اداره وپلان گذاری ساختمان

‫محمد نسیم نسیمی‬ ‫‪Construction Management‬‬ ‫‪and‬‬ ‫‪Planning‬‬ ‫پالن گذاری وادارۀ‬ ‫ساختمان‬ ‫ممد درسی‬ ‫برای دورۀ ماستری رشتۀ ساختمانهای هایدروتخنیکی‬ ‫پوهنتون پولی تخنیک کابل‬ ‫حمل سال ‪1394‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫بخش ‪ : 1‬مدیریت پروژه‬ ‫مفهوم مدیریت پروژه‬ ‫‪Concept of Project Management‬‬ ‫مقدمه‬ ‫در زبانهای گوناگون و حتی در سازمانهای مختلف هر كشور در مورد واژه های برنامه یاا پا‪،‬ن‬ ‫ط اـرح یااا پ اـروژه اخت‪،‬فااا لغ اـوی معنااایی و قااانونی وج اـود دارد‪ .‬از ای ا رو چهااارچو آنااان روش ا و‬ ‫آشكار نیست و گاه به جای یكدیگر نیز استفاده مای شاوند‪ .‬آرمانهاا و اهاـداف تعیای شاـدۀ حكومات در ساح‬ ‫برنامه ریزی بلند مد یا ستراتژیك برنامه یا پ‪،‬ن )‪ (Plan‬نامیده میشود كه ای برنامه هاا دارای اهاداف‬ ‫كیفی میباشند‪ .‬مانند برناماه ای توساعه منااب آ‬ ‫برناماه ای توساعه شاككه شااهراه هاای كشاور وغیاره کاه‬ ‫دستیابی به ای اهداف و آرمانها در یك فاصلۀ زمانی بلند مد كه معمولا بی ده تا بیست وپان ساال اسات‬ ‫امكان پذیر میباشد‪.‬‬ ‫پا‬ ‫از اینكااه برنامااه هااا در ساح برنامااه ریاازی بلندمااد مشاخ‬ ‫گردیدنااد هاار برنامااه در سااح‬ ‫برنامه ریزی میان مد یا تكتیكی توسط مادیریت ساحوح اول یاا سیساتم اجرایای كشاور باه مجموعاه ای از‬ ‫طرح ها )‪ (Program‬یا برنامه های اجرایی تفكیك میشود كه شامل مجموعاه ای از تصامیما قحعای‪ 1‬یاا‬ ‫اجرایی هستند كه ظرف پن تا ده سال آینده باید اجرا و به نتای مورد نظر برسند‪.‬‬ ‫هر طرح در سح برنامه ریزی كوتاه مد یا اجرایی توسط واحدهای اداری سحوح بال یا سحوح‬ ‫ماادیریت میااانی نظااا اجرایاای كشااور بااه مجموعااه ای كارهااا و فعالیاات هااای كااه آن را پااروژه (‪)Project‬‬ ‫مینامند تكدیل و تقسیم میشود‪ .‬یك پروژه مجموعه ای از فعالیت های است كه برای دستیابی به منظور یا‬ ‫هاادف خاصاای انجااا میگیاارد‪ .‬پااروژه هااا شاـامل فعالیاات هاـای هسااتند كاـه بایاـد در تاااریه هاـای معیاـ‬ ‫باـا‬ ‫هزینههای معیـ و كیفیـت تعیی شـده ای به انجا رسند‪ .‬لزمه ای موفقیت هر پروژه دستیابی توا به هار‬ ‫سه عامل ” زمان هزینه و كیفیت “ معی است و خارج شدن هر یاك از ساه عامال ماذكور از حادود تعیای‬ ‫شده میتواند به انجا پروژهای ناموفق و غیراقتصادی منجر شود‪ .‬بنابرای مدیریت عكار از سازماندهی‬ ‫صفوف مختلف مرد است که آنها را بااهم جهات تهیاه تولیادا باا كیفیات و اقتصاادی باا اساتفاده از منااب‬ ‫قابل دسترس مانند سرمایه مواد تجهیزا وغیره بكار می گمارد‪.‬‬ ‫‪- Conclusive‬‬ ‫‪Page 2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫تعریف مدیریت پروژه‬ ‫مـدیریت پـروژه عكار از برنـامه ریـزی و هـدایت پروژه در چهاارچو زماان هزیناه و كیفیات‬ ‫مشخ‬ ‫به سوی ایجاد نتاای مشاخ‬ ‫آن اسات‪ .‬مادیریت پاروژه فعالیات هاای برناماه ریازی ساازماندهی‬ ‫نتاای مشاخ‬ ‫نظار بر اجرا و هدایت اجرا را در بر میگیرد و سعی دارد تا با استفادۀ درست از منااب‬ ‫و مورد انتظار را با هزینه ای توافق شدۀ قكلی در موعد معینۀ خود تحویل دهد به بیان دیگر‪:‬‬ ‫مدیریت پروژه بكارگیری دانش مهار هاا ابازار و تكنیاك هاای لز بارای ادارۀ جریاان اجارای‬ ‫فعالیت ها به منظور رف نیازها و انتظارا متولیان از اجرای پروژه است‪ .‬مدیریت پروژه در اجرای ای‬ ‫امرمهم از دو بازوی قدرتمند" پ‪،‬ن گذاری و كنترول پروژه " بهره میگیرد‪.‬‬ ‫تعریف پالن گذاری پروژه‬ ‫پروسه ای برنامه ریازی تعیای تاوالی و تاوازی فعالیات هاای لز بارای اجارای یاك پاروژه باا در‬ ‫نظر گرفت زمان مورد نیاز برای اجرای هر فعالیت و كیفیت تعیی شده برای آن فعالیت است‪.‬‬ ‫تعـریـف كـنتـرول پـروژه‬ ‫كنترول پروژه پروسه ای است در جهت حفظ مسایر پاروژه بارای دساتیابی باه یاك تعاادل اقتصاادی‬ ‫موجه بی سه عامل هزینه زمان و كیفیت که در حای اجارای پاروژه از ابزارهاا و تكنیكهاای خاا‬ ‫خاود‬ ‫برای انجا آن كماك میگیارد‪ .‬در واقا كنتارول اجارای دقیاق و كامال برناماه ای تادوی شاده بارای پاروژه‬ ‫است بگونه ای كه هنگا خروج از برناماه بتاوان باا تشاخی‬ ‫علال و طارح اقتصاادی تاری‬ ‫فعالیات هاای‬ ‫پروژه را به نزدیك تری حالت ممك در مسیر اولیه و اصلی اش بازگرداند‪ .‬كنترول پاروژه در ایا راه از‬ ‫سه عامل زیر بهره می گیرد‪:‬‬ ‫‪ ‬تعیی وضعیت واقعی پروژه‬ ‫‪ ‬مقایسه وضعیت واقعی با برنامه‬ ‫‪ ‬در نظر گرفت اقدا اص‪،‬حی‬ ‫تاریخچه مدیریت پروژه‬ ‫تاریخچۀ مدیریت پروژه را در جهان معمولا باه مادیریت پاروژه هاای عظیمای مانناد سااخت اهارا‬ ‫مصر دیوار چای و یاا بناا نهاادن تخات جمشاید (میارا جهاانی یونساکو) کاه باه دساتور داریاوش صاور‬ ‫گرفته بود مربوط میدانند‪ .‬هر کدا از ای پروژه ها از جملۀ پروژه هاای بازر‬ ‫و پیچیادۀ تااریه بشاریت‬ ‫اند كه با كیفیت ستندرد بال و بكارگیری نیروی عظیم انسانی ساخته شده اند‪ .‬یك مدیر پروژه وقتی به شاهر‬ ‫اسرارآمیز هخامنشیان سری می زند و در هر گوشه ای از آن به نقوش هنرمندانه برجسته باستانی برخورد‬ ‫‪Page 3‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫میكند بدون شك دچار حیر میگردد كه چگونه چنی پروژه عظیمی قریب دو هزار و پانصد سال پیش با‬ ‫چنی كیفیت منحصر به فردی ساخته شده كه علی رغم ویرانی و به آتش كشیده شدن پیاپی توسط اسكندر و‬ ‫تسخیر كنندگان پ‬ ‫از او همچنان به عنوان نمااد حیر انگیازو پاروژۀ منحصاربه فارد از آن یااد مایشاود‪.‬‬ ‫هر چند به دستور كوروش مهندسان و سازندگان پاسارگاد موظف بودند شرح كار خاود و همچنای برناماه‬ ‫كاری روز بعد خود را در لوحههایی كه به نا كارناماك مشاهور باود بنگارناد اماا اماروزه جاز باا تكیاه بار‬ ‫حدسیا نمی توان اظهارنظر قاطعی پیرامون نحوه ای دقیق مدیریت پروژههاای عظایم عهاد باساتان اباراز‬ ‫داشت چرا كاه متاسافانه تااكنون هایچ مادر و نشاانهای دال بار چگاونگی بكاار بسات روشاها و تكنیاك هاای‬ ‫مدیریت پروژه در ای طرح ها یافت نشده است‪.‬‬ ‫اما تاریخچاۀ مادیریت پاروژه در دنیاای جدیاد باه ساالهای ابتادایی دهاه ‪ 1900‬مای‪،‬دی بااز مایگاردد‬ ‫جایی كه هنری گانت‪ 1‬با توسعۀ دیاگرا های خحای خاود آغاازگر حركات پرشاتا بعادی طای ساالهای دهاه‬ ‫‪ 1950‬و ‪ 1960‬می‪،‬دی در پروژههای نظامی و فضایی آمریكا و سپ‬ ‫انگلستان گردید‪ .‬هرچند نا پرآوازه‬ ‫هنری گانت به عنوان پدر تكنیكهای پ‪،‬ن گذاری و كنترول پروژه در تاریه بشریت ثكت گردیده است لیك‬ ‫سااالهای دهااه ای ‪ 1950‬و ‪ 1960‬بااه عنااوان سااال هااای آغااازی رشااد و توسااعۀ ماادیریت پااروژه در دنی اای‬ ‫معاصر شناخته میشود‪ .‬ای سال ها سارآغاز تكاوی و توساعۀ بسایاری از روشاها و داناش هاای مرباوط باا‬ ‫مدیریت های نه گانه پروژه است كه ساال هاا بعاد توساط نار افزارهاای (ساافت ویار) مختلاف در پروژههاا‬ ‫بكار گرفته شدند‪.‬‬ ‫تغییرا سری تكنالوژی بازارهای شدید رقابتی و قدرتمندانۀ شركت ها سازمان هاا و موسساا‬ ‫ساختمانی پروژه را تشویق به تغییر سیستم مدیریتی خود نمود‪ .‬حال به تارنمای مادیریت پاروژه در دنیاای‬ ‫معاصر تاا شاكلگیری ساتندردهای جهاانی مادیریت پاروژه كاه ساكب تقویات داناش مادیریت پاروژه گردیاد‬ ‫میپردازیم‪:‬‬ ‫گانت چارت در اوائل دهه ‪ 1900‬میالدی‬ ‫تاریخچه تكوی بارچار به دوران جنگ جهانی اول می رسـد جائیكه یک آمریكایی به نـا هـنری‬ ‫گـانت بـرای نخستی بـار چار را برای برنامهریزی و كنترول پروژه های موسسه كشتی سازیاش بكار‬ ‫بـرده بود‪ .‬به پـاسـداشـت ایـ اقاـدا ناـا گـاناـت قكاـل از عناـوان بـارچاـار کاه تـداعاـی كنناـده ایاـ اقاـدا‬ ‫ارزشمند است به نا وی باقی ماند‪ .‬كتا مرج انجیناران صانای اشااره مایدارد كاه هناری گانات باه كماك‬ ‫ابزار ابداعی خود در خ‪،‬ل جنگ جهانی اول توانست زمان ساخت كشتیهای ترانسپورتی خود را به میزان‬ ‫‪- Henry Gant‬‬ ‫‪Page 4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫چشم گیری كوتاه نماید‪ .‬امروزه گانت چار به دلیل سااده و قابال فهام باودن آن باه عناوان روشای جالاب و‬ ‫پرطرفدار به شكل وسیعی در دنیا جهت مدیریت زمان پروژه ها به كار برده میشود‪ .‬یافتههای یك پژوهش‬ ‫در می اان كارب اـران ناار افزارهااای برنامااه ری ازی و كنتاارول پااروژه ازقكیاال ‪ Microsoft Project‬و‬ ‫‪ Primavera‬وغیره ‪ ...‬نشان داد كه هشتاد درصد مدیران پاروژه هاا در دنیاا تارجی میدهناد بارای برناماه‬ ‫ریزی و كنترل پروژههای شان از گانت چار استفاده نمایند‪.‬‬ ‫مدیریت پروژه در دهه ‪ 1950‬و ‪ 1960‬میالدی‬ ‫تقریكا ا تكنیكهـا و روشهـای مـدیریت پـروژه كه ما امـروزه از آنهـا اساتفاده مایكنایم توساط وزار‬ ‫دفـاع صنای نظامی و سازمان فضایی ایال متحده در خ‪،‬ل سالهای دهه ‪ 1950‬و ‪ 1960‬می‪،‬دی ابداع و‬ ‫توسعه یافته اناد كاه روشاهایی همچاون روش ‪ PERT‬و ‪ CPM1‬از آن جملاه اناد‪ .‬صانعت سااختمان نیاز در‬ ‫تكوی و توسعه روشاهایی همچاون روش مسایر بحرانای روش دیااگرا نیازهاای پیشاكینی شاده اساتفاده از‬ ‫دیاگرا شاككه ای و تساحی منااب کماک نماوده اسات‪ .‬در جریاان ایا تحاول‬ ‫پروژههاای بسایار بزرگای‬ ‫همچون پروژه فضایی آپولو و یا ساخت ستیش های برق اتمی در ای دوران اجرا گردیده اند‪.‬‬ ‫تخمی هزینه سه نقحه ای به روش‪: PERT‬‬ ‫یکی از ابـزارهـای ارائه شــده در ستنـدرد ‪ PMBOK‬جهـت تخمـی هـزینه برآورد سه نقحه ای یا‬ ‫‪ Three point Estimates‬می باشد‪ .‬ایـده اصـلی ایـ مـوضـوع اینست که می توان دقت تخمی هزینه ها را با‬ ‫لحاظ کردن ریسک و عد قحعیت افزایش داد‪ .‬ای موضوع با استفاده از روشی به نا ‪ PERT‬که مخفف‬ ‫‪ Program Evaluation and Review Technique‬می باشد ( که ما آنرا در اینجا تخمین هزینه سه نقطه ای‬ ‫به روش ‪ PERT‬نامیدیم) عملی می شود‪.‬‬ ‫محابق روش ‪ PERT‬سه تخمی برای هزینه یک فعالیت باید تهیه شود که شامل موارد زیر می باشد ‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫تخمین بسیار محتمل ‪ (Most Likely) :‬هزینه فعالیت بر اساس ارزیابی واقعی الزامات آن (نیروی کار‪،‬‬ ‫مواد و مصالح‪ ،‬تجهیزات الزم و… )‪،‬‬ ‫تخمین خوشبینانه ‪ (Optimistic) :‬هزینه فعالیت بر اساس بهترین و ایده آلترین شرایط ( که طبعا ً عددی‬ ‫کوچکتر از “ تخمین بسیار محتمل ” می باشد) ‪،‬‬ ‫تخمین بدبینانه ‪ (Pessimistic) :‬هزینه فعالیت بر اساس بدترین و نامناسب ترین شرایط ( که طبعا ً عددی‬ ‫بزرگتر از “ تخمین بسیار محتمل” می باشد) ‪،‬‬ ‫درروش‪ PERT‬تخماااای هزینااااه مااااـورد انتظااااار را بصااااـور متوسااااـط درسااااـه حـالااااـت فااااوق بااااه شااااکل‬ ‫زیر محاسكه می کنند‪:‬‬ ‫‪- Critical Path Method‬‬ ‫‪Page 5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫تخمی هزینه بر اساس ای روش تخمینی دقیقتر خواهد بود‪ .‬سه نقحه تخمی هزینه در واق بازتا‬ ‫قحعیت و ریسک در هزینه فعالیت می باشد‪.‬‬ ‫عد‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫یكی از نخستی كاربردهای علمی و مدرن مدیریت پروژه در ساخت اولی زیردریایی هسته ای در‬ ‫دهه ‪ 1950‬در آمریكا صور گرفت‪ .‬افسردریایی به نا )‪ (Adm. Hyman Rickover‬مدیر پروژه ای‬ ‫طرح برای اولی بار جهت هماهنگ كردن صدها قراردادی هزاران منك و اطمینان از اجارای باه موقا‬ ‫پروژه روشی جدید كه امروزه با نا ‪ PERT‬شناخته میشود ابداع نماود‪ .‬هار چناد بادون وجاود كاامپیوتر‬ ‫عملیا دستی محاسكه مسیربحرانی بسیار دشوار بود اما كمك بسیار زیاد ای روش و اجرای موفقیت آمیاز‬ ‫پااروژه ای مااذكور موجااب شااد تااا همگااان بااه اهمیات علاام جدیاد پای برنااد‪ .‬سااالیان پا‬ ‫از آن ایا تكنیاك در‬ ‫پروژههای ساخت فضاپیماها و دیگر پروژههای نظامی و غیر آن بارها و بارها استفاده شد‪.‬‬ ‫پیشاارفت مهاام دیگاار بدساات آمااده در ای ا سااال هااا تعری اف و تكااوی مفهااو مس ا ولیت واحااد باارای‬ ‫پروژههای چند بخشی بود‪ .‬ای مفهو هنگامی به كار میرود كه یك فارد در پاروژه مسا ولیت كااری را در‬ ‫پروژه از ابتدا تا تكمیل پاروژه بار عهاده مایگیارد‪ .‬عملای سااخت ایا مفهاو تایم پاروژه را در باه اشاترا‬ ‫گذاشت مناب و یاری رساندن به یكدیگر در ماتری‬ ‫ساختار سازمانی پروژه كمك میكند‪.‬‬ ‫ذی‪،‬ا به تکوی مدیریت پروژه طی سالیان بعد از آن می پردازیم ‪:‬‬ ‫ساختار سازمانی پروژهها‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1960‬تحقیقا عملی ‪ NASA‬پیرامون مفهو ماتری‬ ‫‪‬‬ ‫‪ NASA: 1962‬سیستم ‪ PERT‬را معرفی نمود‪ .‬در ای تكنیك تاكید ویژهای بر مفاهیم ساختار‬ ‫شكست كار)‪ (Breakdown‬و كنترول هزینه شده بود‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1963‬معرفی مفهو ارزش بدست آمده در پروژهها توسط قوای هوایی آمریكا‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1963‬مفهو سایکل حیا پروژه توسط قوای هوایی ایال متحده تكوی یافت‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1963‬برای اولی بار در پروژه پولری‬ ‫در انگلساتان رساما ا در قارارداد از قاراردادی هاا‬ ‫خواسته شد تا سیستم مدیریت پروژه را در مدیریت فعالیت هایشان به كار گیرند‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1964‬برای نخستی بار سیستم مدیریت پیكربندی پروژه توسط ‪ NASA‬به عنوان مجموعاه‬ ‫رویاههای اداری باارای تعریاف مستندسااازی و خصوصااا كنتاارل فیزیكای سیسااتم یاك پااروژه و‬ ‫همچنی بازنگری و مستندسازی تغییرا پیشنهادی در ای سیستم طراحی گردید‬ ‫‪‬‬ ‫‪ :1965‬وزار دفاع و ‪ NASA‬در امریكا سیستم قراردادهای خود را از قراردادهای هزینه‬ ‫به ع‪،‬وه درصدی از سود به سیستم قراردادهای هزیناه باهع‪،‬وه جاایزه باا قراردادهاای قیمات‬ ‫ثابت تغییر دادند‬ ‫‪Page 6‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪‬‬ ‫‪ : 1965‬در اواسط دهه ‪ 1960‬می‪،‬دی دنیا شاهد رشد شاگرف اساتفاده از تكنیاكهاای مادیریت‬ ‫پروژه نوی در صنعت ساختمان بود‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ : 1965‬شكسات پاروژه سااخت بمابافكا ‪ TSR-2‬عما‪ ،‬مشاك‪ ،‬و درد سارهای همزماانی‬ ‫تولید و توسعه پیش از تكمیل طراحی در پروژهها را به اثكا رسانید‪ .‬فقادان مادیریت صاحی‬ ‫بار افازایش دساتور كاار پاروژه هزیناههاا و تااخیرهاای پاروژه را بسایار باال بارد و در نهایات‬ ‫موجب شكست پروژه گردید‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ : 1966‬یافتاه هاای یاك پاژوهش منتشاره در ایا ساال نشاان داد كاه اغلاب زماان كاافی بارای‬ ‫مراحل تعریف و آماده سازی پروژه در سایکل حیا پروژهها در نظر گرفتاه نشاده و دقیقاا باه‬ ‫هم ای دلی ال مغااایر هااای فراوان ای در كنتاارول سااتندرد زمااان و هزینااه پااروژههااا و همچن ای‬ ‫كنترول ناكافی تغییرا طراحی بوجود میآید‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ : 1969‬موسساه بای المللای مادیریت پاروژه باه عناوان اولای موسساه رسامی مادیران پااروژه‬ ‫تاسی‬ ‫گردید‪ .‬یكی از مهمتری دستاوردهای تاسی‬ ‫ماادیریت پااروژه بااوده اساات‪ .‬ازی ا پ ا‬ ‫ای موسسه تدوی استاندارد جهانی دانش‬ ‫بااود كااه دگرگااونی هااا و پیشاارفت هااای حااوزه ماادیریت‬ ‫پروژه صورتی منسجم و مدون به خود گرفت‪.‬‬ ‫كاركرد مدیریت پروژه‬ ‫همان گونه كه قك‪،‬ا بیاان كاردیم مادیریت پاروژه مجموعاه ابزارهاایی بارای برناماهریزی و هادایت‬ ‫پروژه به سوی اهداف مورد نظر اسات‪ .‬ایا اهاداف بار پایاه رضاایت منادی مشاتری و توجاه باه ساه عامال‬ ‫زمان كیفیت و هزینه استواراند‪ .‬در نگاه اول ممكا اسات ابزارهاا و روشهاای ماورد اساتفاده در مادیریت‬ ‫پاروژه زایاد زماان گیاار و هزینااه زا باشاند امااا بایاد توجاه داشاات كااه مادیریت پااروژه تنهااا راهای اساات كااه‬ ‫میتواند ماا را از انجاا باه موقا پاروژه محما‬ ‫ساازد‪ .‬مادیریت پاروژه راهیسات بارای اساتفاده مناساب از‬ ‫نیروی انسان ماشی و پول در راستای اجرای درست و به هنگا یك كار نو كاری كه باید در همان اولی‬ ‫اجرا درست انجا شود‪.‬‬ ‫‪Page 7‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫حکایت معمار و پیرزن‬ ‫مت حكایت‬ ‫میگویند سال های پیش در مکانی مسجدی می ساختند‪ .‬روز قكل از افتتاح مسجد كارگرها و معماران جم‬ ‫شده بودند و آخری خرده كاری ها را انجا می دادند‪.‬‬ ‫پیرزنی از آنجا رد می شد وقتی مسجد را دید به یكی از كارگران گفت‪" :‬فكر كنم یكی از مناره ها كمی ك است !"‬ ‫كارگران خندیدند اما معمار كه ای حرف را شنید سری گفت‪" :‬چو بیاورید! كارگر بیاورید! چو را به مناره‬ ‫تكیه بدهید! فشار بدهید‪" .‬‬ ‫در حالی كه كارگران با چو به مناره فشار می آوردند معمار مدا از پیرزن می پرسید‪ " :‬مادر درست شد؟ "‬ ‫مدتی طول كشید تا پیرزن گفت ‪ " :‬بله! درست شد! تشكر كرد و دعایی كرد و رفت‪".‬‬ ‫كارگرها حكمت ای كار بیهوده و فشار دادن به مناره ای كه اص‪،‬ا ك نكود را پرسیدند‪ .‬معمار گفت‪" :‬اگر ای‬ ‫پیرزن راج به ك بودن ای مناره با دیگران صحكت می كرد و شایعه به پا می گرفت و ای مناره تا ابد ك می ماند‬ ‫و دیگر نمی توانستیم اثرا منفی ای شایعه را پا كنیم‪ .‬ای است كه م گفتم در همی ابتدا جلوی آن را بگیر ! "‬ ‫مدیریت پروژه یا مدیریت بر مكنای پروژه روش کارا در مدیریت برای برخورد با كارهای نو و‬ ‫ایجاااد تااوازن در توجااه بااه محاـدودۀ پااروژه هزینااه و كیفیات در قالااب زمااان و در محیحای مملاـو از ریسااك‬ ‫است‪ .‬هدف از آموزش مدیران پروژه توانمند سازی آنان در برابر مشك‪ ،‬پروژه و آماده سازی آنها برای‬ ‫ورود به فضای جدید و ناشناخته پروژه است‪ .‬فنون مدیریت پروژه سوال زیر را پاسه میگویند‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫چگونه میتوان كارهای لز را برای اتما موفقیت آمیز پروژه تعریف كرد؟‬ ‫‪‬‬ ‫مد زمان اجرای پروژه چقدر خواهد بود و چه هزینهای در بر خواهد داشت؟‬ ‫‪‬‬ ‫چگونه میتوان گروه مناسب كاری برای اجرای پروژه ایجاد نمود؟‬ ‫‪‬‬ ‫چه مقدار كار و وظایف را بر عهده یك نفر میتوان گذاشت و چگوناه میتاوان از اجارای آن‬ ‫اطمینان یافت؟‬ ‫‪‬‬ ‫چگونه میتوان انگیزه كاری را در بی افراد یك گروه زنده نگه داشت؟‬ ‫‪‬‬ ‫چگونه باید با افزایش هزینهها برخورد كرد؟‬ ‫‪‬‬ ‫آیا بودجه و هزینه تحت كنترول است؟‬ ‫‪‬‬ ‫در چه مواقعی و كجا پروژه در معرض شكست قرار میگیرد؟‬ ‫‪‬‬ ‫برای اطمینان از انجا بهموق كارها چه باید نمود؟‬ ‫‪‬‬ ‫‪Page 8‬‬ ‫آیا میتوان تشخی‬ ‫داد كه پروژه واقعا بر روی برنامه حركت میكند یا خیر؟‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫ستندردهای مدیریت پروژه‬ ‫باا گسااترش حااوزه تجاااری شااركتها و جهااانی شاادن پروژههااا امااروزه اسااتفاده از سااتندردها باارای‬ ‫همزبانی افراد درگیر در پروژه و اطمیناان از اجارای درسات كاار ضاروری اسات‪ .‬ساتند ردهاا عا‪،‬وه بار‬ ‫ترتیب كار و تعیی چگونگی اجرای صحی عملیا‬ ‫به عنوان مرجعی برای افاراد گاروه پاروژه باا انادکی‬ ‫اخت‪،‬فااا محاارح اساات‪ .‬قااو سااتندردها در جااام بااودن آنهااا ساـادگی مقكولیاـت عااا استفاـاده كنناـدگان و‬ ‫تضمینش بـرای اجـرای درســت كـار اسـت‪ .‬بـا تـوجـه به جهانی شـدن شـركتهـای سااختمانی و تولیادی و‬ ‫توسعۀ بـازارهـای كـار مـدیران پروژه بهتـر اسـت با ستنـدرد هـای مـدیـریـت پـروژه آشـنا شـونـد و بهـره‬ ‫گیاااااااری از آنهااااااااا مااااااای توانااااااااد آنهااااااااـا را در اجاااااااـرای برنامااااااااـه هااااااااای پاااااااروژه کمااااااااک نمایااااااااد ‪.‬‬ ‫موسسا و كشورهای گوناگونی اقادا باه تادوی ساتندردهای مخصاو‬ ‫خاود در زمیناهی مادیریت پاروژه‬ ‫كرده اند اما در ای میان چهار ستندرد دارای اهمیت و مقكولیت بیشتری دارند‪:‬‬ ‫‪(PMBOK) Project Management Body of Knowledge ‬‬ ‫ای هاـمان ناـا آشناـا و معاـروف اساـت كاه در انجماـ مـدیریاـت پاروژه آمریكاا )‪ (PMI‬تاـدوی شاده و‬ ‫استفاده از آن بسیار متداول است‪ .‬پ‬ ‫از تدوی ‪ PMBOK‬موسسه ای ملی ستندرد اماـریكا نیاـزآن را‬ ‫تایید و به عنـوان ستنـدرد ملی امـریكا در زمینه مـدیریـت پاـروژه ثكاـت كاـرده اسـاـت‪ .‬در ایا ستناـدرد‬ ‫دانـش مـدیریـت پـروژه در نـه بخـش بیان شـده اسـت‪ .‬در ای میـان تفـاو های اندكی بی دو نسخه ای‬ ‫موسسه ای ‪ PMI‬و موسسه ای ستنــدرد وجـود دارد‪.‬‬ ‫‪ PMBOK‬نـگاه اـی نظ اـری و ‪ ANSI 99-001-2000‬نگاااهی اج اـرایی تاار دارد ‪PMBOK‬‬ ‫هـمانند سـایر ستنـدرد هـا هـر ساله توسـط هیا منتخكی از ‪ PMI‬بازبینی میشود و در صور نیااز‬ ‫به تغییر و تغییرا جدیدی از آن به اط‪،‬ع اعضاء ‪ PMI‬می رسد‪.‬‬ ‫‪(APM) Association for Project Management ‬‬ ‫ای ستنـدرد توسـط مركز محالعا مدیریـت پروژۀ انگلستان )‪ (1UMIST‬و زیر نظر پروفیسور‬ ‫موری‬ ‫تهیه و تدوی شده است‪ .‬ای ستندرد شامل هفت قسمت است كه در ای هفت قسمت چهل‬ ‫مفهو كلیدی در زمینه مدیریت پروژه تشری شده اند‪.‬‬ ‫‪British Standard - BS6079 ‬‬ ‫ای ستنـدرد توسـط شـركت ‪ British Standard‬تهیه و تدوی شـده اسـت‪ .‬ای ستندرد مورد قكول‬ ‫‪- University of Manchester Institute of Science and Technology‬‬ ‫‪Page 9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫دولت و صنعت انگلسـتان می باشـد‪ .‬در ای ستنـدرد مـدیـریت پـروژه به چهـار قسـمت تقسیم شـده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪(JPMF) Japanese Project Management Forum‬‬ ‫ای ستنـدرد تـوســط انجمـ پیشرفت انجینری ژاپـ )‪ 1(ENAA‬تهیه شـده اسـت‪ .‬دیدگاه ایـ ستنـدرد‬ ‫بـر خـ‪،‬ف ستنـدرد هـای فـوق بـر ایـ اسـاس اسـت كـه چگونـه مـدیـریت پروژه میتـواند محر‬ ‫خـ‪،‬قیـت و ایجـاد ارزش تجـاری گـردد‪ .‬ایـ ستنـدرد نیـز مـدیـریـت پـروژه را بـه چهـار قسمـت‬ ‫تقسیم كـرده است ‪.‬‬ ‫ستنـدرد هـای دیگری نیـز چون ستنـدرد ‪ ISO 1006‬تدوی شده اند كه نـه عمـومیـت ستـنـدرد‬ ‫هـای بال را دارنـد و نه مقـكولیـت عـا آنها را‪ .‬در انتخـا ستندرد مـوردنظـر لز اسـت نـوع‬ ‫پـروژه محیـط اجـرا و نظـر مشتـریـان و حـامیان پـروژه را درنظـر گـرفـت و بـا مـدیـرانی كه‬ ‫پـیش از ای پروژهای مشابه را مـدیریـت كـردهاند مشـور نمود‪.‬‬ ‫بصور عمو دراکثر موارد گروه های پروسه های مشترک مدیریت پروژه شامل ذیل اند‪:‬‬ ‫‪.I‬‬ ‫‪.II‬‬ ‫گروه پروسه آغازی (‪)Initiating Process Group‬‬ ‫گروه پروسه برنامه ریزی (‪)Planning Process Group‬‬ ‫‪.III‬‬ ‫گروه پروسه اجرایی (‪)Executing Process Group‬‬ ‫‪.IV‬‬ ‫گروه پروسه نظار و کنترول ( ‪)Monitoring & Controlling Process Group‬‬ ‫‪.V‬‬ ‫گروه پروسه اختتامی (‪)Closing Process Group‬‬ ‫حوزههای دانش مدیریت‬ ‫براساس ستنـدرد ‪PMBOK‬‬ ‫‪.1‬‬ ‫مدیریت نهگانه حاكم بر پروژهها عكارتند از‪:‬‬ ‫مددیریت یكپارچگی(جدام) پدروژه )‪ : (Project Integration Management‬توصایف كنناده پروساه‬ ‫هااای مااورد نیاااز جهاات حصااول اطمینااان از هماااهنگی مناسااب عناصاار مختلااف پااروژه کااه شااامل‪:‬‬ ‫آغاز پروژه اجرای برنامه و اختتا پروژه میباشد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫مددیریت محددوده پدروژه )‪ :( Project Scope Management‬توصایف گار پروساه هاای لز بارای‬ ‫حصول اطمینان از ای امر كه پروژه در برگیرنده تمامی فعالیت های ماورد نیااز باوده و كاار اضاافی‬ ‫)‪- Engineering Advancement Association of Japan(ENAA‬‬ ‫‪Page 10‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫در آن انجااا نمیشااود مای باشااد و شااامل تصااور توسااعه پااروژه محاادوده توسااعه و كنتاارول تعری اف‬ ‫فعالیت ها و كنترول آن می گردد ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬ ‫مددیریت زمدان پدروژه‬ ‫)‪ :( Project Time Management‬توصایف گار پروساه هاای لز بارای‬ ‫حصول اطمینان از خاتمه باه موقا پاروژه میباشاد و شاامل تعریاف ارتكااط فعالیات هاا بارآورد ماد‬ ‫زمان فعالیت ها تهیه برنامه زمانی و كنترول زمانكندی آنهاست‪.‬‬ ‫‪.4‬‬ ‫مددیریت هزینده پروژههدا )‪ :( Project Cost Management‬توصایف گار پروساه هاای لز بارای‬ ‫حصول اطمینان از اینكه پروژه در چارچو بودجۀ مصو باه اتماا خواهاد رساید میباشاد و شاامل‬ ‫برآورد هزینه بودجه بندی و كنترول هزینه میگردد‪.‬‬ ‫‪.5‬‬ ‫مددیریت كیفیدت پدروژه )‪ :( Project Quality Management‬توصایف گار پروساه هاای لز بارای‬ ‫حصول اطمینان از تامی ضرور های موثر در اجرای پروژه بوده و شامل برناماه ریازی تضامی‬ ‫و كنترول كیفیت میباشد‪.‬‬ ‫‪.6‬‬ ‫مدددیریت تددداركات پددروژه )‪ :(Project Procurement Management‬توصایف گاار پروسااه هااای‬ ‫مورد نیاز برای فراهم كردن كالها و خدما‬ ‫و كنتاارول تااداركا‬ ‫لز الوجود در پروژه میباشاد و شاامل برناماه ریازی‬ ‫ماادیریت ماادار تجهی ازا‬ ‫برنامااه ری ازی تقاضااا و درخواساات انتخااا منك ا‬ ‫مدیریت و ارزیابی طرفهای قرارداد دست دو )‪ (Subcontractors‬آنهاست‪.‬‬ ‫‪.7‬‬ ‫مددیریت منداب) انادانی پدروژه )‪ :(Project Human Management‬توصایف گار پروساه هاای‬ ‫است كه بهتری شكل بكارگیری افراد در پروژه را تضمی می نماید و شامل تعریف ساختار سازمانی‬ ‫نیروی انسانی پروژه شیوههای جذ نیروی کارگر روش تخصی‬ ‫نیروها (در ساختار ماتریسی)‬ ‫تشكیل سازماندهی و توسعه تیم پروژه می باشد‪.‬‬ ‫‪.8‬‬ ‫مدیریت ارتباطات پروژه )‪ :(Project Communication Management‬توصیف گر پروسه‬ ‫های لز برای حصول اطمیناان از تولیاد جما آوری انتشاار و توزیا مناساب و باه موقا اط‪،‬عاا‬ ‫پروژه بوده و شامل برنامه ریزی ارتكاطا‬ ‫مدیریت اط‪،‬عا‬ ‫كنترول اط‪،‬عا‬ ‫گزارش كارایی و‬ ‫اختتا رسمی پروژه می باشد‪.‬‬ ‫‪.9‬‬ ‫مددیریت ریاد پدروژه )‪ :(Project Risk Management‬توصایف گار پروساه ای اسات كاه باا‬ ‫تعیی و تجزیه و تحلیل واكنش مناسب در مقابل درجه ریسك پاروژه سار و كاار دارد و شاامل تعریاف‬ ‫ریسااك در پااروژه باارآورد ریسااك كم ای (مقااداری) كااردن ریسااك اتخاااذ واكاانش در براباار ریسااك و‬ ‫كنترول واكنش در قكال ریسك و پاسخگویی در قكال ریسك میباشد ‪.‬‬ ‫‪Page 11‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫برع‪،‬وۀ مدیریت نه گانۀ پروژه مدیریت دهم نیز جدیدا ا اضافه شده است که بنا ‪:‬‬ ‫مدیریت پروژه ذینفعان ‪ Project Stakeholders Management‬به آن ع‪،‬وه شده است ‪.‬‬ ‫بخش ‪2‬‬ ‫ایجاد شغل در سكتورهای ساختمانی‬ ‫‪Employment Generation in Construction Sectors‬‬ ‫درافغانستان فعالیت های ساختمانی بعد از فعالیت ها زراعتای بزرگتاری ناوع فعالیات هاا باه شامار‬ ‫می رود که نیروی كاری بیشتر را ضرور دارد و در جهت استخدا كار مندان در سكتورهای سااختمانی‬ ‫معلوما قابل اطمینان وجود ندارد‪ .‬سكتور های ساختمانی به كمك درآمدهای ملی با ایجاد شغل ساكب رشاد‬ ‫و ترقی اقتصاد مرد شده اند‪.‬‬ ‫صنف بندی كارهای پروژه ساختمانی‬ ‫‪Classification of Project Construction Works‬‬ ‫صنف بندی كارهای ساختمانی وابسته به فكتور های ذیل اند‪:‬‬ ‫‪ .1‬قیمت پروژه – در ای كتگوری كارهای ساختمانی قرار ذیل صنف بندی می شود‪:‬‬ ‫كارهای كوچك‪ :‬اگرقیمت تخمینی یك پروژه كمتر از ‪ 500,000‬افغاانی باشاد بناا پروژهاای كوچاك یااد‬ ‫می شود‬ ‫كارهااای متوسااط‪ :‬اگاار قیماات اعمااار ی اك پااروژه ب ای ‪ 500,000‬و ‪ 2,000,000‬باشااد بنااا پااروژه هااای‬ ‫متوسط یاد می شود‬ ‫كار های بزر ‪ :‬اگر قیمت اعمار یك پروژه بیشتر از ‪ 2,000,000‬افغانی باشد بنا پروژه های بازر‬ ‫یاد می شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬به اساس مد کار ‪Based on life of work‬‬ ‫درای كتیگوری كارهای ساختمانی قرار ذیل تصنیف می شود‪:‬‬ ‫كارهای موقتی‪ :‬اگر یك كار از مواد ارزان ساخته شاده باشاد شاكل ماوقتی داشاته باا شاد و باه سااده گای‬ ‫ازبی بر ده شود چنی كار ها را بنا كارهای موقتی یاد می كنند‪.‬‬ ‫كارهای نیمه پایدار‪ :‬اگر مد اعمار یك كار كوتاه باشد و بتواند تكدیل تغییر و یا از بی بارده شاود ایا‬ ‫چنی كارها را بنا كارهای نیمه پایدار یاد می كنند‪.‬‬ ‫‪Page 12‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫كار های دایمی‪ :‬اگر ساختمان عمر دراز داشته باشد و طور دوامدار مورد استفاده قرار گیرد ای چنی‬ ‫كارها را بنا كـارهای دایـمی می نامند‪.‬‬ ‫‪ .3‬به اساس طكیعت كار ‪Based on the Nature of the Work‬‬ ‫در ای كتگوری كارهای ساختمان قرار ذیل صنف بندی می شود‪:‬‬ ‫كار های اصلی (اساسی) ‪ :‬تما كارهای اصلی ساختمانی را بنا كارهای اساسی یاد می كنند‪.‬‬ ‫كارهای ترمیماتی ‪ :‬ترمیم هر نوع كار سابقه بنا كارهای ترمیماتی یاد می شود‪.‬‬ ‫‪ .4‬به اساس نوع اجزای ساختمانی و تجهیزا استفاده شده‬ ‫‪Based on theType of Structural Members and Equipment Used‬‬ ‫‪ ‬ساختمانهای سكك ‪Light Construction‬‬ ‫كارهای ساختمانی كه اجزای ساختمانی ساكك داشاته و تهادا هاای ساكك كاار شاده و بارای‬ ‫اعمـار شـان ماشینری و تجهیزا سنگی ضارور نداشاته باشاـد بناا ساـاختمان هاـای ساـكك یاـاد‬ ‫می شود ساختمان های رهایشی و تجارتی با تعداد طكقا محدود انكارها مكاتب كارهای كوچاك‬ ‫آبرسانی و فاض‪ ،‬وغیره بحیث كارهای ساختمانی سكك یاد می گردد‪.‬‬ ‫‪ ‬ساختمانهای سنگی‬ ‫‪Heavy Construction‬‬ ‫ساااختمانهای كااه دارای اجاازای ساااختمانی ساانگی و تهاادا هااای جساایم كااه ضاارور بااه‬ ‫ماشااینری و تجهیاازا ساانگی داشااته و مقاادار زیاااد مااواد كااارگر و ساارمایه باارای اعمااار شااان‬ ‫ضرور باشد بنا ساختمان های سنگی یاد مای شاود مانناد‪ :‬اعماار بنادها تونال هاا ستیشا هاای‬ ‫برق آبی بزر‬ ‫شككه های بزر‬ ‫آبرسانی و كانالیزاسیون وغیره‪.‬‬ ‫‪ ‬ساختمان های صنعتی ‪Industrial Construction‬‬ ‫سااختمان هاـای كاه بارای اعماار شاان باه ماشاینری و تجهیازا مخصاـو‬ ‫دانست چگونگی روش اعمار آنها به شكل خا‬ ‫و تكناالوژی خاا‬ ‫و‬ ‫ضرور داشته باشاند بناا سااختمان هاای صانعتی یااد‬ ‫می شود مانند‪ :‬كارهای سااختمان بارای كارخاناه هاای اتاومی كاار خاناه هاای آها ساازی و كاود ساازی‬ ‫روغ سازی كارخانه های كمیاوی و ‪ ....‬غیره‪.‬‬ ‫مراحل اعمار پروژه ‪Stages of Project Construction‬‬ ‫مراحل اعمار یك پروژه قرار ذیل صنف بندی شده می تواند‪:‬‬ ‫‪ .1‬مرحله ابتدایی یا مر حله ادراكی‬ ‫‪ .2‬مرحله محالعه و ارزیابی‬ ‫‪Page 13‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .3‬مرحله دیزای‬ ‫‪ .4‬سپردن به قرار دادی برای اعمار‬ ‫‪ .5‬مرحله اعمار پروژه‬ ‫‪ .6‬مرحله بهره برداری و حفظ و مراقكت ‪.‬‬ ‫‪ .1‬مرحله ابتدایی ‪: Initial Stage‬‬ ‫ای مرحله تصور كلی از یك پروژه است كه قرار است برای رسیدن به اهداف معی اجارا گاردد‪.‬‬ ‫هر چند ممك است درای مرحله پیدایش عقیده و تصور برای شاروع یاك پاروژه باه ساهولت صاور‬ ‫گیرد اما ضارور باه انكشااف بعادی جهات تشاویق بیشاتر و پیشارفت هاای زیااد تار بارای رسایدن باه‬ ‫مرحله تكمیل نمودن پروژه توسط تیم های مختلف دارد‪.‬‬ ‫‪ .2‬مرحله محالعه و ارزیابی ‪:Study and Evaluation Stage‬‬ ‫بعد از برداشت ابتدایی هر پروژه محالعه و تحلیل بیشتر باالی قیمات پاروژه و منفعات هاای كاه از‬ ‫آن بوجود می آید صور می گیرد‪ .‬قكل از قكول نمودن نهایی پیشنهاد ساروی مقادماتی صاور گرفتاه‬ ‫و برای محالعه امكان پذیری و دوا اقتصادی پروژه یك تخمای ابتادایی تهیاه مای شاود‪ .‬بناابرای بعاد از‬ ‫تصمیم گیری اعمار پروژه نكا ذیل محالعه می شود‪:‬‬ ‫‪ .1‬قابلیت دسترسی به زمی در جاییكه پروژه قرار است اعمار گردد‬ ‫‪ .2‬ضرور های مالی برای تكمیل نمودن پروژه‬ ‫‪ .3‬ضرور ها برای اعمار آن در حال حاضر‬ ‫‪ .4‬استفاده آینده از پروژه‬ ‫‪ .5‬نوع ساختمان كه قرار است اعمار گردد‬ ‫‪ .6‬محالعا زیست محیحی پروژه‬ ‫‪ .7‬برگشت از پروژه‪.‬‬ ‫‪ .3‬مرحله دیزای‬ ‫‪:Design stage‬‬ ‫ای مرحله یكی از مراحل خیلی مهم برای به انجا رساندن پروژه به شامار میارود‪ .‬در ایا مرحلاه‬ ‫سروی های ساحوی ضروری و تحقیقا لز اجرا گردد‪.‬‬ ‫درای مرحله عموما ا تحقیقا ذیل صور می گیرد‪:‬‬ ‫‪ .1‬توپوگرافی ساحه‬ ‫‪ .2‬مقاومت خا‬ ‫‪Page 14‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .3‬موقعیت آ های زیر زمینی‬ ‫‪ .4‬دسترسی به ساحه‬ ‫‪ .5‬دسترسی به مواد ساختمانی و نیروی كاری لز نزدیك به سا حا كار‬ ‫‪ .6‬شرایط اقلیمی محلی‬ ‫هر تغییاراز نقحاۀ نظراقتصاادی كاه باالی قیمات پاروژه تااثیر گاذار باشاد اساساا ا وابساته باه تصامیم‬ ‫گیری ها در مرحله دیزای می باشد كه متعلق به تحقیقا ساحوی و یا ارقـا مارتكط دیگار اسات‪.‬‬ ‫تغییرا بوجود آمده بعد از تصویب مرحله دیزای باعث ازدیاد قیمت پروژه خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ .4‬سپردن به قراردادی برای اعمار ‪:Awarding of contract for project construction‬‬ ‫در ای مرحـله اسناد دقیق ضروری تهیه شده و ای اسناد جم آوری گردیده و مورد ارزیابی قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬در اخیر پروژه به قرار دادی تقدیم می شود كه مد اجرای آن قابل قكاول باشاد‪ .‬برتاری‬ ‫به قراردادی داده می شود كه كارهای مشابه همی پروژه را در گذشته موفقانه اجرا نموده باشد‪.‬‬ ‫‪ .5‬مر حله اعمار پروژه ‪:Project construction stage‬‬ ‫در ای مرحله هماهنگی اعظمی بی ارگان های مرتكط جهت انجا دادن امورا پروژه ضارور‬ ‫می باشد‪ .‬ای مرحله ضرور بسیار زیاد به مدیر پروژه ماهر و فنی دارد‪ .‬بخاطریكاه پاروژه بایاد‬ ‫به شكل مناساب و محاابق باه زماان تصاویب شاده در مرحلاه دیازای اجارا گاردد‪ .‬كاار بایاد از نظار‬ ‫اقتصادی موثر باشد‪ .‬مشك‪ ،‬كه در جریان اعماار پاروژه از اثار تغیارا شارایط سااحوی بوجاود‬ ‫می آید باید به دیزاینر راج گردد تا تغییرا مناسب در دیزای آورده شود‪.‬‬ ‫‪ .6‬مرحله بهره برداری و حفظ و مراقكت ‪: Utilization and Maintenance‬‬ ‫بعد از تحویل دادن مكمل پروژه برای اساتفاده فكتورهاای وابساته باه حفاظ و مارا قكات آن باا یاد باه‬ ‫شااكل درساات بررسای شااود‪ .‬اجاارا ماهیات و شاارایط حفااظ و مراقكاات و تاارمیم پااروژه نشااان دهنااده‬ ‫كیفی ت سااختمان اسات كاه ساكب بوجاود آوردن پا‬ ‫منظار خاو بارای بدسات آوردن پاروژه هاای‬ ‫مشابه جدید می گردد‪ .‬بسیاری از پروژه ها با ت‪،‬ش های زیاد و هزینه های بلناد اعماار مای گردناد‬ ‫ولی مفاد كامل داده نمی تواند زیرا سهولت های دایمی حفظ و مراقكت در آنها تهیه نگردیده اند‪.‬‬ ‫‪Page 15‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫دیاگرا خحی مراحل مختلف اعمار یك پروژه در شكل ذیل نشان داده شده است‪.‬‬ ‫‪ Project construction‬اعـمار پروژه‬ ‫تـیم اعمار ‪Project Construction Team :‬‬ ‫ای یك حقیقت آشکار است كه برای اعماار هار پاروژه باه یاك گارو اشاخا‬ ‫مس ولیت های مشخ‬ ‫‪ .1‬مالك‬ ‫اجرایوی ضرور است‪ .‬لذا تیم اعمار پروژه شامل اشخا‬ ‫و باه یاک تایم باا‬ ‫ذیل اند ‪:‬‬ ‫‪Owner‬‬ ‫‪ .2‬انجنیر ‪ /‬مهندس ‪ /‬مشاور ‪Engineer / Architect / Consultant‬‬ ‫‪ .3‬پیمان كار یا قراردادی ‪. Contractor or Builder‬‬ ‫وظایف هر تیم وابسته به نوع و اندازه كار و روش اجرای كار می با شد‪.‬‬ ‫وظایف هر تیم ‪: Function of each Team‬‬ ‫‪ .1‬مالك ‪: Owner‬‬ ‫‪Page 16‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مالك می تواند یك شخ‬ ‫انفرادی یك گرو یا اشخا‬ ‫به شكلی خصوصی یا به شكل عا باشاند‬ ‫كه سكب پیش بردن و به راه انداخت كار و تهیه نمودن سرمایه برای اجرای كار می شود‪ .‬بعد از تكمیل‬ ‫شدن كار مالك شرایط مناسب بهره برداری و حفظ و مراقكت پروژه را تنظیم می كند‪.‬‬ ‫‪ .2‬انجنیر‪ /‬مهندس ‪ /‬مشاور ‪: Engineer / Architect / Consultant‬‬ ‫می تواند یك شخ‬ ‫انفرادی گرو اشخا‬ ‫و یا یك كمپنی با شد كه امورا تخنیكای پاروژه را تهیاه‬ ‫نموده و به مالك آنرپروژه ارائه می دارد‪.‬‬ ‫انجنیر ‪:Engineer‬‬ ‫یك فرد متخص‬ ‫ومسلکی می باشد كه مس ولیت دیزای اقتصاادی و محتاطاناه را باه عهاده دارد‬ ‫اعمار پروژه تحت نظار او قرار دارد‪.‬‬ ‫ساحۀ فعالیت انجینر قرا ذیل است ‪:‬‬ ‫‪ )a‬تحقیقا سا حوی برای پروژه پیشنهاد شده‬ ‫‪ )b‬تهیه نمودن پ‪،‬ن ها و ترتیب اجرای كارها‬ ‫‪ )c‬تهیه نمودن مشخصا و برآورد احجا اجزای پروژه‬ ‫‪ )d‬دریافت كمیت مواد ساختمانی و قیمت پروژه‬ ‫‪ )e‬فراهم نمودن توافق برای پ‪،‬ن های پروژه از قدر های محلی‬ ‫‪ )f‬نظار‬ ‫كنترول و بازرسی (تفتیش) از كیفیت و پیشرفت كار توسط پیمان كار یا قراردادی‬ ‫‪ )g‬محاسكا احجا كارهای مربوطه اجرا و پرداخت پول به اساس احجا انجا شدۀ کارها‪.‬‬ ‫قیمت پروژه به طور قابل م‪،‬حظه باه اسااس دیازای و مشخصاا لزماه تعیای مای شاود‪ .‬لاذا یاك‬ ‫انجنیر مس ولیت بسیار مهم را به عهده دارد كه قیمت اعمار پروژه را تا حد که ممک به قیمت اصاغری آن‬ ‫برساند‪ .‬او باید چندی طرح و دیزای را امتحاان نماوده از بای آنهاا اقتصاادی تاری و مناا ساب تاری آن را‬ ‫برای پروژه انتخا نماید ‪.‬‬ ‫مشاور ‪:Consultant‬‬ ‫مشاور در ساحه خود یك متخص‬ ‫است‪ .