ONLINE PHOTO ALBUM AND PORTFOLIO SHAIF INDRA ISKANDAR BIN CHRIFODDIN Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat penganugerahan Ijazah Sarjana Sains (Keusahawanan Teknologi Maklumat) Fakulti Sains Komputer dan Sistem Maklumat Universiti Teknologi Malaysia APRIL 2008 UTM.28/ 13.11/1/4 Jld. 4 ( ) April 2008 Pustakawan Perpustakaan Sultanah Zanariah UTM, Skudai Johor Saudara, PENGKELASAN TESIS SEBAGAI SULIT/TERHAD -Laporan Sarjana Sains (Keusahawanan Teknologi Maklumat) -Nama Pelajar : Shaif Indra Iskandar Bin Chrifoddin -Tajuk : Online Photo Album and Portfolio Sukacita dimaklumkan bahawa tesis yang tersebut di atas bertajuk Online Photo Album and Portfolio memohon dikelaskan sebagai terhad untuk tempoh tiga ( 3 ) tahun dari tarikh surat ini, memandangkan ia mempunyai nilai potensi untuk dikomersilkan di masa hadapan. Sekian, dimaklumkan. Terima kasih. “BERKHIDMAT UNTUK NEGARA” Yang benar, DR. ALI BIN SELAMAT Penyelia Projek Fakulti Sains Komputer & Sistem Maklumat Universiti Teknologi Malaysia iii Teristimewa untuk Ayah dan Bonda yang tercinta, Yang banyak berkorban dan mendoakan kejayaan anakanda Serta Buat yang tersayang dan sahabatku Terima kasih atas sokongan yang diberikan Doa, jasa dan pengorbanan kalian akan ku kenang selamanya Semoga Allah memberikan kebahagiaan dan keberkatan dalam hidup kita semua. iv PENGHARGAAN Jutaan penghargaan dan ribuan terima kasih ingin saya rakamkan kepada penyelia projek saya Dr. Ali Bin Selamat dan Dr. Kamariah Binti Ismail atas bimbingan dan segala tunjuk ajar serta dorongan yang telah diberikan sepanjang proses projek ini dijalankan. Terima kasih yang tidak terhingga juga diucapkan kepada pensyarahpensyarah lain yang pernah membantu saya dalam projek ini dan tidak kurang juga kepada rakan-rakan seperjuangan saya yang telah banyak memberikan idea-idea dan bantuan kepada saya semasa menghadapi masalah. Akhir sekali, istimewa buat keluarga saya yang tersayang teruatamanya ibu, bapa, serta adik-beradik saya, terima kasih atas kesabaran, persefahaman dan sokongan yang telah diberikan sepanjangan masa ini. Terima kasih juga kepada kawan-kawan dan semua yang telah membantu saya sama ada secara langsung atau tidak langsung. v ABSTRAK Foto Album dan Portfolio Secara Atas Talian (Online Photo Album and Portfolio) merupakan sebuah laman web yang dibangunkan dengan aturcara terbuka (open source) dan beroperasi secara atas talian. Produk ini merupakan sebuah album ataupun portfolio yang membenarkan pengguna menyimpan imej dan hasil kreativiti dengan menarik serta profesional. Pengguna yang mengaktifkan fungsi privasi bagi akaun mereka hendaklah memberikan katalaluan kepada pelawat untuk membenarkan pelawat tersebut melihat album dan portfolio mereka. Pengguna yang berbayar akan disenaraikan dalam direktori yang dipecahkan kepada beberapa kategori iaitu kategori jurugambar, syarikat andaman, syarikat-syarikat lain, model, artis, perekabentuk, pengantin dan individu. Produk kami ini akan menarik pelawat-pelawat seperti keluarga dan kawan-kawan pengguna, organisasi-organisasi atau agensi-agensi yang mencari ahli profesional serta individu yang memerlukan perkhidmatan ahli profesional. Produk ini akan dikendalikan oleh Syarikat Iwana Solution yang mana syarikat tersebut dimiliki oleh tiga orang pelajar Sarjana Sains (Keusahawanan Teknologi Maklumat). Bagi mengalakkan orang ramai menggunakan produk ini, pihak kami mewujudkan akaun percuma, program kerjasama (affiliate program) dan harga promosi pada tahun pertama. Selain itu pihak kami akan memberi tawaran percuma kepada 10 orang pertama yang berdaftar tetapi mereka terikat untuk memberi kerjasama dengan pihak kami bagi menjawab kajian soal selidik ataupun memberi maklum balas berkenaan produk kami dari semasa ke semasa. vi ABSTRACT Online Photo Album and Portfolio is an open source programming and operates as a website with internet connection. This product is specific for photo album and portfolio where user can keep their masterpiece work and photos in an attractive and professional look. Users who activated the private feature to their account must provide the password in order to give to their visitor. This to keep their photo and portfolio from being accessed by unwanted visitor. User who’s pay to use this service will be automatically listed in the directory to help them promote their service and company. Visitor of this product will be individuals either friends, family, organization, agency and anyone who wants to hire professional specialist service. Online Photo Album and Portfolio will be managed by Iwana Solution owned by 3 Master of IT Entrepreneurship students. To attract more people, this product in the first year provides free account, affiliate program and all packages at promotion price. Beside that for payable packages we will provide free account for 10 early bird user where each individual user need to give feedback to our service as to improve our product and bring it to the next level. vii KANDUNGAN BAB 1 PERKARA HALAMAN HALAMAN PENGAKUAN ii HALAMAN DEDIKASI iii HALAMAN PENGHARGAAN iv ABSTRAK v ABSTRACT vi KANDUNGAN vii SENARAI JADUAL xiii SENARAI RAJAH xv SENARAI LAMPIRAN xviii PENGENALAN 1.1 Pengenalan Projek 1 1.2 Latar Belakang Masalah 3 1.3 Penyataan Masalah 5 1.4 Matlamat 6 1.5 Objektif 7 1.6 Skop Projek 7 1.7 Kepentingan 8 1.8 Ringkasan 9 viii 2 KAJIAN LITERATUR 2.1 Pengenalan 10 2.2 Latarbelakang Organisasi 11 2.3 Kajian Terhadap Sistem Sedia Ada 12 2.3.1 www.fotki.com 13 2.3.2 www.funtigo.com 15 2.3.3 www.imageevent.com 17 2.3.4 www.pbase.com 19 2.3.5 www.smugmug.com 21 2.3.6 Perisian Picassa (http://www.picassa.com) 22 2.3.7 www.flickr.com 24 2.4 Perbandingan Aplikasi 26 2.5 Kajian Terhadap Penggunaan Tekknologi Maklumat dan 27 Komunikasi di Malaysia 2.6 Kajian Terhadap Perkongsian Imej dan Kamera 30 2.7 Kajian Terhadap Rangkaian Bersosial di Pasaran 33 2.8 Kajian ke Atas Teknik-Teknik, Peralatan-Peralatan dan 35 Teknologi Berkaitan Yang Boleh Digunakan Untuk Menyelesaikan Masalah 2.8.1 Bahasa Pengaturcaraan Web PHP 37 2.8.2 Pangkalan Data MySQL 37 2.8.3 JavaScript 38 2.8.4 Teknologi-teknologi yang digunakan 38 2.8.4.1 Internet 38 2.8.4.2 World Wide Web (WWW) 39 2.8.4.3 Hypertext Transfer Protokol (HTTP) 40 Uniform Resource Locator (URL) 41 2.8.5.1 Transmission Control Protocol (TCP) 41 2.8.5.2 HTML 42 2.8.5 ix 2.8.5.3 Teknologi Pelanggan-Pelayan 2.8.6 2.9 3 42 2.8.5.3.1 Pelayar/Browser 42 2.8.5.3.2 Pelayan Web (Web Server) 43 2.8.5.3.3 Proses Pelanggan-Pelayan 44 2.8.5.4 Konsep Web Statik 44 2.8.5.5 Konsep Web Dinamik 45 Teknik-teknik lain yang digunakan 45 Ringkasan 46 METODOLOGI PROJEK 3.1 Pengenalan 47 3.2 Rangka Kerja Operasi 49 3.3 Metodologi dan Pendekatan Pilihan 50 3.4 Justifikasi Pemilihan Metodologi 51 3.5 Fasa-fasa Metodologi Rational Unified Process (RUP) 52 3.5.1 Fasa Permulaan 53 3.5.2 Fasa Penghuraian 53 3.5.3 Fasa Pembinaan 54 3.5.4 Fasa Peralihan 54 Pemilihan Model Pembangunan 55 3.6.1 Rajah-rajah UML 57 3.7 Rekabentuk Senibina 58 3.8 Keperluan Perkakasan 60 3.9 Keperluan Perisian 61 3.9.1 Windows XP Professional 61 3.9.2 Internet Explorer 62 3.9.3 Macromedia Dreamweaver CS3 63 3.9.4 Adobe Photoshop CS3 64 3.9.5 Rational Rose C++ 4.0 64 3.6 x 4 3.9.6 Macromedia Flash CS3 65 3.10 Perancangan Kerja 65 3.11 Ringkasan 67 ANALISA DAN REKABENTUK 4.1 Pengenalan 68 4.2 Rekabentuk Produk 69 4.2.1 Rekabentuk Konsep Produk 69 4.3 Rekabentuk Pangkalan Data 70 4.4 Rekabentuk Sistem 71 4.4.1 Senibina Sistem 71 4.5 4.4.1.1 Pandangan Pentadbir Sistem 72 4.4.1.2 Pandangan Pengguna 73 4.4.1.3 Pandangan Pelawat 73 Analisa Sistem 74 4.5.1 Cartalir Sistem 74 Rajah Use Case 75 4.6.1 Rajah Use Case Sistem 76 4.7 Gambarajah Aktiviti 76 4.8 Rajah Jujukan 76 4.9 Rekabentuk Pangkalan Data 77 4.10 Rekabentuk Input dan Output 77 4.10.1 Spesifikasi Input 77 4.10.2 Spesifikasi Output 79 Rekabentuk Antaramuka Pengguna 80 4.11.1 Antaramuka Menu Utama 82 4.11.2 Antaramuka Pendaftaran 83 4.11.3 Antaramuka Maklumat atau Profail 84 4.11.4 Antaramuka Album 84 4.6 4.11 xi 4.12 5 4.11.5 Antaramuka Mesej 85 4.11.6 Antaramuka Buku Tamu 86 4.11.7 Antaramuka Maklumat Berita 87 Ringkasan 88 RANCANGAN PERNIAGAAN 5.1 Ringkasan Eksekutif 89 5.2 Perniagaan yang diceburi 90 5.2.1 Peluang / Produk 90 5.2.2 Penerangan produk atau perniagaan 91 5.2.3 Kelebihan untuk bersaing 92 5.3 Pengurusan dan Organisasi 93 5.4 Analisa Industri 98 5.4.1 Penerangan Industri 98 5.4.2 Sasaran Pasaran 101 5.4.3 Kedudukan Persaing Dalam Sasaran Pasaran 103 Perancangan Pemasaran 106 5.5.1 Strategi Penerapan 106 5.5.2 Strategi Harga 107 5.5.3 Strategi Penyebaran 107 5.5.4 Strategi Promosi 107 5.6 Rancangan Pengoperasian 108 5.7 Pembangunan Jangka Masa Panjang dan Rancangan 109 5.5 Keluar 5.8 5.7.1 Strategi-strategi 108 5.7.2 Batu Tanda 109 5.7.3 Risiko yang bakal dihadapi 110 Rancangan Kewangan 111 xii 5.9 6 Ringkasan 113 KESIMPULAN 6.1 Pencapaian 114 6.2 Kekangan 114 6.2.1 Cabaran 115 6.2.2 Kekangan 115 6.2.3 Aspirasi 116 Perbincangan 116 6.3 RUJUKAN 117-118 LAMPIRAN 119-159 xiii SENARAI JADUAL NO. TAJUK HALAMAN JADUAL 2.1 Maklumat berkaitan laman web fotki.com 14 2.2 Maklumat berkaitan laman web funtigo.com 15 2.3 Maklumat berkaitan laman web imageevent.com 18 2.4 Maklumat berkaitan laman web pbase.com 20 2.5 Maklumat berkaitan laman web smugmug.com 21 2.6 Maklumat berkaitan perisian Picassa 23 2.7 Maklumat berkaitan laman web flickr.com 25 2.8 Perbandingan produk Iphoto dengan yang lain 26 2.9 Penggunaan ICT bagi tahun 2000 – 2010 (Sumber 27 Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 2.10 Perbandingan bahasa pengaturcaraa PHP, ASP dan JSP 36 (Sumber Rosli Ab Ghani, 2004) 3.1 Penerangan pandangan/rajah dan notasi 56 3.2 Keperluan minima perkakasan pelayan 60 3.3 Keperluan minima perkakasan pelanggan 61 4.1 Spesifikasi Input 78 4.2 Spesifikasi Output 79 5.1 Maklumat Ahli Pengurusan Iwana Solution 95 5.2 Perbandingan Produk 104 xiv 5.3 Ringkasan jadual bagi batu tanda dari Jun 2007 hingga ke Jun 2008 110 xv SENARAI RAJAH NO. RAJAH TAJUK HALAMAN 2.1 Antaramuka utama produk Fotki.com 13 2.2 Antaramuka modul album bagi produk Fotki.com 13 2.3 Antaramuka modul album produk funtigo.com 15 2.4 Antaramuka utama produk imageevent.com 17 2.5 Antaramuka modul album produk imageevent.com 17 2.6 Antaramuka utama pbase.com 19 2.7 Antaramuka modul album produk pbase.com 19 2.8 Antaramuka utama smugmug.com 21 2.9 Antaramuka utama Picasssa 22 2.10 Antaramuka utama flickr.com 24 2.11 Antaramuka modul album produk flickr.com 24 2.12 Bilangan langganan Telefon Selular (Sumber 29 Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 2.13 Bilangan Komputer Peribadi Dipasang (Sumber 29 Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 2.14 Bilangan Langganan Internet (Sumber Suruhanjaya 30 Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 2.15 Peratusan alasan pengguna di Amerika Syarikat 31 xvi menggunakan perkhidmatan perkongsian dan percetakan atas talian (InfoTrends, Ogos 2007) 2.16 Jangkaan penggunaan kamera digital di seluruh dunia 32 daripada tahun 2005 hingga 2011 (InfoTrends, Februari 2007) 2.17 Jangkaan penggunaan telefon bimbit berkamera 32 diseluruh dunia daripada tahun 2003 hingga 2009 (InfoTrends, November 2005) 2.18 Kajian yang dilakukan di Amerika Syarikat 33 berkenaan dengan jumlah imej yang ditangkapkan dari tahun 2006 hingga ke tahun 2011 (Sumber InfoTrends, Mei 2007) 2.19 Graf sejarah trafik untuk laman web rangkaian 34 bersosial (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004) 2.20 Graf sejarah trafik untuk laman web profesional dan 35 bidang perniagaan (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004) 2.21 Konsep dasar pelayar dan pelayan 40 2.22 Proses Pelanggan-Pelayan 43 3.1 Rangka Kerja Operasi 49 3.2 Fasa-fasa di dalam Rational Unified Process (Craig 52 Larman, 2002) 3.3 Jenis-jenis Pandangan Dalam UML 56 4.1 Senibina Online Photo Album and Portfolio 69 4.2 Keseluruhan senibina online photo album 72 4.3 Carta Alir Keseluruhan Sistem 74 4.4 Actor 75 4.5 Use Case 75 4.6 Antaramuka Menu Utama 82 4.7 Antaramuka Pendaftaran 83 xvii 4.8 Antaramuka Profail 84 4.9 Antaramuka Album 85 4.10 Antaramuka Mesej 86 4.11 Antaramuka Buku Tamu 87 4.12 Antaramuka Berita 88 5.1 Carta Organisasi 94 5.2 Pengisytiharan syarikat Flickr sebagai pengeluar 103 produk terbaik di dunia (Sumber The Stars, 14 Jun 2007) 5.3 Ramalan jualan projek untuk 3 tahun 111 5.4 Ramalan kos projek untuk 3 tahun 112 5.5 Ramalan Sasaran Untung/Rugi untuk 3 tahun 112 xviii SENARAI LAMPIRAN LAMPIRAN TAJUK HALAMAN A Senarai Temuramah 119 B Jadual Perlaksanaan Carta Gantt Projek II dan Projek 121 III C Rajah Web Statik Dan Dinamik 124 D Analisa dan Rekabentuk 126 E Rancangan Kewangan 151 BAB 1 PENGENALAN PROJEK 1.1 Pendahuluan/Pengenalan Teknologi sentiasa berkembang dari semasa ke semasa mengikut kepada keperluan masyarakat dan juga secara tidak langsung telah menyumbang kepada kehidupan masyarakat seharian. Medium berkomunikasi dengan menggunakan kaedah internet dan telefon bimbit telah menjadi keperluan utama bagi seluruh lapisan masyarakat untuk berhubung di antara satu sama lain. Penyebaran maklumat dan komunikasi yang dilakukan melalui kaedah ini lebih praktik, cepat dan menjimatkan kos. Begitu juga dengan negara kita Malaysia, kerajaan telah memperuntukkan sejumlah bajet dalam RMK-9 dan Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-2010 untuk membangunkan modal insan yang mahir dan berpengetahuan dalam ICT (Utusan Malaysia, 16 Februari 2007). Masyarakat sekarang mementingkan rangkaian bersosial (Social Networking) sebagai salah satu daripada elemen dalam memenuhi kehidupan seharian. Komunikasi mengunakan rangkaian internet amat popular pada masa kini. Banyak laman web yang menekankan nilai perhubungan sosial antara segenap lapisan masyarakat telah diperkenalkan dan telah mendapat sambutan seperti Friendster, Myspace, Virtual Friends dan sebagainya. Kesemua laman web ini mempunyai 2 fungsi sebagai perkongsian imej (photo sharing) yang menjadikan komunikasi dan bersosial lebih efektif dan menarik (Zam Karim, The Stars 16 Mei 2007). Selain itu terdapat juga laman web yang hanya menekankan konsep perkhidmatan berasaskan perkongsian imej bagi kegunaan masyarakat umum. Di mana pengguna dapat berkongsi foto-foto yang mereka muat naik ke dalam laman web dengan orang ramai. Kebiasaannya pengguna akan memuat naikkan imej yang istimewa daripada majlis-majlis tertentu untuk dikongsi dengan rakan-rakan dan sanak saudara. Contohnya majlis perkahwinan, majlis pertunangan, majlis sambutan ulang tahun dan sebagainya. Namun begitu ada juga yang menjadikan ini sebagai hobi dan ada juga yang menjadikan laman web ini sebagai sebuah platform untuk menunjukkan hasil fotografi ataupun hasil seni yang telah dihasilkan oleh mereka. Minat masyarakat terhadap laman web perkongsian imej didorong lagi dengan perkembangan teknologi telefon bimbit yang mengabungkan fungsi kamera digital ke dalam telefon bimbit tersebut. Banyak telefon bimbit berkamera yang dihasilkan mampu menandingi kualiti-kualiti kamera digital yang berada dipasaran. Contohnya telefon bimbit yang yang berjenama Nokia iaitu model N93 mempunyai kamera berkualiti 3.2 megapiksel, mempunyai kualiti yg setanding dengan kamera digital dipasaran (Christy Lee S.W, The Stars 21 September 2006). Berikutan itu ramai yang menjadikan bergambar ini sebagai hobi disamping dapat diabadikan kenangan tersebut dalam bentuk cetakan ataupun digital. Contohnya laman web Flickr yang menyediakan perkhidmatan perkongsian imej telah mendapat sambutan dengan seramai lebih 200,000 pengguna di negara Malaysia. (Ronald Bryne, The Stars 14 Jun 2007). Ini menunjukkan industri ini mempunyai potensi untuk diceburi yang mana jumlah penggunanya bertambah dari hari ke hari serta perkhidmatan yang telah wujud di pasaran pada masa kini masih belum dapat memenuhi kehendak pelanggan. 