de keer kort indrukken: B pinkt (B werd geselecteerd) 3de keer kort indrukken: A en B pinken - druk lang op de set-toets: de geselecteerde ingangen wegschrijven Opgelet: als men binnen de drie seconden niet op de set-toets drukt, wordt niets opgeslagen of veranderd. 92 16d. Programmeren van presets op de Dimcontroller (m11, m12) Een preset is een sfeer, ingesteld met vaste waarden. Deze waarden die tijdens de programmering opgeslagen in het geheugen waren, kunnen niet door de gebruiker gewijzigd worden door middel van een busdrukknop. Bij programmering van m11 kan de preset-sfeer aan/uit bij m12 enkel aangezet worden. Voorbeeld: het oproepen van verschillende lichtniveaus door de bediening van één druktoets, de preset-sfeer-toets. Programmering: - start de programmering (program-toets) - selecteer de 1ste uitgang van de preset-groep met select - selecteer mode m 11 of m 12 - selecteer met de linkse tijdschakelaar T2 de dimsnelheid volgens de tabel: dimsnelheid : draaischakelaar T2 0 1 2 3 4 5 6 7 dimtijd OFF —> maximum: (bij default parameters) 1 sec. 2 sec. 4 sec. 6 sec. 8 sec. 10 sec. 15 sec. 20 sec. dimsnelheid : draaischakelaar T2 8 9 A B C D E F dimtijd OFF —> maximum: (bij default parameters) 30 sec. 40 sec. 50 sec. 1 min. 2 min. 3 min. 4 min. 5 min. Bij mode m 11 (preset aan/uit) geldt deze dimsnelheid zowel voor het aandimmen als voor het uitdimmen. Bij mode m 12 (preset aan) geldt deze dimsnelheid enkel voor het aandimmen. Selecteer met de rechtse tijdschakelaar T1 de uitgangsspanningswaarde volgens de tabel. PRESETS PRESETS 0 1,0V 8 5,0V 1 1,5V 9 5,5V 2 2,0V A 6,0V 3 2,5V B 6,5V 4 3,0V C 7,0V 5 3,5V D 8,0V 6 4,0V E 9,0V 7 4,5V F 10,0V - druk op de busdrukknop (preset- toets) - selecteer de volgende uitgang van de preset-groep - selecteer T2 en T1 voor deze uitgang (zie boven) - druk op dezelfde busdrukknop (preset-toets) - selecteer de volgende uitgang van de preset-groep - druk op program om de programmeringsmodus te verlaten 93 16e. Programmering, wijziging, wissen, visualiseren van de dimparameters Druk op Set-toets > 3,2 sec. (1 x pieptoon) Met de select-toets selecteert men de gewenste uitgang (uitgangs-LED pinkt) Tegelijkertijd zal de Dmax-waarde uitgestuurd worden van de geselecteerde uitgang (LED m7 aan). Met de mode-toets selecteert men de gewenste parameter (Dmax(m7)-> Dmin (m4) —> Dstart (m1) —> Dmax ->…) welke eveneens wordt uitgestuurd. Ter visualisering licht de respectievelijke mode LED op: Dmax —> mode LED 7 aan Dmin —> mode LED 4 aan Dstart—> mode LED 1 aan Bij het kort indrukken van de program-toets zal de tijdschakelaar T1 van de geselecteerde parameter uitgestuurd worden (buzzer aan/uit; 1 seconde interval) volgens onderstaande tabel: tijdschakelaar T1 Dstart Dmin 0 0,0V 1,0V 1 0,1V 1,2V 2 0,3V 1,4V 3 0,4V 1,6V(*) 4 0,6V 1,8V 5 0,7V 2,0V 6 0,8V 2,2V 7 1,0V 2,4V 8 1,1V 2,6V 9 1,2V 2,8V A 1,4V 3,0V B 1,5V 3,2V C 1,6V(*) 3,4V D 1,7V 3,6V E 1,9V 3,8V F 2,0V 4,0V (*) = door de fabrikant vooraf ingestelde waarde (default-waarde) Dmax 6,00V 6,25V 6,50V 6,75V 7,00V 7,25V 7,50V 7,75V 8,00V 8,25V 8,50V 8,75V 9,00V 9,25V 9,50V 10,00V(*) Hierna kan deze setting geprogrammeerd worden door de program-toets langer dan 1,6 sec in te duwen (pieptoon gedurende 1 sec.) of terug te gaan naar de initiële waarde door een druk op eender welke toets. De routine wordt verlaten door opnieuw op de set-toets te drukken. Tevens wordt dan de LAATSTE dimwaarde (Dlast) van alle uitgangen teruggebracht (geherinitialiseerd) naar de ingestelde maximum (Dmax)-waarde. Wissen van de dimparameters settings: Druk op set + select + mode > 3,2 sec. (2 x buzzer aan) Defaultwaarden voor Dmax – Dmin – Dstart worden geladen en tevens weggeschreven in EEPROM-geheugen. 94 16f. Programmeren van de stappenschakelaar-mode (m13 bij de schakelmodule) Deze functie houdt in dat een aantal uitgangen beurtelings actief zijn. De volgorde is vrij te kiezen. De tijd van een stap is programmeerbaar. De stappenschakelaar start na een druk op een busdrukknop of na een signaal vanuit een externe ingang (A of B). Elke uitgang kan éénmaal gebruikt worden in een sequence. Elke stap kan gewist worden; toevoegen van een stap kan enkel achteraan de sequence. De tijd dat een bepaalde uitgang actief moet zijn, kan aangepast worden (uitgang selecteren, juiste tijd instellen), mode m13 selecteren, op de busdrukknop drukken). Er kunnen meerdere stappenschakelaars geprogrammeerd worden, maar er kan slechts één stappenschakelaar tegelijkertijd actief zijn. Wanneer een sequence loopt, moet deze dus gestopt worden vooraleer een andere sequence op te starten. Elke sequence stopt automatisch aan het einde, maar kan ook tussendoor op elk moment gestopt worden. De volgorde van uitgangen tijdens programmering is bepalend. Op elke uitgang kan via een andere busdrukknop te programmeren (b.v. in mode m1) manueel ingegrepen worden. Daardoor wordt de lopende stap afgebroken en direct naar de volgende stap overgegaan. Programmering - druk op de program-toets - kies mode m13 - kies de gewenste aan-tijd - selecteer de uitgang(en) - druk op de Nikobus-busdrukknop - kies eventueel een andere aan-tijd - selecteer de uitgang(en): de uitgangen die niet bediend worden, kan men overspringen. - ... - druk op de Nikobus-busdrukknop - verlaat de programmeringsmode Voorbeeld uitgangen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 busdrukknop (start) tijdstappen uit aan niet gebruikt 1 stop start start 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Programmering uitgang: tijd: 1 1 min. 8 1 min. 5 3 min. 3 1 min. 95 uitgangen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 busdrukknop (start) uit aan niet gebruikt start start tijdstappen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 18 19 20 21 22 Wijzigen: uitgang 8 wissen; uitgang 5 2 min. actief maken i.p.v. 3 min.; uitgang 7 toevoegen: a) uitgang 8 wissen - program-toets - selecteer uitgang 8 - druk op de stappenschakelaar aan-busdrukknop - druk langer op de program-toets (langer dan 1,6 sec) b) uitgang 5 tijdsinstellingen wijzigen: - zet de tijdschakelaar op 2 min. - selecteer uitgang 5 - selecteer mode 13 (stappenschakelaar) - druk op stappenschakelaar-busdrukknop c) uitgang 7 toevoegen - selecteer uitgang 7 - zet de tijdschakelaar op 1 min. - druk op de drukknop - verlaat de program-mode door op de program-toets te drukken uitgangen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 busdrukknop (start) tijdstappen 96 uit aan niet gebruikt start 1 2 start 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 16g. Programmeren van de externe 230V-ingangen als schakelaar - druk op de program-toets - selecteer de uitgang(en), de