Healthy Ageing en Ondernemerschap
Hanzehogeschool Groningen:
Profilering en positionering
KCO miniSymposium 25 september 2012
Drs. Joost Degenaar, programmadirecteur
Inhoud presentatie
Introductie Healthy Ageing
H.A. bij Hanzehogeschool Groningen:
in Onderwijs en Onderzoek;
Profilering en Positionering;
H.A. en (KC) Ondernemerschap
8-5-2014
Healthy Ageing
2
Demografische ontwikkelingen
Changes 65+ in 1995, 2010 and 2025
8-5-2014
8-5-2014
Healthy Ageing
3
3
Levensverwachting na werk
8-5-2014
Healthy Ageing
4
Verschil in levensverwachting
Self determination?
Own responsibility?
Life expectancy by
education
High vs low about 7 years overall
Around 14 years without limitations
Fertility rates in mean time….
7-8
6-7
5-6
4-5
3-4
2-3
0-2
8-5-2014
Children
Children
Children
Children
Children
Children
Children
6
“Old age dependency” 4 to 1  2 to 1
Solidarity:
Healthy vs unhealthy
Young vs old!
8-5-2014
7
AHA op Europese agenda
AHA: grand societal challenge EU
2012 Eur. Year of Active Ageing
European Innovation Partnership AHA
Doorwerking prioriteiten EIP op Horizon
2020 programma’s
8-5-2014
Healthy Ageing
8
Waarom Healthy Ageing in N. Nl.?
• Vergrijzing, ontgroening, krimp, tekort werkers in de
zorg verwacht, betaalbaarheid stelsel onder druk
• Healthy Ageing strategisch thema bij veel partijen in
Noord Nederland
• Active and Healthy Ageing, incl. participatie en
eHealth zijn belangrijke thema’s in nieuwe beleid EU
• Nieuwe oplossingen zijn nodig
8-5-2014
Healthy Ageing
9
Healthy Ageing Netwerk N.Nl
(HANNN)
Triple Helix / Gouden driehoek:
•
•
Kennisinstellingen:
RUG + UMCG (>35.000 studenten)
4 Universities of Applied Sciences (>45.000 studenten)
•
•
Bedrijven en instellingen:
5 MKB (en ruim 100 andere als partners)
5 multinationals (en veel zorginstellingen als partners)
•
•
Regionale overheden:
Drie noordelijke provincies, vier grote gemeenten
Samenwerkingsverband Noord nederland (SNN)
•
En als 4e dimensie inmiddels: Participatie
8-5-2014
Healthy Ageing
10
Bedrijfspartners HANNN
•
•
•
•
•
•
•
•
DV Nutrion
Romi Smilfood
•
Food
Econtis
•
& Nutrition
•
UMCG
Gul Neutriceutical
RUG
ABL
Medical
technology
Diagnoptics
DOC Kaas
•
Avebe
•
CSK
•
•
•
VHL
HANNN
Stenden
FP&P
Atlanta -Dethmers
•
DSM Biologics
Syncom
•
Agrifirm
•
Lifesciences
AMO
•
Koopmans
Lypack
Gendika
PRA International
•
•
•
Astellas
Eurosequence
•
•
Nutrival
BioExplore
•
•
•
Xendo
Biomade
•
•
IQ Corporation
•
HG
NHL
ROC ’s
Care &
Cure
Fano Fine Food
Basic
Steensma
•
Ten Kate Vetten
•
Van der Meulen
•
•
Kiestra
•
•
MAchnet
•
•
Ortec
•
•
Fresenius
Hemocare
Healthy
lifestyle
Pendracare
•
•
Innocore
•
/Polyvation
Lambert
Instruments
•
Outline Business Case
Opthec
•
•
Vitablend
LagoCrumbs
Vitunique
Gehandicaptenzorg
Thuiszorg
Noordelijke ziekenhuizen
•
Polyganics
•
8-5-2014
•
Group
FrieslandCampina
IMDS
•
Supply
Jeugdzorg
Zorgverzekeraars
Lode
11
Thema’s HANNN
8-5-2014
Healthy Ageing
12
Partner: UMCG
European Research Institute on the
Biology of Ageing
Central question: Why do some people age
healthy, and why have others already severe
impairments or diseases early in their life?
- 165.000 participants
- 3 generations
- 3 Northern provinces
- Open infrastructure
-BioSHaReEU: LifeLines = coordinator, 15
biobanks involved; € 12 mio FP7 (BBMRI)
Mission: to understand the mechanisms that result in aberrant
functioning of old cells and tissues in order to develop
evidence-based recommendations for healthy ageing.