3 1.2 Latar Belakang Masalah Bagi mengenalpasti kelemahan dan masalah-masalah yang dihadapi dengan laman web perkongsian imej atas talian, penulis telah menjalankan temubual dengan beberapa jurugambar profesional yang sudah lama berkecimpung dalam bidang ini. Berbagai-bagai masalah yang telah dikenalpasti sepanjang temubual dengan jurugambar-jurugambar tersebut. Selain itu kajian perbandingan dan analisa dari segi kekuatan produk kami, kelemahan yang ketara, peluang yang wujud dan ancaman yang bakal dihadapi (SWOT) telah dilakukan bagi mengenalpasti masalah dan kelemahan yang wujud. Masyarakat kini banyak menggunakan telefon bimbit yang mempunyai pelbagai fungsi lain seperti pemain mp3, pemain mp4, perakam suara, game, kamera dan sebagainya. Fungsi kamera dititikberatkan kerana terdapat pelbagai jenis kualiti gambar yang dapat diambil, bergantung kepada kualiti megapiksel kamera tersebut yang mana berlingkungan 0.3 megapiksel hingga 3.2 megapiksel. Namun begitu terdapat juga kualiti gambar yang lebih daripada itu (Christy Lee S.W, The Stars 21 September 2006). Ini memudahkan lagi pengguna menangkap gambar sama ada sebagai hobi ataupun kerjaya. Penyimpanan imej biasanya dihadkan mengikut saiz memori telefon bimbit tersebut yang biasanya berlingkungan 1 Gigabait ataupun kurang daripada itu. Oleh itu pengguna tidak dapat menyimpan koleksi gambar pada kuantiti yg besar di dalam memori, melainkan mereka terpaksa memindahkan gambar tersebut ke dalam komputer ataupun membuat cetakan foto bagi gambargambar tersebut. Perkara ini menyukarkan pengguna untuk mempertontonkan koleksi gambargambar mereka kepada rakan-rakan ataupun kenalan kerana sukar untuk dicapai dan dilihat oleh orang lain. Contohnya seperti album gambar, orang yang hendak melihat gambar-gambar di dalamnya perlulah berada di tempat tersebut. Bagaimana pula dengan mereka yang berada jauh dan ingin melihat album tersebut? Bagaimanapula dengan risiko kehilangan gambar-gambar atau album yang bakal dihadapi oleh pemilik album tersebut? Pelbagai persoalan boleh ditimbulkan daripada masalah-masalah yang dapat dilihat dengan jelas dan ketara ini. 4 Sememangnya terdapat penyelesaian bagi permasalahan yang dihadapi dengan penyimpanan gambar secara bukan digital. Di mana pengguna perlu menggunakan teknologi email untuk menghantar gambar-gambar yang ingin ditunjukkan kepada orang yang jauh. Namun begitu berapa kalikah pengguna itu sanggup menghantar gambar-gambar tersebut? Sekiranya terdapat sebilangan besar yang ingin melihatnya, pengguna terpaksa berulang-ulang kali menghantar email dan memuat naikkan gambar-gambar tersebut. Selain itu saiz fail yang dapat dihantar melalui email hanya dihadkan sebanyak 2 MB sahaja. Perkara ini menyukarkan pengguna dan memerlukan masa yang lama. Oleh itu kaedah ini belum tentu dapat menyelesaikan masalah pengguna. Jika dilihat pada situasi pada masa kini artis, perekabentuk, model, jurukamera dan ahli-ahli profesional yang lain terpaksa membawa portfolio yang besar dari suatu tempat ke suatu tempat untuk mempersembahkan hasil kreatif mereka di dalam sesi temuramah ataupun pembentangan. Ini adalah kerana tiada kaedah yang sesuai untuk digunakan bagi menggantikan kaedah portfolio ini. Setakat ini tiada perkhidmatan atas talian yang benar-benar dapat memenuhi keinginan mereka dan sesuai dengan hasil persembahan bahan kreatif mereka. Kebanyakkan laman web yang menawarkan perkhidmatan perkongsian imej di pasaran tidak menekankan cara persembahan foto-foto tersebut dipamerkan. Laman web yang ada hanya mempersembahkan foto dalam keadaan yang biasa dan tidak menarik. Jumlah gambar yang dapat dimuat naikkan ke laman web itu bukanlah satu-satunya daya tarikan kepada pengguna, sebaliknya pengguna juga menginginkan foto-foto mereka dipersembahkan dengan menarik dan mampu membuat sesiapa yang melawat dan melihat foto mereka menjadi kagum. Pada masa kini pelbagai laman web perkongsian imej menawarkan perkhidmatan percuma pada tahap kebolehan fungsi yang telah dihadkan. Namun begitu mencari sesebuah laman web yang bersesuai dengan kriteria yang diperlukan oleh pengguna memerlukan penyelidikan yang mendalam. Contohnya dari segi saiz storan imej yang diberikan. Ada sesetengah laman web menawarkan saiz storan sehingga gigabait dan ada juga yang menawarkan kurang daripada itu. 5 Walaubagaimanapun,ada juga yang menawarkan saiz storan yang tiada had tapi lazimnya mengenakan bayaran pada kadar yang tertentu. Kebanyakan laman web perkongsian imej menghadkan saiz fail yang boleh dimuat naik seperti sebanyak 2 MB dan ada yang kurang daripada itu. Oleh itu pengguna akan mengalami masalah untuk memuat naikkan imej besar dan berkualiti tinggi. Sudah semestinya imej-imej ini tidak dapat dimuat naikkan melainkan pengguna mengubah gambar tersebut kepada saiz yang lebih kecil dan ini secara tidak langsung telah mengurangkan kualiti gambar. 1.3 Pernyataan Masalah Berdasarkan kepada permasalahan yang timbul wujud beberapa peluang yang telah dikenalpasti. Antara masalah yang dihadapi adalah orang ramai memerlukan sebuah album yang berbentuk digital yang dapat dikongsi dengan orang lain. Penggunaan foto album yang berbentuk buku sudah tidak releven kerana risiko kehilangan dan kerosakan adalah tinggi. Manakala kaedah penghantaran email bagi menyiarkan gambar-gambar kepada kenalan adalah merumitkan dan memakan masa yang lama. Masalah seterusnya yang timbul adalah tiadanya portfolio yang berbentuk digital bagi menggantikan portfolio yang sedia ada. Maklumnya portfolio adalah bersaiz besar dan ini menyukarkan artis, perekabentuk, model, jurukamera dan ahliahli profesional yang lain untuk mempamerkan hasil kreatif mereka sewaktu menghadiri temuramah-temuramah ataupun pembentangan. Ahli-ahli profesional ini amat menekankan kualiti dan persembahan yang bergaya bagi menambahkan nilai pada hasil kreativiti mereka. Masalah seterusnya adalah daripada segi perkhidmatan yang diberikan oleh laman web perkongsian imej sedia ada itu sendiri. Kebanyakan laman web 6 mengalami masalah dalam memenuhi kehendak pelanggan seperti dari segi saiz storan yang diperuntukkan sama ada terlalu sedikit ataupun terlalu mahal untuk mendapat saiz storan yang tidak terhad, pengurangan kualiti gambar setiap kali muatnaik gambar dilakukan dan juga saiz gambar yang hendak dimuatnaik hendaklah memenuhi saiz maksima laman web tersebut. Lazimnya kebanyakan laman web perkongsian imej tidak menekankan cara persembahan imej-imej yang dipaparkan. Ini berlainan dengan permintaan masyarakat pada masa kini yang inginkan gambar-gambar yang dimuat naikkan dipersembahkan dengan secara profesional dan menarik. Mereka berharap pengunjung yang melihat gambar-gambar mereka akan kagum dan merasai keunikannya. Oleh itu perkara ini menjadi salah satu masalah yang mampu ditukarkan kepada peluang dalam industri ini. 1.4 Matlamat Menghasilkan sebuah foto album dan portfolio secara digital yang akan digunakan secara atas talian. Produk yang dihasilkan menekankan kualiti persembahan hasil gambar dan kreativiti secara profesional dan menarik disamping memenuhi keperluan pengguna dari segi perkhidmatan yang disediakan. 7 1.5 Objektif Objektif bagi projek ini adalah seperti berkut : 1. Mewujudkan direktori yang dilengkapi fungsi carian yang seterusnya dapat membantu pelawat membuat carian disamping memudahkan lagi pengguna sistem mendapat pelanggan. 2. Mewujudkan galeri gambar yang menarik serta mempunyai fungsi muat naik gambar bagi memudahkan pengguna mempertonton hasil-hasil kreativiti mereka. 3. Membangunkan sebuah sistem rangkaian bersosial (social networking) yang memudahkan komunikasi di antara pelawat, pengguna sistem dan pentadbir sistem yang seterusnya bertindak sebagai sebuah pusat pertukaran maklumat bagi ahli-ahli professional (one stop center). 1.6 Skop Skop bagi projek ini adalah seperti berkut : 1. Para pengguna yang berdaftar sahaja dapat mengunakan perkhidmatan sistem ini seperti fungsi muatnaik imej supaya dapat dipertontonkan kepada orang lain. 2. Pengguna sistem yang memilih untuk menjadikan akaunnya sebagai privasi (private) memerlukan pelawat memasukkan kata laluan yang diberikan oleh mereka supaya album dan portfolio dapat dilihat. 8 3. Imej gambar yang boleh dimuat naik adalah berformat JPEG, GIF, BMP dan PNG. 1.7 Justifikasi/Kepentingan Sistem yang dibangunkan ini akan menekankan perkhidmatan yang bersesuaian dengan keperluan pengguna. Berikut disenaraikan beberapa manfaat yang dapat diberikan kepada pengguna sistem iaitu : 1. Mewujudkan sebuah album dan portfolio berbentuk digital iaitu sebuah laman web perkongsian imej secara atas talian bagi memudahkan lagi penyimpanan imej dan dipertontonkan kepada orang ramai. 2. Memberikan persembahan yang profesional dan menarik bagi setiap gambargambar yang telah dimuat naikkan oleh pengguna dan secara tidak langsung menambahkan lagi nilai sesuatu imej itu. 3. Mempunyai harga yang berpatutan serta berdaya saing dengan harga pasaran. 4. Membantu golongan profesional mencari tenaga pakar yang dikehendaki melalui direktori dan secara tidak langsung membantu pengguna mencari pelanggan. 9 1.8 Ringkasan Secara keseluruhannya bab satu menekankan pengenalan kepada produk atau sistem secara sepintas lalu dan umum. Analisa keperluan terhadap sistem telah dikenalpasti dalam latarbelakang masalah, pernyataan masalah, matlamat, objektif, dan skop seperti yang diterangkan dalam bab ini. Projek ini diperkukuhkan lagi dengan kepentingan atau justifikasi yang disenaraikan. Oleh itu projek yang diperkenalkan ini akan dapat memberi manfaat dan memenuhi keperluan pengguna. BAB 2 KAJIAN LATARBELAKANG MASALAH 2.1 Pendahuluan/Pengenalan Bab ini akan membincangkan secara terperinci tentang kajian latar belakang dan kajian literasi yang telah dilakukan sepanjang penghasilan projek ini. Kajian literatur ini telah dijalankan secara berperingkat bagi mendapatkan maklumatmaklumat yang terperinci dan bersesuaian dengan projek yang dibangunkan. Maklumat-maklumat yang diterima akan dikaji dan diteliti bagi membantu dalam mencapai objektif dan skop projek. Maklumat-maklumat yang telah dikumpul dan dikaji dapat memberi gambaran yang sebenar keperluan pengguna terhadap sistem yang dibangunkan. Pelbagai pendekatan boleh digunakan dalam proses pencarian maklumat. Namun begitu dalam proses mendapatkan maklumat dalam projek ini, penulis telah menekankan kepada tiga pendekatan iaitu melalui temuramah, kajian ke atas sumber rujukan dan juga melalui pemerhatian. Di sini temuramah telah dijalankan bersama dua ahli jurukamera profesional iaitu Encik Elazar Syazli dari Syarikat Snapshotz Media dan Encik Zulkifli Ismail dari Syarikat Truelenz. Pihak kami juga telah menemuramah Encik Farid, pemilik Syarikat Andaman NFL Bridal . (Sila rujuk Lampiran A). Bagi kajian dari sumber rujukan, penulis telah mendapatkan rujukan 11 daripada halaman web, buku-buku rujukan, sumber cakera padat dan nasihat yang disampaikan oleh penyelia. Permerhatian juga telah dilakukan di halaman web forum yang disertai oleh sejumlah besar jurukamera profesional. Senarai-senarai rujukan ini akan disenaraikan di bahagian rujukan projek ini. Secara amnya kajian latarbelakang masalah telah dibahagikan kepada tiga bahagian sepeti berikut: 1. Kajian terhadap persekitaran. 2. Kajian terhadap aplikasi sedia ada yang serupa dan berkaitan. 3. Kajian terhadap komponen-komponen yang akan digunakan. 2.2 Latarbelakang Organisasi Kajian dan temuramah telah dilakukan ke atas tiga organisasi yang sudah lama berkecimpung di dalam dunia fotografi. Syarikat-syarikat yang terlibat ialah Snapshotz Media dan Truelenz. Dua syarikat ini mempunyai persamaan dari segi pelanggan dan industri yang diceburi. Mereka menjalankan perniagaan sebagai jurukamera profesional yang diupah untuk menangkap gambar di majlis-majlis penting contohnya seperti majlis perkahwinan, majlis pertunangan, majlis keramaian dan sebagainya. Sila rujuk Lampiran A. Pelanggan-pelanggan mereka terdiri daripada syarikat-syarikat andaman, pengantin, model, syarikat pengiklanan dan sebagainya. Sebahagian maklum balas telah diterima daripada pelanggan-pelanggan mereka terhadap bidang ini semasa berlangsungnya sesi temuramah. Maklumat-maklumat yang dikumpulkan adalah berkaitan dengan permintaan dan keperluan pelanggan-pelanggan mereka terhadap 12 keperluan album foto digital. Walaubagaimanapun, pendapat jurukamera tersebut juga di ambil kira bagi memenuhi ciri-ciri yang diperlukan oleh projek ini. Selain itu sesi temubual juga dilakukan dengan pemilik NFL Bridal yang beroperasi di Bandar Baru UDA, Tampoi, Johor bagi mendapatkan maklumat dan maklum balas terhadap sistem yang akan dibangunkan ini. Pemilik tersebut pernah melangsungkan Ekspo Perkahwinan pada Januari 2008 di Plaza Angsana yang mana telah disertai hampir 20 syarikat andaman. Oleh itu temubual yang diadakan dapat membantu memhasilkan sebuah sistem yang mampu mengikut permintaan pasaran. 2.3 Kajian Terhadap Sistem Sedia Ada Setelah menjalankan kajian di dalam Internet terdapat beberapa halaman web yang telah dikenalpasti sebagai pesaing bagi produk yang akan dibangunkan. Di antaranya adalah fotki.com, funtigo.com, imageevent.com, pbase.com, smugmug.com, Picassa dan flickr.com. 13 2.3.1 www.fotki.com Rajah 2.1, Rajah 2.2 dan Jadual 2.1 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web fotki.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.1: Antaramuka utama produk fotki.com Rajah 2.2: Antaramuka modul album bagi produk fotki.com 14 Jadual 2.1: Maklumat berkaitan laman web fotki.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.fotki.com dengan laman web • Mempunyai fungsi perkongsian dan komuniti dan juga perkhimatan percetakan dengan harga yang berpatutan. Ruang penyimpanan dan • Perkhidmatan percuma untuk 10 MB sahaja. saiz storan • Saiz storan yang tidak terhad bagi ahli premium yang perlu membayar USD $50 setahun. Antaramuka muat naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 9 mengikut penilaian. • Cepat, terdapat fungsi tambahan dan kualiti gambar yang baik dengan resolusi penuh. Format gambar yang • JPG, TIF, PNG, PSD, BMP, GIF. disokong dan external • External links dan resolusi penuh dibenarkan links pada imej atau untuk di muat turun. resolusi penuh dibenarkan untuk di muat turun? Ciri-ciri khas • Perkongsian komputer ke komputer. • Galeri umum. • Pertandingan. • Terdapat fungsi komuniti. • E-mail disediakan. 15 2.3.2 www.funtigo.com Rajah 2.3 dan Jadual 2.2 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web funtigo.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.3: Antaramuka modul album produk funtigo.com Jadual 2.2: Maklumat berkaitan laman web funtigo.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.funtigo.com dengan laman web • Bukan seperti lembaran muka yang biasa tetapi mempunyai fungsi perkongsian album seperti pilihan untuk persembahan imej tersebut. Ruang penyimpanan dan • Percuma untuk 21 hari sahaja. saiz storan • Ahli perlu membayar USD $24.95 setahun. • Terhad kepada 1500 imej sahaja. Antaramuka muat naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 8 16 mengikut penilaian. • Kualiti gambar pada tahap biasa tapi mempunyai fungsi untuk menjadikan album menarik seperti clip art placement, text boxes and balloons, dan sebagainya. Format gambar yang • JPG, GIF, BMP disokong dan external • External links dan resolusi penuh bagi pelawat links pada imej atau muat turun dibenarkan. resolusi penuh dibenarkan untuk di muat turun? Ciri-ciri khas • Muat naik dengan menggunakan telefon bagi pengguna yang berdaftar sebagai ahli sahaja. 17 2.3.3 www.imageevent.com Rajah 2.4, Rajah 2.5 dan Jadual 2.3 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web imageevent.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.4: Antaramuka utama produk imageevent.com Rajah 2.5: Antaramuka modul album produk imageevent.com 18 Jadual 2.3: Maklumat berkaitan laman web imageevent.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.imageevent.com dengan laman web • Menekankan perkongsian imej dan memaparkan imej berkualiti untuk paparan. Ruang penyimpanan dan • Menyokong berbagai-bagai format fail. • Bayaran USD $24.95 setahun dengan dapat saiz storan memuat naik 1,500 imej yang mana setiap imej bersaiz 10MB. • Bayaran USD $34.95 dan fail bersaiz 100MB boleh di muat naik. Antaramuka muat naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 9 mengikut penilaian. • Cepat, terdapat fungsi tambahan dan kualiti gambar yang baik dengan resolusi penuh Format gambar yang • disokong dan external links pada imej atau JPG, BMP, GIF, PNG, PSD, TIF, AVI, MPG, WMV, ASF, MOV, RAW, SWF, fail Office. • resolusi penuh dibenarkan External links dan resolusi penuh bagi pelawat muat turun dibenarkan. untuk di muat turun. Ciri-ciri khas • Galeri umum. • Penyimpanan fail dokumen disediakan 19 2.3.4 www.pbase.com Rajah 2.6, Rajah 2.7 dan Jadual 2.4 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web pbase.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.6: Antaramuka utama pbase.com Rajah 2.7: Antaramuka modul album produk pbase.com 20 Jadual 2.4: Maklumat berkaitan laman pbase.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.pbase.com dengan laman web • Laman web perkongsian yang fleksibel • Kualiti imej yang baik dan paparan galeri yang baik. Ruang penyimpanan dan • 200MB bagi USD $23 setahun saiz storan • 600MB bagi USD $60 setahun Antaramuka muat naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 9 mengikut penilaian. • Cepat, terdapat fungsi tambahan dan kualiti gambar yang baik dengan resolusi penuh Format gambar yang • JPG, GIF, PNG, ZIP, TAR disokong dan external • External links dan resolusi penuh bagi pelawat links pada imej atau muat turun dibenarkan. resolusi penuh dibenarkan untuk di muat turun. Ciri-ciri khas • Galeri umum. • Mempunyai forum 21 2.3.5 www.smugmug.com Rajah 2.8, Rajah 2.9 dan Jadual 2.5 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web smugmug.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.8: Antaramuka utama smugmug.com Jadual 2.5: Maklumat berkaitan laman web smugmug.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.smugmug.com dengan laman web • Menyediakan perkhidmatan percetakan. Ruang penyimpanan dan • Percuma untuk 7 hari. saiz storan • Akaun biasa USD $39.95 setahun. • Akaun Power USD $59.95 setahun. • Akaun Pro USD $149.95 setahun di mana saiz storan tidak terhad. naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 9 mengikut penilaian. • Cepat, terdapat fungsi tambahan dan kualiti Antaramuka muat gambar yang baik dengan resolusi penuh 22 Format disokong links yang • JPG, TIF, GIF, BMP, PSD, MPEG-1 external • External links dan resolusi penuh bagi pelawat gambar dan pada imej atau muat turun dibenarkan. resolusi penuh dibenarkan untuk di muat turun. Ciri-ciri khas 2.3.6 • Diberikan nama domain • Forum • Galeri Umum • Muat naik dari telefon bimbit. • Carian IPTC • RSS dan Atom Feeds. Perisian Picassa (http://www.picassa.com) Rajah 2.10 dan Jadual 2.6 menunjukkan contoh-contoh perisian Picassa disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.10: Antaramuka utama Picasssa 23 Jadual 2.6: Maklumat berkaitan perisian Picassa Maklumat yang berkaitan • dengan laman web Alamat laman web bagi muat turun perisian: www.picassa.com Ruang penyimpanan dan • Picassa Hello dimiliki oleh Google. • Mempunyai perisian bagi pengurusan imej. • Percuma dan saiz storan tidak terhad. saiz storan (stand-alone program) naik • Muat naik atau pengurusan imej: Cemerlang dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 9 mengikut penilaian. • Mudah digunakan, cepat dan kualiti gambar Antaramuka muat yang biasa. Format gambar disokong links dan pada yang • external imej atau JPG, BMP, GIF, PNG, PSD, TIF, AVI, MPG, WMV, ASF, MOV, RAW • resolusi penuh dibenarkan External links dan resolusi penuh bagi pelawat muat turun dibenarkan. untuk di muat turun. Ciri-ciri khas • Simulasi penghantaran mesej teks • Disertakan peralatan untuk photoblogging 24 2.3.7 www.flickr.com Rajah 2.11, Rajah 2.12 dan Jadual 2.7 menunjukkan contoh-contoh antaramuka laman web flickr.com disamping maklumat lanjut berkaitan dengan produk tersebut. Rajah 2.11: Antaramuka utama flickr.com Rajah 2.12: Antaramuka modul album produk flickr.com 25 Jadual 2.7: Maklumat berkaitan laman web flickr.com Maklumat yang berkaitan • Alamat laman web : www.flickr.com dengan laman web • Perkongsian imej dan perkhidmatan percetakan disediakan Ruang penyimpanan dan • saiz storan Mempunyai akaun percuma tetapi dihadkan muat naik dengan jalur lebar (bandwidth) bukannya ruang storan. Imej sebanyak 100 MB sahaja yang dapat di muat naik setiap bulan. Membuang imej tidak akan menambahkan jumlah imej yang boleh dimuat naik. • Fail saiz dihadkan kepada 5 megabait • Akaun Flickr Pro berharga USD $24.95 setahun tanpa dihadkan saiz muat naik. Antaramuka muat naik • Muat naik atau pengurusan imej: Bagus dan pandangan pengguna • Pandangan pengguna mengikut penilaian: 8 mengikut penilaian. • Mudah untuk digunakan Format gambar yang • JPG, BMP, GIF, PNG, PSD, TIF, AVI, MPG, disokong dan external links pada imej atau WMV, ASF, MOV, RAW • External links dan muat turun dibenarkan. • Menyediakan perkhidmatan percetakan. • Menyediakan salinan CD dengan bayaran $10 resolusi penuh dibenarkan untuk di muat turun. Ciri-ciri khas manakala bagi DVD dengan bayaran $15. 