bijbehorende modes en eventuele tijdsinstellingen - selecteer met de Set-toets de gewenste ingang (A, B) - er zijn drie mogelijkheden: LED A aan, LED B uit: uitgang reageert op veranderingen van ingang A (0V —> 230V = positieve logica) LED A uit, LED B aan: uitgang reageert op veranderingen van ingang B (0V —> 230V = positieve logica) LED A aan, LED B aan: uitgang reageert op veranderingen van ingang A en B (0V —> 230V = positieve logica) - druk langer (> 1,6 sec.) op de Set-toets (tot een pieptoon de herkenning aangeeft) - verlaat de programmeringsmode - voorbeelden: uitgang 1 werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode op externe ingang A: gevolg: uitgang 1 wordt geactiveerd wanneer externe ingang A actief is, uitgang 1 gaat uit wanneer externe ingang A niet langer onder spanning staat voorbeeld: licht gaat aan wanneer schemerschakelaar op ON staat uitgang 2 werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode op externe ingang A x B (A en B) gevolg: uitgang 2 wordt enkel geactiveerd wanneer ingang A en ingang B onder spanning staan voorbeeld: buitenverlichting gaat aan wanneer tijdschakelklok en schemerschakelaar op ON staan uitgang 3 werd geprogrammeerd in de aan/uit-mode op externe ingang A en op externe ingang B (2 x programmeren) gevolg: uitgang 3 wordt geactiveerd wanneer externe ingang A of externe ingang B geactiveerd zijn voorbeeld: zonnetent wordt ingetrokken wanneer de windsnelheid te hoog is (ingang A op ON of wanneer de tijdschakelklok op ON staat) - combinatie met busdrukknoppen is mogelijk voorbeeld: rolluiken kunnen met aparte 230V-ingangen bediend worden, maar het blijft ook steeds mogelijk ze te bedienen met een busdrukknop 16h. Gebruik externe 230V-ingangen als Nikobus doorlaatfunctie - druk op de program-toets - selecteer de uitgang(en), de bijbehorende modes en eventuele tijdsinstellingen - selecteer met de Set-toets de gewenste ingang (A, B) en de voorwaarde: schakelen op 0V (negatieve logica) of schakelen op 230V (= positieve logica). Er zijn 6 mogelijkheden: (een combinatie daarvan is niet mogelijk) LED's van de externe ingangen bij programmering groep A B busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A op 230V ligt aan uit busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A op 0V ligt pinkt uit busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als B op 230V lig uit aan busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als B op 0V lig uit pinkt busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A en B op 230V liggen aan aan busdrukknoptelegram wordt doorgelaten als A of B op 0V liggen pinkt pinkt 1 2 3 - druk op de busdrukknop - druk op de program- toets om de programmeringsmode te starten 97 Gevolg: de uitgang(en) kan met deze busdrukknop enkel aangeschakeld worden wanneer aan de voorwaarden van de externe 230V-ingang(en) voldaan wordt. De externe 230V-ingangen kunnen alleen (A of B) of beide gebruikt worden om de voorwaarden te bepalen (A = ON, B = ON, A en B = ON). Bij uitzondering van eenknopmodes (zie verder) kan slechts 1 van de 6 mogelijkheden per busdrukknoptelegram voor dezelfde uitgang geprogrammeerd worden. Voorbeeld 1: enkel het licht kunnen aanschakelen met een busdrukknop wanneer een schemerschakelaar meldt dat het donker is. Hierbij wordt de doorlaatfunctie geprogrammeerd waarbij de schemerschakelaar aan A aangesloten is. Voorbeeld 2: enkel de zonwering naar beneden kunnen laten gaan (sturing via busdrukknop) wanneer de windsnelheid niet te hoog is (230V-ingang A = 0V) en wanneer er een bepaalde lichtintensiteit is (ingang B = 230V). Hierbij worden de 2 externe 230V-ingangen A en B gebruikt met een EN-functie. Enkel voor eenknopmodes kan een tweede mogelijkheid gekozen worden binnen dezelfde groep (zie tabel hierboven) per busdrukknoptelegram voor dezelfde uitgang. 16i. Overzicht van de mogelijkheden als doorlaatfunctie en als schakelaar LED's v/d ext. ingangen bij programmering LED A LED B uit uit aan uit pinkt uit uit aan uit pinkt aan aan pinkt pinkt 98 bussdrukknop met externe ing. doorlaatconditie altijd doorlaat A = 230V B = x A = 0V B=x A=x B = 230V A=x B = 0V (A en B) = 230V (A of B) = 0V bussdrukknop met externe ingang schakelactie niet programmeerbaar A = stap van 0V naar 230V; B = x niet programmeerbaar A = x; B = stap van 0V naar 230V niet programmeerbaar (A en B) = stap van 0V naar 230V niet programmeerbaar (x = van geen belang) 16j. Wissen selectief wissen van een uitgang op alle drukknoppen - druk met behulp van een schroevendraaier kort op de program-toets. - ga met select naar de gewenste uitgang. - druk met behulp van een schroevendraaier langer op de program-toets (langer dan 1,6 sec) - het geluidssignaal stopt, de uitgang werd gewist. selectief wissen van één bepaalde drukknop op één uitgang - druk met behulp van een schroevendraaier kort op de program-toets. - ga met select naar de gewenste uitgang. - druk op de drukknop die te wissen is. - druk met behulp van een schroevendraaier langer op de program-toets (langer dan 1,6 sec) - het geluidsignaal stopt, de drukknop voor die uitgang werd gewist. alles van een module wissen Druk met behulp van een schroevendraaier op de program-toets, druk tegelijkertijd op de select- en de mode-toets met de vingers, dit alles langer dan 1,6 sec. Een dubbele pieptoon toont aan dat alle programmering van de module werd gewist. selectief wissen van externe 230V-ingangen In principe is deze wismethode identiek aan deze van het selectief wissen van een busdrukknop. Eerst moet men de externe ingang programmeren (de module moet weten wat er dient gewist te worden) en dan pas kan men selectief wissen. 1. druk program-toets 2. selecteer de gewenste uitgang(en) met de select-toets (het selecteren van de eerder geprogrammeerde mode is niet nodig) 3. selecteer de gewenste externe ingang(en) met de set-toets 4. programmeren door nogmaals lang (> 1,6 sec.) op de set-toets te drukken wanneer een piep volgt (-> herprogrammering!) 5. druk vervolgens lang op de program-toets (> 1,6 sec = wissen) waarna een korte piep volgt en automatisch de program-routine wordt verlaten. De ingang(en) is (zijn) dan gewist. De belangrijkste gegevens vind je ook terug op de instructiestickers aan de slag met Nikobus, die bij elke module meegeleverd wordt. 99 16k. Samenvattingstabel Schakelmodule Aan de slag met Nikobus PM-001-91 Basisfuncties schakelmodule programmeren progr. mode select < 1.6s m1: m2: m3: m4: m5: m6: m7: m8: m11: m12: Selectief wissen l mode progr. 0 aan / uit aan (ev. met tijd) uit (ev. met tijd) drukknop impuls < 1.6s progr. < 1.6s mode mode >1.6s progr. < 1 s = m1…m8 > 1 s = m11…m15 l select < 1.6s progr. 