‬مشاور برای پروژه های باا مشخصاا بلناد بارای كماك‬ ‫به مالك و پیمان كار ها جهت اجرای وظایف استخدا می گردد‪ .‬در ادارا دولتی عموما ا رئی‬ ‫انجنیران‬ ‫به حیث مشاور كار می كند‪.‬‬ ‫مهندس ‪:Architect‬‬ ‫‪Page 17‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مهندس یك فرد تخنیكی است‪ .‬او معمولا با پروژه های ساختمانی سرو كار دارد‪ .‬مهندس سااختمان‬ ‫ها را طوری طرح و دیزای می كند كه از فضای قابل دسترس به شكل مناسب استفاده نموده و دیاد بسایار‬ ‫زیكای به ساختمان بدهد‪.‬‬ ‫پیمانكار قراردادی ‪:Builder / Contractor‬‬ ‫در كارهای انجنیری ساختمانی قراردادی می تواند یك شخ‬ ‫انفرادی یاك گارو از اشاخا‬ ‫و‬ ‫یا یك كمپنی باشد كه كار اعمار پروژه را به عهاده مای گیارد‪ .‬او بارای اعماار پاروژه یاك پیشانهاد یاه پاول‬ ‫معی را تقدیم مای كناد‪ .‬در صاور كاه پیشانهادش قكاول گاردد ایا قارارداد باا مالاك پاروژه جهات اجارای‬ ‫كارهااا بااه امضااا م ای رسااد‪ .‬او بای اد مهااار و شایسااتگی لزی ام را داشااته باشااد تااا كااار را محااابق دی ازای و‬ ‫مشخصا لزمه به شكل مناسب آن اجرا نماید ‪.‬‬ ‫مناب) صنعت ساخــتمان ‪Resources of Construction Industry‬‬ ‫مناب صنعت مورد ضرور ساختمان قرار ذیل اند‪:‬‬ ‫‪ )1‬پول ‪Money‬‬ ‫‪ )2‬نیروی كار ‪Man Power‬‬ ‫‪ )3‬مواد ‪Material‬‬ ‫‪ )4‬ماشی آل و تجهیزا ‪Machine and Equipment‬‬ ‫‪ )5‬مدیریت ‪Management‬‬ ‫پول ‪: Money‬‬ ‫پول اولی فقاره ضارور هار پاروژه اسات كاه بایاد قكال از شاروع نماودن كاار تهیاه گاردد‪ .‬جهات‬ ‫پیشرفت مناسب كار پول باید به شكل منظم تأمی گاردد‪ .‬تاأمی نماودن پاول باه شاكل غیار مانظم و ناكاافی‬ ‫سكب به تعویق افتادن كار و ضایعا وقت و انرژی خواهد شد‪ .‬و هم چنان ساكب محارو سااخت مارد از‬ ‫منفعت چشم دوخته به پروژه خواهد شد‪.‬‬ ‫نیروی كار ‪:Man Power‬‬ ‫برای تكمیال نماودن موفقاناه یاك پاروژه نیاروی كاار فنای و غیار فنای هار دو بسایار مهام مای باشاد‪.‬‬ ‫نیروی كاری یكی از شاخ‬ ‫های مهام و قادیمی جهات اجارای افتصاادی پاروژه باه شامار مای رود‪ .‬بارای‬ ‫اجرای موفقانه هر پروژه از كارگر ساده تا كارمندان نظارتی همه ضرور می باشند‪.‬‬ ‫‪Page 18‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مواد ‪: Material‬‬ ‫تخمی شده است كه معمولا برای هر كار یك پاروژه ‪ 50 – 60 %‬قیمات عماومی پاروژه مرباوط‬ ‫به مـواد پروژه می باشد از اینرو تأمی نمودن مواد بایاد محاابق ضارور باه شاكل مانظم و كاافی صاور‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫ماشی آل و تجهیزا ‪:Machines and Equipment‬‬ ‫ب اـرای كـاره اـای ب اـزر‬ ‫ان اـواع مـاشـی اـ آل مخـتـل اـف ب اـرای فـعـالـی اـت هـااـای مخت اـلف ض اـرور‬ ‫می باشد كـه در پـروژه هـای بـزر‬ ‫انتخا آنهـا روی قیـمت و زمان پـروژه و بالی هـر دو فـوق العاده‬ ‫تأثیر گـذار می باشند‪ .‬انجنیار كاه مسا ولیت ماشای آل و تجهیازا را باه عهاده دارد بایاد داناش كاافی در‬ ‫رابحه به ماشی آل نظر به ضرور یك فعالیت خا‬ ‫داشته باشاد و ماشای آل و وساایل را بسایار باه‬ ‫شكل اقتصادی آن انتخا نماید‪.‬‬ ‫مدیریت ‪:Management‬‬ ‫ماادیریت ی اك دسااته بناادی ادارۀ كاال م ای باشااد كااه وظااایف آنهااا پ‪،‬نگااذاری سااازمان ده ای كنتاارول و‬ ‫هماهنگی با استفاده از مناب مختلف جهت رسیدن به هدف خواسته شده می باشد‪.‬‬ ‫راپـور امكان سنـجی ‪:Feasibility Report‬‬ ‫راپور امكان سنجی در جریان مرحله ابتدائی پروژه تهیه می شود‪ .‬راپاور امكاان سانجی پاروژه در‬ ‫بر گیرندۀ نتای تحلیل های اقتصادی و تخنیكی انجا شده برای دوا پروژه می باشاد كاه از نتاای آن مالاك‬ ‫پروژه برای سرمایه گذاری و اجرای پروژه تصمیم می گیرد و پروژه به شاكل مناساب پ‪،‬نگاذاری و اجارا‬ ‫می شود‪ .‬پروژه می تواند محابق مشخصا تخنیكی اقكصادی كه در راپور امكان سنجی ساخته می شاود‬ ‫اجـرا گـردد‪ .‬بعضی اوقا به سكب تأثیر در اجرای كاار تجدیاد نظار باالی قیمات پاروژه ضاروری شامرده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫دیاگرا شیماتیك برای محالعه امكان سنجی‬ ‫‪Schematic Diagram for Feasibility Study Diagram‬‬ ‫فكتورهای كه بالی دوا پروژه تاثیرگذار میكاشد ‪:Factors Affecting the Viability of the project‬‬ ‫‪ )a‬تحلیل تخنیكی‬ ‫‪ )b‬تحلیل مالی‬ ‫‪ )c‬تحلیل اقتصادی‬ ‫‪ )d‬تحلیل ایكولوژیكی‬ ‫‪Page 19‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫تحلیل تخنیكی ‪:Technical Analysis‬‬ ‫دربخش تخنیكی محالعا امكان سنجی روش هاای متنااو از بهتاری‬ ‫تكناالوژی هاا انتخاا‬ ‫گردیاده‬ ‫که در ای محالعا كارهای ذیل اجرا می گردد‪:‬‬ ‫‪ ‬موقعیت ساحه مناسب‬ ‫‪ ‬انتخا نمودن میتود مناسب ساختمان‬ ‫‪ ‬انتخا نمودن تجهیزا مناسب برای اعمار پروژه‬ ‫‪ ‬ترتیب مشخصا مواد ساختمانی‬ ‫‪ ‬تعیی نمودن قابلیت دسترسی به مناب مختلف‪.‬‬ ‫هنگا انتخا نمودن تكنالوژی بسیار مناسب ایمنی كار و تاثیرا‬ ‫تکنالوژی بالی محیط زیست یا بالی‬ ‫محیط اطراف باید در نظر گرفته شود‪.‬‬ ‫آینده تكنالوژی جدید معرفی شده در ساحه ساختمانی‬ ‫‪Future of New Technology Introduced in the Field of Construction‬‬ ‫خصوصیا و مشخصا ذیل در برگیرنده تكنالوژی جدید در عرصه ساختمان می باشد‪:‬‬ ‫‪ )a‬بكلی قیمت هستند‬ ‫‪ )b‬به درجه بسیار بلند خودكار (اتوماتیك) هستند‬ ‫‪ )c‬ضرور به پرسونل آموزش دیده با درجه عالی و مدیریت ماهر و مسلکی دارند‪.‬‬ ‫بناابرای هنگاا انتخاا نماودن تكناالوژی جدیاد بارای پاروژه نكاا باال را بایاد بخااطر داشات کااه‬ ‫سازگاری و توافق تكنالوژی جدید وابسته به اندازه پروژه و مد تما شد آن می باشد‪.‬‬ ‫اهداف مطالعه امكان سنجی‬ ‫‪Objectives of Feasibility Study‬‬ ‫یكی از اهداف بسیار عمده محالعه امكان سنجی عكاار از انتخاا نماودن سااحه ای مناساب بارای‬ ‫اعمارپروژه می باشد‪ .‬معیار هاای انتخاا نماودن سااحه ای مناساب بارای پاروژه از یاك پاروژه تاا پاروژه‬ ‫دیگر فرق می كند‪ .‬اما بحور عمو در هنگا انتخا نمودن ساحه بارای اعماار پاروژه نكاا ذیال را بایاد‬ ‫بخاطر داشت‪:‬‬ ‫‪ ‬قابلیت دسترسی به ساحه‬ ‫‪ ‬مشخصا خا آن و قیمت زمی‬ ‫‪Page 20‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ ‬قابلیت دسترسی به مواد ساختمانی و نیروی بشری نزدیك به ساحه كار‬ ‫‪ ‬مناب ترانسپورتش (انتقال )‬ ‫‪ ‬شرایط محیط زیست در ساحه‬ ‫‪ ‬قابلیت دسترسی به سهولت های دیگر ازقكیل برق و آبرسانی‬ ‫‪ ‬قابلیات دسترس ای بااه ساااحه باارای موقعی ات دهای اماااك رهایش ای مااوقتی باارای كارمناادان و تأس ای‬ ‫وركشا ها برای ترمیم ماشی ال و تجهیزا‬ ‫‪ ‬پذیرش پروژه توسط اشخا‬ ‫محلی‬ ‫قابلیت دسترسی به زمی ‪: Availability of land‬‬ ‫مساحت زمی قابل دسترس برای ساحه ساختمان پیشنهاد شده بایاد باه انادازه كاافی بازر‬ ‫باشاد كاه‬ ‫هم تقاضای فعلی را برآورده بسازد و هم برای توسعه ای آینده ای پروژه مناسب باشد‪ .‬اكثرا ا زمی های كاه‬ ‫برتری دارند مالك آنها دولت می باشد و برای توسعه ای كار قابل دسترسی می باشد‪.‬‬ ‫قابلیت دسترسی به ساحه ‪:Accessibility to the Site‬‬ ‫ساحه مورد نظر باید در تما فصول سال قابل دسترسی باشد و هم چنان ساحه باید به شاهراه های‬ ‫عمومی نزدیك باشد‪.‬‬ ‫قابلیت دسترسی به مواد ساختمانی ‪:Availability of Construction Materials‬‬ ‫اگر مواد ساختمانی تاا فاصاله ‪ 1.5km‬از سااحه سااختمانی قابلیات دساترس باشاد قیمات انتقاال آن‬ ‫اصغری خواهد بود‪.‬‬ ‫قابلیت دسترسی به نیروی بشری ‪:Availability of Manpower‬‬ ‫اگر كارگرهای ساده ای فنی و نیمه فنی به مقدار كافی به ساحه كار نزدیك باشد پ‬ ‫قیمت پروژه‬ ‫به حد زیاد كاهش خواهد یافت‪.‬‬ ‫انتقال ‪:Transportation‬‬ ‫قیمت ترانسپور یكی از بزرگتری فكتورهای است كه بالی انتخاا نماودن سااحه ای سااختمانی‬ ‫تأثیردارد‪ .‬اگر ما ساحه را طوری انتخا كنیم كه فاصله مواد ساختمانی در حدود ‪ 1.5km‬باشد درحقیقات‬ ‫پروژه را بسیار اقتصادی ساخته ایم‪.‬‬ ‫‪Page 21‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫قابلیت دسترسی به سهولت های دیگر ‪: Availability of other facilities‬‬ ‫در موقعیات پااروژه هااای كااه نیااز بااه مصاارف بلنااد آ و باارق داشااته باشااند انتخااا نمااودن ساااحه‬ ‫وابسته به قابلیت دسترسی ای سهولت ها می باشد‪ .‬قیمت پمپ نمودن آ به سااحه و تصافیه آن و هام چناان‬ ‫قابلیت دسترسی به برق همیشه بالی انتخا نمودن ساحه پروژه تأثیر گذار می باشد‪.‬‬ ‫موقعیت پروژه باید طوری باشد كه هرنوع آلودگی زیست محیحی بالی محیط اطراف تأثیر گذار‬ ‫می باشد به حد اصاغری آن باشاد‪ .‬در پهلاوی فكتورهاای باال فكتوراقتصاادی بارای انتخاا نماودن سااحه‬ ‫پروژه یكی از فكتور های مهم دیگر به شمار مای رود‪ .‬اگار شارایط اساسای باال موجاود باشاد پا‬ ‫شارایط‬ ‫اقتصادی ساحا مورد نظر مورد ارزیابی قرارگرفته و تصمیم بالی سااحه گرفتاه مای شاود كاه از لحااظ‬ ‫اقتصادی بسیارموثر باشد‪.‬‬ ‫تحلیل مالی ‪:Financial analysis‬‬ ‫تحلیل مالی محالعه امكان سنجی قرار ذیل به دوگرو تقصیم می گردد‪:‬‬ ‫‪ .1‬ارزیابی قیمت لزمی سرمایوی‬ ‫‪ .2‬مناب مالی‬ ‫‪ .1‬ارزش سرمایوی پروژه ‪: Capital Cost Of Project‬‬ ‫هزینه كه توسط آن تما اجزای پروژه تكمیل شده بتواند بحیث ارزش سرمایوی پروژه شناخته میشود‪.‬‬ ‫تخمای نمااودن ارزش ساارمایوی پااروژه معلومااا اساسای و ضااروری را دررابحااه بااه تحلیال مااالی و دوا‬ ‫پذیری پروژه ایجاد می كند‪ .‬تخمی نمودن ارزش سرمایوی وابسته به عناصر ذیل می باشد‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه مدیریت وانجینری پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت وسرپرستی درجریان اعمار پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه انجینری پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫پرداخت برای تكنالوژی‬ ‫‪‬‬ ‫تجهیزا ساختمانی استفاده شده در پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه مقدماتی وعملیاتی پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه های احتمالی‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه كارپروژه‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه عملیاتی وغیره ‪...‬‬ ‫‪Page 22‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫لیست عناصر بال ممك است از یك پروژه تا پاروژه دیگار تغییار كناد‪ .‬سارمایه كلای محاابق تقسایم‬ ‫اوقا لزمی پروژه ضرور می باشد‪ .‬مجموع تما قیمات جزئیاا پاروژه جما هزیناه كااری و عملیااتی‬ ‫ایده سرمایه مجموعی مورد ضرور پروژه را بوجود آورده میتواند‪.‬‬ ‫هزینه كاری ‪:Working Cost‬‬ ‫مصارف كه برای تداو ضارور هاای مختلاف پاروژه مانناد ماواد خاا یاا ماواد سااختمانی تاامی‬ ‫كننده های سیستم عملیاتی وحفظ ومراقكت وغیره بكار برده می شوند بنا هزینه كاری پروژه یاد میشوند‪.‬‬ ‫هزینه عملیاتی ‪:Operating Cost‬‬ ‫هزینه كه برای ترمیم وحفظ ومراقكت پروژه بعد از تكمیل شدن آن مصرف میشود بنا هزینه عملیاتی‬ ‫یاد می شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬مناب مالی ‪:Sources of Financing‬‬ ‫اساسا ا مناب فند دهی برای پروژه ها به دوكتگوری ذیل صنف بندی میگردد‪:‬‬ ‫‪ ‬مناب داخلی ‪ :Internal source‬برای پاروژه هاای كوچاك از منااب سارمایه دهناده داخلای اساتفاده‬ ‫میگردد‪.‬‬ ‫‪ ‬مناااب خااارجی ‪ :External source‬باارای پااروژه هااای باازر‬ ‫از مناااب ساارمایه دهنااده خااارجی‬ ‫استفاده میگردد‪.‬‬ ‫هزینه پروژه ها اساسا ا توسط قرض های درازمد تامی شده می تواند‪.‬‬ ‫تحلیل اقتصادی ‪:Economical Analysis‬‬ ‫تحلیاال اقتصااادی در مرحلااه محالعااه امكااان ساانجی پااروژه ضااروری ماای باشااد بخاطریكااه تحلیاال‬ ‫اقتصااادی دوا اقتصااادی پااروژه را چیااك وكنتاارول میكنااد‪ .‬طوریكااه دیااده شااده اساات بعضااا پااروژه هااا از‬ ‫نظرتخنیكی امكان پذیراند اما ازنظر اقتصادی اجرای آنها غیر ممك میكاشد‪ .‬امكان سنجی اقتصادی پروژه‬ ‫به یكی از طریقه های ذیل اجرا شده می تواند‪:‬‬ ‫‪ ‬بازگشت به طریقه سرمایه گذاری ‪Return on investment method‬‬ ‫‪ ‬میتود ارزش شكکه ای موجود ‪Net present value method‬‬ ‫‪ ‬میتود اندازۀ منفعت سرمایه ‪Benefit cost ratio method‬‬ ‫‪ ‬میتود برگشت نرخ داخلی ‪Internal rate of return method‬‬ ‫‪ ‬میتود پرداخت دوباره ‪Pay back period method‬‬ ‫‪Page 23‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫تحلیل ایكولوژیكی ‪:Ecological Analysis‬‬ ‫درایا اواخاار تاكیااد هرچااه بیشااتر روی كنتاارول آلاـوده گاای وجاـود دارد‪ .‬اكنااون تاكیااد بیشاتر بااالی‬ ‫تصاافیه فاضاا‪ ،‬و دف ا آن وج اـود دارد كااه سااكب آل اـودگی نگ اـردد‪ .‬پروسااه تصاافیه ای فاضاا‪ ،‬كااام‪،‬ا یااك‬ ‫پروسه پرهزینه می باشد و از مناب مختلف فاض‪ ،‬متفاو باوده و وابساته باه كیفیات وطكیعات فاضا‪،‬‬ ‫می باشد‪ .‬تحلیل ایكولو ژیكی بالی پروژه های بازر‬ ‫كاه اهمیات ایكولاوژیكی مهام دارناد بایاد اجارا گاردد‪.‬‬ ‫مانند پروژه های كیمیاوی دواسازی صنای چر سازی و پروژه های آبیاری وغیره‪.‬‬ ‫هدف و بی طرفی ‪: Objective / Impartiality‬‬ ‫محالعه امکان سنجی پوتانسیل موفقیت یک پروژه را ارزیابی می کناد باه همای دلیال بای طرفای‬ ‫یک فاکتور مهم در اعتكاردهی است که از طرف سارمایه گاذاران و موسساا وا دهناده داده مای شاود‪ .‬باه‬ ‫همی دلیل باید ای کار را به صاور هادف مناد انجاا داد و از یاک روش بای طرفاناه بارای فاراهم کاردن‬ ‫اط‪،‬عاتی که تصمیم ها بر مكنای آن گرفتاه مای شاوند اساتفاده نماود‪ .‬در امکاان سان‬ ‫بایاد فاردی باا تجرباه‬ ‫باشد تا بتواند به درستی هزینه زمان افراد لز و تعیی سرحدا را تخمی بزند‪.‬‬ ‫‪Page 24‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫بخش سو‬ ‫پالنگذاری ساختمانی‬ ‫‪Construction Planning‬‬ ‫معرفی ‪:Introduction‬‬ ‫پ‪،‬نگـذاری یكی از مهمتری بخاـش هاای مادیریت سااختمان مای باشاد‪ .‬باه شاـكل خیلای ساـاده پا‪،‬ن‬ ‫گاـذاری فااـرآیند یااـا پروس اـه ای تصاامیم گیااری ف اـكری درم اـورد خـح اـوط عـمـلیاـاتی آیـن اـده ماای باش اـد‪ .‬بن اـا ا‬ ‫تصمیم گیـری‪ :‬چه كردن؟ چاه وقات انجاا دادن؟ توساـط چاه كسای انجاا دادن؟ و در كجاـا انجاا گارفت ؟‬ ‫بحیث پـ‪،‬ن گـذاری شناخته شده است‪ .‬درمرحله پ‪،‬ن گاذاری پاروژه هاای سااختمانی میتـودهاـای متناـاو‬ ‫مختلـف اجـرای كار محالعه می شود و تصمیم گیری درباره كار به شكل كلی نیست بلكه برای هار قسامت‬ ‫كار راج به وقت شروع كار و وقت تكمیل شادن آن ماـواد كـارگاـر ماشای و تجهیازا لز و همچناان‬ ‫مرتب نمودن دیگر تجهیزا لزمی یاـا ضارور هاـای دیگار سهاـولت هاـای ساـاختمانی از یاـك وقاـت تاـا‬ ‫وقـت دیگر صور می گیرد‪ .‬بنا ا پالن گذاری عبارت از پروسه ای جهت دسترسی به نتدای قابدل مالح ده‬ ‫برای ضرورت های حاضر و نیازمندی های آینده می باشد‪.‬‬ ‫مراحل دخیل در پ‪،‬ن گذاری ‪Steps Involved in Planning‬‬ ‫مراحل دخیل در پ‪،‬ن گذاری مؤثر قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ )1‬شناسایی مشك‪ ،‬احتمالی كه درجریان اجرای كار با آن روبرو خواهیم شد‬ ‫‪ )2‬تعیی نمودن امكان تناو اجرای كار وانتخا پ‪،‬ن لز‬ ‫‪ )3‬تعیی نمودن وقت شروع انتقال مواد به ساحه‬ ‫‪ )4‬تصمیم گرفت وقت تحویل دهی مواد به ساحه‬ ‫‪ )5‬تصمیم گیری درباره كمیت و زمان فعالیت انواع مختلف ماشی آل و تجهیزا‬ ‫‪ )6‬تصمیم گیری درمورد تعداد كارگرهای مختلف واستخدا آنها‬ ‫‪ )7‬تخمی نمودن كمك های مالی اگر ضرور باشد‬ ‫‪ )8‬تخمی نمودن مد اتما پروژه‬ ‫‪ )9‬ارزیابی پ‪،‬ن اتخاذ شده‪.‬‬ ‫‪Page 25‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫اهداف پ‪،‬ن گذاری ‪:Objectives of Planning‬‬ ‫اهـداف اصلی پ‪،‬نگـذاری برای یك پروژۀ ساختمانی عكار از اجـرای كارهـای شـامـل پروژه باه‬ ‫شـكل اقتصادی آن در مد زمان معی و پـول معیـ می باشاـد‪ .‬پاـ‪،‬ن گاـذاری ماؤثر وابساته باه فكتورهاای‬ ‫ذیل می باشد ‪:‬‬ ‫‪ ‬دیزای مناسب هر عنصر پروژه‬ ‫‪ ‬انتخا درست ماشی آل و تجهیزا مناسب برای اجرای فعالیت های شامل در پروژه‬ ‫‪ ‬ایجاد یک وركشا مناسب برای ترمیم نمودن ماشی آل‬ ‫در نزدیكی به ساحه‬ ‫‪ ‬تهیه ای مواد لز حی پیشرفت كار‬ ‫‪ ‬استخدا كاركنان با تجربه ولیق در پروژه‬ ‫‪ ‬تهیه نمودن سهولت های آسایشی برای كارمندان از قكیل ادویه و دیگر سهولت ها‬ ‫‪ ‬تهیه نمودن ایمنی مناسب از قكیال تهویاه مناساب فضاای کاار روشانایی کاافی لكااس کاار و وساایل‬ ‫دفاعی فردی ‪ ...‬وغیره‪.‬‬ ‫اساسا پ‪،‬ن گذاری ‪Principles of Planning‬‬ ‫اساسا پ‪،‬ن گذاری به شكل عمو قرار ذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬پ‪،‬ن باید به زبان ساده باشد و به شكل واض خوانا و قابل فهم باشد‬ ‫‪ ‬پ‪،‬ن باید تحقق گرا و واق بینانه باشد‬ ‫‪ ‬پ‪،‬ن باید انعحاف پذیرباشد‬ ‫‪ ‬پ‪،‬ن باید جام و فراگیر باشد‬ ‫تفاو درانواع پ‪،‬ن گذاری ‪: Deference in Deferent Type of Planning‬‬ ‫تفاو در انواع مختلف پ‪،‬ن گذاری به اساس دو فكتور ذیل بوجود می آید‪:‬‬ ‫‪ ‬روش عملیاتی ‪Mode of operation‬‬ ‫‪ ‬هدف ‪Objective‬‬ ‫وقتی كه اهداف وروش های عملكرد متفاو باشد پ‪،‬ن ها از همدگر فرق می كنند‪.‬‬ ‫مراحل پ‪،‬ن گذاری ‪Stages of planning‬‬ ‫معمول مراحل پ‪،‬ن گذاری قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ -1‬پ‪،‬ن گذاری مقدماتی ( قكلی) ‪:Preplanning‬‬ ‫‪ )a‬در جریان ای پ‪،‬ن گذاری اهداف به شكل واض نوشته می گردد‬ ‫‪Page 26‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ )b‬یك چوكا ( قالب) كار به شكل عمومی از پروژه تنظیم می گردد‬ ‫‪ )c‬مجوز برای ساختمان پروژه اخذ می شود‬ ‫‪ )d‬تحلیل ارزش مفادی اجرا می شود‬ ‫‪ )e‬تحلیل مالی تما ساحه های متناو برای اجرای پروژه اجرا می گردد‪.‬‬ ‫‪ -2‬پ‪،‬ن گذاری تفصیلی ‪:Detailed Planning‬‬ ‫ای مرحله پ‪،‬ن گذاری مراحل ذیل را دربر دارد‪:‬‬ ‫‪ )a‬تهیه نمودن دیزای تفصیلی پروژه‬ ‫‪ )b‬تهیه نمودن و ترسیم كارهای تفصیلی‬ ‫‪ )c‬تهیه نمودن مشخصا رسم ها‬ ‫‪ )d‬تقسیم بندی پروژه به فعالیت های مختلف‬ ‫كنترول ونظار ‪:Monitoring and Control‬‬ ‫‪ )a‬پیشرفت كار پروژه محابق برنامه ای (‪ )Scheduled‬پیشنهاد شده كنترول می گردد‬ ‫‪ )b‬عیار ساخت برنامه ( تقسیم اوقا ) محابق به پیشرفت حقیقی كارها‬ ‫‪ )c‬تهیه نمودن پیش بینی های تجدید نظرشده با توجه به مناب مختلف قابل دسترس‬ ‫انواع پ‪،‬ن گذاری ‪Types of planning‬‬ ‫معمول ا انواع ذیل پ‪،‬ن گذاری تهیه می گردد‪:‬‬ ‫‪ .a‬پ‪،‬ن های دایمی ‪:Standing plans‬‬ ‫ای نـوع پ‪،‬ن هـا به شكل مكرر استفاده می شاوند و شاامل طرزالعمال قاوانی‬ ‫مادیریت و پالیسای هاا‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫‪ .b‬پ‪،‬ن ساده (منفرد) ‪:Single plan‬‬ ‫ای نوع پ‪،‬ن ها برای اجرای یك هدف مشخ‬ ‫به شكل منفرد و برای پروژه های خا‬ ‫دریك زمان نسكتا كوتاه ترتیب می شوند ایا پا‪،‬ن هاا‬ ‫دیزای می گردند‪.