26 2.4 Perbandingan Aplikasi Berikut adalah perbandingan dengan pesaing yang melopori pasaran perkongsian imej iaitu Flickr yang dikendalikan oleh Yahoo Group, Photo Bucket, Fotopages dan Smugmug. Daripada penilaian dan analisis yang dijalankan, maka projek yang dibangunkan ini memberikan nilai tambah daripada laman web yang wujud dipasaran sebelum ini. Jadual 2.8: Perbandingan produk Iphoto dengan yang lain. Ciri-ciri aplikasi yang Flickr ditawarkan Photo Fotopages Smugmug Bucket iPhoto (Produk kami) Imej dipersembahkan dengan √ menarik √ Persembahan web yang √ √ professional dan eksklusif Mempunyai fungsi muzik √ latarbelakang Boleh memilih rekabentuk √ album √ Menyediakan direktori mengikut kategori bagi √ memudahkan pelawat membuat carian Menyediakan nama URL yang unik bagi pengguna sistem. √ Contohnya http://www.iphoto.com/syema. Harga berpatutan dan tiada caj tersembunyi Menyediakan keselamatan kata laluan untuk melihat √ √ √ √ √ √ 27 album pengguna yang inginkan privasi Gambar pengguna dilindungi daripada pihak ketiga √ √ √ Pengguna dapat menjanakan pendapatan sampingan dengan √ wujudnya Program Kerjasama (Affiliates Program). 2.5 Kajian Terhadap Penggunaan Teknologi Maklumat dan Komunikasi di Malaysia Sistem yang dibangunkan ini bergantung kepada penerimaan masyarakat khususnya di Malaysia. Oleh itu kajian ini dapat membantu menganggarkan potensi pelanggan yang bakal menggunakan sistem ini. Disebabkan perkembangan telefon bimbit berkamera semakin meluas di pasaran maka kajian ke atas penggunaan telefon bimbit diambil kira dalam melengkapkan kajian ini. Statistik yang berkaitan dengan penggunaan telefon bimbit, komputer dan langganan internet telah dikenalpasti daripada sumber maklumat Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia pada tahun 2005. Jadual 2.9 menunjukkan maklumat lengkap bagi statistik penggunaan ICT bagi tahun 2000 hingga tahun 2010. Jadual 2.9: Penggunaan ICT bagi tahun 2000 – 2010 (Sumber Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) Petunjuk 2000 2005 2010 (Anggaran) Talian Telefon Tetap yang Beroperasi - Bilangan Talian yang Beroperasi (juta) 4.6 4.4 - 28 - Kadar Penembusan (% bilangan setiap 100 19.7 1.6 - penduduk) Langganan Telefon Selular - Bilangan Langganan (juta) 5.0 19.5 24.4 - Kadar Penembusan (% bilangan setiap 100 21.8 74.1 85.0 penduduk) Komputer Peribadi Dipasang - Bilangan Komputer dipasang (juta) 2.2 5.7 11.5 - Kadar Penembusan (% bilangan setiap 100 9.4 21.8 40.0 penduduk) Langganan Internet dial-up - Bilangan Langganan (juta) 1.7 3.7 10.0 - Kadar Penembusan (% bilangan setiap 100 7.1 13.9 35.0 penduduk) Langganan Internet Jalur Lebar - Bilangan Langganan - 490,630 3,7333,000 - Kadar Penembusan (% bilangan setiap 100 - 1.9 13.0 penduduk) Rajah 2.13 menunjukkan berlaku peningkatan terhadap bilangan langganan telefon selular yang berjumlah 5 juta pada tahun 2000 kepada 19.5 juta pada tahun 2005. Seterusnya menjelang tahun 2010 dianggarkan sebanyak 24.4 juta langganan telefon selular akan dicapai (Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005). Merujuk kepada statistik langganan telefon selular yang makin meningkat, maka dapat dijangkakan peningkatan penggunaan telefon selular berkamera di kalangan pengguna di Malaysia. Oleh itu, fenomena ini dapat mempertingkatkan lagi potensi pelanggan yang akan menggunakan produk Iphoto ini kelak. 29 Rajah 2.13: Bilangan langganan Telefon Selular (Sumber Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) Berdasarkan Rajah 2.14 didapati berlaku peningkatan yang tinggi terhadap bilangan komputer peribadi yang dipasang daripada 2.2 juta pada tahun 2000 kepada 5.7 juta pada tahun 2005 dan selanjutnya diramalkan mencecah sehingga 11.5 juta pada tahun 2010 (Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005). Rajah 2.14: Bilangan Komputer Peribadi Dipasang (Sumber Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 30 Sistem yang dibangunkan iaitu Iphoto sememangnya memerlukan talian internet untuk menggunakannya. Oleh itu kajian mengenai langganan internet dikenalpasti bagi melihat ramalan peningkatan pengguna pada masa akan datang. Dianggarkan pada tahun 2000 sebanyak 1.7 juta bilangan langganan internet dan meningkat menjadi 4.19 juta pada tahun 2005. Langganan internet dijangkakan akan meningkat lebih daripada 3 kali ganda pada tahun 2010 iaitu dengan sebanyak 13.73 juta langganan (Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005). Rajah 2.15: Bilangan Langganan Internet (Sumber Suruhanjaya Komunikasi Dan Multimedia Malaysia, 2005) 2.6 Kajian Terhadap Perkongsian Imej dan Kamera Rajah 2.16 menunjukkan peratusan alasan pengguna mengapa mereka mengunakan perkongsian imej dan pencetakan secara atas talian. Sebab utama yang diberikan oleh pengguna adalah kerana mudah untuk digunakan.Manakala sebabsebab yang seterusnya mengikut kepada turutan peratusan adalah kerana mudah digunakan, harga mencetak gambar yang murah, menyediakan perkhidmatan dengan 31 percuma, memiliki fungsi yang menarik, ahli keluarga dan rakan-rakan mereka juga menggunakan perkhidmatan ini dan sebagainya (InfoTrends, Ogos 2007). Rajah 2.16: Peratusan alasan pengguna di Amerika Syarikat menggunakan perkhidmatan perkongsian dan percetakan atas talian (InfoTrends, Ogos 2007) Rajah 2.17 menunjukkan jangkaan penggunaan kamera digital di seluruh dunia daripada tahun 2005 hingga ke tahun 2010. Bermula dengan tahun 2005, lebih daripada 80 juta unit kamera digital telah digunakan secara meluas. Oleh kerana itu jangkaan untuk tahun-tahun akan datang dapat diramalkan ,iaitu sehingga pada tahun 2011 dijangkakan sebanyak hampir 120 juta kamera digital akan digunakan (InfoTrends, Februari 2007). 32 Rajah 2.17: Jangkaan penggunaan kamera digital di seluruh dunia daripada tahun 2005 hingga 2011 (InfoTrends, Februari 2007) Rajah 2.18 menunjukkan jangkaan penggunaan telefon bimbit berkamera diseluruh dunia daripada tahun 2003 hingga ke tahun 2009. Dimana peningkatan mendadak dapat dilihat pada setiap tahun memandangkan permintaan pelanggan semakin meningkat dan semakin diperlukan oleh mereka (InfoTrends, November 2005). Rajah 2.18: Jangkaan penggunaan telefon bimbit berkamera diseluruh dunia daripada tahun 2003 hingga 2009 (InfoTrends, November 2005) 33 Rajah 2.19 menunjukkan kajian yang dilakukan di Amerika Syarikat berkenaan dengan jumlah imej yang ditangkap dari tahun 2006 hingga ke tahun 2011. Melalui kajian yang dilakukan ke atas perlakuan masyarakat Amerika Syarikat terhadap imej yang mereka tangkap menggunakan peralatan, dapat dilihat di sini bilangan penangkapan imej akan sentiasa meningkat sehingga ke tahun 2009. Penangkapan imej menggunakan telefon bimbit dijangkakan akan stabil manakala penangkapan imej mengunakan kamera digital akan meningkat (InfoTrends, Mei 2007). Rajah 2.19: Kajian yang dilakukan di Amerika Syarikat berkenaan dengan jumlah imej yang ditangkapkan dari tahun 2006 hingga ke tahun 2011 (Sumber InfoTrends, Mei 2007) 2.7 Kajian Terhadap Rangkaian Bersosial (Social Networking) Di Pasaran Statistik yang tepat bagi laman web rangkaian bersosial (social networking) adalah sukar untuk diperolehi kerana kekurangan data yang disiarkan secara terbuka. 34 Sesetengah fakta yang berkait dengan populariti boleh diperolehi melalui sejarah trafik internet yang disediakan oleh Alexa. Rajah 2.20 dan rajah 2.21 menunjukkan sejarah trafik internet bagi laman web rangkaian bersosial dan juga laman web profesional. Graf tersebut mewakili setiap laman web yang berada di tangga 100,000 ke atas oleh Alexa setiap hari. Didapati bahawa laman web profesional lebih tinggi jangka hayatnya yang mana menunjukkan lebih daripada 2 tahun ke atas. Sesetengah laman web menunjukkan jumlah statistik dan demografi pengguna yang aktif bergantung kepada sama ada pengguna itu mendaftar sebagai ahli atau bergantung kepada tempoh berapa lama mereka menjadi ahli (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004). Berdasarkan kepada rajah 2.20, Tickle (established as eMode in 1999) menunjukkan angka peningkatan daripada 17 juta kepada 18 juta iaitu sama dengan peningkatan sebanyak 5%. Manakala Meetup telah meningkat daripada 870,000 ahli kepada 1.45 juta yang meningkat lebih daripada 30% . Begitu juga dengan laman web Friendster yang meningkat daripada 4 juta kepada 6 juta ahli iaitu sebanyak 50% peningkatan. Tribe pula bertambah ahli daripada 58,000 kepada 113,152 yang menghampiri 100% peningkatan. Orkut telah mencapai 271,490 ahli sejak dilancarkan pada Feb 2004. Terbukti bahawa kecepatan peningkatan mereka adalah hanya sebagai satu permulaan (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004). Rajah 2.20: Graf sejarah trafik untuk laman web rangkaian bersosial (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004) 35 Rajah 2.21: Graf sejarah trafik untuk laman web profesional dan bidang perniagaan (Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker, DERI Ogos 2004) Sesetengah laman web juga menyenaraikan angka pengunjung yang melayari profail pengguna. Ini akan meningkatkan kemahuan pengguna untuk melengkapkan setiap profail mereka kerana dapat memberi manfaat dalam memudahkan carian oleh pelawat dan juga untuk populariti masing-masing. 2.8 Kajian ke atas teknik-teknik, peralatan-peralatan dan teknologi berkaitan yang boleh digunakan untuk menyelesaikan masalah. Perbandingan di antara tiga bahasa pengaturcaraan dijalankan bagi memastikan bahasa yang sesuai untuk digunakan dalam pembangunan sistem. Tiga bahasa pengaturcaraan tersebut adalah bahasa pengaturcaraan PHP, ASP dan JSP (Rosli Ab Ghani, 2004). 36 Jadual 2.10: Perbandingan bahasa pengaturcaraa PHP, ASP dan JSP (Sumber Rosli Ab Ghani, 2004) PHP Kelebihan • Mudah dipelajari ASP • Pembangunan JSP • Tahap dan mirip dengan web perlu keselamatan bahasa mengetahui adalah paling pengaturacaraan HTML dan juga tinggi berbanding C. VBScript atau yang lain. • Sangat mudah didapati dari JavaScript. • Terdiri daripada 6 sumber luaran objek yang (outsourcing). sederhana tetapi menjadi sangat berguna apabila digabungkan dengan struktur teknologi Microsoft yang lain. Kelemahan • Tahap keselamatan yang • Mahal berbanding • Pengetahuan asa PHP Java perlulah rendah kukuh kerana berbanding yang penggunaan lain. kelas dalam aturcara. • Sukar dipelajari berbanding yang lain. Berdasarkan perbandingan yang telah dibuat, penulis telah membuat keputusan dan memilih PHP sebagai bahasa pengaturcaraan bagi membangunkan sistem ini. 37 2.8.1 Bahasa Pengaturcaraan Web PHP PHP adalah bahasa untuk skrip bahagian pelayan (server-side scripting language) yang direka khas untuk pembangunan laman web. Di dalam halaman HTML, pembangun boleh menempatkan kod-kod PHP yang akan dilarikan setiap kali halaman web di lawati pengguna. Semua kod PHP dilaksanakan di pelayan web yang menjana HTML dan output lain untuk laman web (Larry Ullman, 2003). PHP di reka pada tahun 1994 dan pada asalnya merupakan idea Rasmus Lerdorf. Oleh kerana PHP merupakan perisian sumber terbuka, PHP kemudiannya digunakan dan diperbaiki oleh ramai lagi pembangun laman web dan setakat ini telah empat kali diperbaiki dan ditulis semula. Antara kelebihan PHP sebagai sumber terbuka, pembangun dibenarkan untuk membuka, mengubah dan mengedar semula kos sumber PHP tanpa dikenakan sebarang caj. PHP pada awalnya adalah akronim bagi Personal Home Page, tetapi telah ditukar kerana mengikut piawaian Konvensyen Penamaan Rekursif GNU (Gnu’s Not Unix) dan sekarang dikenali sebagai PHP Hypetext Processor. Versi terbaru PHP sekarang adalah PHPv5. 2.8.2 Pangkalan Data MySQL MySQL adalah pangkalan data yang mempunyai kadar capaian yang pantas, tegap dan merupakan Sistem Pengurusan Pangkalan Data Hubungan (RDBMS). Pangkalan data ini membolehkan pembangun menyimpan maklumat dengan efisien, membuat carian, menyisih dan mencapai data (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). Kawalan pelayan MySQL bertindak menjaga akses dan capaian pengguna ke pangkalan data bagi memastikan capaian berbilang ke atas pangkalan data dan hanya pengguna yang mempunyai akses sahaja boleh mencapai data. Lebih dari itu, 38 MySQL adalah pelayan berbilang tugasan dan berbilang capaian (multi-user and multi-threaded). MySQL menggunakan Structured Query Language yang merupakan piawaian query language di seluruh dunia. MySQL mula diperkenalkan pada tahun 1996 tetapi proses pembangunannya telah bermula sejak 1979. MySQL juga merupakan sumber perisian terbuka dengan versi terbaru MySQLv4. 2.8.3 JavaScript Di peringkat awal JavaScript merupakan bahasa skrip yang dikeluarkan oleh Netscape. Namun Microsoft telah mewujudkan versi JavaScript miliknya yang dipanggil JScript. Kemudiannya Microsoft dan Netscape telah bekerjasama dengan European Computer Manufacturer’s Associantions (EMCA) untuk mewujudkan versi standard untuk JavaScript yang dikenali sebagai ECMA Script. Untuk halaman web sistem ini JavaScript akan berfungsi sebagai Clien-Side Script yang akan mengurus fungsi-fungsi web di pihak pengguna. Antara kegunaan JavaScript adalah untuk mengawal jenis dan ciri-ciri input yang akan dimasukkan pengguna. 2.8.4 Teknologi-teknologi yang digunakan 2.8.4.1 Internet Internetworking atau lebih dikenali sebagai internet bermaksud komunikasi antara rangkaian di mana ia menghubungkan beribu-ribu bahkan berjuta-juta sistem komputer di seluruh pelosok dunia dengan menggunakan Transmission Control 39 Protokol/ Internet Protokol (TCP/IP) (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). Dengan perkembangan teknologi, internet telah menjadikan sebahagian daripada kehidupan kita. Internet bukan lagi berfungsi sebagai penyebaran maklumat dalam bidang pendidikan, perbadanaan dan sebagainya. Malah pada masa kini internet boleh disambung di mana-mana sahaja dan boleh digunakan oleh sesiapa sahaja. Internet menyediakan banyak kemudahan seperti pertukaran maklumat dalam format ,boleh diguna-semula dan boleh dibaca seperti gambar, teks, audio-video dan lain-lain lagi. Selain itu ia juga menyediakan kemudahan seperti surat elektronik (email), forum (Newsgroups), pertukaran file dan data (FTP). Laman web pula merupakan elemen dari World Wide Web (www). Dengan erti kata lain, setiap laman web mempunyai tujuan dan kegunaannya yang tersendiri. Kegunaan laman web semakin bertambah, ia bukan lagi hanya dalam bentuk teks malah dalam pelbagai bentuk seperti grafik, suara dan sebagainya. 2.8.4.2 World Wide Web (WWW) World Wide Web dicipta oleh Tim Berners Lee pada awal tahun 90-an (Williams, et.al, 1999). Ia digunakan dalam mengimplementasikan projek ini dan merupakan satu contoh pelayan-pelanggan yang baik kerana mempunyai cara kerja yang mudah dan capaian yang cepat. Ia mampu menghubungkan pelanggan ke pangkalan data tanpa pembetulan format di mana ia disimpan serta menggunakan hypertext untuk menghubungkan dokumen pada komputer di seluruh dunia. 40 Hypertext membenarkan penggabungan teks, video, dan audio dalam satu dokumen yang membolehkan web dipelajari dengan mudah dan kelihatan menarik. Web menggabungkan pelbagai jenis data dari pelbagai sumber tanpa memberi masalah. 2.8.4.3 Hypertext Transfer Protokol (HTTP) HTTP digunakan untuk menghubungkan pelayan dan pelayar web supaya dapat berkomunikasi antara satu sama lain. HTTP bertugas untuk menangani permintaan-permintaan (request) dari pelayar untuk mendapatkan dokumendokumen dari web (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). HTTP biasanya dianggap sebagai satu sistem yang bermodel pelayar-pelayan. Pelayar bertugas untuk menghantar permintaan kepada pelayan dan pelayan akan menghantar maklumat-maklumat yang dikehendaki oleh pelayar. Untuk memenuhi kehendak pelayar, pelayan akan menghantar maklumat yang diminta tadi melalui jaringan kepada pelayar. Sila rujuk Rajah 2.22 bagi meneliti konsep dasar pelanggan dan pelayan. Rajah 2.22: Konsep dasar pelayar dan pelayan 41 2.8.5 Uniform Resource Locator (URL) Melalui penggunaan URL, World Wide Web membenarkan pencapaian ke atas semua perkhidmatan Internet melalui satu antaramuka (Williams, et.al, 1999). Pengguna hanya perlu menaip alamat dalam format URL dan kemudian klik tetikus untuk pergi ke alamat tersebut. Alamat mestilah menunjukkan alamat remote host yang ingin dibuat penyambungan serta fail yang ingin dilihat. Format URL ialah: [perkhidmatan] : [alamat] Perkhidmatan merujuk kepada jenis perkhidmatan yang pengguna ingin buat sambungan. Perkhidmatan yang ada ialah http, file, news, gopher dan telnet. 2.8.5.1 Transmission Control Protocol (TCP) TCP menjamin penghantaran packects, memastikan data adalah tersusun dan mengikut giliran serta mempunyai ciri-ciri checksum yang mengesahkan kedua-dua packet header dan data untuk ketepatan. Jika semasa penghantaran TCP/IP (Internet Protocol) hilang, maka TCP terpaksa menghantarnya semula. Kelebihan ini yang menyebabkan protokol TCP/IP menjadi pilihan semasa penghantaran data, aplikasi pelayan-pelanggan serta mel-elektronik. Protokol ini merupakan tatatertib yang perlu diikuti oleh kedua-dua pihak yang ingin berinteraksi di antara satu sama lain supaya interaksi dapat berjalan dengan lancar seperti mana yang dikehendaki. 