-10 high profile research groups (e.g. Systems Biology Centre
for Energy Metabolism and Ageing)
-150 researchers
-4500 sq mtrs
-International recruits
-Basic science
-Ready in 2011
-50 M€
International cooperation: Mayo
Clinic, Buck Institute, Copenhagen, Cologne, Newcastle
8-5-2014
Healthy Ageing
13
Healthy Ageing: ambition
Preconception
“Obstetrics”
Health
Prevention
CHC
QoL
Wellbeing
etc.
Well-being perspective
Intervention
Ageing is on-going process
“Ageing starts at fertilization”
Birth
Chronic disorder 1
Age
Complication…
Chronic disorder 2
8-5-2014
Healthy Ageing
14
Healthy Ageing:
More Years, Better Lives
Profit
Ambition
Health
Prevention
Intervention
Life course
Age
Maatschappelijke baten HA
Nieuw onderzoek M.Pomp / UMCG:
- relatief weinig onderzoek tnt
- baten: gezondheid, participatie, zorgkosten
- model: nulsituatie / 4 scenario’s op preventie
- totaal 4e: arbeidspart.>, verzuim<, econ.groei>
- uitkomst: met totaalscenario zouden in 2050
zorguitgaven niet stijgen tot 24% maar 18% BBP
(gepresenteerd aan Verhagen 18 jan.2012)
8-5-2014
Healthy Ageing
16
Internationale partners HANNN
Voorbeelden:
- BioCon Valley/ N Duitsland
- ScanBalt regio
- Newcastle UK
- veel andere EU partners via projecten
- Mayo Clinic VS
8-5-2014
Healthy Ageing
17
AHA HG: Brede insteek
Zorg
Welzijn
Sport
Educatie
eHealth/Med.
Technologie
Healthy
Ageing
Food &
Nutrition
Hanzehogeschool
Groningen
Wonen &
Domotica
Arbeid
Music
& Arts
8-5-2014
Healthy Ageing
Ondernemer
schap
18
Healthy Ageing in Onderwijs
Active and Healthy Ageing is component in 20 BA
en 4 MA opleidingen
Voorbeelden van gerealiseerd nieuw onderwijs:
–
–
–
Minor Healthy Ageing
Minor Zorg & Technologie
Excellentieprogramma’s Healthy Ageing
Versterking HA in veel programma’s
8-5-2014
Healthy Ageing
19
Voorbeelden HA opleidingen
• Gezondheidsstudies/Verpleegkunde
• Sociale Studies (Maatschappelijk Werk/
Toegepaste Psychologie)
• Sportstudies (Sportgezondheid/Lifestyle
coaching)
• ICT studies/Sensortechnologie
• Engineering (Human Techn./Biomedical eng.)
• Master Physician Assistant
• Master Advanced Nursing Practice
8-5-2014
Healthy Ageing
20
en economische opleidingen?
- Tot voor kort weinig aansluiting op HA
- Deels door imago HA = Zorg
- Deels door onbekendheid
- Intussen meer aansluiting bijv. IBK
- KCO college Monique HA/Springboard
- samenwerking RUG E&B / Healthwise
- ook meer aansluiting vanuit Law en ICM
8-5-2014
Healthy Ageing
21
Healthy Ageing in Onderzoek
•
•
•
•
•
•
•
>20 lectoraten
>75 docent-onderzoekers
>16 promovendi
in totaal nu ruim 30 fte op onderzoek
5 van de 6 kenniscentra betrokken
10 grote projecten, 10 in de pijplijn
veel studenten betrokken
8-5-2014
Healthy Ageing
22
Voorbeeld : onderzoek CaRES
Lectoraten: -
Transparante Zorgverlening (C v.d. Schans)
met lectoren M de Greef; A Waninge; H Hobbelen)
- Sportwetenschap (K. Lemmink en J de Jong)
- Rehabilitatie (Lies Korevaar)
- Verpleegkundige innovatie en positionering (Petrie Roodbol)
- Voeding en gezondheid (Doede Binnema)
Onderzoek/Projecten:
- Zorg/welzijn ouderen met ICT, i.s.m. NHL en o.a. Noorderbreedte
- Delfgoud: Leefstijl(bewegen/voeding) ouderen Delfzijl i.s.m. UMCG
- Zorgarbeidsinnovatie (i.s.m. ZIF, Lentis, UMCG)
- Frailty; - (onder)Voeding ouderen; - Biomarkers; etc. etc.
8-5-2014
Healthy Ageing
23
Omvang CaRES
Totaal in fte nu: 42 fte, o.a.