‬‬ ‫‪ .c‬پ‪،‬ن ستراتیژیك ‪:Strategic plan‬‬ ‫ای پ‪،‬ن ها وابسته به موضوعا بسیار زیاد می باشند كه ممك تاثیر حیاتی برای پیشرفت سازمان ها‬ ‫داشته باشد‪ .‬درای مقح‬ ‫اقتصاد تكنالوژی و فكتورهای زیست محیحی قابل بحث می باشند‪.‬‬ ‫‪ .d‬پ‪،‬ن اداری ‪:Administrative plan‬‬ ‫ای پ‪،‬ن اکثرا ا برای اجرای اهداف اداری یك پروژه توجه و تمرکز می نماید‪.‬‬ ‫‪Page 27‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مراحل پ‪،‬ن گذاری توسط ارگان های مختلف ‪:Stage of planning by different agencies‬‬ ‫پ‪،‬ن گذاری توسط مالك ‪:Planning by the Owner‬‬ ‫مالك پروژه یك شخ‬ ‫یك گرو یا دولت و ارگان های دولتای مای باشاد‪ .‬مالاك پاروژه ممكا یاك‬ ‫انجینررا بخاطر كنترول و پیگیری پروسه های كاری پروژه در مراحل مختلف استخدا كند‪.‬‬ ‫پ‪،‬ن گذاری توسط قرار دادی ‪:Planning by the contractor‬‬ ‫قراردادی مراحل ذیل را پ‪،‬ن گذاری می كند‪:‬‬ ‫‪ -1‬پ‪،‬ن گذاری مقدماتی ‪Pre tender stage planning‬‬ ‫‪ -2‬پ‪،‬ن گذاری قرارداد ‪Contract stage planning‬‬ ‫‪ -1‬پ‪،‬ن گذاری مقدماتی – پ‪،‬ن گذاری توساط قاراردادی بعاد از دریافات اساناد داوطلكای و پایش از تسالیم‬ ‫دهی ای اسناد را بنا پ‪،‬ن گذاری مقدماتی می گویند‬ ‫پ‪،‬ن گذاری درای مرحله شامل مراحل ذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬محالعه دقیق اسناد داوطلكی ونقشه هاا بارای یاافت كمیات هاربخش كاار محادودیت زماانی و دیگار‬ ‫شرایط كار‬ ‫‪ ‬یافت مقدار مواد مورد ضرور برای بخش های مختلف کار‬ ‫‪ ‬تعیی نمودن قابلیت دسترسی به مواد نزدیك به ساحه كار اگر نیست از كجا باید به شكل اقتصادی‬ ‫تهیه شود؟‬ ‫‪ ‬تعیی نمودن قابلیت دسترسی به كارگر ماشی آل و تجهیزا و دیگر سهولت ها‬ ‫‪ ‬اجراء كار ‪ -‬امتحان نمودن روش اجرای كار باه شاكل دساتی یاا میخاانیكی كاه باه كادا شایوۀ كاار‬ ‫بسیار اقتصادی تما می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬تصمیم گیری بالی مقدار اسناد داوطلكی برای پیشنهاد نمودن‪.‬‬ ‫‪ -2‬پ‪،‬ن گذاری قرارداد ‪: Contract planning‬‬ ‫بعـد از قكـول شـدن پیشنهـاد قـراردادی بالی پ‪،‬ن گـذاری خـود جهـت ضروریا بیشتر تمـركاـز‬ ‫می كند‪ .‬ای مرحـله پ‪،‬ن گذاری را بنا پ‪،‬نگذاری قرارداد یاد می کنناد‪ .‬درایا مرحلاه ای پا‪،‬ن گاذاری از‬ ‫پ‪،‬ن گذاری مقدماتی كام‪،‬ا استفاده صور گرفته و كار با جزئیا و بسیار اقتصاادی بادون كادا تااخیر و‬ ‫بروز مشك‪ ،‬پیش برده می شود‪.‬‬ ‫‪Page 28‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مراحل پ‪،‬ن گذاری قرارداد ‪: Steps in Tender Stage Planning‬‬ ‫پ‪،‬ن گذاری قرارداد مراحل ذیل را دربردارد‪:‬‬ ‫‪ .1‬محالعه ای روش های متناو ساختمان در مرحله مقدماتی و انتخا نمودن شیوۀ بسیار اقتصادی‬ ‫و تصمیم گیری برای قراردادهای فرعی‬ ‫‪ .2‬تعیی نمودن مواد مورد ضرور درهرمرحله ای كار تعیی نمودن مناب تاامی كنناده ای ماواد و‬ ‫مقایسه نمودن قیمت های آنها از مناب تامی كننده ای مختلف‬ ‫‪ .3‬تعیی نمودن كارگر های ساختمانی نظاار كنناده هاا ماشای آل و تجهیازا لزمای و ساهولت‬ ‫های سروی‬ ‫( خدماتی) آنها‬ ‫‪ .4‬پ‪،‬ن گذاری اداره ( دفتر) انتقال كارگران به ساحه وموضوعا مرتكط دیگر‬ ‫‪ .5‬تكمیل نمودن پروگرا كاری هربخش و تصمیم گیری بالی تاریه شروع و ختم هربخش‬ ‫منفعت پ‪،‬ن گذاری برای قراردادی ‪:Advantage of planning to the contractor‬‬ ‫‪ ‬یااك پروگاارا ترساایم شااده ای مناسااب درساااختمان بااا كنتاارول قیماات ماای توانااد از ضااایعا پااول‬ ‫جلوگیری نموده و سكب كمك نمودن به بخش مالی قراردادی گردد‬ ‫‪ ‬محالعه ای جزئیاا كاار بارای ترسایم یاك شاككه یاا بارچاار نشاان دهناده ایا اسات كاه قاراردادی‬ ‫درمورد كار همه چیز را می داند‬ ‫‪ ‬از پروگاارا ترساایم شااده ای قكلاای نیازمناادی كااارگر هفتااه بااه هفتااه از هااربخش عملیاااتی بااه بساایار‬ ‫سادگی محاسكه گردیده می تواند‬ ‫‪ ‬از روی پروگرا تقسیم اوقا های مختلف به سادگی تهیه شده می تواند‪.‬‬ ‫منفعت برای مشتری ‪: Advantages to the client‬‬ ‫توسط پا‪،‬ن گاذاری مشاتری مای فهماد كاه بعاد از چاه انادازه وقات باه منفعات خاود خواهاد رساید‪ .‬و‬ ‫همچنان او می فهمد كه برای چقدر وقت سرمایه گذاری او بدون تولید باقی خواهد ماند‪.‬‬ ‫مراحل ساختمان ‪:Construction Stages‬‬ ‫برای تهیه نمودن پ‪،‬ن پروژه های بزر‬ ‫بخاطر پیشرفت و تكمیل شدن شان آنها را بایاد باه چناد‬ ‫مراحل و یا عملیا كوچك تقسیم نمود‪ .‬مراحال سااختمان نظار باه ناوع پاروژه تقسایما مای گاردد‪ .‬مراحال‬ ‫ساختمان پروژه های مختلف انجینری درذیل نشان داده شده است‪:‬‬ ‫‪ .A‬مراحل یك پروژه شاهراه ‪: Stage of a Highway Project‬‬ ‫‪ .1‬رفت به ساحه ای ساختمان‬ ‫‪Page 29‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .2‬جایگذاری ماشی آل درمحل تعیی شده بالی ساحه كار‬ ‫‪ .3‬آماده ساخت ساحه كار و یا ساختمان‬ ‫‪ .4‬كارهای زمینی شامل‪:‬‬ ‫‪ )a‬كندنكاری‬ ‫‪ )b‬پركاری‬ ‫‪ .5‬اعمار زابرها مانند مجراها عكوری آ‬ ‫وغیره‬ ‫‪ .6‬تهیه نمودن مواد سر‬ ‫‪ .7‬اعمار سر و شانه های (پیاده روها) آن در دوطرف سر‬ ‫‪ .8‬انتقال مواد ساختمانی ازساحه ای ساختمان‬ ‫‪ .9‬انتقال ماشی آل و تجهیزا از ساحه ای ساختمان ‪.‬‬ ‫‪ .B‬مراحل یك پروژه آبرسانی ‪: Stage of Water Supply Project‬‬ ‫‪ .1‬آماده ساخت ساحۀ مخزن‬ ‫‪ .2‬تهیه نمودن مواد ساختمانی به ساحه‬ ‫‪ .3‬كندنكاری تهدا ها‬ ‫‪ .4‬كارهای ساختمانی شامل‪:‬‬ ‫‪ )a‬حفاری چاه عمیق و اعمار مخزن ذخیره ای آ‬ ‫‪ )b‬اعمار پمپ ستیش‬ ‫‪ .5‬تامی نمودن نل های آ‬ ‫‪ .6‬اعمار تانک رسوبی وغیره‪.‬‬ ‫‪ .C‬مراحل اعمار یك دیوار استنادی كانكریتی‬ ‫‪:Stage of Construction of Cement Concrete retaining wall‬‬ ‫‪ .1‬کندنکاری تهدا ‪:‬‬ ‫‪ )a‬کندنکاری میخانیکی‬ ‫‪ )b‬کندنکاری به شکل دستی‬ ‫‪ .2‬نصب نمودن قالب ها‬ ‫‪ .3‬تهیه نمودن کانکریت‬ ‫‪ .4‬مخلوط نمودن کانکریت‬ ‫‪ .5‬ریخت مخلوط کانکریت در قالب ها‬ ‫‪ .6‬پرکاری دوبارۀ عقب دیوارهای استنادی‪.‬‬ ‫‪Page 30‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫پ‪،‬ن گذاری کوتاه مد ‪Short-term Planning‬‬ ‫ای نـوع پ‪،‬ن گـذاری با جزئیا و درساحه انجا می شود و کاربه چندی کار فرعی دیگر تقسیم می شود‪.‬‬ ‫ای نـوع پ‪،‬ن گـذاری بـرای کارهـای درنظـر گـرفته می شاـود کاه تکمیال شادن آنهاا درطای چهاار تاا شاش‬ ‫هفته صور گیـرد‪ .‬درختم هـفته چهـار پـ‪،‬ن گـذاری برای کارهـای باقی مانده دیگر صور می گیرد‪.‬‬ ‫‪Page 31‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫بخش چهار‬ ‫مدیریت ساختمان‬ ‫‪Construction Management‬‬ ‫معرفی ‪:Introduction‬‬ ‫ای یک حقیقت آشـکار است که یک شخ‬ ‫به تنهایی تما امـورا را انجاـا داده نمای تـواناـد لاـذا‬ ‫برای رسـیدن به هـدف خـویش با دیگران روابط برقرارنموده و اتحادیه ها و گارو هاای کااری را ایجااد‬ ‫می نمایند‪ .‬گذشت زمان سكب ایجااد و تولیاد نظریاه هاای مادیریت و ساازماندهی گردیاده اسات‪ .‬لاذا مادیریت‬ ‫یک سازماندهی است که درآن صنف های مختلف مرد برای بوجود آوردن تولیدا باا کیفیات و اقتصاادی‬ ‫با مناب دست داشته ازقكیل سرمایه مواد وتجهیزا باهم یکجا کار می کنند‪ .‬به ای ترتیب‪:‬‬ ‫مدیریت پروژه هنر هدایت و هماهنگی مناب انسانی مواد و مصال در سراسر عمر یک پروژه با‬ ‫استفاده از تخینک های مدرن مدیریت جهت دستیابی باه اهاداف از پایش تعیای شادۀ حادود خادما‬ ‫زمان و کیفیت و رضایت مشارکت قلمداد می شود‪ .‬و یا بصور خل‬ ‫هزیناه‬ ‫‪:‬‬ ‫مـدیـریت هـنـر ترتیـب نمـودن فعـالیـت هاای مختلاف وگارو هاای مارد اسات بارای رسیاـدن باه‬ ‫اهدا ف عمومی‪.‬‬ ‫نیازمندی مدیریت ساختمانی ‪: Necessity of construction management‬‬ ‫به خاطر ایجادنمودن یاک همااهنگی لز دربای ارگاان هاای مرباوط باه پاروژه و کنتارول فعالیات‬ ‫های ذیل مدیریت ضروری است‪:‬‬ ‫‪ ‬تاثیرا اقتصادی بالی قیمت سااختمان باا اتخااذ نماودن شایوه هاای جدیاد اعماار و نظاار بخااطر‬ ‫کنترول ضایعا مواد و کارگر‬ ‫‪ ‬تنظیم نمودن اجرای کارهـا درمـد اصغـری از زمان‬ ‫‪ ‬بلند بردن کیفیت و سـرعت کار با بکارگیـری تجهـیزا وماشیـ آل مـدرن‬ ‫‪ ‬اسااتفاده از شاایوه هااای ماـدرن ماادیریت باارای ایجاااد هماااهنگی باای ارگااان هااای مختلااف و اشااخا‬ ‫مرتكط در پروژه‪.‬‬ ‫اهداف مدیریت ساختمانی در انجینری مدنی‬ ‫‪Objectives of Civil Engineering ConstructionManagement‬‬ ‫اهداف مدیریت ساختمانی قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ )1‬کارباید به شکل مناسب پ‪،‬ن گذاری و سازماندهی گردد‬ ‫‪Page 32‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ )2‬کارباید محابق زمان و قیمت تخمی شده تکمیل گردد‬ ‫‪ )3‬کارباید توسط کارمندان لیق و با تجربه نظار گردد‬ ‫‪ )4‬کارباید محابق مشخصا اجـرا شـود‬ ‫‪ )5‬کارباید بسیار به شکل اقتصادی اجـرا شـود‪.‬‬ ‫وظایف مدیریت ‪:Functions of management‬‬ ‫وظایف مدیریت قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬پ‪،‬ن گذاری ‪Planning‬‬ ‫‪ ‬سازماندهی ‪Organizing‬‬ ‫‪ ‬استخدا ‪Staffing‬‬ ‫‪ ‬هدایت دهی ‪Direction‬‬ ‫‪ ‬کنترول ‪Controlling‬‬ ‫‪ ‬هماهنگی ‪Coordinating‬‬ ‫‪ ‬ارتكاطا ‪.Communicating‬‬ ‫پ‪،‬ن گذاری ‪:Planning‬‬ ‫مدیریت در پ‪،‬ن گذاری باید جوا گوی سوال ذیل باشد‪:‬‬ ‫‪ )a‬چه کردن‬ ‫‪ )b‬چه وقت انجا دادن‬ ‫‪ )c‬چگونه انجا دادن‬ ‫جوا به سوال فوق بنا پ‪،‬ن گذاری یاد می شود‪.‬‬ ‫در پ‪،‬ن گـذاری کارهـای ساختمانی بـا میتـودهـای مختلف اجـرای کـار محالعـه می شـود و تصمیم‬ ‫گیری بالی تمـا کارهـا صور‬ ‫مـواد ماشی‬ ‫آل‬ ‫وتجهیزا‬ ‫نمی گیرد بلکه برای هـر جـزء آن نکا از قكیل تاریه شـروع وختـم‬ ‫کارگر وسـرمایـه مـورد ضرور‬ ‫وغیره باید درنظر گرفته شـود‪.‬‬ ‫وتنظیما برای مقررا سهـولت هـای ساختمانی وقت به وقت باید اجرا شود‪.‬‬ ‫ستراتیژی ‪:Strategies‬‬ ‫یک ستراتیژی تعیی کننده مفهو اساسی اهداف کار و یا سرمایه گذاری می باشد و یاا اینکاه نشاان‬ ‫دهندۀ قصد وهـدف اجرای کار می باشد‪ .‬یک ستراتیژی کوتاه یک پ‪،‬ن بسیار مهم شمرده می شود‪.‬‬ ‫مراحل پ‪،‬ن گذاری پروژه ‪:Steps in project planning‬‬ ‫‪Page 33‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫در پ‪،‬ن گـذاری پروژه عمومـا ا مراحل ذیل تشخی‬ ‫و درنظر گرفته می شود‪:‬‬ ‫‪ )1‬تعیی نمودن اهداف پروژه با کلما ساده ومعیی‬ ‫‪ )2‬تعیی اهداف میانه برای رسیدن به هدف نهایی‬ ‫‪ )3‬توسعه و پیش بینی نمودن راه های رسیدن به هدف‬ ‫‪ )4‬ارزیابی نمودن مناب سازمانی از قكیل سـرمایه مدیریت وسیستم های عملیاتی برای انجاا فعالیات‬ ‫ها وهم چنان تعیی نمودن امکان پذیری وغیر امکان پذیری‬ ‫‪ )5‬سازگاری وتوافق با پالیسی های کمپنی‬ ‫‪ )6‬تصمیم گیری بالی پ‪،‬ن های طرح شده‪.‬‬ ‫سازماندهی ‪:Organizing‬‬ ‫ای بخش مدیریت مس ول ایجاد نماودن یاک سیساتم تواناا بارای انجاا یاافت فعالیات هاای پا‪،‬ن شاده‬ ‫وتعیی نمودن مس ولیت ها برای هرفرد استخدا شده درسازمان می باشد‪ .‬نوع ساازماندهی وابساته باه ناوع‬ ‫وحجـم کار ومیتودهـای اجـرای کار می باشـد‪.‬‬ ‫یک کمپنی بزر‬ ‫ممک یک سازمانـدهی بسیار درسـت به ضمیمۀ پیشنهـاد پ‪،‬ن گذاری دیزای‬ ‫طراحی قیمت دهای تهیاه نماودن وغیاره داشاته باشاد‪ .‬درکمپنای هاای قاراردادی کوچاک انجینار مادیریت‬ ‫هردو بخش اداری وساحوی را به عهده دارد‪.‬‬ ‫سااختار ساازماندهی بایاد بسایار سااده و تاا حاد امکاان دیاردوا باشاد‪ .‬یاک شاخ‬ ‫بایاد همیشاه یاک‬ ‫مس ول بالی خویش داشته باشد وهم چنان یک مس ول باید پن تاا هفات نفار زیردسات خاود داشاته باشاد کاه‬ ‫مستقیما مس ولیت آنها را به عهده دار باشد‪.‬‬ ‫استخدا ‪: Staffing‬‬ ‫دریک سازمان ساختمانی انتخا واستخدا اشخا‬ ‫صادق بارای کارهاای مختلاف بایاد بسایار باه‬ ‫دقت انجا گیرد تا کارها محابق پ‪،‬ن تکمیال گاردد‪ .‬ایا بخاش مادیریت تنهاا وابساته باه اساتخدا کارمنادان‬ ‫برای کارهای مختلف نكاوده بلکاه عا‪،‬وه براساتخدا مسا ولیت خادما آموزشای اشاخا‬ ‫را نیاز باه عهاده‬ ‫دارد‪ .‬چااون کارمناادان اسااتخدا شااده بایااد مشااک‪ ،‬پیچیااده تاار را و راه حاال هااای مناسااب ومس ا ولیت هااای‬ ‫بزرگتر را بیاموزند‪.‬‬ ‫‪Page 34‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫هدایت ‪:Directing‬‬ ‫ای بخش مدیریت با مسائل انگیزه دهی راهنمایی نظاار وسرپرساتی و رهكاری کارمنادان یاک‬ ‫وایجااد نماودن ارتكااط ماؤثر بای کارمنادان وتاایم‬ ‫ساازمان را باه عهاده دارد‪ .‬ایا بخاش مای تواناد باا تاسای‬ ‫مدیریتی برای توسعه پ‪،‬ن و پروگرا لزمی بدست آید‪.‬‬ ‫کنترول ‪:Controlling‬‬ ‫ای بخش مدیریت وظیفه بازبینی وکنترول پیشرفت های بدست آمده درمقایسه با پروگرا پ‪،‬ن شده‬ ‫کمكودا درساحه و راه های حل و چاره سازی آنرا به عهده دارد‪.‬‬ ‫و تشخی‬ ‫درکارهای ساختمانی اهداف کنترول قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬چیک وکنترول کیفیت کار کارباید محابق زمان تعیی شده اجرا شود‬ ‫‪ ‬کنتارول استفاـاده ازماشاای آل و تجهیاـزا‬ ‫ماـواد وکارگاـران بخاطاـر جـلـوگیاـری از ضااایعا‬ ‫وقت آنها‬ ‫‪ ‬کنترول هزینه و مصرف بالی هربخش کار کارباید محابق هزینه تخمی شده تکمیل شود‪.‬‬ ‫مراحل پروسه کنترول ‪:Steps in control process‬‬ ‫‪ o‬ایجاد هدف ستندرد دریک دوره از زمان‬ ‫‪ o‬محاسكه اجرای کار دربرابر ستندرد که درمرحله اول تنظیم می شود‬ ‫‪ o‬تشخی‬ ‫و شناسائی انحراف از هدف‬ ‫‪ o‬تصحی محاسكا ‪.‬‬ ‫هماهنگی ‪:Coordinating‬‬ ‫ای بخش مدیریت وظیفه هماهنگ ساخت و نزدیک ساخت فعالیت های کارمندان مختلف یا گرو‬ ‫هااای مختلااف را باارای رساایدن بااه هاادف عمااومی بااه عهااده دارد‪ .‬در سااازمان هااای ساااختمانی فعالیاات هااای‬ ‫بسیارزیاد به هم مرتكط وبه هم وابسته درعی وقت اجرا می شوند‪ .‬ماث‪ ،‬در کاار آها کانکریات ضاروری‬ ‫اساات کااه مخلااوط نمااودن کانکریاات نكایااد قكاال از تکمیاال شاادن ساایخكندی شااروع شااود‪ .‬درکارهااای باازر‬ ‫ساختمانی ازای قسم فعالیت های به هم مرتكط بسیار زیاد است کاه بارای رسایدن باه هادف مشاخ‬ ‫نیازباه‬ ‫هماهنگی محتاطانه دارد‪.‬‬ ‫اقتصاد درساختمان ‪:Construction Economy‬‬ ‫اقتصاااد در ساااختمان میتوانااد توسااط دیاازای مناسااب ونظااار درساات تااامی شااود وقاارار ذیاال بااه‬ ‫دوکتگوری صنف بندی میگردد ‪:‬‬ ‫‪Page 35‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .A‬درسح دیزاینر‪ /‬انجینر‬ ‫‪ .B‬درسح قراردادی‬ ‫‪ .A‬درسح دیزاینر ‪ /‬انجینیر ‪At the level of designer / Engineer‬‬ ‫یک دیزاینر یا انجینر می تواند بصور ذیل اقتصاد ساختمان را مؤثر سازد‪:‬‬ ‫‪ ‬استفاده مکرر از قالب ها‪ :‬دیزای ساختمان باید طوری باشد که ازعی قالب به شکل مکرر اساتفاده‬ ‫شده بتواند‬ ‫‪ ‬دیزای ساده‪ :‬دیزای ساختمان باید تاحد ممک ساده باشد‬ ‫‪ ‬ضرور ماشی آل وتجهیزا کم باشد‪ :‬دیزای ساختمان بایاد طاوری باشاد کاه بارای اجارای آن‬ ‫کمتری تجهیزا وماشی آل ضرور باشد‬ ‫‪ ‬ضرور کم به نیروی کاری‪ :‬دیزای ساختمان باید طاوری باشاد کاه بارای اعماار آن نیااز باه کادا‬ ‫ماشی وتجهیزا خا‬ ‫نكاشد وهم چناان باه نیاروی کااری خیلای کام ( اصاغری) ضارور داشاته‬ ‫باشد‬ ‫‪ ‬استفاده از مواد محلی‪ :‬تا حد امکان باید بارای اعماار سااختمان از ماواد محلای اساتفاده شاود تاساكب‬ ‫کاهش قیمت ساختمان شود‬ ‫‪ ‬زبان مشخصا ‪ :‬مشخصا که به قراردادی داده مای شاود بایاد مکمال وباه زباان سااده نوشاته شاده‬ ‫باشد ونتای قابل توق از قراردادی باید مشخ‬ ‫باشد‬ ‫‪ ‬نظار درست‪ :‬نظار کارباید توسط ناظرهای با تجربه وکسانی که مشک‪ ،‬پاروژه را بفهمناد و‬ ‫برای حل یک مشکل تصمیم گرفته بتوانند صور گیرد‪.‬‬ ‫‪ .B‬درسح قراردادی ‪: Ate the level of contractor‬‬ ‫قراردادی می تواند پروژه را روی جنكه های ذیل کنترول کند‪ .‬قكل از پیشنهاد قراردادی باید جنكاه‬ ‫های ذیل را که بالی قیمت پروژه تاثیرزیاد دارد به دقت محالعه نماید‪:‬‬ ‫‪ .1‬توپوگرافی ساحه‬ ‫‪ .2‬جیولوجی ساحه‬ ‫‪ .3‬شرایط اقلیمی ساحه‬ ‫‪ .4‬مناب مواد ساختمانی وقابلیت دسترسی به آن‬ ‫‪ .5‬دسترسی به ساحه‬ ‫‪Page 36‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .6‬دسترسی به کارمندان‬ ‫‪ .7‬خدما محلی از قكیل مواد سوخت انرژی برق و آ‬ ‫‪ .8‬سهولت های بودوباش برای کارمندان‬ ‫‪ .9‬سهولت های ذخیره سازی برای مواد وتجهیزا درساحه‬ ‫‪ .10‬استفاده متناو از تجهیازا سااختمانی موثریات وظرفیات بسایار زیااد باا قیمات عملیااتی کام باالی‬ ‫پروژه دارد‬ ‫‪ .11‬تهیاه نمااودن خاادما سااهولت هااا و حفااظ ومراقكاات تجهیاازا نزدیااک بااه ساااحه کااار وسااهولت هااای‬ ‫ارتكاط بی مرکز فرماندهی واشخا‬ ‫‪ .12‬ایجاااد جلسااا دوره یای باای اشااخا‬ ‫کلیدی پروژه‬ ‫کلیاادی قاارادادی وانجینااری باارای حاال نمااودن مشااک‪ ،‬در‬ ‫اجرای کار‬ ‫نقش مدیریت ساختمان ‪: Role of Construction Management‬‬ ‫تا گذشاته هاای نزدیاک تماا پاروژه هاای انجیناری مادنی روی نیاروی کاارگر متمرکاز باود‪ .‬در آن‬ ‫روزها مدیریت تاثیر بیشتر باالی بکاارگیری مناساب نیاروی کااری جهات بدسات آوردن پیشارفت وتوساعه‬ ‫کارمحلو باا بهتاری روش اقتصاادی آن باود‪ .‬حاال یاک پاروژه باه شاکل گارو از فعالیات هاای کاه بااهم‬ ‫ارتكاط دارند کنترول می شاود‪ .‬بارع‪،‬وه اساتفاده از ماشای آل وتجهیازا جدیاد در عرصاه سااختمان کاه‬ ‫سكب بلند بردن کیفیت کار وکاهش وقت اعمار آن می گردد نیز جزمدیریت ساختمان می باشد ‪.‬‬ ‫‪Page 37‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫بخش پنجم‬ ‫زمان بندی‬ ‫‪SCHEDULING‬‬ ‫معرفی ‪: Introduction‬‬ ‫تمااا کارهااای ساااختمانی ترکیكاای از چناادی فعالیاات ماای باشااد کااه معمااولا بااا آماااده سااازی وتنظاایم‬ ‫نمودن ساحه شروع می شود‪ .‬بعد از تهیه نمودن ساحه تهدا ها ساختمان هاای فرعای سااختمان هاای‬ ‫اصلی و فعالیت های دیگر اجرا می شود‪ .