0 > 1.6s Selectief wissen van een schakelaar Alles wissen vertraagd afvallend 0 = 10 s (testen) vertraagd opkomend 1-9 = 1 tot 9 min A = 1/4u B = 1/2u C = 3/4u D = 1u E = 1 1/2u F = 2u mode select vertraagd afvallend 0 = 0,5 s (testen) vertraagd opkomend 1-9 = 1 tot 9 s A = 15 s B = 20 s C = 25 s D = 30 s E = 40 s F = 50 s Diagnose rapportering: Uitgangen manueel bedienen: LED uitgang 1…12 kiezen select >1 s LED = uitgang aan > 1.6s progr. knipperen (0,5Hz) select progr. select Selectief wissen van een stroomkring (1-12) m13: sequencer m14: sfeer aan m15: sfeer aan / uit m1 m2 m3 m4 2 . select >1 s Nikobus telegram OK Kortsluiting, polarisatie fout Busvoeding fout Geheugen fout = uitgang uit LED N.B. Voor programmatie van "logische" functies en van functies via 230V-ingangen: zie cursus handboek Nikobus Rolluikmodule Aan de slag met Nikobus PM-002-91 Basisfuncties rolluikmodule programmeren progr. mode select < 1.6s progr. 0 < 1.6s m5: Rf m2: openen m6: openen met bedientijd m3: sluiten m7: sluiten met bedientijd m1 - m5 Looptijd don't care 0,4 sec (impuls) 6 sec 8 sec 10 sec 12 sec 14 sec 16 sec progr. < 1.6s >1.6s progr. l select < 1.6s progr. 0 > 1.6s Selectief wissen van een schakelaar m8: – Looptijd 8 = 18 sec 9 = 20 sec A = 25 sec B = 30 sec C = 40 sec D = 50 sec E = 60 sec F = 90 sec 0= 1= 2= 3= 4= 5= 6= 7= m6 + m7 Looptijd Bedientijd Looptijd Bedientijd don't care 1 sec 8 = 16 sec 2 sec don't care 1 sec 9 = 16 sec 3 sec don't care 2 sec A = 30 sec 1 sec don't care 3 sec B = 30 sec 2 sec 8 sec 1 sec C = 30 sec 3 sec 8 sec 2 sec D = 90 sec 1 sec 8 sec 3 sec E = 90 sec 2 sec 16 sec 1 sec F = 90 sec 3 sec Alles wissen mode select LED uitgang 1…12 kiezen >1 s select Diagnose rapportering: LED = uitgang aan zolang select > 1.6s progr. Uitgangen manueel bedienen: select progr. select Selectief wissen van een stroomkring (1-6) m1: openen - stoppen - sluiten m4: stop 0= 1= 2= 3= 4= 5= 6= 7= Selectief wissen l mode m1 m2 m3 m4 Nikobus telegram OK Kortsluiting, polarisatie fout Busvoeding fout Geheugen fout geduwd N.B. Voor programmatie van "logische" functies en van functies via 230V-ingangen: zie cursus handboek Nikobus Dimcontroller Aan de slag met Nikobus PM-003-91 Basisfuncties dimcontroller programmeren progr. mode < 1.6s select progr. 0 m1: dim aan / uit (2 Knop) m2: dim aan / uit (4 Knop) m3: sfeer aan / uit m4: sfeer aan m5: aanschakelen (ev. met tijd) m6: uitschakelen (ev. met tijd) m7: Selectief wissen l mode vertraagd afvallend T2 Dimsnelheid 0=1s 8 = 30 s 1=2s 9 = 40 s 2=4s A = 50 s 3=6s B = 1 min 4=8s C = 2 min 5 = 10 s D = 3 min 6 = 15 s E = 4 min 7 = 20 s F = 5 min 0 = 10 s (testen) 1-9 = 1 tot 9 min m8: knipperen (0,5Hz) A = 1/4u B = 1/2u C = 3/4u < 1.6s T1 m5 + m6 0=0s 1=1s 2=2s 3=3s 4=0s progr. < 1.6s progr. select >1.6s Selectief wissen van een stroomkring (1-12) progr. < 1.6s l select progr. 0 Alles wissen mode select D = 1u E = 1 1/2u F = 2u Diagnose rapportering: m11: preset aan / uit progr. > 1.6s m1 m2 m3 m4 Nikobus telegram OK Kortsluiting, polarisatie fout Busvoeding fout Geheugen fout m12: preset aan Uitgangen manueel bedienen: select LED uitgang 1…12 kiezen select >1 s LED = uitgang aan 2 . select >1 s N.B. Voor programmatie van "logische" functies en van functies via 230V-ingangen: zie cursus handboek Nikobus 100 > 1.6s Selectief wissen van een schakelaar LED = uitgang uit NIKOBUS-VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK Nikobus-voorbeeld 1 De shift-toets Probleemstelling Het kan wel eens voorkomen dat je op een bepaald moment en op een bepaalde plaats te weinig druktoetsen geplaatst hebt. De klant vraagt enkele functies bij op een plaats waar twee druktoetsen zijn geïnstalleerd. Er is echter een probleem wanneer je geen plaats hebt voor een bijkomende drukknop. Of de klant wil dat je dit meteen uitvoert, maar je hebt niet voldoende busdrukknoppen bij je. Oplossing Je kan een shift-toets programmeren. We gebruiken daar best een toets met LED voor. Afhankelijk van de stand van de LED, zullen de andere drukknoppen een verschillende functie uitvoeren. Concreet Wanneer bij bedieningsplaats 1 de LED uit is, dan zijn de functies van A, B, C en D van bedieningsplaats 2 bijvoorbeeld het omschakelen van de respectievelijke lichtpunten 1 tot en met 4. Wanneer bij bedieningsplaats 1 de LED aan is, dan kunnen we bijvoorbeeld met bedieningsplaats 2 de lichtpunten 5 tot en met 8 omschakelen. De uitgevoerde functie op elk van de elementen A, B, C of D van bedieningsplaats 2, is afhankelijk van de stand van de shift-toets. Uiteraard dient deze functionaliteit niet steeds te worden gebruikt, aangezien dan onoverzichtelijkheid dreigt. We kunnen ons echter voorstellen dat bepaalde schakelplaatsen op deze manier worden uitgevoerd. Wanneer de LED niet aan is, zouden de andere bedieningsplaatsen bijvoorbeeld de binnenverlichting kunnen bedienen. In het andere geval zullen dezelfde drukknoppen de buitenverlichting bedienen. Zo spaar je soms een aanzienlijk aantal drukknoppen uit. shift-toets lamp 1 LED lamp 2 uitgang 12 toets 2A ingang A 101 2 3 4 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L4 m1 m2 m3 m4 m5 L F01 2345 N mode T1 11 12 13 14 15 230V~ select 2 05-000-01 230V~ 50Hz m8 1 ABCE B N C D A B 18 1 A 6789 Schema Iedere lamp wordt met een uitgang verbonden. Verder wordt uitgang 12 verbonden met de 230V-ingang A. De uitgang van LED 12 wordt verbonden met de LED van bedieningsplaats 1. Voor het aansturen van de 230V-ingang is een relais van een schakelmodule vereist. Tevens kan daarvan een LED-uitgang worden gebruikt. De functies die onder de andere drukknoppen worden geprogrammeerd, kunnen te maken hebben met één of meerdere schakelmodules, rolluikmodules en zelfs met de dimcontroller. Uiteraard dienen dan de respectievelijke 230V-ingangen van deze modules te worden aangestuurd door het relais dat wordt omgeschakeld door bedieningsplaats 1. Programmering In eerste instantie wordt bedieningsplaats 1 geprogrammeerd. We wijzen functie m1 toe aan bedieningsplaats 1 voor uitgang 12. Daardoor zal uitgang 12 sluiten wanneer boven aan toets 1 wordt gedrukt. De LED is dan aan. Uitgang 12 zal openen wanneer onder aan toets 1 wordt gedrukt. De LED licht niet op. Nu programmeren we toets A van bedieningsplaats 2. Tijdens de programmering maken we gebruik van de set-toets en duiden aan dat de programmering slechts mag uitgevoerd worden wanneer 230V-ingang A laag staat. Voor dezelfde toets doen we opnieuw een programmering, maar nu duiden we aan dat de 230V-ingang A hoog moet staan. In dezelfde zin programmeren we de andere toetsen B, C en D van bedieningsplaats 2. program select <1,6 s mode 12 select 