42 2.8.5.2 HTML HTML adalah singkatan kepada Hypertest Markup Language yang merupakan satu bahasa atau arahan-arahan berformat piawai yang digunakan untuk menyediakan dokumen-dokumen halaman web hypertext (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). Dokumen-dokumen ini dapat kita lihat dalam World Wide Web (WWW). HTML sebenarnya terdiri daripada arahan-arahan yang dipanggil sebagai tag atau elemen. Tag ini digunakan untuk menentukan format atibut bagi teks seperti perenggan, saiz, Headlings, senarai dan sebagainya. HTML juga mempunyai tag untuk memasukkan imej ke dalam dokumen dengan menggunakan tag <img>. Selain itu, HTML boleh memasukkan borang untuk input pengguna, membina jadual dan memasukkan pautan-pautan hypertext yang menghubungkan diantara halaman-halaman dalam World Wide Web (WWW). HTML juga berupaya diaplikasikan bersama komponenkomponen lain misalnya JavaScript, VBScript, dan sebagainya bagi memudahkan pengguna-pengguna internet. 2.8.5.3 Teknologi Pelanggan-Pelayan 2.8.5.3.1 Pelayar/Browser Merupakan satu perisian aplikasi yang digunakan untuk mengesan lokasi dan terus memaparkan halaman web tersebut. Contohnya Microsoft Internet Explorer, Mozilla Firefox dan Netscape. 43 2.8.5.3.2 Pelayan Web (Web Server) Merupakan satu platform yang menghantar, menguruskan dan melayan permintaan laman web (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). Setiap pelayan mempunyai alamat IP dan nama domain yang unik dan tersendiri. Misalnya jika kita menaip URL http://iwana.com.my , ini akan menghantar permintaan (request) ke pelayan yang berkenaan. Seterusnya pelayan tersebut akan mendapatkan halaman web utama contohnya index.html dan hantar ke pelayar (browser) anda. Terdapat banyak aplikasi perisian pelayan web seperti perisian pakej komersial dari Microsoft, Netscape dan lain-lain. Sila rujuk Rajah 2.23 bagi meneliti proses di antara pelanggan dan pelayan. Browser Permintaa Pelayan Web Platform Pelayan Komputer Pengguna Maklumbalas Rajah 2.23: Proses Pelanggan-Pelayan 44 2.8.5.3.3 Proses Pelanggan-Pelayan Proses permintaan (request) antara pelayar (browser) dengan pelayan web: 1) Pengguna meminta sesuatu fail daripada komputer rangkaian dengan menggunakan browser. 2) Browser akan menghantar permintaan itu melalui HTTP. 3) Pelayan web pada komputer rangkaian menerima permintaan itu dan menjalankan proses itu. 4) Jike permintaan berjaya maka komputer rangkaian akan menghantar fail yang diminta itu kepada browser. 5) Akhirnya browser akan hantar fail itu kepada pengguna yang membuat permintaan tersebut. 2.8.5.4 Konsep Web Statik Halaman web tradisional adalah contoh terbaik bagi halaman web statik. Dalam konsep web statik ini, pelanggan membuat permintaan untuk ke halaman yang lain dari pelayan web yang lain. Pelayan tersebut akan menghantar semula fail permintaan kepada pelanggan dan pelanggan akan dapat menerima halaman web yang sama. Sila rujuk Lampiran C pada Rajah C1 bagi meneliti proses web statik. 45 2.8.5.5 Konsep Web Dinamik Web dinamik adalah bermaksud halaman-halaman web akan dihasilkan secara langsung iaitu pada masa permintaan itu (Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdullah, 2006). Perubahan kandungan halaman itu adalah berdasarkan kepada kriteria yang telah dispesifikasikan. Contohnya sebuah halaman web yang mencatat jumlah bilangan pengunjung yang telah melayari halaman tersebut adalah dianggap sebagai dinamik kerana kandungnya berubah-ubah. Halaman dinamik dijanakan oleh sebuah aplikasi pada pelayan itu juga. Sila rujuk Lampiran C pada Rajah C2 bagi meneliti proses web dinamik. 2.8.6 Teknik-teknik lain yang digunakan Sistem yang dibangunkan ini akan mempunyai fungsi carian pengguna supaya dapat memudahkan proses mencari pengguna dalam sistem tersebut oleh pelawat. Fungsi carian ini adalah dengan mengunakan kaedah carian berdasarkan perkataan dan diikuti dengan pilihan kategori. Biasanya carian perkatan yang dibenarkan adalah carian bagi nama pengguna mengikut kategori yang disediakan sama ada jurugambar, perekabentuk, model, ahli profesional dan sebagainya. 46 2.9 Ringkasan Pemerhatian terhadap laman web-laman web perkongsian imej yang sedia ada banyak memberi idea bagaimana ciri-ciri sesuatu web itu perlu dibangunkan agar dapat bersaing dalam pasaran yang wujud pada hari ini. Keunikan sesuatu web itu amatlah penting supaya mendapat kunjungan yang ramai dan membentuk komuniti tersendiri seterusnya dapat mencipta popularitinya sendiri. Laman web yang berjaya mempunyai bilangan pelanggan yang ramai dan lawatan oleh penggunanya secara berulang-ulang kali. Bagi keperluan ini, sesebuah laman web itu perlulah mesra pengguna, mudah digunakan dan dapat menarik minat pengunjung untuk kembali mengunjunginya semula pada masa akan datang. Setelah menjalankan kajian terhadap teknologi Internet didapati bahawa Internet dapat memberikan nilai tambah dalam sesebuah industri. Ciri-ciri yang terdapat di dalam Internet tersebut boleh dijadikan sebagai medium perkongsian imej yang lebih baik dan lengkap pada masa hadapan. Perkembangan teknologi mudah alih juga turut menyumbang kepada pembangunan industri ini selain memberi kemudahan kepada pengguna untuk melakukan muat naik dan muat turun imej. BAB 3 METODOLOGI PEMBANGUNAN 3.1 Pengenalan Rangka kerja operasi dan proses pembangunan adalah penting bagi menghasilkan sistem yang berkualiti dan memenuhi kehendak pasaran dan matlamat pembangunan sistem. Oleh itu, proses membangunkan produk Online Photo Album and Portfolio menggunakan metodologi yang bersesuaian untuk memastikan pembangunan sistem ini sentiasa mengikut perancangan dan prosedur-prosedur yang telah ditetapkan di dalam metodologi yang dipilih. Metodologi adalah gabungan paradigma, kaedah, polisi, prosedur, piawaian, peraturan, teknik, alatan, bahasa pengaturcaraan dan gabungan metodologi-metodologi yang lain merupakan satu jujukan aktiviti yang sistematik yang diperlukan bagi mencapai sesuatu matlamat mengikut susunan objektif yang dibangunkan. 48 Tujuan penggunaan metodologi adalah untuk memudahkan proses menganalisa dan memperincikan keperluan pasaran dan reka bentuk sistem. Ia juga penting agar proses pembangunan sistem dapat dijalankan dengan lancar dan sistematik di samping menjimatkan masa. Dalam bab ini, penulis akan diberikan penerangan justifikasi mengenai pemilihan metodologi, keperluan perkakasan, pemilihan perisian beserta justifikasi-justifikasi lain yang terlibat dalam pembangunan dan perlaksanaan sistem. 49 3.2 Rangka Kerja Operasi Kajian Pasaran Model Perniagaan (Business Model) Rancangan Perniagaan (Business Plan) Pembangunan Sistem Fasa Permulaan Penyiasatan Masalah berpandukan kajian produk dan web semasa Fasa Penghuraian Merangka Sistem Fasa Pembinaan Membangun dan menulis kod aturcara sistem Fasa Peralihan Pengujian dan penilaian kualiti Implementasi Sistem Laporan Projek Rajah 3.1: Rangka Kerja Operasi 50 3.3 Metodologi dan Pendekatan Pilihan: Metodologi Rational Unified Process (RUP) Sepanjang proses pembangunan sistem ini, pembangun sistem telah memilih metodologi Rational Unified Process (RUP) dengan menggunakan bahasa pemodelan Unified Modelling Language (UML). RUP menyediakan semua garis panduan yang perlu diikuti dalam pelan dan lelaran pembangunan. Oleh itu, proses pembangunan dan mengatur struktur projek akan lebih mudah difahami. RUP banyak mendorong dalam proses yang berguna dalam rekaan yang bersifat kebolehgunaan semula serta dalam proses pengujian (Ambler, 2002). Matlamat RUP adalah untuk membantu pembangun sistem serta menghasilkan perisian yang berkualiti dan memenuhi keperluan pengguna dari segi kos dan masa yang dirancangkan. Ini kerana RUP menyediakan enam praktis utama yang perlu diamalkan (Ambler, 2002) iaitu:- I. Pembangunan perisian secara lelaran. - II. Fokus kepada pembangunan lelaran yang menjamin pembangunan efektif. Menguruskan keperluan. - Memastikan keperluan pengguna tercapai dari aspek matlamat, objektif dan skop. III. Pemodelan perisian. - IV. Pengesahan kualiti perisian. - V. Memodelkan masalah sistem dalam bentuk permodelan menggunakan UML. Menjamin kualiti perisian dari segi produk dan proses. Senibina berasaskan komponen. 51 - VI. Perubahan kawalan terhadap perisian. - 3.4 Membolehkan pencapaian fungsi-fungsi kebolehgunaan semula komponen. Mengawal segala perubahan yang dilakukan sebelum ini. Justifikasi Pemilihan Metodologi Faktor-faktor utama metodologi RUP dipilih dalam pembangunan sistem ini ialah:- I. Dokumentasi perisian dengan UML boleh diubahsuai dengan lebih mudah. II. Apabila perlu bekerjasama dengan pembangun yang lain, UML diagram akan membenarkan pembangun lain memahami sistem yang dibangunkan dengan kadar yang cepat. III. Apabila kembali untuk melakukan pengubahsuaian kepada sistem, kerja menjadi mudah apabila ada dokumentasi UML. Masa untuk memahami sistem tersebut dapat diminimakan. Ini membolehkan kos pengubahsuaian sistem dapat dikurangkan. IV. UML membenarkan pembangun perisian melihat gambaran keseluruhan sistem. V. Kerumitan logik boleh dikesan dalam peringkat merekabentuk perisian. Perisian akan bertindak mengikut kehendak yang ditetapkan. 52 VI. Keseluruhan rekabentuk sistem akan menetapkan bagaimana perisian ini dibangunkan. Keputusan yang tepat perlu dibuat terlebih dahulu untuk mengelak kecacatan pengkodan. 3.5 Fasa-fasa Metodologi Rational Unified Process (RUP) Terdapat empat fasa yang terlibat di dalam metodologi RUP ia dimulai dengan fasa permulaan, fasa penghuraian, fasa pembinaan dan fasa peralihan (Craig Larman, 2002). Setiap fasa disertakan aktiviti-aktiviti analisis keperluan, rekabentuk, implementasi dan pengujian. Rajah 3.2: Fasa-fasa di dalam Rational Unified Process (Craig Larman, 2002). 53 3.5.1 Fasa Permulaan Fasa ini akan melibatkan perancangan awal terhadap sistem yang ingin dibangunkan. Perancangan yang dimaksudkan ialah kajian awal mengenai sistem sedia ada di pasaran semasa, menentukan matlamat akhir projek dengan menetapkan objektif yang ingin dicapai dan skop-skop yang dikenalpasti. Analisis turut dilakukan ke atas beberapa syarikat-syarikat jurugambar profesional untuk mengenalpasti situasi sebenar perniagaan mereka dan masalah yang dihadapinya. Antara syarikat yang dipilih adalah: 3.5.2 i) Syarikat Snapshotz Media ii) Syarikat Truelenz iii) Syarikat NFL Bridal Fasa Penghuraian Fasa ini akan merangka dan mengenalpasti ciri-ciri sistem yang diperlukan dengan lebih terperinci dan mendalam. Tempoh pembangunan projek juga akan dirangka untuk dijadikan garis panduan bagi memastikan projek yang dibangunkan dapat disiapkan dalam tempoh yang ditetapkan. Perancangan ini dirangka dengan menggunakan Carta Gantt. Sila rujuk Lampiran B. 54 3.5.3 Fasa Pembinaan Aktiviti yang terlibat dalam fasa ini adalah seperti menulis kod aturcara dan menulis dokumentasi. Aktiviti merekabentuk antara muka pengguna bagi sistem yang akan dibangunkan juga dilaksanakan di dalam fasa ini. Seterusnya aktiviti menulis kod aturcara dijalankan bagi menghasilkan fungsi-fungsi yang telah ditetapkan. Bahasa pengaturcaraan yang digunakan bagi membangunkan sistem ini adalah bahasa PHP, HTML dan JavaScript. Sistem ini juga disokong dengan aplikasi pangkalan data MySQL bagi menghasilkan sistem yang dinamik dan mempunyai kebolehan menyimpan maklumat-maklumat yang berkaitan. 3.5.4 Fasa Peralihan Fasa ini merupakan fasa terakhir yang melibatkan proses peralihan produk kepada komuniti pengguna akhir. Ini bermakna, subset-subset kepada sistem yang dibangunkan telah lengkap untuk aras penerimaan kualiti dan pendokumentasian pengguna sedia untuk digunakan. Fasa ini merupakan penilaian terhadap sistem yang dibangunkan oleh pengguna. Proses ini dilakukan bagi memastikan hasil sistem berupaya beroperasi seperti mana yang telah dirancangkan semasa proses awal pembangunan sistem. Proses analisis ini adalah penting untuk menjamin kualiti portal yang bakal digunakan. 55 3.6 Pemilihan Model Pembangunan : Unified Modelling Language ( UML ) UML merupakan salah satu bahasa permodelan dan hanya sebahagian dari proses pembangunan perisian. Bahasa permodelan merupakan bahasa di mana perbendaharaan dan nahunya menjurus kepada perwakilan konsepsual dan fizikal sesebuah sistem. UML boleh digunakan dalam permodelan perniagaan, permodelan perisian dalam semua peringkat pembangunan dan juga untuk semua jenis sistem. Malah UML juga digunakan untuk permodelan bagi sebarang proses pembinaan yang mempunyai struktur statik dan operasi yang dinamik (Eriksson dan Penker, 1998). Permodelan menggunakan UML adalah bebas dan tidak bergantung kepada mana-mana proses atau peringkat pembangunan. Ini bermakna tidak terikat dengan kitar hayat pembangunan bagi sesuatu metodologi pembangunan perisian yang tertentu (Booch et al., 1999). Antara faktor yang menyebabkan UML dipilih sebagai model pembangunan sistem ialah: i) Mampu menyediakan sebuah model yang bermakna dan ekpresif serta mudah difahami serta digunakan. ii) Menyediakan mekanisme untuk mengembangkan konsep-konsep utama yang terdapat di dalam sistem. iii) Mempunyai kemampuan serta bebas menggunakan pelbagai bahasa pengaturcaraan dan proses-proses pembangunan. iv) Menyokong sebarang konsep pembangunan aras tinggi seperti kolaborasi, paten dan komponen. Terdapat lima jenis pandangan di dalam UML. Pandangan-pandangan ini membolehkan sistem tersebut diterangkan dengan jelas dari sudut pandangan yang berbeza. Antaranya ialah: 56 Pandangan Proses Pandangan Rekabentuk PandanganPandangan Dalam UML Pandangan Logikal Pandangan Deployment Pandangan Kes Guna Rajah 3.3: Jenis-jenis Pandangan Dalam UML Jadual 3.1: Penerangan pandangan/rajah dan notasi Pandangan/Rajah Penerangan Notasi UML Rekabentuk Masalah dan penyelesaian Rajah kelas, rajah dibentuk dengan mentakrifkan objek, rajah jujukan, kelas, antaramuka dan rajah state chart dan kolaborasi. rajah aktiviti Proses-proses yang Rajah kelas, rajah membentuk keserentakan dan objek, rajah jujukan, mekanisme sinkronisasi rajah state chart dan aplikasi. rajah aktiviti Nod-nod yang membentuk Rajah deployment, topologi perkakasan rajah rujukan, rajah Proses Deployment state chart dan rajah 57 aktiviti Kes Guna Keperluan-keperluan sistem Rajah kes guna, rajah perisian. jujukan, rajah state Keperluan ini mendesak chart dan rajah aktiviti penggunaan senibina perisian. Logikal Komponen-komponen yang Rajah logikal, rajah digunakan untu membentuk jujukan, rajah state sistem fizikal. chart dan rajah aktiviti. 3.6.1 Rajah-rajah UML Terdapat beberapa rajah di dalam UML yang mana setiap rajah mempunyai peranan masing-masing dalam menerangkan sistem secara lebih terperinci. Antara rajahrajah tersebut ialah:i) Rajah Kes Guna (Use case Diagrams) ii) Rajah Kelas (Class Diagrams) iii) Rajah Jujukan (Sequence Diagrams) iv) Rajah Aktiviti (Activity Diagrams) v) Rajah Kerjasama (Collaboration Diagrams) vi) Rajah State Chart (State Chart Diagrams) vii) Rajah Komponen (Component Diagrams) viii) Rajah Deployment (Deployment Diagrams) 58 3.7 Rekabentuk Senibina Rekabentuk senibina bertujuan untuk mewakilkan hubungan kawalan di antara modul dan membina struktur aturcara yang modular. Di samping itu juga ia menggabungkan aturcara dan struktur data serta menakrifkan struktur antaramuka untuk membolehkan data mengalir dalam keseluruhan aturcara yang dibina. Rekabentuk hanya akan dapat dilaksanakan setelah maklumat-maklumat yang diperolehi mencukupi untuk menggambarkan keseluruhan sistem dan juga modul-modul yang terdapat di dalam sistem tersebut. Dalam membangunkan keseluruhan sistem ini, proses rekabentuk telah dibahagikan kepada tiga bahagian yang utama berdasarkan kepentingan masing-masing iaitu: (i) Rekabentuk sistem Di sini, gambaran keseluruhan sistem yang ingin dibangunkan akan dijelaskan. Ini kerana ia merupakan proses rekabentuk yang terawal dan paling utama. Sekiranya proses rekabentuknya tidak lengkap, ia akan memberikan kesan terhadap sistem. Justeru penelitian yang berterusan perlu dalam memberikan gambaran yang tepat untuk sesuatu sistem yang ingin dibina. Dalam rekabentuk sistem ini, penggunaan UML sebagai satu kaedah asas untuk menggambarkan sistem dilihat amat berkesan. Ini kerana setiap modul dan komponen yang terdapat di dalam sistem telah diperhalusi dengan menggunakan kaedah tersebut. Hubungan antara setiap komponen dan entiti yang terlibat digambarkan menerusi penggunaan kes guna dan rajah jujukan. 59 (ii) Rekabentuk pangkalan data Proses kedua ialah merekabentuk pangkalan data. Pangkalan data yang dibentuk perlu berfungsi dengan berkesan dengan mendefinisikan semua jenis data, saiz data, hubungan antara setiap jadual yang mempunyai kaitan dengan data-datanya. Apabila proses pendefinisian data selesai dan lengkap, proses berikutnya ialah proses kemasukan data. Sebarang permasalahan akan berlaku sewaktu proses kemasukan data. Maka, setiap kekunci perlu tepat agar tidak berlaku sebarang ralat terhadap sistem semasa proses kemasukan data. Penggunaan MySQL dilihat sebagai pilihan terbaik untuk tujuan pembangunan pangkalan data. (iii) Rekabentuk antaramuka Rekabentuk antaramuka merupakan perkara yang paling akhir sekali dilakukan. Ini kerana proses rekabentuk yang terlibat tidaklah terlalu sukar untuk dilakukan berbanding dengan kedua-dua rekabentuk yang lain iaitu rekabentuk sistem dan rekabentuk pangkalan data. Antaramuka boleh dibina mengikut citarasa pembangun dan kesesuaian pengguna untuk menggunakannya. Justeru, rekabentuk antaramuka yang dibangunkan menekankan aspek ramah pengguna agar pengguna tidak hilang tumpuan sewaktu menggunakan sistem. Pemilihan warna, font dan objek disesuaikan dengan fungsi sistem yang sedia ada. 60 3.8 Keperluan Perkakasan Dalam pembangunan sistem, keperluan perkakasan telah dibahagikan kepada dua iaitu keperluan pelayan dan keperluan pelanggan. Memandangkan sistem ini melibatkan kedua-dua pihak iaitu pelayan dan pelanggan, maka spesifikasi perkakasan perlu dibuat berasaskan tahap kecapaian yang minimum kedua-dua pihak. Tahap minimum bermaksud tahap di mana sistem mampu dilarikan. (i) Keperluan minima perkakasan Pelayan Jadual 3.2 : Keperluan minima perkakasan pelayan. Jenis perkakasan Spesifikasi Pemprosesan Xeon RAM 4 GB Saiz Cakera Keras 10TB Modem 56 kbps Monitor SVGA Monitor (ii) Keperluan minima perkakasan Pelanggan 61 Jadual 3.3 : Keperluan minima perkakasan pelanggan. 