‬به احتمال زیاد شاید آخری فعالیت هاا تخریاب نماودن سااختمان‬ ‫های موقتی دورکردن ماشی های ساختمانی و پاک کاری ساحه باشد‪ .‬فعالیت هاا باا پیشارفت کاار افازایش‬ ‫یافته وبا به پایان رسیدن کار کاهش می یابد‪.‬‬ ‫برای اعمار نمودن یک تعمیر کوچک ترتیب عمومی فعالیت ها قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬کارهای زمینی وکندنکاری‬ ‫‪ ‬عایق کاری وکانکریت ریزی‬ ‫‪ ‬کارهای عایق رطوبت‬ ‫‪ ‬تهیه نمودن آه کانکریت در تهدا ‪RCC‬‬ ‫‪ ‬خشت کاری ساختمان اصلی‬ ‫‪ ‬کارهای زمینی وپرکاری‬ ‫‪ ‬کارهای بهداشتی‬ ‫‪ ‬تهیه نمودن پنل های دروازه‬ ‫‪ ‬سیه بندی پوشش‬ ‫‪ ‬انداخت قشر کانکریتی درپوشش‬ ‫‪ ‬پ‪،‬سترکاری‬ ‫‪ ‬کف سازی‬ ‫‪ ‬کارهای برق کشی‬ ‫‪ ‬نصب تجهیزا بهداشتی‬ ‫‪ ‬رنگمالی وسفید کاری‬ ‫‪ ‬رنگمالی دروازه ها وکلکی ها‬ ‫‪ ‬پاک کاری ساحه‬ ‫‪Page 38‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫زمان بندی ‪: Scheduling‬‬ ‫زمان بندی برای اعمار یک پروژه عكار از یک نمایش گرافیکی اسات کاه تغییار سارعت اعماار‬ ‫را با تاریه شروع وختم هر فعالیت وهم چنان ترتیاب وارتكااط بای عملیاا هاای مختلاف را دریاک پاروژه‬ ‫نشان می دهد‪ .‬بنابرای زمان بندی عكار از یک تقسیم اوقا است برای اجرای یاک پاروژه جهات تعیای‬ ‫نمودن زمان معیی برای هرفعالیت ساختمانی جهت تکمیل شدن کار‪.‬‬ ‫استفاده از زمان بندی ‪: Uses of Scheduling‬‬ ‫استفاده از زمانكندی قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ )1‬کمیات کاار باه شاامول کاارگر ماواد تجهیاازا‬ ‫وپاول لزمای درهرمرحلاه کااار مای تواناد توسااط‬ ‫زمان بندی معیی گردد‬ ‫‪ )2‬پیشرفت حقیقی کارکه می تواند وقت به وقت توسط زمان بندی چک وکنترول شود‬ ‫‪ )3‬پروژه می تواند توسط زمان بندی به طریقه سیستماتیک اجرا شود ‪.‬‬ ‫منفعت زمان بندی ‪: Advantage of Scheduling‬‬ ‫‪ ‬با محالعه زمان بنـدی میتودهای متناو اجارای کاار محالعاه شاده وروش بسایار اقتصاادی انتخاا‬ ‫می شود‬ ‫‪ ‬زمااان بناادی یااک تصااویر شاافاف از کمیاات ونوعیاات مااواد نیااروی کاااری وتجهیاازا لزماای را‬ ‫درمراحل مختلف اجرای کار نشان می دهد‬ ‫‪ ‬با معلو بودن زمان شروع هرفعالیت ترتیب نمودن منااب کاافی مثال نیاروی کااری ماواد پاول‬ ‫وتجهیزا می توانند توسعه داده شود‬ ‫‪ ‬پیشرفت حقیقی هرفعالیت می تواند توسط زمان بندی محابق به پروگرا کنترول شود‬ ‫‪ ‬زمان مجموعی تکمیل شدن کار می تواند از زمان بندی معلو شود‬ ‫‪ ‬آخری ومهمتری منفعت زمان بندی ای است که کار می تواند بسیار به شاکل ماؤثر وبادون ضاای‬ ‫شدن وقت ودیگر مناب اجرا گردد‬ ‫تهیه زمان بندی ساختمان ‪: Preparation of Construction Scheduling‬‬ ‫پروسیجر تهیه نمودن زمان بندی ساختمان قرارذیل است ‪:‬‬ ‫‪ .1‬کار یا پروژه به چندی عملیا تقسیم شده وارتكاط بی عملیا مختلاف محالعاه مای گاردد و بعاد از‬ ‫محالعۀ دقیق ارتكاطا‬ ‫‪Page 39‬‬ ‫تصمیم بالی ترتیب عملیا گرفته می شود‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .2‬کمیت کار مربوط به هرکدا از فعالیت ها معی می شود‬ ‫‪ .3‬زمان لزمی برای تکمیل شدن هرفعالیت تعیی می شود ‪.‬‬ ‫صنف بندی زمان بندی ‪: Classification of Scheduling‬‬ ‫زمان بندی یا تقسیم اوقا نظر به ضرور به گرو های مختلف قرارذیل صنف بندی می شود ‪:‬‬ ‫‪ ‬زمان بندی ساختمانی‬ ‫‪ ‬زمان بندی مواد‬ ‫‪ ‬زمان بندی کارگر‬ ‫‪ ‬زمان بندی تجهیزا‬ ‫‪ ‬تقسیم اوقا کنترول‬ ‫‪ ‬تقسیم اوقا سازماندهی‬ ‫‪ ‬تقسیم اوقا مختصر ( مجموعه)‬ ‫زمان بندی ساختمانی ‪: Construction Scheduling‬‬ ‫برای اجرای فعالیت های مختلاف جهات تکمیال شادن یاک پاروژه قكال از تهیاه نماودن تقسایم اوقاا‬ ‫ساختمانی معلوما ذیل باید معلو باشد ‪:‬‬ ‫‪ o‬فعالیت های مختلف دریک پروژه ای بخصو‬ ‫‪ o‬مقدارکار درهرفعالیت‬ ‫‪ o‬واحد محاسكه‬ ‫‪ o‬سرعت پیشرفت یا سرعت تکمیل شدن کار محابق به وضعیت جوی‬ ‫‪ o‬تعداد لزمی کارگرها‬ ‫‪ o‬تاریه شروع وختم کار‬ ‫‪ o‬نا‬ ‫موقعیت ومالک پروژه‬ ‫تقسیم اوقا استفاده ازتجهیزا ‪: Equipment use of Schedule‬‬ ‫عكار از تصمیم گیری برای نوعیت تعداد وتاریه تجهیزا مشخ‬ ‫کاه ضارور یاک پاروژه‬ ‫است می باشد‪ .‬زمان بندی تجهیزا باید قكل از شروع هرپاروژه ترتیاب شاود‪ .‬هادف از ترتیاب نماودن ایا‬ ‫زمان بندی عكار از استفاده اعظمی از تجهیزا که درساحه موجود می باشاند وبیارون سااخت آنهاا بعاد‬ ‫از تکمیل شدن کار آنها می باشد ‪.‬‬ ‫‪Page 40‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫زمان بندی نیروی کاری ‪: Labor Schedule‬‬ ‫هدف ای زمان بندی عكار از تصمیم گیری برای تعداد کارگران مسلکی وغیر مسلکی کاه بارای‬ ‫اجرای فعالیت های مختلف درزماان هاای مختلاف ضارور یاک پاروژه مای باشاد‪ .‬یاک زماان بنادی ماوثر‬ ‫هزینۀ نیروی کار را کاهش داده ومی تواند به اساس تقسیم اوقا مرتكۀ ساختمانی تهیه شود ‪.‬‬ ‫زمان بندی مواد ‪:Material Schedule‬‬ ‫ای زمان بنادی بایاد باا شاروع وپیشارفت کارتهیاه شاود‪ .‬وهام چناان مای تواناد از روی زماان بنادی‬ ‫ساختمانی تهیه شود‪ .‬درصور ذخیره ساخت مواد درساحه برای مد زیاد احتمال ا در کیفیت ماواد تغییار‬ ‫آمـده و کیفیت آن روبـه زوال می گـذارد‪ .‬مث‪ ،‬سمنـت بعاد از ماد ‪ 6‬مااه ذخیاره‬ ‫‪ 50‬از مقااومتش کاساته‬ ‫می شود ‪.‬‬ ‫زمان بندی مالی ‪:Financial Schedule‬‬ ‫تخمی نمودن مقدار پول مورد ضرور کاه مالاک یاا قاراردادی بایاد تهیاه کناد مای تواناد از زماان‬ ‫بندی ساختمانی تهیه شود ‪.‬‬ ‫کنترول پروژه ‪: Project control‬‬ ‫درجـریـان مـراحـل اعـمـار هـر پـروژه نـیاز بـه نـظـار وکـنـتـرول درسـاـت ومـناـاسب را دارد‬ ‫و جزئیا ونوع نظار نظربه نوع پروژه فرق می کند ‪.‬‬ ‫کنترول قیمت ساختمان ‪:Construction Cost Control‬‬ ‫درهرساحه قیمت یک فکتور مهم می باشد‪ .‬بنابرای کنتارول قیمات بایاد درتماا ماد اعماار یاک‬ ‫پااروژه صااور گیاارد‪ .‬راه هااای مقاادماتی باارای رساایدن بااه اقتصااادی تااری قیماات اعمااار یااک پااروژه پاا‪،‬ن‬ ‫گذاری ونظار پروژه است‪ .‬دریک پروژه قراردادی ممکا اسات ضارر ویاا ضاایعا را باه دلیال ذیال‬ ‫متحمل شود‪:‬‬ ‫‪ )1‬پیشنهاد قیمت پائی‬ ‫‪ )2‬نداشت دانش کافی درمورد کار‬ ‫‪ )3‬افزایش قیمت مواد‬ ‫‪ )4‬افزایش دستمزد کارگر‬ ‫‪ )5‬نظار ضعیف از کار‬ ‫‪Page 41‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫روش های زمان بندی ‪: Methods of Scheduling‬‬ ‫زمـان بنـدی می تـوانـد بـا روش هـای مخـتـلاـف اجـاـرا گـاـردد کـاـه وابسـاـته باـه وسـعاـت پـاـروژه‬ ‫می باشد‪ .‬معمولا روش های ذیل مورد استفاده قرار می گیرد‪:‬‬ ‫‪ .a‬چار میله ئی ‪Bar Chart or Gant Chart‬‬ ‫‪ .b‬چار مایلستون ‪Mileston Chart‬‬ ‫‪ .c‬تحلیل شكکه ‪Network Analysis‬‬ ‫چار میله ئی ‪: Bar Chart‬‬ ‫بارچار یک نمایش گرافیکی ازتکمیل شادن فعالیات هاای مختلاف دریاک پاروژه اسات‪ .‬ایا شایوه‬ ‫نمایش فعالیت ها توسط هینری گانت (‪ ) Henry Gant‬در حدود ‪ 1919‬معرفی گردید‪.‬‬ ‫یااک بارچااار مشااتمل از یااک کوردینااا دومحااوری میكاشااد‪ .‬فعالیاات هااا بااالی محااور ‪ y‬و زمااان‬ ‫لزمی برای تکمیال شادن هرفعالیات باالی محاور ‪ x‬نماایش داده میشاود‪ .‬هار میلاه یاک فعالیات مشاخ‬ ‫را‬ ‫نشاان مای دهاد‪ .‬شاروع وخاتم هاار میلاه شاروع وخاتم هار فعالیات را نشااان مای دهاد‪ .‬طاول میلاه وقات مااورد‬ ‫ضرور برای اجرای یک فعالیت را نشان میدهد‪.‬‬ ‫سمكول های استفاده شده در چار میله ئی ‪:Symbols used in bar charts‬‬ ‫در بار چار عموما سمكول های ذیل استفاده میشود‪:‬‬ ‫‪ )1‬پروگرا پ‪،‬ن شده با خط ضخیم نشان داده می شود‬ ‫‪ )2‬پیشرفت حقیقی کار توسط (‪ )Hitched line‬نشان داده می شود‬ ‫‪ )3‬شروع وختم پ‪،‬ن توسط خط کوچک عمودی نشان داده می شود‬ ‫‪ )4‬ارتكاط ووابستگی بی یک فعالیت وفعالیت دیگر توسط خط نقحه چی عمودی نشان داده میشود‬ ‫شکل‪ :‬سمكول های استفاده شده در بارچار‬ ‫‪Page 42‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مراحل تهیه نمودن یک بارچار ‪:‬‬ ‫در تهیه نمودن بارچار مراحل ذیل را باید درنظر گرفت‪:‬‬ ‫‪ ‬تقسیم نمودن پروژه به فعالیت های مختلف تاحد امکان‬ ‫‪ ‬لیست نمودن فعالیت ها‬ ‫‪ ‬تعیی نمودن ارتكاط ووابستگی بی فعالیت ها‬ ‫‪ ‬ترتیب نمودن فعالیت ها به شیوه سیستماتیک‬ ‫‪ ‬تعیی نمودن کمیت کار وزمان مورد ضرور جهت اجرای آن‬ ‫‪ ‬ترسیم بارچار با مقیاس مناسب‬ ‫مثال‪ :‬برای اعمار دیوار استنادی ‪ RCC‬زمان مورد ضرور برای اجرای هرفعالیت قرارذیل تخمی شده‬ ‫است بار چار آنرا تهیه نموده ومد اقتصادی پروژه را دریافت نمائید‪:‬‬ ‫شماره‬ ‫بخش های کاری‬ ‫زمان مورد ضرورت به هفته‬ ‫‪1‬‬ ‫پاک کاری ساحه‬ ‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کندنکاری تهدا‬ ‫‪20‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نصب نمودن قالب ها‬ ‫‪15‬‬ ‫‪4‬‬ ‫تهیه نمودن سیه ها‬ ‫‪10‬‬ ‫‪5‬‬ ‫نصب نمودن سیه ها درجایشان‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫کانکریت ریزی وتکمیل نمودن‬ ‫‪12‬‬ ‫‪7‬‬ ‫دور نمودن تجهیزا وپاک کاری ساحه‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Ô ãÇÑå‬‬ ‫‪åÇÝÚÇáí Ê‬‬ ‫‪1‬‬ ‫̃‪Ó ÇÍ å ˜ ÇÑí Ç‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Ê åÏÇÈ ˜ äÏä˜ ÇÑí‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪È äÏí ÞÇáÈ‬‬ ‫‪åÇÓ í Î äãæÏä Î ã‬‬ ‫‪Ó í Î È äÏí‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Ñí Òí ˜ Çä˜ Ñí Ê‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Ê Ì åí ÒÇÊ ÇäÊ ÞÇá‬‬ ‫‪Page 43‬‬ ‫‪åÝÊ å 10‬‬ ‫‪åÝÊ å 10‬‬ ‫‪åÝÊ å 10‬‬ ‫‪åÝÊ å 10‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫محدودیت های بارچار ‪:Limitation of bar chart‬‬ ‫با آنکه بارچار دارای ساختار ساده وقابل فهم است وبرای زمان بندی استفاده وسای دارد محادودیت هاای‬ ‫ذیل را نیز دارا میكاشد‪:‬‬ ‫‪ ‬برای یک پروژه کوچک استفاده ای بهتر دارد‬ ‫‪ ‬بارچار پیشرفت حقیقی کار رانشان داده نمی تواناد‪ .‬لاذا پیشارفت حقیقای کاار نمای تواناد باه شاکل‬ ‫مشخ‬ ‫نشان داده شود‬ ‫‪ ‬از بارچار دانست پیشرفت اعظمی وپیک برای تکمیل شدن کار ممک نمی باشد‬ ‫‪ ‬نقحه تاخیر درکارها پیدا شده نمی تواند تا اینکه زمان تعیی شده تما شود وکار باقی بماند‬ ‫‪ ‬فعالیت های بحرانی در یک پروژه را نشان داده نمی تواند‬ ‫‪ ‬نتیجه که ازبارچار بدست می آید فقط احتمالی است‪.‬‬ ‫چارت مایلاتون ‪: MILESTONE CHARTS‬‬ ‫ای شکل تغییر یافتاه بـارچاـار اسات ‪ .‬درمایلساتون چاار بارای هرفعالیات کاه قارار اسات اجارا‬ ‫شـ ود کلید رویداد های معیی درنظر گرفته شده است‪ .‬کاه ایا کلیاد رویاداد هاا را مایلساتون (‪)Milestone‬‬ ‫می نامند وتـوسـط دایـره یـا مرب نشان داده می شود‪ .‬ایـ رویاـداد هاـا مای تواناد باه ساـادگی درباالی میلاه‬ ‫اصلی نمـ ایش داده شده و تشخی‬ ‫شود‪ .‬وقتی که یک فعالیت به چندی کلید رویداد تقسایم شاود هررویاداد‬ ‫( حادثه) می تواند درجریان پیشرفت کار تشخی‬ ‫شود ‪ .‬مایلستون ها وقای پروژه می باشند‪ .‬معمول وقای‬ ‫مهم پروژه را در برنامه پروژه نشان می دهند و آنرا در حی مد اجرای پروژه پاروژه کنتارل مای کنناد‪.‬‬ ‫از جمله مایلستون های مهم می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪ ‬اعحا قرارداد ‪Contract Award‬‬ ‫‪ ‬اع‪،‬ن برای اقدا‬ ‫‪Notice to Proceed‬‬ ‫‪ ‬تاریه شروع طراحی و تاریه پایان طراحی ‪Design Start and Design Finish Dates‬‬ ‫‪ ‬تاریه شروع ساخت و ساز ‪Construction Start Date‬‬ ‫‪ ‬تاریه اتما قرارداد مورد نیاز ‪Contract Required Completion Date‬‬ ‫‪ ‬تکمیل ساخت و ساز ‪Construction Completion‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Page 44‬‬ ‫تاریه اشغال مستفید شونده ‪Beneficial Occupancy Date‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫معمول مایلستون ها مد زمان برابر یا صفر دارناد‪ .‬باا ایا حاال برخای از نار افزارهاای برناماه‬ ‫ریزی پروژه مایلستون باا ماد بزرگتار از صافر را نیاز شاامل مای شاوند‪ .‬در ایا صاور ایا انتاروال‬ ‫شامل وقای مهمی از پروژه است ‪.‬‬ ‫محدودیت های مایلستون چار ‪: Limitation of milestone charts‬‬ ‫با آنکه به کمک مایلستون چار نظربه بارچاار مای تاوانیم باالی پاروژه کنتارول بهتاری داشاته‬ ‫باشیم اما محدودیت های ذیل نیز موجود است ‪:‬‬ ‫‪ o‬وابستگی بی مایلستون ها غیر ممک میكاشد‬ ‫‪ o‬ارتكاط بی دو مایلستون مشخ‬ ‫با یک فعالیت فقط توساط مایلساتون چاار معلاو مای شاود‬ ‫اما ارتكاط بی مایلستون ها در فعالیت های مختلف نشان داده شده نمی تواند‪.‬‬ ‫توسعه وایجاد شبکه ‪: Development of Network‬‬ ‫برای رف کمكود ومحدودیت های مایلستون چار‬ ‫سیساتم شاكکه معرفای گردیاد ‪ .‬محادودیت هاای‬ ‫اصلی مایلستون چار فقدان قابلیت نمایش ارتكاط میان دو مایلستون است‪ .‬که ای محدودیت با استفاده از‬ ‫‪ ( PERT Network‬شكکه ‪ )PERT‬به شکل م وثر ازبی رفت ( ‪Project Evaluation and Review‬‬ ‫‪.)Technique‬‬ ‫در ایجاد یک شكکه کلیاد رویاداد هرمیلاه یاا فعالیات توساط تیرهاا باه شاکل مسلسال وصال میشاود‪.‬‬ ‫وکلید رویداد فعالیت های دیگر نیز توسط تیر ها وصل شده که باهم دیگر ارتكاط دارند‪.‬‬ ‫برتری ایجاد شكکه ‪: Advantage of the network development‬‬ ‫‪Page 45‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫برتری های ذیل ایجاد شكکه قابل یاد آوری است‪:‬‬ ‫‪ )1‬شكکه ایجاد شده ارتكاط بی مایلستون ها ( حادثا ) را بوضاحت نشان می دهد‬ ‫‪ )2‬درشرایط ایجاد شكکه نقش فعالیت بیشتر بوده و پروژه باه شاکل واحاد دیاده میشاود کاه مشاتمل از‬ ‫چندی حادثه ( مایلستون) میكاشد ودربرگیرنده وظایف نمیكاشد‬ ‫‪ )3‬شااكکه ماای تواناـد بااه شاـکل وساای باارای پاـروژه هااای باازر‬ ‫کااه مرکااب از چااـندی فعالیااـت باشااـد‬ ‫استفاده شود‬ ‫‪ )4‬بصور مستقیم نشان دهنده وقت مورد ضرور بی دو فعالیت میكاشد‬ ‫‪ )5‬برای برنامه ریزی های توسعوی بسیار مفید است ‪.‬‬ ‫مثال ‪ :‬برنامه رب کارمندان پروژه را که اعمار هفت واحد مسکونی را دربر می گیرد تهیه کنید‪.‬‬ ‫حل ‪ :‬اول یک بارچار برای اعمار یک واحد که فعالیت های مختلف را نشان دهد ترسایم مای کنایم ‪ .‬کاار‬ ‫هردسته قسم متعادل شده است که پیوستگی درکار هردسته (گرو ) حفظ گردد‪.‬‬ ‫ای بارچار با دیاگرا منحقی درشکل ذیل نشان داده شده است‪:‬‬ ‫‪Ê åÏÇÈ ÇÚãÇÑ‬‬ ‫‪Ó ÇÎ ÊãÇä ÇÚãÇÑ‬‬ ‫‪ÇÕ áí‬‬ ‫‪Ê ˜ ãí á‬‬ ‫‪äãæÏä‬‬ ‫‪ÑæÒ 12‬‬ ‫‪ÑæÒ 20‬‬ ‫‪ÑæÒ 12‬‬ ‫‪˜ äÏä˜ ÇÑí‬‬ ‫‪ÑæÒ 7‬‬ ‫یااک میااانگیر (‪ ) Buffer‬یااا حاشاایه باارای تکمیاال شاادن هاار فعالیاات بایااد تهیااه شااود تااا از خحاهااای احتمااالی‬ ‫درزمان اجرای فعالیت های مختلف جلوگیری کند‪ .‬برای سادگی کار ما میتاوانیم ایا حاشایه را بارای انجاا‬ ‫هرفعالیت ‪ 3‬روز در نظر بگیریم‪ .‬حال ماا دیااگرا منحقای را باحاشایه آن بارای اعماار یاک واحاد قرارذیال‬ ‫ترسیم میکنیم‪:‬‬ ‫‪Ê ˜ ãí á‬‬ ‫‪äãæÏä‬‬ ‫‪ÑæÒ12‬‬ ‫‪ÇÖ ÇÝå‬‬ ‫‪ÑæÒ 3‬‬ ‫‪Ó ÇÎ ÊãÇä ÇÚãÇÑ‬‬ ‫‪ÇÕ áí‬‬ ‫‪ÑæÒ 20‬‬ ‫‪ÇÖ ÇÝå‬‬ ‫‪ÑæÒ3‬‬ ‫‪Ê åÏÇÈ ÇÚãÇÑ‬‬ ‫‪ÑæÒ12‬‬ ‫‪ÇÖ ÇÝå‬‬ ‫‪ÑæÒ3‬‬ ‫‪˜ äÏä˜ ÇÑí‬‬ ‫‪ÑæÒ7‬‬ ‫از دیاگرا منحقی که همراه با حاشیه نشاان داده شاده اسات زماان مجماوعی ماورد ضارور بارای‬ ‫تکمیل تسلسل فعالیت های یک ساختمان ‪ 60‬روز است ‪ .‬هدف وبازدهی پروژه میتواند نظر به تکمیل شادن‬ ‫یک ساختمان بیان شود‪ .‬ای نسكت به شکل دیاگرا درشکل ذیل نشان داده شده است‪:‬‬ ‫‪Page 46‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫در ای دیاگرا پیشرفت کار روی محور ‪ y‬و گذشت زمان بالی محور ‪ x‬ترسیم شده است‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫برتری شیوه متعادل سازی خحی ‪: Advantages of line of balance technique‬‬ ‫‪ ‬ترکیب اساسی شیوه متعادل سازی خحی ومنحق تحلیل شاكکه ای یاک تصاویر شافاف وباا جزئیاا‬ ‫از کارهای تکراری را نشان میدهد‪.‬‬ ‫‪ ‬طوریکه درشیوه متعادل سازی خحی فقط یک شكکه برای هرنوع واحاد اساتفاده میشاود از اینارو‬ ‫ای عمل سكب کاهش پ‪،‬ن گذاری وزمان بندی نیروی کاری درشكکه میشود‪.‬‬ ‫‪ ‬ای ا شاایوه یااک اباازار م ااوثر وساااده را باارای پروگاارا نمااودن وتهیااه مااواد ساااختمانی واسااتفاده آن‬ ‫درساختمان آماده میسازد‪.‬‬ ‫فصل ششم‬ ‫تخنیک شبکه در مدیریت ساختمان‬ ‫‪Network technique in construction management‬‬ ‫هر پروژه مرکب از کارها فعالیت ها ووظایف میكاشد که هرکدا به یک نوعی باهم دیگر ارتكاط‬ ‫دارند‪ .‬برای تکمیل نمودن پروژه درزمان معیی باید تماا ایا کارهاا وفعالیات هاا محاابق زماان تعیای شاده‬ ‫انجا شوند‪ .‬هر پروژه یک هدف مشخ‬ ‫دارد‪ .‬مث‪ ،‬پروژه باید دریک زماان معیای شاروع شاود ومحاابق‬ ‫به زمان قرارداد شده باید ختم شود‪.‬‬ ‫تعریفا ‪: Definitions‬‬ ‫‪Page 47‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ -1‬فعالیت ‪ : Activity‬هار بخاش از پاروژه کاه باعاث مصارف نماودن منااب گردیاده و دارای شاروع‬ ‫وختم معیی باشد فعالیت نامیده مشود مانند کانکریت ریزی درگادرها وپایه ها که ضارور باه‬ ‫زمان برای اجرا دارد‪ .‬یاک فعالیات توساط یاک تیار مشاخ‬ ‫سااخته میشاود‪ .‬شاروع تیار یاا د تیار‬ ‫نشان دهنده شروع فعالیت وختم یا راس تیر نشان دهنده ختم فعالیت میكاشد‪ .‬طول تیر اهمیت ندارد‪.‬‬ ‫تشری فعالیت دربالی تیر نشان داده میشود وشماره زیر تیر نشان دهنده مد زمان به واحاد وقات‬ ‫میكاشد محابق شکل ذیل ‪:‬‬ ‫شکل‬ ‫‪ -2‬حادثه ‪ : Event‬شروع ویا ختم یاک فعالیات را حادثاه میگویناد‪ .‬حادثاه نیااز باه زماان نادارد‪ .‬حادثاه‬ ‫خودش ساكب مصارف نماودن منااب نمیشاود‪ .‬حادثاا توساط گاره هاا نشاان داده میشاود‪ .‬شاکل گاره‬ ‫میتواند کروی مرب‬ ‫مستحیل ویا بیضوی باشد‪.‬‬ ‫تفاو بی حادثه وفعالیت‪:‬‬ ‫فعالیت‪:‬‬ ‫‪ ‬فعالیت سكب مصرف نمودن وقت دریک پروژه میگردد‬ ‫‪ ‬فعالیت نشان دهنده یک کار است‬ ‫‪ ‬فعالیت ها توسط تیر نشان داده میشود‬ ‫حادثه ‪:‬‬ ‫‪ ‬توسط یک گره نشان داده میشود‬ ‫‪ ‬نشان دهنده شروع وختم یک کار است‬ ‫‪ ‬توسط دایره ومستحیل ها نمایش داده میشود‬ ‫هرچنااد تفاااو باای حادثااه وفعالیاات دربااال تشااری شااد‪ .‬امااا تفاااو آنهااا را درجاادول ذیاال نیااز مشاااهده کاارده‬ ‫میتوانید‪.