1 mode 5 set A select 2 mode 5 set A 102 ON 1 B OFF B OFF 1 A 2 A 2 A program <1,6 s Nikobus-voorbeeld 2 Eén toets voor verlichting en rolluiken Probleemstelling We wensen zo weinig mogelijk toetsen te gebruiken voor de bediening van 4 verlichtingsgroepen en twee rolluiken. Oplossing We maken gebruik van een shift-toets. Afhankelijk van de stand van deze shift-toets, zal een viervoudige drukknop de ene maal vier lichtgroepen apart kunnen bedienen of twee rolluiken kunnen bedienen. Concreet Toets 1 is uitgevoerd met een LED. Deze toets zullen we gebruiken als shift-toets. Aan de hand van de stand van de LED kunnen we zien in welke stand de shift-toets staat. Wanneer de LED niet oplicht, zullen de bedieningsplaatsen A, B, C en D van drukknop 2, ieder apart een andere verlichtingsgroep sturen door middel van de impulsfunctie m5. Wanneer de LED wel oplicht, zal bedieningsplaats 2A en 2B de mogelijkheid bieden om rolluik 1 volledig te bedienen met functie m1. Via bedieningsplaats 2C en 2D, verkrijgen we de mogelijkheid om rolluik 2 volledig te bedienen (op, neer, stop). shift-toets toets 2B LED lamp 1 uitgang 12 lamp 2 ingang A motor 1 omhoog toets 2A motor 1 omlaag 103 3 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 B B A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 m8 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 2 2 A 18 1 N 1 A 6789 Schema 05-000-01 230V~ 50Hz M1 M2 1' 2 2' 3 4 3' N µ N 4' 5 5' 6 6' B1 B2 bus set A B N N N 10A 230V~ 50Hz L 10A 230V~ 50Hz Programmering Schakelmodule program select <1,6 s mode 12 1 1 A 1 mode 5 set A B OFF 2 select 2 mode 5 set A B OFF 2 B select 3 mode 5 set A B OFF 2 C select 4 mode 5 set A B OFF 2 D select A program <1,6 s Rolluikmodule program select 2 104 select <1,6 s mode 1 mode 1 set A ON 1 B OFF set A ON 2 C B OFF program 2 A <1,6 s program m6 m7 L mode m1 m2 m3 m4 m5 N 6789 select 2345 T1 F01 ABCE 230V~ 05-001-01 230V~ 50Hz m8 1 N C D Nikobus-voorbeeld 3 Trappenhuisautomaat met knipperende LED Probleemstelling Stel dat we een trappenzaal willen uitrusten met een trappenhuisautomaat. We plaatsen in het trappenhuis enkele drukknoppen voorzien van een LED. Wanneer het licht in het trappenhuis niet aan is, willen we dat de LED oplicht. Dit geeft het voordeel dat we een drukknop gemakkelijk in het donker kunnen terugvinden. Wanneer het licht echter aan is, willen we de LED laten knipperen. Indien we langer dan de ingestelde tijd licht willen, dan zien we meteen op welke drukknop we moeten drukken. Oplossing We maken gebruik van het wisselcontact van uitgang 6 van de schakelmodule. Voor de aansturing van de LED dienen we gebruik te maken van een bijkomende uitgang. We zullen daarvoor uitgang 12 gebruiken. Aan uitgang 12 is echter geen enkele verbruiker verbonden. Wel gebruiken we het parallelcontact voor de aansturing van de LED. Het wisselcontact verbinden we door met de 230V-ingangen A en B van de schakelmodule. Een juiste programmering is vereist. Om het helemaal mooi te maken, programmeren we op de onderkant van de drukknop een impulsfunctie voor uitgang 6. Wanneer het trappenhuislicht aan is, kunnen we het middels een druk op deze plaats, vroeger uitzetten dan de looptijd van de trappenhuisfunctie. Wanneer de functie van de trappenhuisautomaat niet waar is, dan kunnen we het lichtpunt ook blijvend aan zetten. Dit kan handig zijn bij het poetsen van het trappenhuis. Concreet Iedere drukknop voor de trappenhuisautomaat is uitgevoerd met een LED. Wanneer de functie niet actief is, licht de LED op. Wanneer bedieningsplaats 1A wordt geactiveerd, wordt uitgang 6 geprogrammeerd met de vertraagd afvallende functie m6 voor een bepaalde tijd. Uitgang 6' is verbonden met ingang A. Daardoor is A hoog wanneer de trappenhuisfunctie niet actief is. Wanneer A hoog wordt, programmeren we dat uitgang 12 moet aan gaan. Daardoor brandt de LED. Uitgang 6 wordt verbonden met ingang B. Wanneer de trappenhuisfunctie waar is, wordt ingang B hoog. Wanneer dit gebeurt, programmeren we een knipperfunctie m8 voor uitgang 12. Bij het uitvallen van uitgang 6 wordt ingang A terug hoog, waardoor de LED terug aan gaat. BP 1A ingang B uitgang 6 BP 1B uitgang 6' ingang A LED 105 Schema 2 A B 1 A B 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 N 10A 230V~ 50Hz L 10A 230V~ 50Hz Programmering program select <1,6 s 6 mode 6 T1 2 1 set A ON B OFF select 12 mode 2 set >1,6 s set A ON B OFF select 12 mode 8 set >1,6 s select 106 6 mode 5 1 B 2 B program A 2 <1,6 s A program m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N Nikobus-voorbeeld 4 Een mooie trappenhuisautomaat met knipperende LED en dimming Probleemstelling We stellen ons even voor dat we een trappenhuis hebben, voorzien van drukknoppen met LED's. Wanneer we de gewone trappenhuisfunctie (m6) gebruiken bij de schakelmodule, dan valt het licht na de ingestelde tijd meteen terug op nul. Wanneer we, om een of andere reden, nog verlichting zouden nodig hebben, dan staan we op dat moment eerst in het donker. We wensen dat het licht na enige tijd (over bijvoorbeeld een periode van 1 minuut) uitfadet vooraleer het helemaal donker wordt. Dit is veel veiliger. Tijdens de gehele werking van de trappenhuisfunctie dienen de LED's in de drukknoppen te knipperen. Wanneer de trappenhuisfunctie niet actief is, dienen de LED's op te lichten, zodat we ook in het donker zien waar de drukknop zich bevindt. Als de trappenhuisfunctie in werking is, kunnen we onderaan een drukknop duwen om manueel het licht uit te zetten. Oplossing Aangezien we met een uitfade functie willen werken, dienen we gebruik te maken van een dimcontroller en een dimmer. Bijkomend dienen we gebruik te maken van het wisselcontact van een schakelmodule. Om de LED's aan te sturen, maken we gebruik van uitgang 12 van dezelfde schakelmodule. Concreet Wanneer het donker is, brandt de LED. Bij drukken op bedieningsplaats 1A wordt uitgang 1 van de dimcontroller geactiveerd met de functie vertraagd afvallend (m7). Daarbij wordt de tijd ingesteld met T1 en de uitfade-tijd met T2. Deze kan bijvoorbeeld op stand B worden gedraaid. Dit geeft een uitfade-tijd van 1 minuut. Door het drukken op 1A wordt tevens relais 6 van de schakelmodule geactiveerd voor een tijd die gelijk is aan de totale tijd dat de lamp brandt. Bijvoorbeeld: de ingestelde trappenhuisfunctie voor de lamp is 1 minuut en de uitfade-tijd is ook 1 minuut. Relais 6 wordt dan geactiveerd voor 2 minuten. De uitgang van relais 6 wordt verbonden met ingang B van de schakelmodule. Tevens wordt uitgang 6 verbonden met ingang A. Voor de sturing van de LED wordt gebruik gemaakt van feedback uitgang 12 van relais 12. BP 1A ingang A dimmer 1 