- 6,1 fte lectoren (14)
- 12,4 fte promovendi (27)
- 15,1 docent-onderzoekers (49)
- 3,25 fte kenniskringleden (20)
Omvang
8-5-2014
Healthy Ageing
eind 2012-2013: 54 fte
24
Programma Healthy Ageing
• Geen keuze voor nieuw HA instituut /
kenniscentrum, maar voor programma
• Totaal volume 2011-2012: > € 4 miljoen,
verdere groei verwacht
• Uitdaging o.a.: versterking internationale
samenwerking op HA
8-5-2014
Healthy Ageing
25
Focus op Active & Healthy Ageing
Insteek: leefstijl, preventie, participatie,
quality of life, voor jong en oud; thema’s:
- bewegen
- voeding
- arbeid
- wonen
i.r.t. eHealth/Ondernemerschap
werkwijze: o.a. via Kenniswerkplaatsen
8-5-2014
Healthy Ageing
26
AHA HG Internationaal
-Internationale oriëntatie via UASnet
(expertmeeting Gron; conf. Helsinki)
-Presentaties EURASHE, NUFFIC, UsAS
-Oriëntatie / netwerken in Brussel
-Versterken capaciteit intern. projecten
-Keuze strategische partners
-Deelname Interreg project iAge; KP7
-Nieuwe aanvragen LLL / Horizon 2020
8-5-2014
Healthy Ageing
27
AHA HG: sterke punten
- Multidisciplinaire aanpak
- Samenwerking/comakership
- Verbinding Onderwijs & Onderzoek
- Innovatiepartner in de regio
- Economische versterking
- Profilering Hanze UAS
8-5-2014
Healthy Ageing
28
Diepte-investeringen intern
- strategische keuzes volhouden
- onderzoekslijnen bij kenniscentra
- investeren op thema’s, niet uitsmeren
- opbouwen onderzoekscapaciteit
- opbouwen expertise intern.projecten
- versterken lobby capaciteit
8-5-2014
Healthy Ageing
29
Ontwikkeling projectportfolio HG
• Tot circa 2008 vooral nationale en
regionale subsidies (oa veel RAAK)
• Vanaf 2009 ook meer internationale
subsidies
• Bij internationale subsidies focus op
strategische speerpunten Energie/HA
• Totaal projecten 2010 >20 miljoen €
HG Center of Expertise Zorg/HA
Businessplan juni ingediend; sept. pos. advies
Penvoerder: HG
Partners: 4 hogescholen, 5 ROC’s, UMCG, RUG,
15 zorg/welzijns instellingen, 12 bedrijven, overheden
Omvang: totaal 15 miljoen
Kansen: voor onderwijs, onderzoek, innovatie en
business development met oa MKB
Vorm: zorginnovatiewerkplaatsen in de regio
8-5-2014
Healthy Ageing
31
Kansen voor KCO op HA
Tot nu toe vooral via lectoraten, m.n.
- New Business & ICT, Hugo Velthuijsen, vooral
op eHealth
- New business Development E/HA,
Schoondorp, start Springboard
Monique
Nieuwe kansen o.a.:
- nieuwe lectoraten K.J. Alsem; K. Nuijten, M.
Boersma
8-5-2014
Healthy Ageing
32
Voorbeelden eHealth projecten
- Intelligente Monitoring Licht Verstand. Gehandicapten
- Interreg project iAge
- CAVE project (Computer Aided Virtual Environment
voor clienten met dementie)
- eHealth & Obesitas
- Elker Electronisch Patienten Dossier
- Verwondering Wilhelmina Ziekenhuis Assen
- Kon. Visio project bewegen bij mensen met dubbele
beperkingen
- Zorggroep Meander project steun ouderen met ICT
8-5-2014
Healthy Ageing
33
Intelligente Monitoring
Onderzoeksvragen:
- systeem begel. op afstand voor doelgroep?
- duurzame businesscase?
- hoe binnen wet- en regelgeving (privacy)?
- draagvlak bij gebruikers via interactie?
- effecten op bedrijfs- en zorgprocessen
8-5-2014
Healthy Ageing
34
Interreg project iAge
Onderzoeksvragen:
- belang bedrijven gradual retirement?
- behoefte werknemers grad. retirement?
- welke grad. ret. instrumenten/welke ICT?
- met welke ICT kunnen ouderen langer thuis
blijven wonen / kan QOL verbeterd worden?
- welke ICT betaalbaar en gemakkelijk?
8-5-2014
Healthy Ageing
35
Discussie
Hoe verbinding HA/(KC)O versterken?
- verbinding via lectoren/kenniscentra/PhD’s
- verbinding via kenniskringen
- nieuwe projecten ook via CoE, RUG E&B, …
- kansen HA congres 4 hogescholen 08-11-12
Meer HA in het onderwijs
- in opleidingsprogramma’s
- via minoren, stages, afstuderen…..
8-5-2014
Healthy Ageing
36
Drs. Joost Degenaar,
Programmadirecteur
Healthy Ageing
j.l.h.degenaar@pl.hanze.nl