‬‬ ‫جدول‬ ‫شكکه ‪: Network‬‬ ‫پ‪،‬ن گرافیکی یا مودل منحقی یک پروژه که ترتیب عملیا مختلف را ( با رواباط داخلای شاان ) کاه بارای‬ ‫رسیدن به اهداف نهائی پروژه باید اجرا شوند شكکه میگویند‪.‬‬ ‫‪Page 48‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫پ‪،‬ن گذاری برای ساختمان شكکه ‪:Planning for network construction‬‬ ‫شكکه ها میتوانند نظربه شکل بندی پ‪،‬ن شان به سه میتود ذیل اعمار گردند‪:‬‬ ‫‪ .1‬پ‪،‬ن گذاری جلوی ‪ : Forward planning‬درایا میتاود پا‪،‬ن گاذاری از سااختمان حادثاه ابتادائی‬ ‫شروع شده وتما حادثا وفعالیت ها را به ترتیب به شکل منحقای باه آخار میرسااند ‪ .‬درایا میتاود‬ ‫شخ‬ ‫پ‪،‬ن گذار سوال ذیل را از خود میپرسد‪:‬‬ ‫‪ .a‬کدا حادثه باید بعدا بیاید؟‬ ‫‪ .b‬حواد مرتكط کدا ها اند؟‬ ‫‪ .c‬کدا حادثا میتواند همزمان رخ دهند؟‬ ‫جوا ای سوال درشرایط پروژه های مغلق آسان نمیكاشند‪.‬‬ ‫‪ .2‬پ‪،‬ن گذاری به عقب ‪: Backward planning‬‬ ‫درایا میتااود پاا‪،‬ن گااذاری شااخ‬ ‫پاا‪،‬ن گااذار از آخااری حادثااه شااروع وحادثااا وفعالیاات هااا را طااوری‬ ‫ترتیب میکند تا به اولی حادثه برسد‪.‬‬ ‫‪ .3‬پ‪،‬ن گذاری ترکیكی ‪: Combined planning‬‬ ‫در عمل عموما پ‪،‬ن گذاری ترکیكی مرکاب از دو ناوع پا‪،‬ن گاذاری باالئی میكاشاد‪ .‬درهرمرحلاه ایا پا‪،‬ن‬ ‫گذاری پ‪،‬ن کننده هردونوع پ‪،‬ن گذاری بال را آزمایش نموده تا به راه حل رضایتكخش مشاک‪ ،‬برساد‪.‬‬ ‫درای پ‪،‬ن گذاری شخ‬ ‫پ‪،‬ن کننده باید سوال ذیل را از خود بپرسد‪:‬‬ ‫‪ ‬قكل از شروع کدا حادثه خا‬ ‫باید انجا شود؟‬ ‫‪ ‬کدا حادثه یا حادثا باید ای حادثه خا‬ ‫را پیروی کند؟‬ ‫‪ ‬کدا فعالیت ها میتوانند همزمان احرا شوند؟‬ ‫دیاگرا شكکه ‪: Network Diagram‬‬ ‫دیاگرا شكکه یک نما یش گرافیکی از ترتیب نمودن فعالیت های مختلف شامل دریک پاروژه و ارتكااط بای‬ ‫فعالیت ها میكاشد‪ .‬در دیاگرا‬ ‫بخش های مختلف کار دریک دساته نشاان داده شاده کاه بایاد اجارا شاوند‪ .‬باه‬ ‫شکل عرفی اولی تیر یاتیرها از سمت چپ شروع شده وبحرف راست شكکه توسعه میابند‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫‪Page 49‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫منحق شكکه ‪ : Network logic‬منحق شكکه مشخ‬ ‫کننده وابستگی تخنیکی بی فعالیت ها میكاشد‪ .‬شكکه‬ ‫های خو انعکاس دهنده م وثریت اقتصادی پروژه دردرازمد میكاشد‪ .‬منحاق شاكکه درشاکل ‪ 6 -1‬نشاان‬ ‫داده شده است‪.‬‬ ‫فعالیت ‪ A‬باید قكل از شروع فعالیت ‪ B‬تکمیل شده باشد‪.‬‬ ‫انوع حادثا ‪: Types of Events‬‬ ‫حادثا قرارذیل صنف بندی میشود‪:‬‬ ‫‪ .1‬حادثه عقكی ‪Tail event‬‬ ‫‪ .2‬حادثه جلوی ‪Head event‬‬ ‫‪ .3‬حادثه دو گانه ‪Dual role event‬‬ ‫‪ .4‬حادثه پیوسته ویکجائی ‪Burst and merge event‬‬ ‫‪.1‬‬ ‫حادثه عقكی ‪ : Tail event‬حادثه که نشان دهنده شروع یک فعالیت باشد حادثه عقكی گفتاه میشاود‪.‬‬ ‫طوریکه در شکل ‪ 6-2‬حادثه ‪ 1‬نشان دهنده شروع فعالیت ‪ A‬میكاشاد وبناا حادثاه عقكای فعالیات ‪A‬‬ ‫یاد میشود‪ .‬به عی ترتیب حادثه ‪ 2‬بنا حادثه عقكی فعالیتهای ‪ D,C,B‬یاد میشاود زیارا نشاان دهناده‬ ‫شروع فعالیت های ‪ C B‬و ‪ D‬میكاشد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫حادثاه جلاوی ‪ : Head event‬حادثاه کاه نشاان دهناده خاتم یاک فعالیات باشاد بناا حادثاه جلاوی یااد‬ ‫میشود‪ .‬درشکل ‪ 6 -2‬حادثه ‪ 2‬بنا حادثه جلوی فعالیت ‪ A‬یاد میشود زیرا نشاان دهناده خاتم فعالیات‬ ‫‪ A‬میكاشد‪ .‬به عی ترتیب حادثا ‪ 4 3‬و‪ 5‬حادثا جلوی فعالیت های ‪ C B‬و ‪ D‬میكاشد‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫‪.3‬‬ ‫حواد دوروله یا دوگانه ‪ : Dual role events‬هرگاه یک حادثاه نشاان دهناده حادثاه عقكای بارای‬ ‫یک فعالیت ونشان دهنده حادثه جلوی برای فعالیت دیگر باشد ای گونه روخداد هاا را بناا حاواد‬ ‫دوگانه یاد میکنند‪ .‬درشکل ‪ 6-2‬حادثه ‪ 2‬را بنا حادثه دوگانه یاد میکنند‪.‬‬ ‫‪.4‬‬ ‫حادثه پیوسته ‪ : Burst event‬دریک دیاگرا ؛ گره که از آن یک تعداد فعالیت ها بیرون شاده بناا‬ ‫حادثه یکجائی یا گره پیوسته یاد میشود‪.‬‬ ‫شکل‪ 6-3‬و‪6-4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Page 50‬‬ ‫حادثه یکجائی‬ ‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫حادثه پیوسته‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫شکل ‪ 6-4‬حادثه یکجائی‬ ‫‪.5‬‬ ‫شکل ‪ 6-3‬حادثه پیوسته‬ ‫بناا گاره‬ ‫‪ : MergedMerge‬دریک دیاگرا گره که فعالیت ها باه آن تقاار میکنناد‬ ‫‪eventevent‬‬ ‫حادثه یکجائی‬ ‫‪Burst event‬‬ ‫یکجائی یا حادثه یکجائی یاد میشود‪.‬‬ ‫‪.6‬‬ ‫حادثه بعدی ‪ : Successor event‬حادثه که در ترتیب خود یک حادثه مشخ‬ ‫تعقیب میکند بنا حادثه بعدی یا حاده خلفی همان رویداد خاا‬ ‫دیگر را دراجارا‬ ‫یااد میشاود‪ .‬حادثاه ‪ 2‬در شاکل ‪6-2‬‬ ‫بنا حادثه خلفی (بعدی) حادثه ‪ 1‬یاد میشود‪.‬‬ ‫‪.7‬‬ ‫فعالیت های همزمان یا موازی ‪ : Parallel or concurrent activities‬فعالیت های که به شکل‬ ‫ه مزمااان انجااا یافتااه ویااا دراجاارا باااهم دیگاار ماارتكط باشااند بنااا فعالیاات هااای مااوازی یاااد میشااوند‪.‬‬ ‫طوریکه درشکل ‪ 6-2‬نشان داده شده است فعالیت های ‪ C B‬و ‪ D‬میتوانند بعد از خاتم فعالیات ‪A‬‬ ‫همزمان اجرا شوند‪ .‬لذا فعالیت های ‪ C B‬و ‪ D‬را بنا فعالیت های موازی یاد میکنند‪.‬‬ ‫‪.8‬‬ ‫فعالیت های مسلسل ‪ : Serial activities‬فعالیت های که بحور مداو بعد از ختم یاک دیگار اجارا‬ ‫شوند بنا فعالیت های مسلسل یاد میشوند‪ .‬طوریکه درشاکل ‪ 6-7‬نشاان داده شاده اسات فعالیات ‪C‬‬ ‫فقااط بعااد از تکمیاال شاادن فعالیاات هااای ‪ B‬و ‪ A‬شااروع شااده میتوانااد‪.‬فعالیت ‪ C‬قكاال از تکمیاال شاادن‬ ‫فعالیت ‪ B‬و فعالیت ‪ B‬قكل از ختم فعالیت ‪ A‬شروع شده نمیتواند‪.‬‬ ‫محدودیت های درایجاد شكکه ‪: Constraints in the development of a network‬‬ ‫بعد از تکمیل نمودن لیست فعالیت های یک پروژه باید ارتكاط بی فعالیت ها تعیای شاود‪ .‬درجریاان ترتیاب‬ ‫نمودن محدودیت های معیی در ساختار فزیکی دسترسی به مناب‬ ‫تجهیزا‬ ‫کارگر ایمینای و جنكاه‬ ‫های م‪،‬حظا ومدیریت ممک تحمیل شوند‪ .‬ای محدودیت قابل ذکر است‪.‬‬ ‫پن نوع محدودیت احتمالی قرارذیل است‪:‬‬ ‫‪ ‬محدودیت های فزیکی‬ ‫‪ ‬محدودیت های ایمینی‬ ‫‪ ‬محدودیت های مناب‬ ‫‪ ‬محدودیت های کارگر‬ ‫‪ ‬محدویت های مدیریتی‬ ‫‪Page 51‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫محدودیت های فزیکی ‪: Physical constraints‬‬ ‫دربعضی شرایط ممک بعضی محدودیت ها برای شاروع یاک فعالیات مشاخ‬ ‫مشخ‬ ‫موجاود باشاد وایا فعالیات‬ ‫شاید سكب محدودیت برای شروع فعالیت های دیگر که مربوط به آن است گردد‪.‬‬ ‫درلیست فعالیت ها هرفعالیت باید محابق سه سوال ذیل جابجا گردد‪:‬‬ ‫‪ -a‬کدا فعالیت باید قكل از ای فعالیت اجرا شود؟‬ ‫‪ -b‬کدا فعالیت باید ای فعالیت را پیروی کند؟‬ ‫‪ -c‬کدا فعالیت باید همزمان باای فعالیت اجرا شود؟‬ ‫برای مثال کانکریت ریز درگادر یک سقف نمیتواند قكل از نصب نمودن قالب ها وجابجاای مکمال سایه هاا‬ ‫اجرا شود‪ .‬بعد از جابجائی سیه ها در موقعیات شاان کانکریات ریازی شاروع خواهاد شاد‪ .‬شاكکه آن درذیال‬ ‫نشان داده شده است ‪.‬‬ ‫شکل ‪6-8‬‬ ‫محدودیت های مناب ‪: Resources constraints‬‬ ‫محدودیت مناب وقتی رخ میدهد که منااب ساكب تااخیر شاود‪ .‬طوریکاه تجهیازا لزمای بارای یاک فعالیات‬ ‫درزمان مشخ‬ ‫مشخ‬ ‫قابل دسترس نكاشد‪ .‬درجریان ای مد زمان فعالیت های مشخ‬ ‫باید باه تااخیر‬ ‫بیافتد تا تجهیزا مورد نیاز قابل دسترس شوند وبعضی فعالیت های همزمان دیگر باید اجرا شوند‪.‬‬ ‫خحا ها در شكکه ‪: Errors in Network‬‬ ‫بعضی اوقا درهنگا ترسیم شاكکه خحاهاای درشاكکه ظااهر میشاوند کاه میتوانناد خحاهاای سااختاری ویاا‬ ‫تصوری باشند‪.‬‬ ‫‪ -1‬خحاهای ساختاری ‪ : Construction errors‬خحاهای ساختاری به دو نوع ذیل میكاشند‪:‬‬ ‫‪ -A‬خحای حلقوی ‪ : Looping errors‬بعضا درشرایط ناممک به علت غلحی های ساختاری درجهت‬ ‫تیرها شكکه به شکل یک حلقه توسعه خواهدیافت محابق شکل ‪6-9‬‬ ‫شکل‬ ‫‪ -B‬خحای آویزان ‪ : Dangling errors‬ای خحا از اثار آویازان شادن یاک فعالیات کاه ماد آن باالی‬ ‫زمان تما شد پروژه تاثیر نداشته باشاد رخ میدهاد‪ .‬در حقیقات یاک پاروژه وقتای تکمیال میشاود کاه‬ ‫‪Page 52‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫تما فعالیت های آن تکمیل شده باشد‪ .‬اما مد فعالیت ‪ C‬بالی پروژه کدا تاثیری نادارد قرارشاکل‬ ‫‪6-10‬‬ ‫شکل‬ ‫‪ -2‬خحای تصوری ‪ : Conceptual error‬ای غلحی بنا غلحی چرخ واگونی نیز یاد میشود ( شاکل‬ ‫‪ )6-11‬هرکدا از فعالیت های ‪ Q P‬و ‪ R‬نمیتوانند قكل از تکمیل شدن فعالیت های ‪ N M‬و ‪O‬‬ ‫شروع شوند‪ .‬اما درحقیقت ای شرایط موجود نیست‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫فعالیت های نمایشی ‪: Dummy Activities‬‬ ‫ای یک عملیا غیر واقعی درشا كکه میكاشاد‪ .‬ایا عملیاا ناه ضارور باه زماان دارناد وناه کادا منكا را‬ ‫مصرف میکنناد‪ .‬در حقیقات ایا یاک وسایله اسات کاه وابساتگی بای عملیاا را نشاان میدهاد‪ .‬فعالیات هاای‬ ‫نمایشای عمومااا توسااط تیرهااای نقحااه چاای محاابق شااکل ‪ 6-12‬نشااان داده میشااود‪ .‬هاادف اساساای ار اسااتفاده‬ ‫نمودن فعالیت های نمایشی عكار از نشان دادن روابط منحقی بی فعالیت ها میكاشد‪ .‬درشکل ‪ 6-12‬چهار‬ ‫فعالیت ‪ OPQR‬نشان داده شده است که فعالیت های ‪ O‬و ‪ P‬میتوانناد همزماان شاروع شاوند‪ .‬اماا فعالیات ‪R‬‬ ‫نمیتواد قكل ازتکمیل شدن فعالیت ‪ O‬شروع شود ‪ .‬ای ارتكاط داخلی توسط فعالیت نمایشی (‪ )2-3‬توسط تیر‬ ‫نقحه چی نشان داده شده است‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫استفاده از فعالیت نمایشی دریک شكکه برای دوهدف ذیل صور میگیرد‪:‬‬ ‫‪ .1‬هدف دستوری (تصحیحی) ‪Grammatical purpose‬‬ ‫‪ .2‬هدف منحقی ‪Logical purpose‬‬ ‫‪ .1‬هدف دساتوری ‪ : Grammatical purpose‬دری پاروژه بعضای اوقاا شارایط رخ میدهاد کاه دو‬ ‫فعالیاات دارای عا ی نقحااه شااروع وخااتم باشااد‪ .‬درچناای شاارایط وقتاای کااه از شااكکه باارای محاسااكا‬ ‫استفاده گردد تشخی‬ ‫وشناسائی ای یگانگی ازبی رفته وبعضی ناسازگاری ها وخحاهاا بوجاود‬ ‫میآید که باید از فعالیت های نمایشی استفاه شود‪ .‬دوفعالیت نمیتواناد دارای عای نقحاه شاروع وخاتم‬ ‫باشد‪ .‬لذا برای نشان دادن شکل درست آن باید ازمدل استفاده شود‪ .‬محابق شکل ذیل‪:‬‬ ‫شکل‬ ‫‪Page 53‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .2‬هدف منحقی ‪ : Logical purpose‬فعالیات هاای نمایشای هام چناان بارای نشاان دادن منحاق شاكکه‬ ‫وقتی که یک فعالیت دربی دو لیست از عملیا که باهم موازی درحرکت اند موجود باشد‪ .‬قسمیکه‬ ‫درشکل ‪ 6-15a‬م‪،‬حظه میکنید‪.‬‬ ‫وظایف مدل ها ‪: Functions of Dummies‬‬ ‫‪ ‬مدل ها منحق دیاگرا شكکه را به شکل مکمل حفظ میکنند‪.‬‬ ‫‪ ‬مدل ها سیستم شماره گذاری یگانه شكکه را حفظ میکنند‪.‬‬ ‫قوانی ترسیم شكکه‪:‬‬ ‫برای ترسیم شكکه قوانی آن به اساس مفاهم عمومی استوار میكاشد هنگاا ترسایم شاكکه بایاد نکاا ذیال‬ ‫را درنظرداشت‪:‬‬ ‫‪ .1‬درشكکه باید فقط یک گره ابتدائی موجود باشد که تیرها ازآن خارج شوند‪.‬‬ ‫‪ .2‬درشكکه فقط یک گره نهائی موجودباشد که تیرهای ورودی دارد‪.‬‬ ‫‪ .3‬هیچ فعالیت قكل از واق شدن حادثه عقكی آن شروع شده نمیتواند‪.‬‬ ‫‪ .4‬یک حادثه نمیتواند واقا شاود مگار اینکاه تماا فعالیات هاای کاه بحارف آن درحرکات اسات تکیمال‬ ‫گردد‪.‬‬ ‫‪ .5‬یک حادثه نمیتواند دومرتكه واق شود‪ .‬درشكکه کادا حلقاه باه طارف حادثاه قكلای رخ داده نمیتواناد‪.‬‬ ‫هیچ حادثه برای روخدادنش به روخداد وتکمیل شدن کدا حادثه دیگر ضرور ندارد‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫‪ .6‬شكکه نكاید بغیر از گره نهائی دارای کدا ختم مرده باشد‪ .‬فقط گره نهائی تیرهای دخولی دارد‪ .‬بایاد‬ ‫فقط یک گاره نهاائی موجاود باشاد ‪ .‬هرگااه بیشاتر ازیاک گاره نهاائی موجودباشاد شاكکه غلاط اسات‪.‬‬ ‫قرارشکل ‪6-17‬‬ ‫شکل‬ ‫‪ .7‬تعداد تیرها باید مساوی به تعداد فعالیت ها دریک پروژه باشد‬ ‫‪ .8‬شكکه باید طوری ترسیم گردد که تما فعالیت ها برای رسیدن به هدف نهائی تکمیل گردد‪.‬‬ ‫‪ .9‬تما محدودیت ها وارتكاط باید توسط مدل به شکل مناسب درشكکه نشان داده شود‪.‬‬ ‫‪ .10‬راس تیر نشان دهنده جهت پیشرفت کار درشكکه میكاشد که باید خط مستقیم باشد‪ .‬شکل ‪6-18a‬‬ ‫‪Page 54‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪ .11‬تیرهای که درشكکه استفاده میشوند وکتاور نمیكاشاند لاذا طاول آنهاا نشاان دهناده زماان ومنكا ماورد‬ ‫ض رور برای انجا فعالیت نمیكاشد‪ .‬کدا ارتكاط بای طاول تیار وزماان یاا منااب ماورد ضارور‬ ‫فعالیت موجود نمیكاشد‪ .‬شکل ‪6-18b‬‬ ‫شکل‬ ‫مثال ‪ :‬برای اعمار یک دیوار استنادی کانکریتی فقط دو گرو که یکی برای نصب نمودن قالب ها ودیگر‬ ‫برای کانکریت ریزی وتکمیل نمودن قابل دسترس اسات‪ .‬شاكکه ایا کاار را بااساتفاده از مادل (‪)Dummy‬‬ ‫ترسیم نمائشد‪.‬‬ ‫حل ‪ :‬ای یک حقیقت است که قكل از ریخت نمودن کانکریت قالب ها باید نصاب وتکمیال گاردد‪ .‬پروساه آن‬ ‫درشکل ‪ 6-19‬نشان داده شده است‪.‬‬ ‫در شکل حروف ‪ ABC‬نشان دهنده فعالیت های قالب بندی میكاشد وحاروف ‪ LMN‬نشاان دهناده کانکریات‬ ‫ریزی میكاشد‪.‬‬ ‫‪.i‬‬ ‫قكل از همه تیم قالب کار بعد از تکمیل نمودن نصب قالب ها درقسمت ‪ 1-2‬به نقحه ‪ 4‬خواهد آمد‪.‬‬ ‫‪.ii‬‬ ‫حال تیم دیگر کانکریت ریزی را درقسمت ‪ 1-2‬شروع میکنند‪ ( .‬درفعالیت ‪)A‬‬ ‫‪.iii‬‬ ‫درجریان کانکریت ریزی درقسمت های ‪ 1-2‬تیم قالاب بناد کارهاای ‪ 4-5‬را تکمیال خوهناد کارد‪.‬‬ ‫درجریان تکمیل شدن قالب بندی در ‪ 2-3‬کانکریت ریزی در ‪ 4-5‬تکمیل میشود‪.‬‬ ‫‪.iv‬‬ ‫بعد از تکمیل شدن قالاب بنادی در ‪ 2-3‬تایم قالاب بناد باه (‪ )5-6‬آماده و اینجاا کاار میکنناد‪ .‬درعای‬ ‫زمان تیم کانکریت درقسمت ‪ 2-3‬کار خواهند نمود‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫اوسط اخت‪،‬ف وانحرافا ستندرد ‪Mean Variance and standard deviations‬‬ ‫اوسط زمان ‪ :Mean time‬عكار از مجموعه الجكری زمان است کاه توساط فعالیات هاای مختلاف گرفتاه‬ ‫میشود تقسیم بر تعداد فعالیت ها وتوسط‬ ‫نشان داده میشود‪.‬‬ ‫)‪(6.1‬‬ ‫انحراف‬ ‫عكار از تفاو زمان (‪ )t‬وزمان اوسط میكاشد‪.‬‬ ‫)‪(6.2‬‬ ‫اخاات‪،‬ف ‪ : Variance‬عكااار از مرب ا اوسااط انحااراف میكاشااد‪ .‬وتوسااط‬ ‫نشااان داده میشااود‪ .‬اخاات‪،‬ف‬ ‫معمول برای محاسكا آماری جهت محاسكه تغییر پذیری تقسیما صور میگیرد‪.‬‬ ‫‪Page 55‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫)‪(6.3‬‬ ‫قیمت اخت‪،‬ف هرگزمنفی بوده نمیتواند زیرا از مرب انحراف بدست می آید‪ .‬وهم چنان قیمات آن صافر نیاز‬ ‫بوده نمیتواند تا اینکه هرکدا از انحرافا صفر شود‪.‬‬ ‫مسیر بحرانی ‪: Critical Path‬‬ ‫مساایر بحراناای درشااكکه عكااار از دورتااری مساایر اساات کااه حادثااه اولاای ونهااائی را باااهم وصاال‬ ‫میسااازد‪ .‬تمااا حااواد کااه درمساایربحرانی بااه شااکل بحراناای بم‪،‬حظااه رساایده و طااوری معلااو میشااوند کااه‬ ‫هرگونه تاخیر در رخدادن آن ها سكب به تعویق افتادن زمان تکمیل شادن پاروژه خوهاد شاد‪ .‬مسایر بحرانای‬ ‫عموما توسط یک خط ضخیم درشكکه نشان داده میشود‪.‬‬ ‫مثال‪ :‬مسیربحرانی را درشكکه ذیل محاسكه نمائید‪:‬‬ ‫شکل‬ ‫مسیربحرانی (‪ )CP‬میكاشد = ‪ 69‬روز‬ ‫زمان لزمی برای فعالیت ها درسلسله ها ‪: Expected time for activities in series‬‬ ‫دریااک شااكکه اگاار چناادی فعالیاات بااه شااکل سلسااله وار موجااود باشااد زمااان لزماای باارای آنهااا عكااار از‬ ‫مجموعه زمان لزمی برای هر فعالیت میكاشد ‪ . ) ( .‬به شکل متناو‬ ‫زمان خوشاكینانه ( ‪Optimistic‬‬ ‫‪ ) ( )time‬زمان احتمالی ( ) وزمان ( ‪ ) ( )Pessimistic‬در مسیر به شاکل حاصال جما محاساكه‬ ‫شده وبه ترتیب ( ) توسط فورمول ذیل محاسكه میشود‪:‬‬ ‫‪Page 56‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪The processes of these knowledge areas are described by their inputs, tools and‬‬ ‫‪techniques, and outputs. The PMBOK also emphasizes the interaction and‬‬ ‫‪interdependence between different process groups. For example, the outputs from‬‬ ‫‪.one process may be used by one or more other processes as inputs‬‬ ‫‪The Project Management Framework embodies a project life cycle and five major‬‬ ‫‪project management Process Groups:‬‬ ‫‪Initiating. .1‬‬ ‫‪Planning. .2‬‬ ‫‪Executing. .3‬‬ ‫‪Monitoring and Controlling. .4‬‬ ‫‪Closing. .5‬‬ ‫‪Encompassing a total of 42 processes.‬‬ ‫هنگاااااااااام طرحریااااااااازی یاااااااااب پااااااااارو ه و تن ااااااااایم برناماااااااااه زمانبنااااااااادی آن باااااااااه نکاااااااااات زیااااااااار توجاااااااااه نماییاااااااااد‪:‬‬ ‫‪ 1‬فعالیت های شروع پرو ه (ابالغ قرارداد) و پایان پرو ه (تصویب توسط کارفرما) را به صورت رویداد )‪ (milestone‬در‬‫ن اااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااار بگیریااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااد‪.‬‬ ‫نماییااااااااااااااد‪.‬‬ ‫‪ 2-‬تاااااااااااااااری شااااااااااااااروع و پایااااااااااااااان پاااااااااااااارو ه را باااااااااااااار حسااااااااااااااب قاااااااااااااارارداد مشااااااااااااااخ‬ ‫‪3‬فعالیت های برنامه زمانبندی پرو ه را به گونه ای تعیین نمایید که شرح خدمات پرو ه و شرایط عمومی و خصوصی پیمان‬‫را باااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااه صاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااورت کامااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااال پوشااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااا‬ ‫دهاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااد‪.‬‬ ‫‪ 4-‬درصاااااد زماااااانی و فیزیکااااای پااااارو ه را باااااه بررسااااای نتاااااای پااااارو ه توساااااط کارفرماااااا اختصاااااا‬ ‫‪15‬‬ ‫‪ 5‬برای فعالیت هاای سرپرساتی پارو ه‪ ،‬برناماه ریازی و کنتارل پارو ه‪ ،‬تهیاه گازار‬‫گذاری پرو ه و محصوالت آن‪ ،‬تدوین گزار‬ ‫دهیاااااد‪.