ingang B uitgang 6 LED uitgang 6' BP 1B 107 2 A B 1 A B 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus 1 3 4 5 6 0V L 0V 7 program 10A 230V~ 50Hz 8 9 10 11 12 m6 m7 2 N 10A 230V~ 50Hz m1 m2 m3 m4 m5 L6 05-000-01 230V~ 50Hz B1 B2 bus A B N set 230V~ T2 2345 program 12 x 0 - 10V output Programmering Dimcontroller program select mode 1 select <1,6 s 6 1 = T1 0 mode 7 T1 T2 = 0 mode 6 T1 = T2 1 1 = B B 1 program A <1,6 s Schakelmodule program select 6 set set 108 select <1,6 s mode <1,6 s <1,6 s 3 = T1 ON = 2 12 mode 8 set >1,6 s 12 mode 2 set >1,6 s 1 0 ON select B OFF select A OFF B A 6 1 A B program mode <1,6 s 6789 select 05-007 T1 F01 2345 F01 ABCE 0V L5 m6 m7 0V L4 m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 L F01 6789 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 4 18 3 m8 2 6789 1 N m8 Schema 230V~ 50Hz Nikobus-voorbeeld 5 Een ventilator in het toilet: eerste voorbeeld Probleemstelling In een toilet hebben we een lichtpunt en een ventilator. We wensen dat het lichtpunt aan gaat bij het drukken op de bovenkant van de drukknop. Verder willen we het lichtpunt doven door onder aan de drukknop te drukken. Op dat moment dient de ventilator 2 minuten te draaien. Oplossing We programmeren functie m1 voor het lichtpunt. Verder programmeren we de functie vertraagd afvallend m6 voor de ventilator. Dit laatste dient te gebeuren wanneer we onder aan de drukknop duwen. Concreet Het lichtpunt is aangesloten op uitgang 1 van de schakelmodule. De ventilator is aangesloten op uitgang 2 van diezelfde schakelmodule. We programmeren de aan/uit-functie m1 voor het lichtpunt. Wanneer we bovenaan de drukknop duwen zal het licht aan gaan. Bij onderaan duwen dooft het lichtpunt. Verder programmeren we functie m6 (vertraagd afvallend) voor de ventilator. We plaatsen deze functie onderaan de drukknop. De tijd stellen we bijvoorbeeld in op 2 minuten. BP 1A BP 1B lamp ventilator 109 Schema 1 A B 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N = 1 L 10A 230V~ 50Hz Programmering program select 110 2 select <1,6 s mode 6 T1 1 = 0 mode 7 T1 T2 = 0 T2 1 B = B program 1 A <1,6 s program m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N Nikobus-voorbeeld 6 Een ventilator in het toilet: tweede voorbeeld Probleemstelling In een toilet hebben we een lichtpunt en een ventilator. We wensen dat het lichtpunt en de ventilator aan gaan bij het drukken op de bovenkant van de drukknop. Verder willen we het lichtpunt doven door onderaan de drukknop te drukken. Op dat moment dient de ventilator nog 2 minuten te blijven draaien. Oplossing We programmeren functie m1 voor het lichtpunt en functie m2 (aan) voor de ventilator. Dit gebeurt bij bovenaan de drukknop duwen. Verder programmeren we de functie vertraagd afvallend m6 voor de ventilator. Dit laatste dient te gebeuren wanneer we onderaan de drukknop duwen. Concreet Het lichtpunt is aangesloten op uitgang 1 van de schakelmodule. De ventilator is aangesloten op uitgang 2 van diezelfde schakelmodule. We programmeren de aan/uit-functie m1 voor het lichtpunt. Wanneer we bovenaan de drukknop duwen zal het licht aan gaan. Bij onderaan duwen dooft het lichtpunt. Verder programmeren we de functie m2 (aan) bij bovenaan de drukkop duwen, voor de ventilator. De functie Mm6 (vertraagd afvallend) voor de ventilator plaatsen we onderaan de drukknop. De tijd stellen we bijvoorbeeld in op 2 minuten. BP 1A BP 1B lamp ventilator 111 Schema 1 A B 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 select 1 mode 1 A N 10A 230V~ 50Hz L Programmering program <1,6 s select 2 mode 2 select 2 mode 6 112 T1 = 2 1 1 1 B A program <1,6 s 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N Nikobus-voorbeeld 7 Een ventilator in de badkamer Probleemstelling In de badkamer hebben we een lichtpunt en een ventilator. We wensen dat het lichtpunt aan gaat bij het drukken op de bovenkant van de drukknop. Verder willen we het lichtpunt doven door onder aan de drukknop te drukken. Op dat moment dient de ventilator 2 minuten te draaien. Wanneer het lichtpunt langer dan 9 minuten aan blijft (er wordt dan waarschijnlijk een bad genomen), dan dient de ventilator te worden ingeschakeld. Oplossing We programmeren functie m1 voor het lichtpunt. We koppelen uitgang 1 van het lichtpunt aan ingang A. Deze programmeren we met een vertraagd opkomende functie m7 voor de ventilator. Verder programmeren we de functie vertraagd afvallend m6 voor de ventilator. Dit laatste dient te gebeuren wanneer we onderaan de drukknop duwen. Concreet Het lichtpunt is aangesloten op uitgang 1 van de schakelmodule. De ventilator is aangesloten op uitgang 2 van diezelfde schakelmodule. We programmeren de aan/uit-functie m1 voor het lichtpunt. Wanneer we bovenaan de drukknop duwen, zal het licht aan gaan. Bij onderaan duwen dooft het lichtpunt. Wanneer uitgang 1 hoog wordt, wordt ook ingang A hoog. Hier programmeren we functie m7 met een tijd van 9 minuten, voor uitgang 2 (de ventilator). Verder programmeren we functie m6 (vertraagd afvallend met een tijd van 2 minuten) voor de ventilator. We plaatsen deze functie onderaan de drukknop. BP 1A BP 1B lamp ventilator 2' 9' 113 Schema 1 A B 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 1 mode N 10A 230V~ 50Hz L 10A 230V~ 50Hz Programmering program select set 114 2 select <1,6 s mode <1,6 s 6 A T1 ON = 1 1 2 B OFF 1 select 2 A B mode 2 set >1,6 s program <1,6 s program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 m8 3 ABCE 2 6789 1 N Nikobus-voorbeeld 8 Een "alles uit"-toets voor iedere ruimte Probleemstelling In bepaalde ruimten van de woning zullen aan de deuren meerdere druktoetsen geplaatst zijn. We kunnen hier denken aan de woonkamer en de keuken. Om het comfort te verhogen, kan het handig zijn om met één druk op een toets, alles uit te kunnen schakelen wat in die ruimte aan is. Vooral bij het verlaten van de bewuste ruimte is dat een handige oplossing. Oplossing Alle druktoetsen worden van een bepaalde programmering voorzien, waardoor ze lichtpunten, stopcontacten, rolluiken en eventueel andere toestellen aan of uit zetten, al dan niet opgenomen in een sfeer. De "alles uit"-toets voor iedere ruimte voorzien we steeds op dezelfde plaats. Dit heeft het grote voordeel dat de gebruiker niet dient na te denken om te weten op welke toets hij dient te drukken. Op iedere bedieningsplaats kunnen we bijvoorbeeld de rechtertoets onderaan voorbehouden voor deze functie. Concreet Laten we ons een situatie voorstellen in een woonkamer, waarbij drie lichtpunten zijn aangesloten op de uitgangen 1, 2 en 3 van een schakelmodule en vier andere lichtpunten zijn aangeschakeld op universele dimmers. Deze laatste