3.9 Jenis perkakasan Spesifikasi Pemprosesan Intel Pentium RAM 64 MB Saiz Cakera Keras 2 GB Modem 28.8 kbps Monitor SVGA Monitor Keperluan Perisian Spesifikasi perisian merujuk kepada alat yang telah digunakan sepanjang pembangunan projek. Setiap perisian yang digunakan dikelaskan kepada beberapa bahagian yang tertentu berdasarkan fungsi-fungsinya yang tersendiri. 3.9.1 Windows XP Professional Windows XP menyambung kesinambungan kepada kehebatan Windows 2000 Professional melalui ciri-ciri keselamatan standard, mudah diurus dan tahap reabiliti yang tinggi. Windows XP juga mempunyai ciri-ciri Plug and Play, rekabentuk antaramuka pengguna yang ringkas dan perkhidmatan sokongan pelanggan yang inovatif. Kombinasi ini membentuk sistem pengoperasian untuk desktop yang terbaik 62 untuk perniagaan. Tidak kira samada Windows XP digunakan untuk komputer peribadi atau digunakan untuk rangkaian, windows versi terbaru ini meningkatkan kuasa komputer dengan kos yang efektif kepada pembangun sistem. 3.9.2 Internet Explorer Internet Explorer yang merupakan salah satu pelayar web yang diminati oleh kebanyakan pengguna laman web telah dibangunkan oleh Microsoft. Kemunculan Internet Explorer bermula apabila ia datang bersama sistem operasi Windows 95 .Antara pelayar web lain ialah Netscape Navigator dan Opera. Pelayar web ini berperanan penting dalam menjadikan teks dokumen sebagai sebuah laman web interaktif yang dipenuhi grafik dan pelbagai objek lain. Dengan kata yang lain, ia menterjemahkan dokumen HTML tersebut dan mempamerkan rupa bentuk laman web kepada pengguna dengan mendapatkan maklumat berteks, bergambar, audio, video dan sebagainya dari sumber komputer bergantung kepada pemintaan pengguna. Maklumat tersebut akan diterjemahkannya berdasarkan peraturan yang telah ditetapkan oleh World Wide Consortium (W3C) yang menentukan standard HTML untuk semua pembangun laman web. Internet Explorer telah dipilih sebagai pelayar web dalam pembangunan sistem ini kerana ciri-cirinya yang mampu menyokong kebanyakan program yang dimuatturunkan. Selain itu, ia memaparkan maklumat dengan cepat dan pantas selain menyimpan maklumat tersebut di dalam cakera keras. Justeru, tidak dapat disangkal lagi mengapa Internet Explorer mampu mendominasi 91% daripada kebanyakan perisian pelayar web yang sedia ada pada masa kini sedangkan Netscape pula menguasai hanya 4% sahaja. 63 3.9.3 Macromedia Dreamweaver CS3 Macromedia Dreamweaver CS3 adalah sebuah aplikasi pembangunan laman web profesional yang digunakan oleh kebanyakan pembangun laman web dan perekabentuk laman web. Ia merupakan editor kepada kod HTML bagi membangunkan sesebuah laman web. Suntingan HTML yang dibantu dengan visual memudahkan kerjakerja membina laman web tanpa perlu menaip kod-kod HTML. Umumnya, Macromedia Dreamweaver CS3 dapat digunakan untuk menghasilkan laman web tanpa memerlukan pembangun sistem mempunyai sebarang pengetahuan mengenai HTML. Penggunaannya adalah seperti menggunakan Microsoft Words dan menyimpan dokumen ke dalam format HTML. Kecanggihan Dreamweaver meliputi integrasinya dengan kod-kod JavaScript, Cascading Styles Sheets (CSS), Cold Fusion Markup Language (CFM), Active Server Pages (ASP) dan Java Server Pages (JSP). Kesemua kod ini boleh dipaparkan mengikut warna bagi memudahkan pembangun sistem membaca kod. Di dalam versi yang terkini, kesemua kebolehan Macromedia UltraDev telah dimasukkan dalam membantu pembangun sistem membina aplikasi web berlandaskan pangkalan data yang dinamik menggunakan ASP, ASP.NET, CFML, JSP dan PHP. Dreamweaver juga boleh ditetapkan mengikut citarasa masing-masing. Pembangun sistem boleh mencipta objek dan arahan sendiri, menukar pintasan kekunci (shortcut key). 64 3.9.4 Adobe Photoshop CS3 Penghasilan imej grafik dalam sesebuah sistem bergantung kepada perisian grafik yang digunakan dan aplikasi-aplikasi yang menyokongnya. Adobe Photoshop CS3 merupakan salah satu perisian yang penting dalam aplikasi grafik. Ia menyediakan pelbagai kemudahan untuk menghasilkan antaramuka grafik yang menarik serta kreatif. Perisian ini tidak sukar untuk digunakan walaupun kita masih dianggap sebagai pengguna yang baru dalam mengendalikannya kerana ia mempunyai antara muka yang mudah dikendalikan. Imej yang dihasilkan juga menepati ciri-ciri yang diingini iaitu imej yang tepat, menarik dan boleh dibentuk dengan pelbagai cara. Ini dapat memberikan kualiti imej yang tersendiri. 3.9.5 Rational Rose C++ 4.0 Perisian ini digunakan untuk mengaplikasikan Permodelan Berorientasikan Objek (UML). UML perlu untuk memodelkan produk ini. Antara kelebihan-kelebihan yang ada pada perisian ialah:i. Pembangunan perisian secara interaktif yang terkawal menjadikan kitar hayat pembangunan sistem lebih pendek. ii. Boleh menggambarkan keadaan sebenar sistem dengan adanya rajah jujukan dan seterusnya memudahkan pengguna dan pembangun memahami perjalanan sistem. iii. Pembangunan berlandaskan model dapat meningkatkan produktiviti pembangun. 65 iv. Penggunaan perisian ini adalah mudah kerana menyediakan antaramuka bersifat ramah pengguna. 3.9.6 Macromedia Flash CS3 Perisian ini diaplikasikan dalam proses pembangunan antaramuka, grafik dan animasi. Perisian ini menyokong persembahan antaramuka, grafik dan animasi yang lebih interaktif dengan kepelbagaian pergerakan imej dan tulisan. Ia juga dikenali sebagai perisian vektor grafik dan mempunyai kemudahan memasukkan antaramuka yang telah dibangunkan ke dalam laman web sedia ada. 3.10 Perancangan Kerja Perancangan kerja untuk pembangunan Online Photo Album and Portfolio adalah amat penting bagi memastikan aktiviti-aktiviti pembangunan sistem dapat dijalankan dalam masa yang telah ditetapkan. Perancangan kerja ini terbahagi kepada 3 peringkat iatu Projek 1, Projek 2 dan Projek 3. Setiap peringkat mempunyai perancangan kerja yang berbeza dan bersesuaian dengan perkembangan produk Online Photo Album and Portfolio. Aktiviti-aktiviti utama yang terdapat dalam peringkat pertama adalah: 66 i. Membuat pilihan tajuk, penyelia dan mentor ii. Mengenalpasti peluang produk iii. Mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan pembangunan produk melalui kaedah temubual, pembacaan, soal selidik dan dengan melayari internet. iv. Menganalisa dan memahami proses pembangunan sistem v. Memilih metodologi pembangunan sistem. vi. Menyediakan laporan projek sarjana II. vii. Membuat persediaan untuk pembentangan projek sarjana II. Perancangan mengenai gerak kerja yang dilaksanakan di dalam Projek 2 pula ditunjukkan dalam Carta Gantt di Lampiran B. Aktiviti-aktiviti yang akan dilakukan pada peringkat kedua iaitu pembangunan sistem adalah seperti berikut: i. Menyediakan spesifikasi keperluan projek dan memastikan ianya benarbenar sesuai untuk sistem yang akan dibangunkan. ii. Menguasai dan memahirkan diri terhadap perisian-perisian yang akan digunakan dalam pembangunan sistem. iii. Membangunkan dan membuat pengkodan aturcara bagi pembangunan sistem. iv. Menjalankan pengujian ke atas sistem yang dibina. 67 Perancangan gerak kerja yang terakhir iaitu Projek 3 pula ditunjukkan dalam Carta Gantt di Lampiran B. Aktiviti-aktiviti yang akan dilakukan pada peringkat ketiga iaitu penghasilan prototaip adalah seperti berikut: i. Membuat perubahan dan penambahbaikan kepada sistem supaya lebih mengikuti keadaan pasaran. ii. Menjalankan pengujian kedua atau ujian beta (beta testing). iii. Mendokumentasikan laporan lengkap mengenai produk yang dibangunkan. 3.11 Ringkasan Bab ini menceritakan dengan lebih terperinci mengapa permodelan UML dipilih sebagai metodologi pilihan. Berdasarkan pemilihan metodologi kajian, pemilihan model pembangunan UML sangat sesuai digunakan dalam membangunkan sistem ini. Ia juga memudahkan penilaian proses dilakukan mengikut tahap tertentu. Antara kelebihan UML yang dikenalpasti ialah tidak saling bersandar dengan mana-mana bahasa pengaturcaraan. Bab ini turut memberikan penjelasan lanjut berhubung dengan rekabentuk pembangunan sistem daripada mulanya fasa pembangunan sehingga sistem tersebut dapat berfungsi dengan baik. Spesifikasi perkakasan dan perisian yang akan digunakan telah diterangkan dengan jelas. BAB 4 ANALISIS DAN REKABENTUK 4.1 Pengenalan Bab ini menekankan kajian terhadap senibina sistem, rekabentuk pangkalan data, rekabentuk input dan output serta rekabentuk antaramuka bagi hasil projek. Rekabentuk pangkalan data adalah untuk menentukan kelas-kelas yang ada dan hubungan antara kelas-kelas tersebut. Rekabentuk input dan output pula, menerangkan mengenai spesifikasi input dan spesifikasi output sistem. Rekabentuk modul menerangkan kandungan yang terdapat di dalam sistem secara terperinci. Manakala rekabentuk antaramuka perlu untuk interaksi antara pengguna dengan sistem berjalan lancar. 69 4.2 Rekabentuk Produk Produk yang akan dibangunkan dalam projek ini adalah sebuah laman web foto album dan portfolio secara atas talian. Produk ini dibangunkan menggunakan bahasa pengaturcaraan web PHP dan menggunakan pangkalan data MySQL. 4.2.1 Rekabentuk Konsep Produk Rajah 4.1: Senibina Online Photo Album and Portfolio. Client tier dilarikan di bahagian pelanggan. Pengguna akan menggunakan pelayan web untuk membuat permintaan terhadap pelayan seterusnya pelayan akan menghantar maklumbalas kepada pelanggan. Maklumbalas ini merupakan aplikasi berasaskan web. Web tier, business tier dan data interface dilarikan di bahagian pelayan. Web tier mengandungi perisian pelayan web, sementara business tier berfungsi 70 untuk membuat pengiraan berkaitan dengan permintaan yang dihantar oleh pelanggan. Data interface pula berfungsi untuk menghubungkan sistem dengan pangkalan data. EIS tier adalah bahagian yang berfungsi untuk menyimpan pangkalan data dan boleh juga bertindak menjadi perisian atau sistem luaran yang boleh dicapai oleh laman web Online Photo Album and Portfolio. Secara amnya client tier merupakan front end dan ia mengandungi antaramuka pengguna .EIS tier pula adalah back end dan ia boleh jadi pangkalan data, sistem luaran dan sebagainya. Application server yang terdiri daripada web tier, business tier dan data interface adalah bahagian paling penting dalam sistem ini kerana segala logik pengiraan untuk menghasilkan output berada disini. 4.3 Rekabentuk Pangkalan Data Dalam pembangunan sistem ini, pangkalan data akan dibangunkan dengan menggunakan perisian MySQL sepertimana telah diterangkan di bab 3. Ia akan dibina bagi menyimpan segala maklumat yang berkaitan. Sistem yang dibangunkan akan menjadi dinamik dan mampu menyimpan maklumat untuk penyelenggaraan data-data yang tersimpan kerana jadual-jadual yang dibina boleh dihubungkan antara satu lain. Pangkalan data yang akan dihasilkan akan saling berkait rapat dengan pembangunan antaramuka pengguna dan pengaturcaraan. Ini kerana pangkalan data yang terhasil akan menjadi panduan dalam membangunkan antaramuka pengguna dan pengaturcaraan. Sekiranya terdapat perubahan yang perlu dilakukan terhadap pangkalan data yang terhasil semasa membangunkan antaramuka pengguna dan pengaturcaraan, pembangunan pangkalan data akan diulang semula untuk membuat pengubahsuaian kepada pangkalan data sedia ada. 71 4.4 Rekabentuk Sistem Sistem yang dibangunkan dalam projek ini adalah sebuah laman web foto album dan portfolio iaitu Online Photo Album and Portfolio secara atas talian. Kajian reka bentuk proses semasa dan akan datang dibincangkan di dalam bahagian ini. 4.4.1 Senibina Sistem Online Photo Album and Portfolio merupakan satu sistem yang dibangunkan berasaskan web dan sistem ini boleh digunakan oleh 3 kategori peringkat pengguna. Sistem ini dibangunkan berdasarkan 3 perspektif iaitu sudut pandangan pentadbir sistem iaitu pihak kami sendiri, pengguna sistem dan pelawat iaitu mereka yang tidak berdaftar. Pangkalan data pula berperanan untuk menyimpan data-data berkaitan maklumatmaklumat pentadbir sistem, maklumat pengguna sistem dan sebagainya. 72 Pengguna berdaftar Pentadbir Sistem Pelawat Internet Maklumat/imej Maklumat/imej Firewall Antaramuka Pengguna Data Maklumat/imej Maklumat/imej Database Rajah 4.2: Keseluruhan senibina online photo album 4.4.1.1 Pandangan Pentadbir Sistem Pada peringkat pandangan pentadbir sistem, pentadbir sistem boleh memantau dan mengubahsuai status pengguna sistem yang berdaftar. Bagi pakej berbayar pentadbir akan mengaktifkan akaun mereka setelah mereka berjaya membuat pembayaran dengan memasukkan yuran ke dalam akaun bank Online Photo Album and 73 Portfolio. Pentadbir juga boleh menghadkan kefungsian setiap pakej mengikut kepada keistimewaan pakej yang diberikan. Selain itu ,pentadbir sistem berperanan untuk menjaga keseluruhan sistem memandangkan pentadbir sistem merupakan pengguna peringkat tertinggi yang dapat menggunakan semua fungsi dalam sistem. 4.4.1.2 Pandangan Pengguna Pada peringkat pandangan pengguna, pengguna boleh membuat pendaftaran pada sistem dengan mengaktifnya melalui email masing-masing, membuat ubahsuai pada album atau portfolio mereka dari segi templet album ataupun latarbelakang muzik. Mereka dapat menggunakan fungsi mengubah profail ataupun maklumat, menghantar mesej, mengunakan buku tamu dan sebagainya. Pengguna juga mempunyai kuasa dalam memberikan kebenaran kepada pelawat untuk melihat album atau portfolio mereka dengan mengaktifkan fungsi katalaluan ataupun tidak. 4.4.1.3 Pandangan Pelawat Pada peringkat pandangan pelawat, mereka yang mengunjungi laman web ini akan dapat membuat carian dan melihat album dan portfolio pengguna sistem serta meninggalkan komen di buku tetamu. Namun begitu untuk mencapai terus kepada album dan portfolio ysng ingin dilihat, pengguna hendaklah memasukkan alamat web yang betul serta sekiranya terdapat sekuriti katalaluan, pelawat perlu mendapatkan kata laluan tersebut terlebih dahulu daripada pengguna ataupun pemilik album tersebut. 74 4.5 Analisa Sistem Analisa sistem dibuat bagi melihat aliran kerja sistem yang dibangunkan. Di dalam analisa sistem ini, terdapat cartalir bagi sistem yang akan dibangunkan iaitu sistem Online Photo Album and Portfolio yang akan diterangkan dengan lebih lanjut pada seksyen seterusnya. 4.5.1 Cartalir Sistem Setelah masalah-masalah telah dikenalpasti dan disenaraikan pada bab 1, cadangan terhadap pembangunan sistem tersebut telah dilakukan. Proses-proses yang perlu akan dimasukkan ke dalam sistem ini. Rajah 4.3: Carta Alir Keseluruhan Sistem 75 4.6 Rajah Use Case Rajah Use Case berperanan mengenalpasti bagaimana sistem akan digunakan. Rajah ini dapat menerangkan tentang sistem, persekitaran dan hubungan antara sistem dengan persekitarannya. Konsep-konsep utama dalam use case adalah: i. Actor Rajah 4.4: Actor Actor mewakili entiti yang berinteraksi dengan sistem. Ia bukan sebahagian daripada sistem. Actor boleh bertukar maklumat secara aktif dengan sistem dan menerima maklumat secara pasif dari sistem. Actor terdiri daripada manusia, mesin atau sistem yang lain. ii. Use Case Rajah 4.5: Use Case Use Case merupakan model dialog antara Actor dengan sistem. Use Case adalah jujukan tindakan yang dilakukan oleh sistem yang akan menghasilkan keputusan atau sesuatu nilai kepada sistem. Selain itu Use Case dimulakan oleh Actor untuk melakukan fungsi tertentu terhadap sistem. 76 4.6.1 Rajah Use Case Sistem Di dalam pembangunan Online Photo Album and Portfolio terdapat 3 Actor yang terlibat iaitu pentadbir sistem, pengguna dan pelawat. Setiap Actor tersebut mempunyai peranan dan fungsi-fungsi yang telah ditetapkan. Sila rujuk Lampiran D pada Rajah D1 bagi meneliti gambarajah use case sistem ini. 4.7 Gambarajah Aktiviti Sila rujuk Lampiran D pada Rajah D2 hingga Rajah D12 bagi meneliti gambarajah aktiviti sistem ini. 4.8 Rajah Jujukan Rajah jujukan adalah interaksi yang berlaku pada jujukan mesej yang dihantar dan diterima serta objek yang terlibat. Rajah jujukan dibina berdasarkan perhubungan antara Actor atau entiti dengan fungsi-fungsi yang dilaksanakannya. Di dalam pembangunan sistem ini terdapat aktiviti-aktiviti atau proses-proses yang terlibat dalam setiap modul pembangunan sistem. Sila rujuk Lampiran D pada Rajah D13 hingga Rajah D18 bagi meneliti gambarajah use case sistem ini. 77 4.9 Rekabentuk Pangkalan Data Sila rujuk Lampiran D pada Rajah D19 bagi meneliti rekabentuk pangkalan data sistem ini. 4.10 Rekabentuk Input dan Output Rekabentuk input dan output adalah penting dalam pembangunan sistem yang berjaya. Input yang baik akan memberikan output dan hasil yang baik untuk sistem tersebut. Antaramuka yang direkabentuk mestilah mempunyai ciri-ciri ramah pengguna, mudah digunakan dan mudah difahami. 