‬‬ ‫ماهاناه پیشارفت کاار‪ ،‬تصادی و صاحه‬ ‫تجربیات پرو ه که از جملاه فعالیات هاای عماومی هار پارو ه ای هساتند برناماه‬ ‫زمانبناااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااادی داشااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااته باشااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااید‪.‬‬ ‫‪ 6‬فعالیااات هاااای مسااایر بحرانااای (طاااوالنی تااارین مسااایر زماااانی در شااابکه پااارو ه )را بطاااور شاااخا‬‫‪7-‬منحناااااااااای زمااااااااااان‪-‬پیشااااااااارفت فیزیکاااااااااای پاااااااااارو ه‬ ‫)‪(S-Curve‬‬ ‫مشاااخ‬ ‫نماییاااد‪.‬‬ ‫را ترساااااااااایم و کنتاااااااااارل نماییااااااااااد‪.‬‬ ‫‪ 8‬درساااااااااااااااااااااااااتی نماااااااااااااااااااااااااودار شااااااااااااااااااااااااابکه پااااااااااااااااااااااااارو ه را کنتااااااااااااااااااااااااارل نماییاااااااااااااااااااااااااد‪.‬‬‫‪ 9‬هنگااااااااااام تعیااااااااااین درصااااااااااد وزناااااااااای فعالیاااااااااات هااااااااااا از ن اااااااااارات ماااااااااادیر پاااااااااارو ه اسااااااااااتخاده نماییااااااااااد‪.‬‬‫‪ 10-‬در هنگام تعیین جزییات برنامه زمانبندی پرو ه‪ ،‬نخر‪/‬ساعت مورد نیاز هر فعالیت را به تخکیب منابع انسانی پرو ه باه دو‬ ‫‪Page 57‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫صااااورت دفتااااری و میاااادانی مشااااخ‬ ‫نمااااوده و باااارای فعالیاااات هااااای باااارون سااااپاری شااااده‪ ،‬نیااااز نخر‪/‬ساااااعت تعیااااین نماییااااد‪.‬‬ ‫‪ 11-‬تااااااااری و شاااااااماره هاااااااای تن ااااااایم اولیاااااااه و باااااااه روزآوری برناماااااااه زمانبنااااااادی پااااااارو ه را مشاااااااخ‬ ‫نماییاااااااد‪.‬‬ ‫‪12‬برنامه زمانبندی اولیه )‪ ( Base line‬را به تایید مدیر و سایر ذینخعان پرو ه رسانده و یب نسخه تایید شاده آن را نگهاداری‬‫نماییاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااد‪.‬‬ ‫‪ 13-‬هزینه های نخر‪/‬ساعت پی‬ ‫بینی شاده پارو ه‪ ،‬باالساری و ساود پارو ه را باا حا الزحماه قارارداد منایساه و کنتارل نماییاد‪.‬‬ ‫‪14‬برنامه زمانبندی پرو ه را به صورت مستمر به روز آوری نمایید‪.‬‬‫مایلاتون یا رویداد (‪Milestone‬‬ ‫مایلستون ها وقایع پروژه می باشند‪ .‬معموال وقایع مهم پروژه را در برنامه پروژه نشان می دهند و آنرا در حین طول پروژه کنترل می کنند‪ .‬از جمله‬ ‫مایلستون های مهم می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫تحویل زمین‬ ‫اخذ پیش پرداخت‬ ‫اخذ اطالعات پایه پروژه‬ ‫رسیدن اجناس به گمرک‬ ‫اتمام تحویل موقت‬ ‫معموال مایلستون ها مدت زمان برابر یا صفر دارند‪ .‬با این حال برخی از نرم افزارهای برنامه ریززی پزروژهم مایلسزتون بزا مزدت بزرگتزر از صزفر را نیزز‬ ‫شامل می شوند‪ .‬در این صورت این بازه شامل وقایع مهمی از پروژه است‪.‬‬ ‫شدبكه هداا احتمدالرو روش و مادیر بحراندر و نمدودار گاندت در مددیریت پدروژه ‪– Gantt‬‬ ‫‪Pert CPM‬‬ ‫شككه هاي احتمالي روش مسیر بحراني و نمودار گانت‬ ‫قكاال ار تاا‪،‬ش جهاات اسااتفاده از ایا اباازار (‪ CPM Pert‬و ‪ )Gantt‬اطاعااا پااروژه بایااد از طریااق معینااي جم ا آوري شااده‬ ‫باشند‪ .‬لذا لز است یك توضی پایه اي و اساسي در مورد قد هاي ارتكاطي ابتدایي كار داده شود‪.‬‬ ‫فرایند طراحي یك پروژه شامل مراحل زیر است‪:‬‬ ‫‪-1‬مشخ‬ ‫كردن تاریه شروع پروژه‬ ‫‪-2‬مشخ‬ ‫كردن روز تكمیل پروژه‬ ‫‪-3‬انتخا كردن روش و شیوه هاي اجراي پروژه و طول عمر استفاده از پروژه‪.‬‬ ‫‪Page 58‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪-4‬مشخ‬ ‫كردن حوزه و میزان وسعت پروژه در دوره و مرحلة انتخا شدة روش اجراي پروژه و طول عمر پروژه‬ ‫‪-5‬مشخ‬ ‫كردن با انتخا روش هایي كه جهت مرور پروژه مورد استفاده قرار مي گیرند‪.‬‬ ‫‪-6‬مشخ‬ ‫كردن و از پیش تعیی كردن نقاط عحف یا تاریه هاي بحراني پروژه كه باید به آنها پرداخت و رسیدگي كرد‪.‬‬ ‫‪-7‬لیست كردن فعالیتها با دورة پروژه در رابحه با اینكه هركدا از آنها باید سر موق به پایان رسند‪.‬‬ ‫‪-8‬برآورده كردن تعداد پرسنل لز براي به پایان رساندن هر فعالیت‬ ‫‪-9‬برآورد كردن پرسنل آماده به كار جهت به پایان رسانیدن هر فعالیت‬ ‫‪-10‬مشخ‬ ‫كردن سح مهار مورد نیاز جهت تشكیل دادن هر فعالیت‪.‬‬ ‫‪-11‬مشخ‬ ‫كردن وابستگي ها و پیش نیازي هاي هر پروژه‪.‬‬ ‫كدا فعالیت ها مي توانند بحور موازي و هم زمان انجا شوند؟‬‫شروع كدا فعالیتها مستلز تكمیل فعالیتهاي دیگر است‪:‬‬‫‪-12‬نقاط كنترلي و نقاط بازدید و مورد مرور پروژه‬ ‫‪-13‬تشكیل دادن برآورد هزینة اجراي پروژه و تحلیل هزینه – مناف ‪.‬‬ ‫توسعة طرح یك پروژه مستلز داشت دقات باال و در جزئیاا هماة فعالیتهاایي اسات كاه شاامل ماي شاودو مقادار زمااني كاه‬ ‫براي مد زمان طول انجا هر فعالیت تخمی زده است وابستگي هاي میان ای فعالیتها و توالي زماني كه ای فعالیتها بایاد‬ ‫به اجرا درایند به ع‪،‬وه آماده بودن مناب باید مشخ‬ ‫گردد تا هر فعالیت با مجموعه فعالیتها جهت اختصا‬ ‫به كاار گرفتاه‬ ‫شود‪.‬‬ ‫یك روش مورد استفاده براي توسعه لیست فعالیتها خلق كردن چیزي است كه به تجزیة ساختار كار معروف است‪.‬‬ ‫ی تعریف‪:‬‬ ‫تفكیك ساختار )‪ :(WBS‬یك انح‪،‬ل و مت‪،‬شي كردن سلسله مراتب و یا تجزیة یك پروژه یاا فعالیات اصالي باه مراحال متاوالي‬ ‫است كه در آن هر مرحله یك تجزیه كاملتر از قكلي است‪ .‬در شكل نهایي یك ‪ WSB‬در سااختار و چیادمان بسایار شاكیه طارح‬ ‫اصلي است‪ .‬هر مورد در یك مرحلة خا‬ ‫از ‪ WBS‬متوالیا ا شماره گذاري شاده اسات (باراي مثاال‪ 10 :‬و ‪ 10‬و ‪ 30‬و ‪ 40‬و‬ ‫‪ )50‬هار ماورد در مرحلاة بعادي در طاي شامارة منشااء اصاالي خاود شاماره گاذاري شاده اسات‪( .‬باراي مثااال ‪ 10/1‬و ‪ 10/2‬و‬ ‫‪ 10/3‬و ‪ WBS )10/4‬ممك ا اساات در شااكل یااك دیاااگرا كشاایده شااود‪( .‬چنانچااه ابزارهاااي خودكااار آماااده باشااند‪ ).‬یااا در یااك‬ ‫نمودار شكیه كشیدن یك طرح‪.‬‬ ‫‪ WBS‬با دو فعالیت رو یهم رفته شروع مي شود كه نمایندة كلیت كارهایي هستند كه پروژه را تشكیل مي دهند‪ .‬ای نا طارح‬ ‫پروژه ‪ WBS‬مي شود‪ .‬استفاده از روش كار یا طول عمر مسیستم (تحلیل طراحاي و اساكا تكمیال) بعناوان یاك راهنماا قاد‬ ‫مي گذارد پروژه به قد هاي اصلي اش تقسیم شده است‪ .‬اولی مرحلة پروژه وارد كاردن اط‪،‬عاا اسات‪ .‬مرحلاة دو اصالي‬ ‫تحلیلي است كه پیرو طراحي ترسیم تست كردن تكمیل و پیگیري دقیق انجا وظایف است‪ .‬هركادا از ایا مراحال بایاد باه‬ ‫مرحلة بعدي جزئیاتش شكسته شوند و هركدا از آنها بازهم به مراحل كاملتر جزئیا‬ ‫تا به یك فعالیات قابال مادیریت برساد‪.‬‬ ‫اولی ‪ WBS‬براي طول عمر پروژه به ای صور خواهد بود‪.‬‬ ‫‪Page 59‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫توصیف فعالیت‬ ‫شمارة ‪WBS‬‬ ‫وارد كردن اط‪،‬عا پروژه‬ ‫‪1.0‬‬ ‫طرح كردن نقشه پروژه‬ ‫‪1.1‬‬ ‫مرحله آنالیز و تحلیل‬ ‫‪2.0‬‬ ‫گزارشا استفاده كنندة نقشه‬ ‫‪2.1‬‬ ‫گزارشا استفاده كننده جدول‬ ‫‪2.2‬‬ ‫امتحان و آزمایش‬ ‫‪3.0‬‬ ‫طراحي‬ ‫‪4.0‬‬ ‫تست كردن‬ ‫‪5.0‬‬ ‫ماااااي شاااااوند‪ .‬هركااااادا از ایااااا‬ ‫تكمیل كردن‬ ‫‪6.0‬‬ ‫«زیرفعالیتهاا» داراي یاك شاامارة‬ ‫مرور پیگیري انجا وظایف‬ ‫‪7.0‬‬ ‫دوقساااامتي هسااااتند‪ :‬قساااامت اول‬ ‫فعالیاات هاااي هاار مرحلااه كاااملتر‬ ‫متااااااوالي از جزئیااااااا شااااااماره‬ ‫گذاري شده اند تاا فعاالیتي كاه از‬ ‫آن سرچشاااااامه مااااااي گیرنااااااد را‬ ‫ماانعك‬ ‫كننااد‪ .‬لااذا اولاای مرحلااة‬ ‫هر فعالیت بصاور ‪ 1/0‬و ‪2/0‬‬ ‫و ‪ 3/0‬و الي آخر شاماره گاذاري‬ ‫نشان دهندة فعالیت سرمنشاء است و قسمت دو شمارة خود زیرفعالیت است‪ .‬مانند ‪ 1/1‬و ‪ 1/2‬یا ‪ 1/3‬و مانند اینها به نوبت‬ ‫مت‪،‬شي شده یا تجزیه شده به فعالیت هااي تركیاب كنناده (اجازاء فعالیات) هار جازء یاك شاماره را دریافات ماي كناد كاه شاامل‬ ‫شمارة منشاء اصلي آن بع‪،‬وة شمارة فردي خودش است‪.‬‬ ‫ی تعریف‪:‬‬ ‫یك فعالیت قابل مدیریت فعالیتي است كه در آن نتای مورد انتظار به راحتي قابل تشخی‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫موفقیت مردود شدن و یا كامل شدن فعالیت به راحتي قابل تعیای و تحقاق بخشایدن باشاند‪ .‬زماان تكمیال فعالیات بساادگي قابال‬ ‫تعیی باشد و مناب مورد نیاز فعالیت به راحتي قابل تعیی و تعریف شده باشند‪.‬‬ ‫‪PERT‬‬ ‫نمودارهاي تكنیك مورد ارزیابي برنامه )‪ (TERT‬كارها مد زمان و اط‪،‬عا وابستگي را رسم مي نمایناد‪ .‬هار نماودار‬ ‫با وارد كردن یك گره كه اولی كار یاا كارهاا از آن سرچشامه ماي گیرناد شاروع ماي شاود‪ .‬اگار كارهااي متعادد در یاك زماان‬ ‫شروع شوند همة آنها از گره یا شاخه شروع مي شوند تا از نقحة شروع منشعب مي شوند‪ .‬هر فعالیت با یك خط كه ناا و یاا‬ ‫معرف طول دوره آن تعداد افراد استخدا شده براي آن و در برخي موارد امضاي مختصر پرسنلي كه استخدا شده اند را‬ ‫معی مي كند نشان داده مي شود‪ .‬انتهاي دیگر خط فعالیت به یك گروه دیگر یا شروع یك زمان شناور كه وقات انتظاار بای‬ ‫كارها است را تعیی مي كند منتهي مي شود‪.‬‬ ‫هر فعالیت مرتكط است با كارهاي جانشای‬ ‫و بادی طریاق تشاكیل یاك شاككه از گاروه هاا و خحاوط مارتكط ماي دهناد‪ .‬نماودار‬ ‫زمای تكمیل خواهد شد كه همة كارهاي نهایي در گره تكمیلي یاك جاا بیایناد‪ .‬هنگامیكاه زماان شاناوري بای انتهااي یاك كاار و‬ ‫شروع كار دیگر وجود دارد روش معمول ای است كه خط شكسته یا نقحاه چای ماابی انتهااي فعالیات اول و ابتاداي فعالیات‬ ‫وابسته بعدي رسم شود‪.‬‬ ‫‪Page 60‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫یك نمودار ‪ PERT‬ممك است چندی كار موازي و هم زمان یا اتصال شككههاي فعالیات هاا داشاته باشاد‪ .‬اگار جاداول پاروژه‬ ‫داراي نقاط عحف نقااط كنتارل ماروري (بازنویساي) باشاند (هماة اینهاا قویاا ا در یاك جادول پاروژه معرفاي شاده اناد) نماودار‬ ‫‪ PERT‬خاطرنشان مي كند كه همه كارهایي كه به ای نقحه مي آیند به گروه مروري منتهي مي شوند‪ .‬بایاد در اینجاا متاذكر‬ ‫شد كه مرورهاي پروژه تصویكها مرورهاي استفاده كننده و غیره هماه وقات ماي برناد‪ .‬ایا وقات هرگاز نكایاد هنگاا ترسایم‬ ‫طرح پروژه دست كم گرفته شاود‪ .‬صارف یاك یاا دو هفتاه باراي یاك مارور اماري غیرعاادي نیسات‪ .‬فاراهم آوردن مادیریت و‬ ‫تصویكهاي مصرف كننده شاید حتي وقت بیشتري بگیرد‪.‬‬ ‫هنگا ترسیم نقشه محم‬ ‫شوید كه شامل كارها براي مستند كردن نوشته ها مستند كردن ویرایش نوشات گازارش پاروژه و‬ ‫ویرایش و دوباره ایجاد كردن گزارش مي شود‪ .‬ای كارها معمولا وقت گیر هساتند لذا دسات كام نگیریاد كاه چقادر طاول ماي‬ ‫كشد تا اینها تكمیل شوند‪.‬‬ ‫نمودارهاي ‪ PERT‬معمولا بحور قاعده روي كاغذ طوري كشیده مي شود كه محور افقي نشان دهندة تقسایما پریاود زمااني‬ ‫به روزها هفته ها و ماه ها و غیره است‪ .‬اگرچه ای امكان پذیر است كه یك نمودار ‪ PERT‬براي یاك پاروژه دسات نخاورده‬ ‫رسم شود تجزیه معمول ای است كه نقشه ها به كوچكتر و بخش هااي معناي دار بیشاتر شكساته شاوند‪ .‬ایا بسایار مثمار ثمار‬ ‫است كه نمودارها از نو كشیده شوند به علل مختلف مانند كارهاي حذف شده و تخمی هاي نادرست‪.‬‬ ‫بسایاري از نمودارهاااي ‪ PERT‬در نقااط ماارور اصالي خاتمااه پیادا مااي كنناد ماننااد پایاان تحلیاال بسایاري از سااازمانها شااامل‬ ‫مرورهاي اوراق مشاركت در مورد دورة عمر پروژه هستند‪ .‬وقتي چنی موردي است هر نمودار در ماورد اوراق مشااركت‬ ‫گره خاتمه پیدا مي كند‪.‬‬ ‫عرضه اوراق مشاركت مي تواند موجب انعكاس پروژه شود كه طي آن آنهاا ممكا اسات هام مشااركت را افازایش دهناد‪ .‬در‬ ‫چنی موردي اكثر مرد باید آگاه باشند یا آنها مشاركت را كاهش مي دهند در چنی موردي مرد كمتري ممكا اسات آكااده‬ ‫باشند بدیهي است كه بیشتر یا كمتر مرد بر طول زماني كه مي گیرد تا پروژه كامل شود تأثیر مي گذارد‪.‬‬ ‫‪:CPM‬‬ ‫نمودارهاي روش مسیر بحراني )‪ (CPM‬شكیه نمودارهاي ‪ PERT‬هستند و گاهي اوقا به ‪ PERT/CPM‬معاروف هساتند‪.‬‬ ‫در یك نماودار ‪ CPM‬مسایر بحراناي مشاخ‬ ‫اسات‪ .‬یاك مسایر بحراناي مشاخ‬ ‫اسات‪ .‬یاك مسایر بحراناي شاامل یاك ساري‬ ‫كارهاي وابسته بهم است‪( .‬هر وابستگي به یك پیش نیاز) كه با هم وقت بیشتري مي گیرند تا تكمیل شوند‪.‬‬ ‫اگرچه ای بحور نرمال نشده است یك ‪ CPM‬مي تواند چندی مسایر بحراناي مسااوي تعریاف كناد‪ .‬كارهاایي كاه روي مسایر‬ ‫بحراني مي افتند باید بعضي طرق مورد توجه قرار گیرند پ‬ ‫باید توجه ویژه به آنها صور گیرد‪.‬یك راه حل ای اسات كاه‬ ‫كارهاي مسیر بحراني با دو خط كشیده شوند و بجاي یك خط‪.‬‬ ‫فعالیت هایي كه روي مسایر بحراناي افتااده اناد بایاد توجاه ویاژه اي دریافات كنناد چاه از طارف مادیر پاروژه و چاه از ساوي‬ ‫پرسنل تحت استخدا آنها‪ .‬مسیر بحراني براي یك روش اتخاذ شده ممك است طي پیشرفت پروژه تغییر مكان دهند‪ .‬ای ماي‬ ‫تواند زماني رخ دهد كه كارها یا زودتر یا دیرتر از جدول تكمیل شده اند‪ .‬و ای باعث مي شود كه سایر كارها كه ممك است‬ ‫هنوز در جدول باشند روي مسیر بحراني بیافتند‪.‬‬ ‫‪Page 61‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪GANTT‬‬ ‫یك نمودار گانت یك ماتری‬ ‫است كه كلیة فعالیت هاایي كاه بایاد اجارا شاوند را روي محاور عماودي لیسات ماي كناد‪ .‬هار خاط‬ ‫شامل تعیی تنها یك فعالیت مي شاود كاه معماولا یاك شاماره و یاك اسام اسات‪ .‬در راس محاور افقاي ساتونهایي قارار دارناد كاه‬ ‫زمان تخمی زده شده را تعیی مي كنند سح مهار لز جهات اجاراي كاار و ناا شاخ‬ ‫اساتخدا شاده باراي كاار باا یاك‬ ‫ستون براي هر پریود در طول مد پروژه معلو مي شود‪ .‬هر پریود ممك است در ساعت هاا روزهاا هفتاه هاا ماههاا و‬ ‫دیگر واحدهاي زماني فشرده شده باشد‪ .‬در برخي موارد ممك است لز باشد كه ستونهاي پریود نا گاذاري ماي شاوند مانناد‬ ‫پریود ‪ 1‬پریود ‪ 2‬و الي آخر‪ .‬بخش گرافیك نمودار گانت شامل یك جعكه افقي باراي هار فعالیات كاه مارتكط باا دورة شاروع و‬ ‫دورة پایان است‪ .‬یك پست از ماژیك ها معمولا استفاده مي شود تا شروع و پایان تخمی زده شده و حقیقي را معی كنند‪.‬‬ ‫هر جعكه روي یك خط جدا و نا هر شخ‬ ‫استخدا شده براي كار روي یك خاط جادا‪ .‬در بسایاري ماوارد وقتاي ایا ناوع از‬ ‫طراحي پروژه ها استفاده ميشود یك ردیف سفید بی كارها رها مي شود وقتاي كاه پاروژه در راه اسات ایا ردیاف اساتفاده‬ ‫مي شود تا پیشرفت را معی كند كه با یك جعكه دو كه در ستون پریود شروع ماي شاود وقتیكاه كاار واقعاا ا آغااز شاده و اداماه‬ ‫پیدا مي كند تا وقتیكه كار واقعا ا تماا شاده اسات معای ماي شاود‪ .‬مقایساه بای شاروع و پایاان تخمای زده شاد و شاروع و پایاان‬ ‫حقیقي باید وضعیت پروژه را روي یك مأخذ «فعالیت – به فعالیت» معی كند‪.‬‬ ‫مغایر ای روش مستلز یك نماودار كوتااهتر كاه نشاان دهنادة اختصاا‬ ‫پرسانل روي یاك مأخاذ «شاخ‬ ‫– باه – شاخ‬ ‫»‬ ‫باشد‪ .‬بریا ای بخش محور عمودي شامل شمارة افرادي مي شود كاه باراي پاروژه اساتخدا شاده اناد و ساتون هاا معای كننادة‬ ‫زمان كاري كه سفید رها شده اند مي باشد كه ستون افراد اساتخدا شاده را نشاان ماي دهاد‪ .‬گرافیاك شاامل جعكاة مشاابه كاه در‬ ‫نمودار بال نوشته شد مي ش ود و معای ماي كناد كاه شاخ‬ ‫‪Page 62‬‬ ‫مشاغول كاار كاردن روي فعالیات اسات‪ .‬ارزش ایا نماودار پاایی‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫وقتي معلو مي شود كه زمان شناوري پرسنل پروژه را نشان مي دهد‪ .‬و ای زماني است كه آنها در واق مشغول كار كاردن‬ ‫روي پروژه نیستند‬ ‫شبكه هاا احتمالر‬ ‫پروژه هاي پیچیده نیازمند یك سري فعالیتها هستند‪ .‬برخي از آنها باید بصور متاوالي اجارا شاوند و برخاي دیگار ماي توانناد‬ ‫بصور همزمان با فعالیتهاي دیگر اجرا شوند‪ .‬در ای مجموعه از فعالیتهاي سري (متوالي) و موازي (همزمان) ماي توانناد‬ ‫بصور یك شككه مدل سازي شوند‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1957‬روش مسیر بحراني )‪ (CPM‬به شكل یك مدل شككه براي مدیریت پروژه توسعه پیدا كارد‪ CPM .‬یاك روش‬ ‫تعیی كننده است كه یك زمان تخمی زده شد را براي هر فعالیت استفاده مي كند‪ .‬گرچه ‪ CPM‬به سادگي قابل در و اساتفاده‬ ‫است اما تغییرا زماني كه مي تواناد یاك برخاورد بازر‬ ‫در زماان تكمیال یاك پاروژه پیچیاده داشاته باشاد را ماورد بررساي‬ ‫قرار نمي دهد‪.‬‬ ‫تكنیك ارزیابي و مرور برنامه )‪ (PERT‬یك مدل شككه است كه اجازة یك حالت تصاادفي را در زمانهااي تكمیال فعالیتهاا ماي‬ ‫دهد‪ PERT .‬در سال ‪ 1950‬براي پروژة ‪ Navys Polaris‬ایال متحده كه هزاران طرف قرارداد داشت توساعه پیادا كارد‪.‬‬ ‫ای روش ظرفیت تقلیل دادن هر دوي زمان و هزینة مورد نیاز براي تكمیل پروژه را دارد‪.‬‬ ‫دیاگرا شككه‬ ‫در یك پروژه یك فعالیت كاري است كه باید اجرا شود و یك اتفاق نقحة عحفاي اسات كاه تكمیال یاك یاا چناد فعالیات را نشاان‬ ‫مي دهد‪ .‬قكل از آنكه یك فعالیت بتواند شروع شود تا تما فعالیتهاي پایش نیااز آن بایاد كامال شاده باشاند مادلهاي شاككة پاروژه‬ ‫فعالیت ها و نقاط عحف را روي كمانها و گره ها نشال مي دهند‪ PERT .‬بصور اصلي فعالیت روي كمان شككه باو‪.‬د كاه‬ ‫در آن فعالیتهاي خحوط و نقاط عحف روي گره ها نشان داده ماي شادند‪ .‬بعاد از مادتي برخاي از مارد شاروع باه اساتفاده از‬ ‫‪ PERT‬بصور شككه فعالیت روي گره كردند‪ .‬براي ای مقاله فر اصلي فعالیت روي بردار را استفاده خواهیم كرد‪.‬‬ ‫نمودار ‪ PERT‬ممك است چندی صفحه با تعداد زیادي زیر فعالیت داشته باشد‪ .‬در زیر یك مثال بسیار سااده از یاك دیااگرا‬ ‫‪ PERT‬آورده شده است‪.‬‬ ‫‪Page 63‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫نقاط عحف بحور كلي شماره گذاري مي شوند چرا كه گره پایان یك فعایات شامارة بزرگتاري نساكت باه گاره شاروع آن دارد‪.‬‬ ‫افزایش شماره ها با ‪ 10‬ای اجازه را مي دهد كه موارد جدیاد بادون تغییار در شاماره گاذاري شاككة دسات نخاورده قارار داده‬ ‫شوند‪ .‬فعالیتهاي دیاگرا فوق با نوشته هایي نامگذاري شده اند كه انتظار ماي رود دسات نخاورده قارار داده شاوند‪ .‬فعالیتهااي‬ ‫دیاگرا فوق را نوشته هایي نامگذاري شده اند كه انتظار مي رود زمان مورد نیاز براي تكمیل فعالیت داشته باشند‪.‬‬ ‫طراحي ‪ PERT‬مستلز قد هاي زیر است‪:‬‬ ‫‪-1‬مشخ‬ ‫كردن فعالیتها و نقاط عحف بحور واض و مشخ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪-2‬تعیی كردن توالي صحی و مناسب فعالیتها‬ ‫‪-3‬رسم كردن یك دیاگرا شككه‬ ‫‪-4‬تخمی زدن زمان مورد نیاز براي هر فعالیت‬ ‫‪-5‬تعیی كردن مسیر بحراني‬ ‫‪-6‬محابق روز كردن نمودار ‪ PERT‬همگا با پیشرفت هاي پروژه‬ ‫‪-1‬تعیین كردن فعالیتها و نقاط بحرانر‬ ‫فعالیتها كارهایي هستند كه مورد نیاز هستند تا پروژه تكمیل شود‪ .