worden gestuurd door uitgang 1 tot 4 van een dimcontroller. We programmeren de rechtertoets onderaan met de uit-functie voor al deze verbruikers. Het is daarbij handig om de bedieningstijd in te stellen op 1 of 2 seconden. Daardoor wordt vermeden dat, wanneer iemand per ongeluk op deze toets drukt, alles wordt uitgeschakeld, terwijl dat niet de bedoeling was. Verder stellen we de snelheid van uitdimmen in op bijvoorbeeld 6 seconden. Daardoor staat de gebruiker niet meteen in het donker wanneer hij op zijn plaatselijke "alles uit"-toets drukt bij het verlaten van de ruimte. Tip: indien geen gebruik wordt gemaakt van dimmers, kan desgewenst 1 geschakeld lichtpunt op toets 2D niet met de uit-functie worden geprogrammeerd, maar met de functie vertraagd afvallend. Op deze manier blijft, bij het indrukken van toets 2D, één lichtpunt bijvoorbeeld nog 10 seconden aan. Opnieuw staat de gebruiker niet meteen in het donker. BP 2D L4 L1 L5 L2 L7 L3 L8 115 2 1 A C A C Schema D B B D L1 L2 L3 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L program 10A 230V~ 50Hz m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N L4 L5 L6 L7 1 2 3 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set T2 T1 2345 Programmering Schakelmodule select <1,6 s mode 5 2 A program select <1,6 s 5 2 B select 2 mode 5 T1 = 3 mode 5 2 C select 3 mode 5 T1 = select 4 mode 5 T1 = select 1 + 2 + 3 + 4 select 1 + 2 + 3 116 mode m6 m7 230V~ 50Hz 3 T1 = 2 2 D program <1,6 s mode 5 T1 0 T2 = 0 1 B 0 T2 = 0 1 C 0 T2 = 0 1 D 6 T1 = 1 2 select 05-007 F01 Dimcontroller 1 mode select 6789 program 12 x 0 - 10V output program mode 6789 select 2345 F01 m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 230V~ m8 0V ABCE 0V mode = 2 T2 = T2 0 = 3 0 1 2 D A program <1,6 s Nikobus-voorbeeld 9 Nachthalverlichting overdag op 100%, ’s nachts op 30% met dezelfde drukknop Probleemstelling Een klant vraagt je of het mogelijk is om de nachthalverlichting vanaf 22u00 op 30% te laten oplichten bij het bedienen van de drukknoppen voor de nachthalverlichting. Vanaf 6u30 ’s morgens dient deze verlichting evenwel op 100% aan te gaan bij bediening van dezelfde drukknoppen. Oplossing Aangezien hetzelfde lichtpunt in twee verschillende intensiteiten moet kunnen geschakeld worden, dienen we uiteraard gebruik te maken van een dimmer en een dimcontroller. Met de tweekanaals- of de vierkanaalsklok stellen we de tijden in voor een uitgang van de klok. De klok laten we een relais schakelen. Deze uitgang verbinden we met bijvoorbeeld ingang A van de dimcontroller. De drukknop wordt, afhankelijk van de stand van ingang A, geprogrammeerd met twee preset-functies. Concreet De drukknop of drukknoppen en de Nikobus-klok worden aangesloten op de bus. Verder verbinden we uitgang 7 van de schakelmodule met ingang A van de dimcontroller. Uitgang 1 van de dimcontroller wordt verbonden met de dimmer die het bewuste lichtpunt zal sturen. We programmeren de klok. Om 22u00 dient een schakelbevel gegeven te worden. Ook om 6u30 dient dat te gebeuren. Uitgang 7 van de schakelmodule wordt zo geprogrammeerd dat hij aan is wanneer de klok op 22u00 komt en dat hij uit is wanneer de klok op 6u30 komt. De drukknop of drukknoppen van de nachthal worden geprogrammeerd met een preset. Als ingang A hoog is wordt de preset van 30% gebruikt. Wanneer de ingang laag is, wordt de preset van 100% geprogrammeerd. De onderkant van de drukknop wordt als "uit" geprogrammeerd, onafhankelijk van de stand van ingang A. 22u00 6u30 klok uitgang 1 BP 1A BP 1A 100% L1 30% 117 10 11 12 13 14 15 6 7 8 NikoBUS B1 B2 Bus Active Power CH M 1 1 2 3 4 5 6 6 2 3 4 N µ 6 8 7 N CH 1 5 7 9 10 8 2 1 9 11 2 3 4 12 1 A B NIKO BUS INTERFACE 5 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 1 2 3 4 N 10A 230V~ 50Hz L program 10A 230V~ 50Hz m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 10:27 8 ABCE 3 m8 CH 6789 Schema L1 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set 230V~ T2 program 12 x 0 - 10V output m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 6789 mode 05-007 F01 2345 F01 2345 select T1 m8 6 ABCE 5 m6 m7 0V 6789 0V 230V~ 50Hz Programmering Eerst dient de klok te worden ingesteld. Om 22h00 dient uitgang 1 aan te zijn. Om 6h30 dient uitgang 1 laag te zijn. Schakelmodule program select mode 7 select <1,6 s mode 7 1 3 2 1 <1,6 s program Dimcontroller program select T1 mode 6 = F 6 118 select <1,6 s mode 3 T1 T2 = 0 T1 = 0 mode 1 = 1 0 A set T2 = 12 0 set T1 = 4 = T2 0 set A ON 1 B B OFF 1 B B OFF 1 <1,6 s A OFF B OFF A program <1,6 s A Nikobus-voorbeeld 10 Nachthalverlichting overdag op 100%, ’s nachts op 30% en de klok komt ook nog tussenbeide Probleemstelling Bij voorbeeld 9 hebben we de nachthalverlichting slechts door één drukknop in twee verschillende standen gebracht, afhankelijk van de tijd. Het nadeel bij voorbeeld 9 is echter dat, wanneer de verlichting aan is en de klok slaat om van nacht naar dag of omgekeerd, de verlichting niet zal reageren op deze nieuwe toestand. In dit voorbeeld werken we het volgende uit: wanneer de lamp op 100% aan is en het wordt 22u00, dan moet de lamp naar 30% gaan zonder dat een drukknop wordt ingeduwd. Ook het omgekeerde proberen we te bereiken. Wanneer de lamp aan is op 30% en het wordt 6u30, dan dient de lamp automatisch naar 100% te gaan. Oplossing Zelfde oplossing als bijvoorbeeld 9, doch we dienen de stand van de lamp te weten. Enkel wanneer de lamp aan is op 30% of op 100%, moet bij het schakelen van de klok de lamp naar de omgekeerde stand worden gebracht. Concreet We laten de klok nog steeds uitgang 7 van de schakelmodule schakelen. Daardoor wordt ingang A van de dimcontroller hoog wanneer het 22u00 wordt en laag wanneer het 6u30 wordt. Ingang A wordt hier gebruikt als voorwaarde voor het uitvoeren van de programmering onder onze drukknop. Bij het nacht of dag worden dienen we echter de stand van de lamp te weten. Is deze aan of uit? Immers, wanneer de lamp uit is bij het omschakelen van de klok, dient het lichtpunt uit te blijven. Om dit te bereiken programmeren we op drukknop 1A ook een aan-functie m2 voor relais 8 van de schakelmodule. Verder programmeren we een uit-functie m3 voor datzelfde relais. De stand van dit relais lezen we in op ingang B van de dimcontroller. 