4.10.1 Spesifikasi Input Spesifikasi input bagi Sistem Online Photo Album and Portfolio ini boleh dilihat di dalam jadual di bawah: 78 Jadual 4.1: Spesifikasi Input Kategori Pengguna Pentadbir sistem Input • Mengubah katalaluan • Menghadkan fungsi setiap pakej • Memasukkan point yang bersesuaian mengikut pakej bagi program kerjasama (Affiliate Program) Pengguna • Menghantar mesej • Kemaskini maklumat berita • Kemaskini sistem • Mengubah katalaluan • Masukkan katalaluan sekiranya mengaktifkan akaun sebagai privasi. Pelawat • Menghantar mesej • Kemaskini album • Kemaskini Buku Tamu • masukkan katalaluan bagi melihat akaun yang telah disetkan oleh pengguna sebagai privasi. • Meninggalkan komen dalam buku tamu pengguna • Membuat laporan salah laku pengguna sistem kepada pentadbir sistem 79 4.10.2 Spesifikasi Output Output yang dihasilkan oleh sistem akan dipaparkan pada skrin komputer pentadbir, pengguna dan pelawat. Perkakasan seperti skrin dan pencetak diperlukan sebagai media bagi penghasilan output. Spesifikasi output bagi sistem ini boleh dilihat dalam jadual di bawah: Jadual 4.2: Spesifikasi Output Kategori Pengguna Pentadbir sistem Output Modul • Melihat maklumat berita • Berita • Menerima mesej • Mesej • Menerima laporan • Laporan Salahlaku salahlaku daripada pelawat • Program Kerjasama • Melihat akaun Program Kerjasama (Affiliate Program) Pengguna Pelawat • Melihat maklumat berita • Berita • Menerima mesej • Mesej • Menerima komen di Buku • Buku Tamu Tamu • Profail • Melihat profail dan album • Album • Melihat maklumat berita • Berita • Melihat profail dan album • Buku Tamu • Melihat Buku Tamu • Profail • Album 80 4.11 Rekabentuk Antaramuka Pengguna Antaramuka pengguna memainkan salah satu peranan yang penting dalam pembangunan sistem. Antaramuka pengguna merupakan penghubung antara pengguna dengan sistem. Antaramuka pengguna yang baik hendaklah memenuhi ciri-ciri heuristik seperti ramah pengguna, mudah difahami, menarik dan konsisten bagi memudahkan interaksi antara kedua-dua belah pihak iaitu pengguna dan sistem. Ianya hendaklah menggunakan konsep antaramuka pengguna bergrafik (GUI). Bahasa yang digunakan untuk sistem ini adalah Bahasa Inggeris. Ini adalah kerana Bahasa Inggeris memainkan peranan yang begitu penting dalam kehidupan seharian penduduk dunia. Bahasa Inggeris juga adalah bahasa yang mudah difahami dan bahasa pengantaraan dikebanyakan negara. Bagi memudahkan pengguna menggunakan sistem ini, antaramuka sistem ini menyediakan menu untuk pilihan pengguna sistem. Pengguna sistem juga disediakan kemudahan untuk keluar dari sistem dengan jelas untuk mengelakkan pengguna sistem terperangkap di dalam skrin atau paparan dan sebagainya. Pelbagai konsep dunia metafora akan diaplikasikan dalam pembangunan antaramuka sistem. Konsep dunia metafora seperti penggunaan warna yang sesuai, susun atur yang baik pada skrin dimasukkan bagi menarik minat dan menggalakkan pengguna menggunakan sistem ini. Secara umumnya, rekabentuk antaramuka atau paparan skrin bagi sistem ini adalah: i. Antaramuka menu utama dan login ii. Antaramuka maklumat berita iii. Antaramuka penerangan produk Online Photo Album and Portfolio iv. Antaramuka maklumat syarikat kami iaitu Iwana Solution v. Antaramuka direktori dengan carian mengikut nama 81 vi. Antaramuka direktori dengan carian mengikut kategori vii. Antaramuka kemaskini pakej pendaftaran viii. Antaramuka kemaskini berita ix. Antaramuka senarai pengguna yang belum membayar akaun x. Antaramuka pendaftaran xi. Antaramuka maklumat ataupun profail xii. Antaramuka kemaskini maklumat ataupun profail xiii. Antaramuka album xiv. Antaramuka kemaskini album xv. Antaramuka melihat mesej xvi. Antaramuka menghantar mesej xvii. Antaramuka buku tamu xviii. Antaramuka kemaskini buku tamu xix. Antaramuka senarai yang dihajati xx. Antaramuka menjawab senarai yang dihajati xxi. Antaramuka program kerjasama xxii. Antaramuka membuat penembusan mata program kerjasama xxiii. Antaramuka senarai pengguna membuat tuntutan mata program kerjasama xxiv. Antaramuka membuat laporan salahlaku xxv. Antaramuka melihat laporan salahlaku 82 4.11.1 Antaramuka Menu Utama Antaramuka menu utama memuatkan penerangan ringkas mengenai Online Photo Album and Portfolio di samping mempunyai pilihan pakej untuk pengguna sama ada untuk berdaftar pakej percuma, pakej berbayar ataupun pakej agen. Setiap pakej ini mempunyai perbezaan masing-masing contohnya pakej percuma tidak mempunyai pilihan templet dan muzik untuk album mereka. Berbeza pula dengan pakej agen, mereka tidak mempunyai perkhidmatan lain kecuali akaun program kerjasama yang berperanan untuk melantik mereka menjadi agen promosi produk Online Photo Album and Portfolio yang mana secara tidak langsung dapat menjanakan pendapatan bagi mereka. Di antaramuka ini juga terdapat menu login ataupun masuk ke sistem bagi pengguna berdaftar dan pentadbir sistem. Rajah 4.6: Antaramuka Menu Utama 83 4.11.2 Antaramuka Pendaftaran Antaramuka pendaftaran ini memerlukan pengguna memasukkan maklumat peribadi mereka dan email bagi melengkapkan pendaftaran. Pendaftaran adalah berpandukan pakej yang dipilih oleh pengguna. Pengguna juga diminta untuk memasukkan alamat email mereka yang aktif bagi memudahkan proses pengesahan melalui email supaya dapat dikenalpasti bahawa email tersebut adalah sah. Selain itu pengguna perlu bersetuju dengan syarat-syarat yang telah ditetapkan oleh kami dan pihak kami mempunyai kuasa untuk membatalkan akaun pengguna sekiranya melanggar syarat-syarat yang ditetapkan. Rajah 4.7: Antaramuka Pendaftaran 84 4.11.3 Antaramuka Maklumat atau Profail Antaramuka profail merupakan antaramuka yang memaparkan maklumatmaklumat mengenai pengguna. Ini bergantung kepada kategori yang dipilih oleh pengguna. Sekiranya pengguna memilih kategori syarikat, pengguna boleh memasukkan maklumat lengkap syarikat mereka. Setiap kategori dipadankan dengan profail yang sesuai. Di antaramuka ini juga pengguna dapat memuat naikkan logo syarikat atau imej yang sesuai bagi melambangkan profail mereka. Rajah 4.8: Antaramuka Profail 4.11.4 Antaramuka Album Antaramuka album merupakan output utama bagi sistem. Ini adalah kerana sistem ini lebih berpandukan kepada persembahan imej. Di antaramuka ini terdapat alunan muzik latarbelakang dan beberapa templet yang boleh dipilih oleh pengguna. 85 Selain itu terdapat menu gambar-gambar yang dapat dipilih untuk diperbesarkan melalui butang Pictures. Rajah 4.9: Antaramuka Album 4.11.5 Antaramuka Mesej Antaramuka mesej berfungsi sebagai penghantar mesej di dalam sistem mahupun di luar sistem. Bagi di dalam sistem, pengguna dapat bermesej dengan sesama pengguna dan begitu juga dengan pentadbir sistem. Oleh itu sebarang permasalahan boleh dilaporkan terus kepada pentadbir sistem. Pengguna ataupun pentadbir sistem juga boleh menghantar mesej ke email yang lain bagi memudahkan lagi urusan mereka. 86 Rajah 4.10: Antaramuka Mesej 4.11.6 Antaramuka Buku Tamu Antaramuka ini merupakan tempat bagi pelawat meninggalkan komen dan galakkan kepada pengguna. Pelawat boleh menulis sebarang komen tetapi komenkomen tersebut boleh diubahsuai dan dikemaskini oleh pengguna. Komen yang ditulis oleh pelawat perlulah disertakan dengan nama pelawat, email dan tajuk supaya dapat memudahkan pengguna mengenalpasti komen tersebut. 87 Rajah 4.11: Antaramuka Buku Tamu 4.11.7 Antaramuka Maklumat Berita Antaramuka berita memaparkan segala berita terkini dan maklumat yang terlibat dengan produk Online Photo Album and Portfolio ini. Oleh itu pengguna bolehlah merujuk pada ruangan ini untuk mendapatkan sebarang maklumat terkini pada bila-bila masa. Antaramuka ini akan dikemaskini oleh pentadbir sistem supaya berita yang disampaikan berkaitan dengan produk semata-mata. 88 Rajah 4.12: Antaramuka Berita 4.12 Ringkasan Bab ini menerangkan rangka kerja dan reka bentuk pembangunan asas Online Photo Album and Portfolio. Reka bentuk telah digambarkan melalui permodelan UML untuk kefahaman pembangun perisian. Terdapat banyak lagi fungsi yang perlu dibaiki dan ditambah bagi menghasilkan produk yang berkualiti dan mempunyai pasaran pada masa akan datang. BAB 5 RANCANGAN PERNIAGAAN 5.1 Ringkasan Eksekutif Online Photo Album and Portfolio merupakan sebuah aplikasi berasaskan laman web yang beroperasi secara atas talian. Produk ini merupakan sebuah album ataupun portfolio yang membenarkan pengguna menyimpan gambar-gambar dan hasil kreativiti mereka secara interaktif dan dalam persekitaran menarik serta profesional. Pengguna yang mengaktifkan fungsi privasi hendaklah memberikan katalaluan kepada pelawat yang dibenarkan oleh mereka untuk melihat album dan portfolio tersebut. Pengguna yang berbayar akan disenaraikan dalam direktori yang dipecahkan kepada beberapa kategori iaitu kategori jurugambar, syarikat andaman, syarikat-syarikat lain, model, artis, perekabentuk, pengantin dan individu. Produk kami ini akan menarik pelawatpelawat seperti keluarga dan kawan-kawan pengguna, organisasi-organisasi atau agensiagensi yang mencari ahli profesional serta individu yang memerlukan perkhidmatan ahli profesional. Produk ini akan dikendalikan oleh Syarikat Iwana Solution yang dimiliki oleh tiga orang pelajar Sarjana Keusahawanan IT. Dengan menfokuskan kepada kekuatan, kualiti dan keunikan Online Photo Album and Portfolio, produk ini dijangka 90 akan memasuki pasaran dan memulakan jualan menjelang awal pertengahan tahun 2008. Konsep Rancangan perniagaan ini akan mendorong kepada penetapan visi dan fokus yang strategik terhadap kualiti dan nilai produk untuk segmen pasaran yang ingin dicapai, serta rancangan inovasi produk ini yang selaras dengan keperluan semasa untuk meningkatkan dan mengekalkan kedudukan produk di pasaran. Rancangan perniagaan ini mengandungi rumusan dan tajuk-tajuk yang berkaitan dengan produk, perniagaan yang dijalankan, analisa pasaran dan persaingan, rancangan pemasaran dan jualan, sistem perniagaan, jadual rancangan perlaksanaan, peluang dan risiko serta rancangan kewangan. 5.2 Perniagaan yang diceburi 5.2.1 Peluang / Produk Flickr merupakan sebuah laman web perkongsian imej yang sudah lama bertapak dan bertahan di pasaran. Laman web ini mempunyai seramai lebih daripada 200,000 orang pelanggan dari Malaysia sahaja. Di sini dapat dilihat bahawa bidang ini mempunyai peluang dan potensi untuk dijayakan. Dengan sambutan yang ramai dari penduduk di Malaysia sendiri, ini menunjukkan perkongsian imej bukan lagi perkara baru dan sudah dapat diterima oleh masyarakat kini. Setakat ini tiada lagi laman web perkongsian imej yang menekankan persekitaran yang profesional dan persembahan imej yang menarik dan interaktif. Oleh itu produk kami akan menekankan kepada ciriciri ini sambil dilengkapi dengan kawalan keselamatan yang baik bagi imej-imej yang di simpan. 91 Pada masa kini kita dapat lihat gaya hidup masyarakat yang mementingkan penggunaan telefon bimbit. Telefon-telefon bimbit yang dimiliki biasanya mempunyai fungsi-fungsi tambahan seperti kamera. Kualiti kamera yang terdapat pada telefon bimbit mampu menyaingi kamera digital. Oleh itu ramai yang beralih kepada menangkap gambar menggunakan telefon bimbit mereka. 5.2.2 Penerangan produk atau perniagaan Apakah itu Online Photo Album and Portfolio? • Sebuah laman web yang menyediakan perkhidmatan foto album dan portfolio secara atas talian. Bermanfaat kepada pengguna untuk mempersembahkan foto atau hasil kreativiti mereka dalam persekitaran yang profesional dan menarik. • Pengguna boleh memilih untuk menjadikan portfolio dan album mereka untuk tontonan umum ataupun privasi. Kedua-dua ini dibezakan dengan kawalan keselamatan yang memerlukan pelawat memasukkan kata laluan yang diberikan oleh pengguna sendiri sekiranya diaktifkan fungsi privasi. • Terdapat 4 pakej yang disediakan iaitu pakej percuma dengan dihadkan fungsinya, saiz storan dan tiada akaun program kerjasama (affiliate program), pakej pro dihadkan storannya sahaja, pakej unlimited tiada sebarang had dikenakan dan pakej agent yang hanya berfungsi sebagai agen yang akan mempromosi produk Online Photo Album and Portfolio bagi menjanakan pendapatan. • Sistem ini mempunyai pecahan kategori yang boleh dipilih oleh pengguna iaitu jurugambar, syarikat andaman, syarikat-syarikat, model, artis, perekabentuk, 92 pengantin dan individu. Contoh bagi syarikat Andaman atau syarikat-syarikat lain, portfolio mereka berbeza dengan portfolio yang lain kerana lebih kepada memperkenalkan syarikat mereka kepada orang ramai. Selain itu kategori pengantin juga berbeza dengan portfolio yang lain kerana lebih menekankan kepada kasualiti dan tidak formal serta mempunyai fungsi tambahan iaitu modul senarai yang dihajati (wish list). • Bagi pakej yang berbayar terdapat direktori yang disediakan untuk memudahkan pengguna mencari pelanggan. Direktori tersebut terbahagi kepada dua kaedah carian iaitu berpandukan nama dan juga mengikut negara, lokasi dan kategori. • Selain itu sistem ini mempunyai pecahan perkhidmatan lain kepada pengguna iaitu berita, mesej, buku tamu dan akaun program kerjasama (affiliate program). 5.2.3 • Kelebihan untuk bersaing Mengabungkan foto album dan juga portfolio yang mana konsep ini belum lagi diperkenalkan oleh pesaing-pesaing. • Menyediakan direktori pengguna yang dikelaskan mengikut kategori, negara, lokasi dan nama. • Pengguna akan mempunyai nama domain mereka sendiri contohnya seperti http://www.onlinephoto.com.my/shaif 93 • Menekankan persekitaran profesional serta persembahan yang menarik berbeza dengan pesaing yang ada kerana mereka tidak menekankan persembahan yang bermutu. • Harga yang berpatutan dan bersesuaian supaya dapat menandingi pesaing yang sudah lama beroperasi. Kebiasaannya harga yang diletakkan oleh pesaing yang hebat seperti Smugmug dan lain-lain adalah terlalu tinggi bagi pelanggan. • Mempunyai album yang pelbagai rekabentuk untuk pilihan pengguna. • Mempunyai pilihan muzik yang sesuaian semasa persembahan foto-foto dipertontonkan. • Menyediakan keselamatan kawalan kata laluan bagi pelawat apabila pengguna mengaktifkan fungsi privasi. • Selain daripada berfungsi sebagai album dan portfolio, pengguna juga dapat menjanakan pendapatan melalui program kerjasama (affiliate program). 5.3 Pengurusan Dan Organisasi Iwana Solution terdiri daripada 3 orang pengasas iaitu En. Shaif Indra Iskandar Chrifoddin, En. Harun Yaacob dan En. Husni Ruslai. Dimana En. Shaif bertindak selaku Pengurus Besar yang akan menguruskan struktur organisasi secara keseluruhan manakala bahagian Teknikal di letakkan di bawah jagaan En. Husni manakala bahagian Pemasaran akan diselia oleh En. Harun. Disamping itu syarikat ini juga mempunyai kakitangan yang bertindak menjaga dan menguruskan kewangan syarikat iaitu Chief 94 Financial Officer manakala hal ehwal syarikat dan kebajikan kakitangan diselia oleh HR Executive. Berikut ditunjukkan carta organisai syarikat ini. Rajah 5.1: Carta Organisasi 95 Pengalaman dan latar belakang ahli pengurusan Iwana Solution adalah seperti di jadual berikut: Jadual 5.1: Maklumat Ahli Pengurusan Iwana Solution. Nama & Kelulusan Pengalaman Umur Shaif Indra Jawatan & tugas utama syarikat Ijazah Sarjana Pengalaman Pengurus Iwana Iskandar Bin Muda Sains dalam bidang Chrifoddin Komputer pengurusan dan 25 Tahun (Multimedia), merangka kerja-kerja pentadbiran UTM strategi dan operasi syarikat, Sarjana berkesan membuat rancangan Usahawan IT selama 5 tahun strategik syarikat, (Dalam di dalam membuat hubungan dan proses) bidang mencari pasaran baru pengurusan Solution Mengurus dan membuat Menjalin kerjasama hartanah dan rapat dengan bahagian pelaburan kewangan, pemasaran selain dan teknikal bagi berpengetahuan kepentingan syarikat dalam bidang teknologi maklumat terutamanya bidang Multimedia 96 Harun Yaacob 24 Tahun Husni Ruslai 26 Tahun Aktiviti Pengurus Pemasaran Muda Sains perancangan, Bertindak sebagai duta Komputer pemasaran syarikat, pegawai (Sistem berkesan dan perhubungan awam dan Maklumat pegawai mencari pasaran baru Pengurusan), perhubungan bagi produk dan servis UTM awam syarikat syarikat Sarjana selain Usahawan IT berpengetahuan rapat dengan bahagian (Dalam dalam bidang kewangan, pemasaran proses) teknologi dan teknikal bagi maklumat kepentingan syarikat Ijazah Sarjana Menjalin kerjasama Juruteknik Pengurus Teknikal Muda Sains komputer Bertindak mengawal Komputer selama 2 tahun, kestabilan perjalanan (Sistem pengalaman sistem Maklumat dalam Pengurusan), pembangunan rapat dengan bahagian UTM aplikasi web kewangan, pemasaran Sarjana dan dan teknikal bagi Usahawan IT pengaturcaraan kepentingan syarikat (Dalam selama 3 tahun proses) dan Pengajar Ijazah Sarjana ICT. Menjalin kerjasama 97 Suslita Diploma Merancang dan Pengurus Sumber Chrifoddin Business mengurus 32 Tahun Management sumber Ijazah Sarjana manusia, hal dan mengurus hal ehwal Muda Human tenaga pekerja tenaga pekerja dan Resource dan urusan sumber manusia Sarjana syarikat yang Human berpengalaman rapat dengan bahagian Resource selama 6 tahun. kewangan, pemasaran Manusia Bertindak merancang Menjalin kerjasama dan teknikal bagi kepentingan syarikat Lizawati Esa 27 Tahun Pengalaman Pengurus Kewangan Accountancy dalam bidang Membuat dan Ijazah Sarjana kewangan dan mengaudit akaun Accountancy auditor selama syarikat UiTM 3 tahun. Diploma Menguruskan aliran kewangan syarikat Menjalin kerjasama rapat dengan bahagian kewangan, pemasaran dan teknikal bagi kepentingan syarikat 98 Sumber Sokongan Profesional dan Penasihat Penyelia 1 : Dr Ali Bin Selamat (FSKSM) Penyelia 2 : Dr Kamariah Ismail (FPPSM) Penasihat : Hj. Mohamed Noor Kassim (Warisan Advertising) : Hj. Saudagar Din (Gulam Printing) : En. Elazar Syazli Esa (Snapshotz Media) 5.4 Analisa Industri 5.4.1 Penerangan Industri i. Trend Industri Fotografi menjadi hobi yang terkenal di kalangan masyarakat masa kini. Disamping itu ada sesetengah pihak menjadikan bidang fotografi sebagai pilihan kerjaya mereka. Oleh itu ahli fotografi memerlukan satu platform yang profesional supaya portfolio mereka dapat dipersembahkan dengan baik. Teknologi telefon bimbit yang mempunyai fungsi tambahan iaitu kamera telah diperkenalkan sejak dulu lagi. Kebanyakkan telefon bimbit berkamera sudah mampu menyaingi kamera-kamera digital yang terdapat di pasaran. Dengan yang demikian perkembangan teknologi kamera di telefon bimbit mengalakkan orang ramai bergambar dan secara tidak langsung boleh 99 menambahkan bilangan potensi pelanggan produk Online Photo Album and Portfolio. Rangkaian bersosial (social networking) semakin popular di pasaran internet pada ketika ini. Perkara ini boleh dilihat dengan wujudnya pelbagai laman web yang berteraskan rangkaian bersosial seperti Friendster, Myspace dan sebagainya. Kebanyakkan laman web ini hanya mengaut keuntungan melalui iklan-iklan daripada syarikat-syarikat gergasi. Namun begitu sebenarnya bidang rangkaian bersosial ini mampu membuat produk Online Photo Album and Portfolio mendapat sambutan orang ramai kerana menekankan konsep berkomunikasi antara masyarakat. ii. Saiz Industri