‬نقاط عحف اتفاقاتي هستند كه شروع و ختم یاك و یاا بایش‬ ‫از یك فعالیت را نشان مي دهند‪ .‬بسیار اثربخش است كه كارها در یك تاابلو لیسات شاوند تاا درآیناده قاد هاا (مراحال) بتوانناد‬ ‫توسعه پیدا كنند تا اط‪،‬عا حی توالي و استمرار پروژه را شامل شوند تا در آینده قد ها (مراحال) بتوانناد توساعه پیادا كنناد‬ ‫تا اط‪،‬عا حی توالي و استمرار پروژه را شامل شوند‪.‬‬ ‫‪Page 64‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪-2‬تعیین توالي فعالیتها‬ ‫ای مرحله ممك است با مرحله تعیی فعالیتها تركیب شوند از زمانیكاه تاوالي فعالیتهاا باراي برخاي از كارهاا معلاو و بادیهي‬ ‫است‪ .‬سایر كارها ممك است‪ .‬سایر فعالیتها ممك است نیازمند تحلیل بیشتر باشند تا بحور دقیق دساتوري كاه بایاد اجارا شاود‬ ‫تعیی گردد‪.‬‬ ‫‪-3‬رسم كردن دیاگرام شبكه‬ ‫استفاده از اط‪،‬عا توالي فعالیتها یك دیاگرا شككه مي تواند رسم شود تا توالي سري (متوالي) یا موازي (همزماان) فعالیات‬ ‫ها را نشان دهد‪ .‬براي مدل اصلي فعالیات روي باردار فعالیتهاا باا خحاوط جهات دار و نقااط عحاف باا دایاره هاا یاا «حكابهاا»‬ ‫نشان داده مي شوند (ترسیم مي شوند)‪.‬‬ ‫چنانچه ای كار با دست انجاا شاود چنادی پایش ناوی‬ ‫ممكا اسات ماورد نیااز باشاد تاا بحاور صاحی رواباط ماابی فعالیتهاا‬ ‫نمایش داده شود‪ .‬بسته هاي نر افزاري ای مرحله را با معكوس كردن ستوني اط‪،‬عا فعالیت به یك دیاگرا شككه ساده ماي‬ ‫كنند‪.‬‬ ‫‪-4‬تخمین زمانهاي فعالیت‬ ‫هفته ها یك واحد مورد استفادة معمول براي تكمیل پروژه هستند اما یك واحد ثابت و قحعي از زمان باید ماورد اساتفاده قارار‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫یك تشخی‬ ‫دادن آینده در ‪ PERT‬توانایي آن در به تاأخیر اناداخت پاروژه باا زمانهااي تكمیال غیار دقیاق فعالیتهاا ماي باشاد‪.‬‬ ‫براي هر فعالیت مدل معمولا شامل سه زمان تخمیني است‪:‬‬ ‫زمان خوش بینانه‪ :‬عموما ا كوتاهتری زماني كه در آن فعالیت ماي تواناد تماا شاود‪ .‬ایا تجرباة معماول اسات كاه معای كاردن‬ ‫زمانهاي خوش بینانه براي ساه انحاراف اساتاندارد از مقصاد بناابرای تقریكاا ا ‪ 1‬درصاد شاان‬ ‫وجاود دارد كاه فعالیات در طاي‬ ‫زمان خوش بینانه تكمیل شود‪.‬‬ ‫محتمل تری زمان‪ :‬زمان تكمیل بیشتری احتمال را داراسات‪ .‬در نظار داشاته باشاد كاه یاان زماان باا زماان ماورد انتظاار خاتم‬ ‫فعالیت فرق دارد‪.‬‬ ‫زمان بدبینانه‪ :‬بیشتری زمای كه فعالیت ممك است نیاز داشته باشد‪ .‬ساه انحاراف اساتاندارد از مقصاود معماولا باراي زماان‬ ‫بدبینانه بكار مي رود‪.‬‬ ‫‪ PERT‬یك توزی احتمال بتا را براي تخمی زماني فرض مي كند‪ .‬براي یك توزی بتا زمان مورد انتظار باراي هار فعالیات‬ ‫مي تواند تقریكا ا از میانگی وزني مقابل استفاده كند‪:‬‬ ‫‪(/6‬بدبینانه ‪ +‬محتمل تری × ‪ + 4‬خوش بینانه) = زمان مورد انتظار‬ ‫ای زمان مورد انتظار ممك است برروي دیاگرا شككه نمایش داده شود‪:‬‬ ‫براي محاسكة واریان‬ ‫زمان تكمیل هر فعالیات اگار ساه انحاراف معیاار باراي زمانهااي خاوش بیناناه و بدبیناناه انتخاا شاده‬ ‫باشند آنگاه شش انحراف معیار بی آنها وجود دارد‪ .‬بنابرای واریان‬ ‫با رابحة زیر بدست مي آید‪:‬‬ ‫‪(/6]2‬خوش بینانه – بدبینانه)[‬ ‫‪-5‬تعیین كردن مایر بحرانر‬ ‫‪Page 65‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫مساایر بحرانااي بااا جما كااردن زمانهاااي هاار تااوالي و تعیاای كااردن بلناادتری مساایر در پااروژه تعیاای مااي شااود‪ .‬مساایر بحرانااي‬ ‫مجموع تقویم زمان مورد نیاز براي پروژه را تعیی مي كند‪ .‬اگر فعالیت هااي خاارج از مسایر بحراناي سرعتشاان كام و زیااد‬ ‫شود (در چارچو محدودیتها) مجموع زمان پروژه تغییر نمي كند‪ .‬مقادار زمااني كاه یاك فعالیات در مسایر غیار بحراناي ماي‬ ‫تواند تأخیر داشته باشد بدون تأخیر در پروژه به زمان شناوري منسو مي شود‪.‬‬ ‫اگر مسیر بحراني بحور فوري آشكار نشود تعیی كردن چهار كمیت زیر براي هر فعالیت مي تواند سودمند باشد‪.‬‬ ‫دیرتری زمان پایان – ‪ LF‬دیرتری زمان شاروع ‪ LS‬زودتاری زماان پایاان ‪ EF-‬زودتاری زماان شاروع – ‪ ES‬ایا زمانهاا‬ ‫محاسكه شده اند تا براي زمان مورد انتظار و فعالیت هاي مربوطه استفاده شوند‪ .‬زودتری زمان شروع و خاتم هار فعالیات باا‬ ‫كار كردن رو به جلو در شككه و تعیی كردن زودتری زماني كه هر فعالیت ميتواند شاروع شاود و یاا خاتماه یاباد باا درنظار‬ ‫گرفت فعالیت هاي پیش نیاز آن تعیی مي شوند‪ .‬دیرتری زمان شاروع و خاتم دیرتاری زمانهاایي هساتند كاه یاك فعالیات ماي‬ ‫تواند شروع شده و خاتمه یابد بدذون اینكه در پروژه تأخیري ایجاد شاود‪ LS .‬و ‪ LF‬باا كااركردن رو باه عقاب در پاروژه پیادا‬ ‫مي شوند‪ .‬تفاو بی دیرتری و زودتری پایان همه فعالیت شناوري آن فعالیت است‪ .‬مسیر بحراناي مسایري در طاول شاككه‬ ‫است كه در آن هیچ یك از فعالیت ها داراي شناوري نكاشند‪.‬‬ ‫زماان هااي تكمیال فعالیات مسایر بحراناي محاساكه شاود‪ .‬اگار‬ ‫واریان‬ ‫زمان تكمیل پاروژه ماي تواناد باا جما كاردن واریاان‬ ‫واریان‬ ‫داده شو د مي توان محاسكه كرد كاه پاروژه باا یاك تااریه دقیاق تكمیال خواهاد شاد و یاك توزیا احتماال نرماال باراي‬ ‫مسیر بحراني فرض مي شود‪ .‬فرض توزی نرمال زماني صادق است كه تعداد فعالیت هاي مسایر باه انادازة كاافي زیااد باشاد‬ ‫تا بتوان قضیة حد مركزي را بكار برد‪ .‬زمانیكه مسیر بحراني تاریه تكمیل پروژه را تعیی مي كناد پاروژه ميتواناد باا جما‬ ‫كردن مناب مورد نیاز براي كاهش زمان فعالیت هاي مسیر بحراني تسری شود چنی كوتاه كردني در پروژه گااهي اوقاا‬ ‫منجر به سقوط پروژه مي شود‪.‬‬ ‫‪-6‬به روز شدن با پیشرفت پروژه‬ ‫ایجاد تعدیل روي نمودار ‪ PERT‬همگا باا پیشارفتهاي پاروژه در طاي آشاكار شادن وضاعیت پاروژه زمانهااي حقیقاي ممكا‬ ‫است جایگزی زمانهاي مورد انتظار شاوند‪ .‬در ماواردي كاه تاأخیر وجاود دارد منااب اضاافي ممكا اسات ماورد نیااز واقا‬ ‫شوند تا روي جدول باقي بمانند و نمودار ‪ PERT‬ممك است اص‪،‬ح شود تا شرایط جدید را بازتا كند‪.‬‬ ‫مزایاا ‪:PERT‬‬ ‫‪ PERT‬قابل استفاده (ثمربخش) است زیرا اط‪،‬عا زیر را فراهم مي آورد‪:‬‬ ‫زمان مورد انتظار تكمیل پروژه‬ ‫احتمال تكمیل قكل از یك روز خا‬ ‫فعالیتهاي مسیر بحراني كه مستقیما ا به زمان تكمیل برخورد مي كنند‪.‬‬ ‫فعالیتهایي كه زمان شناوري دارند و مي توانند مناب را به فعالیتهاي مسیر بحراني قرض دهند‪.‬‬ ‫محدودیتها‪:‬‬ ‫در زیر برخي از نقاط ضعف ‪ PERT‬ذكر شده است‪:‬‬ ‫‪Page 66‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫زمانهاي فعالیتهاي در برخي موارد ذهني هستند و بستگي به قضاو دارناد‪ .‬در مواردیكاه تجرباة كماي در ماورد اجاراي یاك‬ ‫فعالیت وجود دارد مقادیر ممك است فقط یاك حادس باشاند‪ .‬در ساایر ماوارد اگار فارد یاا گاروه اجاراي پاروژه زمانهاایي را‬ ‫تخمی بزنند ممك است تعصب برروي یك تخمی وجود داشته است‪.‬‬ ‫حتي اگر زمانهاي فعالیت بخوبي تخمی زده شده باشد ‪ PERT‬یك توزی بتا را براي ای زمانهاا فارض ماي كناد اماا توزیا‬ ‫واقعي ممك است متفاو باشد‪.‬‬ ‫حتي اگر فرض توزی بتا صادق باشد ‪ PERT‬فرض مي كند توزی احتمال تكمیل پروژه همانند مسیر بحراناي اسات‪ .‬زیارا‬ ‫سایر مسیرها ممك است مسیر بحراني شاوند اگار فعالیات هااي عضاو آنهاا تاأخیر داشاته باشاند‪ PERT .‬پیوساته زماان ماورد‬ ‫انتظار تكمیل پروژه را كم برآورد مي كند‪.‬‬ ‫كم برآورد كردن زمان تكمیل پروژه به واسحة به نوبت عوض كردن مسیرها بعنوان بحراني شاید جدي تری ای نتای باشد‪.‬‬ ‫براي غلكه بر ای محدودیت شكیه سازي هاي مونت كارلو مي تواند روي شككه اجرا شود اما ایا تعصاب خاوش بیناناه را در‬ ‫مورد زمان مورد انتظار تكمیل پروژه حذف كند‪.‬‬ ‫فرآيند چیست؟‬ ‫فرآيند مجموعه فعالیتهای متوالی و مرتبط بوده که محصول خاصزی را بوجزود مزی آورد و بزرای ایجزاد ایزن محصزول بزه‬ ‫درون دادهای خاصی نیاز دارد که زمینه را برای درست عمزل نمزودن آن فزراهم مزی سزازند‪.‬هر کسزی کزه حزداقل در‬ ‫یکی از مراحل عملکرد فرآيند درگیر باشدم صاحب فرآيند محسوب مزی گردد‪.‬فرآينزدهای موجزود در هزر سزازمان بزرای‬ ‫دستیابی به ماموریت سازمان طراحی شده اند؛ تا با عملکرد بهتر نیازهای اساسی مردم را تأمین نمایند‪.‬‬ ‫مایلستون (‪)Milestone‬‬ ‫رویداد مهمی در پروژه که معموال با اتمام یک فاز یا تحویل بخشی عمده همراه است و نشاندهنده شروع مرحله‬ ‫جدیدی در طول عمر پروژه است‪ .‬مایلستون قابل اندازه گیریم قابل مشاهده و همچنین عالمتی برای نشان دادن‬ ‫پیشرفت پروژه بوده اما مستقل از زمان است (مدت زمانی برابر صفر دارد) و بنابراین کار یا منبعی هم به آن تخصیص‬ ‫داده نمی شود‪ .‬برای نمونه تاریخ شروع و پایان پروژه به دلیل اهمیتشان مایلستون در نظر گرفته میشوند‪.‬‬ ‫طبق‬ ‫از مزایای مایلستون می توان به زمانبندی و ارزیابی مجدد اشاره کرد‪ .‬وجود مایلستون ها به حفظ پروژه‬ ‫ِ‬ ‫برنامه زمانبندی کمک میکند بطوریکه وقتی به مایلستون میرسید شانس این را دارید که برنامه پروژه خود را‬ ‫مجددا بررسی کنید و مشکالت موجود در آن را پیدا کنید‪.‬‬ ‫تجدید نظر گاه به گاه در برنامه پروژه امری ضروری است و رسیدن به مایلستون زمان خوبی برای بازگشت به عقب‬ ‫در پروژه و نگاهی انتقادی به آن استم سواالتی از قبیل‪:‬‬ ‫‪Page 67‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫‪‬‬ ‫چه چیزهایی خوب پیش می رود؟‬ ‫‪‬‬ ‫با چه مشکالتی مواجه هستیم؟‬ ‫‪‬‬ ‫آیا فعالیتها واقع گرایانه هستند؟‬ ‫‪‬‬ ‫تخمین زمانی شما چگونه بوده است؟‬ ‫ارزیابی مجدد پروژهها زمانی که به مایلستون میرسید راه خوبی برای نگه داشتن پروژه در مسیر خودش و‬ ‫شناسایی مشکالت بالقوه قبل از تبدیل شدن به مشکالت جدی است‪.‬‬ ‫البته محدودیت هایی نیز در کارایی مایلستونها وجود دارد که معموال فعالیتهای غیربحرانی را نادیده گرفته و فقط‬ ‫پیشرفت در مسیر بحرانی را نمایش میدهند و این باعث میشود که فکر کنیم پروژه در زمانبندی پیش میرود در‬ ‫حالیکه ممکن است بعضی از فعالیتها نادیده گرفته شوده باشند‪.‬‬ ‫بنابراین مایلستونها رویدادهای مهم پروژه مثل تصمیم گیری برای ادامه دادن پروژهم اتمام فازها یا فعالیتهای اصلیم‬ ‫پیشرفت پرداختها و زمانهای مقرر برای تحویل را برجسته میسازند‪.‬‬ ‫ساختار شکست کار (‪)WBS‬‬ ‫ساختار شکست کارم همان تحویل شدنیهای کلیدی پروژه است که محدوده و گستره پروژه را جهت سازماندهی و‬ ‫فهم بیشتر کارهای تیم به اجزای قابل مدیریت تقسیم میکند‪ .‬طبق تعریف پمباک ساختار شکست کار یک تقسیم‬ ‫بندی سلسلهمراتبی مبتنی بر تحویل شدنیها برای کارهایی است که قرار است توسط تیم پروژه انجام شود‪.‬‬ ‫مفهوم ساختار شکست در ابتدا با روش ارزیابی و بازنگری برنامه (که به اختصار ‪ PERT‬نامیده میشود) توسط وزارت‬ ‫دفاع آمریکا برای پروژههای محصول محور توسعه داده شد‪.‬‬ ‫از مزایای ساختار شکست کار میتوان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫مشخص کردن کامل کارهایی که برای انجام پروژه باید انجام شوند‬ ‫‪‬‬ ‫تخمین دقیقتر از زمانبندی و هزینه پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫پایهای برای درخواستهای منابع و تخصیص وظایف‬ ‫‪‬‬ ‫گزارش پیشرفت شفاف از وضعیت پیشرفت پروژه‬ ‫طرح پروژه (‪)Project Plan‬‬ ‫‪Page 68‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫طبق تعریف پم باک طرح پروژه یک سند تایید شده ی رسمی و همچنین راهنمایی برای اجرا و کنترل پروژه است‪.‬‬ ‫کاربرد اصلی طرح پروژه برای مستند کردن فرضیات برنامهریزی و تصمیم گیریم تسهیل ارتباط بین ذینفعان و ثبت‬ ‫محدوده تایید شده پروژهم هزینه و بیسالین زمانبندی است‪ .‬طرح پروژه ممکن است خالصه یا به تفصیل بیان شود‪.‬‬ ‫در کمترین حالت طرح پروژه پاسخگوی سواالت پایه ای در مورد پروژه خواهد بود‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫چرا؟ مساله اصلی یا ارزش پیشنهادی که پروژه به آن میپردازد چیست؟‬ ‫‪‬‬ ‫چه چیزی؟ چه کارهایی برای این پروژه انجام خواهد شد؟ محصوالت‪ /‬تحویل شدنیهای اصلی چه‬ ‫هستند؟‬ ‫‪‬‬ ‫چه کسی؟ چه کسانی درگیر پروژه هستندم مسئولیت آنها چه خواهد بود و چگونه سازماندهی‬ ‫میشوند؟‬ ‫‪‬‬ ‫چه زمانی؟ تایم الین کلی پروژه ما چگونه خواهد بودم چه زمانی نقاط مهم که همان مایلستونهای پروژه‬ ‫هستند تکمیل خواهند شد؟‬ ‫طرح پروژهم در برگیرندهی موضوعاتیست که در سیستم اجرای پروژه کاربرد دارد و جنبه های اصلی زیر را شامل‬ ‫میشود‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت محدوده‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت تقاضا‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت زمانبندی‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت مالی‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت کیفیت‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت منابع‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت ذینفعان‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت ارتباطات‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت تغییر پروژه‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت ریسک‬ ‫‪‬‬ ‫مدیریت تدارکات‬ ‫بیسالین (‪)Baseline‬‬ ‫زمانبندی و‪/‬یا بودجه پروژه است که در حین تکمیل پروژه میتواند برای مقایسه پیشرفت آتی استفاده بشود‪.‬‬ ‫بیسالین نمی تواند بدون طی نمودن فرایند تصویب تغییرات دچار تغییر شود‪ .‬بیسالین معمولن با یک پسوند میآید‪.‬‬ ‫(برای نمونه بیسالین هزینهم بیسالین زمانبندی و …‬ ‫‪Page 69‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫معرفی مایلستون‬ ‫مایلستون یا ‪ Milestone‬در برنامه ریزی و كنترل پروژه ها بسیار کاربرد دارد‪ .‬مایلستون ها مدت زمانی برابر صفر دارند كه نشان دهنده وقایع‬ ‫مهم در پروژه هستند و در کنترل برنامه زمانبندی شده تاثیر بسزایی دارند‪ .‬به فرض مثال تاریخ اتمام فاز طراحی در پروژه از اهمیت زیادی‬ ‫برخوردار است و شما می خواهید این زمان را در برنامه ریزی پروژه بطور واضح مشخص كنید و همچنین در گزارشات پروژه وضعیت آن را‬ ‫ارائه نمایید‪ .‬بنابراین بهتر است این تاریخ را بعنوان یك مایلستون تعریف كرده و در گانت چارت پروژه نمایش دهید‪ .‬هچنین در گزارشات‬ ‫مدیریتی‪ ،‬استفاده از مایلستونها می تواند به مدیران در مشاهده زمان تكمیل فعالیتهای مهم پروژه كمك زیادی نماید‪.‬‬ ‫برای مثال می توان به مراحل اجرایی یک پروژه اشاره کرد‪ .‬در شروع‪ ،‬پروژه به صورت مایلستون می باشد‪ ،‬این جمله یعنی بازه زمانی تعریف‬ ‫شده برای شروع پروژه برا بر صفر است‪ ،‬چون در واقع هر پروژه ای‪ ،‬با وجود اینکه مقدماتی برای شروع نیاز دارد ولی نقطه شروع آن به‬ ‫صورت مایلستون می باشد و در یک زمان خاص شروع می شود‪ .‬همچنین برای پایان هر پروژه نیز یک مایلستون در نظر می گیریم‪ ،‬که در‬ ‫واقع نقطه انتهایی و اتمام پروژه می باشد‪ ،‬مانند افتتاح یک پروژه که در انتهای پروژه اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫تاریخچه مایلستون‬ ‫در گذشته سنگهایی که كنار جاده بود و مسافت مانده تا شهر بعدی را روی آن می نوشتند‪ Milestone ،‬نام داشت‪ .‬این نام در برنامه ریزی و‬ ‫كنترل پروژه نیز همین مفهوم را دارد‪.‬‬ ‫مایلستون ها در اصل‪ ،‬ستون های هرمی شکل سنگی بودند که بیشتر از گرانیت‪ ،‬مرمر و یا هر سنگی که در محل بود بوجود می آمدند‪ ،‬البته بعدها‬ ‫از بتن استفاده شد‪ .‬این سنگ ها بطور عمده توسط راهسازان امپراتوری روم مورد استفاده قرار می گرفت و قسمت مهمی از هر شبکه جاده ای‬ ‫رومی ها بود‪ .‬البته مسافتی که در هر روز طی میشد در بعضی موارد بسیار ناچیز و کم بود‪.‬‬ ‫‪Page 70‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫تعدادی از مایلستون های رومی فقط نام امپراتور حاکم را ثبت می کرد و هیچگونه اطالعاتی راجع به مسافت باقی مانده و یا نام محل ارائه نمی‬ ‫داد‪.‬‬ ‫تفاوت ‪ plan‬و ‪schedule‬‬ ‫خیلیها در مورد تفاو اصح‪،‬حهای ‪ plan‬و ‪ schedule‬از م میپرس و دیگه به نظر میاد به جای ایمیل باید اینجا‬ ‫توضی داد‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ schedule‬یعنی زمانبندی و ‪ scheduling‬یعنی زمانبندی کردن… برنامهریزی جنكه زمانی پروژه؛ همون‬ ‫چیزی که در مرکز فعالیتهای اکثر شماهایی که کارتون اصح‪،‬حا کنترل پروژهس قرار میگیره‪ .‬معمول رایجه‬ ‫که برنامهریزی مناب (به جز برنامهریزیهای خا مناب انسانی مثل آموزش) هم جزئی از زمانبندی دونسته‬ ‫میشه‪ .‬معمول هزینه و گستره همراه زمانبندی تو یه «مدل» قرار میگیرن ولی مفاهیم مستقلی هست و وقتی‬ ‫صحكت از زمانبندیه معمول شامل گستره و هزینه نمیشه‪.‬‬ ‫‪ plan‬یعنی برنامه و ‪ planning‬یعنی برنامهریزی‪ .‬منظور از برنامه معمول کل برنامهریزیهاییه که برای‬ ‫پروژه لزمه یعنی ع‪،‬وه بر برنامهریزی زمان شامل هزینه گستره مناب انسانی تدارکا و همه چیزهای‬ ‫دیگه هم میشه‪.‬‬ ‫‪Page 71‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬ ‫اداره وپالن گذاری ساختمان‬ ‫اصح‪،‬حهای ‪ replan‬و ‪ reschedule‬هم به معنی هر نوع بازبینی تو برنامه یا زمانبندی هست‪ .‬ای بازبینی میتونه برای‬ ‫اعمال تغییرا درخواستی کارفرما باشه میتونه به ای خاطر باشه که ایدههای بهتری برای اجرای کار به ذهنمون رسیده‬ ‫برای جكران عقب افتادگیها و هر چیز دیگهای‪.‬‬ ‫اص‪،‬ح دیگهای هم تو ای حوزه هست که الكته تو همه متون استفاده نمیشه ولی باز هم عمومیت داره‪ catch-up plan :‬یا‬ ‫‪ .catch-up schedule‬ای میشه نوع خاصی از ‪ replan‬یا ‪ reschedule‬که هدفش صرفا جكران عقبافتادگیهاس‪ .‬در‬ ‫مورد برنامههای جكرانی هم فراموش نکنی که قرار نیست یه اتفاق کام‪ ،‬مکانیکی باشه که با زمانها و روابط بازی کنیم تا‬ ‫برسیم به تاریخی که بهمون گفت ‪ .‬برای تهیه برنامه جكرانی باید تیم پروژه جم بش و مثل روز اول که برنامه رو تهیه‬ ‫میکردن فکر کن راه حل پیدا کن که چحوری با وجود عقبافتادگیها پروژه رو به تاریخی که تعیی شده برسون و بعد‬ ‫اون سیاست رو تو برنامه اعمال کن ‪.‬‬ ‫‪Page 72‬‬ ‫‪M.Nasim Nasimi‬‬

اداره وپلان گذاری ساختمان

Products

Support

اداره وپلان گذاری ساختمان

Add this document to collection(s)

Add this document to saved

Suggest us how to improve StudyLib