22u00 6u30 klok uitgang 1 BP 1A uitgang 7 BP 1B ingang A ingang B 100% L1 30% 119 10 11 12 Schema CH 13 14 15 6 7 10:27 1 8 A B NikoBUS B1 B2 3 Bus Active 8 NIKO BUS INTERFACE Power 4 5 6 6 7 µ N 8 1 CH 5 6 7 9 10 8 11 2 1 9 2 3 4 12 5 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 2 3 4 10A 230V~ 50Hz N L m6 m7 L 05-000-01 230V~ 50Hz program 10A 230V~ 50Hz F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 18 3 4 ABCE 2 3 m8 1 N 2 6789 CH M 1 L1 1 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set T2 T1 2345 program select 7 select <1,6 s mode 2 T1 1 8 mode 2 T1 = 0 1 A select 8 mode 3 T1 = 0 1 B program <1,6 s = F select <1,6 s program 1 select 120 05-007 F01 m6 m7 230V~ 50Hz Dimcontroller mode 7 3 6789 program 12 x 0 - 10V output Programmering Schakelmodule mode 6789 select 2345 F01 m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 230V~ m8 0V ABCE 0V = T2 0 1 mode 12 A T1 = 4 = T2 0 set A B OFF 1 mode 6 T1 = 0 T2 = 0 set <1,6 s A OFF B OFF 1 mode 12 T1 = 4 T2 = 0 set <1,6 s A OFF B ON 1 mode 12 T1 = F T2 = 0 set <1,6 s A OFF B ON 1 set ON B OFF 1 A B program <1,6 s A Nikobus-voorbeeld 11 Gebruik van de lichtsensor en de klok voor de sturing van de buitenverlichting Probleemstelling Wanneer voor de aansturing van de buitenverlichting enkel gebruik wordt gemaakt van de klok of van de lichtsensor, dan komen we in de problemen. Immers, wanneer we de klok programmeren om om 20u00 de buitenverlichting aan te steken, dan is dat misschien een goed idee in het tussenseizoen, maar niet in de winter of in de zomer. Dan is het immers reeds langer donker of langer klaar. Voor een goede sturing dient een combinatie te worden gemaakt van de lichtsensor en de klok. Oplossing Het licht dient ’s avonds aan te gaan wanneer het donker wordt. Hiervoor gebruikt men het bussignaal van de lichtsensor. Op een bepaald ogenblik (bijvoorbeeld 22u00) dienen de lichten door de klok te worden uit-gestuurd voor de nacht. Wanneer het ’s morgens nog donker is, dient bijvoorbeeld om 7u00 de verlichting terug aan te gaan. Als het buiten klaar wordt, dooft ze terug. In de zomer echter is het eerder klaar dan 7u00. Wanneer de lichtsensor licht waarneemt, dient er niets te gebeuren. Als het 7u00 wordt, dient ook door de klok geen signaal te worden gegeven om de verlichting aan te steken. Concreet Van een schakelmodule wordt uitgang 1 gebruikt voor aansluiting van de buitenverlichting. Op de bus wordt een klok aangesloten. Deze geeft op kanaal 1 een signaal op de bus (sluiten) om 22u00 en een tweede signaal (open) om 7u00. Verder wordt een lichtsensor aangesloten op de bus. Deze wordt ingesteld als schemerschakelaar. Uitgang 6 van de schakelmodule wordt verbonden met ingang A. Uitgang 7 wordt geconnecteerd met ingang B. Wanneer kanaal 1 van de klok hoog is (22u00), dan wordt uitgang 6 gesloten en is ingang A hoog. Het omgekeerde gebeurt wanneer de klok op 7u00 komt. Wanneer de lichtsensor duister waarneemt, laat hij uitgang 7 sluiten. Daardoor komt ingang B hoog te staan. Wanneer het klaar wordt, gebeurt het omgekeerde. Wanneer het klaar wordt, dient het lichtpunt te worden gedoofd. Wanneer het donker wordt, mag het lichtpunt worden aangeschakeld voor zover de tijd van 22u00 niet is overschreden. Als het lichtpunt is aangegaan, dient het uit te gaan wanneer het 22u00 wordt. Wanneer het ’s morgens nog donker is om 7u00, dient het lichtpunt aan te gaan. winterperiode 7u00 klok lichtcensor L1 zomerperiode 22u00 7u00 22u00 klok lichtcensor L1 121 10 11 12 Schema CH 13 14 15 6 7 1 8 NikoBUS B1 B2 3 10:27 Bus Active 8 NIKO BUS INTERFACE A B Power CH M 1 6 2 7 3 4 8 6 CH 1 5 6 7 7 2 8 1 9 2 3 4 5 8 Fotocel NikoBUS B1 B2 lux - 4 5 6 6 7 µ N 8 9 10 4 + 5 Power 11 1 2 3 4 5 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz Programmering program select <1,6 s mode 6 T1 2 = select 6 mode 3 T1 = 0 select 7 mode 2 T1 = 0 Lichtsensor Donker select 7 mode 3 T1 = 0 Lichtsensor Klaar select 1 mode 2 1 A select 1 mode 3 1 B select 1 mode 2 select 1 mode 3 select 1 mode 2 select 1 mode 3 122 set 1 0 1 <1,6 s A OFF B 1 ON 1 set 05-180 A B OFF Lichtsensor Klaar program <1,6 s Donker N L 10A 230V~ 50Hz program m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ 05-000-01 230V~ 50Hz 18 3 3 ABCE 2 2 m8 1 N lux CH1 M 1 NIKO BUS INTERFACE 6789 L1 Bus Active 2 - 300 200 - 20000 Nikobus-voorbeeld 12 Een sturing van de verwarming naar dag of nacht door middel van klokken Probleemstelling We wensen door middel van klokken de verwarming automatisch te sturen in dag- of nachtstand. Oplossing Hiervoor dienen voor een bepaalde verwarmingskring twee thermostaten te worden gebruikt. De eerste thermostaat stellen we bijvoorbeeld in op 20°C voor de comforttemperatuur. De tweede thermostaat stellen we voor de nachttemperatuur in op 15°C. De bustelegrammen mogen enkel worden verstuurd wanneer respectievelijk de klok op dag of op nacht staat. Concreet Aangezien de Niko-thermostaat enkel voorzien is van een spanningsloos uitgangscontact, dient hij te worden aangesloten op de interface voor schakelaar (05-057). Deze kan worden ingewerkt in de inbouwdoos. Anders dient het spanningsloos contact te worden verbonden met een ingang van de modulaire binaire ingangsinterface. Op deze manier kunnen de signalen van de thermostaten op de bus worden gebracht. We dienen uitgang 1 van de klok zo te programmeren dat uitgang 6 van de schakelmodule aan gaat wanneer het bijvoorbeeld 22u00 wordt. Uitgang 7, waarop de circulatiepomp is aangesloten, moet dan uit gaan. Wanneer de klok op bijvoorbeeld 7u00 komt, moet uitgang 6 uit gaan en moet uitgang 7 aan gaan. We koppelen uitgang 6 aan ingang A van de schakelmodule. Daardoor weten we in welke stand de klok staat. De nachtthermostaat mag enkel zijn bustelegrammen doorgeven om de circulatiepomp te schakelen, op het moment dat A hoog is. Anderzijds mag de dagthermostaat zijn telegrammen enkel doorgeven wanneer A laag staat. klok 20°C temperatuur 05°C 123 6 7 8 6 Schema 7 6 8 7 10 11 12 8 NikoBUS B1 B2 NikoBUS B1 B2 05-054 CH I 10:27 Bus Active Bus Active 1 2 3 4 13 14 15 3 8 NIKO BUS INTERFACE NIKO BUS INTERFACE AU O +5V COM 1 2 3 2 3 4 Power Power CH M 1 t° dag 25 4 5 1 2 3 4 1 5 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 CH 6 7 t° nacht 30 25 20 30 20 15 15 10 10 T T 07-089 07-089 circulatiepomp M 5 6 6 7 µ N 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 mode 2 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz Programmering program select <1,6 s 6 T1 = 1 0 select 6 mode 3 T1 = 0 1 select 7 mode 2 T1 = 0 1 select 7 mode 3 T1 = 0 1 select 7 mode 2 T1 = 0 set <1,6 s A ON B OFF t°C Nacht Daalt select 7 mode 3 T1 = 0 set <1,6 s A ON B OFF t°C Nacht Stijgt select 7 mode 2 T1 = 0 set A B OFF t°C Dag Daalt select 7 mode 3 T1 = 0 set A B OFF t°C Dag Stijgt 124 program <1,6 s program m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 m8 3 ABCE 2 6789 1 N 8 2 9 Nikobus-voorbeeld 13 Verwarmingssturing met klokken en drukknoppen Probleemstelling In voorbeeld 12 werd de verwarming enkel gestuurd door de klok. Nu willen we ook dat we de