Menurut sebuah laman web iaitu Fotopages, seramai 200,000 orang di Malaysia yang berminat dengan produk laman web perkongsian imej mereka. Ini adalah satu jangkaan jumlah di Malaysia sahaja manakala sudah semestinya peminat foto di seluruh dunia juga merupakan satu jumlah yang besar dan sentiasa meningkat. Perkara ini sebenarnya memberi inspirasi kepada produk Online Photo Album and Portfolio untuk terus maju dalam bidang rangkaian bersosial. (The Stars, 14 June 2007). iii. Tarikan Industri Dengan terdapatnya persaingan di antara telefon bimbit berkamera dengan kamera digital bagi mendapatkan kualiti gambar yang terbaik. Maka di sini dapat dijangkakan semakin ramai orang yang akan mengunakan kamera dan secara tidak langsung akan mengunakan produk kami sebagai platform untuk 100 menyimpan dan mempersembahkan hasil-hasil tangkapan gambar mereka. Oleh itu produk kami mempunyai peluang besar untuk mendapat pelanggan yang banyak terutamanya peningkatan penggunaan telefon bimbit berkamera dan kamera digital yang dijangka hampir 2 bilion pada tahun 2009. (InfoTrends, 2005). iv. Jangkaan Industri Semakin banyak kamera akan digunakan dalam berbagai-bagai aplikasi kerana ini merupakan salah satu faktor menarik minat pembeli. Maka secara tidak langsung meningkatkan jumlah mereka yang minat akan bidang fotografi. Selain itu ramai yang tertarik untuk berkomunikasi dan bersosial melalui internet, oleh yang demikian bidang rangkaian bersosial akan berkembang pada masa akan datang kelak. v. Potensi Keuntungan Apabila semakin ramai yang memandang serius dalam bidang fotografi serta berminat untuk menguruskan foto-foto dengan lebih baik, maka perkara ini secara tidak langsung dapat meningkatkan jumlah pelanggan dan keuntungan pihak kami. Bagi menarik minat orang ramai pihak kami akan menjana keuntungan pada tahun pertama dengan seminimum yang mungkin kerana produk kami berada pada harga promosi. Oleh itu bilangan pengguna akan bertambah berbanding dengan kaedah biasa. Pihak kami juga menyediakan pakej percuma supaya pengguna dapat merasai kelainan produk kami serta dapat menerapkan perasaan minat mereka terhadap produk ini. 101 Dari semasa ke semasa pihak kami akan melakukan penambahbaikan pada sistem berpandukan maklum balas pengguna. Dengan wujudnya program kerjasama, pihak kami dapat meminimumkan lagi kos pemasaran dan secara tidak langsung meningkatkan penjualan. Mereka yang berdaftar di bawah program kerjasama ini dianggap sebagai agen pemasaran bagi produk kami. Di mana sekiranya mereka mampu menjual produk kami kepada pengguna lain, mereka akan mendapat komisyen yang berpatutan. Perkara ini bertujuan untuk menggalakkan lebih ramai pelanggan mengunjungi laman web kami di samping dapat membantu pengguna menjanakan pendapatan. 5.4.2 Sasaran Pasaran i. Penerangan mengenai saran pasaran Online Photo Album and Portfolio tidak akan berjaya sepenuhnya sekiranya hanya menantikan pelanggan datang kepada kami. Sebaliknya kami akan menfokuskan sasaran pasaran kami kepada spesifik pelanggan yang mementingkan persekitaran professional dan persembahan imej yang menarik dan berinteraktif. Fokus kepada segmen sasaran inilah yang menjadi kunci kepada kejayaan kami di masa hadapan. Jadi pendekatan yang kami gunakan ke atas sasaran pasaran kami adalah dengan mengunakan kaedah yang dipanggil G.E.L: • Gred (Grade) • Mudah (Easy) • Bertahan lama (Long lasting) 102 Oleh itu fokus kami dan pemasaran kami pada mulanya tertumpu pada jurugambar profesional kerana mereka bakal membawa ramai lagi pelanggan mereka kepada kami. ii. Lokasi pasaran dan pelanggan Lokasi pasaran dan pelanggan adalah tidak tetap dan ramai tetapi pada peringkat awal kami akan memfokuskan kepada komuniti jurugambar dan syarikat andaman di Malaysia, Brunei dan Singapura yang bertujuan untuk mendapatkan ramai lagi pelanggan daripada pelanggan mereka sendiri. Selain itu kami akan melantik agen-agen program kerjasama di setiap 13 buah negeri di Malaysia bagi menggalakkan promosi produk dijalankan. Seterusnya kami akan memasarkan di peringkat global setelah sistem kami dilengkapi dengan sistem ECommerce. iii. Trend pasaran dan masa depan Mengikut kepada situasi sekarang seramai 200,000 orang pengguna di Malaysia yang sudah menerima pakai laman web perkongsian imej dan jumlah ini akan bertambah memandangkan perkembangan teknologi sejajar dengan bidang ini. Bidang rangkaian bersosial juga dijangkakan akan semakin mendapat sambutan kerana banyak membantu dalam memudahkan proses komunikasi dan bersosial. 103 5.4.3 Kedudukan Persaing Dalam Sasaran Pasaran Terdapat pelbagai produk yang menyerupai produk ini tetapi produk mereka lebih memfokuskan kepada pembangunan laman web yang berfungsi sebagai perkongsian gambar yang lebih kasual dan tidak formal. Berbeza dengan produk yang akan dibangunkan ini kerana produk ini menekankan penghasilan sebuah laman web yang memaparkan gaya menarik dan profesional bagi persembahan gambar-gambar yang ingin dipaparkan. Setakat ini pesaing yang sudah lama bertapak dan berjaya memenangi hati peminat-peminat yang menyimpan koleksi foto di Malaysia adalah Flickr. Flickr telah menempa kejayaan dalam mendapatkan seramai lebih daripada 200,000 pengguna dari Malaysia sahaja tidak termasuk di negara-negara lain. Rajah 5.2: Pengisytiharan syarikat Flickr sebagai pengeluar produk terbaik di dunia (Sumber The Stars, 14 Jun 2007) 104 Jadual 5.2: Perbandingan Produk Ciri-ciri aplikasi yang Flickr ditawarkan Photo Fotopages Smugmug Bucket Imej dipersembahkan dengan √ menarik √ Persembahan web yang Produk kami √ √ professional dan eksklusif Mempunyai fungsi muzik √ latarbelakang Boleh memilih rekabentuk √ album √ Menyediakan direktori mengikut kategori bagi √ memudahkan pelawat membuat carian Menyediakan nama URL yang unik bagi pengguna sistem. √ Contohnya www.onlinephoto.com/syema Harga berpatutan dan tiada caj tersembunyi √ √ √ Menyediakan keselamatan kata laluan untuk melihat album √ √ √ √ √ √ pengguna yang inginkan privasi Gambar pengguna dilindungi daripada pihak ketiga Pengguna dapat menjanakan pendapatan sampingan dengan wujudnya Program Kerjasama (Affiliates Program). √ 105 Persaingan wujud sama ada secara langsung ataupun tidak. Secara langsungnya, laman web yang menyediakan perkhidmatan perkongsian imej merupakan pesaing utama yang telah dikenalpasti. Walaubagaimanapun terdapat strategi-strategi yang dikenalpasti dan akan diimplentasikan ke atas produk bagi mengatasi pesaing. Analisis SWOT : Kami mengenalpasti beberapa perbezaan dengan pesaing kami dengan melakukan analisis SWOT iaitu dari segi kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman. Di sini disenaraikan beberapa perbezaan iaitu : • Kekuatan o Lebih murah kerana dimulakan dengan harga promosi o Menawarkan program kerjasama dengan pelanggan-pelanggan di mana setiap pelanggan baru yang disyorkan oleh pelanggan sedia ada akan membuatkan pelanggan tersebut mendapat komisyen. o Persembahan gambar-gambar dalam gaya yang professional dan menarik. • Kelemahan o Perlu bersaing dengan laman web- laman web perkhidmatan perkongsian foto yang sudah lama beroperasi. • Peluang o Oleh kerana pengguna telefon bimbit berkamera dan teknologinya juga seiring berkembang dari semasa ke semasa. 106 o Pertambahan pengguna yang celik IT berdasarkan peredaran zaman dan perancangan kerajaan dalam Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-2010. • Ancaman o Sekiranya terdapatnya penipuan dalam gambar-gambar yang dimasukkan bagi tujuan yang buruk, maka pihak kami terpaksa memantau berdasarkan aduan dan menyenarai hitamkan pengguna tersebut sekiranya didapati benar-benar melanggar perjanjian yang ditetapkan. 5.5 Perancangan Pemasaran 5.5.1 Strategi Penerapan Kami akan mulakan dengan jurugambar profesional dan syarikat andaman yang mana mereka secara tidak langsung akan membawa pelanggan-pelanggan mereka kepada kami. Selain itu kami menggalakan orang ramai dengan mewujudkan program kerjasama. Dengan kaedah program kerjasama ini pengguna akan mempromosikan kepada orang ramai ataupun kenalan supaya mereka mendapat komisyen bagi setiap jualan yang dibuat. 107 5.5.2 Strategi Harga Pihak kami akan mengunakan harga promosi pada tahun yang pertama supaya berada pada harga yang murah dan berpatutan. Produk Online Photo Album and Portfolio akan meletakan harga pakej dengan mengunakan mata wang U.S Dollar dan Ringgit Malaysia. Ini adalah supaya dapat menggalakkan lagi pengguna Malaysia mempercayai dan mengunakan produk kami. Selain itu kami juga menyediakan pakej percuma bagi menggalakkan lebih ramai pelanggan berkunjung. 5.5.3 Strategi Penyebaran • Menyertai pameran dan ekspo. • Mempromosikan produk melalui komuniti jurugambar profesional. • Melalui program kerjasama dengan pengguna sistem • Penyebaran melalui email dan laman web rangkaian bersosial yang lain 5.5.4 Strategi Promosi Kami menyediakan program kerjasama di mana pengguna sistem yang mempromosikan produk kami ini kepada pengguna lain dan berjaya membuat jualan, mereka akan mendapat komisyen asalkan nama id mereka dijadikan rujukan bagi 108 pelanggan baru berdaftar tersebut iaitu semasa transaksi pendaftaran pengguna dilakukan. Selain itu kami akan mengenakan harga promosi pada tahun pertama serta menyediakan akaun percuma bagi mengalakkan orang ramai berdaftar dengan produk kami. 5.6 Rancangan Pengoperasian Iwana Solution beroperasi di Kompleks Usahawan MARA, Technovation Park Universiti Teknologi Malaysia, 81310 Skudai Johor. Kompleks ini menyediakan pelbagai kemudahan asas kepada syarikat-syarikat yang menyertai program inkubator MARA. Selain itu pihak kami mempunyai pejabat di dalam kampus Universiti Teknologi Malaysia Skudai yang menawarkan infrastruktur secara percuma. Dengan wujudnya kedua-dua pangkalan pejabat ini, pihak kami mudah untuk berjumpa pelanggan dan mengadakan perbincangan lanjut dengan mereka. 5.7 Pembangunan Jangka Masa Panjang dan Rancangan Keluar 5.7.1 Strategi-strategi Di masa akan datang kami merancang untuk berkerjasama dengan syarikat percetakan dan cenderamata bagi menghasilkan bahan-bahan yang dicetakkan dengan imej-imej yang terdapat dalam album pelanggan berdasarkan permintaan mereka 109 sendiri. Contohnya seperti baju, mug dan sebagainya. Bagi pengguna yang berjaya membuat jualan hasil foto dan kreativiti mereka, pihak kami akan memberikan komisyen yang berpatutan. Kami juga merancang untuk mengembangkan produk kami dengan mewujudkan elemen video yang boleh di muat naik. 5.7.2 Batu Tanda Projek kami akan dilakukan secara peringkat demi peringkat bagi memastikan segala aspek dari segi pembangunan produk, pemasaran, pelaksanaan projek, pengurusan, kewangan dan pelancaran produk dapat dilakukan dengan sempurna dan bersistematik. Pada peringkat permulaan kami akan membangunkan produk kami mengikut kepada permintaan supaya produk kami dapat memberi manfaat kepada pengguna. Bagi 10 pengguna yang pertama pihak kami akan memberi perkhidmatan percuma asalkan mereka bersetuju untuk menjawab soalan-soalan kajian pihak kami berkaitan dengan produk Online Photo Album and Portfolio. Oleh itu daripada kajian yang dilakukan mengenai maklum balas pengguna akan diserapkan kepada produk supaya dapat menambahkan keberkesanan. Peringkat seterusnya, kami akan memberi perkhidmatan percuma yang mempunyai had storan yang terhad bagi menggalakkan pengguna menggunakan produk kami. Sepanjang tempoh ini, pengurusan dan kewangan kami perlu diuruskan dengan baik dan bersistematik. Kami menjangkakan dalam masa 3 tahun produk ini akan diguna pakai secara menyeluruh dan sudah bertapak di industri ICT. 110 Jadual 5.3: Ringkasan jadual bagi batu tanda dari Jun 2007 hingga ke Jun 2008 5.7.3 Risiko yang bakal dihadapi • Isu gambar tidak bermoral di masukkan ke dalam album. Namun begitu perkara ini dapat diatasi dengan wujudnya fungsi membuat laporan salah laku di dalam produk kami supaya pelawat dapat membuat laporan pada bila-bila masa kepada pentadbir sistem. • Saiz storan yang tidak mencukupi yang memaksa pengguna menambah pelayan (server) • Kehilangan foto-foto disebabkan oleh kerosakan pada pelayan dan sebagainya. 111 5.8 Rancangan Kewangan Daripada perancangan unjuran kewangan dan sasaran pasaran, di sini Iwana Solution telah menyiapkan rancangan kewangan untuk 3 tahun. Rujuk Lampiran E untuk Pengurusan Kewangan Terperinci. Rajah 5.3: Ramalan jualan projek untuk 3 tahun Iwana Solution mensasarkan jualan Online Photo Album and Portfolio akan terus meningkat apabila memasuki pasaran bermula pada pertengahan tahun 2008. Dianggarkan jualan produk ini akan terus meningkat pada tahun berikutnya. 112 Rajah 5.4: Ramalan kos projek untuk 3 tahun Keuntungan jualan Online Photo Album and Portfolio juga akan dipastikan oleh pihak pengurusan supaya keuntungan projek dapat mengatasi kos yang dibelanjakan. Rajah 5.5: Ramalan Sasaran Untung/Rugi untuk 3 tahun 113 5.9 Ringkasan Di dalam bab ini diterangkan keseluruhan perancangan perniagaan Online Photo Album and Portfolio yang dibangunkan sebagai panduan dan halatuju untuk menjadikankannya sebagai produk yang diterima di pasaran serta berupaya menjana keuntungan. Di samping itu, strategi pemasaran juga akan dibaiki dari masa ke semasa. BAB 6 KESIMPULAN 6.1 Pencapaian Matlamat utama pembangunan projek ini adalah untuk mewujudkan satu album dan portfolio yang mempunyai persekitaran internet yang wujud pada hari ini. Projek ini memberikan nilai tambah kepada kaedah perkongsian imej yang mempunyai kekangan tersendiri. Walau bagaimanapun, gabungan kaedah lama ke dalam teknologi baru dapat memberikan satu penyelesaian baru yang lebih efektif dan berkesan. 6.2 Cabaran dan Kekangan Dalam setiap pembangunan produk, terdapat cabaran dan kekangan yang dihadapi sehinggalah sistem siap dibangunkan. Cabaran perlu dilalui dan kekangan pula 115 merupakan kekurangan yang ada pada sistem yang mana memerlukan penambahbaikan selagi tidak bertentangan dengan objektif. 6.2.1 Cabaran Cabaran yang akan ditempuhi Online Photo Album and Portfolio adalah: I. Mempromosikan nama produk sebagai suatu jenama yang dapat diterima oleh masyarakat adalah satu cabaran yang amat kritikal. II. III. Bilangan pengguna internet di Malaysia masih lagi sedikit. Golongan peminat fotografi dan ahli pofesional masih kurang mengaplikasikan sepenuhnya media internet sebagai medium perkongsian imej dan portfolio. IV. Membina keyakinan pelanggan mengaplikasikan produk kami sebagai satu kaedah yang memudahkan tugas mereka. V. 6.2.2 Kemampuan syarikat memenuhi kehendak pelanggan yang semakin meningkat. Kekangan Berikut merupakan cabaran-cabaran dalam pembangunan produk yang telah dikenalpasti sepanjang perlaksanaannya: 116 I. Persaingan wujud dengan syarikat-syarikat yang sudah lama bertapak dan mereka sudahpun mempunyai ramai pelanggan. Pengguna masih perlu diberi pendedahan tentang kepentingan produk kami. II. Produk kami mengunakan pendekatan yang baru. Oleh itu ia mengambil masa untuk diterima pasaran. 6.2.3 I. Aspirasi Dapat menimba ilmu terutama dalam bidang dan industri ini. Di samping dapat mengetahui dan mengenali syarikat-syarikat lain dengan lebih dekat lagi. II. Pendekatan internet sebagai satu medium untuk perkongsian imej dan portfolio adalah bersesuaian dengan teknologi semasa yang digunakan sepenuhnya. 6.3 Perbincangan Projek Online Photo Album and Portfolio yang dibangunkan akan mengetengahkan perkhidmatan perkongsian imej dan portfolio kepada pasaran kini terutama bagi peminat fotografi dan golongan profesional . Namun persaingan tetap wujud dari syarikat-syarikat yang telah lama bertapak dalam industri ini mahupun yang baru. Menghasilkan produk yang benar-benar dapat memenuhi kehendak pasaran bukanlah suatu kerja yang mudah. Kajian yang mendalam perlu dijalankan dengan lebih terperinci mengikut perkembangan semasa. Selain memberikan perkhidmatan, produk kami turut menggalakkan kemahiran menggunakan teknologi terkini untuk tujuan pembangunan di masa akan datang. 117 RUJUKAN 1. Suhaimi Ibrahim, Wan Mohd.Nasir Wan Kadir, Paridah Samsuri, Roslina Mohamed dan Mohd Yazid Idris. Kejuteraan Perisian. Jilid 2. Universiti Teknologi Malaysia. 1999. 2. Safaai Deris, Paridah Samsuri, Dayang Norhayati Abang Jawawi, Mohd Yazid Idris dan Roslina Mohamed. Kejuteraan Perisian. Universiti Teknologi Malaysia. 2002. 3. Mohd Shahizan Bin Othman, Suraya Bt Miskon. Buku Paduan BENGKEL ASP. Jabatan Sistem Maklumat FSKSM UTM Skudai. 2004/2005. 4. Larry Ullman. PHP FOR THE WOLRD WIDE WEB: VISUAL QUICKSTART GUIDE. Peachpit Press. 2003. 5. Scott W. Ambler, The Elements of UML 2.0 Style. New York: Cambridge University Press. 2005. 6. Thomas Connolly, Carolyn begg. Database System”.3th, Addision Wesley. 2002. 7. Gordon McComb, Marty Bower, Mark Robinson. “Web Programming Languages Sourcebook”. John Wiley & Sons. 1997. 8. Kenneth E. Kendall & Julie E.Kendall. “System Analysis And Design”. Edisi Ke5. Prentice-Hall International, Inc. 2002. 9. Booch, G., Rumbaugh, J. and Jacobson, I. The Unified Modelling LanguageUser Guide. USA :Addison Wesley Longman Inc. 1999. 10. Michael Moncur, MySQL: Your visual blueprint to open source database management. Canada: Wiley Publishing, Inc. 2003. 11. Mohd. Johari Bin Mohd. Mohyin. Sistem Perancang Kewangan Islam:SPEKIS. M.Sc. Report. Universiti Teknologi Malaysia; 2006. 118 12. Ina O’Murchu, John G. Breslin, Stefan Decker. Online Social and Business Networking Communities. Digital Enterprise Research Institute, National University of Ireland, Galway, DERI. 2004. 13. Wellman, B.: For a Social Network Analysis of Computer Networks. In: Proceedings of the 1996 ACM SIGCPR/SIGMIS Conference on Computer Personnel Research. ACM Press, New York. 1996. 14. Lizawati Mi Yusuf, Mohd Shahizan Othman, Suraya Miskon, Syed Norris Hikmi Syed Abdulah. Asas Pengaturcaraan Hypertext Preprocessor (PHP). Universiti Teknologi Malaysia. 2006. 15. Wellman, B., Gulia, M.: Virtual Communities as Communities: Net Surfers Don’t Ride Alone. In: Smith, M.A., Kollock, P. (eds.): Communities in Cyberspace. 1999. 16. Heineman, M., Kim, G.: Surfers Spend Nearly Two Hours on Friendster, an Hour More Than Top Dating Sites. Nielsen/NetRatings Press Release, 26 November 2003. http://www.nielsen-netratings.com/pr/pr_031126_us.pdf 17. Hopkins, J.: Investors Court Social-Networking Sites. In: USA Today, 9 December 2003. http://www.usatoday.com/tech/news/2003-12-09-meet_x.htm 18. Laman Fotki http://www.fotki.com/ (15 Oktober 2007) 19. Laman Funtigo http://www.funtigo.com/ (16 Oktober 2007) 20. Laman Image Event http://www.imageevent.com/ (17 Oktober 2007) 21. Laman PBase http://www.pbase.com/ (18 Oktober 2007) 22. Laman Smugmug http://www.smugmug.com/ (19 Oktober 2007) 23. Laman Picassa http://www.picassa.com/ (20 Oktober 2007) 24. Laman Flickr http://www.flickr.com/ (21 Oktober 2007) LAMPIRAN A SENARAI TEMURAMAH 120 Lampiran ini merupakan senarai membuktikan saya, Shaif Indra Iskandar B. Chrifoddin, penuntut bagi kursus Sarjana Keusahawawan Teknologi Maklumat di Universiti Teknologi Malaysia, telah menjalankan temuramah dengan syarikat Snapshotz Media pada 20 Julai 2007. Kerjasama dan pertimbangan beliau amat dihargai. Berikut merupakan sebahagian daripada soalan-soalan yang utama dalam temuramah tersebut. 1. Siapakah pelanggan anda dan bagaimanakah anda menunjukkan hasil kerja anda kepada mereka yang jauh? 2. Apakah pandangan anda terhadap produk-produk perkhidmatan perkongsian imej secara atas talian yang berada di pasaran? 3. Adakah pelanggan-pelanggan anda mengutarakan pandangan terhadap kelemahan produk perkhidmatan perkongsian imej di pasaran dan apakah masalah-masalah yang sering mereka hadapi? 4. Oleh kerana anda menggunakan perkhidmatan perkongsian imej secara atas talian, adakah anda berasa bahawa harga bagi pakej yang ditawarkan bersesuaian dengan perkhidmatan yang diberikan? 5. Pernahkan anda menyiarkan perkhidmatan anda di dalam direktori? Sekiranya terdapat satu produk perkhidmatan perkongsian imej yang menyediakan perkhidmatan ini, adakah anda berminat menggunakannya dan adakah dapat membantu mengembangkan lagi perniagaan anda? Penemuramah: Shaif Indra Iskandar B. Chrifoddin Pengurus Besar Snapshotz Media: Encik Elazar Syazli B. Esa Tarikh: 20 Julai 2007 LAMPIRAN B JADUAL PERLAKSANAAN CARTA GANTT PROJEK II DAN PROJEK III 122 123 LAMPIRAN C RAJAH WEB STATIK DAN DINAMIK 125 Permintaan Pelanggan (Browser) Maklumbalas Pelayan Laman Web Statik Rajah C1: Proses Web Statik. Permintaan Pelayan Aplikasi Web Pelanggan (Browser) Maklumbalas Rajah C2: Proses Web Dinamik. Laman Web Statik LAMPIRAN D ANALISA DAN REKABENTUK 127 Gambarajah Use Case: Kemaskini maklumat pakej «uses» Login «uses» «uses» Ubah Katalaluan «uses» «uses» «uses» Mesej Pentadbir Sistem «uses» «uses» «uses» Berita «uses» «uses» Program Kerjasama «uses» «uses» Direktori «uses» «uses» Pelawat «uses» «uses» Pendaftaran Pengguna «uses» «uses» Profail Pengguna «uses» Album Buku Tamu Rajah D1: Use case yang terlibat di dalam sistem. «uses» Pengguna Sistem 128 1) Penerangan Use Case Kemaskini Maklumat Pakej Use Case 13: Kemaskini maklumat pakej Primary Actor: Pentadbir Sistem Pre-condition: Paparan data sedia ada berkaitan maklumat pakej Post-condition: Kemaskinian yang baru akan disimpan ke dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pentadbir sistem menekan nama pakej 2. Pentadbir sistem memilih sama ada untuk mengaktifkan muzik latarbelakang, templet album dan markah program kerjasama. 3. Sistem menyimpanan maklumat yang dikeaskini ke dalam pangkalan data Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna memasukkan maklumat kemaskini mengenai pakej 1. Sistem menyimpan maklumat kemaskinian ke dalam pangkalan data 2) Penerangan Use Case Login Use Case 1: Login Primary Actor: Pentadbir Sistem, Pengguna Pre-condition: Sah berdaftar dengan sistem Iphoto Post-condition: Portal memaparkan menu utama pelanggan portal pada halaman utama pengguna. Main success scenario (Basic flow): 1. Portal papar menu utama pengguna portal. 129 2. Pengguna memasukkan kata-pengguna. 3. Pengguna memasukkan kata-laluan. 4. Pengguna tekan butang login. 5. Sistem papar menu utama pelanggan portal pada halaman utama pengguna. Extension (Alternative flow): 1a. Identiti pengguna tidak sah 1. 2a. Sistem papar mesej ralat Pengguna memasukkan kata-pengguna dan kata-laluan yang sah 1. Sistem papar menu utama pelanggan portal pada halaman utama pengguna. 2b. Pengguna memasukkan kata-pengguna dan kata-laluan yang tidak sah 1. Sistem papar mesej ralat. 2. Pengguna memasukkan semula maklumat yang tidak lengkap 3) Penerangan Use Case Ubah Katalaluan Use Case 2: Ubah Katalaluan Primary Actor: Pentadbir Sistem Pre-condition: Maklumat katalaluan sedia ada Post-condition: Maklumat katalaluan baru disimpan ke dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pentadbir sistem menekan butang ubah 2. Pentadbir sistem mengubah katalaluan dan menekan butang hantar 3. Sistem menyimpan katalaluan yang baru ke dalam pangkalan data 130 Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna memasukkan katalaluan baru 1. Sistem menyimpan katalaluan baru ke dalam pangkalan data 4) Penerangan Use Case Mesej Use Case 2: Mesej Primary Actor: Pengguna, Pentadbir Sistem Pre-condition: Paparan bilangan mesej yang belum dibaca Post-condition: Mesej dihantar ke pengguna lain, pentadbir sistem ataupun pengguna email Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna dan pentadbir sistem menekan butang inbox utuk melihat mmesej 2. Pengguna dan pentadbir sistem menekan butang compose untuk menghantar mesej 3. Pengguna dan pentadbir sistem membuat carian nama dan menghantar mesej dengan menekan butang hantar 4. Sistem menghantar mesej kepada destinasi dan pengguna yang ditujukan 5. Pentadbir sistem menekan butang abuse untuk melihat laporan aduan dari pelawat Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna dan pentadbir sistem menghantar mesej 1. Sistem menghantar mesej ke destinasi dan pengguna yang ditujukan 131 5) Penerangan Use Case Berita Use Case 13: Berita Primary Actor: Pentadbir Sistem Pre-condition: Senarai berita sedia ada di paparkan Post-condition: Maklumat berita akan disimpan dalam pangkalan data dan dipaparkan di laman berita Main success scenario (Basic flow): 1. Pentadbir sistem menekan butang tambah utuk menabah berita 2. Pentadbir sistem memasukkan topik berita, kandungan berita dan link 3. Sistem menyimpan berita baru ke dalam pangkalan data 4. Pentadbir sistem mengemaskini berita dan menbuang berita 5. Sistem menyimpan berita baru yang dikemaskini dan membuang berita dari pangkalan data 6. Pengguna sistem dan pelawat melihat berita yang telah dikemaskini Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna memasukkan berita 1. Sistem menyimpan berita baru ke dalam pangkalan data 132 6) Penerangan Use Case Program Kerjasama Use Case 2: Program Kerjasama Primary Actor: Pengguna, Pentadbir Sistem Pre-condition: Paparan maklumat mata program kerjasama Post-condition: Mata program kerjasama Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna melihat paparan mata terkini 2. Pengguna menekan butang tebus mata 3. Pengguna memasukkan maklumat berkaitan nama, akaun bank, nama bank dan alamat pengguna 4. Sistem menyimpan maklumat ke dalam pangkalan data 5. Sistem mengubah mata pengguna kepada 0 dalam akaun pengguna 6. Pentadbir melihat paparan senarai pengguna yang menembus mata dan mengklik kepada nama pengguna untuk melihat maklumat lanjut sebelum membuat bayaran Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna menembus mata 1. Sistem menyimpan maklumat ke dalam pangkalan data dan memaparkan pada menu program kerjasama pentadbir sistem 2a. Pentadbir memilh nama dari senarai program kerjasama dan menekan butang bayar 1. Sistem membuang maklumat pengguna dari senarai program kerjasama 133 7) Penerangan Use Case Direktori Use Case 8: Direktori Primary Actor: Pengguna, Pelawat, Pentadbir sistem Pre-condition: Pangkalan data telah mempunyai rekod pengguna yang sah Post-condition: Portal memaparkan hasil carian pengguna. Main success scenario (Basic flow): 1. Menu utama portal mengandungi borang carian pengguna dipaparkan 2. Pengguna, Pelawat, dan Pentadbir sistem memasukkan nama, negara, lokasi dan kategori 3. Pengguna menekan butang “search” 4. Sistem papar hasil carian pengguna yang terdapat dalam pangkalan data. 5. Bagi pengguna yang mengaktifkan akaun kepada privasi, katalaluan perlu dimasukkan. 6. Pengguna, Pelawat, dan Pentadbir sistem memasukkan katalaluan 7. Sistem mengenalpasti katalaluan tepat dengan pangkalan data dan membenarkan untuk dilihat Extension (Alternative flow): 1a. Rekod carian wujud 1. Sistem papar hasil carian 1b. Rekod carian tidak wujud 1. Sistem papar tiada dalam pangkalan data 2a. Kata-laluan yang sah 1. 2b. Sistem membenarkan laman tersebut untuk dilihat Kata-laluan yang tidak sah 1. Sistem papar mesej ralat 134 8) Penerangan Use Case Pendaftaran Pengguna Use Case 2: Pendaftaran Pengguna Primary Actor: Pengguna, Pentadbir Sistem Pre-condition: Belum sah berdaftar dengan sistem Iphoto Post-condition: Rekod pengguna disimpan dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna memilih pakej 2. Sistem papar borang pendaftaran 3. Pengguna memilh kategori pengguna 4. Pengguna memasukkan maklumat pengguna seperti: i) Nama Pengguna ii) Nama Penuh iii) Jantina iv) Negara v) Poskod vi) Negeri vii) Alamat viii) Nama Rujukan Agen Promosi 5. Pengguna memasukkan maklumat hubungan seperti: i) Nama Syarikat ii) Nombor Pendaftaran Syarikat iii) Nombor telefon iv) Nombor fax v) Alamat laman web 6. Pengguna memasukkan maklumat akaun i) E-mel ii) Kata laluan iii) Verifikasi kata laluan 135 7. Pengguna perlu memilih untuk bersetuju dengan syarat yang ditetapkan oleh penganjur supaya proses pendaftaran dapat diteruskan 8. Pengguna menekan butang hantar 9. Sistem menghantar link pengesahan ke email pengguna 10. Pengguna menekan link yang diberikan 11. Bagi pengguna yang memilih pakej berbayar, pengguna perlu menjelaskan pembayaran dahulu sebelum pentadbir sistem menghantar link ke email 12. Sistem mengaktifkan akaun pengguna 13. Sistem rekod data pengguna ke dalam pangkalan data Extension (Alternative flow): 1a. Identiti pengguna tidak sah 1. 2a. Pengguna memasukkan maklumat data yang lengkap 1. 2b. Sistem papar mesej ralat Sistem rekod data pelanggan ke dalam pangkalan data Pengguna memasukkan maklumat data yang tidak lengkap 1. Sistem papar mesej ralat. 2. Pengguna memasukkan semula maklumat yang tidak lengkap 136 9) Penerangan Use Case Profail Pengguna Use Case 2: Profail Pengguna Primary Actor: Pengguna, Pengguna Pre-condition: Maklumat pendaftaran telah diisikan ke dalam profail Post-condition: Profail pengguna dan gambar profail disimpan dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna menekan butang baru untuk memasukkan gambar profail 2. Pengguna menekan butang ubah untuk kemaskini gambar profail 3. Pengguna menekan butang ubahsuai profail 4. Pengguna mengubah maklumat atau memasukkan maklumat lengkap profail 5. Pengguna menekan butang kemaskini 6. Sistem rekod profail pengguna ke dalam pangkalan data 7. Pengguna dan pelawat dapat melihat maklumat lengkap profail tersebut 8. Pengguna menekan butang setting 9. Pengguna mengubah maklumat peribadi dan menekan butang kemaskini 10. Sistem mengemaskini maklumat peribadi pengguna dalam pangkalan data Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna memasukkan maklumat data profail 1. 1b. Sistem rekod data pelanggan ke dalam pangkalan data Pengguna memasukkan maklumat data yang salah 1. Sistem papar mesej ralat. 2. Pengguna memasukkan semula maklumat yang salah 137 10) Penerangan Use Case Album Use Case 2: Album Primary Actor: Pengguna, Pelawat Pre-condition: Bilangan album dihadkan mengikut pakej pendaftaran pengguna Post-condition: Gambar-gambar, penerangan gambar, jenis lagu dan jenis templet album disimpan dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna menekan butang tambah album 2. Pengguna memilih jenis templet bagi album mereka 3. Pengguna memilih jenis lagu yang diingini untuk album mereka 4. Pengguna memasukkan nama album dan penerangan yang berkaitan dengan album tersebut 5. Pengguna menekan butang tambah album 6. Sistem rekod maklumat album ke dalam pangkalan data 7. Pengguna menambah gambar-gambar ke dalam album dengan menekan butang tambah 8. Sistem menyimpan gambar-gambar ke dalam pangkalan data 9. Pengguna dan pelawat menekan butang view untuk melihat album yang dipilih 10. Pengguna mengemaskini album dengan menekan butang ubah 11. Gambar dan maklumat yang dikemaskini disimpan ke dalam pangkalan data Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna memasukkan maklumat album 1. 2a. Sistem rekod maklumat album ke dalam pangkalan data Pengguna memasukkan gambar ke dalam album 1. Sistem menyimpan gambar ke dalam pangkalan data 138 11) Penerangan Use Case Buku Tamu Use Case 2: Buku Tamu Primary Actor: Pengguna, Pelawat Pre-condition: Paparan maklumat komen-komen dari pelawat Post-condition: Komen baru akan disimpan dalam pangkalan data Main success scenario (Basic flow): 1. Pengguna menekan butang lihat buku tamu 2. Pengguna menekan butang tambah untuk menambah komen di buku tamu 3. Pelawat menambah komen di buku tamu 4. Sistem menyimpan komen tersebut ke dalam pangkalan data Extension (Alternative flow): 1a. Pengguna dan pelawat memasukkan komen di buku tamu 1. Sistem rekod komen ke dalam pangkalan data 139 1. Gambarajah Aktiviti Rajah D2: Kemaskini maklumat pakej Rajah D3: Login 140 Rajah D4: Ubah Katalaluan Rajah D5: Mesej 141 Rajah D6: Berita 142 Rajah D7: Program Kerjasama 143 Rajah D8: Direktori 144 Rajah D9: Pendaftaran Pengguna 145 Rajah D10: Profail 146 Rajah D11: Album Rajah D12: Buku Tamu 147 2. Gambarajah Jujukan : Pengguna Antaramuka Login Verifikasi Validasi Pangkalan Data Memasukkan email dan katalaluan Verifikasi email dan katalaluan Validasi email dan katalaluan Bandingkan email dan katalaluan Memaparkan mesej Selamat Datang Rajah D13: Jujukan bagi pengguna login ke dalam sistem cadangan. : Pengguna Antaramuka Muatnaik Gambar Antaramuka Album Gambar Pangkalan Data Muatnaik Gambar Simpan gambar ke dalam pangkalan data Papar mesej gambar berjaya di simpan Papar gambar Melihat gambar di dalam album gambar Rajah D14: Jujukan bagi pengguna memuatnaik gambar ke dalam album. 148 : Pentadbir sistem Antaramuka Hantar Mesej : Pengguna Antaramuka Terima Mesej Pangkalan Data Masukkan email penerima dan mesej Memasukkan email penerima dan mesej Simpan mesej ke dalam pangkalan data Memaparkan mesej dari pengguna Membaca mesej Membaca mesej Rajah D15: Jujukan penghantaran dan penerimaan mesej. : Pengguna Antaramuka Pangkalan data Ubahsuai Akaun Papar maklumat pengguna Ubahsuai maklumat Simpan ke dalam pangkalan data Rajah D16: Jujukan bagi pengguna melihat dan mengemaskini maklumat akaun pengguna. 149 Antaramuka Daftar : Pengguna Pangkalan Data Memasukkan maklumat Simpan maklumat pengguna ke dalam pangkalan data Papar mesej pendaftaran berjaya Rajah D17: Jujukan bagi pengguna baru yang ingin mendaftar sebagai pengguna. : Pentadbir sistem Antaramuka Ubahsuai Akaun Pangkalan Data Paparkan maklumat akaun pentadbir sistem Ubahsuai maklumat Simpan maklumat ke dalam pangkalan data Papar mesej ubahsuai akaun berjaya Rajah D18: Jujukan bagi pentadbir sistem melihat dan mengemaskini maklumat akaun. 150 3. Gambarajah Rekabentuk Pangkalan Data Rekabentuk (Fizikal) Jadual Pangkalan Data : album guestbook FK1,FK2 username file_name description template music id username name sender_email title comment date abuse_user PK user PK,FK3,FK4,FK5,FK6,FK7 id username pwd type first_name last_name fullname company_name company_regno status package gender email phone_no country zipcode state address u_promoter e_promoter agreement exp1 exp2 exp3 edu1 edu2 edu3 description groom_name bride_name wedd_theme wedd date wedd_info company_services company_client company product point sharing pic PK id username guest_name guest_pwd id username name type size address admin PK,FK1,FK2,FK3,FK4 id username pwd music PK id name news PK payment PK picture PK id id to_usename from_username date subject message status sharing PK message PK id name email date comment username username description name album package PK,FK1 id package album music point Rajah D19: Pangkalan Data id username point status name acc_no address bank id date topic news link LAMPIRAN E RANCANGAN KEWANGAN 152 IWANA SOLUTION ANGGARAN KOS PELABURAN PROJEK & SUMBER PEMBIAYAAN SUMBER PEMBIAYAAN PROJEK Perkara Jumlah (RM) Modal Sendiri A. Belanja Permulaan Deposit Sewa Kedai Deposit Utiliti Daftar Perniagaan Lesen Perniagaan Dokumentasi & Guaman Latihan & Kursus R&D Jumlah 400 0 700 0 70 0 12,000 13,170 B. Pembelian Harta Tetap Peralatan Rak & Ubahsuai Komputer & Perisian 8,000 10,000 12,000 Jumlah Pinjaman MARA 400 0 700 0 70 0 3,500 8,500 8,000 10,000 12,000 30,000 C. Belanja Operasi (Modal Pusingan) Stok Permulaan Gaji 2 pekerja kontrak & 2 praktikal (3 bulan) Sewa (3 bulan) Telefon & Internet (3 bulan) Elektrik & Air (3 bulan) Domain & Web Hosting Alatulis (3 bulan) Pengangkutan (3 bulan) Tol & Parking (3 bulan) Pelbagai (3 bulan) Majlis Pelancaran Tunai Di tangan Jumlah Jumlah Kos Pelaburan Projek Jumlah Sumber Pembiayaan Projek 0 0 12,000 0 1,200 1,200 2,500 150 1,200 450 450 3,000 12,000 0 1,200 1,200 0 150 1,200 450 450 0 0 2,500 3,000 0 22,150 65,320 10,170 55,150 153 Modal Sendiri Diperlukan Sebanyak RM10,170 Dan Skim Pembiayaan Sebanyak RM55,000 Anggaran Jualan Selama 3 Tahun TAHUN 1 (JUALAN) Bulan TAHUN 2 ( JUALAN) Jualan Bulan Jualan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1,500 2,500 4,000 6,000 9,000 13,000 19,000 22,500 25,000 29,000 31,000 35,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 39,500 45,000 50,000 60,000 65,000 70,000 80,000 82,500 90,000 94,000 98,750 101,250 Jumlah 197,500 Jumlah 876,000 TAHUN 3 (JUALAN) Bulan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Jumlah Jualan 108,000 111,500 118,250 122,750 133,500 138,000 141,750 152,010 160,322 172,900 188,500 180,100 1,727,582 154 155 156 157 158 159 160