verwarming in dag- of nachtstand kunnen plaatsen door middel van druktoetsen. Immers, bij het verlaten van de woning of bij het slapen gaan, mag de verwarming naar de stand nacht. Oplossing De oplossing bestaat er in dat we met de drukknop het relais gaan sturen dat verbonden is met ingang A van de schakelmodule. Op deze manier kunnen we tussenkomen in de sturing van de klok, en dus zelf bepalen wanneer we dag- of nachttemperatuur wensen. Bij het verlaten van de woning drukken we bijvoorbeeld in de inkom op een alles uit-drukknop. Deze kan voorzien zijn van een LED. Wanneer we onderaan de drukknop duwen, schakelen we over van dag-naar nachtstand. De LED gaat dan uit. Wanneer we terug de woning betreden, kunnen we manueel bovenaan de drukknop duwen. Daardoor brengen we de verwarming terug in dagstand. De LED gaat oplichten. Wanneer de LED reeds is opgelicht bij het binnenkomen van de woning, betekent dit dat de klok de verwarming reeds in de dagstand heeft geplaatst. Concreet Aangezien de Niko-thermostaat enkel voorzien is van een spanningsloos uitgangscontact, dient hij te worden aangesloten op de interface voor schakelaar (05-057). Deze kan worden ingewerkt in de inbouwdoos. Anders dient het spanningsloos contact te worden verbonden met een ingang van de modulaire binaire ingangsinterface. Op deze manier kunnen de signalen van de thermostaten op de bus worden gebracht. Deze keer gebruiken we uitgang 12 om te verbinden met ingang A van de schakelmodule. De LED van de drukknop wordt op LED-uitgang 12 aangesloten. We programmeren nu de klok zo dat uitgang 12 hoog wordt wanneer het dag is en laag wordt wanneer het nacht wordt. Opgelet: dit is tegenovergesteld als bij voorbeeld 12. Verder programmeren we uitgang 7 (circulatiepomp) voor de klok. De thermostaten dag en nacht worden voor uitgang 7 geprogrammeerd in functie van de status van uitgang 12. Rest ons alleen nog de drukknop te programmeren. Bij bovenaan drukken, zullen we uitgang 12 én uitgang 7 aan zetten. Bij onderaan drukken, zetten we uitgang 12 én 7 uit. klok BP 1A BP 1B 20°C temperatuur 15°C LED 125 6 Schema 7 10 11 12 8 NikoBUS B1 B2 CH 13 14 15 3 10:27 Bus Active 8 NIKO BUS INTERFACE Power CH M 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 CH 6 7 6 7 2 8 9 8 6 7 8 NikoBUS B1 B2 05-054 Bus Active NIKO BUS INTERFACE 1 2 3 4 I AU O +5V COM 1 1 circulatiepomp 1 2 3 2 3 4 4 Power 1 5 A B 2 3 4 5 t° dag 25 30 20 15 10 T 07-089 t° nacht M 25 30 20 15 10 T 07-089 5 6 6 7 N µ 8 9 10 11 12 A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L 10A 230V~ 50Hz Programmering program select <1,6 s mode 12 T1 2 = 1 0 1 A select 6 mode 3 T1 = 0 1 1 B select 7 mode 2 T1 = 0 1 1 A select 7 mode 3 T1 = 0 1 1 B select 7 mode 2 T1 = 0 set <1,6 s A ON B OFF t°C Dag Daalt select 7 mode 3 T1 = 0 set <1,6 s A ON B OFF t°C Dag Stijgt select 7 mode 2 T1 = 0 set A B OFF t°C Nacht Daalt select 7 mode 3 T1 = 0 set A B OFF t°C Nacht Stijgt 126 program <1,6 s program m6 m7 L4 F01 m1 m2 m3 m4 m5 L T1 2345 N mode 11 12 13 14 15 230V~ select 05-000-01 230V~ 50Hz 18 4 ABCE 3 m8 2 6789 1 N Nikobus-voorbeeld 14 Drukknoppen uitsparen bij de programmering van sfeertoetsen Probleemstelling Wanneer er zich in de woonruimte meerdere gedimde lichtgroepen bevinden, dan is het handig om met meerdere sfeertoetsen te werken. Om de sfeer van een gedimd lichtpunt echter in te stellen, dient voor elke lichtgroep apart een drukknop met twee bedieningspunten te worden voorzien. Vaak wordt het aantal drukknoppen dan te groot. We zullen de afstandsbediening inschakelen. Oplossing Op een viervoudige drukknop worden bijvoorbeeld 4 sferen geprogrammeerd voor 5 verschillende lichtgroepen. Voor de 4 gedimde lichtgroepen gebeurt dit met functie m4 van de dimcontroller. Voor het geschakelde lichtpunt gebruiken we functie m14 van de schakelmodule. Op de RF-afstandsbediening programmeren we nu op kanaal 3 en 4 de functie m1 voor elke gedimde lichtgroep. Het instellen van het geschakelde lichtpunt kan desgewenst zonder drukknop gebeuren. Op de schakelmodule kunnen we immers manueel dit lichtpunt aan of uit zetten. Concreet Bij deze manier van werken kunnen we bijvoorbeeld de kanalen 1 en 2 van de RF-afstandsbediening behouden om sferen op te roepen in de woonkamer of enkele lichtpunten afzonderlijk te schakelen. Wanneer we echter een andere sfeer willen plaatsen onder een sfeertoets aan de muur, kiezen we in kanaal 3 of 4 de juiste instelling voor de respectievelijke gedimde lichtgroepen. Het geschakelde lichtpunt zullen we instellen (aan of uit) op de schakelmodule. Door lang te drukken op de sfeertoets van de busdrukknop, wordt de nieuwe instelling opgeslagen onder deze toets. Programmering Schakelmodule program select <1,6 s mode 1 14 1 A 1 B 1 C 1 D program <1,6 s Dimcontroller program select <1,6 s 1 + 2 + 3 + 4 mode 4 1 A 1 B 1 C 1 D Rf select 1 mode 1 select 2 mode 1 select 3 mode 1 C 1 A 2 3 D 4 3 A 3 C 4 A 4 C B Rf C 1 A 2 3 D 4 B Rf C 1 A 2 3 D 4 B Rf select 4 mode 1 C 1 2 A 3 D 4 program <1,6 s B 127 B1 2 B2 Schema Rf interface 230V ~ 50Hz 05-040 N L 05-040 RF-ontvanger Rf 230V~ A 1 3 D 2 3 4 5 6 6 N 7 µ N 8 9 10 11 12 C D A B N 10 11 12 0V feedback led set N B1 B2 bus L4 L5 L6 10A 230V~ 50Hz N L program 10A 230V~ 50Hz m6 m7 L F01 m1 m2 m3 m4 m5 N mode 2345 select T1 11 12 13 14 15 230V~ ABCE 1 A B B 6789 4 L5 05-000-01 230V~ 50Hz 18 1 2 m8 C L1 L2 L3 L4 4 5 6 0V 0V 7 8 9 10 11 12 B1 B2 bus A B N set 230V~ T2 2345 12 x 0 - 10V output 128 mode program 6789 select 05-007 T1 F01 2345 F01 m8 3 ABCE 2 m6 m7 1 m1 1 m2 1 1 m3 2 m4 ABCE m5 0V 6789 0V 230V~ 50Hz www.niko.be Informatie nodig? U kunt steeds bij Niko terecht! De Niko-helpdesk In België: In Nederland: Tel.: 03 760 14 82 0183 - 640 660 Fax: 03 777 71 20 0183 - 640 680 e-mail: support@niko.be niko-nl@niko.be De Niko-helpdesk is een team van enthousiaste en ervaren specialisten. Zij staan u graag te woord en adviseren u bij het opstellen van de juiste offerte, de calculatie en de materiaalkeuze. Niko levert niet alleen kwaliteitsproducten, maar begeleidt ook installateurs, voorschrijvers en projectleiders bij het kiezen en installeren van haar producten. Documentatie nodig? Catalogi en folders kunt u bij de afdeling communicatie aanvragen. In België: In Nederland: Tel.: 03 760 14 82 0183 - 640 660 Fax: 03 777 71 20 0183 - 640 680 e-mail: marketing@niko.be niko-nl@niko.be Wij sturen u het gevraagde materiaal binnen de week op! Niko n.v. Industriepark West 40 B-9100 Sint-Niklaas België Tel.: 03 760 14 70 Fax: 03 777 71 20 Niko Nederland Postbus 260, 4200 AG Gorinchem Stephenssonweg 6b 4207 HB Gorinchem, Nederland Tel.: 0183 - 640 660 Fax: 0183 - 640 680 PH-013-91 04/2001